Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Zajączkowski, Ryszard" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Sprawozdanie dowódcy Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej kmdr. Witolda Zajączkowskiego z przebiegu działań we wrześniu 1939 r. (fragmenty).
Autorzy:
Zajączkowski, Witold.
Kuraż, Ryszard
Chłopecki, Jerzy
Spanily, Andrzej
Wojciechowski, Zbigniew.
Powiązania:
"75 lat DOK X w Przemyślu": materiały z sesji / red. Zdzisław Konieczny Gdynia, 2000 S. 29-36
Współwytwórcy:
Przybylski, Jerzy. Redakcja
Tematy:
Kierownictwo Marynarki Wojennej
Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej.
Opis:
Ewakuacja Kierownictwa Marynarki Wojennej do Pińska.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
„Całość żywota dojrzałego”. Święci w przekazie pisarskim Norwida
„Completeness of a mature life”. The Saints in Norwids Literary Work
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956510.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Świętość, czyli wewnętrzne podobieństwo do Stwórcy, to − według poety − niezbywalna potrzeba i wartość, na którą mniej lub bardziej ludzie byli otwarci od zawsze.
In the poet's view, holiness, i.e. an inner likeness to the Creator, is an indispensable need and a value that people, to varying degrees, have always been open to.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1998, 46, 1 Special Issue; 197-210
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bolesław Miciński i Stanisław Ignacy Witkiewicz. Z dziejów intelektualnej i artystycznej przygody
Bolesław Miciński and Stanisław Ignacy Witkiewicz: From the History of an Intellectual and Artistic Journey
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097320.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
psychoanaliza
estetyka
Czysta Forma
szkoła lwowsko-warszawska
esej filozoficzny
psychoanalysis
aesthetics
Pure Form
Lvov–Warsaw school
philosophical essay
Opis:
Artykuł omawia wzajemne kontakty i wspólnotę myśli dwóch wybitnych pisarzy i filozofów Bolesława Micińskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego), którzy mimo dużej różnicy wieku byli blisko zaprzyjaźnieni. Podejmowane przez nich problemy odsyłają do międzywojennej atmosfery filozoficznej w Polsce i w Europie, a także do ożywionych dyskusji w gronie krytyków literackich i awangardowych pisarzy. Witkiewicz jako pierwszy Polak zapoznał się z psychoanalizą i znacznie wpłynął na jej znajomość u Micińskiego, choć ich sposoby rozumienia teorii Freuda wyraźnie się rozeszły. Miciński był też gorącym zwolennikiem teorii Czystej Formy, realizatorem jej założeń w swojej twórczości i rzecznikiem unaukowienia krytyki literackiej poprzez jej mocne osadzenie w filozofii. Witkacy patronował jego poglądom estetycznym wyłożonym najpełniej w nieopublikowanej pracy magisterskiej Rzeczywistość i jej deformacja w sztuce (1937) napisanej pod kierunkiem Władysława Tatarkiewicza. Obaj zdecydowanie opowiadali się przeciw wszelkiemu redukcjonizmowi w filozofii; byli przeciwnikami fizykalizmu Koła Wiedeńskiego oraz antymetafizycznego nastawienia szkoły lwowsko-warszawskiej. Zwłaszcza Miciński dostrzegał słabość myśli analitycznej i poszukiwał dla filozofii formy bardziej pojemnej. W końcowym okresie twórczości Micińskiego stanął w wyraźnej opozycji wobec totalitaryzmu i mechanizacji życia, co było znamienne również dla Witkacego. Dla autora Portretu Kanta Witkiewicz był z pewnością mistrzem w dziedzinie filozofii, wciąż jednak pozostaje otwarte pytanie, ile od swego młodszego przyjaciela zaczerpnął autor Szewców?
This article describes mutual contacts and shared ideas of two outstanding writers and philosophers, Bolesław Miciński and Ignacy Witkiewicz (Witkacy), who despite a significant age difference were close friends. The philosophical problems they raised relate to the interwar intellectual atmosphere in Poland and Europe as well as lively discussions among literary critics and avantgarde writers. Witkiewicz was the first Pole to become acquainted with psychoanalysis; he made it significantly more familiar to Miciński, although their interpretations of Freud’s theory clearly diverged. Miciński was also a strong supporter of the Pure Form theory and realized its propositions in his works. He was also an advocate of a scientific approach to literary criticism through its firm grounding in philosophy. Witkacy was also a patron of his aesthetic views which were most fully set forth in an unpublished thesis, Reality and its Deformation in Art (1937), written under Władysław Tatarkiewicz’s supervision. They were both strongly opposed to any reductionism in philosophy; they were opponents of Vienna Circle physicalism and the anti-metaphysical approach of the Lvov–Warsaw school. In particular, Miciński saw the weakness of analytical thought and sought a more capacious form for philosophy. The final period of Miciński’s work shows a strong objection to totalitarianism and a mechanization of life which was also characteristic of Witkacy. For the author of A Portrait of Kant, Witkiewicz was surely a master of philosophy, but the question of how much was borrowed from the younger colleague by Witkacy, the author of The Shoemakers, remains open.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 207-226
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozof do filozofa. Wokół listu Bolesława Micińskiego do ks. Augustyna Jakubisiaka
Philosopher to Philosopher: Regarding a Letter by Bolesław Miciński to Fr. Augustyn Jakubisiak
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791169.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bolesław Miciński
Augustyn Jakubisiak
jednostkowość
autodeterminizm
historia filozofii polskiej
idealizm niemiecki
totalitaryzm
individuality
self-determination
history of Polish philosophy
German idealism
totalitarianism
Opis:
W artykule zaprezentowano nieznany list Bolesława Micińskiego do ks. Augustyna Jakubisiaka znaleziony w jego archiwum w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Jest to okazja do przypomnienia tych wybitnych, choć nieco zapomnianych filozofów oraz do prezentacji ich powiązań intelektualnych. Poznali się w 1937 r. w Paryżu i odtąd utrzymywali bliskie kontakty, aż do śmierci Micińskiego w 1943 r. Od początku łączył ich sprzeciw wobec idealistycznej filozofii niemieckiej oraz neopozytywizmu Koła Wiedeńskiego z jego materializmem, scjentyzmem i sceptycyzmem. Miciński odkrywał u ks. Jakubisiaka bliskie sobie poglądy na temat przestrzeni i czasu. W ostatnich esejach Micińskiego z okresu wojny pojawiają się tezy o charakterze moralnym, które głosił ks. Jakubisiak, a mianowicie jednostkowość i autodeterminizm. Jednostkowość oznacza dowartościowanie jednostki w obliczu wszystkiego, co może jej zagrażać, zwłaszcza totalizmów. Z kolei autodeterminizm to przyznanie ludzkiemu bytowi absolutnej autonomii i wolności, która działa w przyjętym uprzednio kierunku. Było to zanegowanie determinizmu i ateizmu. Konteksty wypowiedzi Micińskiego na temat jednostki i autodeterminizmu (a także słabiej zarysowane problemy czasu i przestrzeni) wskazują, że nie tylko przejął on od Jakubisiaka istotne dla niego pojęcia, lecz także osadził je w bliskim sobie kontekście światopoglądowym. Myśl polskiego duchownego musiała być dla Micińskiego podwójnie inspirująca. Po pierwsze, odkrywał w jego pracach znane sobie style filozofowania wywodzące się od św. Augustyna, Leibniza, Pascala czy Kanta. Z drugiej strony poszerzał pola własnych poszukiwań i znajdował odpowiedzi na istotne egzystencjalne pytania; zwracał się w kierunku współczesnej nauki (chociażby teorii Einsteina), a zwłaszcza chrześcijaństwa, które stawało się dla niego coraz ważniejszym intelektualnym i duchowym azylem.
The article presents an unknown letter by Bolesław Miciński to Fr. Augustyn Jakubisiak found in his archives at the Polish Library in Paris. It is an opportunity to call to mind these outstanding but somewhat forgotten philosophers and to present their intellectual connections. After meeting in Paris in 1937, they maintained close contact until the death of Miciński in 1943. From the beginning, they were united by their opposition to the idealistic German philosophy and neopositivism of the Vienna Circle with its materialism, scientism and scepticism. In Fr. Jakubisiak, Miciński discovered views similar to his own on space and time. In Miciński’s recent essays from the war, there are moral theses that Fr. Jakubisiak has voiced, namely individuality and self-determination. Individuality means valuing an individual in the face of everything that may threaten him, especially totalitarianism. In turn, self-determination is the granting of absolute autonomy and freedom to human beings, which acts in the previously adopted way. It was the negation of determinism and atheism. The contexts of Miciński’s statements on the subject of individuality and self-determination (as well as the less outlined problems of time and space) indicate that he not only took from Fr. Jakubisiak the concepts relevant to him, but also embedded them in a close philosophical context. The thought of a Polish clergyman must have been doubly inspirational for Miciński. First, he discovered in his works known philosophizing styles derived from St Augustine, Leibniz, Pascal or Kant. On the other hand, he expanded his own search field and found answers to relevant existential questions; he turned towards modern science (for instance Einstein’s theory), and especially to Christianity, which became for him an increasingly important intellectual and spiritual asylum.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 159-178
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Japońska Polska. Kulturowy wizerunek Polski w Japonii
Japanese Poland. The cultural image of Poland in Japan
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046393.pdf
Data publikacji:
2020-10-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Japonia
Polska
literatura
teatr
kino
kultura
Japan
Polska
literature
theater
cinema
culture
Opis:
Obecność kultury polskiej w Japonii sięga początków XX wieku, kiedy po I wojnie światowej pojawiły się tłumaczenia najbardziej znanych dzieł Henryka Sienkiewicza, Władysława Reymonta i Stefana Żeromskiego. Wiele dla popularyzacji Polski w zrobili też franciszkanie w latach trzydziestych i później. Po II wojnie światowej w Japonii odkryto twórczość Stanisława Lema, Witolda Gombrowicza, Stanisława Witkiewicza (Witkacego) czy Brunona Schulza. Ich twórczość była promowana choćby przez Teatr X w Tokio. Pojawiło się również zainteresowanie literaturą polską nawiązującą do II wojny światowej (Jerzy Andrzejewski, Bogdan Wojdowski, Tadeusz Borowski). Do znacznego zainteresowania literaturą polską przyczynili się też tłumacze zarówno już zmarli Yonekawa Kazuo, Yoshigami Shōzō, Kudō Yukio, jak też żyjący Sekiguchi Tokimasa i Numano Mitsuyoshi. W Japonii wystawiał swe sztuki Tadeusz Kantor. Dzięki filmom Andrzeja Wajdy kino polskie zdobyło tam uznanie już w latach pięćdziesiątych. Znani w Japonii są też tacy reżyserzy jak Krzysztof Zanussi, Krzysztof Kieślowski, Roman Polański, Jerzy Kawalerowicz. W Japonii bardzo popularna jest też muzyka Chopina. Nasz kulturalny kanon różni się jednak od tego, który znają Polacy. Jak zauważył Sekugichi Tokimasa: „Polska japońska jest siłą rzeczy inna od Polski polskiej”.
The presence of Polish culture in Japan dates back to the early 20th century, but it was only after World War I when translations of the most famous works by Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont and Stefan Żeromski appeared. After that the Polish Franciscans did a lot for popularizing Poland in the thirties and later. After World War II the Japanese had discovered particularly the  works of Stanisław Lem, Witold Gombrowicz, Stanisław Witkiewicz (Witkacy) or Bruno Schulz. Their work is promoted, among others, by Tokyo X Theatre. In addition, there was an interest in Polish literature commemorating the war (Jerzy Andrzejewski, Bogdan Wojdowski, Tadeusz Borowski). Some translators who have already died such as Yonekawa Kazuo, Yoshigami Shōzō, Kudō Yukio, and the living ones Sekiguchi Tokimasa and Numano Mitsuyoshi have contributed a lot to the  familiarity of Polish literature. Also Tadeusz Kantor put on his plays in Japan. Thanks to Andrzej Wajda’s films, Polish cinema has already won recognition in the fifties. Such Polish directors as Krzysztof Zanussi, Krzysztof Kieślowski, Roman Polański, Jerzy Kawalerowicz are known in Japan as well. Also, the music of Chopin is very popular in Japan. Our cultural canon, however, differs from the one known by the Poles. As noted by Sekiguchi Tokimasa, “Japanese Poland is inevitably different from the Polish Poland.”
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 2; 381-398
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja między Józefem Wittlinem i Romanem Brandstaetterem
Correspondece between Józef Wittlin and Roman Brandstaetter
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451160.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Opis:
Preserved correspondence between Józef Wittlin and Roman Brandstaetter comprising 27 letters and postcards dated since the end of the 1950s is a testimony of their acquaintance since the middle of the 1920s and also of the epoch they both lived in. In those letters three topics are dominating, namely: exile, Assisi and literature. Wittlin was in New York as a political immigrant without any chance to return to Poland and in case of Brandstaetter exile meant being on the margin of the writers’’ environment and harassment of various sort from the authorities. The author of Sól ziemi (Salt of land) inspired Brandstaetter’s interest in saint Francis of Assisi which later was abundantly reflected in the young writer’s literary output. In their correspondence Assisi often returns as a spiritual enclave against the chaos of the world, a space for moral revival and for happiness. Both writers also knew well and appreciated each other’s literary works. Brandstaetter viewed Wittlin as his literary mentor and confidant in difficult experiences and a judge in moral matters. In turn Wittlin willingly read Brandstaetter’s pieces and praised them because he found something of his own spirit and esthetical inclinations in them.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2012, 7, 2; 151-173
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura i religia w badaniach na niemieckim obszarze językowym
Literature and Religion in the Research in the German-Speaking Area
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807397.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura
religia
teologia
krytyka literacka
niemiecki obszar językowy
literature
religion
theology
literary criticism
German-speaking area
Opis:
The tradition of research in the borders between literature and religion from German-speaking writers dates back to the 1920’s: Especially in the post-war period where there was a remarkable growth in conscious thought relating these two fields. However in Germany, contrary to Poland, this research has mainly been conducted by theologians—both Catholic and Protestant. Amongst the Catholics, R. Guardini, H.U. von Balthasar and G. Kranz made the greatest contributions to this issue. The first two of them were, above all, students of Theology, who wanted to construct their research with the help of literature. Kranz wanted to construct the is theory using Christian literature and to collect material that would exemplify the presence of themes inspired by Christianity in World and European literature. On the Protestant side the most important researchers were, P. Tillich and D. Sölle. Tillich aimed at creating a method of investigating the correlations between theology and culture (including literature). D. Sölle is associated with new material within this investigation, which appeared at the turn of 1970’s. On the Catholic side numerous works were written (independently) by scientists from the Ecumenical Institute in Tubingen—especially, D. Mieth and K.J. Kuschel. The first of them asks to what extent is literary narration a written reflection on morality. On the other hand Kuschel speaks about Christian literature, this is the literature “for which Christ is the most authoritative, competent and decisive person, whilst trying to understand humans and the world”. Despite the rich tradition of achievements in the field of literature and theology, from the German-speaking perspective, it still evidently lacks the profiled area of problems as well as methodological diversity. The fact that in Germany, mainly theologians are interested in theological themes in literature, has an influence on the types of questions being asked. The greatest number of dissertations deals with the relationships between literature and the Bible. Also some works about God are being written by contemporary writers: about poetic dogmatics (A. Stock), theopoetry (H. Timm) or esthetic theology (K. Huizing). In the meeting point of theology and literature there also appears work dealing with moral problems as well as those related to the application of literature in catechetics and homiletics. In the opinion of G. Langenhorst the dialogue of literature, theory of literature and theology is in fact an unsuccessful attempt of communication undertaken by theology: An attempt which has not been accepted by either theorists of literature or by writers. Despite that Langenhorst notices profits from the influences of literature and theology: Based even on a mutual broadening, the areas of experience and the enriching of language. In the research between the borders of literature and religion and also between theoretical literature and theology, there is a significant output of Polish investigators—both from professors of literature and theologians. Their achievements are worth popularizing in Germany.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2013, 4, 1; 93-114
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura polska w Japonii
Polish Literature in Japan
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807144.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura polska
Japonia
Quo vadis
Kolbe
Lem
Gombrowicz
Schulz
Musierowicz
Polish literature
Japan
Opis:
Literatura polska w Japonii zaczęła być znana szczególnie od lat dwudziestych XX wieku. Wiązało się to z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, a tym samym zwiększeniem kontaktów między oboma krajami. Najbardziej znanym polskim pisarzem stał się Henryk Sienkiewicz dzięki Quo vadis, ale przed II wojną światową przetłumaczono też Chłopów Władysława S. Reymonta i fragmenty Popiołów Stefana Żeromskiego. W okresie międzywojennym przebywali w Japonii polscy artyści i duchowni (o. Maksymilian Kolbe). Po II wojnie światowej od 1957 r. wzajemne kontakty odżyły. Działalność na polu kultury wyprzedzała często kontakty polityczne. Na japoński przełożono prawie całą twórczość Stanisława Lema, Brunona Schulza, Witolda Gombrowicza i Witkacego. Znana w Japonii jest też polska literatura dla dzieci i młodzieży. Z literatury współczesnej czytelników znalazły zwłaszcza książki Małgorzaty Musierowicz. Wśród slawistów znany jest i coraz częściej komentowany Adam Mickiewicz. W stosunkowo niewielkim zakresie przełożono utwory Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej. Brak tłumaczeń i fachowych opracowań historycznoliterackich powoduje, że obraz współczesnej literatury polskiej jest w tym kraju wciąż mocno ograniczony, choć powoli dokonuje się stopniowy postęp.
Polish literature in Japan began to gain notoriety, especially since the 1920s. It was connected with the regaining of independence by Poland, thereby increasing contact between those two countries. Thanks to Quo Vadis, Henryk Sienkiewicz became the most famous Polish writer, but before World War II, Peasants by Władysław S. Reymont and excerpts of Ashes by Stefan Żeromski were also translated. In the interwar period Polish artists and clergy (father Maximilian Kolbe) were staying in Japan. After World War II mutual contacts have been revived since 1957. The activity in the field of culture was often ahead of political contacts. Almost all works of Stanisław Lem, Brono Schulz, Witold Gombrowicz and Witkacy have been translated to Japanese. Also, Polish literature for children and youth is known in Japan. Among contemporary literature the books of Małgorzata Musierowicz have been particularly successful in finding readers. Among Slavists Adam Mickiewicz is well known and increasingly more commented on. In a relatively small range the works of Czesław Miłosz and Wisława Szymborska were translated. However, the lack of translations and professional historical and literary elaborations makes it so that the image of contemporary Polish literature in the country is still very limited, albeit there’s still gradual progress.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2016, 7, 3; 147-169
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o mecenacie literackim w Polsce i na emigracji do roku 1989
Comments on Literary Patronage in Poland and in Exile until 1989
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807231.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polska
mecenat
literatura
renesans
emigracja
Polska
patronage
literature
Renaissance
emigration
Opis:
Artykuł skrótowo przedstawia historię mecenatu literackiego w Polsce od czasów najdawniejszych aż do przełomu politycznego w 1989 r. Omówione zostały zarówno działania mecenasów w kraju, jak i na emigracji, poczynając od XIX wieku. Mecenat literacki zaznaczył się już w średniowieczu, jednak jego najpełniejszy rozkwit przypadł na okres renesansu. Mecenasami byli wtedy zwłaszcza władcy duchowni i świeccy. Wraz z osłabieniem władzy królewskiej w roli mecenasów występowali coraz częściej magnaci – zarówno katoliccy, jak i protestanccy. Po okresie kryzysu mecenat w dziedzinie literatury odrodził się na krótko za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. W okresie rozbiorów mecenat prywatny pozwolił zaistnieć wielu pisarzom tworzącym na terenach Polski, jak i na emigracji. Ważną rolę paramecenacką zwłaszcza do połowy XIX wieku pełniły salony literackie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zmalała znacznie rola mecenasów prywatnych, których zaczęło zastępować państwo. Niezwykle ważną rolę pełnił mecenat w okresie II wojny światowej. Dzięki niemu udało się pomóc wielu pisarzom oraz w dużej mierze zachować dorobek literatury. Okres powojenny stał pod znakiem dominacji państwa jako jedynego dysponenta środków na twórczość literacką. Wydawano i upowszechniano niejednokrotnie dobrą literaturę, ale zarazem rynek literacki był zideologizowany i objęty cenzurą. W tym samym czasie w największych skupiskach polskiej emigracji powstały ośrodki, które promowały pisarzy tworzących poza krajem. Od 1989 r. mecenat literacki stał się często domeną prywatnych instytucji, jednak w nowych warunkach społeczno-ekonomicznych nie wykształciły jeszcze dojrzałe mechanizmy wspierania twórczości literackiej. Mimo szeregu niedomagań Polska posiada tradycje godne wielkich cywilizowanych narodów w zakresie mecenatu literackiego.
This article briefly presents the history of literary patronage in Poland since the earliest times until the political turn in 1989. The activities of patrons both in the motherland and in exile, beginning from the 19th century, have been discussed here. Literary patronage was present as early as in the Middle Ages; however, its greatest flowering was observed in the times of the Renaissance. Especially ecclesiastical and secular rulers were patrons at that time. With the decline of royal power, the magnates (both Catholic and Protestant) took the role of patron more and more frequently. After a period of crisis, literary patronage was regenerated for a short time during the reign of Stanisław August Poniatowski. During the era of the partitions it was private patronage which made it possible for many authors, writing both on Polish territory and in exile, to become established. Literary salons played an important para-patronage role, especially until the mid-19th century. After the restoration of Poland’s independence the role of private patrons decreased as the state began to replace them. Patronage was extraordinarily important during the Second World War, when it rendered assistance to many writers and made a considerable contribution to the preservation of literary achievements. In the post-war period it was—the state which was dominant as the only provider of support for literary work. Good literature was frequently published and popularised; however, the literary market was ideological control and censorship. At the same time, in the largest Polish exile communities, new centres, promoting authors writing outside Poland, were being created. Since 1989 literary patronage has often been the domain of private institutions; however in the new social and economical circumstances advanced mechanisms for supporting literary output have not yet been developed. Despite many obstacles, Poland’s traditions are on a par with those of great civilised nations as far as literary patronage is concerned.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2015, 6, 2; 39-65
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W nurcie prawdy. O niektórych aspektach dramaturgii Romana Brandstaettera
In the Current of Truth. On Some Aspects of Roman Brandstaetters Dramatic Works
Autorzy:
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944408.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Brandstaetter
teatr
Polska
patriotyzm
stalinizm
theatre
Polska
patriotism
Stalinism
Opis:
Roman Brandstaetter (1906-1987) was one of the most prolific Polish contemporary playwrights. In the 1950s he wrote eight dramas. Although their subjects are allusions to the past, they were also quite current. Against the background of the socialist realist plays that were reigning supreme on Polish stages at that time, the writer defined his dramatic works as “the theatre of subtexts and oblique statements”. For Brandstaetter, history was not an illustration of propaganda slogans, but a background for discussing contemporary times and the presentation of the highest ethical values, as well as criticism of what had originated from the spirit of injustice and cosmopolitism. In the works written by the author of Wojna żaków z panami ‘The War of Schoolboys against the Lords’ both patriotic and moral tones can be heard; they also remind the reader of Renaissance Poland, the Poland of a great culture. There is a call for Polish theatre and for respect for native speech, as well as for the ideas of freedom and justice that have always been so dear to the Poles. The symbolism referring to the past is, therefore, an expression of opposition to the political oppression and ubiquitous symbolic violence of the Stalinist period. In Brandstaetter’s works, by alluding to the history of Poland and the lives of great Poles, traits such as sacrifice, struggle and transformation were especially emphasised, as was the spiritual strength of being a Pole, which was derived from Christianity.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 1; 85-101
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Encyklopedia wiedzy o kulturze - uwagi dodatkowe
Encyclopedia of culture studies - additional remarks
Autorzy:
Czajczyk, Anna
Zajączkowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1848583.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2017, 94, 1; 240-243
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies