Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wasilewska, M." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Analiza właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni drogowych w początkowym okresie ich eksploatacji
Analysis of skid resistance of road pavements in the initial period of its life
Autorzy:
Wasilewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390905.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
właściwości przeciwpoślizgowe
makrotekstura
mikrotekstura
warstwa ścieralna
skid resistance
macrotexture
microtexture
wearing course
Opis:
Pod wpływem ruchu samochodowego oraz czynników atmosferycznych mikrotekstura i makrotekstura ulegają zmianom, które mają istotny wpływ na właściwości przeciwpoślizgowe nawierzchni drogowej. Szczególnym okresem w pracy nawierzchni jest początkowy okres jej użytkowania. Warstewka lepiszcza pokrywająca ziarna kruszywa jest usuwana przy jednoczesnym jego polerowaniu w tempie uzależnionym od rodzaju warstwy ścieralnej, obciążenia ruchu oraz elementu układu drogowego (odcinek międzywęzłowy, skrzyżowanie, łuk kołowy). W artykule przedstawiono porównanie zmian właściwości przeciwpoślizgowych warstw ścieralnych z SMA i betonu asfaltowego w zależności od obciążenia ruchem i miejsca ich wbudowania, w początkowym okresie ich eksploatacji. Analizę właściwości przeciwpoślizgowych przeprowadzono w oparciu o pomiary BPN (British Pendulum Number) wahadłem angielskim oraz makrotekstury metodą objętościową. Badania przeprowadzono na odcinkach testowych ustalonych podczas przebudowy drogi krajowej nr 8 Jeżewo – Białystok km 614+850 – 639+365 przez okres trzech miesięcy od oddania ich do użytkowania.
Changes of microtexture and macrotexture significantly influence skid resistance of road pavements. It takes place especially during the initial period of pavement life. Binder on the coarse aggregate is removed and then surface of grain is polished by traffic. The intensity of changes of a skid resistance coefficient depends on the type of wearing course, traffic load and sites (straight, intersection, curved segments). In this paper, skid resistance of different pavements surface based on BPN (British Pendulum Number) and MTD ( Mean Texture Depth) is compared. The study was conducted on test sections of asphalt concrete and SMA pavements during the reconstruction of the national road No. 8 km 614 +850 - 639 +365 for three months from putting into traffic.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2014, 13, 4; 285-292
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In search of the assessment of the physical activity level of the youth with the use of the IPAQ
W poszukiwaniu ocen poziomu aktywności fizycznej młodzieży z wykorzystaniem IPAQ
Autorzy:
Wasilewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052647.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
youth
physical activity
short and long form of IPAQ
international research
młodzież
aktywność fizyczna
wersja krótka i długa IPAQ
badania międzynarodowe
Opis:
Background. Keeping track of the research on the physical activity of young people from different countries allows for making its assessment objective, particularly when using the same questionnaire (IPAQ). Material and method. The study presents data on the level of physical activity of young people using the IPAQ questionnaire in a short and long form. Research results were sourced from 8 electronic databases: MEDLINE/PubMed, ArXiv, IEEE, CiteSeer, SPORTDiscus, Health SourceNursing/Academic Edition, Academic Search Complete, MasterFILE Premier for 2008-2016 which referred to the studies from Poland, Czech Republic, Slovakia, Hungary and Lithuania, Spain, Croatia, Greece, selected European countries and Mexico. Results. Significantly higher values expressed in MET-min./week were shown in the IPAQ questionnaire in a long than in short form. Most research results with higher physical activity of boys than girls were also confirmed. Conclusions. Large discrepancies in the data on the level of physical activity of young people from different countries should serve as indication for a better preparation of those conducting research with this questionnaire.
Wprowadzenie. Śledzenie badań aktywności fizycznej młodzieży z różnych państw umożliwia obiektywizację jej oceny szczególnie przy zastosowaniu tego samego kwestionariusza (IPAQ). Materiał i metody. W pracy zaprezentowano dane dotyczące poziomu aktywności fizycznej młodzieży z wybranych badań wykorzystujących kwestionariusz IPAQ w wersji krótkiej i długiej. Wykorzystano w tym celu opracowanie z 8 baz elektronicznych: MEDLINE/PubMed, ArXiv, IEEE, CiteSeer, SPORTDiscus, Health Source-Nursing/Academic Edition, Academic Search Complete, MasterFILE Premier za lata 2008-2016, a dotyczyły one młodzieży z Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Litwy, Hiszpanii, Chorwacji, Grecji, wybranych państw Europy i Meksyku. Wyniki. Wykazano znacznie wyższe wartości wyrażone w MET-min/tydz. w kwestionariuszu IPAQ w wersji długiej niż krótkiej. Potwierdzono też u obu wyższą aktywność fizyczną chłopców niż dziewcząt. Wnioski. Duże rozbieżności uzyskanych danych dotyczących poziomu aktywności fizycznej młodzieży z różnych państw powinno być wskazówką lepszego przygotowania prowadzących badania tym kwestionariuszem.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2017, 11, 1; 15-22
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Physical activity and associated socio-demographic factors in adolescents from the eastern region of Poland
Autorzy:
Wasilewska, M.
Bergier, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875375.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
human health
public health
physical activity
socio-demographic factor
adolescent
Eastern region
Polska
International Physical Activity Questionnaire
determinant
Opis:
Background. The introduction and maintenance of healthy habits in the field of physical activity at the early stage of life is particularly important for public health. With increasing of public awareness in physical activity, researchers are increasingly questioning its determinants in different age groups. In this paper we focus on variables such as age, sex and place of residence. Objectives. To determine what selected socio-demographic factors influence the level of physical activity of school youth from the eastern region of Poland in different domains of daily life. Material and Methods. A random sample of 916 Polish school youth from Secondary Schools from Eastern Region of Poland aged 16-18 was interviewed in spring 2016 by diagnostic survey method with the use of the official Polish long version of the International Physical Activity Questionnaire (IPAQ). Results. Analysing the relationship between gender and the level of physical activity statistically significant differences were found in all domains in favour of boys. The level of total physical activity in girls was 5345.5 MET-min./week, whereas in boys – 6556.6 MET-min./week. In the area of total physical activity, the highest values were observed in pupils from small towns and villages, with lower values in the youth living in large and medium-sized cities. When the relationship of age with the level of physical activity in particular domains was examined, only the activity in the work/ school domain (p = 0.0129) spoke in favour of the youngest pupils (2578.7 MET-min./week) when compared to the oldest ones (2226.4 MET-min./week). Conclusions. The level of physical activity in young people from the Eastern region of Poland is decreasing with age, both in girls and boys. It is therefore important, especially for the group emerging adulthood, to offer a wide variety of updated, involving, age and gender-oriented school physical activity classes that could be easily practised outside the school environment to improve the level of physical activity in leisure domain.
Wprowadzenie. Szczególnie ważne dla zdrowia publicznego jest wprowadzenie i utrzymanie zdrowych nawyków w obszarze aktywności fizycznej już we wczesnym okresie życia człowieka. Wraz ze zwiększoną świadomością społeczeństwa w obszarze zachowań zdrowotnych uwzględniających aktywność fizyczną, badacze coraz częściej stawiają sobie pytania o czynniki je determinujące w różnych grupach wieku. W niniejszej pracy z uwagi między innymi na grupę badawczą skupiono się na zmiennych takich jak wiek, płeć i miejsce zamieszkania. Cel pracy. Poznanie jakie wybrane czynniki socjodemograficzne warunkują aktywność fizyczną młodzieży ponadgimnazjalnej ze wschodniego regionu Polski w różnych domenach życia. Materiał i metoda. Badania przeprowadzono wiosną 2016 roku na losowo wybranej grupie 916 uczniów ponadgimnazjalnych, będących w przedziale wieku 16-18 lat. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego, przy wykorzystaniu oficjalnej polskiej wersji Międzynarodowego Kwestionariusza Aktywności Fizycznej (IPAQ-wersji długiej). Wyniki. Analizując związek płci z poziomem aktywności fizycznej stwierdzono istotne statystycznie zróżnicowanie z całkowitym poziomem aktywności fizycznej we wszystkich analizowanych obszarach na korzyść chłopców. Poziom całkowitej aktywności fizycznej u dziewcząt wynosił 5345,5 MET-min./tydz., podczas gdy u chłopców - 6556,6 MET-min./tydz. W obszarze całkowitej aktywności fizycznej zaobserwowano najwyższe wartości u uczniów z małych miast i wsi, z niższymi wartościami u młodzieży mieszkającej w dużych i średnich miastach. Gdy badano związek wieku z poziomem aktywności fizycznej w poszczególnych domenach życia, jedynie aktywność w domenie praca/szkoła (p = 0,0129) przemawiała na korzyść najmłodszych uczniów (2578,7 MET-min./tydz.) w porównaniu do najstarszych (2226,4 MET-min./tydz.). Wnioski. Poziom aktywności fizycznej młodzieży ze Wschodniego regionu Polski obniża się wraz z wiekiem, tak u chłopców, jak i u dziewcząt. Jest zatem niezmiernie ważne, szczególnie w grupie wieku stojącej u progu dorosłości, aby zaproponować młodzieży szeroką ofertę interesujących zajęć ruchowych w szkole. Powinny one być nowoczesne, dopasowane do wieku, płci i z łatwością oraz chęcią przenoszone poza obszar szkoły, aby zwiększać niski poziom aktywności fizycznej w czasie wolnym.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2018, 69, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of microtexture changes of coarse aggregate during simulated polishing
Ocena zmian mikrotekstury kruszywa grubego podczas symulowanego polerowania
Autorzy:
Gardziejczyk, W.
Wasilewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962311.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kruszywo grube
mikrotekstura
analiza obrazu
histogram wzmocnień
wskaźnik polerowalności PSV
polerowanie sumulowane
coarse aggregate
microtexture
image analysis
intensities histogram
polished stone value
simulated polishing
Opis:
This paper presents application of optical microscope for evaluation of microtexture changes of coarse aggregate during simulated polishing in laboratory. Observations of the apparent changes on surfaces of seven different aggregates are presented. Simulation polishing of aggregate was performed in accordance with PN-EN 1097-8:2009. lmages of the aggregate surface were taken with the optical microscope in the reflection mode in particular stages of polishing. Digital images were analyzed. Standard deviation was determined on the basis of the histogram of intensities from digital images of the surfaces of aggregate grains which was assurned as the measure of changes in microtexture during simulated polishing (namely the σh parameter). Statistical analysis has shown that the changes of the σh parameter between the particular stages of polishing confirm certain trends related to the petrographic characteristic of the rocks. Aggregates which included minerals of similar hardness (granodiorite, dolomile, basalt) were more prone to polishing than gabbro and postglacial. Regeneration of the microtexture, the recovery to its original asperity, occurred in the case of quartz sandstone and steelmaking slag.
W rzeczywistych warunkach ruchu, pod wpływem opon samochodowych, drobnych zanieczyszczeń oraz wody, zachodzi zjawisko polerowania wystających ziaren kruszywa, przyczyniając się do śliskości nawierzchni drogowych. W czasie polerowania ich powierzchnia ulega zmianom w zależności od składu petrograficznego, twardości minerałów, tekstury, struktury, porowatości i stopnia zwietrzenia skały. Miarą odporności na polerowanie kruszywa grubego stosowanego do warstwy ścieralnej nawierzchni drogowych jest wskaźnik polerowalności PSV (Polished Stone Value). Na jego podstawie trudno jest jednak oceniać zachowanie się kruszywa w procesie polerowania, gdyż wymaga to poznania zjawisk zachodzących na powierzchni poszczególnych ziaren. W literaturze są prezentowane różne teorie dotyczące oceny zmian zachodzących na powierzchni ziaren pod działaniem kół pojazdów samochodowych. Opisują one ścieranie się mikroskopijnych protuzji na powierzchni ziarna w powiązaniu z deformacją przestrzenną sieci krystalicznej minerałów. Wraz z rozwojem technologii optoelektronicznej i komputerowej rozwinęły się metody analizy powierzchni bazujące na komputerowym przetwarzaniu obrazów cyfrowych. Celem artykułu jest ocena zmian mikrotekstury powierzchni ziaren kruszywa grubego w procesie polerowania w oparciu o obrazy wykonane pod mikroskopem optycznym. Do badań wytypowano kruszywo dolomitowe, granodiorytowe, gabrowe, polodowcowe, z piaskowca kwarcytowego, z żużla stalowniczego i bazaltowe. Wykonano po cztery próbki analityczne, które polerowano zgodnie z normą PN-EN 1097-8:2009. Proces polerowania trwał 6 godzin z podziałem na I fazę ze ścierniwem korundowym frakcji 300/600 μm i wodą oraz II fazę z proszkiem korundowym frakcji mniejszej od 53 μm i wodą. Zarówno przed polerowaniem i po każdej fazie polerowania na każdej próbce w losowo wybranych miejscach wykonywano po 30 obrazów powierzchni ziaren kruszyw pod mikroskopem optycznym w powiększeniu x 3.2. Za miarę mikrotekstury przyjęto wartość odchylenia standardowego σh, odczytaną z histogramu wzmocnień dla obrazu cyfrowego badanej powierzchni. Analiza wyników w oparciu o nieparametryczny test Friedmana wykazała, że istnieją statystycznie istotne różnice pomiędzy średnimi wartościami parametru σh z histogramów wzmocnień, ustalonymi na tych samych kruszywach w poszczególnych etapach polerowania. Oznacza to, że w procesie polerowania następują istotne zmiany w mikroteksturze na powierzchni kruszywa grubego. Są one uzależnione od charakterystyki petrograficznej skały z której kruszywo zostało wyprodukowane. Ważną rolę odgrywa przy tym twardość minerałów. Wykazano, że kruszywa wyprodukowane ze skał, które są zbudowane z minerałów o zbliżonej twardości (dolomit, granodioryt) lub skał o strukturze skrytokrystalicznej (bazalt) bardzo łatwo poddają się czynnikom polerującym. Na ich powierzchni dochodzi do istotnej deformacji sieci krystalograficznej już w I fazie oznaczenia (przy użyciu grubego ścierniwa i wody). Natomiast powierzchnia kruszywa zbudowanego ze skały o zróżnicowanej twardości minerałów (gabro) pod wpływem grubego ścierniwa i wody ulega jedynie ścieraniu. Dopiero materiały polerujące takie, jak: mączka korundowa i woda, dozowane w II fazie, przyczyniają się do deformacji sieci krystalograficznej niektórych obszarów minerałów. Na podstawie analizy obrazów udowodniono, że piaskowiec kwarcytowy i żużel stalowniczy mają zdolności do regeneracji mikrotekstury podczas symulacji procesu polerowania. Takie kruszywa są szczególnie pożądane do zastosowania do warstwy ścieralnej w obszarach takich, jak: skrzyżowania, łącznice drogowe, pasy włączeń i wyłączeń. Wyniki badań potwierdziły, że z punktu widzenia odporności na polerowanie bardzo dobrym materiałem są kruszywa z piaskowca kwarcytowego, żużla stalowniczego oraz gabra, a gorszym materiałem - kruszywa z dolomitu i granodiorytu.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2016, 62, 2; 19-34
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trójwymiarowe modelowanie wartości parametrów złożowych metodą krigingu zwyczajnego 3D
3D modelling of deposit parameters using ordinary kriging
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183349.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
modelowanie 3D
semiwariogramy
kriging 3D
złoża Cu
3D modelling
semivariograms
3D kriging
Cu deposits
Opis:
The principles of 3D modelling of deposit parameters by means of geostatistical procedure of 3D ordinary kriging were outlined. The use of the procedure was illustrated by example of Cu content assessment in exploitation blocks in a one of the deposits Cu-Ag from Fore-Sudetic Monocline. A new classification of accuracy of mean Cu content estimation in exploitation blocks was proposed.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 2/1; 167-174
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Physical activity level of the youth in selected countries of the world
Autorzy:
Wasilewska, M.
Bergier, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052374.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
physical activity
youth
IPAQ
Opis:
Physical activity is one of the most important elements of a healthy lifestyle, and its lack or insufficient amounts can lead to serious health disorders. There are many adult diseases which are associated with the behaviour, lifestyle during puberty, including physical inactivity. It was therefore decided in this study to present the physical activity of young people from six countries in the world in the context of different variables. The following countries: Brazil, Spain, Poland, Czech Republic, Norway and Nepal were selected for comparison. Although all studies used the same standardized research tool, ie. the International Physical Activity Questionnaire IPAQ, in the course of analysis, the authors encountered difficulties with comparability, associated with the usage of various methods and data processing, which could result in different or reduced comparability. Consequently, it was decided not to make a detailed comparative analysis of individual research results and the presentation of the key conclusions brought about selected studies worldwide. Analyses of studies which have been conducted in different cultural contexts, confirm once again the thesis of the decline in physical activity levels with age for both girls and boys. Gender quite substantially differentiated physical efforts in adolescents. Girls at the age of adolescence are less physically active than boys. It was also noted that the increase of sedentary behaviour among children and adolescents and their disastrous consequences have an impact on the health and life in this age group, the studies of sedentary lifestyle have become a very important subject of many studies. Girls are still “more sedentary” than boys. Many authors, in order to ensure the reliability and relevance of their research, complied with the objective instrument eg. accelerometer or metabolic analyzer.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2015, 09, 3; 39-46
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eating habits of adolescents in Poland and in other countries
Autorzy:
Wasilewska, M.
Bergier, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052364.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
eating behaviours
determinants
adolescents
health behaviours
Opis:
The issue of eating behaviour may be considered both from the perspective of medical and social science. Unhealthy eating habits and lack of physical activity (PA) are well known risk factors for the appearance of many chronic diseases in adulthood. Along with sedentary lifestyle they are the main cause of the increasing prevalence of obesity in adolescents. The aim of this paper is to present eating habits of students in light of Polish and international research within different variables. Polish and international research conducted on a possibly large study material were used for comparison. It can be concluded that there are many irregularities with reference to eating behaviours. The most common nutrition mistakes made by teenagers are not eating breakfast and snacking between meals (usually sweets, chips, fast-food products).
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2015, 09, 4; 40-48
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of skid resistance of asphalt mixtures in laboratory conditions
Autorzy:
Gardziejczyk, W.
Wasilewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/230616.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kruszywo
nawierzchnia drogi
BPN
odporność na poślizg
PSV
mieszanka asfaltowa
aggregate
road surface
skid resistance
asphalt mixture
Opis:
The aggregate applied for the wearing course has a significant influence on skid resistance of road surfaces. However, it is difficult to evaluate the behaviour of road surface in use on the basis of the Polished Stone Value (PSV) determined for the aggregate according to the so called ‘British method’. The British method, which is currently used in many countries, does not allow to determine the influence of neither the grain size of the aggregate nor the type of the wearing course on skid resistance of road surface. The present paper suggests a method for evaluation of the British Pendulum Number (BPN) for road surfaces in laboratory conditions. The authors assumed the BPN for polished slabs, made from asphalt mixtures, as the criterion. The index was measured with the British Pendulum Tester. The simulation of the process was conducted on research stand (called slab polisher) built at Bialystok University of Technology (BUT). The results of laboratory tests indicate that surfaces from asphalt concrete (AC) have slightly higher values of BPN in comparison with the values determined for surfaces made from stone mastic asphalt (SMA).
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2012, 58, 4; 521-534
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odporność na polerowanie mieszanek mineralnych na bazie kruszyw drogowych o różnym wskaźniku PSV
Resistance to Polishing of Mineral-Asphalt Mixes Based on Mineral Aggregate with Different PSV Index
Autorzy:
Gardziejczyk, W.
Wasilewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145204.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
kruszywo drogowe
odporność na polerowanie
road aggregate
polishing resistance
Opis:
W badaniach przeprowadzonych na Politechnice Białostockiej dokonano oceny odporności na polerowanie i ustalono wartości PSV dla kruszyw z 37 złóż krajowych oraz dla granodiorytu z Białorusi i granitu ze Szwecji. Poniewież stosunkowo duża ilość kruszyw charakteryzuje się wskaźnikiem PSV < 50, przeprowadzono badania odporności na polerowanie mieszanek z kruszyw o różnym wskaźniku PSV.
The paper presents research results that have been carried out at Technical University of Bialystok and concerned mineral aggregates polishing resistance. Tests included aggregates from 37 domestic sources and additionally granodioryt from Belarus and granite from Sweden and for each aggregate the value of PSV index was established. The results showed quite large number of aggregates characterizing with PSV < 50 hence tests of mineral mixes' polishing resistance were also carried out.
Źródło:
Drogownictwo; 2010, 9; 305-309
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odporność na szok termiczny kruszyw grubych przeznaczonych do mieszanek mineralno-asfaltowych
Resistance to thermal shock of coarse aggregate for asphalt mixture
Autorzy:
Wasilewska, M.
Zaśkiewicz, S.
Błażejowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145142.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
szok termiczny
kruszywa grube
mieszanka mineralno-asfaltowa
thermal shock
coarse aggregate
asphalt mixture
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań odporności na szok termiczny kruszyw grubych. Dodatkowo oznaczono ich nasiąkliwość, gęstość, odporność na rozdrabnianie i mrozoodporność w wodzie. Wykazano, że strata wytrzymałości VLA w przypadku poddanych szoku termicznemu kruszyw jest w zakresie od 0 do 10 %. Nie wykazano istotnej korelacji pomiędzy nasiąkliwością i mrozoodpornością a odpornością na szok termiczny. Zauważono natomiast różnice zachodzące na powierzchni kruszyw w wyniku poddawania ich oddziaływaniu wysokiej temperatury, które są związane z charakterystyką petrograficzną skał.
The article presents the results of resistance to thermal shock of coarse aggregates. In addition, results of water absorption, density and resistance to freezing and thawing were concluded. It has been shown that the loss of strength VLA subjected to thermal shock aggregates is in the range from 0 to 10 %. There was no significant correlation between water absorption, resistance freezing and thawing and resistance to thermal shock. It is noted that the differences in aggregate after test are related to the petrographic rock.
Źródło:
Drogownictwo; 2016, 10; 327-332
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Combustion Synthesis of Titanium Carbonitrides
Autorzy:
Dyjak, S.
Wasilewska, M.
Cudziło, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/358421.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Przemysłu Organicznego
Tematy:
combustion synthesis
titanium carbonitride
ceramics
refractory materials
Opis:
Titanium carbonitride (TiC0.5N0.5) micron powders were synthesized in reactions of titanium with zinc dicyanide: Zn(CN)2 + 4Ti → 4TiC0.5N0.5 + Zn. The reactions are sufficiently exothermic to propagate in the reactant mixture to form a self-sustaining, high-temperature synthesis (SHS). The final product was separated and the only byproduct (zinc) was removed by dissolution in dilute hydrochloric acid. The use of zinc dicyanide as the source of carbon and nitrogen causes the titanium carbonitride to contain only these elements in an atomic ratio of one. The reaction temperature can be easily reduced by the addition of zinc powder to the green mixture. Synthesis in the presence of zinc yields TiC0.5N0.5 powders consisting of round-shaped and unagglomerated particles.
Źródło:
Central European Journal of Energetic Materials; 2015, 12, 2; 249-259
1733-7178
Pojawia się w:
Central European Journal of Energetic Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Global Physical Activity Questionnaire (GPAQ) – the Polish version
Globalny Kwestionariusz Aktywności Fizycznej (GPAQ) – wersja polska
Autorzy:
Bergier, J.
Wasilewska, M.
Szepeluk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053443.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
GPAQ
the Polish version
physical activity
wersja polska
aktywność fizyczna
Opis:
The increasingly appreciated role of physical activity in societies concerned about their health requires proper assessment. The main tools for measuring the level of physical activity comprise some relevant questionnaires, among which the best known in the foreign literature is Global Physical Activity Questionnaire (GPAQ). However, this questionnaire is not yet available in the Polish language version. The following article presents one such attempt that has taken into account the Polish conditions and lifestyle following the guidelines of the GPAQ Guide, which meets the recommendations of the World Health Organization (WHO). The source text was translated into Polish and then a reverse translation was made involving four steps.
Powszechnie doceniana rola aktywności fizycznej społeczeństw w trosce o ich zdrowie wymaga odpowiedniej oceny. Głównymi narzędziami do pomiaru poziomu aktywności fizycznej są nadal odpowiednie kwestionariusze. Swoje miejsce w literaturze zagranicznej posiada Globalny Kwestionariusz Aktywności Fizycznej (GPAQ). Kwestionariusz ten nie jest dotychczas dostępny w wersji polskojęzycznej. Takiego opracowania dokonano w niniejszym artykule, zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), uwzględniając dostosowanie do warunków polskich i stylu życia, zgodnie z wytycznymi Przewodnika GPAQ. Tekst źródłowy przetłumaczono na język polski, a następnie dokonano tłumaczenia zwrotnego z uwzględnieniem czterech kroków postępowania.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2019, 13, 1; 1-8
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alcohol consumption among students in the Lublin region of Poland
Poziom spożycia alkoholu przez studiujących w województwie lubelskim
Autorzy:
Mandziuk, M.
Wasilewska, M.
Lukacs, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048919.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
alcohol consumption
students
AUDIT
spożycie alkoholu
studenci
Opis:
Background. Alcohol is a psychoactive addictive substance that is a frequent part of student life, where consumption levels can be high. This study aimed to determine the level of alcohol consumption among students in the Lublin province. Material and methods. The study was carried out in 2018, using 700 freshmen from the Lublin province (456 women – 65.14% and 244 men – 34.86%) who completed the Alcohol Use Disorders Identification Test (AUDIT) on the Internet. Results. The vast majority of the respondents drink alcohol (80% – 560 people), every fifth respondent declared abstinence (20% – 140 respondents). The gender of the respondents significantly differentiated the level of alcohol consumption (χ²=42.262; p<0.0001). More women than men consumed alcohol at a low risk of developing alcohol-related disorders (89.04%, i.e. 406 women – 71.72%, i.e. 175 men). The value of BMI significantly differentiated the level of alcohol consumption (χ²=17.513; p=0.008). Conclusions. Most respondents consume alcohol at low-risk. Gender and BMI value significantly determine alcohol consumption. It is therefore extremely important to organize at universities cyclical preventive lectures on the harmful effects of alcohol consumption, highlighting its different impact on men and women. Physical activity plays a positive role in promoting health, even when at the same time unhealthy habits such as excessive alcohol consumption occur. Therefore, the possibility of participation in the university in the afternoon sports and recreation classes should be particularly promoted among students.
Wprowadzenie. Alkohol jest jednym z psychoaktywnych środków uzależniających obecnych w życiu studenta, a jego spożycie odnotowuje się na wysokim poziomie. Celem badań było określenie poziomu spożycia alkoholu przez studiujących w województwie lubelskim. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w 2018 roku wśród 700 studentów studiów I-go stopnia z województwa Lubelskiego (456 kobiet – 65,14% i 244 mężczyzn – 34,86%), którzy wypełnili przez Internet test Rozpoznawania Zaburzeń Związanych ze Spożywaniem Alkoholu (AUDIT). Wyniki. Zdecydowana większość badanych pije alkohol (80% – 560 osób), co piąty badany deklarował abstynencję (20% – 140). Płeć ankietowanych istotnie różnicowała poziom spożycia alkoholu (χ²= 42,262; p<0,0001). Więcej kobiet niż mężczyzn spożywało alkohol na niskim poziomie ryzyka wystąpienia zaburzeń związanych ze spożywaniem alkoholu (89,04%, tj. 406 kobiet – 71,72%, tj. 175 mężczyzn). Wartość wskaźnika BMI różnicowała istotnie poziom spożycia alkoholu (χ²=17,513; p=0,008). Wnioski. Większość respondentów spożywa alkohol na niskim poziomie ryzyka. Płeć i wartość wskaźnika BMI istotnie determinują spożywanie alkoholu. Jest zatem niezmiernie ważne, aby organizować na uczelniach wyższych cykliczne wykłady profilaktyczne na temat szkodliwych skutków spożywania alkoholu, podkreślając jego różny wpływ na organizmy kobiet i mężczyzn. Aktywność fizyczna odgrywa pozytywną rolę w promowaniu zdrowia, nawet wtedy, gdy jednocześnie pojawiają się niezdrowe nawyki, takie jak na przykład nadmierna konsumpcja alkoholu. Należy zatem szczególnie promować wśród studentów możliwość uczestnictwa na uczelni w popołudniowych zajęciach sportowo-rekreacyjnych.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2020, 14, 1; 18-23
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy konstruowania nawierzchni drogowych
Some problems in the road pavement construction
Autorzy:
Wasilewska, M.
Plewa, A.
Gardziejczyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/402581.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
mieszanka mineralno-asfaltowa
wskaźnik szorstkości
właściwości przeciwpoślizgowe
trwałość zmęczeniowa
nawierzchnia drogowa
road pavement
asphalt concrete
Opis:
W Zakładzie Inżynierii Drogowej Politechniki Białostockiej są prowadzone badania dotyczące właściwości przeciwpoślizgowych warstw ścieralnych oraz trwałości zmęczeniowej nawierzchni drogowych. W artykule przedstawiono wyniki badań i analiz wskaźnika szorstkości nawierzchni z betonu asfaltowego i mastyksu grysowego SMA, w zależności od rodzaju i uziarnienia kruszywa oraz trwałości zmęczeniowej nawierzchni drogowych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na betony asfaltowe o wysokim module sztywności (AC WMS). Ustalono między innymi, że nie ma możliwości prawidłowej oceny właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni drogowych tylko w oparciu o odporność na polerowanie zastosowanego kruszywa. Wykazano także, że spośród badanych mieszanek AC WMS najwyższą odporność na zmęczenie wykazały mieszanki AC WMS 16 z asfaltem modyfikowanym PMB10/40-65, zaś najniższą z asfaltem drogowym 20/30. Ustalono także, że mieszanki typu AC WMS charakteryzują się znacznie wyższą odpornością na deformacje trwałe oraz wysokim modułem sztywności przy niedużej ilości twardego bądź specjalnego asfaltu.
The research carried out in the Division of Road Engineering at the Bialystok Technical University mostly concerns the skid resistance of wearing course and road pavement fatigue life. The results of the analysis of roughness index of the asphalt concrete pavement and SMA pavement taking into account the grain size and fatigue life are presented in the paper. The special note is taken to asphalt concrete with high stiffness modules (AC WMS). It was determined that there is no possibility of right estimation of skid resistance characteristic, taking into consideration only resistance of grain polishing. It is shown, that the highest resistance had AC WMS 16 mixture with PMB10/40-65 asphalt and the lowest with road asphalt 20/30. The mixture type AC WMS have higher resistance on durable deformation and high modulus of stiffness with small amount of hard or special asphalt.
Źródło:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska; 2011, 2, 2; 183-189
2081-3279
Pojawia się w:
Budownictwo i Inżynieria Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie granulatu asfaltowego ze sfrezowanych warstw nawierzchni drogowych
Use of reclaimed asphalt pavement with milled road pavement layers
Autorzy:
Plewa, A.
Wasilewska, M.
Gardziejczyk, W.
Gierasimiuk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399681.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
granulat asfaltowy
mieszanka mineralno-asfaltowa
moduł sztywności
trwałość zmęczeniowa
reclaimed asphalt pavement
asphalt mixes
asphalt concrete
stiffness modulus asphalt mixes
fatigue life of asphalt mixes
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości funkcjonalnych mieszanek mineralno-asfaltowych z granulatem asfaltowym. W badaniach wykorzystano mieszanki mineralno-asfaltowe typu beton asfaltowy AC 22, stosowane do warstwy podbudowy nawierzchni drogowych obciążonych ruchem kategorii KR5 i KR6. Mieszanki mineralno-asfaltowe zróżnicowano pod względem ilości zastosowanego granulatu asfaltowego: 0%, 10%, 15% I 20%. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że mieszanki mineralno-asfaltowe z granulatem asfaltowym charakteryzują się porównywalnymi, a w niektórych przypadkach lepszymi, właściwościami funkcjonalnymi w porównaniu z mieszanką referencyjną bez granulatu.
The article presents the results of research on the functional properties of asphalt mixes using RAP obtained from milling asphalt road pavements. Asphalt concrete AC 22P with 0%, 10%, 15% and 20% addition of RAP used for base course of road pavements were designed. It was found that asphalt mixes with RAP characterized by comparable and in some cases better functional properties compared to the asphalt mixes without RAP (0%). One should notice the influence of RAP on the performance and durability of the asphalt mixtures, as compared to virgin asphalt mixtures (without RAP).
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2015, 43; 55-61
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie granulatu asfaltowego w podbudowie z betonu asfaltowego w nawierzchni drogowej
Use of Reclaimed Asphalt Pavement to Asphalt Concrete Base Course
Autorzy:
Wasilewska, M.
Gardziejczyk, W.
Plewa, A.
Gierasimiuk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818581.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
granulat asfaltowy
nawierzchnia drogowa
podbudowa
reclaimed asphalt pavement
road pavement
base course
Opis:
Reclaimed Asphalt Pavement (RAP) is an asphalt pavement material which is acquired from removed or reconstructed asphalt roadways. When properly crushed and screened, RAP consists of high-quality, well-graded aggregates coated by asphalt cement. A study done showed that the use of RAP in asphalt mixture, guarantees the required pavement durability with reduced cost of asphalt mixtures production. European product standards and Polish technical guidelines contain all relevant regulations and requirements regarding hot asphalt mixtures. There are two main methods to introduce the RAP into asphalt mixtures at the asphalt mixing plant: cold and hot method. The most popular method in Poland is the cold method, where the cold RAP is added directly to the mixer. In many European countries maximum amount of RAP is 30% in cold method. Polish technical guidelines WT- 2:2010 reduce also the maximum amount of RAP in HMA without taking into consideration the technical capabilities of asphalt mixing plants. It may be used only a maximum of 15% to asphalt mixture according to the WT-2:2010 .The paper presents the research results of asphalt mixtures with 10%, 15% and 20% addition of RAP stored on the square of the asphalt plant near Bialystok. In the first stage of the study the amount of foreign impurities in the RAP, granulation of aggregates and asphalt content was performed. It was found that, despite the large heterogeneity tested RAP meets the standard requirements. Positive results have enabled the design of the initial composition of asphalt mixtures to base course, namely Asphalt Concrete (AC) for different categories of road traffic. AC prepared with 10%, 15% and 20% addition of the RAP and without the addition of RAP were tested on water resistance, rutting, fatigue life and stiffness modulus. The research results showed that RAP is a valuable material that can be used for the production of asphalt concrete designed for the base course for all categories of road traffic. It was found that the addition of RAP can reduce the amount of asphalt in asphalt mix up to 26% and the consumption of natural aggregate by approximately 20%. It should be noted the influence of RAP on the performance and the durability of the asphalt mixtures as compared to virgin asphalt mixtures (without RAP).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 2; 973-997
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Detection of fibrinogen monolayers on mica by the colloid enhancement
Autorzy:
Nattich-Rak, M.
Adamczyk, Z.
Wasilewska, M.
Radziszewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363140.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
adsorpcja lateksu
fibrynogen
koloidalne wzmocnienie warstw białkowych
monowarstwy fibrynogenu na mikach
adsorpcja nieodwracalna
cząstki koloidalne
adsorption of latex
fibrinogen
colloid enhancement of protein layers
fibrinogen monolayers by mica
irreversible adsorption
colloid particles
Opis:
Physicochemical properties of bovine plasma fibrinogen (Fb) in electrolyte solutions were characterised, comprising the diffusion coefficient (hydrodynamic radius), electrophoretic mobility (zeta potential) and the isoelectric point, found to be at pH=5.8. Similar electrokinetic measurements were performed for the mica substrate using the streaming potential cell. The kinetics of Fb adsorption on mica under diffusion-controlled transport was also studied. The surface concentration of Fb on mica was determined directly by AFM counting. By adjusting the time of adsorption, and bulk Fb concentration, monolayers of desired coverage were produced. It was confirmed that Fb adsorbed irreversibly on mica both at pH=3.5 and pH=7.4 (physiological value). It was postulated that in the latter case, where both the substrate and fibrinogen molecules were negatively charged, adsorption was due to heterogeneous charge distribution over the protein molecule. In order to check this hypothesis, monolayers of Fb on mica were studied using the colloid enhancement (CE) method, in which negatively and positively charged latex particles were used. Results of these experiments were quantitatively interpreted in terms of the fluctuation theory assuming that adsorption sites consisted of two and three Fb molecules, for pH=3.5 and 7.4, respectively. This allowed one to determine limits of applicability of the classical DLVO theory and confirm a heterogeneous charge distribution over the Fb molecule. It was also concluded that the CE method can be used for a sensitive determination of the Fb bulk concentration for the range inaccessible for other methods, i.e., for 0.1ppm and below. Another effect of vital significance confirmed in this work was that for some range of fibrinogen coverage both the negative and positive latexes efficiently adsorbed. This indicates the formation of superadsorbing surfaces having potential significance for various filtration processes.
Źródło:
Environmental Biotechnology; 2011, 7, 1; 1-11
1734-4964
Pojawia się w:
Environmental Biotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyznaczanie pól anomalii geochemicznych Zn w dolomitach kruszconośnych metodą krigingu indykatorowego
Delimitation of Zn geochemical anomalies in the ore-bearing dolomites with indicator kriging
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska, M.
Strzelska-Smakowska, B.
Krzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063269.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zawartość Zn
dolomit kruszconośny
pola anomalii geochemicznych
kriging indykatorowy
zinc content
ore-bearing dolomite
geochemical aureoles
indicator kriging
Opis:
Przedstawiono uwarunkowania poprawnego konstruowania map izoliniowych dla potrzeb wyznaczania pól anomalii geochemicznych. Opisano sposób zastosowania nieparametrycznej procedury geostatystycznej krigingu indykatorowego do kreślenia map prawdopodobieństwa przekroczenia założonej brzeżnej (minimalnej) zawartości składnika. Mapy prawdopodobieństwa zastosowano do wyznaczenia pól anomalnych zawartości Zn w dolomitach kruszconośnych NE obrzeżenia Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Stwierdzono, że ze względu na znaczną rozpiętość pionową interwałów z zawartościami Zn, przekraczającymi przyjętą wartość progową 0,5%, okonturowanie pól anomalii geochemicznej w płaszczyźnie poziomej jest niewystarczające. Zarekomendowano zastosowanie trójwymiarowego wariantu krigingu indykatorowego do wyznaczania brył anomalii geochemicznych w przestrzeni obiektów geologicznych.
The authors present the principles of proper construction of geochemical anomaly (aureoles) contour maps. A non--parametrical geostatistical procedure of indicator kriging has been applied to drawing probability maps that show the areas where a threshold (i.e. minimum) value of the element has been exceeded. Such maps have been prepared to delimit zinc anomalies in ore-bearing dolomites in the NE margin of the Upper Silesian Coal Basin. As the vertical range of intervals with the zinc content exceeding the accepted value of 0.5% has been found to be considerable, horizontal maps of zinc distribution are not sufficient to present correctly its aureoles. The recommended dure includes a three-dimensional variant of indicator kriging in delimiting 3D blocks of geochemical anomalies in the study area.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 113-116
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ grzybów rodzaju Trichoderma Pers. na wzrost Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink
Effect of Trichoderma Pers. on the growth of Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink
Autorzy:
Szewczyk, W.H.
Baranowska-Wasilewska, M.K.
Molińska-Glura, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/993269.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
fitopatologia lesna
drzewa lesne
choroby grzybowe
opienkowa zgnilizna korzeni
Armillaria ostoyae
ograniczanie wzrostu
grzyby antagonistyczne
Trichoderma
skutecznosc
biologiczne metody ochrony roslin
armillaria
trichoderma
biosecurity
plant protection
Opis:
Armillaria root rot is one of the most important diseases in Polish forests. Study assesses if mycelium mixed with soil and metabolites of antagonistic Trichoderma reduce the occurrence of Armillaria. No influence of Trichoderma on the growth of Armillaria ostoyae rhyzomorphs and mycelium was found.
Źródło:
Sylwan; 2013, 157, 05; 395-400
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opróbowanie złóż do badań chemicznych i jego dokumentowanie - oczekiwania i rzeczywistość
Sampling of deposits for chemical analyses and its reporting - expectations and reality
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169218.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
opróbowanie
złoża
błędy
błąd losowy
błąd systematyczny
sampling
deposits
errors
random error
systematic error
Opis:
Przedstawiono podstawowe mankamenty i uchybienia opróbowania złóż kopalin stałych. Podkreślono powszechny brak systematycznych opróbowań kontrolnych i oceny dokładności opróbowania w dokumentacjach geologicznych. Zwrócono uwagę na zbyt powściągliwy i niedostateczny opis opróbowania rdzeni wiertniczych i wyrobisk górniczych. Zaproponowano poszerzony zakres i układ projektu opróbowania złóż. Scharakteryzowano specyficzne problemy opróbowania złóż węgla kamiennego, wapieni i rud Cu-Ag. Na przykładzie fikcyjnego zbioru danych zilustrowano wpływ trzech rodzajów błędów opróbowania (losowego, systematycznego stałego i systematycznego proporcjonalnego) na ocenę zawartości składników chemicznych.
The basic shortcomings and misconduct of deposits’ sampling were presented. The common lack of systematic control samples and the assessment of deposit sampling accuracy in geological reporting were emphasized. The attention has been drawn to too laconic and insufficient description of sampling of bore cores and mine workings. The specific problems of deposit sampling of hard coal, limestone and Cu-Ag ores were characterized. The impact of three kinds of sampling errors (random, systematic - constant and systematic – proportional) on an estimation of mean contents of chemical components was illustrated by example of fictional data set.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 2; 52-57
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoryzacja zasobów złóż węgla kamiennego w świetle wytycznych do JORC Code i geostatystyki
Categorization of bituminous coal resources based upon the guidelines of the JORC Code and the geostatistics
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170013.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
węgiel kamienny
zasoby
JORC Code
geostatystyka
kategoryzacja
coal
resources
geostatistics
categorization
Opis:
Skrótowo opisano zasady kategoryzacji zasobów złóż węgła kamiennego ujęte w australijskich wytycznych oceny i raportowania zasobów. Nawiązano do polskiej klasyfikacji stopnia zbadania złoża. Przedstawiono możliwości geostatystycznego wsparcia kategoryzacji zasobów wynikami badania zmienności parametrów zasobowych za pomocą semiwariogramów i oceny dokładności ich szacowania metodą krigingu. Wykazano, że stosowanie zasięgów semiwariogramów jako jedynego kryterium wyznaczania granic poszczególnych kategorii zasobów jest niewystarczające. Zaproponowano nową metodę kategoryzacji zasobów opartą na względnym udziale nielosowego składnika zmienności parametru zasobowego w jego całkowitej zmienności dla izotropowego modelu sferycznego semiwariogramu. W jej ramach założono, że zasoby węgla wokół punktów rozpoznania do odległości odpowiadającej minimalnemu udziałowi składnika nielosowego - 2/3 można zakwalifikować do kategorii measured, dla odległości odpowiadającej udziałom z przedziału od 2/3 do 1/3 - do kategorii indicated oraz dla odległości odpowiadającej udziałom z przedziału od 1/3 do 1/10 - do kategorii inferred. Podano przykłady oszacowań zasięgów kategorii dla trzech wyty¬powanych pokładów polskich złóż węgła kamiennego.
The authors briefly describe the principles of categorization of bituminous coal resources contained in the Australian guidelines for Estimating and Reporting of Inventory Coal, Coal Resources and Coal Reserves reports, and refers these guidelines to the Polish categories of deposit assessment. The opportunities are presented of geostatistical approach as a support for catego¬rization of resources provided by semivariograms which estimate the variability of deposit parameters and by the kriging-based accuracy evaluation of deposit parameters estimations. It was demonstrated that the application of semivariograms ranges as the only criterion contouring the particular resources categories is insufficient. Hence, the new method of resources categorization was proposed, based upon the relative share of non-random component of variability of given deposit parameter in its overall variability determined for isotropic model of spherical semivariogram. The new method presumes that coal resources around the measurement sites of deposit parameters can be categorized as "measured" within the distance corresponding to the minimum share of non-random component, which is 2/3. For the distance corresponding to the share of non-random component between 2/3 and 1/3, the resources can be categorized as "indicated" and those contained with the distance corresponding to the share of non-random component between 1/3 to 1/10 can be regarded as "inferred". The examples are provided of categories ranges for the 3 selected coal seams from the Polish deposits.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2014, 55, 2-3; 67-73
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaawansowane techniki geostatystyczne we wstępnym etapie projektowania zagospodarowania złoża
Advanced geostatistical techniques in the preliminary stage of the design of deposit development
Autorzy:
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Naworyta, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171159.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
modelowanie złóż
kriging zwyczajny
kriging indykatorowy
symulacja geostatystyczna
węgiel brunatny
deposit’s modeling
ordinary kriging
indicator kriging
geostatistical simulation
lignite
Opis:
W artykule przedstawiono zastosowanie trzech metod geostatystycznych do wyznaczenia granic złoża przyjmując jako kryterium wartość brzeżną miąższości pokładu. Do modelowania zastosowano kriging zwyczajny (OK), kriging indykatorowy (IK) oraz warunkową sekwencyjną symulację Gaussa (SG). Studium przypadku wykonano na podstawie danych z otworów wiertniczych jednego z polskich złóż węgla brunatnego. Przedstawiono główne założenia wymienionych metod oraz główne etapy przeprowadzania procedury modelowania. Wykonano modele złoża w postaci map izoliniowych metodą krigingu (OK) i (SG) zwracając szczególną uwagę na różnice w mapach odchylenia standardowego obydwu modeli. Stosując metodę krigingu indykatorowego (IK) oraz symulacji (SG) wykonano modele probabilistyczne przedstawiające mapy prawdopodobieństwa przekroczenia założonej wartości brzeżnej. We wnioskach podkreślono różnice w wynikach zastosowanych metod oraz konieczność interpretacji map izoliniowych wraz z mapami odchylenia standardowego. Wykonanie modeli złoża metodami geostatystycznymi wymaga większych umiejętności metodycznych i interpretacyjnych, te jednak w stosunku do modeli deterministycznych mają znaczącą przewagę i lepiej oddają rzeczywiste własności modelowanego złoża.
This paper presents the application of three geostatistical methods to determine boundaries of the deposit on the basis of the criterion adopted by the established minimal value of the seam thickness. The models of the lignite deposit has been made using methods: ordinary kriging (OK), an indicator kriging (IK) and a conditional sequential Gaussian simulation (SG). A case study was performed using data from boreholes of one Polish lignite deposits. The main assumptions of the methods and the main steps of the modeling procedure has been presented. The models of the deposit has been made in the form of contour maps (OK) and (SG), paying particular attention to the differences in the maps of the standard deviation of the two models. Using the method of the indicator kriging (IK) and Gaussian sequential simulation (SG) the probabilistic models has been made which present the exceeding probability of predetermined marginal value of seam thickness. In the conclusion the differences in the results of the methods were highlighted. The need for more appropriate interpretation of models together with their standard deviation maps were underlined. The modeling of deposits with geostatistical methods requires more methodological and interpretative skills, however in relation to deterministic models they have a significant advantage and better reflect the actual properties of a modeled deposit.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 95-102
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy ewidencjonowania ruchu i stanu zasobów złóż wapieni
Selected problems of the recording of change and state of limestone deposit resources
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394803.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wapienie
zasoby
geostatystyka
dokładność
ewidencja
limestones
resources
geostatistics
accuracy
registration
Opis:
Przedstawiono zalety i wady modelowania i szacowania zasobów złóż wapieni metodami tradycyjnymi i geostatystycznymi 3D. Skomentowano obowiązujące w Polsce wymagania dotyczące dokładności szacowania zasobów złóż na tle prognozowanych (teoretycznych) błędów oszacowań zasobów wapieni i sposobu zapisu wielkości ich zasobów. Stwierdzono, że notacja wielkości zasobów w różnego rodzaju dokumentach nie jest właściwa, gdyż nie odzwierciedla dokładności ich oszacowań. Zaproponowano wykazywanie wielkości zaktualizowanych zasobów złóż wapieni w corocznych bilansach zasobów złóż kopalin z dokładnością do 100 tys. ton oraz w operatach ewidencyjnych z dokładnością do 1 tys. ton.
The advantages and disadvantages of modelling and estimation of limestone deposit resources with traditional and geostatistical methods were presented. Current Polish requirements concerning the accuracy of deposit resources assessment related to predicted (theoretical) errors of limestone resources assessment were commented. It was stated that the notation of the amount of resources recorded in different documents is not correct, because it does not reflect the accuracy of resources assessment. The notation of the amount of updated limestone resources in annual register of mineral deposits in Poland accurate to within 100,000 metric tons and in annual resources reports accurate to within 1,000 metric tons, was proposed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 88; 175-182
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geostatystyczna analiza parametrów złoża węgla brunatnego w funkcji postępów projektowanej eksploatacji
Geostatistical analysis of lignite deposit parameters in the function of the operation progress
Autorzy:
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Naworyta, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216460.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel brunatny
geostatystyka
sterowanie jakością
lignite
geostatistics
quality control
Opis:
Przedmiotem badań była analiza jakości kopaliny w planowanym do zagospodarowania złożu węgla brunatnego Gubin. Analizy i ich wyniki odnoszące się do długoterminowego planowania eksploatacji mają istotne znaczenie dla określenia parametrów technologicznych elektrowni, w której będzie produkowana energia na bazie węgla brunatnego ze złoża Gubin. Oszacowanie średniej miąższości pokładów (M) i wartości opałowej węgla (Qir) wykonano dla obszarów złoża w granicach pięcioletnich postępów eksploatacji dla dwóch planowanych do eksploatacji pokładów węgla II i IV. Szacowanie średnich wartości parametrów i prognozę błędów tych oszacowań wykonano z wykorzystaniem metody krigingu poligonowego, opartej na założeniach krigingu zwyczajnego w odmianie blokowej. Oszacowana w pięcioletnich okresach eksploatacji średnia miąższość pokładu II przyjmuje wartości od 9,5 do 13,8 m, natomiast pokładu IV od 5,6 do 15,6 m. Zakres średnich wartości opałowych węgla w granicach projektowanych pięcioletnich postępów eksploatacji w obu pokładach jest zbliżony i przyjmuje wartości: w pokładzie II od 8,5 do 9,7 MJ/kg, w pokładzie IV od 8,1 do 10,4 MJ/kg. Parametry w obydwu pokładach naprzemiennie przyjmują średnie wartości maksymalne i minimalne. W pięcioletnich okresach eksploatacji, w których w pokładzie II obserwuje się niską wartość opałową węgla, w pokładzie IV przeciwnie, występują wartości wysokie. Dzięki temu zjawisku możliwe jest utrzymanie wartości opałowej złoża na określonym poziomie poprzez odpowiednie mieszanie węgla dostarczanego z obydwu pokładów. Korzystny efekt równoległej eksploatacji obydwu pokładów ilustrują przedstawione na wykresach wypadkowe wielkości miąższości pokładów II i IV oraz wartości opałowych węgla. [...]
The subject of this paper is an analysis of the lignite quality parameters in the Gubin lignite deposit. Analyses relate to long-term operation plan. Results of analyses are important for determining the technological parameters of the power plant, which will produce energy basing on the Gubin lignite deposit. The average value of lignite parameters has been estimated for areas within the planned five-year progress of the operation. Analyses were performed for two lignite beds – II and IV, which has been designed for parallel exploitation. The estimation of the parameters average values together with the estimation errors has been calculated using the polynomial kriging method, based on the assumptions of ordinary kriging in a variation of the block kriging. The estimated five-year operating periods in the average thickness of the seam II takes values from 9.5 to 13.8 m; in case of the seam IV – from 5.6 to 15.6 m. Ranges of calorific values estimated in five-year periods in the both seams are similar, and takes values in the seam II of 8.5 to 9.7 MJ/kg; in the seam IV from 8.1 to 10.4 MJ/kg. The parameters of both deposit seams take the average maximum and minimum values alternately. In periods, in which the lignite of the seam II has a low calorific value in the seam IV on the contrary values are high. Thus random phenomenon is possible to maintain the calorific value at the certain level mixing the lignite supplied from the both exploited seams. The total calorific value illustrate the beneficial effect resulting from parallel operation of seams II and IV. [...]
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 3; 77-91
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geochemical modeling of the Cu-Ag deposits from the Lubin-Głogów Copper District (Poland) supported by lithological modeling
Modelowanie geochemiczne złóż Cu-Ag LGOM wspomagane modelowaniem litologicznym
Autorzy:
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Mucha, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216685.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
Cu-Ag deposit
3D lithological model
3D geochemical model
Plurigaussian simulation
złoże Cu-Ag LGOM
litologiczny model 3D
geochemiczny model 3D
symulacja Plurigaussian
Opis:
The most important reasons for the limited credibility of 3D geochemical models of the Cu-Ag deposits (The Lubin-Głogów Copper District) are unfavorable statistical characteristics of the main metals (Cu, Ag), and the unfavorable structure of their variability with a relatively poorly marked non-random component of variability. It is hoped that the accuracy of geochemical models can be increased by previous lithological modeling of a given deposit. This is due to significant differences in mean Cu content in both the main lithological series (carbonates, shales and sandstones) and individual lithological units within them, which justifies separate geochemical modeling of each. The paper presents the results of the comparison of the reliability of 3D modeling of Cu content carried out in both individual and main lithological units of the Cu-Ag Rudna deposit (The Lubin-Głogów Copper District). The 3D lithological models were made using ordinary kriging (main lithological units) and Plurigaussian simulation (individual lithological units). The 3D estimation of Cu content within lithological models was carried out using the ordinary kriging (OK ) and squared inverse distance (ID2) methods. The verification of the accuracy of Cu estimates in the 3D model using spot samples of the test data set has shown only a slight increase in the accuracy of the estimates of Cu content within the individual lithological units of the shale series compared to the estimates of Cu content in the whole main lithology. In most cases, 3D models of Cu content carried out using the ordinary kriging method are slightly more accurate than the analogous squared inverse distance weighting method.
Ważniejszymi przyczynami ograniczonej wiarygodności modeli geochemicznych 3D złóż Cu-Ag LGOM są niekorzystne cechy statystyczne zawartości metali podstawowych (Cu, Ag) oraz niekorzystna struktura ich zmienności ze stosunkowo słabo zaznaczonym nielosowym składnikiem zmienności. Pewne nadzieje na zwiększenie dokładności modeli geochemicznych budzi poprzedzenie jego konstrukcji modelowaniem litologicznym złoża. Wynika to ze zróżnicowania poziomów średnich zawartości metali zarówno między podstawowymi seriami litologicznymi (węglany, łupki i piaskowce) jak i pomiędzy wyróżnionymi w ich obrębie litologiami szczegółowymi, co uzasadnia wykonywanie modelowania geochemicznego oddzielnie dla każdego z nich. W artykule przedstawiono wyniki porównania wiarygodności modelowania 3D zawartości miedzi indywidualnie w podstawowych i szczegółowych wydzieleniach litologicznych we fragmencie złoża Cu-Ag Rudna (LGOM). Modele litologiczne 3D wykonano metodami krigingu zwyczajnego (litologie podstawowe) i symulacji Plurigaussian (litologie szczegółowe). Do szacowania 3D zawartości Cu w obrębie modeli litologicznych wykorzystano metody krigingu zwyczajnego i odwrotnej odległości do drugiej potęgi. Weryfikacja dokładności oszacowań zawartości Cu w modelu 3D, wykonana punktowo na podstawie zbioru testowego, wykazała jedynie niewielki wzrost dokładności oszacowań zawartości Cu w obrębie szczegółowych wydzieleń litologicznych serii łupkowej w porównaniu z oszacowaniami zawartości Cu w tej litologii podstawowej traktowanej jako całość. W zdecydowanej większości przypadków modele 3D zawartości Cu w wydzieleniach litologicznych wykonane metodą krigingu zwyczajnego cechują się nieco wyższą dokładnością niż analogiczne modele wykonane metodą z wagowaniem na odwrotność odległości do 2 potęgi.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 4; 63-78
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geostatystyka jako narzędzie wspomagające badania polskich złóż – główne kierunki zastosowań
Geostatistics as a tool supporting research on mineral deposits of Poland – main directions of applications
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063113.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
semiwariogram
kriging
geostatyka
złoża
semivariogram
geostatistic
mineral deposits
Opis:
W artykule skrótowo przedstawiono historię rozwoju geostatystyki w świecie i jej zastosowań w Polsce. Wymieniono i skomentowano główne kierunki wykorzystania geostatystyki w badaniu polskich złóż kopalin stałych, a w szczególności do szacowania zasobów kopaliny oraz modelowania rozkładu przestrzennego wartości parametrów złożowych. Wskazano na potrzebę i celowość wdrożenia metod geostatystycznych do praktyki rozpoznawania i dokumentowania złóż, projektowania ich eksploatacji i prognozy jakości urobku.
The history of development of geostatistical methods in the world and their applications in Poland are shortly presented. Main directions of the use of geostatistics in the evaluation of mineral deposits of Poland are discussed, especially with regard to resource estimation and modelling of spatial distribution of deposit parameters. The necessity of wider implementation of geostatistics for proving mineral deposits, exploitation planning, sampling pattern optimizing and output quality predicting is emphasized.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 409--415
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozowanie jakości urobku metodami geostatystyki 3D - perspektywy i ograniczenia
The output quality prediction with the 3D kriging method - prospects and limitations
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216220.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
modelowanie 3D
geostatystyka
kriging
3D
złoże Cu
3D modeling
geostatistics
3D kriging
Cu ore deposit
Opis:
Przedstawiono zasady przestrzennego modelowania złóż z zastosowaniem geostatystycznej procedury krigingu 3D. Wskazano na zalety i przewagi metody krigingu 3D dla prognozowania jakości urobku nad klasycznymi metodami 2D wizualizacji złóż. Zwrócono uwagę na ograniczenia i trudności modelowania geostatystycznego 3D, a w szczególności na kwestie modelowania zmienności przestrzennej parametrów złożowych za pomocą semiwariogramów, doboru wielkości bloków elementarnych (minibloków) i liczby próbek uwzględnianych w algorytmach obliczeniowych. Podkreślono konieczność weryfikacji oszacowań jakości urobku uzyskanych na podstawie modeli 3D złóż przez porównanie ich z danymi z produkcji lub opróbowania wykonywanego w trakcie eksploatacji. Wymienione problemy zilustrowano na przykładzie oszacowań fragmentu jednego ze złóż Cu-Ag LGOM.
The principles of modeling of deposits using geostatistical procedure of the 3D kriging have been outlined. The advantages of the 3D modeling for the mean grade prediction in mining blocs over the 2D methods of deposit visualization have been pointed out. The basic limitations and difficulties of using the 3D kriging procedure have been reviewed, especially: proper modeling of 3D variability by means of semivariograms, selection of optimal number of data taken for estimation of grades in elementary calculation blocks and choice of proper dimensions of these blocks. The necessity of verification of 3D modeling results by comparing them with the data from mining and/or denser sampling has been emphasized. The problems mentioned have been illustrated by an example of the Cu content estimation in the Cu-Ag Polish ore deposits.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 2; 57-67
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geostatistical support for categorization of metal ore resources in Poland
Geostatystyczne wspomaganie kategoryzacji zasobów polskich złóż rud metali
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216478.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
categorization of resources
metal ore
semivariogram
JORC Code
kategoryzacja zasobów
rudy metali
semiwariogram
Opis:
The authors attempted to introduce some components of the Australasian JORC Code system to the categorization of Polish Cu-Ag and Zn-Pb ore resources. The proposed geostatistical method of resource categorization applies two criteria: continuity of deposit parameters described by semivariograms and permissible, relative standard error of resources estimation determined with the ordinary kriging procedure. Considering the first criterion, we propose the following values of autocorrelation coefficients, which define the ranges (distances) of the resources categories around the measurement sites (e.g., exploration wells): “measured” category (A + B in the Polish system) – the values of the autocorrelation coefficient from 1 to 2/3, “indicated” category (C1 in the Polish system) – the values of the autocorrelation coefficient from 2/3 to 1/3, “inferred” category (partly C2 in the Polish system) – the values of the autocorrelation coefficient from 1/3 to 1/20, “out-of-doors” category (partly D in the Polish system) – the values of autocorrelation coefficient from 1/20 to 0. The second criterion of resources categorization is based upon the relative, standard errors of resources estimations calculated for the parts of deposit defined with the first criterion. The following permissible values of errors determined as the errors of ordinary kriging have been proposed: “measured” category (A + B in the Polish system) – 10% error, “indicated” category (C1 in the Polish system) – 30% error, “out-of-doors” category (partly D in the Polish system) – 50% error. [...]
W artykule podjęto próbę włączenia pewnych elementów australijskiego systemu raportowania zasobów JORC Code do kategoryzacji polskich złóż Cu-Ag i Zn-Pb. Zaproponowano geostatystyczną metodę kategoryzacji uwzględniającą dwa kryteria: ciągłość parametrów zasobowych opisywaną za pomocą semiwariogramów oraz dopuszczalny relatywny, standardowy błąd oszacowania zasobów określany przy zastosowaniu procedury krigingu zwyczajnego. Według pierwszego kryterium uznano, że do poniżej wymienionych kategorii mogą być zakwalifikowane zasoby wokół punktów rozpoznania (np. otworów wiertniczych) w zasięgach odległości spełniających następujące warunki: kategoria measured (A + B wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału: od 1 do 2/3, kategoria indicated (C1 wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału: od 2/3 do 1/3, kategoria inferred (częściowo C2 wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału: od 1/3 do 1/20, zasoby poza wymienionymi kategoriami (częściowo D wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału od 1/20 do 0. Jako drugie kryterium warunkujące zaliczenie partii zasobów do danej kategorii przyjęto wielkość relatywnych, standardowych błędów oszacowań zasobów w obszarach złoża przyporządkowanym kategoriom według pierwszego kryterium. Dla poszczególnych kategorii rozpoznania zaproponowano następujące dopuszczalne wielkości błędów wyznaczanych jako błędy krigingu zwyczajnego: kategoria measured (A + B wg polskiej klasyfikacji) – 10%, kategoria indicated (C1 wg polskiej klasyfikacji) – 20%, kategoria inferred (C2 wg polskiej klasyfikacji) – 30%, zasoby poza wymienionymi kategoriami (D wg polskiej klasyfikacji) – 50%. [...]
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 4; 21-33
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Variability anisotropy of mineral deposits parameters and its impact on resources estimation - a geostatistical approach
Anizotropia zmienności parametrów i jej wpływ na szacowanie zasobów w ujęciu geostatystycznym
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216978.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
parametr złożowy
geostatystyka
semiwariogram
anizotropia
kriging zwyczajny
deposit parameters
geostatistics
semivariogram
anisotropy
ordinary kriging
Opis:
Anisotropy of variations of Polish mineral deposit parameters is rarely the subject of interest of geologists who carry on the assessment projects. However, if the anisotropy is strong its description and mathematical modeling are rational and justified as it may affect the accuracy of many calculations suitably for mining geology and mining engineering, e.g. estimation of resources and grade of particular raw-material, interpolation of deposit parameters values and construction of their contour maps, designing of optimum grade mining operations or densification of sampling grid. In geostatistics anisotropy is described with directional semivariograms which represent average variability of values of particular deposit parameter in various directions, depending on the distance between sampling sites. Convenient graphic presentation of anisotropy is map of directional semivariograms and good mathematical presentation are functions describing the anisotropy models. The paper presents the results of geostatistical descriptions of various anisotropy types in selected examples of Polish mineral deposits. Taking into account the spherical variability model, the influence of anisotropy on the results of deposit parameters estimations has been theorized for both the interpolation point and calculation block (area). It was found that anisotropy is effective for parameters estimation if three mutually interrelated factors are considered: power of directional diversification of parameters variation, contribution of random component to total, observed variation of parameters and the range of semivariograms (autocorrelation) of parameter referred to the average sampling grid density. The results demonstrate that anisotropy influences much more the estimations of parameters value in interpolation points than those of average values of parameters calculated for particular parts of deposit (calculation blocks). Moreover, anisotropy is unimportant when the random component of variability dominates the overall variability of analyzed parameter. Therefore, the simpler, isotropic variability model can be applied to geostatistical estimations of deposit parameters.
Anizotropia zmienności parametrów złożowych tylko sporadycznie bywa przedmiotem zainteresowania dokumentatorów polskich złóż . Jej opis i modelowanie matematyczne ma jednak sens i uzasadnienie, gdy jest ona silnie wyrażona, ponieważ tylko wówczas może wpływać zauważalnie na dokładność rozwiązania wielu zadań z zakresu geologii górniczej i górnictwa, takich jak: szacowanie zasobów i jakości kopaliny, interpolacja wartości parametrów złożowych i kreślenie ich map izoliniowych, projektowanie eksploatacji uśredniającej czy też projektowanie zagęszczonej sieci punktów rozpoznania (opróbowania) złoża. W geostatystyce opisu anizotropii dokonuje się za pomocą semiwariogramów kierunkowych wyrażających średnie zróżnicowanie wartości badanego parametru złożowego dla różnych kierunków badań w zależności od odległości między punktami opróbowań. Graficznie anizotropię ilustruje się najczęściej w wygodnej dla interpretacji formie mapy semiwariogramów kierunkowych oraz matematycznie za pomocą funkcji analitycznych ciągłych opisujących modele anizotropowe. W artykule przedstawiono wyniki geostatystycznego opisu różnego rodzaju anizotropii zmienności parametrów złożowych na wybranych przykładach polskich złóż kopalin stałych. Teoretycznie, na przykładzie sferycznego modelu zmienności zilustrowano wpływ anizotropii na wyniki szacowania wartości parametrów złożowych w punktach i blokach złoża. Stwierdzono, że efektywność uwzględnienia anizotropii w szacowaniu parametrów złożowych jest uzależniona od wzajemnych relacji trzech elementów: siły kierunkowego zróżnicowania zmienności parametru, udziału losowego składnika zmienności w całkowitej, obserwowanej zmienności parametru oraz zasięgu autokorelacji wartości parametru odniesionego do średniego rozstawu punktów opróbowań. Wykazano, że anizotropia ma znacznie silniejszy wpływ na oszacowanie wartości parametrów w punktach złoża niż na oszacowanie jego średnich wartości w blokach złoża. Stwierdzono, że anizotropia nie ma istotnego znaczenia w przypadku dominacji losowego składnika zmienności w obserwowanej zmienności analizowanego parametru, co upoważnia do stosowania w oszacowaniach geostatystycznych prostszego, izotropowego modelu zmienności parametru.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2012, 28, 4; 113-135
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpolation and sampling errors of the ash and sulphur contents in selected Polish bituminous coal deposit (Upper Silesian Coal Basin – USCB)
Błędy interpolacji i opróbowania zawartości popiołu i siarki w wytypowanych polskich złożach węgla kamiennego (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219174.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
geostatistics
contour maps
sampling errors
interpolation accuracy
geostatystyka
mapy izoliniowe
błędy opróbowania
dokładność interpolacji
Opis:
The basic sources of information on the parameters characterizing the quality of coal (i.e. its ash and sulphur contents) in the deposits of The Upper Silesian Coal Basin (Poland) are drill core sampling (the first stage of exploration) and channel sampling in mine workings (the second stage of exploration). Boreholes are irregularly spaced but provide relatively uniform coverage over an entire deposit area. Channel samples are taken regularly in mine workings, but only in the developed parts of the deposit. The present study considers selected seams of two mines. The methodology used is based on detailed geostatistical analysis, point kriging procedure and P. Gy’s theory of sampling. Its purpose is: defining and comparing geostatistical models for variability of the ash and sulphur contents for data originating from boreholes and mine workings, predicting by means of point kriging the values of the parameters and errors of interpolation Rusing data from boreholes at grid points where underground mine workings were later channel-sampled, assessing the accuracy of interpolation by comparison of predicted values of parameters with Real values (found by channel sampling), evaluating the variances of total secondary sampling error (error of preparation of assay samples) and analytical error introduced by assaying of sulphur and ash, assessing the contribution of sampling and analytical errors (global estimation error) to the interpolation errors. The authors found that the interpolation errors for ash or sulphur content are very large, with mean relative values of 35%-60%, mainly caused by the considerable natural variability, a significant role of random component of variability, and heterogeneity of spatial distribution of these characteristics. The sampling and analytical errors play a negligible role. Their values are smaller than 11% of interpolation error values. Presenting estimates of the spatial distribution of ash and sulphur contents in coal seams by means of contour maps is unreasonable if they are based on drill core sampling.
Prawo geologiczne i górnicze a w szczególności Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny z dnia 22 grudnia 2011 r. nakłada na dokumentatora złoża obowiązek ilustrowania zmienności jakości kopaliny za pomocą map. W odniesieniu do złóż węgla kamiennego rozmieszczenie wartości parametrów charakteryzujących jego jakość najczęściej wizualizuje się za pomocą map izoliniowych zawartości siarki, zawartości popiołu lub wartości opałowej konstruowanych w oparciu o wyniki ich interpolacji w regularnej sieci interpolacyjnej znacznie zagęszczonej w stosunku do sieci rozpoznania złoża. Podstawowymi źródłami informacji o wartościach tych parametrów w warunkach złóż Górnośląskiego Zagłębia Węglowego są wyniki opróbowania rdzeni z otworów wiertniczych (we wczesnych fazach rozpoznania złoża) i wyniki opróbowania bruzdowego pokładów w wyrobiskach górniczych (w zaawansowanych fazach rozpoznania złoża). Otwory wiertnicze są wykonywane w nieregularnej sieci ale z reguły zapewniają jednolite pokrycie złoża. Próby bruzdowe w wyrobiskach górniczych pobierane są na ogół ze stałym rozstawem ale charakteryzują jedynie części złóż rozciętych wyrobiskami. W artykule przestawiono wyniki badań nad wielkością błędów interpolacji zawartości siarki i popiołu oraz na ich tle przedstawiono oszacowania błędów opróbowania wykonane dla dwóch pokładów kopalni Murcki (330 i 334/2) oraz jednego pokładu kopalni Brzeszcze (405/1) (Fig. 1 i 2). Metodyczną podstawę badań stanowiła statystyczna i geostatystyczna analiza zmienności wyników opróbowań, geostatystyczna procedura interpolacji tych parametrów za pomocą zwyczajnego krigingu punktowego oraz dla określenia błędów przygotowania próbki do analizy chemicznej elementy teorii opróbowania Gy (Mucha i Wasilewska, 2006). Cele badań były wielokierunkowe i obejmowały: określenie i porównanie geostatystycznych modeli zmienności zawartości siarki i popiołu dla danych pochodzących z z opróbowania rdzeni wiertniczych i wyrobisk górniczych, prognozowanie za pomocą krigingu zwyczajnego na podstawie danych otworowych wartości parametrów w punktach złoża opróbowanych w późniejszej fazie rozpoznania w wyrobiskach górniczych, ocenę dokładności interpolacji przez porównanie wartości parametrów prognozowanych na podstawie danych otworowych z danymi z wyrobisk górniczych, które stanowiły zbiór referencyjny, ocenę wariancji błędów przygotowania próbek do analizy chemicznej w oparciu o formułę Gy (wzór (1)) oraz błędów oznaczeń zawartości siarki i popiołu na podstawie oznaczeń kontrolnych, ocenę udziału błędów opróbowania i oznaczeń zawartości siarki i popiołu w błędach interpolacji. Wyniki analizy statystycznej nie pozwalają z jednym wyjątkiem (zawartość siarki w pokładzie 405/1 kopalni Brzeszcze) na odrzucenie hipotezy o identyczności rozkładów prawdopodobieństwa parametrów dla danych z otworów wiertniczych i wyrobisk górniczych z ryzykiem błędu mniejszym od 5% (Fig. 3). Wyniki geostatystycznego modelowania zmienności są niejednoznaczne i pokazują w dwóch przypadkach (zawartość siarki w pokładzie 405/1 kopalni Brzeszcze i zawartości popiołu w pokładzie 334/2) drastyczne różnice w postaci modeli dla danych otworowych i górniczych. (Fig. 4). W pozostałych przypadkach modele dla obu rodzajów danych wykazują zadowalającą zgodność. Interpolacja wartości parametrów na podstawie danych otworowych za pomocą procedury krigingu punktowego charakteryzuje się niską dokładnością ze średnimi względnymi (absolutnymi) błędami rzędu 35%-60% (Tab. 1). Przyczyn niskiej dokładności interpolacji należy upatrywać przede wszystkim w dość dużej zmienności zawartości siarki i popiołu (ze współczynnikami zmienności od 38% do 77%) (Fig. 3) oraz w znaczącym udziałem losowego składnika ich zmienności reprezentowanego na modelach semiwariogramów przez silnie zaznaczoną wartość parametru modeli C0 (nugget effect) (Fig. 4). Znajduje to potwierdzenie w mapach izoliniowych sporządzonych metodą krigingu dla zawartości siarki (Fig. 5) i zawartości popiołu w węglu (Fig. 6) dla pokładu 330 w kopalni Murcki gdzie rezultaty interpolacji dokonanej metodą krigingu punktowego są najdokładniejsze. Przebiegi izolinii dla danych otworowych i z wyrobisk górniczych wykazują zauważalne różnice, podobnie jak i prognozowane błędy interpolacji. Wysokie, rzeczywiste średnie błędy interpolacji zawartości siarki (35%) i zawartości popiołu (47%) dowodzą, że możliwości wiarygodnej predykcji wartości tych parametrów w punktach złoża na podstawie danych otworowych są dalece niewystarczające dla planowania eksploatacji uśredniającej. Błędy opróbowania określone w oparciu o teoretyczną formułę Gy (wzór 1, Fig. 7) oraz błędy oznaczeń zawartości siarki i popiołu ocenione na podstawie oznaczeń kontrolnych maja marginalne znaczenie. Wariancja tych błędów stanowi zaledwie od 3% do 11% średniego kwadratowego błędu interpolacji (Fig. 8). Tak więc nie mają one zauważalnego wpływu na dokładność interpolacji. Wysokie wartości błędów interpolacji zawartości siarki i popiołu czynią bezzasadnym ilustrowanie rozmieszczenia wartości tych parametrów w pokładach za pomocą map izoliniowych skonstruowanych na podstawie rzadko rozmieszczonych danych otworowych.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 3; 791-806
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy opróbowania pośredniego złóż metodami korelacyjno-regresyjnymi na przykładzie złoża wapieni i margli
Problems related to indirect sampling methods using correlation and regression methods on the example of marl and limestone deposits
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395105.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoże wapieni i margli
składniki chemiczne
korelacje proste i wielorakie
limestone and marl deposits
chemical components
simple and multiple correlations
Opis:
Metoda korelacyjno-regresyjna jako jedna z metod opróbowania pośredniego jest wykorzystywana w praktyce geologiczno-górniczej jedynie sporadycznie. Teoretycznie powinna ona być szczególnie przydatna do prognozowania zawartości niektórych składników chemicznych w złożach wapieni i margli z uwagi na łączące je silne zależności korelacyjne. W artykule przedstawiono wyniki analizy korelacji i regresji prostej oraz wielokrotnej (wielorakiej) dla 5 wytypowanych składników (CaO, SiO2 , Al2O3 , MgO, SO3 ) oznaczonych w próbach z otworów wiertniczych rozpoznawczych i otworów strzałowych wykonanych w złożu Barcin-Piechcin-Pakość. Jako miarę siły korelacji i jakości modeli regresyjnych wykorzystano współczynniki determinacji. Stwierdzono bardzo silną korelację liniową zawartości CaO i SiO2 oraz silną korelację liniową zawartości CaO z Al2O3 i SiO2 z Al2O3 . Związki korelacyjne pozostałych par tlenków są słabe lub bardzo słabe i nie stwarzają podstaw do predykcji ich zawartości opartej na modelach regresyjnych wiążących je z zawartościami innych składników. Wykorzystanie modeli nieliniowych dla rozpatrywanych par składników przynosi jedynie niewielkie polepszenie jakości regresji, nieznaczące z praktycznego punktu widzenia. Do podobnych wniosków prowadzi także zastosowanie modeli regresji wielokrotnej, wiążącej zawartości kolejnych składników (z wyjątkiem CaO) ze wszystkimi pozostałymi. Uzyskany w dwóch przypadkach silny wzrost współczynników determinacji w porównaniu ze współczynnikami determinacji dla prostej korelacji liniowej okazał się być sztuczny i spowodowany występowaniem współliniowości pomiędzy zawartościami niektórych składników pełniących rolę zmiennych niezależnych. Z punktu widzenia praktyki geologiczno-górniczej uzyskane wyniki analizy wskazują na możliwość w pełni wiarygodnej predykcji jedynie zawartości SiO2 oraz ograniczonej wiarygodności predykcji zawartości Al2O3 , gdy znana jest zawartość CaO przy wykorzystaniu prostych, liniowych modeli regresji.
The correlation-regression method, as one of the indirect sampling methods, is only sporadically used in geological and mining activities. Theoretically, it should be particularly useful for predicting the content of some chemical components in limestone and marl deposits due to the correlation between them. The results of simple and multiple correlation and regression analysis for 5 selected components (CaO, SiO2 , Al2O3 , MgO, and SO3 ), determined in samples from exploratory boreholes and blast holes carried out in the Barcin-Piechcin-Pakość deposit, are presented in the article. The determination coefficients were used as a measure of the correlation power and the quality of the regression models. A very strong linear correlation between CaO and SiO2 content and strong linear correlations between CaO and Al2O3 and SiO2 with Al2O3 have been found. The correlation relationships of the remaining pairs of oxides are weak or very weak and do not provide a basis for prediction of their content based on regression models binding them with the content of other components. The use of nonlinear models for these pairs of oxides results in only a slight improvement in the quality of regression, insignificant from a practical point of view. The application of multiple regression models, linking the content of the mentioned components (with the exception of CaO), leads to similar conclusions. Compared to the determination coefficients of a simple linear correlation, a strong increase in determination coefficients obtained in two cases was found to be artificial and caused by a correlation between the content of the selected components acting as independent variables. From the geological and mining point of view, the results of the analysis indicate the possibility of a fully reliable prediction of SiO2 content and the limited reliability of the Al2O3 content prediction when the CaO content is determined using simple linear regression models.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 157-168
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza parametrów złoża węgla brunatnego dla potrzeb projektowania elektrowni
Analysis of lignite deposit parameters for the purpose of a planned power plant
Autorzy:
Naworyta, W.
Wasilewska-Błaszczak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/282915.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
analiza złoża
węgiel brunatny
parametry węgla brunatnego
elektrownia
deposit analysis
lignite
deposit parameters
power plant
Opis:
Elektrownie produkujące energię opierającą się na węgielu brunatnym są ściśle związane z miejscem pozyskania surowca, czyli ze złożem.W przeciwieństwie do węgla kamiennego, węgiel brunatny w stanie surowym, ze względu na swoje właściwości, nie nadaje się do transportu na większe odległości. Budowane przy złożach elektrownie bazujące na tym surowcu muszą być dostosowane do właściwości dostępnej w pobliżu kopaliny. W artykule przedstawiono analizę jednego ze złóż węgla brunatnego pod kątem parametrów technologicznych projektowanej elektrowni. Do analiz wytypowano trzy parametry węgla: popielność Ad [%], wartość opałową Qir [kJ/kg] oraz zawartość siarki całkowitej w węglu Std [%]. Na podstawie informacji z dokumentacji geologicznej oraz projektu zagospodarowania złoża określono statystykę parametrów jakościowych węgla w złożu w funkcji postępu projektowanej eksploatacji. Oprócz wartości średnich przedstawiono wielkości możliwych błędów oszacowań wynikających ze zmienności złoża ale również z niedoskonałej informacji o złożu.
Power plants producing energy from lignite are tied to the locations of lignite extraction – to lignite deposits. Unlike hard coal, raw lignite, because of its properties and water content, cannot be transported over long distances. Therefore, power plants built in the neighborhood of a deposit have to be adjusted to the properties of the lignite in the deposit. This article analyzes the parameters of a lignite deposit for the purpose of considering a new power plant. Three lignite parameters were selected – ash content Ad [%], calorific value Qir [kJ/kg], and sulfur content Std [%]. Based on the information from geological documentation and the lignite deposit development project, the analysis calculates relevant statistics of these lignite deposit parameters, taking into account the progress of the planned exploitation. The mean values as well as the standard deviation of the mean values are presented.
Źródło:
Polityka Energetyczna; 2014, 17, 4; 127-136
1429-6675
Pojawia się w:
Polityka Energetyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metod biologii molekularnej do identyfikacji grzybów zasiedlających martwe drewno sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.)
Application of molecular biology methods to indentify fungi inhabiting dead wood of Scots pine (Pinus sylvestris L.)
Autorzy:
Behnke-Borowczyk, J.
Cichon, J.
Wolowska, D.
Haluszczak, M.
Baranowska-Wasilewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/791463.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
Tematy:
roznorodnosc biologiczna
grzyby zasiedlajace drewno
drewno martwe
identyfikacja
biologia molekularna
zbiorowiska grzybow
sklad gatunkowy
molecular biology
application
identification method
fungi
colonizing fungi
species composition
wood
dead wood
Scotch pine
Pinus sylvestris
fungi community
Źródło:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2017, 11
2081-1438
2391-4106
Pojawia się w:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Defoliacja koron drzewostanów sosnowych Nadleśnictwa Złoczew
Crown defoliation of scots pine stands in Zloczew Forest District
Autorzy:
Szewczyk, W.
Jankowski, S.
Baranowska-Wasilewska, M.
Behnke-Borowczyk, J.
Molinska-Glura, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/791474.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
Źródło:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2014, 08
2081-1438
2391-4106
Pojawia się w:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stopień defoliacji drzewostanów sosnowych Nadleśnictwa Czarnobór
Defoliation of scots pine stands in Forest District Czarnobor
Autorzy:
Szewczyk, W.
Kurpiewska, A.
Gojlik, G.
Baranowska-Wasilewska, M.K.
Behnke-Borowczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/791627.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
Źródło:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2013, 07
2081-1438
2391-4106
Pojawia się w:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralizacja Zn-Pb w obszarze Koszęcin-Żarki (północna część prowincji śląsko-krakowskiej)
Zn-Pb mineralization in Koszęcin-Żarki region (northern part of Silesian-Cracow triassic province)
Autorzy:
Strzelska-Smakowska, B.
Mucha, J.
Wasilewska, M.
Paulo, A.
Gałaś, A.
Krzak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063284.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
rudy Zn-Pb
prognoza złożowa
obszary prognostyczne
trias
obszar Koszęcin-Żarki
prowincja śląsko-krakowska
Zn-Pb ores
prognostic analyses
prospection areas
Triassic
Koszęcin-Żarki region
Silesian-Cracow province
Opis:
Na podstawie anomalii geochemicznych wytypowano 4 obszary prognostyczne (I-IV) występowania rud Zn-Pb w dolomicie kruszconośnym między Koszęcinem a Żarkami. W dolomicie diploporowym uwzględniono jedynie te pola, w których mineralizacja cynkowa mieści się w obrębie pól o anomalnej mineralizacji w dolomicie kruszconośnym. Forma ciał rudnych nie jest możliwa do ustalenia na tym etapie rozpoznania. Strefy rudne rozrzucone sąw interwale ponad 100 m. Cynk dominuje w dolomicie kruszconośnym i jest jedynym składnikiem użytecznym w dolomicie diploporowym. Wzrost zawartości Pb następuje z zachodu na wschód i SE. Pola anomalii cynkowych są wydłużone w kierunku WNW-ESE, podobnie do struktur paleozoicznych. Istnieje związek II i IV obszaru prognostycznego z uskokami poprzecznymi do rozciągłości skał dolnego wapienia muszlowego, natomiast w I obszarze - związek z triasowymi uskokami podłużnymi. Obszary II i IV zlokalizowane są w pokrywie bloku górnośląskiego, a obszary I i III znajdująsię w pokrywie bloku małopolskiego. W obszarach I i IV widoczny jest związek z wyniesieniami podłoża paleozoicznego, który nie jest dostrzegalny w złożach udokumentowanych. Po raz pierwszy w Polsce testowano przydatność krigingu indykatorowego do rozwiązywania zagadnień złożowych na etapie rozpoznawania złóż, uzyskując pomyślne wyniki.
Ore prognosis in the region between Koszęcin and Żarki (northern part of the Silesian-Cracow province) is based on zinc and lead anomalies in the Triassic carbonate rocks. Four perspective areas (I-IV) were identified within the Ore-bearing Dolomite, each limited by 90% probability line of at least 0.5% of Zn and Pb content. The Ore-bearing Dolomite appears the main lithological metallotect for Zn-Pb mineralization in all the compared regions. The form of orebodies in the analyzed region cannot be set due to sparse net of drillings. Zones containing above 0.5% of Zn or Pb are scattered in different parts of the profile in more than a 100-metre interval. Zinc is the dominant component in the Ore-bearing Dolomite and the sole one in the Diplopora Dolomite. The lead content increases from the west towards the east and southeast of the region. Zinc anomaly fields are elongated WNW-ESE, as are the Paleozoic structures. Prognostic areas are related to Triassic transverse faults, whereas Triassic longitudinal faults are noticeable in area I. Areas II and IV are situated above the Upper Silesian Block, whereas areas I and III are located above the Małopolska Block. Areas I and IV are situated close to Palaeozoic elevations. Indicator kriging, applied for the first time in Poland to Zn-Pb ore recognition, was successfully tested.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 203-207
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyczne aspekty modelowania litologicznych typów rud w złożach Cu-Ag LGOM (Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego)
Practical aspects of lithological types modelling in Cu-Ag ore LGOM deposit (Legnica-Głogów Copper District)
Autorzy:
Kaczmarek, W.
Twardowski, M.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061716.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
modelowanie geologiczne 3D
litologia
złoże Cu-Ag
monoklina przedsudecka
Cu-Ag ore deposit
Fore Sudetic Monocline
3D geological modelling
lithology
Opis:
Racjonalna gospodarka złożem rud miedzi oraz efektywne i bezpieczne prowadzenie robót górniczych opierają się na podejmowaniu decyzji, których podstawę stanowią dostępne dane geologiczne i doświadczenie zdobyte przez 50 lat działalności w dziedzinie górnictwa kruszcowego na monoklinie przedsudeckiej. W 2011 roku w KGHM Polska Miedź S.A. podjęto decyzję o budowie kompetencji w zakresie modelowania trójwymiarowego złoża rud miedzi. Zdecydowano, że model złoża będzie opracowany w dwóch wariantach, zarówno jako jakościowy na podstawie trzech głównych typów rud miedzi, tj. tradycyjnego podziału litologicznego na: węglany (W), łupki (L), piaskowce (P), jak i geologiczno-strukturalny na podstawie 16 szczegółowych typów litologicznych, wdrożonych do stosowania w latach 2009–2012. Charakterystyka szczegółowych typów litologicznych została opracowana na podstawie wieloletnich doświadczeń i wprowadzona w roku 2011 na podstawie instrukcji opróbowania złoża. Dane litologiczne W–L–P i szczegółowe, pochodzące z opróbowania wyrobisk górniczych, są przechowywane w Bazie Danych Geologicznych wdrożonej w roku 2010. Dane te są wykorzystywane w procesie strukturalnego modelowania złoża 3D, który składa się zarówno z modelu powierzchni stropowych wydzieleń poszczególnych typów litologicznych, jak i modelu blokowego 3D. Model W–L–P jest wykorzystywany w procesie komputerowego generowania trójwymiarowego modelu jakościowego złoża miedzi. Model geologiczno-strukturalny pozwala na wizualizację w przestrzeni 3D struktur geologicznych, jak również charakterystykę budowy litologicznej modelowanych obszarów, wspomagając tym samym proces interpretacji geologicznej. Dostarcza on wiele dodatkowych informacji, które z powodzeniem mogą znaleźć zastosowanie m.in. w procesie planowania produkcji górniczej.
Available geological data and 50 years of mining experience on Fore-Sudetic Monocline is a base of decision making for reasonable geological resource management of copper deposit with effective and safe mining works development. In 2011 KGHM Polska Miedź S.A. decided to build competence in 3D geological modelling. It was decided that copper deposit model would be built in two variants: grade model based on three main copper ore types, traditional lithological types for copper deposit, that is: carbonates (W), shale (L), sandstone (P), and geological-structural model based on sixteen detail lithological types, introduced between 2009–2012. Characteristic of those detail lithological types was developed on the basis of many years experiences and introduced to use by sidewall logging best practices in 2011. Lithological data W–L–P as well as detail lithological types, that come from mining excavation sampling, are stored in Geological Data Base, that was implemented in 2010. This data is used to build 3D geological-structural model. The model consist of 3D wireframes that represent top of each lithological structures and 3D block model. W–L–P model is used in 3D grade modelling process. Geological-structure model, as more detailed, allow to visualize geological structures and lithological structure of copper deposit in 3D, supporting geological interpretation process. In addition geological-structural model allows to acquire additional information, that could be effectively used in mining production planning process.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 209--226
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd zastosowań geostatystyki do szacowania parametrów polskich złóż węgla brunatnego
Overview of geostatistics applications for estimation of parameters of Polish lignite deposits
Autorzy:
Jurek, J.
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394318.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
węgiel brunatny
parametry złożowe
geostatystyka
kriging
semiwariogram
lignite
deposit parameters
geostatistics
semivariogram
Opis:
Analiza opracowań publikowanych i wybranych prac niepublikowanych wykazała, że do geostatystycznego modelowania przestrzennego rozkładu parametrów polskich złóż węgla brunatnego najczęściej wykorzystywano metodę krigingu zwyczajnego, a rzadko symulację geostatystyczną. Skrótowo opisano wyniki dotychczasowych badań geostatystycznych, wskazując m.in. na trudności oceny wiarygodności modeli geostatystycznych związane z brakiem informacji o jakości danych podstawowych w dokumentacjach geologicznych, odmienność struktur zmienności parametrów pokładów węgla w różnych złożach, małą przydatność modeli geostatystycznych opartych na danych z rozpoznania wiertniczego złóż do prognozowania i sterowania jakością urobku, relatywnie małą dokładność szacowania wartości parametrów w punktach i małych blokach. Ponadto, zwrócono uwagę na możliwości wykorzystania w badaniach innych narzędzi geostatystycznych i zaproponowano poszerzenie zestawu parametrów jakościowych węgla brunatnego, które powinny być przedmiotem analiz geostatystycznych.
Analysis of the published and selected unpublished papers showed that for model spatial variability of lignite deposit parameters the ordinary kriging method was used most of all and — rarely — geostatistical conditional simulation method. Results of previous geostatistical researches were briefly described in the paper. It was stated as follows: limited credibility of geostatistical models due to the lack of information on the quality of basic data in geological reporting, the diversity of variability structures of deposit parameters in different fields, low utility of geostatistical models based on data from reconnaissance drilling to predict and control the quality of output, the relatively low accuracy of parameter values estimations at points and within small blocks. Furthermore, the possibilities of using other geostatistical tools were mentioned. Widening set of quality parameters of lignite, which should be the subject of geostatistical analysis, was proposed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 85; 143-153
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zmienności litologicznej skał złożowych na parametry jakościowe złoża rud miedzi LGOM
The impact of lithological variability of reservoir rocks on the quality parameters of the Cu-Ag deposit, Lubin–Głogów Copper District (LGCD)
Autorzy:
Kaczmarek, W.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Dudek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061647.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
złoże rud miedzi
litologia
elewacje stropu białego spągowca
monoklina przedsudecka
copper ore deposit
lithology
top-Weissliegend elevations
Fore-Sudetic Monocline
Opis:
W artykule opisano wykształcenie litologiczno-facjalne złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej, w strefach tzw. depresji stropu białego spągowca. Szczególny nacisk położono na wzajemne relacje między sąsiadującymi ze sobą odmianami litologicznymi a wykształceniem złoża bilansowego we fragmencie obszaru górniczego Sieroszowice. Badaniami objęto fragment depresji stropu białego spągowca położonej między Centralną i Północną Elewacją Rudnej. W celu zilustrowania zmienności parametrów złożowych ściśle związanych z uwarunkowaniami facjalno-litologicznymi skał goszczących, na podstawie obserwacji terenowych i wyników opróbowania złoża, wykonano metodami geostatystycznymi trójwymiarowe modele litologiczne i geochemiczne. Na podstawie map izoliniowych miąższości utworów piaskowcowych, łupkowych i węglanowych oraz przekrojów przez modele 3D, opisano wykształcenie złoża w obszarze depresji białego spągowca, gdzie profil litologiczny jest określany jako „typowy”, tj. w profilu złoża są obecne wszystkie główne typy litologiczne rud miedzi charakterystyczne dla złóż LGOM. W artykule scharakteryzowano zmienność kształtu bryły złożowej, nieregularność granic stref mineralizacji bilansowej, czym potwierdzono liczne odstępstwa od ogólnie przyjętego modelu złoża. W badanym polu eksploatacyjnym, rozpoznanym gęstą i regularną siatką opróbowania, stwierdzono wyraźną zależność między miąższością łupków miedzionośnych a obecnością w nich bilansowej mineralizacji miedziowej. Opisano również wpływ obecności utworów łupkowych o znacznej miąższości na obecność i wykształcenie bilansowej mineralizacji w leżących wyżej utworach węglanowych. Scharakteryzowano ponadto zaobserwowane w obszarze badań zróżnicowane formy wykształcenia złoża wynikające ze zmienności sekwencji litologicznej.
The article discusses the lithological and facies development of the copper ore deposit in the Fore-Sudetic Monocline in the so-called depression at the top of the Weissliegend. The lithological variability and quality parameters of the deposit in the exploitation field located between the Central and Northern elevations of Rudna, where the deposit profile is described as “typical”, i.e. the Cu-Ag mineralization occurs in all three basic lithological types of copper ore, is analyzed. The lithological variability of ores in depression zones is the reason why the degree of mineralization and the parameters of the economic deposit are highly variable. The authors focused on the mutual relationships between the neighbouring lithological units and the development of the balance deposit. To illustrate the variability of deposit parameters closely related to the lithological and facies development of the host rocks, three-dimensional lithological and geochemical models and isoline maps of the thickness of individual specific copper ore types were made using geostatistical methods and based on field observations and sampling of the deposit.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 105--119
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiarygodność modelowania 3D zawartości Pb oraz głównych metali w złożu rud Cu-Ag Sieroszowice (LGOM)
Reliability of 3D modelling of the Pb and main metals content in the Sieroszowice Cu-Ag ore deposit (Lubin-Głogów Copper District)
Autorzy:
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Kruk, M.
Mucha, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061770.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ołów
model 3D
interpolacja
kriging zwyczajny
symulacja geostatystyczna
złoże Cu-Ag
lead
3D model
interpolation
ordinary kriging
geostatistical simulation
Cu-Ag deposit
Opis:
W artykule podjęto próbę oceny możliwości wiarygodnego modelowania 3D zawartości ołowiu w porównaniu do wiarygodności modelowania 3D zawartości głównych metali złoża Cu i Ag. Modele 3D zawartości pierwiastków wykonano metodami interpolacyjnymi (kriging zwyczajny w dwóch wariantach i metoda odwrotnej odległości do kwadratu) oraz symulacyjnymi (symulacja Turning Bands). Weryfikacja dokładności oszacowań zawartości metali w modelu 3D, wykonana punktowo na podstawie zbioru testowego, wykazała że możliwe do zaakceptowania w praktyce geologiczno-górniczej są oszacowania zawartości Cu i Ag (mediany błędów oszacowań w rzędu 40%), natomiast wiarygodność modelu Pb jest mała (mediany błędów rzędu 70%). Wynika to z niekorzystnych cech statystycznych zawartości większości pierwiastków towarzyszących (silnie asymetrycznych rozkładów prawdopodobieństwa, bardzo dużej zmienności i występowania licznych wartości anomalnych) oraz ze znacznie rzadszej sieci opróbowań złoża dla oznaczeń pierwiastków towarzyszących niż dla Cu. Generalnie, obliczone mediany błędów interpolacji dla 4 metod nie dają podstaw do wyróżnienia jakiejkolwiek z nich jako zapewniającej w każdym przypadku wyższą dokładność oszacowań zawartości pierwiastków.
The paper attempts to evaluate the possibility of reliable 3D modelling of lead content against the reliability of 3D modelling of Cu and Ag (main metals in the Sieroszowice Cu-Ag deposit) contents. The 3D modelling of the content of these elements was performed using interpolation (ordinary kriging in two variants, and squared inverse distance weighting) and simulation methods (Turning Bands Simulation). The assessment of the accuracy of estimates of metal contents determined from the 3D model, based on both spot samples and a training set, has shown that the estimated contents of Cu and Ag are acceptable for geological and mining applications (medians of estimation errors in the order of 40%), while the reliability of the Pb model is low (medians of estimation errors in the order of 70%). This is due to the unfavourable statistical features of the majority of the accompanying elements and, in particular, the highly asymmetric probability distributions, their high variability, the presence of numerous anomalous values, and the much lower density of the sampling network in the mining excavations when determining accompanying elements other than Cu. In general, the calculated medians of interpolation errors for the four methods do not allow determining the one providing (in each case) higher accuracy when assessing the content of the elements.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 247--259
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie zmienności i jednorodności gęstości przestrzennej węgla kamiennego w wytypowanych pokładach niezagospodarowanych złóż GZW
Examination of variability and bulk density homogeneity of bituminous coal in selected seams of undeveloped deposits of USCB
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Paszek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170396.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
węgiel kamienny
GZW
gęstość przestrzenna
jednorodność
test wielokrotnych porównań
bituminous coal
USCB
bulk density
homogeneity
multiple range test
Opis:
Stosując metody statystyczne przebadano zmienność i jednorodność oznaczeń gęstości przestrzennej węgla kamiennego w 19 pokładach z 4 niezagospodarowanych złóż węgla kamiennego GZW rozpoznanych wiertniczo. Zwrócono uwagę na ograniczoną wiarygodność wyników opróbowań rdzeni wiertniczych ujętych w dokumentacjach geologicznych. Wykazano, przy zastosowaniu testu wielokrotnych porównań (Gamesa-Howella), niejednorodność zbiorów oznaczeń gęstości przestrzennej w próbkach z badanych pokładów pomimo małej zmienności względnej tego parametru. Stwierdzono, że gęstość przestrzenna węgla jest najsilniej skorelowana z zawartością popiołu. Zaproponowano liniowy model regresji do wstępnej, przybliżonej predykcji gęstości przestrzennej kopaliny w próbkach pobranych w pokładach węgla, w których oznaczono zawartość popiołu.
The variability and homogeneity of bulk density of bituminous coal in 19 seams of four undeveloped deposits of the USCB recognized by drilling were examined by means of statistical methods. The attention was drawn to the limited reliability of the results of core sampling which were presented in geological documentations. A heterogeneity of measurements of coal density, despite the small relative variability of this parameter, was proved with application of a test of multiple comparisons (Games-Howell test). It was stated that the bulk density is the most strongly correlated with the ash content. A linear model of regression for a preliminary, approximate prediction of coal density on the basis of ash content assaying in collected samples was proposed.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 79-85
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiarygodność prognozy wielkości zasobów i jakości pokładów węgla kamiennego w obszarze Dąb (GZW)
Reliability of resources and quality predicting of hard coal seams in Dąb area (Upper Silesian Coal Basin)
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Sekuła, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349589.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
złoża węgla kamiennego
prognozy wielkości zasobów
parametry jakościowe węgla
hard coal resources
resources predicting
coal seams quality
Opis:
Autorzy na wybranym przykładzie rozpoznawanego aktualnie złoża węgla kamiennego w obszarze Dąb (między Libiążem i Jaworznem) przeanalizowali dokładność prognozy wielkości zasobów i średnich wartości parametrów opisujących jakość węgla (wartość opałowa, zawartość siarki i popiołu) oraz średniej gęstości przestrzennej kopaliny w pokładach 118 i 207. Rozpatrzono 3 warianty zbiorów danych, które posłużyły do oceny dokładności prognoz: pomiary wartości parametrów w otoczeniu obszaru Dąb, zasymulowane pomiary w obrębie obszaru Dąb oraz połączone zbiory obu pomiarów. Stosując geostatystyczną procedurę krigingu stwierdzono, że najwyższą dokładnością cechuje się prognoza wartości opałowej i gęstości przestrzennej, mniejszą miąższości i wielkości zasobów i najmniejszymi dokładnościami prognoza zawartości popiołu i szczególnie zawartości siarki. W przypadku umiarkowanej zmienności miąższości pokładów (ze współczynnikiem zmienności 30-40%) możliwe jest szacowanie zasobów węgla z dokładnością wymaganą w kategorii C2 w oparciu o 4-8 pomiarów miąższości pokładu dokonanych w najbliższym otoczeniu rozpatrywanego obszaru.
The accuracy of estimation of hard coal resources and parameters describing coal seams quality (thickness, calorific value, sulphur and ash contents, coal density) in non-developed Dąb deposit of Upper Silesian Coal Basin has been analyzed. Three data sets have been used for assessment of the accuracy: data from drill holes in the vicinity of area Dąb, data from Dąb area and the both types of data. Using geostatistical procedure of ordinary kriging it was stated that the calorific value and coal density are estimated with the high accuracy, seam thickness and coal resources with moderate accuracy and sulphur and ash contents with low accuracy. In a case of moderate variability of seam thickness (coefficient of variation <40%), the accurate of coal resources estimation on the basis of 4-8 drill holes from the neighbourhood of Dąb deposit is sufficient with kriging standard errors lesser than 20%.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 3; 187-197
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania geostatystycznego modelowania złóż Cu-Ag LGOM dla projektowania eksploatacji uśredniającej
Conditioning of geostatistical modeling of Cu-Ag deposit for the Planning of Mining Stabilizing Output Quality
Autorzy:
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Wawrzuta, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394740.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoże rud Cu
modelowanie 3D
geostatystyka
kriging 3D
Cu ore deposit
3D modelling
geostatics
3D kriging
Opis:
Stabilizacja jakości urobku wydobywanego ze złóż LGOM wpływa znacząco na płynność i efektywność procesu wzbogacania rudy. Sprzyja jej prowadzenie eksploatacji uśredniającej pod warunkiem, że dysponuje się wiarygodnym modelem rozmieszczenia zawartości Cu w przestrzeni złożowej. W referacie przedstawiono uwarunkowania takiego modelowania dokonanego geostatystyczną metodą krigingu 3D dla wytypowanych fragmentów złoża Polkowice-Sieroszowice. Rozpatrzono i zaproponowano rozwiązania dla niektórych aspektów zagadnienia, m.in. takich jak: inspekcja danych podstawowych, regularyzacja próbek cząstkowych, sposób przestrzennego opisu zmienności metalu, uwzględnianie nachylenia serii złożowej, modelowanie powierzchni rozdzielających serie litologiczne, zasady interpolacji blokowej i doboru próbek do interpolacji. Pełna ocena efektywności i przydatności metody krigingu 3D dla prognozy jakości urobku wymaga praktycznej weryfikacji oszacowań teoretycznych na drodze właściwie zaplanowanego eksperymentu. Winien on obejmować porównanie - w dłuższej perspektywie czasowej - oszacowań jakości rudy w blokach przewidzianych do eksploatacji z wynikami produkcji.
Stabilization of output quality from Polish Cu ore deposit is one of the main factors which influence the effectiveness of process of ore enrichment. Planning of optimal scenario of ore exploitation is conditioned by reliable model of spatial distribution of Cu contents. The problems of 3D deposit modelling using geostatistical procedure of the 3D kriging, illustrated by an example of the Cu content estimation in the Polkowice-Sieroszowice deposit, have been reviewed and commented. These are especially: inspection of basic data, description of 3D metal variability by means of semivariograms, 2D modelling of top and bottom surfaces of ore types, principles of block interpolation, selection of optimal dimensions of elementary calculation blocks and number of data taken for estimation of grades. The necessity of practical verification of mean Cu content estimation in exploitation blocks based on 3D modeling results, has been emphasized.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 121-130
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka szacowania parametrów zasobowych złóż konkrecji polimetalicznych w obszarze Interoceanmetal na Pacyfiku
Methods of resource parameters estimation of polymetallic nodule deposit in the Interoceanmetal area in the Pacific
Autorzy:
Mucha, J.
Kotliński, R.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394069.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
konkrecje
kriging zwyczajny
efekt wygładzania
Pacyfik
nodules
Pacific
ordinary kriging
smoothing effect
Opis:
Scharakteryzowano czynniki wpływające na wybór optymalnej metody szacowania zasobności konkrecji występujących na dnie Pacyfiku w obszarze Interoceanmetal i zawartych w nich metali, a w szczególności sposób rozpoznania złoża i strukturę zmienności zasobności konkrecji. Opisano zasady: geostatystycznej analizy zmienności, procedury krigingu zwyczajnego, weryfikacji poprawności modeli geostatystycznych oraz korygowania niekorzystnego efektu wygładzania rezultatów krigingu zwyczajnego metodą Yamamoto. Przedstawiono rezultaty zastosowań metody geostatystycznej w warunkach obszaru złożowego IOM na Pacyfiku. Wskazano na stosunkowo małą dokładność oszacowań zasobności konkrecji w polach rudnych z medianą teoretycznych błędów standardowych krigingu rzędu 30%. Wynika ona z rzadkiej sieci opróbowań oraz stosunkowo dużej zmienności zasobności konkrecji ze współczynnikiem zmienności rzędu 60%. Dla wiarygodnej oceny oszacowania zasobów konkrecji konieczne jest zbadanie dokładności szacowania powierzchni pól rudnych.
The factors affecting the choice of the optimal method of nodule abundance and valuable metal contents estimation on the Pacific bottom in the Interoceanmetal (IOM) area have been described, focusing particularly on the sampling density and the structure variability of nodule accumulations. The principles of geostatistical analysis of variability, geostatistical modelling of deposit parameters, cross-validation procedure and correcting of smoothing effect have been shortly outlined. The results of application of the ordinary kriging with Yamamoto correction for the deposit parameters estimation have been presented. It has been stated that accuracy of mean nodule accumulation in the ore fields is low with median of standard kriging errors equal to ca. 30%. Such a low accuracy is an effect of widely spaced sampling sites and relatively high variability of nodule accumulation with variation coefficient about 60%. The necessity of accuracy analysis of ore fields surfaces evaluation for the reliable nodule resources estimation has been emphasized.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2011, 81; 137-145
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ doboru interpolatora oraz poprawek do algorytmów obliczeniowych (post-processing) na dokładność szacowania parametru złożowego
The influence of interpolation algorithms choice and post-processing corrections on the accuracy of the deposit parameter estimation
Autorzy:
Auguścik, J.
Wójtowicz, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169534.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
węgiel brunatny
interpolacja
miąższość pokładu
geostatystyka
statystyka
poprawka Yamamoto
lignite
interpolation
seam thickness
geostatistics
statistics
Yamamoto correction
Opis:
Głównym celem artykułu była ocena wpływu rodzaju interpolatora na dokładność szacowania miąższości pokładu jednego ze złóż węgla brunatnego. Do tego celu wykorzystano następujące interpolatory: odwrotnej odległości (ID), minimalnej krzywizny (MC), zmodyfikowaną metodę Shepard’a, krigingu z modelem liniowym (LK), krigingu z modelem sklejanym (SK) i krigingu zwyczajnego (K) dostępne w oprogramowaniu komputerowym (Surfer12, Isatis, RockWorks16). Stwierdzono, że metody geostatystyczne są dokładniejszymi interpolatorami wartości parametru złożowego niż metody deterministyczne, gdy w strukturze zmienności badanego parametru jest wyraźnie zaznaczony składnik nielosowy (U N >80%) oraz duży zasięg autokorelacji (podobieństwa) wartości parametru. Zastosowanie poprawek Yamamoto oraz High-Fidelity filter pozwoliło na znaczne obniżenie wartości średniego absolutnego błędu względnego oszacowania wartości w punktach opróbowania, na podstawie których odbyło się szacowanie. Weryfikację dokładności wyinterpolowanych wartości w obrębie mapy izoliniowej stworzonej na podstawie zbioru podstawowego umożliwił wcześniej wyłączony z szacowania zbiór testowy. Przeprowadzona analiza potwierdziła, że metody geostatystyczne charakteryzują się niższym błędem interpolacji niż metody niestochastyczne. Dodatkowo dokonano wstępnej oceny przydatności i możliwości wybranych aplikacji, wykorzystanych w trakcie realizacji prac. Analiza ta wykazała, że najbardziej rozbudowanym narzędziem do predykcji wartości parametru jest oprogramowanie Isatis firmy Geovariances.
The main purpose of this article was assessment of selected kind of interpolation algorithm on accuracy of the lignite deposit thickness estimation. The following interpolators had been used: minimum curvature (MC), inverse distance to a power (ID), modified Shepard’s method (Sh) and stochastic method ordinary kriging (K), linear kriging (LK), spline kriging (SK) available in a computer software (Surfer12, Isatis, RockWorks16). It was found that geostatistical methods are more accurate parameter interpolators to predict resoursces, if in the structure of the tested parameter variation is clearly marked a non-random component (U N nent >80%). The results of application the Yamamoto correction and High-Fidelity filter allowed on the significant reduction of the average absolute relative error in the estimation on sampling points, which resulted in an increase of the reliability of created contour maps. Verification of accuracy interpolated values within a contour map created from the basic data set was enabled trough previously excluded test set. The analysis confirmed that geostatistical methods have lower interpolation errors than non-stochastic methods. Furthermore, the use of the arithmetic mean to assess the mean absolute relative error and average relative error caused the artificial increase of interpolation errors. That was the result of presence the anomalous values in these errors. The use of median made a strongly marked reduction in the value of the interpolation mean error. In addition was an initial assessment of the relevance and feasibility of selected applications used during of the work.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 87-94
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie struktury zmienności zasobności pierwiastków towarzyszących (As, Co, Pb) w złożu Cu-Ag Lgom (Kopalnia Rudna): konieczne, przydatne czy zbędne?
Study of variability structure of accumulation index of accompanying elements (As, Co, Pb) in the Cu-Ag deposits (Lgom, Rudna mine):essential, useful or needless?
Autorzy:
Auguścik, J.
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169759.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
semiwariogram
geostatystyka
arsen
kobalt
ołów
złoże Cu-Ag
semivariogram
geostatistics
arsenic
cobalt
lead
Cu-Ag deposit
Opis:
W artykule przedstawiono wynik badania struktury zmienności zasobności pierwiastków towarzyszących złożom Cu-Ag LGOM. Wskazano na trudności w jej badaniu spowodowane nieciągłością występowania podwyższonych zawartości pierwiastków, ich skrajnie dużą zmiennością. Opis struktury zmienności w ujęciu geostatystyczym jest wysoce przydatny z punktu widzenia wiarygodnego odwzorowania rozmieszczania zasobności tych pierwiastków, a w szczególności dla celów wykrywania i eliminowania ze zbiorów danych wartości anomalnych maskujących nielosową strukturę ich zmienności. Stwierdzono umiarkowany dla zasobności ołowiu i wyraźny dla arsenu i kobaltu udział składnika nielosowego w ich strukturze zmienności, ujawniający się do odległości od 0,5 do 1km. W przypadku zasobności kobaltu i ołowiu ujawniono słabą kierunkową zmienność, natomiast zmienność arsenu jest izotropowa. Geostatystyczna procedura krigingu poligonowego wykazała, że oszacowania średnich zasobności Co, Pb i As cechują się wielokrotnie niższą dokładnością oszacowania w stosunku do oszacowań Cu i Ag. Uwzględnienie w procedurze krigingu informacji o dość wyraźnej anizotropii zmienności zasobności ołowiu i kobaltu nie prowadzi do zauważalnego obniżenia wartości prognozowanych błędów oszacowań co upoważnia do stosowania prostszego, izotropowego modelu struktury ich zmienności.
The paper presents result of study of the variability structure of the elements accompanying Cu-Ag LGOM deposits. Difficulties of this study are related to the discontinuity caused by the presence of elevated contents of elements, their extremely high variability and the occurrence of anomalous values. Description of the variability structure in geostatistical terms is highly useful from the perspective of reliability of mapping of these elements, in particular for detecting and eliminating of anomalous value from the data sets masking non-random structure of their variability. It was stated moderate for accumulation index of lead and evident for accumulation index of arsenic and cobalt participation of non-random component in they variability structure, revealing to the distance from 0.5 to 1km. In the case of accumulation index of cobalt and lead week directional variability is observed and the arsenic variability is practically isotropic. Polygonal kriging estimation of the average accumulation index of Co, Pb and As, are characterized by multiple lower accuracy of estimates with respect to Cu and Ag. Taking into account in the kriging information about quite evident anisotropy of lead and cobalt accumulation index has not resulted in a reduction of the kriging estimation errors. In geological-mining practice, can be assumed simpler, isotropic model of variability structure of these elements.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 3; 36-43
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Statystyczna analiza porównawcza składu chemicznego genotypów pacyficznych konkrecji polimetalicznych (na przykładzie fragmentu obszaru IOM)
The statistical comparative analysis of chemical composition in various genotypes of pacific polymetallic nodules (interoceanmetal area)
Autorzy:
Wójtowicz, J.
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170832.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
konkrecje polimetaliczne
Pacyfik
IOM
zawartość metali
statystyka
polymetallic nodules
Pacific
metals content
statistics
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań statystycznych nad zawartością metali (Mn, Ni, Cu, Co) w 4 wydzielonych typach genetycznych konkrecji polimetalicznych (genotypy: H, HD, D, D1) na Pacyfiku w obszarze administrowanym przez Wspólną Organizację Interoceanmetal (IOM). Podstawowy opis statystyczny wykazał bliskie normalnemu rozkłady empiryczne badanych parametrów oraz bardzo niskie, nieprzekraczające 20% współczynniki zmienności. W oparciu o wykresy „ramka-wąsy” stwierdzono brak wartości anomalnych i jedynie nieliczne wartości odstające w zbiorach danych podstawowych przyporządkowanych genotypom. Wyłączając zawartość Co, przy zastosowaniu testu Games-Howell’a wykazano istotne zróżnicowanie średnich zawartości metali między badanymi typami genetycznymi. Wskazuje to na celowość szacowania zasobów metali oddzielnie dla poszczególnych genotypów co może skutkować zwiększeniem dokładności oszacowań ich całkowitych zasobów. Wyniki analizy korelacji potwierdziły istnienie bardzo silnej liniowej zależności pomiędzy zasobnością konkrecji a zasobnością metali w genotypach wcześniej badanej jedynie dla połączonych zbiorów danych, bez wydzielania genotypów.
This paper presents statistical analysis of Mn, Ni, Cu and Co content in four genetic types of polymetallic nodules (genotypes H, HD, D and D1). The analyzed nodules occur in the area administered by the Interoceanmetal Joint Organization in the Eastern Pacific Ocean. The basic statistical description showed close to normal empirical distributions of analyzed parameters, very low coefficients of variation (not exceeding 20%) and lack of the anomaly values in the data sets within genotypes. Games- -Howell multiple range test confirmed statistically significant differences in mean metal contents between analyzed genotypes, except for Co. The results indicate that estimation of metal resources separately for individual genetic domain is preferred over traditional, global estimation (without separation of the domains). The results of the correlation analysis confirmed a very strong linear relationship between the abundance of nodules and the total abundance of a metal.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2017, 58, 2; 50-55
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokładność szacowania zasobów pacyficznych konkrecji polimetalicznych w obszarze IOM
Accuracy of estimation of polymetallic nodules resources in the pacific in the IOM area
Autorzy:
Kotliński, R.
Mucha, J.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171096.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
złoża konkrecji polimetalicznych
Pacyfik
obszar IOM
polymetallic nodules deposits
Pacific
IOM area
Opis:
Porównano wyniki dwóch etapów opróbowania fragmentu złoża konkrecji polimetalicznych na Pacyfiku w obszarze działalności gospodarczej Interoceanmetalu (IOM). Na ich podstawie stwierdzono satysfakcjonującą zgodność oszacowań zasobów konkrecji oraz opisów cech zmienności parametrów złożowych, a w szczególności geostatystycznych modeli struktury zróżnicowania konkrecjonośności, regresyjnych modeli liniowej zależności zasobności konkrecji i zasobności czterech najcenniejszych metali (Mn, Ni, Cu i Co). Stosując geostatystyczną procedurę krigingu zwyczajnego wyznaczono wielkości teoretycznych standardowych błędów oszacowań zasobów konkrecji i metali w wydzielonych kilkudziesięciu polach rudnych. Mediany tych błędów z przedziału 25 — 30% świadczą generalnie o małej dokładności oszacowań zasobów na obecnym etapie rozpoznania złoża w pojedynczych polach rudnych. Zadowalającej dokładności oszacowań zasobów konkrecji i metali, z błędem rzędu 5%, można oczekiwać dopiero w skali całego rozpatrywanego fragmentu złoża.
The results of two phases of sampling in a part of polymetallic nodules deposits in the Pacific have been compared. The assessments of nodules resources for data of both sampling are very close. The second sampling fully confirmed the main features of nodules accumulation variability in the whole deposit and especially: a predominant contribution of the random component the total variability, small range of autocorrelation (10 km) , week anisotropy of variability in the great scale of observation (over 50 km), extremely irregular and complex shape of the deposits. The estimation accuracy of the nodule resources evaluated geostatistically with the method of ordinary kriging and expressed as the kriging standard error is low (with median 27%) for Individual ore field and satisfying for whole studied part of the deposit (5%).
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 1-2; 31-36
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semiempirical model for diagnostication Helicobacter pylori infection by use of 14C labelled urea
Autorzy:
Jung, A.
Wasilewska-Radwanska, M.
Kopanski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/147046.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
computing modelling
Helicobacter pylori infection
kinetics of 14C labelled urea
Opis:
The main aim of this study was to create a semiempirical model, helpful in estimating severity of the Helicobacter pylori (H. pylori) infection by using the urea breath test (UBT), when urea labelled 14C has been used for diagnostics. The model consists of four compartments representing stomach (1), blood vascular system (2), lungs (3) and urinary system (4). Mathematical model is based on the balance of radioactive 14C in compartments from 1 to 4. The histological investigations were used as reference methods. Comparison of the results obtained from simulation, which yields dependence of 14C activity on time, to experimental results of UBT, made it possible to determine the ranges of coefficient hB value, which characterized each degrees of severity of H. pylori infection: degree 0 (lack of infection) - hB below 0.025; degree 1 (not large) - hB in range 0.025-0.115; degree 2 (moderate) - hB in range 0.115-0.300; degree 3 (significant) - hB above 0.300. It was possible to estimate severity of H. pylori infection in clinical practice on the basis of comparing the 14C activity value of experimental points as obtained from the breath test, to the results of simulation with suitable value of the fitted parameter hB indicating degree of severity of infection.
Źródło:
Nukleonika; 2002, 47, 3; 95-99
0029-5922
1508-5791
Pojawia się w:
Nukleonika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu zagrożenia drzewostanów sosnowych starszych klas wieku przez Porodaedalea pini w Nadleśnictwie Tuchola
The assessment of damage of selected scots pine stands by Porodaedalea pini in Tuchola Forest District
Autorzy:
Szewczyk, W.
Wasilewska-Baranowska, M.
Osmolski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/791583.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
Źródło:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2014, 08
2081-1438
2391-4106
Pojawia się w:
Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies