Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wolna-Maruwka, A." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 36
Tytuł:
Influence of the light color and microbiological inoculums on the zonal pelargonium quality and microbiological and enzymatic state of the substrate
Autorzy:
Schroeter-Zakrzewska, A.
Wolna-Maruwka, A.
Borowiak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/12680596.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
plant cultivation
pelargonium
Pelargonium zonale
ornamental plant
flowering plant
inoculum
microbiological inoculation
plant quality
microbiological status
enzymatic status
substrate
effective microorganism
cultivation experiment
enzyme activity
fluorescent lamp
led light
light effect
light colour
white light
blue light
Opis:
Two inoculums: Effective Microorganisms (EM) specimen available on the market and microbiological BAF1 inoculum, were applied in the experiment. The plants were cultivated in the growth chamber equipped with shelves with fluorescent or LED lamps. The highest number of inflorescences was under the influence of white color of light emitted by fluorescent lamps and blue color of light emitted by LED lamps, especially after application of BAF1 inoculum. Irrespective of microbiological inoculum, no significant effect of the color of light and type of lamps on such traits as height of leaves layer, number of leaves, greening index of leaves (SPAD) and length of inflorescences, was found. The white color light emitted by fluorescent lamps stimulated actinobacteria multiplication, especially after EM application. Regardless of the inoculum application, it was the blue color light emitted by LED lamps that stimulated the multiplication of moldy fungi. After the use of fluorescent lamps, the increase in dehydrogenase activity was observed, especially after the application of BAF1 inoculum. The activity of acid phosphatase was stimulated by blue and white+blue light emitted by LED lamps. The increase in the activity of urease was observed under fluorescent lamps emitting the green, blue and white color of light, after the application of EM.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2019, 18, 4; 169-180
1644-0692
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magnesium and calcium distribution in maize under differentiated doses of mineral fertilization with phosphorus and potassium
Autorzy:
Gaj, R.
Budka, A.
Gorski, D.
Borowiak, K.
Wolna-Maruwka, A.
Bak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14113.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Źródło:
Journal of Elementology; 2018, 23, 1
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie mikroorganizmów w rozkładzie związków ropopochodnych w glebie
The role of microorganisms in the decomposition of petroleum products in soil
Autorzy:
Kosicka-Dziechciarek, D.
Wolna-Maruwka, A.
Diatta, J. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339246.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bioremediacja
mikroorganizmy
związki ropopochodne
bioremediation
microorganisms
petroleum compounds
Opis:
Składniki ropy naftowej oraz produkty petrochemiczne o złożonej budowie stanowią istotne zagrożenie dla środowiska przyrodniczego. Największą szkodliwością w odniesieniu do ekosystemu charakteryzują się węglowodory aromatyczne, występujące w ropie naftowej, do których należy zaliczyć: benzen, toluen, etylobenzen, ksyleny. Wyżej wymienione substancje wykazują negatywny wpływ na człowieka ze względu na właściwości kancerogenne i toksyczne. Źródłami skażenia związkami ropopochodnymi środowiska gruntowego najczęściej są: miejsca wydobywania ropy naftowej, zakłady rafineryjne i petrochemiczne, transport ropy naftowej i produktów naftowych, miejsca magazynowania oraz dystrybucji ropy i produktów ropopochodnych, bazy i obiekty wojskowe, transport lotniczy oraz miejsca przetwarzania odpadów ropopochodnych i zaolejonych. Do zanieczyszczeń środowiska może dochodzić długotrwale lub w sposób awaryjno-wyciekowy. Przyśpieszenie rozkładu substancji ropopochodnych w glebie uzyskuje się w procesach stymulacji czynnikami fizykochemicznymi i/lub biologicznymi. W celu oczyszczenia gruntów z produktów ropopochodnych stosuje się proces bioremediacji, który polega na wykorzystaniu szlaków i cykli metabolicznych współdziałających ze sobą mikroorganizmów do ograniczenia zanieczyszczeń lub ich transformacji w formy, które są mniej szkodliwe. Usuwanie zanieczyszczeń gruntów związkami ropopochodnymi może następować w miejscu skażenia (in situ) lub po usunięciu zanieczyszczonej gleby z jej naturalnego pochodzenia (ex situ).
Diversified and specific components of petroleum and petrochemical products are a significant threat to the natural environment. Benzene, toluene, ethylobenzene and xylenes are aromatic hydrocarbons which can be found in petroleum. They are particularly harmful because of their carcinogenicity and toxicity for people and the ecosystem. The contamination of the soil environment with petroleum products is usually caused by oil extraction sites, refineries and petrochemical plants, transport, storage and distribution of oil and petroleum products, military bases and facilities, air transport and places where petroleum and oily waste is stored. The environment may be polluted successively in a long-term process or due to breakdowns resulting in leaks. Due to numerous dangers caused by petroleum products land decontamination has become a necessity. The decomposition of petroleum products in soil can be accelerated by stimulation with physiochemical and/or biological agents. Petroleum products can be eliminated in the process of land bioremediation, which consists in using the metabolic pathways and cycles of interacting microorganisms to reduce contaminations or transform them into less harmful products. Groups of microorganisms which participate in bioremediation are called biocenoses or consortiums of microorganisms. The elimination of petroleum products from soil can take place at the place of contamination (in situ) or after removal of contaminated soil from its natural location (ex situ).
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2018, 18, 1; 57-68
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An assessment of adaptive and antagonistic properties of Trichoderma sp. strains in vegetable waste composts
Ocena właściwości adaptacyjnych i antagonistycznych szczepów Trichoderma sp. w kompostach z odpadów warzywnych
Autorzy:
Wolna-Maruwka, A.
Piechota, T.
Niewiadomska, A.
Dach, J.
Szczech, M.
Jędryczka, M.
Pilarska, A. A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/205199.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
moulds
compost
interaction
Trichoderma
formy
kompost
interakcja
Opis:
The experiment consisted in monitoring the count of moulds and three selected Trichoderma sp. isolates (T1-Trichoderma atroviride, T2-Trichoderma harzianum, T3-Trichoderma harzianum) in vegetable (onion and tomato) waste composted with additives (straw, pig manure). Additionally, the aim of the study was to determine the type of interaction occurring between autochthonous fungi isolated from composts after the end of the thermophilic phase and Trichoderma sp. strains applied in the experiment. Number of microorganisms was determined by the plate method, next the identification was confirmed. The rating scale developed by Mańka was used to determine the type of interactions occurring between microorganisms. The greatest count of moulds in onion waste composts was noted in the object which had simultaneously been inoculated with two strains T1-T. atroviride and T3-T. harzianum. The greatest count of moulds was noted in the tomato waste composts inoculated with T2-T. harzianum strain. Microscope identification revealed that Penicillum sp., Rhizopus sp., Alternaria sp. and Mucor sp. strains were predominant in onion waste composts. In tomato waste composts Penicillium was the predominant genus, followed by Rhizopus. The test of antagonism revealed the inhibitory effect of Trichoderma isolates on most autochthonous strains of moulds. Tomato waste composts proved to be better substrates for the growth and development of Trichoderma sp. isolates. The results of the study show that vegetable waste can be used in agriculture as carriers of antagonistic microorganisms.
Przeprowadzone doświadczenie polegało na monitorowaniu liczebności grzybów pleśniowych oraz trzech, wybranych izolatów Trichoderma sp. (T1-T. atroviride, T2–T. harzianum, T3–T. harzianum) w kompostowanych wraz z dodatkami (słoma, obornik świński) odpadach warzywnych (odpady cebulowe i pomidorowe). Dodatkowo celem badań było określenie rodzaju interakcji zachodzącej między autochtonicznymi grzybami wyizolowanymi z kompostów, po ustaniu fazy termofilnej a zastosowanymi szczepami Trichoderma sp. Liczebność mikroorganizmów określano metodą płytkową, a następnie przeprowadzano identyfikację potwierdzającą. Rodzaj interakcji między mikroorganizmami określano stosując metodę Mańki. Najwyższą liczebność grzybów pleśniowych w kompostach wytworzonych na bazie odpadów cebulowych odnotowano w obiekcie zainokulowanym jednocześnie dwoma szczepami T1–T. atroviride oraz T3–T. harzianum. Z kolei w kompostach pomidorowych, w kombinacji z dodatkiem szczepu T2–T. harzianum. Przeprowadzona identyfikacja mikroskopowa wykazała, że w kompostowanych odpadach cebulowych dominowały szczepy Penicillum sp., Rhizopus sp., Alternaria sp., Mucor sp. Z kolei w odpadach pomidorowych dominującym rodzajem okazał się Penicillum., a następnie Rhizopus. Przeprowadzony test na antagonizm wykazał, ponadto inhibicyjne wpływ izolatów Trichoderma w stosunku do większości autochtonicznych szczepów grzybów pleśniowych Komposty wytworzone z odpadów pomidorowych okazały się lepszym podłożem dla wzrostu i rozwoju izolatów Trichoderma sp. Wyniki uzyskane w pracy wskazują, że odpady warzywne można wykorzystać w rolnictwie jako nośniki mikroorganizmów antagonistycznych.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 4; 72-81
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of influence of Trichoderma sp. on the soil sanitary condition and the yield of napa cabbage
Ocena wpływu szczepów Trichoderma sp. Na stan sanitarny gleby oraz plonowanie kapusty pekińskiej
Autorzy:
Wolna-Maruwka, A.
Kosicka-Dziechciarek, D.
Piechota, T.
Karwatka, K.
Niewiadomska, A.
Dach, J.
Szczech, M.
Swędrzyński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334689.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
moulds
Trichoderma
compost
soil
cabbage
grzyby
kompost
gleba
kapusta
Opis:
We conducted a two-year study to prove the antagonistic properties between three Trichoderma sp. strains entered into soil in compost carriers and plant pathogens of the Fusarium and Alternaria genera. Another aim of the study was to analyse the influence of these strains on the value of the biological fertility index (BIF) and the commercial yield of napa cabbage. Eleven combinations were used in the experiment, including a control variant, a variant with soil treated with a mineral fertiliser, one with manure and eight variants treated with tomato or onion waste composts. Some of them were inoculated with Trichoderma atroviride (T1) and/or T. harzianum (T2 and T3) isolates. Soil samples were collected at three terms of the investigations and they were subject to microbiological (the total count of moulds, Trichoderma sp., Fusarium sp. and Alternaria sp.) and enzymatic analyses (dehydrogenase and catalase activity). After harvesting the dry and fresh weight of napa cabbage leaves was measured. The total count of moulds and the commercial yield of napa cabbage were most strongly modified in the variant with the tomato waste compost inoculated with the T1 strain. The variants with the onion waste composts caused the greatest increase in the biological fertility index (BIF). The research showed that the phytosanitary properties of Trichoderma sp. resulted from the specificity of the species. The smallest count of Fusarium sp. was observed in the soil treated with the onion waste compost inoculated with the T1 strain. The smallest count of Alternaria sp. was noted after treatment with the tomato waste compost, which was simultaneously inoculated with two isolates, i.e. T1 and T2. Apart from that, the research proved that both types of composts were good carriers for Trichoderma sp. isolates. The tomato waste composts caused more intense proliferation of Trichoderma sp. in soil.
Przeprowadzono dwuletnie badania, których celem było wykazanie właściwości antagonistycznych trzech szczepów Trichoderma sp. wprowadzonych do gleby na nośnikach w postaci kompostów, w stosunku do patogenów roślinnych z rodzaju Fusarium i Alternaria. Ponadto celem badań była analiza wpływu wyżej wymienionych szczepów na wartość wskaźnika żyzno- ści gleby (BIF) oraz plon handlowy kapusty pekińskiej. W doświadczeniu zastosowano jedenaście kombinacji, na które składał się obiekt kontrolny, gleba nawożona mineralnie, obornikiem oraz osiem obiektów, do których wprowadzono komposty wytworzone z odpadów pomidorowych lub cebulowych. Część z nich zainokulowano izolatami Trichoderma atroviride (T1) i/lub T. harzianum (T2 i T3). W trzech terminach badań pobierano próbki gleby, a następnie poddano je analizom mikrobiologicznym (ogólna liczba grzybów pleśniowych, Trichoderma sp., Fusarium sp., Alternaria sp.) oraz enzymatycznym (aktywność dehydrogenaz oraz katalazy). Ponadto po zbiorach roślin określono suchą i świeżą masę liści kapusty pekiń- skiej. Ogólna liczba grzybów pleśniowych oraz plon handlowy roślin w największym stopniu modyfikowane były w obiekcie z dodatkiem kompostu pomidorowego, zainokulowanego szczepem T1. Do wzrostu wartości biologicznego wskaźnika żyzności gleby (BIF) w największym stopniu przyczyniły się warianty z dodatkiem kompostów cebulowych. Stwierdzono, że wła- ściwości fitosanitarne Trichoderma sp. wynikały ze specyfiki gatunku i tak najniższą liczebność Fusarium sp. w glebie zaobserwowano po zastosowaniu szczepu T1 wprowadzonego na nośniku w postaci kompostu cebulowego, natomiast Alternaria sp. po wprowadzeniu do gleby kompostu pomidorowego, zainokulowanego jednocześnie dwoma izolatami T1 i T2. Ponadto wykazano, że obydwa rodzaje zastosowanych kompostów okazały się dobrym nośnikiem dla izolatów Trichoderma sp.. Silniejsze namnażanie się Trichoderma sp. w glebie spowodowane było jednakże dodatkiem kompostów wytworzonym z odpadów pomidorowych.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 197-204
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwość wykorzystania w warzywnictwie uprawy pasowej i aplikacji gnojowicy w aspekcie jej oddziaływania na stan sanitarny gleby
Ability to use in vegetable cultivation method of strip-till and slurry applications in aspect of its impact on the sanitary condition of the soil
Autorzy:
Kosicka-Dziechciarek, D.
Wolna-Maruwka, A.
Piechota, T.
Waraczewska, Z.
Swędrzyńska, D.
Tomkowiak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338939.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gnojowica
mikroorganizmy patogenne
uprawa pasowa
pathogenic microorganisms
slurry
strip-till
Opis:
Gnojowica od wielu lat jest stosowana jako nawóz naturalny. Zawarte w niej związki azotu, potasu, fosforu, wapnia, magnezu, siarki, chloru i inne czynią ją cennym źródłem substancji mineralnych szczególnie potrzebnych roślinom. Zastosowanie gnojowicy w uprawie roślin warzywnych może przyczynić się do rozwiązania problemu związanego z jej produkcją czy nadmierną ilością już wyprodukowanej. Jednakże wprowadzenie omawianego nawozu naturalnego do gleby może stwarzać zagrożenie sanitarne ze względu na możliwość występowania mikroorganizmów chorobotwórczych (Escherichia coli, Salmonella spp. itp.). Do precyzyjnego dozowania tego nawozu naturalnego w uprawach niektórych roślin, w tym warzyw, stosowana jest innowacyjna metoda strip-till, która przyczynia się do stworzenia korzystnych warunków do siewu i kiełkowania roślin.
Slurry has been used as a natural fertilizer for many years. It contains compounds of nitrogen, potassium, phosphorus, calcium, magnesium, sulphur, chlorine and other elements, so it is a valuable source of mineral substances that are particularly necessary for plants. The use of slurry vegetable growing may help to solve the problem of its excessive amount, both which has already produced and which is being produced. However, when this fertilizer is entered into soil, it may cause a sanitary threat due to the content of pathogenic microorganisms (Escherichia coli, Salmonella, etc.). Strip-till is an innovative method used in the cultivation of some plants for precise dosage of the natural fertilizer. It creates good conditions for sowing and germination.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2017, 17, 2; 127-138
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of selected Trichoderma spp. strains on the sowing value and vigour of winter wheat seeds
Wpływ wybranych szczepów Trichoderma spp. na wartość siewną i wigor ziarna pszenicy ozimej
Autorzy:
Panasiewicz, K.
Koziara, W.
Sulewska, H.
Faligowska, A.
Sawińska, Z.
Wolna-Maruwka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334673.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
Trichoderma ssp.
sowing value
vigour
winter wheat
wartość siewna
wigor
pszenica ozima
Opis:
Experiments were conducted at the Seed Laboratory, Department of Agronomy, Poznań University of Life Sciences, Poland. Seeds colonised by Fusarium ssp. fungi to different extent and selected Trichoderma ssp. strains (T1 - T. atroviride, T2 - T. atroviride, T3 - T. harzianum, T4 - T. harzianum, T5 - T. harzianum) were investigated. There were three independent series of bivariate analyses with 4 replicates. The results showed that the infestation with fungi of the Fusarium ssp. genus significantly affected the quality of seeds. The lowest sowing value parameters were observed in the seeds which were most colonised by the fungi (38%). The Trichoderma ssp. strains significantly modified the value and vigour of winter wheat seeds. When strain T2 - T. atroviride was applied, the quality of winter wheat seeds was higher. They were characterised by higher germination energy and capacity, greater vigour (expressed by means of the seedling growth test and the seedling growth rate test), greater fresh weight and longer radicles.
Doświadczenia laboratoryjne wykonano w Laboratorium Nasiennym Katedry Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Badania uwzględniały ziarno o zróżnicowanym stopniu zasiedlenia przez grzyby z rodzaju Fusarium ssp. oraz wybrane szczepy Trichoderma ssp. (T1 - T. atroviride,T2 - T. atroviride, T3 - T. harzianum, T4 - T. harzianum, T5 - T. harzianum). Badania wykonano w 3 niezależnych seriach jako dwuczynnikowe, w 4 powtórzeniach. Uzyskane wyniki wskazują że zasiedlenie przez grzyby z rodzaju Fusarium ssp. istotnie wpływało na jakość materiału siewnego, najniższe parametry wartości siewnej odnotowano w przypadku ziarna o największym zasiedleniu tym grzybem (38%). Badane szczepy Trichoderma ssp. istotnie modyfikowały wartość siewną i wigor ziarna pszenicy ozimej. Wyższą jakością materiału siewnego wyrażoną energią kiełkowania i zdolnością kiełkowania oraz wigorem ziarna wyrażonym za pomocą testu wzrostu siewki, testu szybkości wzrostu siewki, a także większą świeżą masą i długością korzonka zarodkowego charakteryzowało się ziarno pszenicy ozimej po zastosowaniu szczepu T2 - T. atroviride.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 66-69
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The microbial response to the organic and natural fertilisers under maize grown for silage in monoculture
Odpowiedź mikrobiologiczna na wprowadzenie nawozów organicznych i naturalnych pod uprawą kukurydzy na kiszonkę w monokulturze
Autorzy:
Niewiadomska, A.
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Wolna-Maruwka, A.
Waraczewska, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/336663.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
bacteria
fungi
actinobacteria
microbiological indicators
bakterie
grzyby
promieniowce
wskaźniki mikrobiologiczne
Opis:
The aim of the study was to assess the influence of organic and natural fertilisation under maize plantation grown in monoculture on the number of selected groups of microorganisms. The experiment was conducted between 2005 and 2007 in plots of the Experimental and Educational Station in Swadzim, Department of Agronomy, Poznań University of Life Sciences, Poland. Soil taken from maize for silage was the research material. Soil samples for microbiological analyses were collected at a particular phase of maize development: before sowing; at the phase of maize emergence (BBCH 11-13); at the phase of 3-4 maize leaves (BBCH 13-14), at the phase of 6-7 maize leaves (BBCH 16-17), at the phase of panicle florescence (BBCH 63-69), at the phase of wax maturity (BBCH 87-89). The number of selected groups of microorganisms in the soil samples (moulds, total bacterial count, proteolytic and ammonifying bacteria, copiotrophs, oligotrophs and actinobacteria) was measured with the pour plate method developed by Koch. Between 2005 and 2007 natural and organic fertilisation in plots with a maize monoculture grown for silage increased the intensity of proliferation in all the groups of microorganisms under study. The trend and rate of variation in the microorganisms depended on the type of organic matter applied to soil and the term of analyses related with the plants’ stage of development.
Celem pracy była ocena wpływu nawożenia organicznego i naturalnego w uprawie kukurydzy, w monokulturze na liczebność wybranych grup mikroorganizmów. Doświadczenie prowadzono na poletkach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego w Swadzimiu, należącym do Katedry Agronomii, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w latach 2005-2007. Gleba pobrana spod kukurydzy przeznaczonej na kiszonkę była przedmiotem badań. Gleba pobrana spod kukurydzy przeznaczonej na kiszonkę, była przedmiotem badań. Próbki glebowe do analiz mikrobiologicznych pobierane były w określonej fazie rozwojowej kukurydzy: przed siewem; w fazie wschodów kukurydzy (BBCH 11 - 13); w fazie 3 - 4 liści kukurydzy (BBCH 13 - 14), w fazie 6 - 7 liści kukurydzy (BBCH 16 - 17), w fazie kwitnienia wiech (BBCH 63 - 69), w fazie dojrzałości woskowej (BBCH 87 - 89). W pobranych próbach glebowych oznaczano liczebność wybranych grup drobnoustrojów (grzyby pleśniowe, ogólna liczba bakterii, bakterie proteolityczne i amonifikacyjne, kopiotrofy, oligotrofy i promieniowce) metodą płytek lanych według Kocha. W przeprowadzonych badaniach, w latach 2005-2007 nawożenie naturalne i organiczne na stanowiskach z monokulturą kukurydzy uprawianej na kiszonkę przyczyniło się do wzrostu intensywności namnażania wszystkich badanych grup drobnoustrojów. Kierunek i tempo zmian mikroorganizmów zależały od rodzaju materii organicznej trafiającej do gleby oraz terminu analiz związanego z fazą rozwojową rośliny.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 33-40
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utilization of vegetable dumplings waste from industrial production by anaerobic digestion
Autorzy:
Pilarska, A.A.
Pilarski, K.
Ryniecki, A.
Tomaszyk, K.
Dach, J.
Wolna-Maruwka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25160.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Opis:
This paper provides the analysis of results of biogas and methane yield for vegetable dumplings waste: dough with fat, vegetable waste, and sludge from the clarifier. Anaerobic digestion of food waste used in the experiments was stable after combining the substrates with a digested pulp composed of maize silage and liquid manure (as inoculum), at suitable ratios. The study was carried out in a laboratory scale using anaerobic batch reactors, at controlled (mesophilic) temperature and pH conditions. The authors present the chemical reactions accompanying biodegradation of the substrates and indicate the chemical compounds which may lead to acidification during the anaerobic digestion. An anaerobic digestion process carried out with the use of a dough-and-fat mixture provided the highest biogas and methane yields. The following yields were obtained in terms of fresh matter: 242.89 m3 Mg-1 for methane and 384.38 m3 Mg-1 for biogas, and in terms of volatile solids: 450.73 m3 Mg-1 for methane and 742.40 m3 Mg-1 for biogas. Vegetables and sludge from the clarifier (as fresh matter) provided much lower yields.
Źródło:
International Agrophysics; 2017, 31, 1
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A mycological analysis of soil fertilised with vegetable waste composts under a radish (Raphanus sativus) plantation
Analiza mikologiczna gleby nawożonej kompostami z opadów warzywnych pod uprawą rzodkwi (Raphanus sativus)
Autorzy:
Wolna-Maruwka, A.
Piechota, T.
Kosicka-Dziechciarek, D.
Szczech, M.
Niewiadomska, A.
Dach, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337012.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
mould
pathogen
compost
soil
radish
pleśń
patogen
kompost
gleba
rzodkiew
Opis:
Conducted study concerns the influence of fertilisation (manure, onion and tomato compost) and three strains of Trichoderma isolated from soils on the total number of moulds, including plant pathogens of the Fusarium and Alternaria and the yield of radish. The research proved that the number of the microorganisms were statistically significantly modified by the type of combination and the term of analyses. The number of moulds was the most strongly influenced by the addition of manure. On the other hand, the number of the Trichoderma was the highest in the soil enriched with tomato waste composts. The study did not prove any antagonistic effect of Trichoderma sp. isolates on the proliferation of Alternaria sp. The growth and development of Fusarium sp. was inhibited by onion compost with addition of strain Trichoderma - T3. The yield of radish was the highest in the soil fertilised with the manure and tomato composts with Trichoderma sp.- T1.
Przeprowadzono badania, których celem było wykazanie wpływu nawożenia mineralnego i organicznego (ornikiem, kompostem cebulowym i pomidorowym) oraz trzech szczepów Trichoderma sp., wyizolowanych z gleby na ogólną liczebność grzybów pleśniowych, w tym patogenów roślinnych z rodzaju Fusarium i Alternaria, jak również plon rzodkwi. Wykazano, że liczebność analizowanych mikroorganizmów istotnie statystycznie modyfikowane były rodzajem kombinacji doświadczalnej oraz terminem analiz. Na liczbę grzybów pleśniowych najsilniej wpływał dodatek obornika. Z kolei namnażanie Trichoderma najsilniej stymulowały komposty wytworzone z odpadów pomidorowych. Nie wykazano inhibicyjnego wpływu zastosowanych izolatów Trichoderma sp. na namnażanie się Alternaria sp.. Ograniczenie rozwoju Fusarium sp. odnotowano w kombinacji z dodatkiem kompostu cebulowego, zainokulowanego szczepem T3. Plon korzeni i liści rzodkwi osiągnął najwyższe wartości w obiekcie nawożonym obornikiem oraz kompostem wytworzonym z odpadów pomidorowych z dodatkiem szczepu T1.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2016, 61, 4; 223-229
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola preparatu ECO TABS™ w stabilizacji osadów ściekowych Cz. II: Ocena właściwości mikrobiologicznych osadów
ECO TABS™ preparation action in stabilization of sewage sludge Part II: Assessment of microbiological properties of sludge
Autorzy:
Wolna-Maruwka, A.
Jakubus, M.
Jordanowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126728.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
biopreparat
mikroorganizmy
osad ściekowy
stabilizacja
biopreparation
microorganisms
sewage sludge
stabilization
Opis:
Powstające w procesach oczyszczania ścieków osady poddawane są najczęściej stabilizacji w otwartych komorach fermentacyjnych w celu zmniejszenia ich podatności do zagniwania oraz zmniejszenia ilości organizmów chorobotwórczych. Zawartość składników organicznych w osadach ściekowych (ok. 80% s.m. w osadzie surowym) jest czynnikiem determinującym stosowanie biopreparatów w celu przyspieszenia procesu biodegradacji masy organicznej. Biopreparaty tworzy się na bazie odpowiednio dobranych szczepów rodzimych lub allochtonicznych drobnoustrojów. Poddaje się je starannej selekcji, a następnie wprowadza do danych warunków środowiskowych. Z uwagi na aspekty praktyczne biopreparaty komercyjne wykazują szereg zalet, przede wszystkim są łatwe w pozyskaniu, magazynowaniu, jak również w dozowaniu. W skład biopreparatów, których zadaniem jest optymalizacja rozkładu materii organicznej, należą bakterie rodzaju Pseudomonas oraz Bacillus. Ich cechą charakterystyczną jest niezwykłe bogactwo nietypowych szlaków metabolicznych, wysokie zdolności adaptacyjne do różnych warunków środowiskowych, wytwarzanie endospor w przypadku Bacillus sp., degradacja złożonych i często toksycznych substancji, w tym również fakultatywne przełączanie aparatu metabolicznego na warunki beztlenowe (w przypadku Pseudomonas sp.). Celem przeprowadzonych badań było monitorowanie zmian liczebności heterotroficznych bakterii właściwych i grzybów pleśniowych, jak również poziomu aktywności dehydrogenaz w osadzie ściekowych po zastosowaniu biopreparatów ECO TABSTM POND TABLETS oraz ECO TABSTM ECO GRANULAR SHOCK. Obiektem badań były dwie frakcje osadu ściekowego pobieranego z otwartej komory fermentacyjnej, znajdującej się na terenie mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków komunalnych we Wrześni. Do komory fermentacyjnej w okresie od 27 kwietnia do 25 czerwca 2014 roku (codziennie) aplikowano 15 sztuk ECO TABSTM POND TABLETS i 15 sztuk ECO TABSTM ECO GRANULAR SHOCK firmy ECO TABS™ Europe. Już na początku eksperymentu zaobserwowano rozdział całej mieszaniny na 2 frakcje: cięższą opadającą na dół zbiornika i lżejszą unoszącą się w jego górnej części. W związku z tym do analiz mikrobiologicznych i biochemicznych pobierano próbki z obu frakcji jednocześnie, co 12-14 dni w kolejnych, sześciu terminach i po 25 dniach w ostatnim terminie badań (termin I - 27 kwietnia 2014, II - 5 maja, III - 22 maja, IV - 4 czerwca, V - 16 czerwca, VI - 30 czerwca, VII - 25 lipca 2014). Analizy mikrobiologiczne przeprowadzono z zastosowaniem metody płytkowej Kocha i polegały na oznaczeniu ogólnej liczebności bakterii heterotroficznych i grzybów pleśniowych. Osad ściekowy poddano również analizie biochemicznej, która polegała na określeniu metodą spektrofotometryczną poziomu aktywności dehydrogenaz. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że zaaplikowanie biopreparatów ECO TABSTM POND TABLETS oraz ECO TABS TM ECO GRANULAR SHOCK przyczyniło się do istotnie statystycznego wzrostu ogólnej liczby heterotroficznych bakterii właściwych, grzybów pleśniowych, jak również poziomu aktywności dehydrogenaz w osadzie, pochodzącym zarówno z dolnej, jak i górnej części komory fermentacyjnej. Najsilniejsze namnażanie się mikroorganizmów oraz najwyższą ich aktywność odnotowano w ostatnich, trzech terminach analiz. Ponadto wykazano, że wyższą liczebnością oraz aktywnością analizowanych drobnoustrojów charakteryzowała się dolna frakcja osadu ściekowego.
Sludge produced in sewage treatment processes is usually stabilized in open fermentation chambers in order to reduce its rotting tendency and to reduce the amount of pathogenic organisms. The content of organic components in sewage sludge (about 80% of dry weight in raw sludge) is a factor that determines the use of biopreparations to accelerate the process of organic mass degradation. Biopreparations are based on appropriately selected native or allochthonous microorganisms. They are carefully selected to match the environmental conditions. Due to practical aspects commercial biopreparations exhibit a wide range of advantages - above all, they can be easily acquired, stored and dosed. Pseudomonas and Bacillus are the bacterial genera used as components in biopreparations. They are responsible for optimisation of decomposition of organic matter. They are characterised by unique richness of atypical metabolic pathways, high adaptability to different environmental conditions, formation of endospores (Bacillus sp.), degradation of complex and usually toxic substances and facultative switching of the metabolic apparatus to anaerobic conditions (Pseudomonas sp.). The aim of the study was to monitor variation in the population of heterotrophic eubacteria and moulds and to monitor dehydrogenases activity in sewage sludge after the application of ECO TABSTM POND TABLETS and ECO TABSTM ECO GRANULAR SHOCK biopreparations. The research objects were two fractions of sewage sludge collected from an open fermentation chamber located in a biomechanical sewage treatment plant in Września, Poland. From 27 April to 25 June 2014 15 pieces of ECO TABSTM POND TABLETS and 15 pieces of ECO TABSTM ECO GRANULAR SHOCK (ECO TABS™ Europe) were applied daily to the fermentation chamber. As early as the beginning of the experiment we observed that the mixture had split into two fractions: a heavier fraction, which dropped to the bottom of the container and a lighter fraction, which floated in the upper part of the container. In view of this fact, samples for microbiological and biochemical analyses were collected from both fractions simultaneously, every 12-14 days at six consecutive terms and after 25 days at the last term of the research (term I - 27 April 2014, II - 5 May, III - 22 May, IV - 4 June, V - 16 June, VI - 30 June, VII - 25 July 2014). The microbiological analyses consisted in applying Koch's plate technique to determine the total number of heterotrophic bacteria and moulds. The sewage sludge was also analysed biochemically, where spectrophotometry was applied to determine the level of dehydrogenases activity. The research findings revealed that the application of ECO TABS TM POND TABLETS and ECO TABS TM ECO GRANULAR SHOCK biopreparations caused a statistically significant increase in the total number of heterotrophic bacteria and moulds. The biopreparations also increased dehydrogenases activity in the sludge collected both from the upper and lower parts of the fermentation chamber. The greatest proliferation of microorganisms and their highest activity was observed at the last three terms of analyses. Apart from that, the lower fraction of the sewage sludge proved to have greater populations of the microorganisms under study and the microorganisms were more active.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 1; 367-378
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of selected strains of Trichoderma spp. on seeds sowing value and vigour of blue lupin
Wpływ wybranych szczepów Trichoderma spp. na wartość siewną i wigor nasion łubinu wąskolistnego
Autorzy:
Panasiewicz, K.
Koziara, W.
Faligowska, A.
Wolna-Maruwka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/336213.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
Trichoderma ssp.
blue lupine
germination
capacity
vigour
łubin wąskolistny
zdolność
kiełkowanie
wigor
Opis:
Laboratory analyses were performed at the Department of Agronomy, the Poznań University of Life Sciences. Experiments were conducted on two strains of Trichoderma ssp. to investigate the aftereffect of sprinkling irrigation of blue lupin plants and seed soaking time (20, 40, 60 min). Results indicate a significant effect of Trichoderma ssp. strain and sprinkling irrigation on basic parameters of the value and vigour of blue lupin seeds. The greatest values of germinating energy and germination capacity were recorded after the application of the strain T. atroviride. Sprinkling irrigation deteriorated seeds sowing value and seed vigour in blue lupin. Seed soaking time did not modify germination energy or germination capacity, while significant differences were found in the seedling growth test, seedling growth rate test and the vigour index.
Badania laboratoryjne wykonano w Katedrze Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Doświadczenia uwzględniały dwa szczepy Trichoderma ssp., następczy wpływ deszczowania roślin łubinu wąskolistnego oraz czas moczenia nasion (20, 40, 60 min). Uzyskane wyniki wskazują na istotny wpływ szczepu Trichoderma ssp. oraz deszczowania na podstawowe parametry wartości siewnej oraz wigor nasion łubinu wąskolistnego. Najwyższą energię i zdolność kiełkowania odnotowano po zastosowaniu szczepu T. atroviride. Deszczowanie pogarszało jakość siewną i wigor nasion łubinu wąskolistnego. Czas moczenia nasion nie wpływał na energię i zdolność kiełkowania, ale istotne różnice stwierdzono w przypadku testu wzrostu siewki, testu szybkości wzrostu siewki oraz indeksu wigoru.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2016, 61, 4; 89-91
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of soil type and soil additives on the selected growth parameters and yield of flowerheads of Calendula officinalis L.
Wpływ rodzaju podłoża i dodatków glebowych na wybrane parametry wzrostu i plon koszyczków Calendula officinalis L.
Autorzy:
Ratajczak, K.
Sulewska, H.
Szymanska, G.
Wolna-Maruwka, A.
Faligowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/71838.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
Introduction: Soil additives, which usually contain nutrients and microorganism, can improve soil conditions for plants. There are still few papers dedicated to the application of soil additives in herb plants, especially in calendula. Objective: The aim of the study was to determine the effect of selected soil additives on growth and yield of calendula. Methods: In a pot experiment first order factor was a type of soil: mineral soil with straw, mineral soil and organic soil. The second order factor was soil additive: control, UG Max, EM1 and PRP SOL. Results: The application of UG Max and PRP SOL increased the yield of dry matter of flowerheads by respectively 48.1% and 46.3% in comparison with the control group. Conclusions: UG Max and PRP SOL proved to be the most useful soil additive for calendula growing. The effect of UG Max and PRP SOL was particularly good on organic soil.
Wstęp: Dodatki glebowe, zwykle zawierające składniki mineralne i mikroorganizmy, mogą polepszać warunki glebowe dla roślin. Nadal jednak mało jest prac poświęconych zastosowaniu tego typu dodatków w roślinach zielarskich, szczególnie nagietku lekarskim. Cel: Celem badań była ocena wpływu wybranych dodatków glebowych na wzrost i plon nagietka lekarskiego. Metoda: W doświadczeniu wazonowym czynnikiem I rzędu był rodzaj podłoża: gleba mineralna z dodatkiem słomy, gleba mineralna i gleba organiczna. Czynnikiem II rzędu było stosowanie dodatków glebowych: kontrola, UG Max, EM1 i PRP SOL. Wyniki: Zastosowanie UG Max i PRP SOL pozwoliło na uzyskanie przyrostu plonu suchej masy koszyczków odpowiednio o 48,1% i 46,3% w porównaniu z obiektem kontrolnym. Wnioski: Spośród badanych dodatków glebowych, UG Max i PRP SOL okazały się najbardziej przydatne w uprawie nagietka. Szczególnie dobre działanie UG Max i PRP SOL uzyskano na podłożu organicznym.
Źródło:
Herba Polonica; 2016, 62, 2
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ sposobu rewitalizacji pożarzyska na stan mikrobiologiczny gleb 20 lat po całkowitym pożarze lasu
Effect of the revitalisation method on microbial activity of soils 20 years after the complete burn-out
Autorzy:
Mocek-Płociniak, A.
Bielińska, E.J.
Wolna-Maruwka, A.
Futa, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972967.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
rewitalizacja
mikroorganizmy glebowe
leśnictwo
Nadleśnictwo Potrzebowice
gleby leśne
aktywność mikrobiologiczna
gleby popożarowe
pożarzyska
post−fire soils
soil microbial activity
microorganisms
revitalization
Opis:
The article assesses the influence of method of revitalisation of the forest fire site in Potrzebowice Forest District (western Poland) on basic parameters of the microbial activity in soils. We investigated study plots established in 1994, two years after the forest had burnt down completely. We applied three different methods of soil preparation and planted either Scots pines (Pinus sylvestris L.) or grey alders (Alnus incana (L.) Moench.). For comparisons an area of natural succession and untreated control plot, which was located beyond the range of the fire, were taken. 18 years after the appli−cation of the methods of renewal of the fire site, the soils have not undergone full microbiological regeneration. The soils at the fire site were mainly colonised by heterotrophic eubacteria. The population of these microorganisms, which were usually found in fresh litter and in the strict rhizosphere, was greater than in the soil of the control plot. On the other hand, there were low populations of actinobacteria, which regenerated poorly, especially at the accumulation and humus levels of the post−fire soils. The population of fungi was also lower than in the control soil. The applied methods of the fire site renewal have not had significant influence on the microbiological state of the soils under investigation. However, the rate of regeneration of the microbiocenosis after the fire in the forest soils was much faster in the case of artificial renewal than in natural succession.
Źródło:
Sylwan; 2016, 160, 03; 247-255
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the influence of composts on microbiological and biochemical parameters of substrates and the morphological traits of scarlet sage
Ocena wpływu kompostów na parametry mikrobiologiczne i biochemiczne podłoży oraz cechy morfologiczne szałwii błyszczącej
Autorzy:
Wolna-Maruwka, A.
Mocek-Płóciniak, A.
Głuchowska, K.
Schroeter-Zakrzewska, A.
Borowiak, K.
Niewiadomska, A.
Starzyk, J.
Dach, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204650.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
sewage sludge
compost
microorganisms
enzymatic activity
peat
scarlet sage
osad ściekowy
kompost
mikroorganizmy
aktywność enzymatyczna
torf
szałwia błyszcząca
Opis:
The aim of the research was to assess the microbiological (number of heterotrophic bacteria, actinobacteria and moulds) and biochemical (urease and acid phosphatase activity) state of peat with the admixture of composts produced from sewage sludge. An additional aim of the research was to demonstrate the influence of those substrates on the morphological traits of scarlet sage (height, number and length of shoots, number of buds and inflorescences, greenness index (SPAD)). Composts produced from sewage sludge, wheat, maize and lupine straw were mixed with peat, where their percentage varied from 25% to 75%. The substrate which included the composts applied in the experiment had a higher number of heterotrophic bacteria and a higher acid phosphatase activity level than the control substrate (peat). The multiplication of moulds and actinobacteria was more intensive than in the peat only in the combinations with K3 (sewage sludge 50%+sawdust 20%+ lupine straw 30%) and K4 (sewage sludge 50%+sawdust 20%+fresh maize straw 30%) composts, whereas the highest urease activity level was observed in the soils produced from K1 (sewage sludge 50%+sawdust 20%+white straw 30%) compost. The most optimal development of plants was observed in the substrate with compost produced from wheat straw. Composts produced from municipal sewage sludge were found to be suitable for growing scarlet sage. However, their effect depends on the percentage of high peat in the substrate.
Celem badań była ocena stanu mikrobiologicznego (liczba bakterii heterotrofi cznych, promieniowców, pleśni) i biochemicznego (aktywność ureazy i fosfatazy kwaśnej) torfu z domieszką kompostów wytworzonych na bazie osadu ściekowego. Ponadto celem badań było wykazanie wpływu niniejszych podłoży na cechy morfologiczne szałwii błyszczącej (wysokość, liczba i długości pędów, liczba pąków i kwiatostanów, indeks zazielenienia (SPAD)). Komposty wyprodukowane z osadu ściekowego, słomy pszennej, kukurydzianej i łubinowej zmieszano z torfem w różnym udziale procentowym, od 25% do 75%. Podłoża zawierające w swoim składzie komposty charakteryzowały się wyższą niż podłoże kontrolne (torf) liczbą bakterii heterotroficznych oraz wyższą aktywnością fosfatazy kwaśnej. Silniejsze namnażanie grzybów pleśniowych oraz promieniowców w stosunku do kombinacji kontrolnej odnotowano jedynie w przypadku w kombinacji K3 (50% osadu ściekowego + 20% trociny + 30% słomy łubinowej) i K4 (50% osadu ściekowego + 20% trociny + 30% świeżej słomy kukurydzianej). Natomiast najwyższy poziom aktywności ureazy zaobserwowano w obiekcie K1 (50% osadu ściekowego + 20% trociny + 30% słomy pszennej). Najbardziej optymalny rozwój roślin zaobserwowano na podłożach wyprodukowanych na bazie kompostu z dodatkiem słomy pszennej. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że komposty wyprodukowane z komunalnych osadów ściekowych mogą być stosowane w uprawie szałwii błyszczącej. Ich działanie zależy od procentowego udziału kompostów w podłożu.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 3; 28-38
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 36

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies