Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""antropopresja"" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 141
Tytuł:
Kryzys klimatyczny a lokalne praktyki wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Propozycja badań nad wybranymi zjawiskami Krajowej Listy Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce z perspektywy etnoklimatologicznej
Climate crisis and local practices towards intangible cultural heritage. An ethnoclimatological research proposal on selected phenomena of the National List of Intangible Cultural Heritage in Poland
Autorzy:
Dziubata-Smykowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20221765.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
etnoklimatologia
etnografia klimatu
niematerialne dziedzictwo kulturowe
antropopresja
kryzys klimatyczny
ethnoclimatology
climate ethnography
intangible cultural heritage
anthropopression
climate crisis
Opis:
W artykule prezentuję założenia pilotażowych badań terenowych pt. Analiza zależności między antropogenicznymi zmianami klimatu a lokalnymi praktykami wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego, które rozpoczęłam jesienią 2022 roku. Zakładam, że wyniki badań umożliwią wstępną analizę wpływu kryzysu klimatycznego na ustalone tradycją obrzędy i zwyczaje związane z okresem wegetacyjnym, rocznym cyklem zalegania śniegu (por. Bolin 2009) oraz poziomem wód powierzchniowych. Artykuł nakreśla problem, obszar i metody badawcze, przyjęte perspektywy teoretyczne, m.in. etnoklimatologię i etnografię klimatu (Orlove, Chiang, Cane 2002; Crate 2011; Strauss 2018), zakres planowanych prac, a także wstępne wnioski.
In this article, I present the assumptions of a pilot field study entitled “Analysis of the Relationship between Anthropogenic Climate Change and Local Practices towards Intangible Cultural Heritage”, which I started in the fall of 20221. The results of the research will enable a preliminary analysis of the impact of the climate crisis on traditionally established rituals and customs related to the growing season, the annual snow cycle (cf. Bolin 2009) and surface water levels. The article outlines the problem, the ethnographic area and methods, the theoretical perspectives (including ethnoclimatology and climate ethnography, Orlove et al. 2002; Crate 2011; Strauss 2018), the scope of the research work and preliminary conclusions.
Źródło:
Lud; 2023, 107, 1; 110-141
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The landslide in the slope and side of the Warta River valley in the village of Wronki - process analysis, exploratory research, preventive measures, monitoring
Osuwisko w skarpie i zboczu Warty w miejscowości Wronki - analiza procesu, badania rozpoznawcze, działania zapobiegawcze, monitoring
Autorzy:
Flieger-Szymańska, Michalina
Sobkowiak, Jerzy
Machowiak, Katarzyna
Krawczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312135.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
antropopresja
ił poznański
monitorowanie
osuwisko
zapobieganie
anthropopressure
clay
landslide
monitoring
prevention
Opis:
The landslide is located in Wronki. It covers the southern side on the bank of the Warta River and occupy an area of 500 m in length. The landslide was once again activated on August 22-23, 2018, causing numerous failures. The Warta River slope in the area of mass movements is built by non-construction embankments, under which the Poznan Miocene-Pliocene of quasi-layered structure lie. There are horizontal interlayers of sandy silts in these clays. The Warta drains water from a large area, and the runoff takes place mainly on the roof of clays. The slide surface of the landslide was precisely the roof of the Poznan clays. Bearing in mind the properties of the Poznan clays, such as relaxation, block disintegration, expansiveness features, the following were considered the direct causes of the failure: heavy rainfall that occurred after a drought, loading of the slope with indiscriminate cubature buildings, construction of a linear sewage system and periodically repeated vibrations caused by the implementation of neighboring investments. In order to identify the area, test boreholes were made, samples were taken for laboratory tests, and geodetic measurements were taken. Based on the obtained results, slope stability calculations were made and a measurement network was developed for systematic monitoring of geodetic displacements of control points. It was recommended to perform drainage to drain the slope and side of the Warta River, plant bushes, and make changes to the land development plan in order to prohibit further development of the area in the endangered zone.
Opisywane osuwisko znajduje się w miejscowości Wronki, powiecie szamotulskim, województwie wielkopolskim. Obejmuje ono zbocze południowe, po lewej stronie rzeki Warty i zajmuje teren o rozciągłości ok. 500 m. Osuwisko po raz kolejny uaktywniło się w dniach 22-23 sierpnia 2018 r. powodując liczne awarie i zniszczenia. Skarpę Warty w obszarze występujących ruchów masowych budują nasypy niekontrolowane (o zróżnicowanym składzie), pod którymi zalegają mioceńsko-plioceńskie iły serii poznańskiej o quasi-warstwowej budowie - w iłach występują horyzontalne wkładki pyłów piaszczystych. Rzeka Warta drenuje wody z dużego obszaru, a spływ wód odbywa się głównie po stropie iłów. Strefę poślizgu stanowił właśnie strop iłów serii poznańskiej. Mając na uwadze właściwości iłów serii poznańskiej takie jak odprężenie (powstanie powierzchni zlustrzeń), dezintegracja blokowa, cechy ekspansywności (pęcznienie i skurcz), za bezpośrednią przyczynę awarii uznano: obfite opady, które wystąpiły po długotrwałej suszy, wieloletnie dociążanie skarpy nieprzemyślaną zabudową kubaturową, budowę liniowej instalacji kanalizacyjnej w obrębie skarpy oraz okresowo powtarzające się drgania spowodowane realizacją sąsiednich inwestycji (m.in. wbijanie pali czy mikrowybuchy). W celu rozpoznania terenu wykonano liczne otwory badawcze, pobrano próbki do badań laboratoryjnych, wykonano pomiary geodezyjne. Na podstawie uzyskanych wyników, dokonano obliczeń stateczności skarpy i opracowano sieć pomiarową do systematycznego monitoringu przemieszczeń geodezyjnych punków kontrolnych. Zalecono wykonanie drenażu w celu odwodnienia skarpy i zbocza Warty, posadzenie krzewów, dokonanie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego w celu wprowadzenia zakazu dalszej zabudowy terenu w strefie zagrożonej.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2023, 69, 3; 285--300
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Exploitation of construction objects in the aspect of the anthropopressure on the example of the Natural Education Centre "Młynarzówka" in the Narew National Park
Autorzy:
Obolewicz, Jerzy
Baryłka, Adam
Matos da Costa, Joao
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124685.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
construction
environment
anthropopressure
exploitation of construction objects
use of construction objects
budowa
środowisko
antropopresja
eksploatacja obiektów budowlanych
użytkowanie obiektów budowlanych
Opis:
Since the beginning of its existence mankind is using natural resources and applying them in construction techniques. The anthropogenic pressure induced by humans its clearly influencing the natural environment and so affecting its functional balance. Buildings are anthropogenic objects that enable mankind to inhabit its natural habitat according to their needs. This article discloses the use issues of buildings according to their anthropogenic pressure taken in consideration the example of a selected building.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2022, 2; 1--10
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowania dronów w badaniach rzeźby terenu, struktury i tekstury osadów na przykładach z Polski Środkowej
The use of drones in the study of relief, structure and texture of sediments on examples from Central Poland
Autorzy:
Kossowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16476355.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
BSP
RTK
GPS
mezoformy terenu
litologia
geologia
Jeziorsko
Zbiornik Sulejowski
fotogrametria
ortofotomapy
antropopresja
prawo lotnicze
UAV
relief mezoforms
litigogy
geology
Sulejowski Reservoir
photogrammetry
orthophotos
anthropopressure
aviation law
Opis:
Drony (bezzałogowe statki powietrzne – BSP) wraz z rozwojem technologii są coraz częściej wykorzystywane do rozwiązywania problemów naukowych. Dotyczy to w szczególności nauk o Ziemi i środowisku, w tym geomorfologii, geologii strukturalnej i sedymentologii. Obok kwestii sprzętowo-technicznych, równoległy rozwój programów fotogrametrycznych oraz systemów służących do zwiększania precyzji pomiarów przebiegu lotu dronów, przyczyniają się do możliwości tworzenia zarówno map terenu, jak i modeli 3D o coraz większej dokładności. W niniejszej pracy opisano możliwości wykorzystania dronów wyposażonych w niemetryczną kamerę RGB lub sensor termalny do badania przemian morfologicznych terenu na podstawie analizy zdjęć, ortofotomap i modeli 3D. Badania testowe przeprowadzono w dolinach Warty i Pilicy w rejonie sztucznych zbiorników oraz na wysoczyznach morenowych i płaskowyżach – głównie w kopalniach odkrywkowych. Wynika z nich, że odpowiednie zaplanowanie lotu i konfiguracja pracy kamery statku powietrznego gwarantują uzyskanie właściwych danych niezbędnych do późniejszej obróbki w oprogramowaniu, np. GIS. Do najważniejszych parametrów zaliczono: określenie obszaru planowanego nalotu, wysokość lotu nad poziomem gruntu, prędkość statku powietrznego, prędkość powtarzalności kamery oraz dokładność generowanego materiału.
Drones (UAV, unmanned aerial vehicles), along with the development of technology, are more and more used to solve scientific problems. This is particularly true for Earth and environmental sciences, including geomorphology, structural geology and sedimentology. In addition to hardware and technical issues, the parallel development of photogrammetric programs and systems for increasing the precision of drone flight path measurements are contributing to the ability to create land maps as well as 3D models with increasing accuracy. This paper describes the possibility of using drones carrying a non-metric RGB camera or thermal sensor, for the study of morphological changes of terrain based on the analysis of photographs, orthophotos and 3D models. Test studies were carried out in the valleys of the Warta and Pilica rivers in the area of artificial reservoirs, as well as on moraine uplands – mainly in open-pit mines. The results of these tests show that proper flight planning and configuration of the aircraft’s camera work guarantee obtaining the right data necessary for later processing in software, such as GIS. The most important parameters included: determination of the area of the planned raid, flight altitude above ground level, aircraft speed, camera repetition rate and accuracy of the generated material.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2022, 21; 35-47
1427-9711
2353-6063
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy zachowania bioróżnorodności na przykładzie wybranych miast Polski
Problems with the experience of biodiversity on the example of selected Polish cities
Autorzy:
Dudkiewicz, M.
Kopacki, M.
Iwanek, M.
Hortyńska, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13925519.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
roznorodnosc biologiczna
ochrona bioroznorodnosci
miasta
antropopresja
Lublin
Warszawa
Źródło:
Agronomy Science; 2021, 76, 1; 67-84
2544-4476
2544-798X
Pojawia się w:
Agronomy Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyroda w perspektywie nieantropocentrycznej. O „Sadze Puszczy Białowieskiej” Simony Kossak
Nature in a Non-athropocentric Perspective: On “Saga Puszczy Białowieskiej” by Simona Kossak
Autorzy:
Trusewicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1449856.pdf
Data publikacji:
2021-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
saga
silva rerum
puszcza
antropopresja
nekrowitalność
primeval forest
athropo-pressure
necro-vitality
Opis:
W artykule zaproponowano interpretację Sagi Puszczy Białowieskiej Simony Kossak w perspektywie humanistyki nieantropocntrycznej. Kontekst rozważań stanowią ustalenia naukowców z zakresu badań dotyczących historii aktywności człowieka w Puszczy Białowieskiej (Otton Hademann, Tomasz Samojlik). Autorka poddaje analizie gatunkową formę utworu i dowodzi, że Kossak, wykorzystując wiedzę przyrodniczą i historyczną, nadaje literackiej sadze charakter sylwiczny i za jej pośrednictwem rozmontowuje stereotypy oraz legendy dotyczące Puszczy Białowieskiej i jej ludzkich oraz nie-ludzkich mieszkańców. Odwołując się do biografii Kossak, autorka artykułu wykazuje na zaangażowaną postawę badaczki-pisarki wobec destrukcyjnego wpływu człowieka na puszczańską przyrodę.
The article offers a non-anthropocentric reading of Simona Kossak’s Saga Puszczy Białowieskiej. It also examines the context of scholarly research into the human activity in the Białowieża Primeval Forest (Otton Hademann, Tomasz Samojlik). The author of the article looks at the generic characteristics of this volume and observes that by using her knowledge of nature and history, Kossak gives her saga a character of a palimpsest and deconstructs certain stereotypes and legends concerning the Forest, including both its human and non-human residents. The author also refers to Kossak’s biography and points to the writer’s ethical engagement to prevent the destruction of the natural environment of the Forest.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 18; 193-212
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanik stawu przemysłowego w Furmanowie (Staropolski Okręg Przemysłowy)
Disapperance of the pond at Furmanów (Old-Polish Industrial District)
Autorzy:
Fularczyk, Karolina
Kalicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037024.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
river network changes
human impact
modernity
Old-Polish Industrial District
zmiany sieci rzecznej
antropopresja
nowożytność
Staropolski Okręg Przemysłowy
Opis:
Badany obszar leży w granicach, funkcjonującego w ostatnich stuleciach, Staropolskiego Okręgu Przemysłowego (SOP), w którym odpowiednie warunki środowiska, takie jak płytko występujące złoża rud żelaza, duża lesistość oraz dostępność energii wodnej dostarczonej przez rzeki, przyczyniły się do rozwoju górnictwa i hutnictwa. Działalność ta doprowadziła do transformacji den dolin i sieci rzecznej, która widoczna jest na historycznych oraz współczesnych materiałach kartograficznych, a także w morfologii terenu i osadach o różnej genezie. Praca jest studium przypadku dawnego zbiornika wodnego w Furmanowie na Czarnej Koneckiej (Wyżyna Małopolska), gdzie wstępna analiza materiałów kartograficznych pozwoliła wytypować obiekt do szczegółowych badań.
The research area lies within the Old-Polish Industrial District (OPID), which functioned in recent centuries, where appropriate environmental conditions such as shallow ironore deposits, high forest cover and the availability of hydropower supplied by rivers contributed to the development of mining and metallurgy. This activity led to changes in valley floors and the river n-twork that are visible on historical and contemporary cartographic materials, as well as in the relief and sediments of different origins. This work is a case study of a former waterbody at Furmanów in the Czarna Konecka River valley (Małopolska Upland), where the preliminary analysis of cartographic materials allowed to select the object for detailed research.
Źródło:
Acta Geographica Lodziensia; 2021, 111; 35-45
0065-1249
Pojawia się w:
Acta Geographica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropogeniczne zmiany wybranych elementów środowiska przyrodniczego w rezerwacie leśnym Lisia Góra w Rzeszowie
Anthropogenic changes in selected elements of the natural environment in the Lisia Gora forest nature reserve in Rzeszow
Autorzy:
Wójcik, T.
Makuch-Pietras, I.
Ćwik, A.
Ziaja, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/978989.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
miasta
rezerwaty przyrody
antropopresja
przeksztalcenia srodowiska
zmiany wlasciwosci gleby
zmiany skladu gatunkowego
Rzeszów
rezerwaty leśne
rezerwat Lisia Góra
środowisko przyrodnicze
roślinność
przekształcenia rzeźby terenu
anthropogenic indices
anthropopressure
disturbance
synanthropization
soil eutrophication
urban
greenery
conserved areas
Opis:
The paper presents an analysis of selected environment elements, which were subjected to anthropopressure in the Lisia Góra forest nature reserve, located within the city of Rzeszów (SE Poland). The main aim of the study was to indicate the intensity and forms of anthropopressure within the relief, soil and vascular flora. Changes in the relief were shown for the period 2010−2019 using the analysis of geomorphological processes and the mapping of anthropogenic terrain forms. Additionally, the litter in the reserve was examined. Soil studies were performed with standard methods in 2016, and the degree of anthropopressure was shown particularly through the parameters of soil compaction and acidification. Changes occurring within the vascular flora were determined by means of anthropogenic indicators of flora changes in the time horizons 2002 and 2016. The results of the studies indicate degradation processes of the studied environment elements in the reserve.
Źródło:
Sylwan; 2020, 164, 03; 246-253
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magnetyzm środowiskowy : wykorzystanie zintegrowanych metod geofizycznych i geochemicznych do oceny stopnia antropopresji na obszarach historycznej działalności górniczej (konurbacja górnośląska, południowa Polska)
Environmental Magnetism : Application of Integrated Geophysical and Geochemical Techniques to Assess the Anthropopressure Degree in the Regions of Historical Mining Activity (Upper Silesian Conurbation, Southern Poland)
Autorzy:
Szuszkiewicz, Maria Magdalena
Łukasik, Adam
Szuszkiewicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818536.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwa Geofizyczne
Tematy:
magnetyzm środowiskowy
gradiometria magnetyczna
antropopresja
environmental magnetism
magnetic gradiometry
anthropopressure
Opis:
Głównym celem badań była ocena stopnia antropopresji na obszarach historycznej działalności górniczej w oparciu o uzyskany szczegółowy rozkład przestrzenny (pionowy i powierzchniowy) anomalii (i.e. podatności magnetycznej i gradientu składowej pionowej pola magnetycznego) oraz geochemicznych występujących w glebie (zawartości wybranych potencjalnie toksycznych pierwiastków (Ag, Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb i Zn), Fe i Mn). Uzyskane wyniki badań pokazują, iż wieloletnia, historyczna działalność górnicza prowadzona w rejonie badań skutkuje obecnością w glebie rozmaitych artefaktów (np. śruby, gwoździe, nakrętki, pręty, żużel, cegły oraz węgiel drzewny), przede wszystkim związanych bezpośrednio bądź pośrednio z wydobywanymi rudami metali (Ag, Fe, Zn czy Pb). Anomalie, zarówno podatności magnetycznej, jak i gradientu składowej pionowej pola magnetycznego, występujące w glebach badanych obszarów są efektem współwystępowania artefaktów i technogenicznych cząstek magnetycznych. Przy czym, w oparciu o wyliczone wartości współczynnika przekształcenia, należy podkreślić, że dominującym źródłem tych anomalii są artefakty i przekształcenia terenu związane z historyczną eksploatacją występujących na badanych obszarach rud metali. Ponadto, z punktu widzenia badań podstawowych, interesujące są wyniki pomiarów częstotliwościowej zależności podatności magnetycznej (powyżej 5%), które związane były z próbkami gleby, gdzie stwierdzono obecność węgli drzewnych, co wymaga dogłębnego przeanalizowania i dodatkowych specjalistycznych pomiarów magnetycznych, przed wyciągnięciem dalszych wniosków.
The main project objective was to assess the anthropopressure degree in the areas located in the historical mining activity regions, on the basis of the results obtained in detailed spatial distribution (vertical and surface) of the magnetic (i.e. magnetic susceptibility and gradient of the vertical magnetic field component) as well as geochemical (concentration of characteristic Potentially Toxic Elements (Ag, Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn), Fe and Mn) anomalies in soil.The results show that the long-term historical mining activity has had a significant influence on the presence of various magnetic artefacts (e.g. metal scraps: screws, nails, twigs; slags; bricks; and charcoal particles) related to the metal bearing ore mining (Ag, Fe, Pb or Zn). The studied magnetometeric and gradiometric anomalies occur in the soil are effect of co-occurrence artefacts and technogenic magnetic particles. However, values of the Topsoil Transformation Factor, indicating artefacts as the predominant source of the studied anomalies and the post-exploitation land transformations of the soil. Moreover, in terms of basic research, unexpected were results of the frequency-dependent magnetic susceptibility measurements (above 5%) related to soil samples characterised by the presence of charcoal particles, but this needs to be verified.
Źródło:
Przegląd Geofizyczny; 2020, 3-4; 155--166
0033-2135
Pojawia się w:
Przegląd Geofizyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rośliny halofilne na terenie Kujaw
Halophytes in Kujawy
Autorzy:
Leśniak, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192034.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
halofity
Kujawy
słona gleba
solanka
antropopresja
halophyte
salt-affected soils
brines
human impact on the environment
Opis:
Na Kujawach odnotowuje się największe w Polsce skupisko unikatowej roślinności słonolubnej. Obserwuje się tu wyraźny związek między występowaniem słonorośli a zasolonych gleb, lokalizacją słonych źródeł, złóż soli, ich eksploatacją oraz przemysłem sodowym, który często jej towarzyszy. Obecnie halofity w rejonie Kujaw można spotkać m.in. w okolicach Janikowa i Mątew (dzielnica Inowrocławia) oraz w rezerwatach w Ciechocinku i Błoniu koło Łęczycy, gdzie zidentyfikowano 18 gatunków tych roślin.
In Kujawy there is the most significant concentration of unique salt-tolerant plants in Poland. Their presence is clearly associated with salt-affected soils, natural salt solutions, salt deposits, their exploitation and a soda factories, which often corresponds with this exploitation. Recently, halophytes in Kujawy are to be found in the vicinity of Janikowo and Mątwy (the latter being a district of Inowrocław), as well as within the halophyte reserves in Ciechocinek and Błonie near Łęczyca, where 18 species of such plants have been identified.
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 107--111
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sensitive species in a bad habitat – species richness of ichthyofauna in the strongly anthropogenically transformed Uszwica River (southern Poland)
Autorzy:
Klich, Mariusz
Klich, Sabina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402394.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie
Tematy:
Uszwica river
ichthyofauna
anthropopressure
protected species
red list of fish
red list of lampreys
rzeka Uszwica
ichtiofauna
antropopresja
gatunek chroniony
czerwona lista ryb
czerwona lista minogów
Opis:
The Uszwica River is a 67 km long right-bank submountain tributary of the Vistula. From the beginning of the 20th century the Uszwica was subjected to strong anthropopressure. The water course was disrupted at km 37+300 with a 5.3-meter-high dam in the town of Brzesko. Strong pollution of water in this town and numerous hydrotechnical alterations along almost the entire course of the river have negative influence on the river habitats. Despite this, the Uszwica is characterized by relatively rich ichthyofauna composed of 26 species, including 6 species which are legally protected in Poland and 7 species regarded threatened according to the Polish Red List of fish and lampreys[1]. The composition of ichthyofauna was determined on the basis of electrofishing along the entire river in 2004 and 2015, and on selected reaches in 2014 and 2018. The results show that even heavily anthropogenically transformed rivers may provide habitats for threatened fish species and should not be excluded from nature protection plans and projects.
Rzeka Uszwica to prawobrzeżny podgórski dopływ Wisły o długości 67 km. Od początków XX. wieku Uszwica podlega silnej antropopresji: przegrodzeniu w połowie jej biegu w km 37+300 zaporą o wysokości 5,3 metra w miejscowości Brzesko oraz silnym zanieczyszczeniu wody w tej miejscowości, a także licznym regulacjom na niemal całym biegu rzeki. Pomimo tego rzeka charakteryzuje się bogatą ichtiofauną reprezentowaną przez 26 gatunków, w tym 6 gatunków prawnie chronionych w Polsce oraz 10 gatunków wrażliwych i zagrożonych wg kategorii czerwonej listy ryb i minogów Polsce. Stan ichtiofauny określono na podstawie elektropołowów ryb przeprowadzonych na całej długości rzeki w latach 2004 i 2015 oraz na wybranych odcinkach w roku 2014 i 2018. Wyniki badań wskazują na to, że nawet rzeki uznane za silnie przekształcone antropogenicznie mogą stanowić siedlisko dla cennych przyrodniczo gatunków ryb i nie powinny być pomijane w planach i projektach dotyczących ochrony przyrody.
Źródło:
Science, Technology and Innovation; 2020, 9, 2; 46-55
2544-9125
Pojawia się w:
Science, Technology and Innovation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spatial distribution, ecological risk and sources of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in water and bottom sediments of the anthropogenic lymnic ecosystems under conditions of diversified anthropopressure
Rozkład przestrzenny, ryzyko ekologiczne i źródła wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w wodzie i osadach dennych antropogenicznych ekosystemów limnicznych w warunkach zróżnicowanej antropopresji
Autorzy:
Pohl, Alina
Kostecki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1845376.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polycyclic aromatic hydrocarbons
PAHs
bottom sediments
ecological risk
catchment area
diagnostic ratios
anthropopressure
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
WWA
osady denne
ryzyko ekologiczne
obszar zlewiska
wskaźniki diagnostyczne
antropopresja
Opis:
The research determined the concentrations of selected polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in water and sediments of Kłodnica River reservoirs and distribution depending on number of rings, ecotoxicological impact on studied ecosystems and possible sources of origin. Samples were subjected to qualitative and quantitative analysis by gas chromatography coupled with a GC-MS mass detector, using a ZB-5MS column and electron ionization. The sum of 16 PAHs in water ranged 0.111–0.301 μg/L (mean 0.200 μg/L) in Dzierżno Duże, 0.0410–0.784 μg/L (mean 0.303 μg/L) in Dzierżno Małe and 0.0920–1.52 μg/L (mean 0.596 μg/L) in Pławniowice. While in sediments respectively: 17.5–37.2 μg/g (mean 26.8 μg/g), 4.33–8.81 μg/g (6.43 μg/g) and 2.27–9.50 μg/g (5.30 μg/g). The concentration of PAHs in sediments of reservoirs, which spatial management of the catchment area accounts for over 90% of agricultural and forest land, was up to eight times lower than in sediments of the reservoir which is 69%, while built-up and transport areas are 24%. In sediments of Dzierżno Małe and Pławniowice PAHs with 5 and 6 rings dominate, while in Dzierżno Duże – 2 and 3 rings. Higher concentrations of PAHs with higher molecular weight, found in the bottom water layers, confirm the role of the sedimentation process in the transport of these compounds in reservoirs. Assessment of sediment quality, based on ecotoxicological criteria, showed that PAHs may cause toxic effects in Dzierżno Duże, while in Dzierżno Małe and Pławniowice can cause sporadic adverse effects. The likely source of PAHs in reservoirs is low emissions.
W badaniach określono stężenia wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w wodach i osadach dennych zbiorników Hydrowęzła rzeki Kłodnicy oraz określono ich rozkład w zależności od ilości pierścieni, wpływ ekotoksykologiczny na badane ekosystemy wodne oraz możliwe źródła ich pochodzenia. Próbki poddano analizie jakościowej i ilościowej metodą chromatografii gazowej sprzężonej z detektorem masowym GC-MS, wykorzystując kolumnę typu ZB-5MS i jonizację elektronową. Suma 16 WWA w wodzie wahała się w granicach 0.111–0.301 μg/L (średnio 0.200 μg/L) w Dzierżnie Dużym, 0.0410–0.784 μg/L (średnio 0.303 μg/L) w Dzierżnie Małym i 0.0920–1.52 μg/L (średnia 0.596 μg/L) w Pławniowicach. Podczas gdy w osadach wynosiła odpowiednio: 17.3–37.2 μg/g (średnio 26.8 μg/g), 4.33–8.81 μg/g (6.43 μg/g) i 2.27–9.50 μg/g (5.30 μg/g). Stężenie WWA w osadach dennych zbiorników wodnych, których zagospodarowanie przestrzenne zlewni stanowi w ponad 90% grunty rolne i leśne, było do ośmiu razy niższe niż w osadach zbiornika, którego powierzchnia ta wynosi 69%, podczas gdy tereny zabudowane i transportowe 24%. W osadach dennych zbiorników Dzierżno Małe i Pławniowice dominują WWA o 5 i 6 pierścieniach, natomiast w zbiorniku Dzierżno Duże WWA o 2 i 3 pierścieniach. Wyższe stężenia WWA o większej masie cząsteczkowej stwierdzone w przydennych warstwach wody potwierdzają rolę procesu sedymentacji w transporcie tych związków w zbiornikach. Ocena jakości osadów w oparciu o kryteria ekotoksykologiczne wykazała, że WWA mogą powodować toksyczne działanie w Dzierżnie Dużym, natomiast w Dzierżnie Małym i Pławniowicach mogą powodować sporadyczne działania niepożądane. Prawdopodobnym źródłem WWA w zbiornikach jest niska emisja.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2020, 46, 4; 104-120
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trudności w wyznaczaniu osuwisk na obszarach historycznych i zurbanizowanych na przykładzie Twierdzy Przemyśl
Difficulties in determining landslides in historical and urbanized areas : a case study of the Przemyśl Fortress
Autorzy:
Rycio, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076018.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Twierdza Przemyśl
ruiny fortów
kamieniołom
osuwiska
antropopresja
Numeryczny Model Terenu
NMT
Przemyśl Fortress
ruins of forts
quarry
landslides
anthropopression
DTM
Opis:
The Przemyśl Fortress is a huge complex of defensive objects from the turn of the 19th and 20th centuries. Various types of objects, ruins and remains of the fortress and signs of fights have been preserved to different extents in the area to this day. They constitute a huge problem when determining landslides. The greatest difficulties are caused by vegetation-covered ruins of forts, trenches, remnants of ramparts and defense ditches, and signs of fights preserved in places. Such residues can be interpreted as a landslide or a part of it, especially if they occur in a neighbourhood or inside a landslide. The problem then arises of clearly identifying the boundaries of the landslide and the correct identification of its internal forms, e.g. a devastated trench around the fort can be marked as a landslide. Similar difficulties are provided by numerous inactive quarries, excavations, clay pits, e.g. a closed limestone open-pit mine from the 19th century, located in Kruhel Wielki. Elements of the old mine are deceptively reminiscent of intra-fieldforms and they are difficult to separate from the real colluvial forms of the neighbouring landslide. Difficulties in determining landslides arise not only from the history of this region and its geological structure, but also from the degree of urbanization of the area. Strong anthropopression blurs the natural morphology of the slopes, and the limited availability of the area makes cartographic work difficult. It is difficult to distinguish between natural and artificial forms in such areas. Good examples are landslides on the ski slope, on the municipal cemetery, in the castle park and in the area of military areas, housing estates and allotments.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2020, 68, 12; 902--914
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność hydromorfologiczna dużej rzeki nizinnej określona w oparciu o Hydromorfologiczny Indeks Rzeczny (HIR) na przykładzie rzeki Warty
Hydromorphological variability of a large lowland river based on the Hydromorphological Index for Rivers (HIR) basing on the Warta River
Autorzy:
Pietruczuk, Karol
Dajewski, Krzysztof
Garbarczyk, Anna
Szoszkiewicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400166.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
różnorodność hydromorfologiczna
rzeka nizinna
antropopresja
hydromorfologia
HIR
hydromorphological diversity
lowland river
anthropopressure
hydromorphology
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki badań hydromorfologicznych rzeki Warty uzyskanych w oparciu o Hydromorfologiczny Indeks Rzeczny (HIR). Oprócz indeksu HIR analizowano składowe tego mutimetriksu: wskaźnik różnorodności hydromorfologicznej (WRH) i wskaźnik przekształcenia hydromorfologicznego (WPH). Badania terenowe wykonano w latach 2017–2018 na 49 odcinkach rzeki Warty. Badania wykazały zróżnicowanie stanu hydromorfologicznego rzeki. Stwierdzono stan hydromorfologiczny badanych odcinków od bardzo dobrego do złego. Największą liczbę odcinków zaklasyfikowano do dobrego stanu hydromorfologicznego (26 odcinków), następnie mniejszy udział miały odcinki rzeki w stanie bardzo dobrym (10) oraz umiarkowanym (7). Stan słaby stwierdzono dla 5 odcinków natomiast zły dla jednego odcinka. Wykazano istotne statystycznie zależności, pomiędzy strukturą użytkowania strefy nadbrzeżnej badanych odcinków, a wskaźnikami hydromorfologicznymi – HIR, WRH i WPH. Najlepsze warunki hydromorfologiczne stwierdzono w obszarach gdzie w strefie przybrzeżnej dominowało seminaturalne i rolnicze użytkowanie terenu. Natomiast czynnikami istotnie pogarszającymi warunki hydromorfologiczne były różne formy antropopresji, ze szczególnym uwzględnieniem urbanizacji. Wykazano także wyższy stopień degradacji hydromorfologicznej Warty na odcinkach położonych w dolnym biegu rzeki niż w górnym.
The article presents the results of hydromorphological research of the Warta river basing of the Hydromorphological Index for Rivers (HIR). The HIR index considered as well as two components of this mutimetrix: hydromorphological diversity index (WRH) and modification transformation index (WPH). Field surveys were carried out in 2017-2018 on 49 survey sites of the Warta River. Studies have shown the diversification of the hydromorphological state of the river. Hydromorphological state of the surveyed sites from very good to bad was found. Good hydromorphological status (26 sites), for the most frequent category, followed by very good (10) and moderate (7). Poor conditions were detected for 5 sites and bad for one only. Statistically significant relationships were also found between the land use of the bank zone, and hydromorphological indices – HIR, WRH and WPH. The best hydromorphological conditions were found in semi-natural and agricultural areas. However, various forms of anthropopressure, with particular emphasis on urbanization, were factors significantly worsening the hydromorphological conditions. A higher degree of hydromorphological degradation was revealed in the lower course of the river comparing with the higher course of the Warta.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2020, 21, 2; 15-25
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natural and anthropogenic conditions of water level fluctuations in lakes – Lake Powidzkie case study (Central-Western Poland)
Naturalne i antropogeniczne uwarunkowania wahań poziomu wody w jeziorach na przykładzie Jeziora Powidzkiego, środkowo-zachodnia Polska
Autorzy:
Nowak, Bogumił M.
Ptak, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292907.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
climatic conditions
environmental anthropopressure
Lake Powidzkie
water level changes
water resources
antropopresja środowiskowa
Jezioro Powidzkie
warunki klimatyczne
zasoby wodne
zmiany poziomu wody
Opis:
The article presents the analysis of water level fluctuations in Lake Powidzkie in the years 1961–2015. The study shows a considerable decrease in mean water levels in the aforementioned multiannual period, averaging 9 cm∙decade–1. Such a situation is caused by natural as well as anthropogenic factors, co-determining water relations in the study area. The natural factors include the amount and distribution of precipitation, increase in air temperature and evaporation size, unfavourable relations between the lake and catchment or hydrogeological conditions. Anthropogenic factors particularly include long-term transformations of the natural environment in the region, currently associated with meliorations accompanying the nearby opencast brown coal mines and exploitation of groundwaters for municipal purposes. Water shortages occurring during dry periods were shown not to be compensated in the study area in humid years. This is particularly related to the regional lowering of the aquifer remaining in close relations with Lake Powidzkie. Counteracting the unfavourable hydrological situation is done through hydrotechnical infrastructure which partially limits water outflow from the lake through damming.
W artykule dokonano analizy zmian poziomu wody Jeziora Powidzkiego w latach 1961–2015. Z przeprowadzonych badań wynika, że w powyższym wieloleciu nastąpił znaczny spadek średnich stanów wody, średnio o 9 cm∙dek.–1. Sytuacja taka spowodowana jest czynnikami naturalnymi i antropogenicznymi, które współoddziałują na kształtowanie się stosunków wodnych na badanym obszarze. Do pierwszych należy zaliczyć ilość i rozkład opadów, wzrost temperatury powietrza oraz niekorzystne relacje jezioro–zlewnia. Drugie to przede wszystkim długotrwałe przeobrażenia środowiska przyrodniczego w tym regionie, które obecnie utożsamiane są z odwodnieniami, towarzyszącymi pobliskim odkrywkom węgla brunatnego oraz eksploatacji wód podziemnych na potrzeby komunalne. Wykazano, że niedobory wody, powstające podczas okresów suchych, nie są rekompensowane na badanym obszarze w latach wilgotnych, co z kolei związane jest głównie z regionalnym obniżeniem poziomu wód podziemnych, z którymi Jezioro Powidzkie pozostaje w ścisłym kontakcie. Przeciwdziałanie niekorzystnej sytuacji hydrologicznej stanowi zabudowa hydrotechniczna, która poprzez piętrzenie jeziora częściowo ogranicza ubytek wody z akwenu.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2019, 40; 13-25
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 141

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies