Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Żydzi," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 1560
Tytuł:
Powstanie, status i znaczenie społeczności żydowskiej w Państwie Środka według relacji polskiego jezuity Tomasza Szpota Dunina zawartych w dziele Historiae Sinarum Imperii
The Inception, Status, and Significance of the Jewish Community in the Middle Kingdom According to the Commentary of Polish Jesuit Tomasz Szpot Dunin in the Work Historiae Sinarum imperii
Autorzy:
Janusz Smołucha, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37518073.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Chiny
Żydzi
Kaifeng
jezuici
Matteo Ricci
Tomasz Szpot Dunin
China
Jews
Jesuits
Opis:
W artykule poruszona jest kwestia powstania, statusu i znaczenia społeczności żydowskiej w Chinach, z którą zetknęli się w czasie swojej działalności w epoce nowożytnej misjonarze jezuiccy. Główny materiał badawczy zaczerpnięty został z relacji polskiego jezuity Tomasza Szpota Dunina w jego dziele Historiae Sinarum Imperii. Tekst koncentruje się na spotkaniach jezuickich misjonarzy z różnymi grupami etnicznymi i narodowymi w Chinach XVI i XVII w. Autor opisał pochodzenie społeczności żydowskiej, przypuszczalnie przybyłej do Chin na początku wieków średnich drogą morską wraz z muzułmańskimi handlarzami, ich osiedlenie się w dużych ośrodkach miejskich oraz integrację z chińskim społeczeństwem. Treść artykułu uzupełniona została o fragment relacji Matteo Ricciego ze spotkania z przedstawicielem społeczności żydowskiej z miasta Kaifeng, która została przedstawiona w analizowanym dziele Tomasza Szpota.
The article explores the issue of the formation, status, and significance of the Jewish community in China, encountered by Jesuits, pending their missionary activities in the early modern period. The primary research reference is drawn from the account of the Polish Jesuit Tomasz Szpot Dunin in his work Historiae Sinarum Imperii. The study focuses on the encounters of Jesuit missionaries with various ethnic and national groups in China during the 16th and 17th centuries. The author recounts the origins of the Jewish community, presumably arriving in China in the early Middle Ages, by sea route, along with Muslim traders, their settlement in major urban centers, and integration with Chinese society. The article is supplemented with excerpts from Matteo Ricci’s account of his meeting with a representative of the Jewish community from the city of Kaifeng, as presented in Tomasz Szpot Dunin’s analyzed work.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 519-530
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śladami Żydów na Ziemi Lubuskiej. Ziemia Międzyrzecka – ludzie
In the footsteps of Jews in Lubuska Land/Lubuskie Voivodship. Międzyrzecz region – people
Autorzy:
Czabańska-Rosada, Małgorzata
Słowiński, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40434544.pdf
Data publikacji:
2024-06-05
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Żydzi
Ziemia Miedzyrzecka
Kreis Meseritz
dziedzictwo niematerialne
dziedzictwo żydowskie
dziedzictwo kulturowe
Jews
Miedzyrzecz region
intangible heritage
cultural heritage
Jewish heritage
Opis:
In this article, which is the second part of the undertaken research, the authors wish to present examples of the intangible legacy of the presence of Jews in Międzyrzecz region. This area is treated as an example in order to show the potential of the Jewish cultural heritage of the Lubuska Land/ Lubuskie Voivodship. We are interested in intangible heritage – the memory of citizens of Jewish origin, contained in memoirs or biographies. We also attempt to reconstruct some fates. In this part of the research, the authors used the method of reconstruct some fates. In this part of the research, the authors used the method of reconstruction and deduction, analyzing and confronting memoirs with documents preserved in archives. Moreover, the sociological method of biographical research was used.
W niniejszym artykule autorzy skupiają się na badaniu niematerialnego żydowskiego dziedzictwa na Ziemi Międzyrzeckiej. Obiektem zainteresowania są wspomnienia dawnych niemieckich mieszkańców Kreis Meseritz i ich konfrontacja z dokumentami zawartymi w archiwach Instytutu Yad Vashem.W ten sposób autorzy rekonstruują losy dawnych obywateli Kreis Meseritz żydowskiego pochodzenia. Ponadto w artykule zawarto refleksję nad sposobami upamiętnienia międzyrzeckich Żydów.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2024, 1 (29); 245-276
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teatr pamięci wystawiony na próbę? „Całkiem zwyczajny Żyd” w świetle teorii Y. Michala Bodemanna
Putting the Theatre of Memory to the Test?: “Just an Ordinary Jew” and the Theory of Y. Michal Bodemann
Autorzy:
Wesołowska, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31198249.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
polityka pamięci
teatr pamięci
Żydzi w Niemczech
Y. Michal Bodemann
Charles Lewinsky
kino niemieckie
politics of memory
theater of memory
Jews in Germany
German cinema
Opis:
Według Y. Michala Bodemanna współczesna polityka pamięci w Niemczech oraz stosunki niemiecko-żydowskie są podporządkowane tzw. teatrowi pamięci. Filmem, który wydaje się temu przeciwstawiać, jest Całkiem zwyczajny Żyd (Ein ganz gewöhnlicher Jude, reż. Oliver Hirschbiegel, 2005). Jego scenariusz opiera się na krytycznym wobec niemieckiej polityki pamięci monodramie Charlesa Lewinsky’ego o tym samym tytule. Warto zastanowić się, czy dzieło to stanowi krytykę niemieckiej polityki pamięci (wyrażoną w monologu wygłaszanym przez bohatera) jedynie na poziomie deklaratywnym, czy może także faktycznym, to znaczy w obrębie formy filmowej. Ramę teoretyczną artykułu tworzą odniesienia do studiów nad pamięcią – w szczególności do publikacji Bodemanna, ale także do badań Marianne Hirsch nad postpamięcią. Kluczowy element stanowi tu analiza kontekstowa filmu ze względu na liczne odwołania do niemieckich debat o przeszłości. Refleksja nad wybranymi aspektami formy filmowej pozwala zrozumieć rolę filmowych środków wyrazu w procesie (de)konstruowania żydowskości i „teatru pamięci”.
According to Y. Michal Bodemann, contemporary memory politics in Germany and German-Jewish relations are subordinated to the so-called theatre of memory. A film that seems to oppose this is Just an Ordinary Jew (Ein ganz gewöhnlicher Jude, dir. Olivier Hirschbiegel, 2005), which is based on a monodrama by Charles Lewinsky that is critical of German politics of memory. It is worth considering whether this work criticizes the politics of memory in Germany only on a declarative level (through the monologue delivered by the protagonist) or also through the film form. The theoretical framework of this article is provided by references to theories in the field of memory studies, in particular to Bodemann’s publications. A contextual analysis of the film is crucial due to the numerous references to German debates about the past. An analysis of selected aspects of the film form describes the role of filmic means of expression in the process of (de)constructing Jewishness and the theatre of memory.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2024, 125; 30-47
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: Johan Ickx, Le Bureau. Les Juifs de Pie XII, Éditions VdH/Michel Lafon, Neuilly-sur-Seine 2020, ss. 415 [tłumaczenie z języka angielskiego: Dominique Haas oraz Denis Bouchain]; Biuro papieża. Pius XII i Żydzi, przekład Grażyna Majcher, Warszawa 2022, ss. 494, ISBN: 978-838-196-379-4
Autorzy:
Klakus, Michał Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33336680.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Pius XII
II wojna światowa
Kościół katolicki
okupacja niemiecka
Żydzi
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 120; 549-563
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom wieczności, dom wdzięczności
House of Eternity, House of Gratitude
Autorzy:
Sznajderman, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343499.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Gorlice
Żydzi
pamięć
Holocaust
Jews
memory
Opis:
Tekst poświęcony jest żydowskiemu cmentarzowi w Gorlicach –  podkarpackim mieście zamieszkałym do II wojny światowej przez ponad 3000 Żydówek i Żydów, co stanowiło trochę ponad 50 procent całej populacji.  Na cmentarzu pozostały jedynie ochel i nieliczne macewy, ale nawet na nich trudno cokolwiek odczytać. Pamięć też jest martwa. A przecież pochowano tu tysiące ludzi – cmentarz ma już ponad 200 lat. Toczy się tu jednak życie, w którym to, co było kiedyś ludzkie, przeplata się i staje jednością z tym, co roślinne i szerzej – przyrodnicze. Cmentarz porastają stare drzewa, krzewy, kamienie rozpadają się i kruszą, wchodząc w symbiozę z  pokrywającą je roślinnością, w głębokiej trawie pasą się sarny. Jak pisze Ewa Domańska w książce Nekros: Cmentarz to  „teren szeroko rozumianego dziedzictwa, wychodzącego poza idee kultury i natury, chronologicznej linii krótkiego czasu; miejsce, gdzie czas się rozwidla i funkcjonują różne – jak nazywają je fizycy kwantowi – »splątane historie« (entangled histories), a przestrzeń załamuje się; gdzie wielorakie procesy chemiczne i fizyczne stają się procesami tworzącymi sferę sacrum”.  W centrum mojego zainteresowania są właśnie te „splątane historie”, jest właśnie ta załamująca się przestrzeń, które dają początek wspólnej – botaniczno-antropologicznej – opowieści o gorlickich Żydach, o ich życiu i śmierci, o śladach, jakie po sobie zostawili, i o nowej formie istnienia, którego są częścią. „Wpleciony / w wieczny byt –/ nie przeminiesz, / nie przeminiesz” – pisała poetka.
This text is dedicated to the Jewish cemetery in Gorlice – a sub-Carpathian town up to the Second World War inhabited by more than 3 000 Jews, male and female, i.e. slightly over 50 percent of the entire population. The cemetery contains only an ohel and several matzevahs, but it is difficult to decipher anything featured on them. Memory too is defunct in spite of the fact that thousands were buried here – the cemetery is already over 200 years old. Nonetheless, life goes on and that which once was human is now intertwined and becomes a unity with plants and, more extensively, with Nature. The cemetery is overgrown by old trees and shrubs; stones crumble and establish symbiosis with plants covering them; deer graze in high grass. Ewa Domańska wrote in Nekros: a cemetery is “a terrain of widely comprehended heritage, transgressing the ideas of culture and Nature, a chronological line of short time; a place where time unravels and assorted entangled histories, to use a term devised by quantum physicists, function, and where various chemical and physical processes turn into processes creating the sphere of the sacrum”. The author of the article is interested precisely in those “entangled histories” and crumbling space, which initiate a joint – botanical-anthropological – story about the Jews of Gorlice, their life and death, the traces they left behind, and the new form of existence whose part they are. “Woven into / eternal being – / you shall not elapse, / not elapse” – the poetess wrote.
Źródło:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 105-116
1230-6142
2956-9214
Pojawia się w:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzielni Polacy ratują getto? Kilka uwag o relacjach polsko-żydowskich i zagładzie w narracji Zjednoczonej Prawicy
Brave Poles save the ghetto? Some comments on Polish-Jewish relations and the Holocaust in the narrative of the United Right
Autorzy:
Zieliński, Konrad Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343798.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical politics
Holocaust
Jews
Poles
United Right
polityka historyczna
Zagłada
Żydzi
Polacy
Zjednoczona Prawica
Opis:
W polityce historycznej propagowanej przez Obóz Zjednoczonej Prawicy ważne miejsce zajmuje martyrologia narodu, m.in. zbrodnie popełniane na ludności polskiej przez Niemców, Sowietów czy Ukraińców. Działania władz sprawiają wrażenie, że te próbują zrównać los Żydów i Polaków w czasie wojny, a nawet wymazać z kolektywnej pamięci zbrodnie popełniane w czasie wojny na Żydach przez ich polskich sąsiadów. Nie jest to zabieg nowy, ponieważ również w czasach PRL starano się ukrywać wstydliwe karty dziejów Polski. Jednak po 2015 r. narracja promowana przez Zjednoczoną Prawicę na temat postaw Polaków wobec Zagłady idzie dalej: nie tylko przemilcza się sprawy trudne, ale na wszelkie sposoby promuje postawy świadczące o bohaterstwie i ofiarności Polaków w ratowaniu Żydów, usiłując tym samym przekonać opinię publiczną w kraju i zagranicą, że były to postawy powszechne. Parafrazując znany wiersz Czesława Miłosza i esej Jana Błońskiego, powinniśmy powiedzieć, że nie „Biedni Polacy patrzą na getto”, lecz „Dzielni Polacy ratują getto”. Artykuł jest próbą komentarza na temat polityki historycznej po 2015 r. w kontekście stosunków polsko-żydowskich w czasie okupacji niemieckiej na podstawie literatury przedmiotu oraz wypowiedzi i doniesień medialnych.
The martyrdom of the nation, including the crimes committed against the Polish population by Germans, Soviets or Ukrainians, occupies an important place in the historical policy promoted by the United Right camp. The actions of the authorities give the impression that they are trying to equate the fate of Jews and Poles during the war and, moreover, to erase from the collective memory the crimes committed against Jews by their Polish neighbours during the war. This is not a new procedure, also during the communist era shameful pages of Polish history were tried to be hidden. However, after 2015, the narrative promoted by the United Right on the attitudes of Poles towards the Holocaust goes further: not only are difficult matters kept silent, but attitudes testifying to the heroism and generosity of Poles in saving Jews are promoted in every way, in an attempt to convince public opinion at home and abroad that these attitudes were universal. To paraphrase a well-known poem by Czesław Miłosz and an essay by Jan Błoński, not - "Poor Poles look at the ghetto", but - "Brave Poles save the ghetto". The article is an attempt to comment on post-2015 historical politics in the context of Polish-Jewish relations during the German occupation on the basis of literature on the subject and media statements and reports.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 2; 105-122
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kraków? Jerozolima? Problemy z przestrzenią, czasem i tożsamością w wierszu Ryszarda Krynickiego "Tak, jestem"
Krakow? Jerusalem? Problems with space, time and identity in Ryszard Krynicki’s poem "Tak, jestem"
Autorzy:
Kozaczewski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40615072.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Ryszard Krynicki
poets
contemporary poetry
Jews
poeci
poezja współczesna
Żydzi
Opis:
The article is an attempt at analyzing and interpreting one of the latest and most important poems by Ryszard Krynicki Tak, jestem. A special consideration has been given to three problem areas in the poem: time, space and identity. The author concludes that the poem is a kind of summary of the artistic career of the poet, particularly in the context of identity: as a reconciliation with his own poetic vocation and its consequences. He emphasizes the significant role of equalizing the fate of poets with persecuted Jews in this process, which was accomplished by Marina Cwietajewa. He discusses an original and personal approach to this painful topic against the background of European and Polish artists, who are close to Krynicki.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 417-428
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łukasz Kamykowski, Obraz Izraela i Żydów w myśli chrześcijańskiej, WAM: Kraków 2022, ss. 405
Łukasz Kamykowski, The image of Israel and the Jews in Christian thought, WAM: Kraków 2022, pp. 405
Autorzy:
Altman, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23051040.pdf
Data publikacji:
2023-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Izrael
Żydzi
judaizm
chrześcijaństwo
Israel
Jews
Judaism
Christianity
Źródło:
Studia Elbląskie; 2023, 24; 475-477
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości edukacyjne Żydów w międzywojennym Płocku
Educational Opportunities for Jews during Interwar Płock
Autorzy:
Sokolnicki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131484.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Płock
1918–1939
Żydzi
oświata
Jews
education
Opis:
Artykuł omawia możliwości edukacji szkolnej stopnia podstawowego i średniego dzieci i młodzieży żydowskiej w Płocku w latach 1918–1939. Nie odbiegały one od możliwości reszty mieszkańców Płocka. Z powodów związanych z religijnymi zwyczajami utworzone zostały odrębne publiczne szkoły powszechne dla dzieci żydowskich. Dla rodziców, którzy chcieli wychowywać swe potomstwo w duchu tradycyjno-religijnym istniały prywatne szkoły powszechne. Zdecydowana większość dzieci żydowskich uczyła się w szkołach publicznych. Młodzież żydowska uczęszczała do płockich gimnazjów publicznych bądź do żydowskiego gimnazjum prywatnego (w 1935 r. zlikwidowane) oraz szkół zawodowych. Zebrany materiał źródłowy nie daje podstaw do podejrzeń o dyskryminację Żydów na polu edukacji.
The article describes the capabilities of primary and secondary school education for Jewish children and youth in Płock during the years 1918 and 1939. They did not differ from the opportunities given to the rest of the population of Płock. Separate public comprehensive schools were established for Jewish children for religious reasons. There were private common schools for parents who wanted to raise their children in a traditional-religious spirit. The vast majority of Jewish children were educated in public schools. Jewish youths attended Plock public middle schools, or a Jewish private middle school (closed in 1935) and vocational schools. The collected source material does not give grounds to suspect discrimination against Jews in education.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2023, 2(275); 37-64
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nicholas of Cusa’s Cribratio Alkorani (1461): Sources, Scholars, and Narrative Maintenance
Cribratio Alkorani Mikołaja z Kuzy (1461). Źródła, uczeni i podtrzymywanie dominującej narracji
Autorzy:
Ron, Nathan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20434399.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
Kuzańczyk
Cribratio Alkorani
De Pace Fidei
interreligious dialogue
Qur’an
Mohammad
Jews
crusade
Mikołaj z Kuzy
dialog międzyreligijny
Koran
Mahomet
Żydzi
krucjata
Opis:
The article points out that Cusanus scholars tend to celebrate their subject as a proponent of ‘interreligious dialogue.’ Preoccupied with Cusanus’ irenic and much-praised dialogue On the Peace of the Faith (De Pace Fidei, 1453), they either ignore or belittle significant issues, such as Cusanus’ active engagement in preparations for a crusade, the harsh polemical Scrutiny of the Qur’an (Cribratio Alkorani, 1461), which rejects the prophethood of Mohammad, and the harsh expressions against Mohammad in Cusanus’ sermons. The author’s thesis is that scholars employ filters that establish their agenda by devaluing or wiping away entirely anything not in line with On the Peace of the Faith; they defend and cultivate the prevalent narrative and their hero’s received image. In this paper, Nathan Ron exposes this unacceptable phenomenon and condemns it.
W artykule zwrócono uwagę, że badacze Mikołaja z Kuzy mają tendencję do uznawania go za zwolennika „dialogu międzyreligijnego”. Zajmując się analizą irenicznego wysoce poważanego dialogu Kuzańczyka O pokoju wiary (De Pace Fidei, 1453), ignorują albo bagatelizują istotne kwestie, takie jak aktywne zaangażowanie myśliciela w przygotowania do krucjaty czy ostra polemika w dziele Przesiewanie Koranu (Cribratio Alkorani, 1461), w którym Mikołaj z Kuzy odrzuca proroctwa Mahometa i wypowiada się o nim w ostrym tonie. Autor artykułu postawił tezę, że uczeni ustawiają filtry, za pomocą których dewaluują lub całkowite wymazują wszystko, co nie jest zgodne z O pokoju wiary; w ten sposób bronią i podtrzymują dominującą narrację i otrzymany wizerunek swojego bohatera. W niniejszym artykule Nathan Ron ujawnia i potępia to niedopuszczalne zjawisko.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2023, 31, 1; 139-164
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemieckie obozy pracy przymusowej dla Żydów w powiecie radzyńskim w okresie II wojny światowej
Labour camps and other places of forced Jewish labour in Radzyń Podlaski County during the World War II
Autorzy:
Mańko, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20433517.pdf
Data publikacji:
2023-11-20
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Judenlager
Julag
obozy pracy
Radzyń Podlaski
Żydzi
Jewish
labour camps
Opis:
W artykule omówiona została kwestia obozów pracy, a także innych miejsc, w których Niemcy zmuszali głównie ludność żydowską do niewolniczej pracy. Na terenie powiatu radzyńskiego znajdowało się dwadzieścia obozów pracy. Do największych zaliczały się te, które związane były z gospodarką wodną. Uwięzieni w nich Żydzi wykonywali ciężkie prace związane z pogłębianiem rzek, czy kopaniem rowów melioracyjnych. Właśnie w tych placówkach były najgorsze warunki pracy. Na terenie powiatu radzyńskiego znaczną część stanowiły również obozy gospodarki rolnej. Ponadto, Żydzi musieli pracować w przedsiębiorstwach budujących drogi, linie kolejowe, czy w zakładach produkujących towary wysyłane do III Rzeszy. Znaczna liczba Żydów-robotników zmuszana była do wykonywania różnych prac na rzecz wojska. Do pracy kierowano ludzi nieprzystosowanych do ciężkich warunków, bez odpowiednich narzędzi i odzieży. Poważnym problemem był brak żywności. Prowadziło to w konsekwencji do częstych wypadków śmierci głodowej oraz do epidemii i chorób. Placówki te służyły nie tyle niemieckim celom gospodarczym, co eksterminacyjnym. Obozy pracy i inne miejsca pracy przymusowej stały się miejscem stopniowego wyniszczenia znajdujących się tam osób.
This article discusses labour camps, and other places where Germans forced the primarily Jewish population into slave labour. There were twenty labor camps created in the borders of Radzyń Podlaski County. The largest were focused on water management. The Jews imprisoned in them provided arduous work of deepening rivers and digging ditches. The work conditions in those places were the harshest. Many of the labour camps in Radzyń Podlaski County were focused on agriculture. Additionally, Jews were forced to work in road and rail construction, or in factories making products meant for Nazi Germany. Large number of Jewish workers was forced to provide various types of labour for the military. Those labourers were not suited for harsh conditions, and were not provided with necessary tools and clothing. Lack of food was a serious concern. Altogether, it led to frequent deaths caused by malnutrition, as well as diseases and illnesses. The camps were created not to improve German economic situation, but to facilitate genocide. The labour camps and other places of forced labour became a site of gradual destruction of those people.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2023, 21; 73-112
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ofiara wdzięczności
The Sacrifice of Thanksgiving
Autorzy:
Stypuła, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083908.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
gratitude
Judaism
Jews
Psalms
prayer
wdzięczność
judaizm
Żydzi
Psalmy
modlitwa
Opis:
Za punkt wyjścia, w swoich rozważaniach nad znaczeniem składania ofiary (z) wdzięczności w starotestamentowym rytuale, przyjmę psalmy dziękczynne, które rozpoznaje się zwykle przez obecność w nich słów pochodzących od hebrajskiego rdzenia jada, czyli dziękować. W Psalmach tych także można znaleźć takie zwroty jak hodu – dziękujcie czy toda – dziękczynienie. Dodatkowo w pierwszym rzędzie słowo hoda znaczy rozpoznać i uznać. Wdzięczność będzie zatem nabierała charakteru dziękczynnego tylko wtedy, kiedy będzie ona w sobie zawierała czynność rozpoznania i uznania. Psalmy dziękczynne zbudowane są również na przeciwstawieniu tematycznym śmierć-życie prowadzącym do diametralnego zwrotu w egzystencji. Wyrazem takiego stanu są ofiary, które według midraszu Rabiego Kahany oddziałują na sferę kosmiczną. Ich składanie jest tożsame wtedy ze stwarzaniem nieba i ziemi. Co więc leży u podstaw kultu ofiarnego w Tanachu? Co go ukierunkowało i nadało mu znaczenie? Jaka jest rola wdzięczności w tym procesie i do kogo jest ona dzisiaj kierowana?
The author chose as the point of departure for his reflections on the meaning of the sacrifice of thanksgiving in the Old Testament ritual thanksgiving psalms, recognised usually by the presence of words originating from the Hebrew jada – give thanks. Such phrases as hodu – give thanks or toda can be also found in the Psalms. In addition, the word hoda’ah means, first of all, to recognise. Gratitude thus will assume the character of thanksgiving only when it contains the activity of recognition and appreciation. Thanksgiving psalms are also built on a death-life thematic contraposition resulting in a diametrical turn in existence. The expression of such a state involves sacrifices which, according to the Rabbi Kahane Midrash, affect the cosmic sphere. Offering them is then identical with the creation of Heaven and Earth. What, therefore, consists the foundation of the sacrificial in the Tanach? What steered it and endowed it with significance? What is the role of thanksgiving in this process, and to whom is it addressed today?
Źródło:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa; 2023, 340, 1-2; 117-121
1230-6142
2956-9214
Pojawia się w:
Konteksty. Polska Sztuka Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsza lekcja hebrajskiego. Transgresja tożsamościowa Żydów polskich od końca XIX do połowy XX wieku
First Hebrew Lesson. The Identity Transgression of Polish Jews from the Late Nineteenth to the Mid-Twentieth Century
Autorzy:
Sroka, Łukasz Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233828.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
język hebrajski
język jidysz
Żydzi
Polska
Izrael
transgresja
tożsamość
Hebrew
Yiddish
Jews
Polska
Israel
transgression
identity
Opis:
Pod koniec XIX w. narodził się ruch syjonistyczny, który postulował odbudowę siedziby narodowej Żydów. W synergii z rozwojem idei syjonistycznej i odbudową państwowości żydowskiej znajdował się proces przywrócenia języka hebrajskiego do codziennego użytku. Hebrajski stał się bramą do Izraela. Pierwsza lekcja hebrajskiego uruchamiała proces inicjacji do nowej kultury. Przysposobieniu języka hebrajskiego towarzyszyła transgresja tożsamościowa, która skutkowała przekroczeniem wielu granic wyznaczanych wcześniej przez powiązane z językami diaspory normy kulturowe. Proces ten nie zawsze był szybki i jednoznaczny. Nierzadko towarzyszył mu stan zawieszenia pomiędzy dawnym i nowym stylem życia, przyzwyczajeniami i wymogami towarzyszącymi aklimatyzacji do nowych warunków życia w Izraelu.
The Zionist movement, born at the end of the nineteenth century, called for the establishment of an independent state for the Jews. The development of the Zionist idea and the restoration of Jewish statehood was accompanied by restoring Hebrew into a language of daily use. Hebrew became the gateway to Israel. The first Hebrew lesson triggered the process of initiation into the new culture. The adoption of Hebrew was accompanied by an identity transgression that crossed many boundaries set by cultural norms associated with Diaspora languages. This process was not always quick and unambiguous. It was not infrequently accompanied by a state of limbo between old and new lifestyles, habits and requirements accompanying acclimatization to new living conditions in Israel.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 4; 85-108
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polemics on the survival strategies applied by Jews on the Aryan side of Dębica county
Studium polemiczne na temat strategii przetrwania Żydów po aryjskiej stronie na terenie starostwa dębickiego
Autorzy:
Rączy, Elżbieta
Surdej, Mirosław
Szopa, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340834.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polacy
Żydzi
strategia przetrwania
strona aryjska
Armia Krajowa
sieć społeczna
survival strategies
anti-Semitism
Polish-Jewish relationships
Aryan side
non-gratuitous help
spontaneous help
Opis:
For years historians have discussed the attitude of Poles towards Jews during the Holocaust. Tomasz Frydel’s article on the survival strategies applied by Jews during the German occupation in Dębica county is one of the contributions to this discussion. The authors of the present article wanted to draw the reader’s attention to Frydel’s somewhat simplified approach toward the issue of Polish -Jewish rela-tionships. The first part of this article is a critical analysis of accounts and testimonies given by persons who survived the Holocaust around the current Subcarpathian Province. This part also illustrates the reality of Polish residents of Dębica county during the German occupation, which was one of the main causes for their attitude towards ghetto runaways. The second part describes the attitude of the Home Army towards Jews hiding on the Aryan side in Dębica county during the German occupation. It analyses Frydel’s findings concerning the numbers of murdered Jews and circumstances of their death.
Od wielu lat wśród historyków trwa dyskusja dotycząca postaw Polaków wobec Żydów w czasie Holocaustu. Artykuł Tomasz Frydla o strategiach przetrwania Żydów w czasie niemieckiej okupacji na terenie powiatu dębickiego wpisuje się w tę debatę. Celem autorów prezentowanego tekstu było zwrócenie uwagi na schematyczne podejście T. Frydla do problematyki stosunków polsko-żydowskich. W pierwszej części skupiono się przede wszystkim na krytycznej analizie przykładowych relacji i zeznań osób, które przeżyły Holocaust na terenie obecnego województwa podkarpackiego. Ukazano także realia życia polskich mieszkańców starostwa dębickiego pod niemiecką okupacją, które były jedną z ważnych przyczyn ich stosunku do uciekinierów z gett. W drugiej części omówiono stosunek Armii Krajowej do Żydów ukrywających się po aryjskiej stronie na terenie okupacyjnego powiatu dębickiego. Omówiono także zaprezentowane w tekście T. Frydla wyniki jego ustaleń dotyczące liczby zamordowanych Żydów oraz okoliczności ich śmierci.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 26, 1; 77-98
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
School, society, culture and national identity in Oradea in the period 1920–1930
Szkoła, społeczeństwo, kultura i tożsamość narodowa w Oradei w latach 1920–1930
Autorzy:
Romînașu, Radu
Ardelean, Laura
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340828.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Bihor
szkolnictwo
proces kulturalizacji
zjazdy
Rumuni
Węgrzy
Żydzi
education
culturalization process
reunions
Romanians
Hungarians
Jews
Opis:
Cultural and social life clearly contributes to accentuate the self-awareness within a community that, through the act of culture, asserts itself in the field of international relations. At the same time, culture represents a sensitive barometer for socio-economic and political life, through which a series of vital factors can be identified in the process of recovery and development of nations. In the interwar period, Romanian society faced a complex situation, generated by the extensive socio-political, economic and cultural changes that occurred after the end of the Great War. The promotion of the interests of the Romanian national state and of mass culture at the level of the entire country was pursued with consistency, this reality also manifesting itself in the historical province of Crişana, with the city of Oradea as its center. In the new context, a justified emphasis was placed on the culturalization project of Romanian society, for which an appeal was made to the main state institutions and the numerous cultural associations and reunions organized after 1918. Thus, the cultural and economic development program was intended to be implemented on a social scale as wide as possible. In a general view, the schools and organized cultural events led to a series of positive results, accepted as such by the society of Oradea. First of all, the percentage of illiteracy, at alarming levels at the beginning of 1920, was significantly reduced, especially in the countryside. The network of schools in Bihor County, together with intensive conference activity, supported by specialists, allowed not only the enablement of the peasantry in socio-cultural life, but also the understanding of some socio-economic and cultural phenomena that took place with an overflowing rapidity in the interwar society.
Życie kulturalne i społeczne w sposób oczywisty przyczynia się do kształtowania samoświadomości w obrębie społeczności, która poprzez akt kultury asertywnie zaznacza swoją obecność na polu stosunków międzynarodowych. Jednocześnie kultura stanowi czuły barometr życia społeczno-gospodarczego i politycznego, dzięki któremu można zidentyfikować szereg istotnych czynników odbudowy i rozwoju narodów. W okresie międzywojennym społeczeństwo rumuńskie stanęło w obliczu złożonej sytuacji spowodowanej rozległymi zmianami społeczno-politycznymi, gospodarczymi i kulturowymi, które nastąpiły po zakończeniu I wojny światowej. Konsekwentnie realizowano promocję interesów rumuńskiego państwa narodowego i kultury masowej w skali całego kraju. Tendencje te były również widoczne w historycznej prowincji Crişana, z miastem Oradea jako jej centrum. W nowym kontekście uzasadniony nacisk położono na projekt kulturotwórczy społeczeństwa rumuńskiego, o co zaapelowano do głównych instytucji państwowych oraz licznych stowarzyszeń i zjednoczeń kulturalnych utworzonych po 1918 r. Tym samym program rozwoju kulturalnego i gospodarczego miał być realizowany w jak najszerszej skali społecznej. W ogólnym rozrachunku edukacja szkolna i organizowane imprezy kulturalne zaowocowały wieloma pozytywnymi wynikami w społeczeństwie Oradei. Znacznie zmniejszył się odsetek analfabetów, zwłaszcza na wsi. Utworzenie sieci szkół w powiecie Bihor oraz intensywna działalność konferencyjna wspierana przez specjalistów pozwoliły nie tylko na społeczno-kulturalną aktywizację chłopów, ale także na zrozumienie niektórych zjawisk społeczno-gospodarczych i kulturowych zachodzących z nadspodziewaną szybkością w społeczeństwie międzywojennym.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2023, 26, 1; 26-43
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 1560

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies