Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "'Dziady'" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 27
Tytuł:
Schronienie: O Zbigniewie Majchrowskim
Refuge: Remembering Zbigniew Majchrowski
Autorzy:
Kolankiewicz, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520826.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Zbigniew Majchrowski
Adam Mickiewicz
„Dziady”
Tadeusz Różewicz
historia teatru
teatr współczesny
„Forefathers’ Eve”
theatre history
contemporary theatre
Opis:
21 grudnia 2023 zmarł Zbigniew Majchrowski, literaturoznawca, teatrolog, krytyk kultury – tekst przypomina dwóch najważniejszych twórców, którymi się zajmował: Mickiewicza i Różewicza. Mickiewiczowi poświęcił dyptyk: Cela Konrada i Krypta Gustawa, który daje wgląd w historię teatru polskiego od początku XX wieku do dziś. Dyptyk Majchrowskiego mówi o historycznych przemianach i o aktualnym stanie zbiorowej duszy Polaków: inscenizacje Dziadów jawią się w nim jako komentarz metaspołeczny, może najważniejszy i najbardziej doniosły w historii polskich sztuk widowiskowych. Różewicz znalazł w Majchrowskim krytyka, który go czytał rzetelnie, wnikliwie i z niepospolitą subtelnością – przykłady szczególnie pamiętne to dramaty Na czworakach i Białe małżeństwo. Tekst kończy opowieść o wyprawie Różewicza na grób Shelleya w Rzymie i interpretacja tej wyprawy jako swego rodzaju nie napisanego wiersza – interpretacja dokonana w duchu Majchrowskiego.
21st December 2023 saw the passing of Zbigniew Majchrowski, a literary scholar, theatre scholar, and cultural critic. This essay recalls the two most important authors in his scholarly career: Adam Mickiewicz and Tadeusz Różewicz. Majchrowski’s book diptych on Mickiewicz—Cela Konrada (Konrad’s Cell) and Krypta Gustawa (Gustaw’s Crypt)—gives an insight into the history of Polish theatre from the beginning of the 20th century to the present day. The two books speak of historical changes and the current condition of the Poles’ collective soul: the various stagings of Mickiewicz’s Forefathers’ Eve (Polish Dziady) appear in Majchrowski’s writings as a meta-social commentary, perhaps the most important and momentous in the history of Polish performing arts. Różewicz, in turn, found in Majchrowski a critic who read his works thoroughly, insightfully, and with uncommon subtlety; especially memorable in this context are the interpretations of Różewicz’s dramas On All Fours (Na czworakach) and Mariage Blanc (Białe małżeństwo). The essay concludes with the story of Różewicz’s trip to Shelley’s grave in Rome; in the spirit of Majchrowski, the author interprets this event as a kind of an unwritten poem.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 170-194
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Portrait of an Artist, or Adam Mickiewicz in the Eyes of Pencho Slaveykov: Władysław Mickiewicz’s Discovered Letter
Portret Artysty, czyli Adam Mickiewicz w optyce Penczo Sławejkowa. Odnaleziony List Władysław Mickiewicza
Autorzy:
Sujecka, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339698.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
List Władysława Mickiewicza
Penczo Sławejkow
Adam Mickiewicz
Pan Tadeusz
Dziady
Władysław Mickiewicz’s Letter
Pencho Slaveykov
Forefathers’ Eve
Opis:
Niniejszy tekst jest wprowadzeniem do odnalezionego w Muzeum Petko i Penczo Sławejkowów w Sofii Listu Władysława Mickiewicza (1838–1926) do Penczo Sławejkowa (1866–1912), bułgarskiego modernisty, wybitnego poety i krytyka. List odkrywa przed nami fragment korespondencji W. Mickiewicza i P. Sławejkowa, a zarazem zmusza do przywołania kontekstu bardzo bogatych kontaktów polsko-bułgarskich i wyjątkowo ciekawej percepcji całej twórczości Adama Mickiewicza (1798–1855), a zwłaszcza Pana Tadeusza i Dziadów w Bułgarii.
The text is an introduction to a Letter by Władysław Mickiewicz (1838–1926) discovered in the Petko and Pencho Slaveykov Museum in Sofia and addressed to Pencho Slaveykov (1866–1912), the Bulgarian modernist, outstanding poet and critic. The Letter reveals a fragment of the potential correspondence between Mickiewicz and Slaveykov, but also compels us to invoke the context of very extensive Polish-Bulgarian contacts and the extremely  interesting perception of the oeuvre of Adam Mickiewicz (1798–1855), especially Pan Tadeusz and Forefathers’ Eve, in Bulgaria.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-10
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gamebook” wzbogacony literacką przeszłością – analiza gry paragrafowej „Dziady część V. Dziady, które nie spieprzają” autorstwa Mikołaja Kołyszki
A gamebook enriched with the literary past – an analysis of the paragraph game “Dziady Część V. Dziady, które nie spieprzają” by Mikołaj Kołyszko
Autorzy:
Sowa, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26072530.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gamebooks
'Dziady'
pastiche
parody
Adam Mickiewicz
immersion
gra paragrafowa
pastisz
parodia
immersja
Opis:
Artykuł porusza zagadnienia ukazujące powiązania postmodernistycznych kategorii pastiszu i parodii w odniesieniu do gier paragrafowych. Pierwsza część tekstu stanowi przekrój najważniejszych kwestii teoretycznych dla późniejszej analizy paragrafówki, zaczynając od przedstawienia jej definicji, najpopularniejszych gatunków, a także podstawowego podziału gier. W związku z problematyką gamebooków zwracam również uwagę na zwiększającą się intermedialność współczesnych utworów, a także znaczenie drugoosobowej narracji. Wspominam również o gatunku gier artystycznych (art games) oraz krótko przytaczam twórczość jednej z ich przedstawicielek – Anny Anthropy. Następnie omawiam postmodernistyczne kategorie pastiszu i parodii wraz z ich znaczeniem w zestawieniu z relacją przeszłość-teraźniejszość. W kontekście parodii wspominam również o podziale Gérarda Genette’a na transtekstualne odniesienia między utworami. Wszystkie wymienione zagadnienia znajdą odniesienie podczas analizy gry paragrafowej stanowiącej „półoficjalną” kontynuację Mickiewiczowskich Dziadów łączących parodystycznie ujętą kulturę ludową ze współczesnymi elementami nowych mediów.
This article addresses issues showing the interconnectedness of the postmodern categories of pastiche and parody in relation to gamebooks. The first part of the text is a cross-section of the most important theoretical issues for the subsequent analysis of the gamebooks, starting with the presentation of their definitions, the most popular genres, and the basic division of such games. In relation to the issue of gamebooks, I also draw attention to the increasing intermediality of the contemporary works, as well as the importance of second-person narration. I also mention the genre of art games and briefly cite the work of one of their representatives, Anna Anthropy. I then discuss the postmodern categories of pastiche and parody and what they mean in relation to the past-present relationship. In the context of parody, I also mention Gérard Genette’s division of transtextual references between works. All the above-mentioned issues will be referred to when analysing the gamebook, which is a ‘semi-official’ continuation of Mickiewicz’s Dziady, combining a parodic take on folk culture with contemporary new media elements.
Źródło:
Replay. The Polish Journal of Game Studies; 2022, 9, 1; 43-57
2391-8551
2449-8394
Pojawia się w:
Replay. The Polish Journal of Game Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Mickiewiczs ‘Forty and Four’: A conjecture
„Czterdzieści i cztery”. Hipoteza
Autorzy:
Szargot, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087762.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 19th century
Romanticism
prophetic symbolism
number 44
tyrannicide
Brutus
Reign of Terror
Adam Mickiewicz (1798‑1855)
'Dziady' (Forefathers' Eve)
Mickiewicz
"Dziady"
44
tyranobójstwo
antyczny Rzym
Wielka Rewolucja Francuska
Opis:
This article attempts to formulate a new interpretation of the mysterious messianic character marked "Forty and Four" from the Vision of Priest Piotr in Adam Mickiewicz's poetic drama Dziady (Forefathers' Eve), Part III. After a review of earlier readings of this crux and its symbolism, the author of the article presents his own proposal, which contextualizes the enigmatic number in three historical frameworks. The first of them is ancient history, and, more specifically, 'Forty four' is seen as a reference to the Ides of March in 44 B.C., the date on which Julius Caesar was assassinated by a group of conspirators led by Brutus. The other two relevant contexts are the Reign of Terror during the French Revolution, and the high tides of modern history culminating in tyrannicide. In effect, the 'Forty four' passage is seen as an affirmation or even a sacralization of tyrannicide, symbolized by not only by inexplicit references to Brutus and the Israelite heroine Judith. It is a theme which reverberates not only in Dziady but also throughout Adam Mickiewicz's work.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 4; 359-379
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskoromantyczne widma Josepha Conrada. Prolegomena do badań nad polskim obliczem pisarza
Polish-romantic spectres of Joseph Conrad. Prolegomena to the studies on Polish face of the writer
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361311.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
Joseph Conrad
romantyzm polski
widmontologia
Opowieści niepokojące
Dziady cz III
Polish Romanticism
hauntology
Tales of Unrest
Forefathers’
Eve Part III
Opis:
Studium, czerpiąc z doświadczeń badawczych najwybitniejszych interpretatorów intertekstualności w prozie Conrada, w tym m.in. Yves’a Hervoueta, dąży do ustalenia interpretacyjnego punktu zero w wypadku badania niejasnych, a wręcz podprogowych oddziaływań romantyzmu polskiego na pisarstwo Conrada. Są one tak wieloznaczne i zróżnicowane, że – czerpiąc z tytułu imponującej monografii Hervoueta The French Face of Joseph Conrad – należałoby je określić mianem aspektu, nawet – dominanty „polskiego oblicza pisarza”. By konteksty polskoromantyczne u Conrada doprecyzować oraz uwypuklić, trzeba byłoby przetworzyć klasyczne pojęcie intertekstualności, skrzyżowawszy je z tzw. metodologią hontologiczną, u której podstaw spoczywa Derridiańska teoria widm. Syntetyczne badanie intertekstualno-komparatystyczne tomu Opowieści niepokojące z 1898 roku wskazuje, że (oprócz odwołań do Flauberta czy Merimée) równie istotne pozostają dla ujęcia Conradowskiej intertekstualności konteksty polskoromantycznej szkoły litewskiej (Mickiewicz) i ukraińskiej (Słowacki). W toku analizy – jako dwa konkurencyjne kręgi intertekstualne – powinny być zawsze oddzielane od siebie i wyodrębniane.
The study, drawing from the research experience of the most prominent interpreters of intertextuality in Conrad’s prose, including Yves Hervouet, seeks to establish an interpretative zero point in the case of the study of the vague, or even subliminal influences of Polish Romanticism on Conrad’s writing. They are so ambiguous and varied that – drawing from the impressive monograph of Hervouet The French Face of Joseph Conrad – they should be described as an aspect, or even – the dominant feature of the „Polish Face of the writer”. To clarify and emphasize Polish-romantic contexts in Conrad’s texts, it would be necessary to transform the standard concept of intertextuality, crossing it with the so-called hontological methodology based on Derridian Theory of Spectres. A synthetic intertextual-comparative study of the volume Tales of Unrest from 1898 indicates that (apart from references to Flaubert or Merimée) the independent contexts of the Lithuanian (Mickiewicz) and the Ukrainian (Słowacki) School of Polish Romanticism should remain equally important for Conrad’s intertextuality. Therefore during the analysis – as two competing intertextual circles – they should always be separated and differentiated. Biogram
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2020, 18; 198-210
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reszta jest milczeniem
The Rest is Silence
Autorzy:
KOSIŃSKI, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047490.pdf
Data publikacji:
2020-01-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
teatr dramatyczny, milczenie, gra niema, dramat modernistyczny, Dziady Adama Mickiewicza
drama theatre, silence, silent play, modernist drama, Forefathers’ Eve by Adam Mickiewicz
Opis:
Tematem artykułu jest milczenie omawiane przede wszystkim w kontekście zachodniego modelu teatru dramatycznego, dla którego podstawowym środkiem wyrazu jest mowa. Pierwszą sferą i formą, w jakiej w tym „teatrze mówionym” pojawia się milczenie, jest „gra niema” – przede wszystkim mimika i gest, które w trakcie ewolucji sztuki aktorskiej stawały się stopniowo dziedziną uznawaną za szczególne pole twórczej aktywności aktorów i dowód ich kreacyjnej samodzielności. „Gra niema”, rozwijana przez mistrzów aktorstwa w dziewiętnastym wieku (w Polsce na przykład przez Alojzego Żółkowskiego syna), zyskała szczególne znaczenie w dramacie modernistycznym, gdzie stosowano ją świadomie jako sposób na ukazanie wieloznacznych reakcji postaci lub sygnał znaczeń niemożliwych do jednoznacznej werbalizacji. Druga sfera teatralnego milczenia związana jest ze śmiercią i pojawiającymi się na scenie jej reprezentantami: duchami, zjawami i innymi figurami umarłych. Niektóre z tych postaci (na przykład Widmo w Dziadach Adama Mickiewicza) wprowadzają na scenę teatralną milczenie, które ją otacza i które stanowi tajemnicę ze względu na to, że jego znaczenie jest niewysławialne. Nie jest już ono „ciszą śmierci”, ale możliwą do doświadczenia dzięki teatrowi całością, obejmującą także milczenie widzów. I to właśnie dzięki wprowadzeniu takiego milczenia na scenę stać się ona może „miejscem filozoficznym”.
The article focuses on silence analyzed primarily in the context of Western drama theatre, which is mainly ‘spoken word theatre.’ The first field and the main form in which silence appears in ‘spoken word theatre’ is the so-called ‘silent play’ embracing face expression and gesture. In the course of the evolution of stage acting, they gradually became proofs of the actors’ artistry and creative originality. Developed by masters of the 19th century stage (in Poland, in particular by Alojzy Żółkowski, Jr), the ‘silent play’ became especially important in the modernist drama. Playwrights were using it as the tool to show the ambivalent reactions of their characters or to express deep symbolic meanings. Another aspect of theatrical silence is that connected with death and its figures (such as ghosts, specters, living dead etc.) appearing on the stage. Sometimes (for instance in the Forefathers’ Eve by Adam Mickiewicz) they introduce enveloping silence, a mysterious silence of the unspeakable, to the center of the stage. This silence is no longer ‘the silence of death’ though; rather, it is an entirety encompassing the silence of the audience, and as such it is accessible to human experience. The introduction of this kind of silence onto the stage opens up the possibility of making the stage a philosophical place.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 1 (113); 49-65
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rosyjskie tłumaczenia fragmentów Ustępu III cz. Dziadów Adama Mickiewicza z lat 1917–1955
Autorzy:
Skalińska, Ewangelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030721.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Adam Mickiewicz
translation studies
Forefathers’ Eve
Ustęp
studia translatorskie
Dziady cz. III
Opis:
Artykuł dotyczy trzech przekładów fragmentów Ustępu z Dziadów Adama Mickiewicza, najważniejszych z punktu widzenia  kultury rosyjskiej. Analiza tłumaczeniowa tych fragmentów ujawniła różne modyfikacje wprowadzone do oryginału tekstu Mickiewicza, a nawet próby bezpośredniej manipulacji rosyjskimi czytelnikami. Przedstawiona w artykule hipoteza wyjaśniająca taką sytuację opiera się na założeniu, że manipulacje, które tłumacze zastosowali do tekstu poetyckiego Mickiewicza, nie były wyłącznie wynikiem świadomych prób przeniesienia akcentów tekstowych oryginału, ale specyficznego kulturowo-historycznego uwarunkowania tych tłumaczy, które uniemożliwiły im dostrzeżenie istotnych aspektów wiersza Mickiewicza, które były i są kluczowe dla polskich czytelników.
The article discusses three translations of the excerpts of Ustęp from Adam Mickiewicz’s Forefathers’ Eve – a part of the play which was the most crucial from the perspective of its Russian audience. The comparative analysis of these translations reveals a variety of modifications introduced in the text, including also a set of changes obviously aimed at manipulating the Russian readers. The article provides a hypothesis to explain this issue, based on the assumption that the translational shifts result not only from deliberate attempts to alter the original meanings, but also from the translators’ failure to identify and understand the cultural and historical background of Mickiewicz’s work that was so significant for Polish readers of the original.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 52-62
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapach upiora – Ale z naszymi umarłymi Jacka Dehnela
The smell of the revenant - Jacek Dehnel’s But Together With Our Dead
Autorzy:
Romaniszyn-Ziomek, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828429.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
romantyzm
zombi
umarli
dziady
relikwia
pamiątka
Romanticism
zombie
the dead
forefathers’ eve
relics
souvenir
Opis:
The article attempts to interpret Jacek Dehnel’s book But Together With Our Dead, which invokes the spiritual ideas of the Polish Romanticism. It is based on the figure of the zombie – the living dead, the revenant who is the carrier of various references and contexts. The figure also allows us to read Dehnel’s novel not only in the context of a grotesque aimed at Romanticism, but also in the context of the current socio-political situation, immutably founded on the spirit of national megalomania, rising from crypts and burial mounds.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 127-135
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Krakowska prowokacja”? O "Dziadach" Adama Mickiewicza w reżyserii Bohdana Korzeniewskiego
‘Krakow provocation?’ On Adam Mickiewicz’s 'Forefathers’ Eve' directed by Bohdan Korzeniewski
Autorzy:
Makaruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938283.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Bohdan Korzeniewski
'Dziady'
kurhan
Powstanie Warszawskie
stalinizm
'Forefathers' Eve'
kurgan
Warsaw Uprising
Stalinism
Opis:
This essay is an analysis and interpretation of Bohdan Korzeniewski’s June 1963 staging of Forefathers’ Eve in the Juliusz Słowacki Theatre in Krakow. Korzeniewski’s spectacle, named by Maria Czanerle ‘the most shocking thing ever done to Forefathers’ Eve’, with awe- -inspiring stage design by Tadeusz Brzozowski and Krzysztof Penderecki’s avant-garde music, did not earn a lasting place in the history of theatre. It received rather lukewarm reviews and did not gain the favour of actors, either. Despite being received enthusiastically by such distinguished critics as Marta Fik and Stanisław Marczak-Oborski, Korzeniewski’s Forefathers’ Eve has largely been forgotten. This essay is an attempt at reconstructing the performance based on the remaining theatrical copies, reviews and memories of those who collaborated on the production. The essay’s author poses the question about what part of Korzeniowski’s failure was due to the historical context and the impossibility to realize this concept in another reality an on another stage. As, indeed, Korzeniewski created his interpretation in 1953 and it was part of a secret ministry competition for the first postwar staging of Forefathers’ Eve. Analyzing the implicit signs present in the director’s concept, which refer to the reality of the war, occupation and Stalinist period, the author also asks how Polish romantic drama staging history would have unfolded if it was Korzeniewski and not Aleksander Bardini who staged Forefathers’ Eve in 1955 in the Polish Theatre in Warsaw.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2019, 19; 224-242
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Echa romantyzmu polskiego w Jądrze Ciemności
The echoes of Polish romanticism in Heart of Darkness
Autorzy:
Samsel, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361168.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
Joseph Conrad
Jądro ciemności
Pan Tadeusz
Dziady cz. III
Anhelli
Heart of Darkness
Forefathers’ Eve Part III
Opis:
W studium usiłuję wykazać, jak w tekstualnym planie Jądra ciemności Josepha Conrada funkcjonuje tzw. polskoromantyczna intertekstualność. Nie rozstrzygając zarazem ostatecznie, czy kształtująca się relacja intertekstualna manifestuje się poprzez aluzje, czy poprzez reminiscencje, wyróżniam wiązkę prototypowych, polskoromantycznych intertekstów, które – jak uważam – mogą pozostawać kluczowe w procesie kontekstowej lektury dzieła Conrada. Są to z jednej strony dzieła Adama Mickiewicza – Pan Tadeusz, Ustęp III części Dziadów, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, z drugiej – niemniej funkcjonalne w wypadku Jądra ciemności – Anhelli Juliusza Słowackiego czy polska gawęda szlachecka – w rodzaju Pamiątek Soplicy Henryka Rzewuskiego. W porównaniu – bezpośrednio posługuję się metodą close reading, pośrednio zaś – wykorzystuję strategie widmontologicznego i palimpsestowego czytania tekstu literatury. Dyskutuję także z conradystycznym status quo, polemizując m.in. z ujęciem postaci arlekina obecnym w najklasyczniejszych, światowych odczytaniach Heart of Darkness: Škvorecký’ego, Burgessa, d’Avanza, Canaria i innych.
In the study I attempt to demonstrate how so called Polish-Romantic intertextuality runs in the textual plan of Joseph Conrad’s Heart of Darkness. Without concluding ultimately whether the forming intertextual relation is manifested here through allusions or through reminiscences, I distinguish a bunch of prototypical, Polish-Romantic intertexts which, as I suppose, may remain crucial in the process of contextual reading of Conrad’s masterpiece. On the one hand, these are the works of Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz, Forefathers’ Eve Part III, The Books and the Pilgrimage of the Polish Nation, on the other – still functional in the case of Heart of Darkness – Juliusz Słowacki’s Anhelli as well as Polish ‘gaweda szlachecka’ represented by Henryk Rzewuski’s Soplica’s Memoirs. In comparing – I use the close reading method directly, and indirectly – the strategies of the hauntology and palimpsest reading of the literature. I also discuss the conradists’ status quo – polemizing among others with the representation of the Harlequin’s motive present in the most classic world readings of Heart of Darkness: Škvorecký’s, Burgess’s, d’Avanza’s, Canaria’s and others.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2019, 17; 255-283
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na drodze do marca – szczecińskie Dziady 1966
On the way to March: the Szczecin Forefathers’ Eve AD 1966
Autorzy:
Makaruk, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062703.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Dziady
Adam Mickiewicz
teatr polski
teatr i polityka
Szczecin
Jan Maciejowski
Polish theatre
theatre and politics
Opis:
Szkic dotyczy inscenizacji Dziadów, przygotowanej przez Jana Maciejowskiego w 1966 roku w Teatrze Współczesnym w Szczecinie. Dziady Maciejowskiego – wbrew tradycji filologicznej i scenicznej – były pomyślane w porządku odsyłającym do numeracji Mickiewiczowskiej, a nacisk w interpretacji dramatu reżyser położył na finałową część IV, w której Gustaw-Konrad dokonywał rozliczenia z dawnym nauczycielem, Księdzem. Szczecińskie Dziady miały charakter generacyjny – Maciejowski stawiał w nich pytania fundamentalne dla pokolenia, którego doświadczeniami formacyjnymi były zarówno powstanie warszawskie, jak i przełom październikowy. Scenografia Stanisława Bąkowskiego nie pozostawiała wątpliwości: Dziady były rozegrane w scenografii powstańczych kanałów. Metafora kanału, wyzyskana przed niespełna dekadą w filmie Andrzeja Wajdy, nabierała w spektaklu Maciejowskiego nowych sensów. Kanał był w intencji reżysera figurą sytuacji bez wyjścia, która znów dotkliwie aktualizowała się w nowych realiach historycznych. Spektakl, choć doceniony przez krytykę i publiczność, został zlekceważony i zmarginalizowany w oficjalnym obiegu kultury PRL-u, nie ma jednak wątpliwości, że za wyreżyserowanie Dziadów i późniejszego o dwa lata Wyzwolenia Maciejowski zapłacił utratą dyrekcji teatrów szczecińskich. Autorka szkicu rekonstruuje układ przedstawienia, patrząc na obecne w nim tematy i sensy w kontekście zbliżających się wydarzeń marcowych.
The paper concerns the production of the Forefathers’ Eve, directed by Jan Maciejowski at the Współczesny Theatre in Szczecin in 1966. Maciejowski's Forefathers’ Eve – contrary to the philological and stage tradition – was arranged in order according to Mickiewicz's numbering of its parts, and the interpretational emphasis of the drama was put on the final Fourth Part, in which Gustaw-Konrad settled a score with the Priest, his former teacher. The Szczecin Forefathers’ Eve was a generational experience: Maciejowski’s work posed the questions that were fundamental for the generation whose formative experiences were both the Warsaw Uprising of 1944 and the Polish October of 1956. Stanisław Bąkowski's stage design left no room for doubt: Forefathers’ Eve was set in the underground sewers of the Uprising. The metaphor of the sewer, used in the film by Andrzej Wajda less than a decade before, took on new meanings in Maciejowski's production. Wajda intended the sewage canal to be a figure of a dead end, which was becoming painfully relevant in the political realities of the time. The production, though appreciated by the critics and the audience, was neglected and marginalised in the official circulation of the PRL culture. Maciejowski, who directed both Forefathers’ Eve and – two years later – Stanisław Wyspiański’s Liberation, paid the price for his work when he lost his position of the Head of the Szczecin theatres. The paper includes a reconstruction of the course of the production, while analyzing its themes and meanings in the context of the upcoming political crisis of 1968.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 1; 38-54
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projekt "dziady" w dramaturgii Dmitrija Bogosławskiego
Autorzy:
Lappo, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625040.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
theatre, dramaturgy, new drama, direction Dziady (Forefather's Eve), Belarusian mentality
teatr, dramaturgia, nowy dramat, dziady, reżyseria, mentalność białoruska
тэатр, драматургія, новая драма, абрад „дзяды”, рэжысёр, беларускі менталітэт
Opis:
This paper focuses on the works of Dmitry Bogoslavsky – a Belarusian playwright who writes in Russian. Its aim is to examine the worldview of this actor, director and dramatist based on selected works by him, and to trace his artistic evolution. More specifically, the paper seeks to answer the question of how Bogoslavsky’s works explore the Belarusian custom of Dziady (Forefathers’ Eve), understood as an element of the Belarusians’ mental image of the world. The analysis of Bogoslavsky's texts and the plays he directed has led to the conclusion that the theme of deracination and homecoming are at the core of his art. In order to communicate with their ancestors, laid to rest in their native land, characters in his works must establish a relation with an extrasensory reality by entering the ritual circle of Dziady. By depicting the spiritual realm in parallel to the world of the living, Bogoslavsky has been engaged in a certain kind of ‘Dziady’ project, one set in the contemporary theatrical and dramatic context, and yet strongly embedded in Belarusian tradition and mentality.
Artykuł poświęcony jest twórczości Dmitrija Bogosławskiego, białoruskiego dramatopisarza piszącego po rosyjsku. Celem badania jest ustalenie cech światopoglądu białoruskiego aktora, reżysera i autora tekstów dramatycznych na podstawie analizy wybranych utworów oraz prześledzenie ewolucji twórczej autora. Przedmiotem szczegółowej analizy stała się próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób białoruski obrzęd dziady, rozumiany jako element mentalnego obrazu świata Białorusinów, obecny jest w dramaturgii Bogosławskiego. Przeprowadzona analiza tekstów i spektakli wyreżyserowanych przez Bogosławskiego pozwala na stwierdzenie, że temat oderwania od korzeni i powrotu do domu należy do najważniejszych w jego twórczości. Kontakt z przodkami, którzy spoczywają w rodzinnej ziemi, wymusza na bohaterach relacje ze światem duchów i wprowadza w rytualny krąg „dziadów”. Przedstawiając w twórczości dramatopisarskiej i reżyserskiej świat duchów, istniejący obok świata żyjących, Bogosławski konsekwentnie realizuje na gruncie współczesnego teatru i dramatu swoisty - mocno osadzony w tradycji i mentalności białoruskiej - projekt „dziady”.
Артыкул прысвечаны творчасці Дзмітрыя Багаслаўскага, беларускага драматурга, які піша на рускай мове. Мэта даследавання - выявіць на аснове аналізу выбраных мастацкіх тэкстаў асаблівасці светапогляду аўтара, режысёра і акцёра і прасачыць за яго творчай эвалюцыяй. Прадметам дэталёвага аналізу з’яўляецца пошук адказу на пытанне, у якім выглядзе абрад дзяды, які разумеецца як частка ментальнага вобраза свету беларусаў, прысутнічае ў п’есах Багаслаўскага. Аналіз тэкстаў і пастаўленных Багаслаўскім спектакляў прыводзіць да высновы, што тэма адрыву ад каранёў і вяртання ў свой дом з’яўляецца адной з самых важных у яго творчасці. Сувязь з продкамі, адносіны герояў са светам духаў уводзяць чытачоў і гледачоў у рытуальная кола „дзядоў”. Прадстаўляючы у сваёй драматургічнай і рэжысёрскай творчасці свет духаў, які існуе побач са светам жывых, Багаслаўскі паслядоўна ажыццяўляе ў межах сучаснага тэатра абрад „дзядоў”, які трывала ўкараніўся ў традыцыях і менталітэце беларусаў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza i teatr: Wokół Dziadów i Marca ‘68
Power and the Theatre: On the Production of Forefathers Eve and the Polish March of 1968
Autorzy:
Raszewska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36131923.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr polski
teatr i polityka
Adam Mickiewicz
polityka kulturalna
Dziady
Marzec 1968
Polish theatre
theatre and politics
cultural politics
1968 Polish political crisis
Opis:
Autorka przedstawia wydarzenia trzech sezonów (1966/67 do 1968/69) związane z gorącą sytuacją polityczną, jaka wytworzyła się w polskim teatrze wokół zdjęcia z repertuaru Teatru Narodowego Dziadów Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierz Dejmka. Sytuacja międzynarodowa (wojna 6 dniowa, praska wiosna) powodowała wyjątkową czujność cenzury i władz politycznych wszystkich szczebli. O ile powszechnie znane są wydarzenia w Warszawie (choć o szczegółach cenzurowania Po górach, po chmurach Brylla w Teatrze Współczesnym piszemy po raz pierwszy), o tyle mało wiadomo było o wydarzeniach poza Warszawą, a te bywały niekiedy zdumiewające. Na użytek tego tekstu Jan Maciejowski opisał autorce dzieje swojego „odejścia" ze Szczecina i „nieobjęcia" dyrekcji Starego Teatru – o czym nigdzie nie wspomniano. Autorka starała się przedstawić garść faktów mniej znanych, stanowiących otoczkę „sprawy Dziadów”. Nie pretenduje do tworzenia jakichkolwiek tez ogólnych, stawiania diagnoz, raczej chodziło o pokazanie atmosfery, tej specyficznej, właściwej tamtym czasom, mieszaniny grozy, nadgorliwości, cynizmu, paranoi władz, domysłów, także – bezradności.
The author discusses three theatre seasons (1966/67–1968/69) focusing on events that bear on the strained political situation following the taking Kazimierz Dejmek’s production of Mickiewicz’s Dziady (Forefathers Eve) off the stage of the Narodowy Theatre. Political turmoil abroad (the Six Day War, the Prague Spring, etc.) put censors and government officials of all levels on their toes. Insofar as the events taking place in Warsaw are well known (though the specifics of censoring Po górach, po chmurach (Over the Mountains and over the Clouds) by Bryll at the Współczesny Theatre are discussed for the first time here), we still know little about the situation outside the capital, and the things going on there were sometimes astounding. For the purposes of this article, Jan Maciejowski has recounted the story of his “leaving” of Szczecin and “not taking over” the management of the Stary Theatre, which was never mentioned anywhere. The author presents a handful of less known facts surrounding the “Forefathers Eve affair.” She does not purport to make any general statements nor does she offer any definitive diagnosis; the point is rather to convey the atmosphere, the specific and characteristic mixture of fear, eagerness, cynicism, conjectures, and helplessness.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 1/2; 59-82
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies