Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "grab." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-38 z 38
    Tytuł:
    Wojsko powstańcze pomysłu Ludwika Mierosławskiego
    Insurgent army idea of Ludwik Mierosławski
    Повстанческая армия генерала Людвика Мерославского
    Autorzy:
    Grab, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482833.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Muzeum Wojska w Białymstoku. Ośrodek Badań Historii Wojskowej
    Opis:
    General Ludwik Mierosławski was an unusual figure. He belonged to one of the most outstanding polish theoreticians of the military science in 19th-century. In the same time he was a revolutionary of the international renown. He was involved in the struggles for liberation on Sicily, in Badenia and in Poland. From the account of the lack of successes on military field he was named by one of biographers a „general of defeat”. Mierosławski turned out to be also an author of a few original war inventions: armoured fighting vehicle, soldier’s bulletproof gear and of rifle, from the surname of the designer named „mierosławka”. Dictator of January uprising was also an author one from a most developed conceptions of uprising which was supposed to happen on occupied Polish land. This conception appears in the thirties between November uprising and January uprising and during that time it was changing incessantly.
    Генерал Людвик Мерославский был неординарной личностью. Он принадлежал к числу самых выдающихся польских теоретиков военного дела XIX века. При этом он был всемирно известным революционером. Он участвовал в освободительных битвах на Сицилии, в Бадене и Польше. Из-за отсутствия военных успехов один из биографов назвал его «генералом поражения». Мерославский является также автором нескольких оригинальных военных изобретений: боевой повозки, пуленепробиваемого солдатского снаряжения и винтовки, названной по фамилии конструктора «мерославка». Диктатор восстания 1863 г. был также создателем одной из наиболее полных концепций восстания, которое должно было начаться на оккупированных польских землях. Данная концепция создавалась в течение тридцати лет от восстания 1830 г. до восстания 1863 г. и постоянно модифицировалась.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Wojskowości; 2014, 3; 131-166
    2299-3916
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Wojskowości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biała plama
    Autorzy:
    Grab, Mariusz.
    Powiązania:
    Szczerbiec 2002, nr 11, s. 144-152
    Data publikacji:
    2002
    Tematy:
    Wróbel, Edward
    Narodowe Siły Zbrojne Pogotowie Akcji Specjalnej NSZ Dwieście dziewiąta (209) Kompania NSZ Kraśnik (okręg) 1943-1944 r.
    II wojna światowa (1939-1945)
    Konspiracja
    Opis:
    Działalność 209. Kompanii NSZ por. Edwarda Wróbla "Eustachego" na rejonie Słodkowa i Stróży. W aneksie skład osobowy Kompanii.
    Przedr. art. zamieszcz. w "Regionalista. Czasopismo Kraśnickiego Towarzystwa Regionalnego". --- 1999, nr 13.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of hydrogen addition for exhaust gas emission in SI gas engine
    Wpływ dodatku wodoru na emisję toksycznych składników spalin w gazowym silniku spalinowym o zapłonie iskrowym
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/310406.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    spark-ignition engine
    SI engines
    gas-fuelled combustion engine
    hydrogen
    methane
    emission of toxic components of exhaust gases
    silnik spalinowy o zapłonie iskrowym
    silnik ZI
    silnik spalinowy zasilany gazem
    wodór
    metan
    emisja toksycznych składników spalin
    Opis:
    One of the major problems in internal combustion engines is emission of pollutants with exhaust gases. Those pollutants are not only harmful for environment but also for humans. To decrease emission of pollutants many mechanical and chemical methodes are used in internal combustion engines especially in exhaust system such as TWC, DPF, SCR. Alternative way for decrease in exhaust gas pollutants is use of alternative fuel as a primary energy carrier or as an additional fuel for base hydrocarbon one. In this studies the hydrogen was used as a additional fuel to methane. Both fuels were delivered to intake manifold. The share of the fuel was 100/0 methane/hydrogen and 70/30 methane/hydrogen. The addition of hydrogen to base fuel shown decrease of exhaust pollutants from engine and increase in engine operating parameters.
    Jednym z głównych problemów silników spalinowych jest emisja toksycznych składników spalin. Zanieczyszczenia te są nie tylko szkodliwe dla środowiska ale również dla człowieka. Do obniżenia emisji toksycznych składników spalin wykorzystuje się w silnikach spalinowych wiele mechanicznych i chemicznych metod między innymi katalizatory trójdrożne, filtry cząstek stałych oraz katalizatory selekcyjne. Alternatywną metodą obniżenia emisji toksycznych składników spalin jest wykorzystanie paliwa alternatywnego jako nośnika energii lub jako dodatku do paliwa węglowodorowego. Prezentowany artykuł przedstawia wykorzystanie wodoru jako dodatku do paliwa podstawowego jakim był metan. Paliwa podawane były do kolektora dolotowego. Procentowy stosunek objętościowy dla badanych paliw był następujący 100/0 metan/wodór i 70/30 metan/wodór. Prowadzone pomiary wykazały, że dodatek wodoru do paliwa podstawowego wykazał spadek w emisji toksycznych składników spalin oraz wzrost parametrów użytkowych silnika.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2019, 20, 1-2; 241-245
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienie jeniectwa w koncepcjach insurekcyjnych XIX wieku
    The problem of prisoners-of-war in the 19th century insurrectionist concepts
    Autorzy:
    Grab, Tadeusz Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878558.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Bem
    Bystrzonowski
    Jełowicki
    jeńcy
    Kamieński
    powstanie
    Stolzman
    prisoners
    uprising
    Opis:
    Jednym z tematów poruszanych w projektach powstańczych powstałych po upadku powstania listopadowego była kwestia jeniectwa. Zagadnienie to do tej pory nie stało się jednak przedmiotem badań historycznych. Część polskich teoretyków, przede wszystkim zwolennicy wojny partyzanckiej, była przeciwna okazywaniu litości poddającym się przeciwnikom. Niektórzy z nich sugerowali nawet fizyczną eliminację schwytanych wrogich żołnierzy. Zwolennicy bezwzględnego obchodzenia się z przeciwnikiem swoje stanowisko argumentowali między innymi brakiem możliwości przetrzymywania jeńców w warunkach powstania prowadzonego partyzantką oraz złym traktowaniem pojmanych powstańców przez zwycięskich zaborców. Na drugim biegunie stał osamotniony Henryk Kamieński, który wiązał spore nadzieje na to, że z jeńców uda się sformować rosyjskie oddziały walczące z caratem u boku Polaków.
    One of the topics raised in the insurrection projects envisaged after the fall of the November Uprising was the question of prisoners of war. This issue, however, has not yet been the subject of historical research. Some Polish theoreticians, in particular the supporters of the guerrilla war, were against showing mercy to surrendering opponents. Some of them even suggested terminating captured enemy soldiers. The supporters of ruthless handling of the opponent argued, among other things, that it was impossible to keep prisoners under the conditions of guerrilla insurgency and justified their viewpoint on the grounds of bad treatment of captured insurgents by the victorious invaders. At the other extreme, there was the lonely Henryk Kamieński who hoped that the prisoners of war could be turned into Russian troops fighting against Tsarist Russia alongside Poles.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 2; 43-61
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cost analysis of hydrogen energy generation
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/247356.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    hydrogen
    production
    costs analysis
    Opis:
    Relatively high energy costs and the perspective of running out fossil fuel natural resources stimulates scientists and engineers all over the world to concentrate their efforts on inventing new sources of energy. For decades, hydrogen technology is considered as source of renewable energy. Hydrogen can be used both as the energy carrier as far as substrate in the chemical industry. Plans for hydrogen utilization as the fuel applied to automotive engines also is under investigation. Lot of works describing various technologies for hydrogen processing have come into being, the ways of production and storing this substance have also been worked out. The important part in analysis is costs of applying fuels with respect to their impact on natural environment. As found, these costs are usually difficult to be estimated. In this paper, the main directions in development of hydrogen technologies were analysed concerning total costs for hydrogen processing. As concluded, overall costs of the technology for both hydrogen generation and electric power production are significantly higher with respect to costs for energy generation by coal-fired power plants. The hydrogen production costs characterized themselves with the highest share in overall costs at hydrogen economy, and they depend on technology development. It is expected that overall costs of production, transportation and storage of hydrogen should be remarkably reduced in short-medium term future because of development in: photovoltaic technology – that will contribute to reduce hydrogen production costs by electrolysis process. Additionally, it is expected to reduce costs for hydrogen storage.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2014, 21, 3; 121-126
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The possibility of use a waste product of biofuels production-glycerol as a fuel to the compression ignition engine
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/243807.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    glycerol
    alternative fuel
    diesel engine
    combustion properties
    Opis:
    The article presents results of tests performed in a combustion research unit (CRU) with the two following fuels: light fuel oil (LFO) and glycerol. The CRU is a constant volume combustion chamber machine equipped with an injection system based on that used in common-rail diesel engines with electromagnetic injectors. This machine allows to compare various combustion properties between fuels for specified parameters of injection and a combustion chamber as well. As it is known glycerol is a substance which is obtained from several technological processes such as production of biofuel thus in this way it can be treated as an alternative renewable fuel. The glycerol is characterized by low heating value of 16MJ/kg and relatively high density of 1261 kg/m3. However, its heating value by volume is higher if compared to other liquid fuels. From that reason decrease in energy that can be delivered with fuel is smaller which is approximately 16% lest than for LFO. The parameters measured during this research were: pressure increase, rate of pressure increase (ROPR), ignition delay (ID), main reaction delay (MRD), main combustion period (MCP), end of main combustion (EMC), end of combustion (EC), position of max ROPR (PMR) and max ROPR. The tests were performed with different injection parameters such as injection pressure, injection duration and injection delay as well as under various conditions in the CRU combustion chamber expressed by pressure and temperature. On the basis of these tests the comparison between LFO and glycerol was done. The results were presented in diagrams. The research shows that glycerol used as a fuel, to obtain the same output power, should be injected at higher amounts. Glycerol as a fuel cannot ignite itself, hence to provide combustion the pilot injection of another fuel have to be applied.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2016, 23, 3; 157-164
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hydrogen-diesel co-combustion anomalies in a CI engine
    Anomalie przebiegu spalania wodoru z olejem napędowym w silniku wysokoprężnym
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/244062.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    wodór
    silnik z zapłonem samoczynnym
    spalanie stukowe
    sprawność indykowana
    hydrogen
    compression ignition engine
    combustion knock
    indicated efficiency
    Opis:
    W artykule przedstawiono eksperymentalne wyniki z indykowania silnika wysokoprężnego z wtryskiem bezpośrednim oleju napędowego, w którym wodór współspalano z olejem napędowym. Wodór do silnika był doprowadzany przez urządzenie wtryskowe zamontowane na kolektorze dolotowym. Następnie poddano analizie przebiegi ciśnień podczas współspalania wodoru, którego udział energetyczny w całkowitej dawce paliwa wahał się od zera do kilkunastu procent. Pomiary przeprowadzono dla mieszanek ubogich. Analiza numeryczna danych eksperymentalnych pozwoliła uzyskać odpowiedzi na następujące zagadnienia: prędkość spalania, przebieg wydzielania ciepła i spalanie stukowe. Przy niesprzyjających warunkach wodór jako paliwo silnikowe ma skłonności do generowania tzw. „stuku" począwszy już od chwili jego zapłonu w komorze spalania silnika. Takim niesprzyjającym warunkiem w silniku wysokoprężnym jest wysoki stopień sprężania. Z drugiej strony efekt spalania stukowego można złagodzić spalając mieszankę palną przy dużym nadmiarze powietrza, co zostało zaobserwowane w silniku z zapłonem iskrowym zasilanym wodorem. Ponadto, współspalanie wodoru z olejem napędowym w silniku wysokoprężnym powinno przynieść korzyści w postaci zwiększenia sprawności indykowanej silnika, ze względu na przyśpieszenie procesu spalania oraz niższą emisję cząstek stałych PM ze względu na lepsze ujednorodnienie mieszanki palnej. Uzyskane przez autorów rezultaty skłaniają do kontynuacji badań w zakresie wykorzystania wodoru jako paliwa, nie tylko dla silnika z zapłonem iskrowym, ale również dla silnika z zapłonem samoczynnym, w którym zapłon inicjowany byłby pilotową dawką oleju napędowego.
    Hydrogen as an engine fuel has tendency to generate knock, which starts from ignition in a combustion chamber under unfavorable conditions. In the CI engine such the unfavorable condition is high compression ratio (CR). Anyway, knock effect should be reduced. Burning lean air-fuel mixture is the effective method to achieve combustion without knock. Furthermore, burning diesel with hydrogen should increase the engine indicated efficiency due to increase of a combustion speed, which can be expressed by the mass fraction burnt (MFB). Hydrogen addition should also reduce the PM emission in the exhaust. The experimental results of indicating a compression ignition (CI) direct injection engine, in which hydrogen with diesel was co-combusted, are presented in the paper. Hydrogen was delivered to the engine cylinder by an injector mounted on an intake manifold. Hydrogen was injected at amount in the range of 0 to few percent of its energy share in relation to the entire energy of both diesel and hydrogen doses. Investigation was performed for lean air-hydrogen-diesel combustible mixture. The experimental data analysis makes it possible to find several correlations as follows: mass fraction burnt (MFB), coefficient of variation of indicated mean effective pressure (COVpi) and combustion knock intensity with the hydrogen energy share. The results of investigation obtained by authors induce to continue research on hydrogen as fuel not only for the SI engine but also for the CI engine, where hydrogen would assist diesel or it would be considered as basic fuel ignited by a diesel pilot.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2008, 15, 2; 109-116
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miller cycle application to the gaseous supercharged SI engine
    Zastosowanie obiegu Millera do doładowanego silnika gazowego o zapłonie iskrowym
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.,
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/133773.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    gas engine
    indicated parameters
    Miller cycle
    silnik gazowy
    parametry indykowane
    obieg Millera
    Opis:
    The paper contains results of tests on the spark ignited (SI) engine modified to work as the engine with the overexpanded thermodynamic Miller cycle. Investigation was particularly focused on thermodynamic properties of the applied Miller cycle as well as combustion progress in the supercharged engine fuelled with various gaseous fuels as follows: coke gas, natural gas and hydrogen. Crucial conclusions deal with experimental investigation. The conclusions showed the following: IMEP was maintained at the same level with aid of supercharging, thermal indicated efficiency increased.
    W artykule przedstawione zostały wyniki stanowiskowych silnika o zapłonie iskrowym przystosowanym do pracy na zasadzie obiegu Millera. Badania skupiały się na właściwościach termodynamicznych wykorzystanego obiegu Millera jak również przebiegu spalania w doładowanym silniku zasilanym różnymi paliwami gazowym takimi jak: gaz koksowniczy, gaz ziemny, wodór. Główne wnioski uzyskane zostały w wyniku badań eksperymentalnych i wskazały wzrost odporności na spalanie stukowe przy wykorzystaniu obiegu Millera oraz podwyższenie sprawności indykowanej.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2015, 54, 3; 881-885
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hydrogen combustion in the supercharged SI engine
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.,
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/246524.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    hydrogen
    knock
    supercharged engine
    Opis:
    The experimental results of combustion pressure processing from a supercharged spark ignition (SI) engine that was running on hydrogen are exposed in the paper. Hydrogen was delivered in two ways by an injector and mixer installed in an intake port. In-cylinder pressure while combusting hydrogen was analyzed with various coefficient of stechiometry and boost pressure. These parameters were limited by abnormal combustion known as "knock" combustion. Hydrogen fueled engine has tendency to generate "knock", especially this abnormal combustion phenomena increases with increase in boosting pressure. Hence, the thermodynamic parameters such as pressure and temperature of fresh air fuel mixture are elevated. The experimental numeric data analysis permit for compare to naturally aspirated engine such parameters as mean indicated pressure, indicated efficiency. Also for both cases, the coefficient of variation for mean indicated pressure was determined. It was found that combustion duration shortens itself with higher boosting pressure. Thus, optimal spark timing to get the maximum indicated mean effective pressure is shifted closer to the TDC. Another parameter that was expected to be increased was the knock intensity. It was observed, that knock intensity did not increase significantly and was still below the limit for pressure pulsations treated as combustion noise coming from light combustion instabilities.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2012, 19, 3; 149-155
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hydrogen-diesel co-combustion anomalies in a CI engine
    Anomalie przebiegu spalania wodoru z olejem napędowym w silniku wysokoprężnym
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/247558.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    wodór
    silnik z zapłonem samoczynnym
    sprawność indykowana
    spalanie stukowe
    hydrogen
    compression ignition engine
    combustion knock
    indicated efficiency
    Opis:
    W artykule przedstawiono eksperymentalne wyniki z indykowania silnika wysokoprężnego z wtryskiem bezpośrednim oleju napędowego, w którym wodór współspalano z olejem napędowym. Wodór do silnika był doprowadzany przez urządzenie wtryskowe zamontowane na kolektorze dolotowym. Następnie poddano analizie przebiegi ciśnień podczas współspalania wodoru, którego udział energetyczny w całkowitej dawce paliwa wahał się od zera do kilkunastu procent. Pomiary przeprowadzono dla mieszanek ubogich. Analiza numeryczna danych eksperymentalnych pozwoliła uzyskać odpowiedzi na następujące zagadnienia: prędkość spalania, przebieg wydzielania ciepła i spalanie stukowe. Przy niesprzyjających warunkach wodór jako paliwo silnikowe ma skłonności do generowania tzw. "stuku" począwszy już od chwili jego zapłonu w komorze spalania silnika. Takim niesprzyjającym warunkiem w silniku wysokoprężnym jest wysoki stopień sprężania. Z drugiej strony efekt spalania stukowego można złagodzić spalając mieszankę palną przy dużym nadmiarze powietrza, co zostało zaobserwowane w silniku z zapłonem iskrowym zasilanym wodorem. Ponadto, współspalanie wodoru z olejem napędowym w silniku wysokoprężnym powinno przynieść korzyści w postaci zwiększenia sprawności indykowanej silnika, ze względu na przyśpieszenie procesu spalania oraz niższą emisję cząstek stałych PM ze względu na lepsze ujednorodnienie mieszanki palnej. Uzyskane przez autorów rezultaty skłaniają do kontynuacji badań w zakresie wykorzystania wodoru jako paliwa, nie tylko dla silnika z zapłonem iskrowym, ale również dla silnika z zapłonem samoczynnym, w którym zapłon inicjowany byłby pilotową dawką oleju napędowego.
    Hydrogen as an engine fuel has tendency to generate knock, which starts from ignition in a combustion chamber under unfavourable conditions. In the CI engine such the unfavourable condition is high compression ratio (CR). Anyway, knock effect should be reduced. Burning lean air-fuel mixture is the effective method to achieve combustion without knock. Furthermore, burning diesel with hydrogen should increase the engine indicated efficiency due to increase of a combustion speed, which can be expressed by the mass fraction burnt (MFB). Hydrogen addition should also reduce the PM emission in the exhaust. The experimental results of indicating a compression ignition (CI) direct injection engine, in which hydrogen with diesel was co-combusted, are presented in the paper. Hydrogen was delivered to the engine cylinder by an injector mounted on an intake manifold. Hydrogen was injected at amount in the range of 0 to few percent of its energy share in relation to the entire energy of both diesel and hydrogen doses. Investigation was performed for lean air-hydrogen-diesel combustible mixture. The experimental data analysis makes it possible to find several correlations as follows: mass fraction burnt (MFB), coefficient of variation of indicated mean effective pressure (COVpi) and combustion knock intensity with the hydrogen energy share. The results of investigation obtained by authors induce to continue research on hydrogen as fuel not only for the SI engine but also for the CI engine, where hydrogen would assist diesel or it would be considered as basic fuel ignited by a diesel pilot.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2008, 15, 3; 163-170
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of intake valve closure angle on IC engine indicated parameters
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/244790.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    over-expanded cycle
    turbocharging
    valve timing
    CNG
    Opis:
    The paper presents results of modelling study of influence of an intake valve closure angle on IC engine indicated parameters. The modelled engine was Andoria S231, which was working on methane. At first, optimizations of the model were done by comparison of the indicated mean effective pressure for real engine and modelled engine. Next, modelling was done for early intake valve closure angle in comparison to original closure angle. The engine was simulated as a naturally aspirated one and for the cases such indicated; parameters as indicated efficiency, mean indicated pressure, fuel consumption were calculated. During the modelling ignition, timing and air-fuel ratio were fixed. For better comparison for two cases of early intake valve closure angle the engine was modelled as super-charged one where mean indicated pressure was fixed at the same level as for the naturally aspirated engine working with original valve timing and indicated parameters were calculated and compared with in parameters determined from this naturally aspirated engine. Because of the calculations, characteristics of indicated parameters vs. intake valve closure angle were computed. As a result of this research, both the decrease in indicated efficiency, indicated mean effective pressure were shown, temperature of fresh charge, end of compression stroke and maximum in-cylinder temperature were observed for naturally aspirated engine with early intake valve closure angle.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2015, 22, 3; 29-35
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ukrainian Folk Song Creativity as a Means of Education of Younger School Students in the Conditions of the New Ukrainian School
    Autorzy:
    Koval, Tetiana
    Kolesnik, Kateryna
    Grab, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28909107.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    ukrainian ethnopedagogy
    educational potential of folk-folklore
    folk song
    musical ritual traditions
    Opis:
    The upbringing of a comprehensively and harmoniously developed personality of a younger student in the new Ukrainian school is one of the most important tasks at the present stage of development of society, in which the enrichment of the spiritual world of the child involves the formation of creative potential and internal culture, ensuring the spiritual unity of generations. The upbringing of young citizens should be aimed primarily at the development of their humanistic feelings, the formation of national and universal values. Considerable attention is focused on the process of forming the personality of a junior high school student by means of Ukrainian folk songs, which are very deep in their wisdom and contain a huge educational, health and educational potential. Therefore, the revival of folk song culture is of great importance in the education of students of the new Ukrainian school. In the course of a theoretical analysis, the educational opportunities of Ukrainian folk art are determined. The necessity of focusing the attention of younger schoolchildren on the ideological didactic nature of a folk song is justified, because song folklore is a polysystemic means of personality formation, since it affects both the spiritual, intellectual, emotional and other spheres of a person, morally and psychologically sets him to work, and a successful theoretical and methodological the use of ethno-pedagogical means ensures the aesthetic development of students, a high culture of perception of various types of art. The pilot experiment made it possible to draw conclusions about the level of relations of modern elementary schoolchildren to Ukrainian folk songs, and determined the basic skills and abilities of students to use folk songs. The results obtained indicate the need to introduce such forms of work into the educational process of the elementary school that would deepen knowledge of the Ukrainian folk song, activate children’s interest in the origins of national song folklore through spiritual and practical activities. The proposed forms of educational work with primary school students, aimed at aesthetizing their relationship to Ukrainian folk songs.
    Źródło:
    Viae Educationis; 2023, 2; 19-24
    2956-2856
    Pojawia się w:
    Viae Educationis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Miller cycle based IC engine fuelled with a CNG/hydrogen
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.
    Szwaja, S.
    Tutak, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/246306.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    hydrogen
    miller cycle
    gaseous fuels
    combustion engines
    Opis:
    The results of research conducted on a supercharged spark ignition gaseous engine are exposed in the paper. The engine was modified to work as an engine with the Miller cycle. Modification of the engine, that allowed it to work in the Miller cycle, dealt particularly with the camshaft. This modification allows changing both intake and exhaust timings independently with limitations of ±20 deg. During the research, the engine was fuelled with compressed natural gas or hydrogen optionally. It was for making comparison between selected engine parameters, while the engine was working on two significantly different fuels. Both fuels were delivered to intake manifold close to intake valve through a fuel mixer. During the research, pressure data was collected with various both spark ignition timings and equivalence ratios, and boost pressures. On the basis of obtained data the parameters as follows: indicated mean effective pressure, coefficient of variance from the indicated mean effective pressure, Normalized Mass Fraction Burn and Heat Release Rate were calculated and discussed. As observed optimal ignition, timing is advanced for the engine working on hydrogen or natural gas as fuel with the Miller cycle when compared to the classic Otto cycle applied to this engine. In all tests of the engine with the Miller cycle coefficient of variance from the indicated mean effective pressure indicates good stability of engine work. Finally, the engine working on hydrogen is characterized by shorter combustion period that resulted from higher laminar flame speed compared to the natural gas fuelled engine.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2014, 21, 4; 137-144
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Anomalies in combustion of hydrogen in a SI engine modified to work as a supercharged one
    Autorzy:
    Szwaja, S.
    Cupiał, K.
    Grab-Rogaliński, K.,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/246823.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    combustion
    hydrogen
    internal combustion engine
    supercharging
    Opis:
    The paper describes combustion anomalies of various types randomly or permanently occurring while hydrogen is burnt in a supercharged spark ignited reciprocating engine. The anomalies were mainly identified as result of combustion pressure data analysis. Originally, the engine was a compression ignition one fuelled with diesel fuel. Modifications done on the engine dealt with decrease in its geometric compression ratio and equipping it with a spark plug located in diesel fuel injector position. The anomalies presented in the paper are typically associated with several abnormal phenomena as follows: flame propagation into intake manifold called back-fire, hydrogen spontaneous ignition by hot surface, flame propagation during valves overlap and extinguishing spark discharge flame kernel by high turbulence around a spark plug. These anomalies were observed in the supercharged engine, however, some of them were also detected while the engine was operated as a freely aspirated one. As investigated, some of these malfunctions would have been removed by change in engine operating parameters. Others need major changes in both exhaust pipeline geometry, hydrogen injection system, engine cylinder geometry and valve timing.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2012, 19, 3; 437-442
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Silnik biogazowy z układem odzysku ciepła odpadowego
    A biogas engine with a waste heat recovery system
    Autorzy:
    Grab-Rogaliński, K.,
    Szwaja, S.
    Pyrc, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/253635.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
    Tematy:
    ciepło odpadowe
    odzysk
    silnik biogazowy
    obieg Clasiusa-Rankina
    energia elektryczna
    waste heat
    biogas engine
    Clasius-Rankine cycle
    electricity
    Opis:
    W niniejszym artykule przedstawiono analizę zespołu kogeneracyjnego wyposażonego w układ odzysku ciepła odpadowego opartego na siłowni parowej pracującej na zasadzie obiegu Clasiusa-Rankina. Przeprowadzona analiza opierała się na określeniu ilości energii zawartej w spalinach silnika gazowego a następnie na zaprojektowaniu instalacji odzysku ciepła odpadowego, z którego wytwarzana będzie energia elektryczna oraz wykonaniu bilansu energijnego wykorzystanego do tego celu zespołu kogeneracyjnego i siłowni parowej. Na podstawie analizy bilansu energijnego oszacowano również koszty inwestycyjne potrzebne do stworzenia takiej instalacji oraz czas amortyzacji wyżej wymienionej inwestycji w zależności od sposobu dofinansowania oraz cen sprzedaży wyprodukowanej energii elektrycznej.
    The paper presents an analysis of cogeneration unit with a waste heat recovery system based on a stem power plant which work with Clasius-Rankin cycle. To conducted the analysis the waste heat energy of the gas engine was determined. Next the waste heat recovery system which will be producing the electric energy was designed. At the end the energetic balance was done for the gas engine and the waste heat recovery system. On a base of this analysis the investments cost for such installation and time needed to it full amortization, which depends of financing method and energy price, were determined.
    Źródło:
    TTS Technika Transportu Szynowego; 2015, 12; 605-609, CD
    1232-3829
    2543-5728
    Pojawia się w:
    TTS Technika Transportu Szynowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej, ciepła i chłodu w instalacji z biogazowym silnikiem tłokowym
    Combined heat, power and cold from the plant driven by a biogas reciprocating engine
    Autorzy:
    Pyrc, M.
    Grab-Rogaliński, K.
    Szwaja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/250798.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
    Opis:
    Tematyka pracy związana jest z systemami trójgeneracyjnymi. Zawarto w niej opis paliwa biogazowego jako alternatywę do zasilania silników stacjonarnych, elementy układu trójgeneracyjnego, cele stosowania trójgeneracji. Zaprojektowano koncepcyjny model takiego układu o mocy 80kWe z przeznaczeniem dla hali sportowej. Przedstawiono podstawowe elementy tego układu z jego parametrami i kosztami zużywanego paliwa. Jako podsumowanie dołączono bilans energijny tej koncepcji. W podsumowaniu zawarto możliwości wdrożenia takiego układu z uwzględnieniem zużywanego paliwa, a także korzyści płynące z użytkowania tego typu urządzeń. Przedstawiono, gdzie i kiedy można używać takich układów i czy warto inwestować w tego typu urządzenia.
    The subject matter of this thesis refers to trigeneration systems. The thesis includes a description of biogas as an alternative to powering reciprocating engines, the elements of trigeneration systems, the purpose of using trigeneration. Additionally, a conceptual model of such a system with a power of 80kW has been designed for the sports hall. The thesis presents the essential elements of this system along with its parameters and costs of the fuel used. At the end, the energy balance of this concept has been attached. The conclusion includes the possibilities of implementing such a system considering the fuel used as well as the benefits of using such devices. The thesis presents where and when these systems can be used and whether it is worth investing in this type of equipment.
    Źródło:
    TTS Technika Transportu Szynowego; 2015, 12; 2835-2838
    1232-3829
    2543-5728
    Pojawia się w:
    TTS Technika Transportu Szynowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modelling of the over-expanded cycle combustion engine
    Autorzy:
    Jamrozik, A.
    Tutak, W.
    Grab-Rogaliński, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/245973.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    over-expanded cycle
    methane
    gas engine
    modelling
    Opis:
    The study concerns numerical tests of an internal combustion engine operating according to the over-expanded cycle carried out in the AVL Fire software. The research covered the modelling of a full working cycle of a conventional engine operating in accordance with the classic Otto cycle and an engine operating on the basis of an over-expanded cycle – the Atkinson cycle. As part of the work, three cases of Atkinson’s cycle were analysed, by closing the inlet valve before BDC (21º before BDC) and closing the valve after BDC (41º and 75º after BDC). As a result of modelling, space-time distributions of velocity, pressure and temperature in the cylinder of the modelled engine were obtained. Optimizations of the analysed cycles were carried out, finding the best ignition timing, at which it is possible to obtain the highest efficiency and the highest indicated mean effective pressure. The calculations showed that the engine operating according to the over-expanded cycle in order to obtain the best operating parameters requires earlier ignition timing compared to the conventional engine. In addition, in the engine operating according to the Atkinson cycle, there is a drop in the indicated mean effective pressure and an increase in the indicated thermal efficiency compared to the engine operating by the classical cycle.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2018, 25, 3; 237-245
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pyrolysis oil combustion in the CI engine
    Autorzy:
    Chwist, Mariusz
    Grab-Rogaliński, Karol
    Szwaja, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/134197.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    bio-oil
    pyrolysis
    CI engine
    bioolej
    pyroliza
    silnik o zapłonie samoczynnym
    Opis:
    Pyrolysis oil obtained from thermal biomass processing (torrefaction and pyrolysis) was used as an additional fuel for the compression-ignition engine equipped with a classic (non-common rail) injection system. The basic fuel used to the engine was regular diesel fuel. The tests were carried out with two content of pyrolysis oil in diesel fuel as follows: 10 and 20% by volume. In addition, the combustion process was investigated in the engine operating only on pyrolysis oil. The test results were based on a comparative analysis, where the diesel fuel was used as the reference fuel. The obtained results indicate that is a real possibility of co-combustion of pyrolysis oil with diesel fuel in the CI engine. On the other hand, a decrease in engine power resulting from the lower calorific value of pyrolysis oil and a greater unrepeatability of engine consecutive work cycles were observed.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2019, 58, 4; 126-131
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiedza i postawy młodzieży szkół średnich wobec problemu organizmów modyfikowanych genetycznie
    The knowledge and attitudes of high school students towards the issue of genetically modified organisms
    Autorzy:
    Koszowska, A.
    Martela, K.
    Dziubanek, G.
    Grab, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/271480.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
    Tematy:
    wiedza
    organizmy modyfikowane genetycznie
    młodzież szkół średnich
    knowledge
    genetically modified organisms
    high school students
    Opis:
    Wstęp. W ostatnich latach na polskim rynku obserwuje się coraz większą podaż żywności modyfikowanej genetycznie. Społeczeństwo wyraża obawy przed konsekwencjami zdrowotnymi wynikającymi ze spożycia modyfikowanego genetycznie materiału. Celem pracy było zbadanie wiedzy młodzieży szkół średnich na temat GMO oraz ich postaw w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego związanego ze spożywaniem modyfikowanych produktów żywnościowych. Materiały i Metody. Przeprowadzono badania ankietowe przy użyciu autorskiego kwestionariusza wśród 400 uczniów szkół średnich w Knurowie i Olkuszu. Wyniki. Badania wykazały, że większość uczniów rozpoznaje znaczenie skrótu GMO. Połowa respondentów obawia się żywności genetycznie modyfikowanej i uważa, że może ona stanowić zagrożenie dla zdrowia. Zdaniem większości respondentów dostęp do informacji na temat GMO jest niewystarczający. Wnioski. Istnieje potrzeba przekazywania społeczeństwu rzetelnych informacji na temat GMO, aby możliwe było kształtowanie obiektywnych poglądów w tym zakresie.
    Introduction. In recent years there has been an observable increase in the supply of genetically modified food on the Polish market. Society is expressing anxiety as regards the negative health consequences which can appear as a result of consuming genetically modified products. The aim of the study was to investigate the knowledge and the attitudes about health safety related to genetically modified food in a population of high school students. Material and Methods. Questionnaire research was conducted among 400 of high school students from Knurów and Olkusz. Results. The study showed that a predominant number of the students know what the abbreviation GMO means. Half of the respondents are afraid of genetically modified food and suppose that it can be dangerous for one's health. A majority of respondents stated that access to information about GMOs is insufficient. Conclusions. Society needs reliable information about GMOs. This is important in terms of creating objective views about genetically modified food.
    Źródło:
    Journal of Ecology and Health; 2011, R. 15, nr 6, 6; 273-277
    2082-2634
    Pojawia się w:
    Journal of Ecology and Health
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bio-oil blended butanol as a fuel to the spark ignition internal combustion reciprocating engine
    Autorzy:
    Chwist, M.
    Szwaja, S.
    Grab-Rogaliński, K.,
    Pyrc, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/973120.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    bio-oil
    pyrolysis
    butanol
    IC engine
    bioolej
    pyroliza
    silnik z zapłonem samoczynnym
    Opis:
    The article presents results on combustion of the bio-oil blended butanol in the spark ignition engine. Bio-oil is a mixture of hydro-carbons condensing to liquified phase while cooling it down to ambient temperature. In general, the liquid called bio-oil is a byproduct of the pyrolysis process of organic matter. Results from analysis presented in the manuscript include the following: in-cylinder pressure traces and toxic exhaust emissions. Finally, comparison of these results with results from combustion of n-butanol reference fuel were provided. Obtained results indicate satisfactory, eco-friendly possibility for utilization of bio-oil in the internal combustion engine.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2017, 56, 2; 93-96
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Torgas condensate combustion in the SI engine
    Autorzy:
    Chwist, M.
    Szwaja, S.
    Grab-Rogaliński, K.
    Poskart, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/949504.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    SI engine
    butanol
    bio-oil
    torgas condensate
    exhaust emission
    torrefaction
    Opis:
    The article presents results from IC engine tests on combustion of alcohol fuel with the addition of torgas condensate. Torgas is a by-product created from the torrefaction of Sida hermaphrodita. It was obtained from torrefaction carried out at a temperature of 400°C. Torgas was condensed in a tubular cooler. The basic fuel was butanol. This fuel was chosen, because regular hydrocarbon based fuels got delaminated while blended with torgas condensate. The condensate dissolves in alcohol therefore the choice was justified. In the mixture, the volume ratio of alcohol to condensate was 4:1. The combustion was carried out in a spark-ignition, single-cylinder engine with a cubic capacity of 650 cm3. The engine was able to vary its compression ratio. The engine worked at full load at maximum open throttle. The engine body was heated to a temperature of 95°C and this temperature was maintained throughout the testing period. The engine was running at 850 rpm. The first stage of the experiment included determination of the optimal ignition angle for butanol as a reference fuel and for a mixture of butanol and torgas condensate. The optimal spark angle was estimated based on the maximum indicated work. Three compression ratios, i.e.: CR=8.8, 10 and 11.2 were used. All tests were performed for a stoichiometric air fuel ratio. The obtained in-cylinder pressure diagrams for the reference fuel and the fuel with the addition of condensate were compared with each other. The rate of pressure increase inside the cylinder was calculated. For all tests, the following exhaust components were measured: CO2, CO and HC.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2018, 25, 3; 33-38
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instalacja zgazowująca osuszony osad ściekowy
    Instalation gasifying the dried sludge
    Autorzy:
    Cupial, K.
    Pyrc, M.
    Jamrozik, A.
    Tutak, W.
    Kociszewski, A.
    Grab-Rogalinski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/76463.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
    Tematy:
    drewno
    energetyka
    odpady sciekowe
    osady sciekowe
    silniki tlokowe
    substancje organiczne
    zasilanie
    zgazowanie
    Opis:
    Jedną z technologii umożliwiających termiczną neutralizację odpadów ściekowych połączoną z wykorzystaniem ich do celów energetycznych jest zgazowanie i wykorzystanie pozyskanego gazu generatorowego do zasilania silników tłokowych napędzających stacjonarne zespoły prądotwórcze. W pracy przestawiono zaprojektowaną i wykonaną w Instytucie Maszyn Tłokowych i Techniki Sterowania Politechniki Częstochowskiej instalacje zgazowania osadu ściekowego w skład, której wchodzą: zgazowarka współprądowa ze złożem stałym oraz system oczyszczania gazu generatorowego powstałego w wyniku zgazowania. Gaz generatorowy powinien posiadać odpowiednia wartość opałową ze względów zarówno ekonomicznych jak i technicznych oraz powinien być pozbawiony pyłu i smoły pogazowej, aby nie wpływać negatywnie na żywotność silnika. Przed doprowadzeniem gazu do silnika musi on być oczyszczony z pyłu i smoły pogazowej. Po szeregu prac modernizacyjnych uzyskano stabilne działanie zgazowarki z realną sprawnością konwersji węgla z osadu do gazu generatorowego nie mniejszą od 40 %. W wyniku zgazowania z 1 tony osadu można otrzymał, co najmniej 1450 m3 gazu generatorowego o wartości opałowej zawierającej się w granicach (2,5- 3,5) MJ/m3. Instalacja oczyszczająca zapewniła oddzielenie smół pogazowych zawartych w osadzie w stopniu eliminującym kondensację tych smół w układzie dolotowym badawczego doładowanego silnika tłokowego.
    Technology for thermal neutralization of sewage sludge is gasification and it uses the resulting gas generator to power supply the piston engines of stationary generating sets. The article presents the installation of gasification of dried sludge, designed and made in the Institute of Internal Combustion Engines and Control Engineering at the Czestochowa University of Technology. The installation consists of: fixed bed co-current gasifier and gas cleaning system, which was the result of the gasification process. In order not to reduce the life of the engine, gas generator should be characterized by a high calorific value for both the economic and technical reasons, and should not contain dust and gas pitch. Gas before supplying to the engine must be cleaned of dust and gas pitch. As a result of modernization in order to achieve stable operation, the gasifier’s real efficiency of conversion of carbon from the sludge to the gas generator has reached at least 40%. As a result of the gasification process from 1 ton of sludge at least 1450 m3 of gas generator was obtained with the calorific value from 2.5 to 3.5 MJ / m3. The generator gas cleaning system allowed the separation of gas pitch in the sludge and prevented the condensation of tars in the test intake supercharged piston engine.
    Źródło:
    Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa; 2011, 13
    1730-8658
    Pojawia się w:
    Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Efficiency of photosynthetic apparatus of plants grown in sites differing in level of particulate matter
    Sprawność aparatu fotosyntetycznego u roślin rosnących na stanowiskach różniących się poziomem pyłu zawieszonego w powietrzu
    Autorzy:
    Przybysz, A.
    Popek, R.
    Gawrońska, H.
    Grab, K.
    Łoskot, K.
    Wrochna, M.
    Gawroński, S.W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11542760.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Opis:
    Particulate matter (PM) is among the most harmful pollutants inhaled by man. To reduce its concentration in air, plants could be used as biological filters, adsorbing PM on the foliage (SPM) or stabilizing in waxes (WPM). PM has also negative impact on the photosynthetic apparatus, but not much is known in regard to comparison of species re-sponses to PM. In this work, an attempt was made to define the amount of PM and waxes on foliage and to evaluate the efficiency of photosynthetic apparatus in five species grown in two sites differing in level of PM in the air. Obtained results showed, that quantities of PM and waxes on foliage were greater in plants grown in the City centre. These plants had lowered efficiency of photosynthetic apparatus, usually manifested by lower: (1) chlorophyll content, (2) values of chlorophyll a fluorescence parameters and (3) photo-synthesis rate, which coincides with an (4) increased stomatal resistance. Among tested species Sorbaria sorbifolia was the best acclimated to conditions of urban areas with si-multaneous highest PM accumulation. Therefore S. sorbifolia is best suited for phytore-mediation of PM from air in urban areas.
    Pył zawieszony (PM) należy do najniebezpieczniejszych zanieczyszczeń wdychanych przez człowieka. Aby obniży jego stężenie w powietrzu, można użyć roślin jako biologicznych filtrów akumulujących PM na powierzchni liści lub stabilizujących je w woskach. PM ma negatywny wpływ na aparat fotosyntetczny, ale nie ma badań oceniających wpływ PM na różne gatunki. W pracy tej badano ilość akumulowanych PM i de-ponowanych wosków na powierzchni liści oraz sprawność aparatu fotosyntetycznego u pięciu gatunków roślin rosnących w dwóch lokalizacjach różniących się poziomem PM. Uzyskane wyniki pokazały, że rośliny rosnące w centrum miasta charakteryzowały się większa akumulacją PM i wosków oraz obniżeniem sprawności aparatu fotosyntetycznego. Negatywny efekt PM na aparat fotosyntetczny wyrażał się obniżeniem: (1) zawartości chlorofilu, (2) parametrów fluorescencji chlorofilu a oraz (3) intensywności fotosyntezy, co korespondowało z podwyższonymi oporami dyfuzyjnymi aparatów szparkowych. Wśród badanych gatunków tawlina jarzębolistna (Sorbaria sorbifolia) okazała się najlepiej zaaklimatyzowanym gatunkiem do warunków miejskich i najbardziej efektywnym w fitoremediacji PM z powietrza.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2014, 13, 1; 17-30
    1644-0692
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-38 z 38

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies