Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "żywet" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Crinoid assemblages in the Polish Givetian and Frasnian
    Autorzy:
    Gluchowski, E
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20713.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Gory Swietokrzyskie
    fauna liliowcowa
    taksony
    region slasko-krakowski
    faza rafowa
    skamienialosci
    Polska
    zywet
    fran
    paleontologia
    faza platformowa
    dewon
    Opis:
    Givetian and Frasnian crinoid faunas of the Holy Cross Mts and Silesia-Cracow Region are arranged in fourteen assemblages. Their diversity decreases generally from northern to southern regions reflecting crinoid habitat differentiation during either platform or reef phases of facies development. Distributional patterns are superimposed on a six-step general succession of the faunas which was mainly controlled by environmental changes related to eustatic cycles. Nine crinoid species have been identified by calyces, thirteen species are based on stems attributed to calyx genera, and forty-eight kinds of columnals, probably representing distinct species, are classified within artificial supraspecific units. Of them thirteen are new: Anthinocrinus brevicostatus sp. n., Asperocrinus brevispinosus sp. n., Calleocrinus bicostatus sp. n., Calleocrinus kielcensis sp. n., Exaesiodiscus compositus sp. n., Kasachstanocrinus tenuis sp. n., Laudonomphalus pinguicostatus sp. n., Noctuicrinus? varius sp. n., Ricebocrinus parvus sp. n., Schyschcatocrinus delicatus sp. n., Schyschcatocrinus multiformis sp. n., Stenocrinus raricostatus sp. n., and Urushicrinus perbellus sp. n.
    Na podstawie kolekcji pochodzących z 40 stanowisk opisano faunę liliowców z żywetu i franu Gór Świętokrzyskich i regionu śląsko-krakowskiego. Spośród 70 wyróżnionych taksonów tylko 9 zidentyfikowano w oparciu o kielichy, a 13 innych reprezentowanych jedynie przez fragmenty łodyg przypisano do rodzajów uprzednio zdefiniowanych kielichami. Pozostałe typy łodyg, prawdopodobnie reprezentujące odrębne gatunki, sklasyfikowano w obrębie sztucznych jednostek kategorii ponadgatunkowych. Wśród nich opisano 13 nowych gatunków: Anthinocrinus brevicostatus sp. n., Asperocrinus brevispinosus sp. n., Calleocrinus bicostatus sp. n., Calleocrinus kielcensis sp. n., Exaesiodiscus compositus sp. n., Kasachstanocrinus tenuis sp. n., Laudonomphalus pinguicostatus sp. n., Noctuicrinus? varius sp. n., Ricebocrinus parvus sp. n., Schyschcatocrinus delicatus sp. n., Schyschcatocrinus multiformis sp. n., Stenocrinus raricostatus sp. n. i Urushicrinus perbellus sp. n. Fauna liliowcowa reprezentowana jest przez 14 zespołów liliowcowych wyróżnionych na podstawie analizy podobieństw taksonomicznych 60 prób i określonych nazwami dominujących taksonów: Anthinocrinus (Ab), Amurocrinus (Ai), Calleocrinus (Ck), Glyphidocrinus (G), Calleocrinus-Schyschcatocrinus (CkSm), Kasachstanocrinus-Marettocrinus (KtMa), Marettocrinus-Facetocrinus (MkFq), Schyschcatocrinus-Floricrinus (SdF), Schyschcatocrinus-Stenocrinus (SdSr), Schyschcatocrinus-Tjeecrinus (SdTi), Schyschcatocrinus (Smd), Schyschcatocrinus-Marettocrinus (SmMk), Stenocrinus-Noctuicrinus? (SrNv) i Tantalocrinus-Gilbertsocrinus (TsGv). Paleogeograficzne rozprzestrzenienie i skład taksonomiczny zespołów liliowcowych odzwierciedlają zróżnicowanie środowisk liliowcowych. Mniejsze taksonomiczne zróżnicowanie faun liliowcowych w południowej części obszaru świętokrzyskiego, wskazuje na mniej korzystne dla liliowców warunki środowiskowe w obrębie platformy stromatoporoidowo-koralowcowej, zwłaszcza w fazie platformowej rozwoju facjalnego. W czasie fazy rafowej następuje zmiana charakteru i pewne ujednolicenie składu taksonomicznego faun liliowcowych na całym obszarze. Jednak ich zróżnicowanie taksonomiczne jest generalnie mniejsze niż w fazie platformowej co świadczy o niekorzystnych zmianach w środowiskach liliowcowych. Istotne zmiany taksonomicznego zróżnicowania faun liliowcowych powodowane zasadniczymi zmianami środowiskowymi pozostają w ścisłym związku z ponadregionalnymi wydarzeniami eustatycznymi. Wśród liliowców z żywetu i franu obszaru świętokrzyskiego zaznacza się następstwo sześciu faun liliowcowych, których rozwój wyraźnie wiąże się z kolejnymi cyklami transgresywno-regresywnymi: G. vetulus/N. ?varius (If - faza transgresywna), A. imatschensis (If - faza regresywna), A. brevicostatus (IIа), T. simplex (IIb), C. kielcensis (IIc) i T. insectus (IId).
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 1-2; 35-92
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Devonian phoebodont shark teeth
    Autorzy:
    Ginter, M
    Ivanov, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20101.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Trinacodus
    zeby
    Syberia Zachodnia
    phoebodontidy
    skamienialosci
    zywet
    ichtiolity
    Gory Swietokrzyskie
    Omalodus
    rekiny
    Phoebodus fastigatus
    Phoebodus
    morfologia
    paleontologia
    Ural
    dewon
    Opis:
    Shark teeth of the phoebodont type are the most common and diverse group of Upper Devonian ichthyoliths in the pelagic facies of the Holy Cross Mountains (Poland), South Urals and Timan (Russia). They were also found in the Givetian of Kuznetsk Basin (western Siberia). The morphology and function of tooth apparatus of Phoebodus was possibly similar to that of the recent shark Chlamydoselachus anguineus. A significant loss of diversity and relative productivity has been observed among the phoebodonts in the earliest Famennian. A new genus, Omalodus gen. n., and three new species of Phoebodus, Ph. bifurcatus sp. n., Ph. fastigatus sp. n. and Ph. turnerae sp. n. are proposed.
    Wśród ichtiolitów, występujących w facjach pelagicznych górnego dewonu obrzeżenia Platformy Wschodnioeuropejskiej (w Górach Świętokrzyskich, na Południowym Uralu i w prowincji timańsko-peczorskiej; Fig. 1), do najczęściej spotykanych należą zęby rekinów typu phoebodontowego. Zostały one znalezione także w górnym żywecie Basenu Kuźnieckiego (zachodnia Syberia). Korona tych zębów składa się z trzech głównych, smukłych wierzchołków prawie równej długości. Pomiędzy wierzchołkami głównymi mogą występować drobniejsze wierzchołki pośrednie. W zależności od kształtu i nachylenia podstawy zęba względem płaszczyzny korony wyróżnia się trzy rodzaje phoebodontidów: Omalodus gen. n., o podstawie skierowanej w stronę wargową; Phoebodus St. John & Worthen, o symetrycznej podstawie skierowanej w stronę językową; oraz Thrinacodus St. John & Worthen, charakteryzujący się podstawą wygiętą także w stronę językową, ale o niesymetrycznym zarysie i skręconą dodatkowo w osi prostopadłej do korony. Poszczególne gatunki z rodzaju Phoebodus rozróżnia się na podstawie drobnych cech morfologicznych podstawy i korony zęba, a w szczególności: zarysu podstawy, położenia i wielkości guzka zawiasowego oraz ornamentacji wierzchołków. Zęby rekinów z rodzaju Phoebodus były ułożone w szczęce i funkcjonowały prawdopodobnie w sposób zbliżony do aparatu szczękowego dzisiejszego rekina Chlamydoselachus anguineus Garman (patrz Gudger 1937). Różnicę stanowi wzmocnienie połączenia między kolejnymi, nakładającymi się na siebie zębami w spirali zębowej Phoebodus za pomocą guzków zawiasowych i wgłębień w podstawach (Fig. 2). Z górnego żywetu Basenu Kuźnieckiego opisano nowy rodzaj Omalodus gen. n. (Fig. 3H-M) oraz nowy gatunek Phoebodus fastigatus sp. n. (Fig. ЗА, В, G). W górnym dewonie obrzeżenia Platformy Wschodnioeuropejskiej znaleziono sześć gatunków phoebodontidów, w tym dwa nowe: frański Ph. bifurcatus sp. n. (Figs 4A-F, 5D-H) i fameński Ph. turnerae sp. n. (Fig. 8A-H). Istnieje znacząca luka w zapisie paleontologicznym phoebodontidów w poziomach P. linguiformis - P. triangularis (Fig. 9).
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 1; 55-75
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evolution of the bank to reef complex in the Devonian of the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Racki, G
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22471.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    faza eifelska
    wymieranie gatunkow
    konodonty
    skamienialosci
    Polska
    zywet
    ruchy tektoniczne
    bentos
    ramienionogi
    koralowce
    Gory Swietokrzyskie
    eifel
    ruchy eustatyczne
    stratygrafia
    rafy koralowe
    paleontologia
    fran
    dewon
    Opis:
    Givetian and Frasnian stromatoporoid-coral limestone of the Kowala Formation in the southern Holy Cross Mts is subdivided stratigraphically, and correlated with strata elsewhere on the basis of identified sea-level cyclicity, with support from conodonts and other selected benthic fossils. After the Eifelian hypersaline sabkha phase, an extensive two-step regional colonization of the Kielce Region carbonate platform took place during the Eifelian/Givetian passage interval and the Middle Givetian. At least four deepening pulses resulted in intermittent drowning of the vast carbonate platform and sequential replacement of the undifferentiated Stringocephalus biostromal bank by the Sitkówka bank complex and, subsequently, by the Dyminy reef complex. The reef developed in the central Dyminy belt as result of the early Frasnian accelerated sea-level rise after some period of biotic stagnation near the Givetian-Frasnian boundary. Final demise of the reef resulted from combined eustatic and tectonic movements during the late Frasnian major crisis interval.
    Żywecko-frańska seria stromatoporoidowo-koralowcowa Formacji z Kowali w południowej części Gór Świętokrzyskich została podzielona stratygraficznie i skorelowana z innymi sekwencjami na podstawie cykli sedymentacyjnych o charakterze sekwencji spłycających się ku stropowi (shallowing upward). Datowanie podstawowych poziomów transgresywnych przez konodonty oraz wybrane skamieniałości bentoniczne (ramienionogi, koralowce) wskazuje, że cykliczność ta odzwierciedla głównie eustatyczne zmiany poziomu morza. Zakończenie eifelskiej fazy hypersalinarnej depozycji typu „sabkha” było przypuszczalnie wynikiem zmian klimatu na bardziej humidny i (lub) pulsów transgreswnych. Rozległa dwuetapowa kolonizacja platformy węglanowej Regionu Kieleckiego nastąpiła na pograniczu eiflu i żywetu oraz w środkowym żywecie. Co najmniej 4 pulsy pogłębień spowodowały skokowe zatapianie wielkiej platformy węglanowej i zastąpienie niezróżnicowanej stringocefalowej ławicy biostromalnej („biostromal bank”) przez sitkówczański kompleks ławicowy, a następnie - dymiński kompleks rafowy. Wymieranie pod koniec żywetu w regionie świętokrzyskim zachodziło w warunkach destabilizacji ekosystemu szelfowego przez raptowne zmiany eustatyczne. Późnożywecki zalew miał najbardziej rozległe skutki, powodując zatopienie części platformy oraz napływ nowej grupy gatunków ze strefy łysogórsko-kostomłockiej. Okres pewnej stagnacji biotycznej w interwale przejściowym żywetu i franu był urozmaicony jedynie zdarzeniem epejrogenicznym. Rzutowało ono m.in. na przejściową poprawę cyrkulacji wód i rozwój bardziej bogatych zespołów bentosu w śródpłyciznowym obszarze chęcińskim. Wzrost rafy w centralnej strefie dymińskiej byl efektem rosnącego tempa transgresji we wczesnym franie oraz dopływu trzeciej fali imigrantów, w tym unikatowej biocenozy kopców mułowych typu kadzielniańskiego oraz rafotwórczych zaspołów stromatoporoidów i cjanobakterii. Ostateczny upadek rafy był następstwem połączonych ruchów eustatycznych i tektonicznych, zintensyfikowanych w trakcie wielkiego kryzysu późnofrańskiego.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 87-182
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Givetian and Frasnian calcareous microbiotas of the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Racki, G
    Sobon-Podgorska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21904.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    zielenice
    skamienialosci
    Polska
    zywet
    Trochiliscus
    Devonoscale
    Gory Swietokrzyskie
    kalcysferoidy
    glony
    stratygrafia
    Bevocastria
    paleontologia
    fran
    dewon
    wapienie
    mikroskamienialosci
    Opis:
    Each developmental phase of the Givetian to Frasnian carbonate complex of the southern Holy Cross Mts is marked by distinctive calcareous microbiota. The Stringocephalus bank deposits contain a very rich, well-preserved microproblematica (of chiefly ?algal origin) dominated by calcispheroids, and many calcified cyanobacteria and green algae with filamentous Bevocastria, tubiform Devonoscale, and charophyte Trochiliscus. In the late Givetian biostromal complex more sparse microfossil associations occur, with the exception of locally abundant semitextulariid foraminifera (mainly Nanicella) and tubiform dasyclad(?) Jansaella. Also in the Frasnian back-reef facies, only limited and poorly preserved calcispheroids are identified. Contrarily, reef- and fore-reef microbiotas were present in great profusion. Microbial mats (including calcified cyanobacteria Renalcis and Sphaerocodium), associated with locally frequent solenoporids and multichambered foraminifera (Nanicella, also many nodosariids in the later Frasnian) played a significant depositional role and evidence progressive shoaling conditions within the Dyminy reef-complex.
    Poszczególne fazy rozwojowe żywecko-frańskiego kompleksu węglanowego południowej części Gór Świętokrzyskich charakteryzują się specyficznym zespołem mikroskamieniałości wapiennych. Osady ławicy stringocefalowej zawierają szczególnie bogato reprezentowane i dobrze zachowane mikroproblematyki (?głównie pochodzenia glonowego) silnie zdominowane przez kalcysferoidy (kalcysfery i pokrewne „jednokomorowe otwornice”), szereg kalcyfikujących cjanobakterii i glonów zielenic, np. nitkowate Bevocastria, rurkowate Devonoscale oraz ramienice Trochiliscus. W poźnożyweckim kompleksie biostromalnym występuje bardziej uboga asocjacja mikroskamieniałości, poza miejscami licznymi semitekstularidami (głównie Nanicella), a zwłaszcza zielenicami (?Dasycladacae) Jansaella. Również z frańskich facji zarafowych znane są tylko mało zróżnicowane kalcysferoidy. Natomiast mikrobiocenozy rafowe i przedrafowe franu są bardzo bogate - przede wszystkim w cjanobakterie (np. kalcyfikujące formy Renalcis i Sphaerocodium), a miejscami też w solenoporidy i różnorodne wielokomorowe otwornice (Nanicella, w młodszym franie - nodozaridy). Odgrywały one znaczącą rolę biosedymentacyjną i dokumentują progresywne spłycanie biotopów kompleksu rafowego.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 255-289
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Givetian and Frasnian ostracod associations from the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Malec, J
    Racki, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20585.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    skamienialosci
    platykopidy
    Polska
    zywet
    Gory Swietokrzyskie
    Fellerites tuimazesis
    Microcheilinella fecunda
    paleokopidy
    podokopidy
    paleontologia
    Buregia jazwicensis
    fran
    dewon
    Opis:
    Variable bioclastic-biostromal-marly Posłowice facies within the Late Givetian open-shelf Jaźwica Member in the SW part of the Holy Cross Mts contain palaeocopid-podocopid ostracod associations of moderate diversity (18 species) dominated by Microcheilinella fecunda and Fellerites tuimazensis. More deepwater and stagnant environments of the Bolechowice micrite-marly facies, supported similarly differentiated (12 species) but less equitable associations with platycopids Uchtovia rejrathensis and palaeocopids Buregia jazwicensis as a main component. Other late Givetian, and Frasnian reef and lagoonal microfaunas are mostly impoverished (at least in generic terms) and strongly predominated by podocopids, mostly Bairdiocypris. Late Givetian associations from the Kostomłoty basin are marked by the metacopid Polyzygia symmetrica, and the planktic entomozoid Ungerella torleyi Polenovula beckeri sp. n., Clavofabellina poslovicensis sp. n., Buregia jazwicensis sp. n., and Bairdia zbikowskae sp. n. are proposed.
    Urozmaicona, detrytyczno-marglisto-biostromalna facja posłowicka w obrębie górnożyweckiego otwartomorskiego Ogniwa z Jaźwicy w południowo-zachodniej części Gór Świętokrzyskich wyróżnia się silniej zróżnicowaną (18 taksonów) asocjacją paleokopidowo-podokopidową, zdominowaną przez Microcheilinella fecunda i Fellerites tuimazesis. Natomiast bardziej głębokowodne, stagnujące biotopy, odpowiadające mikrytowo-marglistej facji bolechowickiej, były zasiedlone przez uboższą (12 gatunków) asocjację z platykopidami Uchtovia refrathensis i paleokopidami Buregia jazwicensis w rolach głównych. Inne późnożyweckie i frańskie rafowo-lagunowe mikrofauny są z reguły mało zróżnicowane rodzajowo i z bardzo dużym udziałem podokopidów, głównie z rodzaju Bairdiocypris; euryfacjalny gatunek B. samsonowiczi może być kluczem do korelacji wiekowej amfiporowych sekwencji lagunowych franu. Żyweckie asocjacje z zachodniej części basenu łysogórskiego charakteryzują się obecnością metakopidów, przede wszystkim Polyzygia symmetrica, oraz planktonicznych entomozoidów Ungerella torleyi. Nowe gatunki Polenovula beckeri sp. n., Clauofabellina poslovicensis sp. n., Buregia jazwicensis sp. n. i Bairdia zbikowskae sp. n. zostały opisane z Ogniwa z Jaźwicy.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 359-384
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ichthyoliths and deepening events in the Devonian carbonate platform of the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Liszkowski, J
    Racki, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23331.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna
    biotypy slodkowodne
    skamienialosci
    Polska
    zywet
    zrostoglowe
    ichtiolity
    Gory Swietokrzyskie
    akantody
    biotypy lagunowe
    kostnoszkieletowe
    promieniopletwe
    paleontologia
    fran
    plakodermy
    dewon
    ryby
    zarlacze
    Opis:
    Disarticulated fish microremains from the Middle Givetian to early Frasnian of the Holy Cross Mts include representatives of the most groups known from the Devonian: placoderms, elasmobranchs, holocephalians, acanthodians, osteichthyans (mostly osteolepidids) and actinopterygians. Taxonomic identifications are possible usually only in very general terms and only in two cases the generic level has been reached: Phoebodus among euselachians, and Moythomasia among paleoniscids. Many of these groups, regarded traditionally as typical dwellers of lacustrine to resticted marine nearshore biotopes, apparently flourished also in the offshore, open shelf carbonate (peri-reefl settings. The sequential replacement of the fish faunas was primarily influenced by eustatic events, in like manner to invertebrate communities.
    Zróżnicowane ichtiolity z pogranicza żywetu i franu Gór Świętokrzyskich obejmują przedstawicieli większości grup ryb znanych z dewonu takich jak plakodermy, żarłacze (m.in. rodzaj Phoebodus), zrosłogłowe, akantody, kostnoszkieletowe (głównie pospolite osteolepidy) i promieniopłetwe (w tym rodzaj Moythomasia). Dane z analizy ichtiolitów w znaczny sposób rozszerzają wyniki poprzednich badań opartych o makroskamieniałości i dokumentują wyraźne zmiany ewolucyjne (głównie wśród rekinów i paleoniscoidów) oraz ekologiczno-biogeograficzne w ciągu żywetu i franu. Wiele grup kręgowców, uważanych uprzednio za typowe dla biotopów słodkowodnych i lagunowych, zasiedlało również pełnomorskie środowiska otwartego szelfu, w tym te ściśle związane z rafami. Sukcesja asocjacji ryb była w dużej mierze kontrolowana przez fluktuacje eustatyczne w sposób zbliżony do rozpoznanego dla biocenoz bezkręgowców, tzn. epizody transgresywne były okazją do dużych migracji i zmian biogeograficznych, a interfazy regresywne - okresami stabilizacji bądź ubożenia fauny ryb.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 407-426
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Middle and Late Devonian sponge spicules of the Holy Cross Mountains and Silesian Upland
    Autorzy:
    Hurcewicz, H
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21143.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    gabki kopalne
    gabki krzemionkowe
    skamienialosci
    spikule wielopromienne
    gabki szklistoszkieletowe
    Polska
    zywet
    Lyssakida
    famen
    Dictyida
    lististidy
    Gory Swietokrzyskie
    gabki wapienne
    Astraeospongiidae
    fran
    paleontologia
    gabki
    biotopy basenowe
    dewon
    Demospongea
    Opis:
    Calcareous octactinellid sponge spicules are abundant in the Givetian and early Frasnian organic buildups in the Holy Cross Mts and Siewierz anticline, Silesian Upland. Monaxone-bearing siliceous Demospongea (or ?lyssakid Hyalospongea) occupied coeval quiet-water basin habitats. Significant reorganization within these generally deeper-water associations occurred late in the Frasnian (a local rise of the lithistids associated with dictyids and lyssakids) and early in the Famennian (profusion of Hyalospongea).
    Bogaty zespół spikul świadczy o znacznym zróżnicowaniu gąbek w żywecie i późnym dewonie Gór Świętokrzyskich i regionu śląsko-krakowskiego. Spikule wielopromienne gąbek wapiennych z rodziny Astraeospongiidae należą do najbardziej szeroko rozpowszechnionych i zróżnicowanych, szczególnie w żyweckich i wczesnofrańskich budowlach organicznych (np. biohermach typu kadzielniańskiego). Gąbki krzemionkowe z gromady Demospongea (lub ?lyssakidy z Hyalospongea) zazwyczaj zasiedlały wówczas biotopy basenowe, o niskiej energii wód. Znaczne zmiany w obrębie tego typu asocjacji gąbkowych nastąpiły w późnym franie (lokalny rozkwit litistidów oraz Dictyida i Lyssakida) i wczesnym famenie (rozwój głębokowodnych zespołów z przewagą gąbek szklistoszkieletowych).
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 291-296
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Middle Devonian thelodont Australolepis sp. (Thelodonti) from the Skały Formation, Holy Cross Mountains, Poland
    Autorzy:
    Turner, S.
    Ginter, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/139166.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Vertebrate palaeontology
    taxonomy
    biostratigraphy
    Thelodonti
    Turiniidae
    Givetian
    Northern Gondwana
    Polska
    paleontologia
    kręgowce
    taksonomia
    biostratygrafia
    telodonty
    żywet
    Gondwana
    Polska
    Opis:
    Sparse fish microremains have been found in marine limestones from the Middle Devonian (Givetian) Skały Formation (Sitka Coral-Crinoid Limestone Member and Sierżawy Member), Świętomarz–Śniadka section, Bodzentyn Syncline, Łysogóry Region, northern Holy Cross Mountains, associated with conodonts of the hemiansatus to ansatus zones. Thelodont scales referred here to Australolepis sp. cf. A. seddoni come from near Śniadka village, from samples dated as hemiansatus to rhenanus/varcus zones. This increases the known range for the genus from its original find in Western Australia. The presence of a thelodont in the late Middle Devonian in Poland extends the known distribution of turiniids around the peri-Gondwana shorelines of Palaeotethys.
    Źródło:
    Acta Geologica Polonica; 2018, 68, 3; 467-473
    0001-5709
    Pojawia się w:
    Acta Geologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rugose corals from the Devonian Kowala Formation of the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Wrzolek, T
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23437.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Sociophyllum severiacum
    Diffusolasma
    Cyathophyllum diffusum
    skamienialosci
    Macgeea-Thamnophyllum
    Polska
    zywet
    Disphyllum
    koralowce
    Rugosa
    Gory Swietokrzyskie
    taksony
    stratygrafia
    Acanthophyllum
    Spinophyllum
    paleontologia
    fran
    korale czteropromienne
    dewon
    wapienie
    Opis:
    Rugose corals of the Givetian to Lower Frasnian Kowala limestone Formation in the environs of Chęciny, SW Holy Cross Mts and in its age equivalents in the Silesian-Cracow region of Southern Poland represent five distinct assemblages of restricted time-and-space distribution. Within the Stringocephalus Beds the high diversity Pseudohexagonaria(?) laxa assemblage indicates open-shelf conditions whereas low diversity Temnophyllum occidentale assemblage represents restricted conditions. The transgressive Jaźwica Mbr. locally contains diversified and cosmopolitan Acanthophyllum sp. n. fauna. Following temporally coral assemblages, i.e. Disphyllum (lower Sitkówka and Chęciny Beds) and Macgeea-Thamnophyllum (Kadzielnia Mbr, upper Sitkówka Beds) are mostly biostromes of branching corals of low taxonomical diversity typical for restricted relatively setting, rather unfavorable for rugosans. Exceptional are two Hexagonaria horizons with common massive colonies. Diffiisolasma gen. nov., Sociophyllum severiacum sp. nov., Temnophyllum zamkowae sp. nov. and Hexagonaria hexagona kowalae subsp. nov. are proposed as the new taxa.
    Koralowce czteropromienne z żywecko-frańskiej formacji wapieni z Kowali SE części Gór Świętokrzyskich (Fig. 1) układają się w następstwo pięciu charakterystycznych zespołów, wyznaczających lokalne zony biostratygraficzne. Dwie najniższe z nich stwierdzono w obrębie warstw stringocefalowych żywetu. Pierwsza, Zona Pseudohexagonaria(?) laxa, zawiera stosunkowo zróżnicowany zespół gatunków, wiele z nich występuje również poza obszarem świętokrzyskim (w tym w wapieniach z Dziewek obszaru Śląsko-Krakowskiego), co wskazuje na „otwarty” charakter morza stringocefalowego. Kolejny zespół, Temnophyllum occidentale, jest znacznie słabiej zróżnicowany taksonomicznie; także wskaźniki facjalne sugerują relatywnie „zamknięty” charakter zbiornika tej doby. Górnożywecki zespół Acanthophyllum sp. n. występuje jedynie lokalnie w obrębie ogniwa wapienia mikrytowego z Jaźwicy (dokładniej: w poziomie liliowcowo-koralowcowym Sowich Górek), lecz jego silne zróżnicowanie gatunkowe oraz kosmopolityczny charakter koralowców są typowe dla pulsu transgresywnego (cykl T-R IIb Johnsona et. al. 1985, patrz Racki 1993). Kolejne zespoły, Disphyllum (dolne warstwy sitkówczańskie i wapienie chęcińskie; także wapienie łomu karmelickiego w Dębniku) oraz Macgeea-Thamnophyllum (Ogniwo z Kadzielni, górne warstwy sitkówczańskie) ponownie charakteryzują się zubożeniem gatunkowym. Choć Rugosa pojawiają się tu niekiedy masowo, to jednak jako nieliczne gatunki, a także jako podrzędny ilościowo składnik kompleksów skalnych, w których występują. Świadczy to o relatywnie „zamkniętym” typie późnożywecko-wczesnofrańskiego zbiornika SE części Gór Świętokrzyskich. Z drugiej strony słabym echem wczesnofrańskiego cyklu T-R IIc jest zapewne zastąpienie zespołu Disphyllum przez Macgeea-Thamnophyllum. Nowe taksony, zaproponowane w niniejszej pracy to: Diffusolasma gen. nov., gatunek typowy Cyathophyllum diffusum Wrzołek 1982, duży osobniczy disfyllid, pochodzący zapewne od Spinophyllum i wykazujący homeomorfię do niektórych osobniczych Cyathophyllum (sensu Birenheide 1963); Sociophyllum severiacum sp. nov., z nadzwyczaj rzadkimi presepimentami i wklęsłym do płaskiego profilem tabularium; Temnophyllum zamkowae sp. nov., bez grubej septoteki, z septum głównymi(?) zazwyczaj skróconym i z bardzo krótkimi sepiami drugiego rzędu; Hexagonaria hexagona kowalae subsp. nov., z karinacją septów słabiej zaznaczoną niż u podgatunku nominalnego.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 217-254
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tabulate corals from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains and Silesian Upland
    Autorzy:
    Nowinski, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22808.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna
    Tabulata
    skamienialosci
    Polska
    zywet
    sklerogabki
    koralowce
    Gory Swietokrzyskie
    taksony
    stratygrafia
    Heliolitida
    Chaetetida
    morfologia
    paleontologia
    fran
    dewon
    Opis:
    Tabulate corals and single species each of the heliolitid anthozoans and chaetetid sclerosponges mostly from the Givetian and Frasnian stromatoporoid-coral series of the Holy Cross Mts and the Silesia-Cracow Region are reviewed from an ecological and stratigraphical point of view. Thamnopora, or the branched pachyporids, and massive alveolitids are usually the most significant reef-builders. The most distinctive fauna, with Caliapora battersbyi and Heliolites porosus, thrived in the earlier Givetian bank habitats. Late Givetian biostromal-complex associations with Alveolites obtortus, Striatopora enigmatica, and especially Alveolitella fecunda, as well as the succeeding Frasnian Alveolites-dominated reef-complex faunas with A. maillieuxi, and later with A. tenuissimus, Aulocystis and syringoporids, are far more uniform. In addition, a local Coenites laminosa-Chaetetes yunnanensis fauna is recognized in the Middle Givetian of the Kostomłoty area. The transitional biogeographic position for Polish tabulate assemblages between Variscan Europe and Russia is clearly evident. Forty eight species have been identified. Pachyfavosites polonicus sp. n., Striatopora enigmatica sp. n., Alveolitella polygona sp. n., Armalites minimus sp. n., and Syringoporella raritabulata sp. n., Alveolites edwardsi frasnianus subsp. n., and Caliapora battersbyi minor subsp. n. are proposed.
    Pospolite i zróżnicowane koralowce Tabulata, jak też rzadsze Heliolitida (inne koralowce) i Chaetetida (sklerogąbki), z żywetu i franu Gór Świętokrzyskich i regionu Siewierza zostały opisane i przedyskutowane pod względem biostratygraficznym. Następstwo tych koralowców wstępnie ujęto w 4 szeroko rozpowszechnione zespoły (fauny), z których dwa są żyweckie (Caliapora battersbyi - Heliolites porosus, zastąpiony w sekwencji przez Alveolites obtortus - Striatopora enigmatica), a dwa - frańskie (Alveolites maillieuxi - Aulacystis tikhyi, wyżej - Alveolites tenuissimus). Nadto, wyróżniono specyficzną faunę Coenites laminosa-Chaetetes younnanensis, ograniczoną do środkowego żywetu regionu łysogórskiego. Nowe dane potwierdzają koncepcję biogeograficznie przejściowego charakteru polskiej fauny tabulatowej między Zachodnią i Wschodnią Europą. Zidentyfikowano 59 taksonów, w tym 5 gatunków i 2 podgatunki nowe: Pachyfavosites polonicus sp. n., fawositid o małym, półkulistym korallum z grubościennymi koralitami, wykazujący pewne analogie morfologiczne z żyweckim P. polymorphus; Striatopora enigmatica sp. n., pachyporid o gałązkowym korallum, który mimo wyraźnej homeomorfii z S. tenuis (eifel-żywet), różni się od niej większymi koralitami i silniej rozwiniętymi denkami w aksialnej strefie korallum: Alveolites edwardsi frasnianus subsp. n.; Alveolitella polygons, sp. n., z bardzo cienkościennymi, pryzmatycznymi koralitami w osiowej strefie gałązek i bardzo drobnymi porami; Caliapora battersbyi minor subsp. n.; Armalites minimus sp. n., syringoporid z rzadko występującego rodzaju, charakteryzujący się ekstremalnie małymi średnicami koralitów; Syringoporella raritabulata sp. n., syringoporid różniący się od znanych gatunków tego rodzaju niezwykle dużymi średnicami koralitów i zonalnością w rozmieszczeniu denek.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 183-216
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tentaculites from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Hajlasz, B
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20835.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Gory Swietokrzyskie
    fauna
    stratygrafia
    skamienialosci
    zywet
    Polska
    tentakulity
    fran
    paleontologia
    mieczaki
    dewon
    Opis:
    The Givetian and Frasnian strata of the Holy Cross Mountains, including chiefly biostromal sequence of the Kowala Formation, and the Dziewki Limestone of the Silesian Upland, yielded nine benthic and seven planktic tentaculite species. The tentaculites reveal strong affinities with coeval faunas of the East European Platform, and only two species from the oldest Givetian units (Stringocephalus-bearing strata), namely Homoctenus hanusi and Nowakia postotomari, are known primarily from the European Variscan belt. Stylioline succession allows recognition of the Middle/Late Devonian boundary in pelagic facies of the Kostomłoty area.
    Fauna tentakulitów z żywetu i franu Gór Świętokrzyskich i antykliny Siewierza wykazują duże analogie z jednowiekową fauną Europy Wschodniej (głównie Platformy Rosyjskiej), a jedynie stratygraficznie najstarsze gatunki (przede wszystkim Homoctenus hanusi), dowodzą związków z dewonem Czech i Niemiec. Wykazano znaczenie tych mięczaków dla korelacji utworów żywetu i franu oraz zarysowano możliwość wykorzystania sekwencji styliolin do rozpoznawania granicy żywetu z franem w basenowych facjach strefy kostomłockiej.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 385-394
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trilobites from the Givetian and Frasnian of the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Chlupac, I
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20635.pdf
    Data publikacji:
    1992
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Gory Swietokrzyskie
    taksony
    skamienialosci
    zywet
    Polska
    fran
    paleontologia
    fauna trylobitowa
    dewon
    Opis:
    Three species of Givetian and Frasnian trilobites have been recognized in the stromatoporoid-coral platform and Dyminy reef complex (Kowala Formation) of the southern part of the Holy Cross Mts, and two more in deeper facies of the Kostomłoty area. Representatives of the genus Scutellum, common in the shallow-water (related to carbonate buildups) associations of the Variscan Europe, are most widespread and diversified. Cyrtodechenella(?) declinans sp. n., Phacops (Chotecops) zofiae sp. n., and Scutellum mariae sp. n. are proposed.
    W oparciu о nowe kolekcje, pochodzące ze stanowisk głównie w obrębie platformy stromatoporoidowo-koralowcowej i dymińskiego kompleksu rafowego (Formacja z Kowali) południowej części Gór Świętokrzyskich oraz z głębszych facji obszaru kostomłockiego, opisano faunę trylobitową żywetu i franu oraz przedyskutowano różne aspekty jej występowania. Wyróżniono 5 taksonów, w tym 3 nowe gatunki: Cyrtodechenella(?) declinarts sp. n., Phacops (Chotecops) zofiae sp. n. i Scutellum mariae sp. n. Przedstawiciele rodzaju Scutellum są najbardziej szeroko rozpowszechnieni i zróżnicowani. Wykazują oni ścisłe pokrewieństwa z płytkowodnymi asocjacjami środkowej i zachodniej (waryscyjskiej) Europy, związanymi z różnorodnymi budowlami węglanowymi.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1992, 37, 2-4; 395-406
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warstwy świętomarskie dewonu środkowego Gór Świętokrzyskich i ogniwa żniatyńskiego z SE Lubelszczyzny w świetle wyników badań petrograficznych
    Petrographical study of the Middle Devonian Świętomarz Beds of the Holy Cross Mountains and Żniatyń Member from the SE Lublin area
    Autorzy:
    Kuleta, M.
    Malec, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061908.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    petrografia
    utwory terygeniczne
    żywet
    Góry Świętokrzyskie
    petrography
    terrigenous deposits
    Givetian
    Holy Cross Mountains
    Opis:
    W Górach Świętokrzyskich utwory terygeniczne środkowego żywetu są obecne tylko w regionie łysogórskim, gdzie w części wschodniej występują między iłowcami warstw skalskich a wapieniami biostromalnymi warstw pokrzywiańskich, natomiast w zachodniej – między iłowcami warstw skalskich i nieczulickich. Utwory te, należące do warstw świętomarskich, składają się z mułowców i piaskowców, a ich miąższość dochodzi do ok. 100 m. Pod względem składu piaskowce to drobnoziarniste arenity kwarcowe, wapniste arenity kwarcowe, rzadziej sublityczne, oraz waki kwarcowe i sublityczne, które mają podrzędny udział w laminowanych mułowcach ze szczątkami roślin. Podobny charakter petrograficzny mają równowiekowe piaskowce ogniwa żniatyńskiego z otworu wiertniczego Terebin IG 4 z południowo-wschodniej Lubelszczyzny. Źródłem materiału detrytycznego piaskowców warstw świętomarskich i ogniwa żniatyńskiego były reaktywowany orogen zbudowany ze skał silikoklastycznych oraz kratoniczna strefa bloku kontynentalnego. Do środkowodewońskiego basenu łysogórskiego materiał terygeniczny był dostarczany systemem deltowym z południowego wschodu. Środowiskiem sedymentacji warstw świętomarskich był obszar proksymalnej i dystalnej części prodelty progradującej w kierunku zachodnim.
    In the Holy Cross Mountains, Middle Givetian terrigenous deposits occur only in the Łysogóry region. In its eastern part they are found between claystones of the Skały Beds and biostromal limestones of the Pokrzywianka Beds, whereas in the western part - between claystones of the Skały Beds and the Nieczulice Beds. These deposits are ascribed to the Świętomarz Beds and consist of mudstones and sandstones reaching about 100 m in thickness. The sandstones encompass fine-grained quartz arenites, calcareous quartz arenites, rare sublithic arenites, quartz and sublithic wackes, being subordinate to laminated mudstones with plant remnants. The same petrographic characteristics are exhibited by the Żniatyń Member known from borehole Terebin IG 4 of the SE Lublin area. The source of detritic material for the Świętomarz Beds and the Żniatyn Member were recycled orogen built of siliciclastic rocks and a cratonic zone of the continental block. The terrigenous material was delivered to the Middle Devonian Łysogóry basin from the south-east through a deltaic system. The depositional environment was a proximal and distal area of prodelta that prograded to the west.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 463; 43--61
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warstwy świętomarskie dewonu środkowego w Górach Świętokrzyskich w świetle badań sedymentologicznych
    The Middle Devonian Świętomarz Beds of the Holy Cross Mts in the light of sedimentological study
    Autorzy:
    Malec, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062017.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    facje silikoklastyczne
    dewon środkowy
    żywet
    region łysogórski
    Góry Świętokrzyskie
    siliciclastic facies
    Middle Devonian – Givetian
    Łysogóry region
    Holy Cross Mountains
    Opis:
    W profilu środkowego żywetu w regionie łysogórskim w Górach Świętokrzyskich, pomiędzy węglanowymi i iłowcowymi osadami warstw skalskich a wapieniami biostromalnymi warstw pokrzywiańskich lub iłowcami warstw nieczulickich występują silikoklastyczne osady warstw świętomarskich, w obrębie których wyróżniono sześć facji: piaskowce średnio- i gruboławicowe, piaskowce wapniste i mułowce, piaskowce i mułowce zaburzone sedymentacyjnie, piaskowce osuwiskowe, mułowce i cienkoławicowe piaskowce oraz mułowce. Obecność spływów grawitacyjnych w postaci piaskowców osuwiskowych i utworów typu derbis flow i mud flow, którym towarzyszą średnio- i gruboławicowe piaskowce utworzone w strefach kanałowych, wskazuje na podmorską depozycję na nachylonym dnie, w środowisku skłonu basenu. Sedymentacja warstw świętomarskich przebiegała na obszarze głębszego szelfu w proksymalnej i dystalnej części prodelty, należącej prawdopodobnie do średniej wielkości systemu deltowego. Wskaźniki pulsacyjnej sedymentacji piaskowców cienkoławicowych oraz obecność szczątków roślinnych w mułowcach wskazują na transport materiału terygenicznego głównie przy udziale generowanych przez rzeczne powodzie przepływów hiperpyknalnych (hyperpycnal flow). Materiał terygeniczny warstw świętomarskich był dostarczany do basenu łysogórskiego z południowego wschodu. Sedymentacja warstw świętomarskich jest związana ze wzrostem tektonicznej subsydencji środkowodewońskiego basenu w regionie łysogórskim Gór Świętokrzyskich. Równowiekowe osady silikoklastyczne rozpoznane na obszarze południowo-wschodniej Polski i zachodniego Wołynia na Ukrainie związane są prawdopodobnie z depozycją w obrębie tego samego systemu deltowego.
    The middle Givetian section of the Łysogóry region of the Holy Cross Mts (HCM) is highlighted by the presence of siliciclastic sediments of the Świętomarz Beds that occur between carbonate and clayey sediments of the Skały Beds and biostromal limestones of the Pokrzywianka Beds or claystones of the Nieczulice Beds. The Świętomarz Beds comprise six facies: (1) medium- and thick-bedded sandstones, (2) calcareous sandstones and siltstones (3) sedimentary disturbed sandstones and siltstones, (4) slump sandstones, (5) siltstones and thin-bedded sandstones, (6) siltstones. The presence of gravitational flows in the form of slump sandstones and debris and mud flows, which are associated with medium- and thick-bedded sandstones linked to channel zones, indicate submarine deposition on an inclined floor within a basinal slope environment. Deposition of the Świętomarz Beds occurred in an area of deeper shelf within the proximal and distal parts of prodelta that belonged to a medium-sized delta system. Indications of pulsating sedimentation of thin-bedded sandstones and the presence of plant remains in siltstones point up to transport of terrigenous material primarily by hyperpycnal flows generated by river floods. Terrigenous material of the Świętomarz Beds was derived to the Łysogóry basin from the southeast. Sedimentation of the Świętomarz Beds is closely linked to the increased tectonic subsidence of the Middle Devonian basin in the Łysogóry region of HCM. Coeval siliciclastic sediments, which have been identified in the area of south-eastern Poland and western Volhynia in the Ukraine, are presumably related to deposition within the same delta system.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 452; 131--165
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies