Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "гісторыя літаратуры" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-3 z 3
Tytuł:
Czasopisma literackie z perspektywy paratekstu. Rozważania na temat metodologii i badań opartych na bazach danych periodyków na przykładzie czasopism „Polymja”, „Maladnjak” i „Uzvyšša”
Autorzy:
Kohler, Gun-Britt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624897.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Literary journal, literary group, paratext, digital humanities, database, literary history
czasopismo literackie, grupa literacka, paratekst, humanistyka cyfrowa, baza danych, historia literatury
літаратурны часопіс, літаратурная групоўка, паратэкст, digital humanities, база дадзеных, гісторыя літаратуры
Opis:
The article is devoted to the problem of theoretical contouring and systematic investigation of literary journal. Its aim is to develop proposals for a systematic study of the literary journal that is appropriate to literary studies and that looks at the literary periodical ‘as a whole’, linking literary approaches and methods of ‘Digital Humanities’ with one another. The study focuses on the three most important Belarusian literary journals of the 1920s, ‘Polymia’, ‘Maladniak’ and ‘Uzvyšša’. The analysis of the positions of these journals and the groups of the same name in the literary field of their time reveals the high dissemination of party- and cultural-political interests in the sphere of literature and thus proves the necessity to focus on the journals ‘as such’ from a literary-historical perspective. The example of a database of these three literary periodicals being currently under construction shows the high heuristic benefit, which the concept of ‘paratext’ (Genette) offers for a conceptualization of the literary journal: The ‘paratext’ perspective allows appropriate mapping of the multiple internal and external reference structures that characterize literary journals. In perspective, the theoretical approach via ‘paratext’ suggested here may be applied to the structure of the database. The quantitative and qualitative analyses thus made possible will provide a more precise insight into the role of the literary journals and their authors in the Belarusian literary field and on the ‘market of symbolic goods’ of their time.
Artykuł poświęcono problemowi systemowych badań czasopism literackich. Jego celem jest wypracowanie wieloaspektowej metodologii wykorzystującej ujęcie literaturoznawcze oraz osiągnięcia tzw. humanistyki cyfrowej. Badanie bazuje na trzech najważniejszych białoruskich czasopismach literackich z lat 20. XX wieku („Polymja”, „Maladnjak” i „Uzvyšša”). Na podstawie analizy źródłowej wybranych materiałów prasowych można stwierdzić, że w badanych periodykach problematyka partyjna przeplata się z zagadnieniami kulturowo-politycznymi, co dowodzi konieczności analizy czasopism w nowym, szerszym niż dotąd, ujęciu. Na przykładzie tworzonej obecnie bazy analizowanych czasopism literackich widać korzyści, wynikające z uwzględnienia  w procesie konceptualizacji czasopisma literackiego tzw. paratekstu (Genette). Perspektywa uwzględniająca paratekst pozwala odpowiednio odwzorować złożone wewnętrzne i zewnętrzne powiązania czasopism literackich. Zaproponowane w artykule podejście, wykorzystujące analizę ilościową i jakościową, można zastosować przy tworzeniu baz danych, przy uwzględnianiu roli czasopism literackich oraz wskazywaniu znaczenia autorów w historii literatury białoruskiej.
Дадзены артыкул прысвечаны праблеме тэарэтычнай „кантурызацыi” і сістэматычнага даследавання літаратурнага часопіса як асобнага „тыпу тэкста”. Мэтай артыкула з’яўляецца распрацоўка асноў для такога сістэматычнага даследавання літаратурнага часопіса, якое б, разглядаючы яго як „адно цэлае”, аб’ядноўвала б пры гэтым у сабе літаратуразнаўчыя падыходы з метадамі „Digital Humanities”. Прадметам даследавання сталі тры найбольш значныя беларускія літаратурныя часопісы 1920-х гг. - „Полымя”, „Маладняк” і „Узвышша”. Аналіз пазіцый гэтых часопісаў выяўляе вялікую дысемінацыю палітычных і культурна-палітычных інтарэсаў у самой літаратурнай сферы і тым самым пацвярджае неабходнасць літаратурна-гістарычнай факусіроўкі часопісаў „як такіх”. На прыкладзе электроннай базы дадзеных гэтых трох літаратурных перыядычных выданняў (у дадзены момант яшчэ пiлотнай) выяўляецца высокая эўрыстычная каштоўнасць, якую для канцэптуалізацыі літаратурнага часопіса мае канцэпт „паратэкста” (Ж. Жэнет): так, мадэль паратэкста адэкватна адлюстроўвае тую структуру шматлiкiх унутраных i знешнiх спасылак, якой характэрызуецца літаратурны часопіс. Перспектыўным выглядае таксама адваротны перанос прапанаванага тэарэтычнага падыходу праз паратэкст на структуру базы дадзеных. Адкрытыя такім чынам новыя магчымасці для правядзення колькаснага і якаснага аналізу дазваляюць у сваю чаргу больш падрабязна вызначаць ролю часопісаў і іх аўтараў у беларускім літаратурным полі, а таксама на „рынку сімвалічных тавараў” (П. Бурдзьё) гэтага часу.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
One People, One Language, One Literature? Changing Constructions of the History of Old Belarusian Literature (1956–2010)
Jeden naród, jeden język, jedna literatura? Zmieniające się konstrukcje historii literatury starobiałoruskiej (1956–2010)
Autorzy:
Rutz, Marion
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837721.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of literature
old Belarusian literature
multilingualism
Grand Duchy of Lithuania
national narratives
historia literatury
dawna literatura białoruska
wielojęzyczność
Wielkie Księstwo Litewskie
narracje narodowe
гісторыя літаратуры
старабеларуская літаратура
полілінгвізм
Вялікае Княства Літоўскае
нацыянальныя наратывы
Opis:
Histories of literature mirror views and experiences of their own age and thus are constantly being rewritten. This is true also for the history of Old Belarusian literature. The short introductions and comprehensive overviews, written in the period between the Thaw and the Lukashenko era (1956–2010), contain astonishingly different constructions of the literary past. The article analyses a dozen books in Belarusian, Russian and English and it singles out the most import changes, such as the role of the literature of Kyivan Rusʹ or periodization. However, the most prominent development is the step-by-step recognition of the multilingual nature of the literary heritage. This concerns the existence of texts not only in Eastern Slavonic varieties, but also in (Old) Church Slavonic, the discovery of Neo-Latin authors, and finally, the rehabilitation of Polish as a language of Belarusian literature. Although Old Belarusian studies in the post-Soviet years have been a field of innovation and reevaluation, even the most actual syntheses contain blind spots. The existence of texts in Lithuanian and the literary production of ethno-cultural minorities are hardly ever even mentioned. The idea of one common language has been given up, but the history of literature still deals with texts by representatives of one ethnos that inhabit one territory
Historia literatury odzwierciedla system światopoglądowy swoich czasów, dlatego jest niezmiennie aktualizowana. Dotyczy to także historii literatury starobiałoruskiej. Zarówno w krótkich szkicach, jak i szczegółowych przeglądach literackich, powstałych od odwilży do ery Aleksandra Łukaszenki (1956–2010), odnajdujemy zadziwiająco różne rekonstrukcje twórczości literackiej. W artykule przeanalizowano kilkanaście książek napisanych w języku białoruskim, rosyjskim i angielskim, przedstawiono ich periodyzację oraz rolę, jaką przy ich powstaniu odegrała spuścizna literacka okresu Rusi Kijowskiej. Celem badania było omówienie wielojęzycznego charakteru starobiałoruskiego dziedzictwa literackiego. Jako obiekt analizy autor obrał teksty wschodniosłowiańskie, (staro)cerkiewnosłowiańskie, nowołacińskie, jak również należące do literatury białoruskiej utwory polskojęzyczne. Chociaż w latach postradzieckich studia starobiałoruskie uważano za innowacyjne, nawet najbardziej aktualne syntezy zawierają luki badawcze. W literaturze przedmiotu o istnieniu tekstów w języku litewskim i twórczości literackiej mniejszości etniczno-kulturowych prawie w ogóle się nie wspomina. Zrezygnowano z idei wspólnego języka, ale historia literatury wciąż zajmuje się tekstami przedstawicieli jednego etnosu zamieszkującego jedno terytorium.
Гісторыя літаратуры адлюстроўвае светапогляд і досвед свайго часу і таму пастаянна перапісваецца. Гэта датычыць і гісторыі старабеларускай літаратуры. Кароткія агляды, як і грунтоўныя даследванні, створаныя ў перыяд паміж адлігай і эпохай Лукашэнкі (1956–2010), утрымліваюць надзіва розныя карціны літаратурнага мінулага. У артыкуле разглядаецца шэраг прац на беларускай, рускай і англійскай мовах, прасочваюцца найбольш істотныя змены: у падыходзе да перыядызацыі альбо ў разуменні ролі літаратуры Кіеўскай Русі. Аднак найбольш прыкметным з'яўляецца паступовае прызнанне шматмоўнасці літаратурнай спадчыны. У даследаваннях пачынаюць разглядацца тэксты не толькі на ўсходнеславянскіх мовах, але і на (стара)царкоўнаславянскай, адбывааецца адкрыццё неалацінскіх аўтараў і, нарэшце, рэабілітацыя польскай мовы як мовы беларускай літаратуры. Нягледзячы на тое, што даследаванні старажытнай Беларусі ў постсавецкія гады мелі інавацыйны характар і шмат што пераасэнсавана, белыя плямы ёсць нават у найноўшых працах. Амаль не згадваецца пра існаванне тэкстаў на літоўскай мове і літаратурную творчасць этнічных меншасцей. Ад ідэі адной агульнай мовы адмовіліся, але гісторыя літаратуры ўсё яшчэ займаецца тэкстамі прадстаўнікоў аднаго этнасу, якія насяляюць адну тэрыторыю.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 119-156
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język utworów Ciszki Hartnego w świetle białoruskich nauk filologicznych
Autorzy:
Zaprudski, Siarhiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624944.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ciška Hartny, language of belles lettres, history of the Belarusian literary language
Ciszka Hartny, język artystyczny, historia białoruskiego języka literackiego
Цішка Гартны, мова мастацкай літаратуры, гісторыя беларускай літаратурнай мовы
Opis:
The studies of the language of Ciška Hartny, a writer and a public figure (1887–1937), have a long tradition in Belarusian humanities. However, different circumstances have made these linguistic studies ambiguous. On the one hand, in the 1920s Ciška Hartny was a writer whose language was studied most intensively. Between the 1920s and 2010s several articles were published about the language used in his works. A big corpus was scientifically adopted. Some remarks on Ciška Hartny’s language was included in the academic History of the Belarusian Literary Language (1968) and in two editions of the University handbook on the history of the Belarusian literary language (1963 and 1984). A few years ago an ambitious publication by Alieś Kaŭrus made an attempt to revise modern opinions that stem from 1950s and 1960s. On the other hand, the studies of Ciška Hartny’s linguistic heritage have not been consistent and are quite fragmented. During the mid-1930s and 1950s no studies were conducted on the writer’s language. This is common practice when researches do not consider the findings of predecessors. Until the present day there has been no incorporation into Belarusian linguistics of Jazep Liosik’s fundamental study of the late 1920s. The relevant methodology to study Hartny’s language as a part of the history of the Belarusian literary language is still absent. We observe a tendency to this day to evaluate Ciška Hartny’s language as a (potential) part of the modern literary language rather than from the viewpoint of the Belarusian literary language’s history.
Studia nad językiem publikacji pisarza, działacza społecznego i państwowego Ciszki Hartnego (1887–1937) w obrębie nauk filologicznych na Białorusi trwają od dawna, jednak zawierają wiele sądów polemicznych, żeby nie stwierdzić sprzecznych. Z jednej strony jest to pisarz, który aktywnie tworzył w latach 20. XX w., a język jego utworów poddawano bardzo intensywnym badaniom. W okresie 1920–2010 na ten temat opublikowano kilka artykułów. W obiegu naukowym znajduje się bogaty materiał faktograficzny. Językowi Hartnego poświęcono też fragment monografii pt. Historia białoruskiego języka literackiego z 1968 r. oraz rozdziały podręcznika akademickiego z zakresu historii literatury białoruskiej (1963 і 1984 r.). Kilka lat temu ukazała się monografia Alesia Kaurusa, który dokonał próby ponownej oceny publikacji z końca 1950–1960 r. Z drugiej strony opracowywanie dziedzictwa językowego Hartnego charakteryzuje brak ciągłości. W okresie poł. 1930. – kon. 1950. lat nikt nie zgłębiał języka Hartnego. Przyjęła się tradycja nie brać pod uwagę wcześniejszych prac, np. do dziś w badaniach nie znalazło oddźwięku solidne opracowanie Jazepa Losika powstałe pod koniec lat 20. XX w. Brakuje należytej metodologii opisu języka Hartnego jako części składowej historii białoruskiego języka literackiego. Do dziś język Hartnego jest oceniany nie z perspektywy historycznej, tylko jako potencjalna realizacji współczesnego języka literackiego.
Вывучэнне мовы твораў пісьменніка, грамадскага і дзяржаўнага дзеяча Цішкі Гартнага (1887–1937) мае ў беларускай філалогіі даўнюю традыцыю, але розныя акалічнасці зрабілі гэтую частку беларускай лінгвістыкі неадназначнай. З аднаго боку, у 1920-я гг. Ц. Гартны быў пісьменнікам, мова твораў якога вывучалася найбольш інтэнсіўна. На працягу 1920–2010 гг. было апублікавана некалькі артыкулаў на даную тэму. У навуковы ўжытак уведзены вялікі фактычны матэрыял. Мова твораў Ц. Гартнага не была абойдзена ўвагай у акадэмічнай Гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1968 г. і ў двух выданнях універсітэцкага падручніка па гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1963 і 1984 г. Некалькі гадоў таму з’явілася амбіцыйная публікацыя Алеся Каўруса, у якой была здзейснена спроба перагледзець ацэнкі, якія сягаюць сваімі вытокамі ў канец 1950–1960 гг. З другога боку, вывучэнню моўнай спадчыны Ц. Гартнага ўласціва перарывістасць і адсутнасць пераемнасці. На працягу сярэдзіны 1930 – канца 1950-х гг. мова твораў пісьменніка зусім не вывучалася. Звычайнай з’яўляецца практыка, калі даследчыкі не ўлічваюць здабыткаў сваіх папярэднікаў. Да сённяшняга дня не знайшоў водгуку ў беларускай лінгвістыцы грунтоўны артыкул Язэпа Лёсіка канца 1920-х гг. Адсутнічае належная метадалогія для вывучэння мовы Ц. Гартнага як складовай часткі гісторыі беларускай літаратурнай мовы. Уключна да самага апошняга часу існуе тэндэнцыя ацэньваць мову твораў Ц. Гартнага не праз прызму гісторыі беларускай мовы, а трактаваць яе як (патэнцыяльную) частку сучаснай літаратурнай мовы.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-3 z 3

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies