Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zając, Grażyna" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Hikmet Afif Mapolar: About The Octopus Hunt
Hikmet Afif Mapolar: rzecz o polowaniu na ośmiornice
Autorzy:
Zając, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038335.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
literatura Turków cypryjskich
Hikmet Afif Mapolar
Morze Śródziemne
Cypr
Turkish Cypriot literature
Mediterranean Sea
Cyprus
Opis:
Hikmet Afif Mapolar (1919–1989) was a Turkish Cypriot writer and journalist who contributed immensely to the development of Turkish-language prose, journalism, and the press in Cyprus. Tied to his native country all his life, and especially to his place of birth (the port city of Kyrenia on the Mediterranean Sea), he set most of his stories in coastal towns in the vicinity of Kyrenia, and his characters are inhabitants of this region: villagers and fishermen. This article discusses a short story by Mapolar, Ahtapot Avı [The Octopus Hunt], published in 1943, i.e., during the colonial period. The realism of the descriptions, which is typical of this writer, combined with the fast-paced and engrossing storytelling bring to mind scenes from a movie drama where the sea plays the lead role. Many plot elements in The Octopus Hunt evoke associations with Hemingway’s short story, The Old Man and the Sea, which leads me to formulate a universal truth that sea people have similar desires and a similar fate no matter where they live, and that “their” sea is not a peripheral place, but a central one. For the inhabitants of the coastal region, the sea is the center of their world, the center of life, the meaning of life, and the determinant of fate.
Hikmet Afif Mapolar (1919–1989) to tureckocypryjski pisarz i publicysta, bardzo zasłużony dla rozwoju tureckojęzycznej prozy, publicystyki i prasy na Cyprze. Całe życie związany ze swoim ojczystym krajem, a szczególnie z miejscem urodzenia (miasto portowe Kyrenia nad Morzem Śródziemnym), w swojej twórczości na miejsce akcji najczęściej wybierał nadmorskie miejscowości okolic Kyrenii, a na bohaterów swoich utworów – mieszkańców tego rejonu: wieśniaków i rybaków. Przedmiotem opisu w tym artykule jest opowiadanie Mapolara Ahtapot Avı (Polowanie na ośmiornice) z roku 1943, a więc z okresu kolonialnego. Typowa dla tego pisarza realistyczna metoda opisu połączona z wartką, dramatyczną akcją sprawia, że fabuła przynosi na myśl scenę z dramatu filmowego z morzem w roli głównej. Wiele elementów fabuły Polowania na ośmiornice nasuwa skojarzenia z nowelą Stary człowiek i morze E. Hemingwaya, co pozwala sformułować uniwersalną prawdę, że ludzie morza mają podobne pragnienia i podobny los bez względu na to, gdzie żyją, oraz że „ich” morze nie jest miejscem peryferyjnym, a centralnym. Dla mieszkańców regionu nadmorskiego morze to ich centrum świata, centrum życia, sens życia i determinant ich losów.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 30, 3; 243-256
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Berlin lat trzydziestych XX wieku oczami młodej Turczynki
Berlin of the 1930s Through the Eyes of the Young Turkish Girl
Autorzy:
Zając, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057958.pdf
Data publikacji:
2022-03-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Şirin Devrim
ród Kabaağaçlı
podróże Turków na
Zachód
Berlin lat 30. XX w.
autobiografia
the family of Kabaağaçlı
Turks’ travels
to the West
Berlin of the 1930s
autobiography
Opis:
Şirin Devrim (1926–2011), wybitna aktorka teatralna, reżyser i wykładowca sztuki teatralnej na uczelniach w Turcji i USA, odbyła podróż do Niemiec w wieku 10 lat i przebywała tam dwa lata. Podróż do Berlina, nauka we francuskim gimnazjum, międzynarodowe przyjaźnie, rozrywki berlińskiego środowiska dyplomatów, nieraz dziecinne, ale zawsze bardzo wyraziste spostrzeżenia na temat Niemców i hitlerowskich Niemiec, to główne elementy tej części autobiografii Şirin, która dotyczy berlińskiego okresu jej życia (1936– 1938). W artykule, wychodząc od rozważań na temat roli dzieciństwa i dziecięcych wspomnień w życiu człowieka, dokonuje się opisu wrażeń Şirin z pobytu w Berlinie. Jej wspomnienia z tego okresu, wspomnienia naocznego świadka rosnącej potęgi państwa Hitlera, to cenne źródło wiedzy o Berlinie lat 30. Życie ludzkie można rozpatrywać jako „drogę”, a przechodzenie kolejnych faz życia – jako „podróż”. W tym sensie możemy powiedzieć, że pobyt Şirin Devrim w Berlinie był dla niej bardzo wartościową podróżą intelektualną. Rozbudził w niej pasję teatralną, a tym samym zaważył na jej całym dalszym życiu. Biografia Şirin Devrim jest doskonałą ilustracją losów arystokratycznych rodów osmańskich, którym w warunkach budowania nowoczesnej Republiki Turcji udało się zachować wysoki status społeczny i włączyć się w prace nad tworzeniem zrębów nowego państwa.
Şirin Devrim (1926–2011), a prominent theater actress, director, and lecturer in the theater arts at universities in Turkey and the United States, traveled to Germany at the age of 10 and stayed there for two years. Her trip to Berlin, her studies in a French gymnasium, her international friendships, the entertainment of the Berlin diplomatic community, and her sometimes childish, but always very incisive observations about Germans and Nazi Germany are the main elements of this part of Şirin’s autobiography, which deals with the Berlin period of her life (1936–1938). Starting from the role of childhood and childhood memories in human life, the article goes on to describe Şirin’s impressions of her stay in Berlin. Her recollections of this period – the memories of an eyewitness to the growing power of Hitler’s state – are a valuable source of knowledge about 1930s Berlin. Human life can be thought of as a “road” and the passing of successive phases of life as a “journey.” In this sense, we can say that Şirin Devrim’s stay in Berlin was a very valuable intellectual journey for her. It awakened her passion for theater and thus influenced her entire life. Şirin Devrim’s biography is a perfect illustration of the fate of the Ottoman aristocratic families that managed to maintain their high social status and get involved in the building of the modern Republic of Turkey.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 36, 1; 91-110
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diaspora krymskotatarska w Turcji i jej rola w kultywowaniu pamięci narodowej
Crimean Tatar Diaspora in Turkey and Its Role in Cultivating National Memory
Autorzy:
Zając, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480698.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
diaspora tatarska
Fundacja Krymska Emel (Emel Vakfı)
Stowarzyszenie Krymskie (Kırım Derneği)
Tatarzy krymscy
Crimean Tatars
Tatar diaspora
Crimean Association (Kırım Derneği)
Emel Foundation (Emel Vakfı).
Opis:
Pierwsza część artykułu omawia historię emigracji Tatarów krymskich na ziemie osmańskie od rosyjskiej aneksji Krymu w 1783 roku do przejęcia półwyspu przez bolszewików. Przedstawiono w niej okoliczności największych fal emigracji i uchodźstwa pomiędzy Krymem, Dobrudżą i Anatolią. W drugiej części zaprezentowano stowarzyszenia Tatarów krymskich, żyjących na terenie państwa osmańskiego i późniejszej Republiki Turcji, konsolidujące krymskich emigrantów w okresie międzywojennym aż po czasy najnowsze. W nowej sytuacji geopolitycznej krymskotatarska diaspora w Turcji podejmuje następujące zadania: kultywowanie tradycji narodowych, edukacja, działalność wydawnicza, pomoc finansowa Tatarom na emigracji. W tej części pracy przedstawiono dwie największe instytucje diaspory Tatarów krymskich w Turcji – Stowarzyszenie Krymskie (Kırım Derneği) oraz Fundację Krymską Emel (Emel Kırım Vakfı).
The first part of the article discusses the history of emigration of the Crimean Tatars to the Ottoman lands from the Russian annexation of Crimea in 1783 to the takeover of the peninsula by Bolsheviks. The circumstances of the biggest waves of emigration and refugee between Crimea, Dobrogea and Anatolia are presented here. The second part presents associations of Crimean Tatars living in the Ottoman state and the later Republic of Turkey – student unions (1909) and others – consolidating Crimean emigrants in the interwar period, up to the newest times. In the new geopolitical situation, the Crimean Tatar diaspora in Turkey undertook the following initiatives: fostering of national traditions, education, publishing activities and financial assistance to Tatars in exile. This part of the work presents the two largest institutions of the Crimean Tatar diaspora in Turkey: the Crimean Association (Kırım Derneği) and the Emel Foundation (Emel Kırım Vakfı).
Źródło:
Nurt SVD; 2019, 2; 93-107
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świat anatolijskich Ormian w opowiadaniach Hagopa Mıntzuriego
The World of the Anatolian Armenians in the Short Stories of Hagop Mıntzuri
Autorzy:
Zając, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597283.pdf
Data publikacji:
2021-05-17
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Ormianie
Turcja
Hagop Mıntzuri
Agop Demirdżian
nowelistyka ormiańska
Armenians
Turkey
Agop Demirgian
Armenian short story
Opis:
Hagop Mıntzuri (1886–1978) to nowelista ormiański z Turcji, urodzony w wiosce Armudan we wschodniej Anatolii. Podczas pogromu Ormian w 1915 r. przebywał w Stambule, co uratowało mu życie. W masakrze zginęła cała jego rodzina – żona i czworo małych dzieci. Zaczął publikować swoje opowiadania dopiero w drugiej połowie XX w. Choć znaczną część życia spędził w Stambule, w opowiadaniach pisał głównie o wschodnioanatolijskiej prowincji, którą zapamiętał z dzieciństwa i młodości. Mıntzuri jest klasyfikowany jako przedstawiciel nurtu wiejskiego w literaturze zachodnioormiańskiej. Pisał w języku ormiańskim, a jego książki tłumaczone są przez tureckich Ormian na język turecki i cieszą się dużą popularnością. W artykule omawia się tematykę opowiadań Mıntzuriego ze zbioru Skąd przybywasz, żurawiu, które są bezcennym źródłem wiedzy o nieistniejącym już świecie prastarego chrześcijańskiego narodu w Azji Mniejszej – anatolijskich Ormian. Świat ten odszedł na zawsze wraz z okrutną deportacją Ormian. Dzięki opowieściom Mıntzuriego, napisanym bardzo szczerym, bezpretensjonalnym językiem, poznajemy codzienne życie, troski, radości, a przede wszystkim ciężką pracę mieszkańców ormiańskich wsi wschodniej Turcji przed I wojną światową. Główne tematy w tych opowiadaniach to: dziecko, sytuacja kobiety, ciężka praca rolnika, tradycje, narodziny, śmierć, sezonowa praca w Stambule. We wnioskach końcowych uzasadnia się tezę o wielkiej roli wątków autobiograficznych w literaturze. Sprawiają one, że dzieło literackie staje się paradokumentem epoki. Zachowując urodę literatury i fikcji, dostarcza także wiedzy o realiach.
Hagop Mıntzuri (1886–1978) is an Armenian short story writer from Turkey, who was born in the village of Armudan in Eastern Anatolia. During the Armenian genocide in 1915 he was staying in Istanbul, and this saved his life. His entire family – his wife and four little children – were killed in the massacre. He began to publish his short stories only in the second half of the 20th century. Even though he lived a considerable part of his life in Istanbul, in his short stories he discussed mainly the east Anatolian province which he remembered from the days of his childhood and youth. Mıntzuri is classified as a representative of the peasant writing in Western Armenian literature. He wrote in the Armenian language, and his books, which enjoy considerable popularity, are translated by the Turkish Armenians into Turkish. The article discusses the subject matter of Mıntzuri’s stories from the collection Turna Nereden Gelirsin (Crane, Whence Do You Come), which constitute an invaluable source of information about the world of the ancient Christian people in Asia Minor – the world of the Anatolian Armenians which no longer exists. This world disappeared forever due to the cruel deportation of the Armenians. Owing to the frank, unaffected prose of Mıntzuri’s stories, we may experience the day-to-day activities, concerns, delights, and above all the toil of the inhabitants of the Armenian villages of Eastern Turkey before the First World War. The main themes which are explored in these stories have to do with children, the situation of women, the difficult labours of a farmer, traditions, birth and death, seasonal work in Istanbul. The conclusions justify the thesis about the significant role of the autobiographical themes in literature. The latter make a work of literature a paradocument of its age. Preserving the charm of literature and fiction, it also provides an insight into the realia.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 32, 1; 79-98
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiecy głos w męskocentrycznym świecie. Dwór sułtański we wspomnieniach córek Abdülhamida II
A Female Voice in a Male-centric World. The Sultan’s Court in the Memories of Daughters of Abdülhamid II
Autorzy:
Zając, Grażyna
Filipowska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36855261.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
kobieca autobiografia
harem
autonarracja
Ayşe Osmanoğlu
Şadiye Osmanoğlu
women’s autobiography
self-narration
Opis:
Artykuł przedstawia życie na dworze sułtana osmańskiego Abdülhamida II na przełomie XIX i XX w., opisane z punktu widzenia jego dwóch córek: Şadiye Osmanoğlu (1886–1977) i Ayşe Osmanoğlu (1887–1960). Obie, niezależnie od siebie, opublikowały wspomnienia w latach 50. i 60. XX w., najpierw w prasie, później w formie książkowej. Ostatecznie ich autobiografie ukazały się pod tym samym tytułem: Babam Abdülhamid [Mój ojciec Abdülhamid]. Analiza literaturoznawcza autobiografii dotyczyła kategorii autonarracji. Księżniczki spisały swe wspomnienia jako siedemdziesięcioletnie kobiety, mające za sobą doświadczenie wygnania z kraju i wieloletniej tułaczki, wymagającej dużej niezależności i samodzielności. Mimo to relacjonując swą młodość, spędzoną w sułtańskim haremie, przyjęły perspektywę młodych dziewczyn, zależnych w pełni od woli ojca i wierzących w wyznawane przez niego wartości. Deklarując zadowolenie z życia w tym męskocentrycznym świecie, traktowały jako naturalny porządek oparty na hierarchii, podporządkowując się pałacowej etykiecie. Dopiero miejsca przemilczane i niedomówienia, szczególnie dotyczące sfery emocji, wydobyte w procesie analizy autobiografii, pokazały, że autonarracja Şadiye i Ayşe Osmanoğlu, choć starannie kreowana, nie zawsze była spójna. Wpojone w dzieciństwie zasady, pragnienie obrony świata wartości porzuconego w czasach Republiki oraz zwykła tęsknota za wygodną i bezpieczną młodością w haremie sprawiły, że księżniczki nie zdecydowały się na to, by ich głos wybrzmiał mocniej.
This article presents life at the court of Ottoman Sultan Abdülhamid II at the turn of the 20th century, described from the point of view of his two daughters, Şadiye Osmanoğlu (1886–1977) and Ayşe Osmanoğlu (1887–1960). Both, independently of each other, published their memoirs in the 1950s and 1960s, first in the press and later as books. Finally, their autobiographies were published under the same title: Babam Abdülhamid [My Father Abdülhamid]. The literary analysis of the autobiographies focused on the category of selfnarration. The princesses wrote down their memoirs around the age of 70, with the experience of exile from their country and years of nomadic existence, requiring a lot of independence and self-reliance. Nevertheless, reporting on their youth, spent in the Sultan’s harem, they adopted the perspective of young girls, fully dependent on their father’s will and believing in his values. Declaring themselves to be content with life in this male-centric world, they considered a hierarchy-based order as natural. Only the passed over issues and omissions, especially regarding the emotional sphere, brought out in the process of analysing the autobiography, showed that Şadiye and Ayşe Osmanoğlu’s selfnarration, although carefully created, was not always coherent. The principles instilled in childhood, the desire to defend a world of values discarded in the era of the Republic and the plain nostalgia for a comfortable and secure youth in the harem resulted in the decision of the princesses not to make their voices resound more strongly.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 39, 4; 161-178
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nieuchronna zmienność świata” albo przebieranki w literaturze tureckiej epoki tanzimatu
“Inevitable Variability of the World” or Disguise in the Turkish Literature of the Tanzimat Period
Autorzy:
Filipowska, Sylwia
Zając, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37522314.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
literatura okresu tanzimatu
Şemsettin Sami
Namık Kemal
motyw ubioru
Tanzimat period literature
costume motifs
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza roli ubioru we wczesnych utworach literatury tureckiej epoki tanzimatu. Szczególną uwagę zwrócono na motyw przebierania się kobiety za mężczyznę i odwrotnie. Przykłady takiego motywu można znaleźć w dwóch dziełach wybitnych literatów tej epoki: w powieści Şemsettina Samiego Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat i w dramacie Namıka Kemala Vatan yahut Silistre. W części wprowadzającej przedstawiono epokę reform (II połowa XIX w.), następnie scharakteryzowano literaturę tego okresu, podkreślając istotną rolę ubiorów w fabule utworów. Kolejna część zawiera krótkie biogramy, a w następnej omówione zostały wątki związane z przebieraniem się. W powieści Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (Miłość Talata i Fitnat) tytułowy bohater Talat, ryzykując swoje dobre imię, przebiera się za kobietę, aby móc wejść do domu ukochanej dziewczyny. W dramacie Vatan yahut Silistre (Ojczyzna albo Silistra) Zekiye zakłada męski strój, aby pójść za ukochanym, który wyruszył na wojnę. Akcja toczy się w czasie wojny krymskiej. Obydwa utwory są wołaniem o większą swobodę kontaktów między kochającymi się ludźmi.
The focus of the article revolves around the examination of the role of attire within the early works of the Tanzimat period. Significant focus was directed towards the motif of women enrobing male attire and vice versa. Illustrative instances of this motif are discerned in two seminal works authored by prominent writers of the era: Namık Kemal’s drama Vatan yahut Silistre and Şemsettin Sami’s novel Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat. The introductory segment delineates the epoch of reform, spanning the latter half of the 19th century, followed by an exposition of the literary landscape of the period, accentuating the pivotal role of garb within the narrative framework. Subsequently, succinct biographies are presented, followed by a discourse on themes associated with disguise. In Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, the eponymous character, Talat, assumes female garb, imperiling his reputation, to gain access to the abode of his beloved. Conversely, in Vatan yahut Silistre, Zekiye dons masculine attire to pursue her beloved who has departed for war, set against the backdrop of the Crimean War. Both works serve as a plea for greater freedom of association between individuals bound by affection.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 531-544
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish popular-science magazines until 1939 — a historical outline and development
Polskie czasopisma popularnonaukowe do 1939 roku: rozwój, ewolucja formy i treści
Autorzy:
Wójcik, Ewa
Wrona, Grażyna
Zając, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075134.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
History of Polish press
popular science periodicals(18th–20th century)
popular science periodicals in the interwar period (1918–1939)
czasopisma popularnonaukowe
popularyzacja nauki
XVIII wiek
XIX wiek
dwudziestolecie międzywojenne
Opis:
Tematem niniejszego opracowania są dzieje czasopism popularnonaukowych wydawanych na ziemiach polskich od XVIII wieku do 1939 roku. Początkową datę wyznacza rok 1758, kiedy to ukazał się pierwszy polski periodyk popularnonaukowy „Nowe Wiadomości Ekonomiczne i Uczone”. Badany zbiór objął 128 tytułów zróżnicowanych zarówno formalnie, jak i treściowo.
This article outlines the rise and development of popular science periodicals in Poland from the 18th century until 1939. Their history begins in 1758 with the publication of Nowe Wiadomości Ekonomiczne i Uczone [Latest Economic and Learned News]. Our corpus includes 128 periodicals representing a great diversity of formats and content.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2019, 22, 1; 5-21
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Women’s health issues, preventive care andprophylaxis in 19th-century Polish popular medical magazines
Zdrowie kobiety, jego profilaktyka i ochrona w dziewiętnastowiecznych popularnonaukowych czasopismach medycznych
Autorzy:
Wrona, Grażyna
Wójcik, Ewa
Zając, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075441.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press in the 19th century
popular medical periodicals
medical information and health advice for women
czasopisma popularnonaukowe
popularyzacja nauki
XIX wiek
ziemie polskie
medycyna
higiena
Opis:
Artykuł prezentuje tematykę zdrowia kobiety, jego ochrony i profilaktyki w polskich czasopismach popularnonaukowych wydawanych w XIX wieku. Bazę źródłową stanowią teksty publikowane w „Dzienniku Zdrowia dla Wszystkich Stanów” (1801–1802), „Przyjacielu Zdrowia” (1861–1863), „Zdrowiu” (1877/78–1880), „Lekarzu” (1903/04–1904/05). Zasadniczym zatem założeniem badawczym było udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w analizowanych periodykach problematyka zdrowia kobiety zajmowała należne temu zagadnieniu miejsce.
This paper examines the coverage of women’s health issues, preventive care and prophylaxis in 19th-century Polish popular medical periodicals, in particular Dziennik Zdrowia dla Wszystkich Stanów [ Journal of Health for all Social Classes] (1801–1802), Przyjaciel Zdrowia [ Health’s Friend] (1861–1863), Zdrowie [ Health] (1877/78–1880), and Lekarz [ The Physician] (1903/04–1904/05). The authors of this study try to find an answer to the question whether those periodicals did succeed in giving women’s health issues the rank and status warranted by their significance.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2018, 21, 3; 21-37
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish Popular Science Magazines from 1758 to 1939 as a Topic and a Source in Research on the History of Populari- zation of Science
Polskie czasopisma popularnonaukowe w latach 1758–1939 jako obiekt badań i źródło w badaniach nad dziejami popularyzacji nauki
Autorzy:
Wrona, Grażyna
Cieślikowa, Agnieszka
Kamisińska, Dorota
Wójcik, Ewa
Zając, Renata M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058432.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish popular science magazines in the 18th–20th century
popularization of science
popular press as a historical source
Opis:
Czasopisma popularnonaukowe wydawane na ziemiach polskich od 1758 do 1939 roku stanowią dla badaczy cenne oraz interesujące obiekty badawcze, zarówno z perspektywy możliwości ich interdyscyplinarnego oglądu, jak również odkrywania nowych metodolo- gicznych rozwiązań. Pozwalają ponadto uzyskać ważne informacje dotyczące nauki i jej społecznych funkcji, statusu uczonego, modelu popularyzacji nauki i jego ewolucji, kanałów oraz form komunikowania, zasad konstrukcji popularnonaukowego przekazu, także z wykorzystaniem materiału graficznego.
Popular science magazines published in Poland between 1758 and 1939 are an important resource for all kinds of research including interdisciplinary analysis as well testing new methodological approaches. They provide insights into the changing understanding of science and its social functions, the status of the scientist, models of popularization of science, the channels and forms of communications, techniques of construction of the popular science text enhanced with graphics and illustrations.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 3; 5-18
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Binding of human plasminogen and high-molecular-mass kininogen by cell surface-exposed proteins of Candida parapsilosis
Autorzy:
Karkowska-Kuleta, Justyna
Zajac, Dorota
Bras, Grazyna
Bochenska, Oliwia
Rapala-Kozik, Maria
Kozik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038573.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Biochemiczne
Tematy:
candidiasis
cell wall proteins
fibrinolysis
contact system
Opis:
Pathogenic microbes can recruit to their cell surface human proteins that are components of important proteolytic cascades involved in coagulation, fibrinolysis and innate immune response. Once located at the bacterial or fungal surface, such deployed proteins might be utilized by pathogens to facilitate invasion and dissemination within the host organism by interfering with functionality of these systems or by exploiting specific activity of the bound enzymes. Aim of the study presented here was to characterize this phenomenon in Candida parapsilosis (Ashford) Langeron et Talice - an important causative agent of systemic fungal infections (candidiases and candidemias) in humans. We have investigated the interactions of fungal surface-exposed proteins with plasminogen (HPG) and high-molecular-mass kininogen (HK) - the crucial components of human fibrinolytic system and proinflammatory/procoagulant contact-activated kinin-forming system, respectively. After confirming ability of the fungal surface-exposed proteins to bind HPG and HK, four of them - two agglutinin-like sequence (Als) proteins CPAR2_404780 and CPAR2_404800, a heat shock protein Ssa2 and a moonlighting protein 6-phosphogluconate dehydrogenase 1 - were purified using ion-exchange chromatography, gel filtration and chromatofocusing. Then, their affinities to HPG and HK were characterized with surface plasmon resonance measurements. The determined dissociation constants for the investigated protein-protein complexes were within a 10-7 M order for the HPG binding and in a range of 10-8-10-9 M for the HK binding. Detailed characterization of adsorption of these two important plasma proteins on the fungal cell surface may help to increase our understanding of molecular mechanisms of C. parapsilosis-dependent candidiasis.
Źródło:
Acta Biochimica Polonica; 2017, 64, 3; 391-400
0001-527X
Pojawia się w:
Acta Biochimica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Characterization of the interactions between human high-molecular-mass kininogen and cell wall proteins of pathogenic yeasts Candida tropicalis
Autorzy:
Karkowska-Kuleta, Justyna
Zajac, Dorota
Bras, Grazyna
Bochenska, Oliwia
Seweryn, Karolina
Kedracka-Krok, Sylwia
Jankowska, Urszula
Rapala-Kozik, Maria
Kozik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038758.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Biochemiczne
Tematy:
contact system
kinins
inflammation
candidiasis
cell wall proteins
adhesion
Opis:
Candida tropicalis is one of the most frequent causes of serious disseminated candidiasis in human patients infected by non-albicans Candida species, but still relatively little is known about its virulence mechanisms. In our current study, the interactions between the cell surface of this species and a multifunctional human protein - high-molecular-mass kininogen (HK), an important component of the plasma contact system involved in the development of the inflammatory state - were characterized at the molecular level. The quick release of biologically active kinins from candidal cell wall-adsorbed HK was presented and the HK-binding ability was assigned to several cell wall-associated proteins. The predicted hyphally regulated cell wall protein (Hyr) and some housekeeping enzymes exposed at the cell surface (known as "moonlighting proteins") were found to be the major HK binders. Accordingly, after purification of selected proteins, the dissociation constants of the complexes of HK with Hyr, enolase, and phosphoglycerate mutase were determined using surface plasmon resonance measurements, yielding the values of 2.20 × 10-7 M, 1.42 × 10-7 M, and 5.81 × 10-7 M, respectively. Therefore, in this work, for the first time, the interactions between C. tropicalis cell wall proteins and HK were characterized in molecular terms. Our findings may be useful for designing more effective prevention and treatment approaches against infections caused by this dangerous fungal pathogen.
Źródło:
Acta Biochimica Polonica; 2016, 63, 3; 427-436
0001-527X
Pojawia się w:
Acta Biochimica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies