Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Ślązacy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„PIĄTA STRONA ŚWIATA” – GÓRNY ŚLĄSK WE WSPÓŁCZESNEJ KULTURZE
Autorzy:
Wądołowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954016.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
Górny Śląsk, śląska tożsamość, śląska kultura, Ślązacy, regionalizm
Opis:
Artykuł omawia sposoby obrazowania Górnego Śląska we współczesnej kulturze. Problem kulturowych przedstawień regionu został zarysowany na tle polityczno-historycznym, a także odnosi się do dzisiejszych przemian cywilizacyjnych, związanych z procesem globalizacji. Podstawę analiz stanowiły wybrane przez autora studia przypadków, obejmujące takie dziedziny kultury, jak: teatr, literatura, muzyka, kino oraz tele- wizja. Oprócz omówienia wybranych przykładów z teraźniejszości autor przedstawił komentarz dotyczący przyszłości kultury Górnego Śląska. 
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2015, 14, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślōnskŏ godka – przaśny folklor czy język regionalny?
Ślōnskŏ godka – unleavened folklore or regional language?
Autorzy:
Myśliwiec, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525131.pdf
Data publikacji:
2013-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Ślązacy
Górny Śląsk
język regionalny
mniejszość etniczna
prawa mniejszości
Opis:
W świetle spisów powszechnych, sporządzonych w Polsce w latach 2002 i 2011, Ślązacy jawią się jako najliczniejsza mniejszość występująca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wynika z przeprowadzonych badań jest to także najliczniejsza grupa, która na co dzień posługuje się własnym etnolektem. W 2002 roku przynależność do owej mniejszości zadeklarowało 173 153 osoby, a posługiwanie się śląskim etnolektem w relacjach domowych: 56 643 osoby. W 2011 roku przynależność do tej grupy deklarowało już ponad 800 000 osób, a posługiwanie się regionalną mową ponad 500 000. Problem polega jednak na tym, że państwo polskie nie uznaje istnienia owej mniejszości pod względem prawnym. To z kolei powoduje wyraźny wzrost napięcia na linii centrum-peryferie. Celem niniejszego artykułu jest zatem pokazanie starań przedstawicieli mniejszości śląskiej o ustawowe upodmiotowienie tej grupy, a w szczególności ukazanie najdalej zaawansowanych działań na rzecz ustawowego uznania śląskiego etnolektu za język regionalny.
In two national censuses, made in the years 2002 and 2011, Silesians emerged as the largest minority occurring in the territory of the Polish Republic. Those researches show also that Silesians are the largest group that use its own ethnolect in domestic relations. In 2002, belonging to that minority declared 173 153 persons, and the use of Silesian ethnolect in domestic relations: 56 643 people. In 2011, the membership of this group declared more than 800 000 people, and the use of regional language more than 500 000. The problem lies in the fact that the Polish state does not recognize the existence of this minority in legal terms. This in turn results in increase of tensions between the center and periphery.Therefore the main purpose of this paper is to show efforts of the Silesian minority for a legal empowerment of the group, in particular, shows most advanced activities for the statutory recognition of the Silesian ethnolect as a regional language.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 3 (15); 99-120
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia, język, naród, klasa
Autorzy:
Skrzypek, Miłosz.
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 9, s. 85-88
Data publikacji:
2020
Tematy:
Tożsamość narodowa
Ślązacy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł problemowy
Opis:
Artykuł przedstawia kształtowanie się tożsamości narodowej ludności Górnego Śląska. Opisano rosnącą dominację Prus i ich rolę w zjednoczeniu Niemiec, przy jednoczesnym wzroście pozycji języka niemieckiego, także na Śląsku. Opisano rosnącą germanizację tego regionu, swoistą walkę władz Prus z polskim Kościołem Katolickim oraz odpowiedź Polaków na postępującą germanizację. Podsumowano, iż pomimo trudności zjednoczenia polskiej grupy etnicznej na Górnym Śląsku cały czas ono postępowało.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
ODRĘBNOŚĆ JĘZYKOWA MAŁYCH GRUP ETNICZNYCH I JEJ ROLA W PROCESACH WALKI O UZNANIE ORAZ POLITYCE TOŻSAMOŚCI. ANALIZA PORÓWNAWCZA SYTUACJI RUSINÓW KARPACKICH I ŚLĄZAKÓW
Autorzy:
Michna, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647190.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
etniczność, polityka tożsamości, języki mniejszości, walka o uznanie, Ślązacy, Rusini Karpaccy
Opis:
Dla grup etnicznych walczących o uznanie, nieposiadających własnego państwa standaryzacja języka, udo- wodnienie jego odrębności, działania na rzecz jego zachowania, a także obecności w sferze publicznej są niejednokrotnie poważnym wyzwaniem. Często procesy te spotykają się ze sprzeciwem różnych aktorów spo- łecznych zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz grupy. W przypadku braku własnego państwa, zapewniającego instytucjonalne wsparcie tych działań, znacznie większa jest odpowiedzialność etnicznych liderów. Artykuł oparty jest na wynikach badań empirycznych prowadzonych wśród liderów etnicznych. Przedstawia rolę ję- zyka jako klucza do definiowania odrębnego statusu grupy oraz sposób jego wykorzystania w walce o uznanie i w polityce tożsamości dwóch grup etnicznych walczących o zmianę statusu grupy i prawne upodmiotowienie: Rusinów Karpackich i Ślązaków. Analizuje w perspektywie porównawczej przebieg dyskusji przeciwników i zwolenników nadania grupowym etnolektom statusu odrębnego języka. Konieczność udowodnienia odrębności języka jest bowiem w przypadku obu analizowanych grup jednym z warunków prawnego uznania.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ukryta opcja niemiecka” – mniejszość niemiecka i śląska grupa etniczna w przestrzeni publicznej. Studium przypadku
Autorzy:
Muś, Anna
Mazalik, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647771.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
discrimination
hate speech
German minority
Silesians
dyskryminacja, hate speech, mniejszość niemiecka, Ślązacy
Opis:
The aim of the article is a study into legal instruments for minority protection from discrimination in public space based on ethnic or national origin. As an example a case study of a phrase „concealed German option” and its consequences for German minority and Silesian ethnic group is used. The research question is as follows: how legal instruments for protection from discriminatory language in public space are shaped in relation to non-dominant groups with diverse legal status? The hypothesis assumes, that legal status of the group have a significant meaning for protection from discrimination of the group as a whole, but also for individuals who belong to the group from actions degrading human dignity. The structure of the article encompasses an introduction to the situation of German minority in Poland and Silesian ethnic group, legal documents analysis and analysis of the social and political circumstances of functioning of both groups in public space. The conclusion states, that both German minority and Silesian ethnic group are discriminated in public space, what is especially related to limitations of the right to cultivate and manifest one's own identity. Despite this situation, existing legal instruments are not enough to change it, furthermore – their today's application only deepens the problem.
Celem niniejszego artykułu jest zbadanie narzędzi ochrony grup mniejszościowych przed dyskryminacją w przestrzeni publicznej ze względu na pochodzenie etniczne lub narodowe. Jako przykład posłuży studium przypadku określenia „ukryta opcja niemiecka” i jego konsekwencje dla mniejszości niemieckiej i śląskiej grupy etnicznej. Pytanie badawcze zostało ujęte w następujący sposób: jak kształtują się instrumenty ochrony prawnej przed dyskryminującym językiem w przestrzeni publicznej w odniesieniu do grup niedominujących o różnym statusie prawnym? Struktura artykułu obejmuje wprowadzenie do problematyki mniejszości niemieckiej w Polsce oraz śląskiej grupy etnicznej, analizę aktów prawnych oraz kontekstu społeczno-politycznego funkcjonowania obu wymienionych grup w przestrzeni publicznej. Konkluzjaartykułu wskazuje, że zarówno mniejszość niemiecka, jak i śląska grupa etniczna w przestrzeni publicznej podlegają różnorakim przejawom dyskryminacji, związanej przede wszystkim z ograniczaniem prawa do kultywowania i manifestowania swej tożsamości. Mimo to istniejące instrumenty prawne nie wystarczają, by zmienić ten stan rzeczy, co więcej – aktualne ich stosowanie jedynie go pogłębia.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2019, 26, 1
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepolskie opolskie : władze polityczne i administracyjne oraz aparat bezpieczeństwa wobec proniemieckich postaw mieszkańców województwa opolskiego (1950-1956)
Władze polityczne i administracyjne oraz aparat bezpieczeństwa wobec proniemieckich postaw mieszkańców województwa opolskiego (1950-1956)
Autorzy:
Dawid, Adriana (1974- ).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. Wydawca
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
Tematy:
Polityka
Propaganda
Rewizjonizm terytorialny
Służba bezpieczeństwa
Ślązacy
Monografia
Opis:
Bibliografia, netografia na stronach 587-614. Indeksy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Ślązacy Cieszyńscy jako „nasi–Obcy” / „my–Inni” w pismach Jana Szczepańskiego
Cieszyn Silesians as ‘Our Foreigners’ / ‘We Others’ in the Writings of Jan Szczepański
Autorzy:
Szkaradnik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373412.pdf
Data publikacji:
2016-03-21
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Jan Szczepański
Cieszyn Silesia
Silesians
otherness
borderland
Protestantism
Indians
Śląsk Cieszyński
Ślązacy
inność
pogranicze
protestantyzm
Indianie
Opis:
The aim of this article is to reconstruct and interpret the vision of Silesians as Others contained in the texts of the sociologist Jan Szczepański. The article begins by pointing out Silesia’s lack of homogeneity and complex relation with Poland, as well as Szczepański’s predominant identification of Silesia with his native Cieszyń and his mythologizing of it as a borderland mainstay of Polishness. In this context, there is a clear parallel in Szczepański’s writings between Silesians and Indians (that is, the maintenance of a separate culture by the autochthonous people in spite of efforts to discourage their otherness). At the same time, Szczepański shows the culture of Cieszyń to be different from the dominant Polish model, being based mainly on values connected with the Protestant ethos: industry, reliability, order, and rationality. The author explains how presentation of an idealized Cieszyń community emerges in Szczepański’s writings as the project of ‘becoming another’, a path toward understanding one’s own cultural roots in order to use them creatively to shape real conditions.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2016, 60, 1; 9-31
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tęsknota za utraconym domem : Ślązacy w RFN
Autorzy:
Wiatr, Marcin.
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 9, s. 31-34
Data publikacji:
2020
Tematy:
Niemcy (naród)
Ślązacy
Emigracja
Wysiedlanie
Tożsamość narodowa
Przynależność państwowa
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł problemowy
Opis:
Artykuł dotyczy problemu emigracji oraz wysiedleń mieszkańców Górnego Śląska w XX wieku. Autor opisuje trudną sytuację i dylematy tożsamości Ślązaków, którzy chcieli pielęgnować swoją niemiecką tożsamość narodową i jednocześnie żywili ciepłe odczucia wobec polskiej kultury. Pisze także o polskich emigrantach mieszkających obecnie w Niemczech, którzy publicznie nie przyznają się do swojej częściowo polskiej tożsamości. Omawia fale emigracyjne z 1950, 1951 czy 1981 roku oraz wspomina o oficjalnym uznaniu przez polski rząd mniejszości niemieckiej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Ślązacy między polityczną podmiotowością a poczuciem uprzedmiotowienia
Silesians between Political Subjectivity and the Sense of Objectification
Autorzy:
Michna, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372964.pdf
Data publikacji:
2018-06-28
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Silesians
identity politics
majority-minority relations
protection of a minority
ethnicity
Ślązacy
polityka tożsamości
relacje mniejszość-większość
ochrona mniejszości
etniczność
Opis:
This article concerns identity politics in the broader, theoretical perspective. The author discusses the activities of Silesian activists who are striving to have the Polish state formally recognize their group’s separateness. Their activities are subject to the rules arising from the national system for the protection of minorities, which rests on two ideas: the principle of non-discrimination in the treatment of all citizens, and the right to preserve and protect one’s own identity (with the active aid of the state in this regard). In Poland, obtaining the right to protection requires the state’s legal recognition of a group, that is, the group must be inscribed in the Law on National and Ethnic Minorities and Regional Languages. The Silesians have been unsuccessfully attempting to obtain such recognition for over a dozen years. The author, on the basis of her own research, addresses the question of how non-inclusion in the system for protecting minorities is seen by leaders of an excluded ethnic group.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2018, 62, 2; 87-104
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górny Śląsk jako problem politologiczny. Próba syntezy
Upper Silesia as a research problem in political science: in search of a synthesis
Autorzy:
Muś, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138025.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Upper Silesia
Silesians
Upper Silesian ethnoregionalist movement
politicisation of ethnicity
ethnopolitics
Górny Śląsk
Ślązacy
górnośląski ruch etnoregionalistyczny
politycyzacja etniczności
polityka etniczna
Opis:
The growing body of scholarly literature on Silesians and Upper Silesia requires researchers to make first attempts to systematize the issue. The aim of this article is to demonstrate that in Upper Silesia we can observe unique, distinct political phenomena. The study was carried out as a structured review of scholarly literature which covers research in the field of political science, related to Silesians and Upper Silesia, treated as a specific object of analysis. The study included 25 scientific articles indexed in the Web of Science Core Collection database. The analysis has shown that many political phenomena occurring in Upper Silesia are of a unique character, not encountered in other regions of Poland. It also indicated a number of research problems that still need to be investigated and the problem of lack of data triangulation present in the literature.
Rosnąca liczba prac naukowych na temat Ślązaków i Górnego Śląska wymaga od badaczy zagadnienia pierwszych form systematyzacji. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że na Górnym Śląsku mamy do czynienia z wyjątkowymi, odrębnymi zjawiskami politycznymi. Badanie przeprowadzono poprzez ustrukturyzowany przegląd literatury naukowej, która obejmuje problematykę badań o naturze politologicznej, związanych ze Ślązakami i Górnym Śląskiem, traktowanymi jako specyficzny przedmiot analizy. Badanie objęło 25 artykułów naukowych indeksowanych w bazie Web of Science Core Collection. Analiza wykazała, że wiele zjawisk politycznych zachodzących na Górnym Śląsku ma charakter wyjątkowy, niespotykany w innych regionach Polski. Wskazano także na szereg problemów badawczych, które wymagają jeszcze zbadania, oraz na obecny w literaturze przedmiotu problem braku triangulacji danych.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2022, 73; 192-224
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies