Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wrzesińska, Katarzyna" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Megalomania narodowa w ujęciu twórców polskich początku XX wieku
    Autorzy:
    Wrzesińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678225.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    national megalomania
    mythologisation of history
    national myths
    Opis:
    National megalomania in Polish reflection in the early 20th centuryIn the early 20th century, a number of Polish thinkers betrayed a mentality in which was deeply rooted the notion of the Polish nation’s unique character. These thinkers also expressed a conviction that Poles had a special mission both in Europe in general and towards other European nations. The signs of the intellectual elite’s national megalomania were reflected in Polish journalistic writings in the final period of World War I and the initial period of regained independence shortly after it.The article analyzes the views of selected thinkers: the philosopher W. Lutosławski, the journalist and literary critic A. Górski, the publicist A. Chołoniewski, and the historian J.K. Kochanowski. All of them believed in an optimistic picture of Polish history and emphasized the significance of the Polish mission in an ethical dimension understood as a desire to establish European order based both on respect towards the individual and at the same time on national diversity. This attitude was clearly based on Romantic thought – a historiosophy tinted with mesianism. All these authors dealt with the same themes from Polish history, treating them as a justification of their attitudes (such as: the Republic of Nobility as an embodiment of the ideal of freedom, Poland as an intermediary between the East and the West, as well as the propagator of Christian civilization in the East; the prominent role of Poles among the Slavic peoples, the importance of Catholicism). All in all, they created a mythologized vision of the Polish Republic in order to integrate the Polish society and mobilize it to act. This stream of glorification of the Polish statehood met with severe criticism after Poland regained its independence. S. Zakrzewski, F. Bujak, J.S. Bystroń, Bocheński brothers and others protested against falsifying the history of Poland.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2013, 42
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rasy wyższe, rasy niższe. O popularyzacji wiedzy na temat różnorodności ludzkiej na ziemiach polskich w dobie pozytywizmu
    Autorzy:
    Wrzesińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678244.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Positivism
    human races
    hierarchy of races
    reception of racial theories
    Eurocentrism
    science popularization
    Opis:
    Superior races, inferior races: On popularization of knowledge on human diversity in the Polish lands in the era of PositivismThis article aims at demonstrating why an attitude to view the human diversity according to a criterion of race originated in the society in the epoch of Positivism. It is an outline of a specific approach of Polish popular science to popularize achievements of word science in the field of anthropology. The fact that races exist was then taken for granted and efforts were made to describe them. Readers of periodicals were acquired with racial classifications based on geographical and morphological criteria, often evaluating civilizations of individual races and the races themselves.Opinions of both foreign and Polish scientists, travelers and journalists were influenced by Eurocentric world view, and consequently the recognition of a white man, his appearance, activities and civilization, as a pattern that should be followed and imitated by all others in the name of human progress. The term race itself was not defined; moreover, it was used without consistency and arbitrarily, and frequently interchangeably with such terms as ‘generation,’ ‘people,’ ‘branch,’ ‘tribe’ and ‘nation.’ Despite the aboundance of press publications on human races, the knowledge of this notion did not became a systematic one. Notions specific for the then anthropology became more widely known, and the glorification of colonial successes of the white man helped enforce a conviction of his superiority over “wild races” and support cruelty conducted in the name of progress. However, Polish positivist thought approached scientific racism with criticism. Rasy wyższe, rasy niższe. O popularyzacji wiedzy na temat różnorodności ludzkiej na ziemiach polskich w dobie pozytywizmuCelem artykułu jest ukazanie jednej z dróg, która przyczyniła się do zakorzenienia w polskim społeczeństwie myślenia o różnorodności ludzkiej podług wartościującego kryterium rasy. W tekście została zarysowana specyfika popularnonaukowego ujęcia tego problemu w dobie pozytywizmu. Dążono wówczas do upowszechnienia zdobyczy nauki światowej w dziedzinie antropologii. Przyjmowano jako pewnik istnienie ras, starano się je opisać. Na łamach czasopism zaznajamiano czytelnika z klasyfikacjami rasowymi opartymi na kryteriach geograficznych i morfologicznych, z czasem wartościującymi, wyżej lub niżej oceniającymi zdobycze cywilizacyjne poszczególnych ras i same rasy.Na rozważaniach zarówno zagranicznych jak i polskich badaczy, podróżników i popularyzatorów wiedzy piętno wywarł światopogląd europocentryczny, a w związku z tym uznanie człowieka białego - jego wyglądu, jego działań i jego cywilizacji - za wzorzec, któremu inni powinni się podporządkować w imię ogólnoludzkiego postępu. Nie definiowano samego terminu „rasa”, ponadto używano go bez większej konsekwencji, dowolnie, a często zamiennie z takimi pojęciami jak „pokolenie”, „lud”, „szczep”, „plemię”, a także „naród”. Wielość materiału prasowego na temat ras ludzkich nie usystematyzowała więc wiedzy na ich temat. Spopularyzowano słownictwo charakterystyczne dla ówczesnej antropologii, gloryfikując kolonizacyjne dokonania „białego człowieka”, umocniono przekonanie o jego wyższości nad „rasami dzikimi”, oswojono z okrucieństwem dokonywanym w imię postępu. Polska refleksja pozytywistyczna była jednak krytyczna wobec rasizmu naukowego.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2019, 51
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy jesteśmy „ludzkim zoo”?
    Autorzy:
    Wrzesińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678311.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    scientific conceptions of race
    popular culture
    human zoo
    Opis:
    Are we "human zoo"?Review: The Invention of Race. Scientific and Popular Representation, N. Bancel, T. David, D. Thomas (ed.), Routlege: New York-Abington, 2014, ss. 320.The book under review is a collection of articles presenting the functioning of the idea of the human race in the scientific, social and cultural backgrounds. The main purpose is to demonstrate how the concept of race have circulated from the late 18th century in scholarship as well as in popular reception. Thus the authors focus their attention on the so-called ethnological expositions (such as Negro or Eskimo Villages) organized on the occasion of world‘s fairs, today known as “human zoo.” On the social level, this helped support the conviction of the supremacy of the white race.  Czy jesteśmy  „ludzkim zoo”?Recenzja: The Invention of Race. Scientific and Popular Representation, N. Bancel, T. David, D. Thomas (ed.), Routlege: New York-Abington, 2014, ss. 320.Recenzowana praca zawiera zbiór artykułów poświęconych przedstawieniu funkcjonowania koncepcji podziału ludzkości na rasy na szerokim tle: naukowym, społecznym i kulturowym. Główny cel stanowi zobrazowanie procesu cyrkulacji idei rasy – od ujęć naukowych począwszy od końca XVIII w. aż do ukazania problemu na płaszczyźnie odbioru masowego. Tu obiektem zainteresowań badawczych stały się tzw. ekspozycje etnologiczne (np. wioski murzyńskie, eskimoskie) organizowane przy okazji wystaw światowych, określane dzisiaj mianem „ludzkich zoo”. Płaszczyzna ta przyczyniła się do utrwalenia w świadomości społecznej poczucia supremacji białej rasy.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2016, 48
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ariowie i Turańczycy. Poglądy Franciszka H. Duchińskiego na temat rasy i cywilizacji
    Autorzy:
    Wrzesińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678433.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    race
    eastern civilization
    Turanians
    Russians
    western civilization
    Aryans
    Slavic Word
    clash of civilizations
    Opis:
    Aryans and Turanians. Franciszek H. Duchiński’s views on race and civilization The article deals with a theory of non-Slavic origins of Russians. This theory was authored by Franciszek Duchinski (1816-1893) who claimed that civilizational specifity of Russians stems from their racial origin that is different from the origin of the remaining European nations. He believed that because of this fact, two opposing civilizations emerged: the eastern civilization created by the Mongolian root, with a lack of rule of law and domination of despotism, and the western civilization existing among the Indoeuropean peoples who respected freedom and human dignity. Duchinski was convinced that the two civilization differed one from another most of all due to several external and mental factors instead of biological discrepancies. He did not evaluate races and civilizations as better or worse, and he did not giva a definion of the notion of race. This unprecise attitude was characteristic of the 19th century writings. Such notions as “race”, “nation”, “tribe”, or “clan”, were used interchangeably. Moreover, racial hierarchy was not considered as something improper.Duchinski’s views on the Asian despotism on the whole agreed with those abiding in the Polish writings in the 19th century, with dominating opinions that Russia and Europe represented different civilizations and were in a permanent antagonism. Duchinski’s aim was to warn Western European community that East is a threat to the West and he wanted to demonstrate that Poland had a role to play for the Latin Christianity.His conclusions about the antynomy of civilizations are still valid even though today we tend to deny that race and civilization are interconnected. Now civilizational identity is seen first of all in a variety of different values, beliefs, institutions and social structures. Thus, one should agree with Duchinski that civilizations are indeed different but we still should avoid to evaluate them as better or worse. Ariowie i Turańczycy. Poglądy Franciszka H. Duchińskiego na temat rasy i cywilizacjiTekst jest poświęcony teorii niesłowiańskiego pochodzenia Rosjan. Jej autor, Franciszek H. Duchiński (1816-1893), uzasadniał odmienność cywilizacyjną Rosjan ich innym od pozostałych ludów Europy pochodzeniem rasowym. Ono, jak uważał, zadecydowało o powstaniu funkcjonujących w opozycji dwóch cywilizacji: wschodniej, stworzonej poprzez pierwiastek mongolski, gdzie dominowało bezprawie i despotyzm, oraz zachodniej, powstałej jako wytwór ludów indoeuropejskich, które respektowały wolność i godność człowieka. Duchiński uzasadniał różnice między nimi w większym stopniu czynnikami zewnętrznymi i mentalnymi niż biologicznymi. Nie wartościował ras i cywilizacji, a pojęcia „rasa” nie definiował. Brak ścisłości w tym względzie był charakterystyczny dla XIX-wiecznego piśmiennictwa. Często stosowano zamiennie pojęcia „rasa”, „naród”, „plemię”, „szczep”. Nie uważano też za naganne hierarchizowania ras.Opinie Duchińskiego na temat azjatyckiej despotii nie odbiegały od powszechnie przyjętych w piśmiennictwie polskim XIX w. Dominujący w nim wątek stanowiło przekonanie o odmienności cywilizacyjnej Rosji i Europy i o trwałym pomiędzy nimi antagonizmie. Działalność Duchińskiego miała służyć uświadomieniu opinii zachodnioeuropejskiej zagrożenia jakie płynęło dla Europy ze strony cywilizacji wschodniej oraz roli Polski na przedmurzu chrześcijaństwa łacińskiego.Spostrzeżenia na temat antynomii wspomnianych cywilizacji są i dziś aktualne. Współcześni badacze problemu przeczą rzecz jasna związkom pomiędzy rasą i cywilizacją. Kładą za to nacisk na różnice w sferze wartości, wierzeń, instytucji i struktur społecznych, które decydują o tożsamości cywilizacyjnej. O ile więc można nie godzić się z argumentacją Duchińskiego, to w sferze wniosków należy autorowi przyznać rację i nie wartościując cywilizacji uznać je za odmienne.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2015, 46
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Termin "rasa" i jego synonimy w polskiej refleksji naukowej i popularnonaukowej w latach 1864–1918
    The Term Race and its Synonyms in Polish Scholarly and Popular Science Thought, 1864–1918
    Autorzy:
    Wrzesińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38668081.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    race
    tribe
    strain
    synonymy of terms
    anthropology
    ethnology
    Opis:
    In the Polish scholarly literature concerning terminology used in different fields of knowledge, issues of the meaning and usage of the term race have not been discussed. The article aims at demonstrating how the term race was used in the Polish writings. Typically, it was in use interchangeably with terms considered as its synonyms, such as plemię, szczep, gałąź, lud and naród, as well as the notions adapted from natural sciences such as species and variety. All these terms were applied in order to categorize human groups, describe and classify them. The meaning of the notion race was not fully analyzed. Moreover, despite the fact that the Western science and its development was followed and popularized in Poland, no clear definitions appeared there. The majority of Polish authors still used the terms mentioned above as synonyms and understood quite different contents from the point of view of biology, culture and spiritual and social contexts. The term racial was still used interchangeably with such terms as ethnic, ethnographic, ethnological. Even though in the second half of the nineteenth century some Polish scholars (e.g. Ludwik Gumplowicz, Erazm Majewski, and Ludwik Krzywicki) initiated attempts to clarify this terminology, their effort did not ultimately exert an influence on the language of the message.
    W polskiej literaturze naukowej dotyczącej terminologii stosowanej w różnych dziedzinach wiedzy nie poruszono dotąd zagadnień związanych ze znaczeniem i użyciem terminu rasa. Celem artykułu jest ukazanie sposobu pojmowania tego terminu i zakresu jego stosowania w piśmiennictwie polskim. Najczęściej był on używany zamiennie z określeniami uważanymi za jego synonimy, takimi jak plemię, szczep, gałąź, lud i naród oraz przyswojonymi z nauk przyrodniczych: gatunek i odmiana. Wszystkie te terminy służyły rozróżnianiu grup ludzkich, ich opisowi i klasyfikacji. Nie udawało się zgłębić znaczenia pojęcia rasa. Także nauka zachodnia, którą śledzono i popularyzowano, nie przynosiła jasnych definicji. Większość z piszących stosowała synonimicznie wspomniane terminy i rozumiała pod nimi zupełnie inne treści: biologiczne, kulturowe i duchowe, społeczne. Określenia rasowy natomiast używano zamiennie z takimi wyrazami jak etniczny, etnograficzny, etnologiczny. Choć w drugiej połowie XIX wieku polscy uczeni (Ludwik Gumplowicz, Erazm Majewski, Ludwik Krzywicki) podejmowali próby uporządkowania terminologii, pozostały one bez większego wpływu na język przekazu.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Discussions of human origin, the racial differentiation of mankind and 'racial hate' in Biblioteka Warszawska,1864–1914
    Rodowód człowieka, zróżnicowanie rasowe ludzkości oraz „nienawiść rasowa” na łamach „Biblioteki Warszawskiej” w latach 1864–1914
    Autorzy:
    Wrzesińska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058279.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    19th and early 20th century Polish periodicals
    Biblioteka Warszawska
    impact of Darwin's theory of evolution
    racial diversity
    racial hierarchies
    popularscience
    „Biblioteka Warszawska”
    rasy ludzkie
    terminologia
    hierarchizacja ras
    antropologia
    upowszechnianie wiedzy
    Opis:
    Warsaw highbrow journal Biblioteka Warszawska in the second phase of its history, 1864–1914. It was a period of rapid development of the natural sciences, accelerated by the gradual reception of Darwin's theory of evolution. The arrival of Darwinian naturalism had major consequences beyond the scientific community. Although it led to the abandonment of Romantic evolutionary ideas, it not only reaffirmed the Eurocentrism of contemporary science but also tended to encourage attempts at constructing a racial hierarchy of white peoples.
    Celem artykułu jest zobrazowanie i analiza zawartości „Biblioteki Warszawskiej” z lat 1864–1914 pod kątem problematyki związanej z wiedzą o pochodzeniu ludzkości i jej podziałach rasowych. Intensywny rozwój nauk przyrodniczych w omawianym okresie, w tym stopniowo torująca sobie drogę teoria ewolucji Charlesa Darwina, przyczyniły się do przemian światopoglądowych, które spowodowały odejście od idei romantycznych, nie zmieniły jednak europocentrycznego oglądu świata, a dodatkowo zrodziły tendencje ku hierarchizowaniu ludzi białych.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2021, 24, 1; 43-58
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alumina-silica-titania adsorbent for hazardous azo and phtalocyanine dyes removal from textile baths and wastewaters – the impact of ionic surfactants
    Autorzy:
    Wiśniewska, Małgorzata
    Wrzesińska, Katarzyna
    Wawrzkiewicz, Monika
    Chibowski, Stanisław
    Urban, Teresa
    Goncharuk, Olena
    Gun’ko, Vladimir M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1450276.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    dyes sorption removal
    mixed oxide
    ionic surfactants
    dye-surfactant complexes
    electrokinetic parameters
    Opis:
    Two aspects of interfacial phenomena were discussed in the manuscript. The first one concerns the adsorptive removal of two azo dyes such as C.I. Acid Yellow 219 (AY219) and C.I. Direct Yellow 142 (DY142) as well as the phtalocyanine C.I. Reactive Blue 21 (RB21) on the alumina silicatitania oxide (4% wt. $Al_2O_3$ – 8% wt. $SiO_2$ – 88% wt. $TiO_2$; AST88) in the ionic surfactants presence. The second one deals with the determination of interaction mechanism in the dyes-AST88, dyes-surfactant-AST88 systems using the data obtained from the surface charge density and zeta potential studies. The sodium dodecyl sulphate (SDS) with anionic character and hexadecyltrimethylammonium bromide (CTAB) with cationic ones were used. The adsorption capacities of 205.2 mg/g for AY219, 36.5 mg/g for RB21 and 18 mg/g for DY142. The potentiometric titration and Doppler laser electrophoresis methods enable determination of sign and magnitude of charge located in both the surface and the slipping plane layers around the solid particles. The structure of electrical double layer was determined in the AST88 systems without as well as with dyes and with mixed dye + surfactant adsorbates.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2020, 56, 6; 178-193
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Coping with challenges of the first months of COVID-19 pandemic among medical university community: a mixed-method study from Poland
    Autorzy:
    Rakoczy, Jarosław
    Kostyła, Magdalena
    Binder-Olibrowska, Katarzyna W.
    Wrzesińska, Magdalena A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21375679.pdf
    Data publikacji:
    2023-09-07
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    resources
    sense of coherence
    gratitude
    COVID-19
    university community
    subjective health assessment
    Opis:
    Objectives Universities played a significant role in meeting the challenges of the COVID-19 pandemic, with both students and staff having to identify and use available coping resources. The main aim of the study was to describe the academic community’s experiences of the pandemic and their impact on health and wellbeing. Related variables were also explored, such as sense of coherence (SOC), gratitude, and subjective health assessment (SHA). Material and Methods During the first wave of COVID-19 pandemic, an online questionnaire was sent to the community of the Medical University of Lodz. It included 4 open-ended questions on ways to remain healthy during the pandemic. The responses (N = 144) were analyzed using a general inductive approach. For the purpose of this study, the resource utilization rate (RUR) was defined and calculated based on the number of categories with responses indicating resource usage. Additionally, a Polish adaptation of the 29-item Sense of Coherence scale (SOC-29), the Gratitude Questionnaire (GQ-6), and subjective health assessment were measured. Correlations between variables were calculated. Results The main areas of resource identification and utilization were interpersonal relationships, views of reality, physical activity, pleasure activities, social contacts, and healthy diet. Physical activity has been found to be the most commonly-reported strategy of taking care of both health and emotional state more frequently among students than employees (p < 0.01). The RUR was strongly associated with SOC in male employees (ρ = 0.7, p < 0.05) and with GQ-6 in both male and female student groups (ρ = 0.56, p < 0.05 and ρ = 0.28, p < 0.05, respectively). Conclusions Relationships between RUR and SOC seem to be gender- and age-related. The relationships between health and resource utilization are worth exploring in the university setting.
    Źródło:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health; 2023, 36, 3; 365-378
    1232-1087
    1896-494X
    Pojawia się w:
    International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies