Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wajs, Hubert" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 26
Tytuł:
„Bremisches Jahrbuch“, Band 100, Historische Gesellschaft Bremen e.V., Bremen 2021
Bremisches Jahrbuch, Bd. 100, Bremen 2021
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446637.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
czasopismo archiwalne
rocznik
Brema
Archiwum w Bremie
Opis:
Recenzja rocznika archiwalnego
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 312-316
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Almut Bues, Zofia Jagiellonka, Herzogin von Braunschweig-Wolfenbüttel (1522–1575). Akten zu Heirat, Tod und Erbe, Braunschweig 2018
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076391.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Zofia Jagiellonka
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 187-188
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archiwa Rzeczypospolitej - Archivum Regni
Archives of the Polish-Lithuanian Commonweath – Archivum Regni
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23051030.pdf
Data publikacji:
2011-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
Archiwum Ogólne Krajowe
archiwa polskie
Opis:
Książę warszawski Fryderyk August z saskiej dynastii Wettynów, dekretem z 2 IX 1808 r. powołał Archiwum Ogólne Krajowe – pierwsze polskie archiwum publiczne. Obecnie jego kontynuatorem jest Archiwum Główne Akt Dawnych. Znajdują się w nim bezcenne zabytki – pomniki dziejowe – np. traktaty polsko–krzyżackie świadczące o średniowiecznej roli Królestwa Polskiego. Trzeba zadać pytanie: gdzie te pomniki dziejowe były przechowywane wcześniej, co było przedtem? Nie sposób wyobrazić sobie nowoczesnego państwa, jakim była Polska w dobie unii jagiellońskiej, bez archiwum. Takim archiwum królestwa było Archivum Regni in arce Cracoviensi, czyli Archiwum Koronne Krakowskie przy skarbcu na Wawelu. Najwcześniejsza informacja o Archiwum na Wawelu, pochodzi z początku XVI w. Było ono wówczas podzielone na dwie części: dokumenty odnoszące się do stosunków z państwami obcymi i dotyczące spraw wewnętrznych – późniejszy dział Regni Poloniae. Dokumenty dyplomatyczne były prawdopodobnie podzielone na grupy odnoszące się do poszczególnych państw. Pierwszy inwentarz tego archiwum sporządził ok. 1551 r. sekretarz królewski Marcin Kromer (†1589). I tu, w połowie XVI w. trafiamy na istotny element archiwalny: opracowanie zasobu. Dzięki Kromerowi Archiwum zostało uporządkowane; archiwalia pogrupowano w działy usystematyzowane chronologicznie. Niespełna 20 lat później kolejny inwentarz opracowała komisja, której przewodniczył sekretarz królewski Jan Zamoyski (†1605), późniejszy kanclerz i hetman wielki koronny. Następne inwentarze archiwum pochodzą już z XVII i XVIII w. Na przełomie XVI i XVII w., za czasów Zygmunta III Wazy, nastąpiło przeniesienie stałej rezydencji dworu królewskiego z Krakowa do Warszawy. Tu też zorganizowano Archiwum Koronne Warszawskie. Doznało ono wielkich strat w okresie „potopu” (1655–1660), kiedy razem z Metryką Koronną wywieziono je do Szwecji. Jednak wkrótce Księgi Metryki Koronnej powróciły do Warszawy prawie w komplecie na mocy postanowień pokoju oliwskiego (1660). Po raz pierwszy w traktacie międzynarodowym poruszono kwestię rewindykacji archiwaliów. Sporządzony w 2. poł. XVII w. przez metrykanta koronnego Stefana Kazimierza Hankiewicza (†1701) spis ksiąg Metryki Koronnej, po ich rewindykacji Synopsis seu conotatio variorum librorum, vulgo Metrica Regni dictorum, wykazuje ówczesny stan Metryki Koronnej. Jest to najdawniejszy, kompletny wykaz ksiąg Metryki Koronnej obu połączonych serii: kancelarii większej i mniejszej. Pierwsze działania zmierzające do inwentaryzacji Archiwum Koronnego Warszawskiego podjął w latach 1760–1766 metrykant koronny Ignacy Nowicki. W 1765 r. krakowska część Archiwum Koronnego została przeniesiona do Warszawy. Rok później utworzono Archiwum Skarbu Koronnego. Właśnie z tym okresem – latami 60. XVIII w. – nestor archiwistyki polskiej, prof. Andrzej Tomczak wiąże powstanie polskich archiwów państwowych. Jednak badania innych uczonych (np. I. Sułkowskiej–Karasiowej, W. Krawczuka) prowadzone nad dziejami Archiwów Koronnych zwracają uwagę, że istnienie inwentarzy, a także sumariusza, skłaniać może do nieco innego spojrzenie na przeszłość Archiwum Koronnego, które nie było przecież zwykłą ‘składnicą akt’, lecz archiwum Rzeczypospolitej.
Frederick Augustus of the Saxon Wettin dynasty, Duke of Warsaw, created the General National Archive — the first Polish public archive by the Decree of September 2nd, 1808. Nowadays, the Central Archives of Historical Records is its successor. Among archival records are priceless relics — historical monuments — such as the Polish–Teutonic treatises that illustrate the role of the medieval Polish Kingdom. Thus, one question has to be asked: where all these historical monuments had been stored before, what had been there before the General National Archive was created? It is impossible to imagine a modern state, which was Poland in the time of the Jagiellonian Polish — Lithuanian Commonwealth, without an archive. Archivum Regni in arce Cracoviensi, the Cracow Crown Archives at the treasury of the Wawel Castle acted as the archive of the Polish Kingdom. The first mention about the archive at the Wawel Castle comes from the early 16th century; the archive was then divided into two sections: the documents regarding relations with the foreign countries and internal affairs — a later section Regni Poloniae. Diplomatic items were probably divided into groups relating to the individual states. The first inventory of this archive was drawn up around 1551 by the royal secretary Martin Kromer († 1589). And then, in the middle of the 16th century an important element of the archive is to be found: elaboration of the records. Thanks to Kromer the archive was ordered; records were grouped into chronologically structured sections. Almost 20 years later, another inventory was written by a committee, chaired by the royal secretary, Jan Zamoyski († 1605), who later became Chancellor and Grand Hetman. Subsequential inventories are dated back to the 17th c. and 18th c. At the turn of the 16th and 17th centuries, in the time of Sigismund III Vasa, the permanent residence of the royal court was transferred from Cracow city to Warsaw city. There was also created the Warsaw Crown Archives (Archivum Regni Secretius Varsaviense). It suffered heavy losses during „the Swedish Deluge” (1655–1660), when the archives along with the Crown Register were deported to Sweden. But soon the books of the Crown Register returned to Warsaw almost complete under the provisions of the Treaty of Oliva (1660). For the first time the issue of restitution of archives was raised in the international treaty. A table of contents of the Crown Register after revindication Synopsis variorum librorum seu conotatio, vulgo Metrica Regni dictorum, written in the late 17th century by the Crown Register clerk Stefan Kazimierz Hankiewicz († 1701), shows its state of that time. It is the oldest complete list of the Crown Register books of both joined series: minor and greater chancelleries. The first efforts to drawn up inventory of the Warsaw Crown Archives were made by a Crown Register clerk Ignatius Nowicki in the years 1760–1766. In 1765 the Cracovian part of the Crown Archives was moved to Warsaw. One year later the Archives of the Crown Treasury were created. Precisely from this period — the 60–ties of the 18th century — the doyen of the Polish archives Prof. Andrzej Tomczak dates back the creation of the Polish state archives. However, studies of other scholars (eg. I. Sułkowska–Karasiowa, W. Krawczuk) conducted on the history of the Crown Archives pointed out that the existence of inventories and summaries can lead to a slightly different perspective on the past of the Crown Archives, which was not common „file repository”, but the archive of the Polish — Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2011, 18, 18; 123-127
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dokument Unii Lubelskiej w Archiwum Głównym Akt Dawnych
The document of the Union of Lublin in the Central Archive of Historical Records
Autorzy:
Wajs, Hubert
Rachuba, Andrzej
Choińska-Mika, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/16648080.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Unia Lubelska
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
dokument unii lubelskiej
UNESCO
Central Archive of Historical Records
parchment documents
Union of Lublin
Opis:
It took King Sigismund Augustus the entire decade of the 1560s to bring the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania together. The plan was finalized on 1st of July 1569 at the General Sejm in Lublin. Before that, intense negotiations were held for almost three weeks, from 10th to 27th of June 1569. The conclusion of the agreement was completed by the exchange of acts of the union by both parties and the confirmation issued by the king, according to the “script” from Vilnius dated 24th March 1569. Evidence of those events is preserved in the only surviving parchment document of the Union of Lublin. It is the copy that the Lithuanian side has presented to the Polish side, authenticating it with 78 wax seals. The document is preserved in the Central Archive of Historical Records in Warsaw, in the Collection of Parchment Records, no. 5627. Before World War II, the document was viewed by professors Władysław Semkowicz and Stanisław Kutrzeba, publishers of the source edition Akta unii Polski z Litwą 1385–1791 [Records of the Poland-Lithuania Union 1385–1791] (Kraków 1932). At that time they saw two other acts of the Union of Lublin, which they also published in their book. Those were: the Union document presented by the Polish side to the Grand Duchy of Lithuania (with 140 seals) and the so-called Original No. 2 (with 63 seals) of the Lithuanian document (i.e. the extant one). The article attempts to reconstruct the work of the Polish Crown Chancellery, operating under the supervision of Vice-Chancellor Franciszek Krasiński, which between 29 th June and 1 st July 1569 prepared these documents and organized their sealing by several hundred signatories. In the text, special attention is given – as Władysław Semkowicz and Stanisław Kutrzeba have already done – to the differences between the two documents of the Lithuanian side (the extant one and the lost one).
Źródło:
Unia Lubelska 1569 roku i unie w Europie Środkowo-Wschodniej; 165-175
9788395630255
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Księgi ławnicze Starej Warszawy z lat 1453–1535, redakcja naukowa Agnieszka Bartoszewicz, Warszawa 2020, ss. 1127
Księgi ławnicze Starej Warszawy z lat 1453–1535, redakcja naukowa Agnieszka Bartoszewicz, Warszawa 2020, ss. 1127 [Bench records of Old Warsaw from the years 1453–1535, sci. ed. Agnieszka Bartoszewicz, Warsaw 2020, pp. 1127]
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364346.pdf
Data publikacji:
2020-10-30
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Warszawa
Stara Warszawa
księgi ławnicze
Warsaw
Old Warsaw
Bench records
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 369-371
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pax Oliviensis 1660
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352241.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Pokój Oliwski
potop
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
traktaty pokojowe
Opis:
The Oliva Treaty of 1660, which ended the Second Northern War, does not evoke such emotions as other historical events of Polish history, for example, the 600th anniversary of the victory of Grunwald (Tannenberg) celebrated this year. One of the reasons of this situation is probably a fairly abstract way in which the treaty was conducted during an international congress and a similar, but substantially different form from The Treaty of Westphalia, although it was its 'continuation' after 12 years. In this situation, although the official name of the Oliva Treaty is the Polish-Swedish treaty, one should not be surprised that a copy of this treaty is stored in the Archives du Ministère des Affaires ètrangères (Paris) under the name: Traités Multilatèraux. It is worth to stress that this treaty covers a very wide territory, many sites (9) and the guarantors (5). The publishers of a website dedicated to European treaties - Institut für Europäische Geschichte Mainz (IEG): Europäische Friedensverträge der Vormoderne – found as many as 18 copies of this treaty in various European archives. More copies of The Oliva Treaty than enumerated above existed and still exist. Basic text Instrumentum pacis of May 3rd 1660, agreed by the commissioners, written in Latin (with errors) was prepared in five copies for Poland, Sweden, Brandenburg and The Holy Roman Empire. To this have to be added one copy for France, the lists of errors (of August 1660), the ratifications by the rulers (in Poland also by the Diet [Sejm]), and guarantors’ documents. Documents that have not been covered yet by the above mentioned project, i.e., papers of the Elector of Brandenburg commissioners, the Swedish ratification, accession to the Treaty by Leopold are stored at The Central Archives of Historical Records in Warsaw.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 11-20
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Per Cracoviam Romam. Z perspektywy podróży z połowy XV wieku
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23202891.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kraków
Rzym
podróże
XV wiek
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 361-366
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek o królewskich pieczęciach litewskich z XVI-XVII wieku
A contribution to the kings’ Lithuanian seals (in 16th and 17th centuries)
Autorzy:
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065313.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
pieczęcie litewskie
sfragistyka
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian seals
sigillography
sphragistics
Opis:
A small contribution to the kings’ seals used in the chancellery of the Grand Duchy of Lithuania in modern times (mostly during Vasa dynasty reign). Apart from known – thanks to the Pieczęcie królów polskich (Seals of Polish Kings), issued by Marian Gumowski in 1920 – facts about the re-use of the former king’s seals (with needed modification – the name) by his follower (e.g. Wladislaw IV reused in 1633 his father’s seal from the year 1617) and some other examples of not strict heraldic presentation of the coats of arms (the Pogoń), the main problem is discussion about one of the twelve shields with coats of arms around the Great Seal of Lithuania. In the literature – M. Gumowski and lastly S. K. Kuczyński, Polskie herby ziemskie. Geneza, treści, funkcje, Warszawa 1993: who slightly questioned such an identification – a coat of arms with a stag is presented as the symbol of the Lublin voivodeship (or land). This voivodeship however did not belong to the Grand Duchy, it was the Crown land. The possibility recognized by the author is the probably identification of the animal as a moose. And the moose was on the coat of arms of Semigallia, which was a part of Livonia. Livonian title was used of on the kings’ Lithuanian seals, the status of the former Crowns fief was not strictly decided in the 17th century.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 73-79
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rokowania pokojowe polsko-szwedzkie w XVII wieku a kwestie wyznaniowe
Religious aspects in Poland-Sweden peace negotiations in 17th century
Autorzy:
Wajs, Hubert
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23942711.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Wazowie
rokowania pokojowe
traktaty pokojowe
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
pokój oliwski
Oliwa
potop szwedzki
Stary Targ
Altmark
Sztumska Wieś
Stumsdorff
Opis:
Wybór przedstawicieli szwedzkiej dynastii Wazów na władców Rzeczypospolitej i ich ponad 80-letnie (1587-1668) panowanie po południowej stronie Bałtyku bardzo szybko doprowadził do permanentnego konfliktu zbrojnego. Trwał on od chwili opuszczenia Szwecji przez Zygmunta III (1598 r.) z przerwami (rozejmowymi) przez następne 60 lat, do pokoju w Oliwie (1660). Wojna polsko-szwedzka miała charakter zarówno wojny między dwoma państwami, jak i (do pewnego momentu) wojny domowej, dynastycznej, a głównym punktem konfliktu był tytuł królewski i tron szwedzki. Wyznaniowy aspekt tego konfliktu, choć wydaje się tak oczywisty, w zasadzie bywa pomijany. Zwłaszcza od połowy lat 20-tych XVII w. walka polsko-szwedzka nałożyła się na religijny (ale nie tylko) wielki konflikt zbrojny w Europie, czyli wojnę trzydziestoletnią (1618-1648), na jej początkowy okres, i w tych ramach należy go rozpatrywać jako neben Krieg. W artykule przedstawiono źródła o proweniencji państwowej z Archiwum Głównego Akt Dawnych dotyczące problematyki wyznaniowej, poodejmowanej podczas negocjacji traktatowych, a także zapisanych w samych traktatach rozejmowych i pokojowych – w Starym Targu / Altmarku z 26 IX 1629 r., Sztumskiej Wsi / Stumsdorff z 12 IX 1635 r. oraz w Oliwie (3 V 1660).
Election of Swedish Vasa dynasty members as kings of Poland and over 80 (1587–1668) years of their rule on the South side of the Baltic Sea has very quickly led to a permanent armed conflict. It has lasted since the moment Sigismund III left Sweden (1598) with armistice periods, for the next 60 years, until the treaty in Oliwa (1660). The Polish-Swedish war was both a war between two nations and (until a certain moment) a civil, dynastic war. The main point of conflict was the royal title and the throne of Sweden. The religious aspect of this conflict, although it seems fairly obvious, is usually overlooked. Polish-Swedish war, especially since mid-1620s, has overlapped a massive religious (but not only) military conflict in Europe, namely the Thirty Years’ War (1618–1648), specifically its initial period, and with such ramifications it should be considered as neben Krieg. The article presents sources, of state origin, from the Central Archive of Historical Records, pertaining to religious matters raised during treaty negotiations, as well as those included in armistice and peace treaties themselves – treaties of Altmark of 26 September 1629, Stumsdorff of 12 September 1635 and Oliwa (3 May 1660).
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 447-465
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła z AGAD do dziejów układu polsko-szwedzkiego i ślubu księcia Jana wazy z Katarzyną Jagiellonką z 1562 roku
Sources to the Polish-Swedish agreement and wedding of the Finnish Duke John Vase with Katarzyna Jagiellonka (1562) in the holdings of AGAD
Autorzy:
Wajs, Hubert
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064915.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
AGAD
Archiwum Główne Akt Dawnych
stosunki polsko-szwedzkie
Jan III Waza
Katarzyna Jagiellonka
Opis:
The marriage concluded in Vilnius in 1562 between John, Duke of the Finnland from the Hause of Vasa, and Katarzyna Jagiellonka, sister of the Polish King Sigismund Augustus, proved to be fateful for the history of Sweden and the Polish-Lithuanian Commonwealth. A son born from this marriage, the future King Sigismund III began Vasa dynasty in the Commonwealth. It is puzzling that little sources left to the same wedding and related events. The article summarizes a few references preserved in the archives of Polish and Lithuanian public and private provenance, which are preserved in the holdings of the Central Archives the Central Historical Records.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 52-56
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kujawy i ziemia dobrzyńska oraz ich elity rycerskie w Królestwie Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w latach 1320–1343
Cuiavia and Dobrzyń land and their chivalric elites in the kingdom of Władysław the Elbow-High and Casimir the Great in 1320‒1343
Autorzy:
Szybkowski, Sobiesław
Karczewski, Dariusz
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25805881.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kujawy
ziemia dobrzyńska
Władysław Łokietek
Kazimierz Wielki
krzyżacy
rycerstwo
elity społeczne
wojna
Cuiavia
Land of Dobrzyń
Władysław the Elbow-High
Casimir the Great
Teutonic Knights
chivalry
social elites
war
Opis:
Rycerstwo kujawskie i dobrzyńskie w większości zachowało się lojalnie wobec swoich panów przyrodzonych w trudnych latach wojny polsko-krzyżackiej i lat okupacji. Niektórzy spośród nich przypłacili to przymusową emigracją podczas okupacji krzyżackiej z lat 1332‒1337/1343, choć dotyczyło to zapewne jedynie części elity urzędniczej. Słabo poświadczona przez źródła polityka nominacyjna Władysława Łokietka z lat 1320‒1333 i jego syna Kazimierza Wielkiego z lat 1333‒1343 zdaje się wskazywać, że na Kujawach popierali oni przedstawicieli tradycyjnych miejscowych rodzin elitarnych, zwłaszcza wywodzących się z kujawskich linii rodu Pomianów i Leszczyców. Duże znacznie na Kujawach Brzeskich za czasów wspomnianych władców osiągnęli przedstawiciele miejscowej linii rodu Ogonów. Zapewne podobnie było w ziemi dobrzyńskiej, choć tu widać próbę wprowadzenia przez Łokietka na tamtejsze urzędy osób spoza tradycyjnej tamtejszej elity. Zasadniczo za uprawniony należałoby uznać wniosek, że w interesującym nas okresie w elicie rycerskiej wspomnianych dzielnic nie doszło do większych zmian, a na ich kształt na Kujawach Północnych i w ziemi dobrzyńskiej w znacznym stopniu miała wpływ polityka nominacyjna tamtejszych książąt dzielnicowych.
The vast majority of Cuiavia and Dobrzyń knights remained loyal to their ancestral lords during the difficult years of the Polish-Teutonic Order war and occupation. Some of them paid for it with forced emigration during the Teutonic occupation of 1332‒1337/1343, although this probably affected only some of the clerical elite. The appointment policy of Władysław the Elbow-High (1320‒1333) and his son Casimir the Great (1333‒1343), poorly documented by the sources, seems to indicate that in Cuiavia they supported representatives of traditional local elite families, especially those descending from the Cuiavian line of the Pomian and Leszczyc houses. In Brześć-Cuiavia, during the reign of the above-mentioned kings, representatives of the local line of the Ogon house have achieved great significance. The situation in Dobrzyń land was probably similar, although in this case one can see an attempt by the Elbow-High to install people from outside the traditional local elite in the local offices. In principle, we may conclude that in the period in question there were no major changes among the chivalric elite of the above-mentioned provinces, and their formation in Northern Cuiavia and the Dobrzyń land was largely influenced by the appointment policy of the local provincial princes.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 223-244
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Książęta śląscy wobec Władysława Łokietka i jego koronacji
Position of Silesian dukes with regard to Władysław the Elbow-High and his coronation
Autorzy:
Sperka, Jerzy
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806604.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
książęta śląscy
Śląsk
Silesian princes
Silesia
Opis:
Koronacja Władysława Łokietka symbolizująca odrodzenie Królestwa Polskiego stworzyła dla dzielnicowych książąt śląskich nową sytuację polityczną. Ci jednak nadal tkwili w epoce rozbicia dzielnicowego, a myśl o uznaniu władzy zwierzchniej krakowskiego monarchy utrudniały powszechne przekonanie o równości wszystkich książąt polskich i ich jednakowe prawo do odziedziczonej ojcowizny. Dużą część Piastów śląskich była nastawiona negatywnie do Władysława Łokietka jako uzurpującego sobie przewodnictwo wśród książąt polskich. Łokietek z kolei widział w nich swoich konkurentów, gotowych może nie tyle odebrać mu koronę, ile zająć utracone ziemie. W okresie poprzedzającym koronację najlepsze stosunki polityczne miał Łokietek z drobnymi książętami górnośląskimi, sąsiadującymi od zachodu z ziemią krakowską oraz z książętami linii świdnickiej. Łokietek próbował wykorzystać swoją pozycję, wchodząc w sojusze podbudowywane zawieranymi z jego inspiracji małżeństwami, występował w roli arbitra (konflikt między książętami wrocławsko-legnickimi i głogowsko-oleśnickimi), budując swoją pozycję i prestiż. Sukcesy Łokietka wobec książąt śląskich okazały się jednak nietrwałe. Rozwiązanie siłowe nie wchodziło w grę, ponieważ możliwości króla polskiego, jego ewentualnych działań militarnych, były ograniczone. Wydaje się, że sytuacja przerosła zdolności polityczne polskiego króla i jego otoczenia, a w efekcie król Jan Luksemburski, dysponujący przewagą polityczno-ekonomiczną, w latach 1327‒1329 zhołdował większość książąt śląskich.
The coronation of Władysław the Elbow-High, symbolizing the rebirth of the Kingdom of Poland, put the dukes of Silesian provinces in a new political situation. However, they were still stuck in the era of the fragmentation, and the common belief about the equality of all Polish dukes and their equal right to the inherited patrimony made it difficult to consider recognizing the supreme power of the Cracow monarch. Many of the Silesian Piasts were negatively inclined towards Władysław the Elbow-High, perceiving him as usurping the leadership among the Polish dukes. In turn, Władysław saw them as his competitors, prepared maybe not to strip him of the crown, but to take the lost lands. In the period preceding the coronation, Władysław the Elbow-High enjoyed the best political relations with minor dukes of Upper Silesia, neighbouring to the west with Cracow territories, and with the dukes of the Świdnica line. Władysław the Elbow-High tried to take advantage of his position by entering into alliances underpinned by marriages concluded at his inspiration, acting as an arbiter (the conflict between the dukes of Wrocław-Legnica and Głogów-Oleśnica), building up his position and prestige. Elbow-High’s successes against the Silesian dukes, however, proved short-lived. A forcible solution was out of the question, as the Polish king’s capacity for military action was limited. The situation seems to have surpassed the political skills of the Polish king and his entourage, and as a result, King John of Luxembourg, possessing political and economic advantage, in the years 1327–1329 accepted a vow of fealty from most of the Silesian dukes.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 113-134
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 26

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies