Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Uliasz, Joanna" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    Constitutional Protection of Fundamental Freedoms in the Decisions of the Supreme Court of Canada
    Konstytucyjna ochrona podstawowych wolności w orzecznictwie Sądu Najwyższego Kanady
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1920837.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    human rights
    fundamental rights
    and freedoms
    Supreme Court of Canada
    constitutional system of Canada
    prawa człowieka
    podstawowe prawa i wolności
    Sąd Najwyższy Kanady
    system konstytucyjny Kanady
    Opis:
    This paper provides a brief analysis of Section 2 of the Canadian Charter of Rights and Freedoms, which deals with Canadians’ “fundamental freedoms”. Provisions of the Charter guarantee freedom of conscience and religion; freedom of thought, belief, opinion, and expression, including freedom of the press and other media of communication; freedom of peaceful assembly; and freedom of association.
    Artykuł zawiera krótką charakterystykę sekcji 2 kanadyjskiej Karty Praw i Wolności, która dotyczy „podstawowych wolności” Kanadyjczyków. Postanowienia Karty gwarantują wolność sumienia i wyznania; wolność myśli, przekonań, opinii i wypowiedzi, w tym wolność prasy i innych środków komunikacji; wolność pokojowych zgromadzeń; i wolność zrzeszania się.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 523-531
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    IV Seminarium Młodych Badaczy Prawa Konstytucyjnego nt.: Deficyt demokracji czy legitymacji – monarchie i republiki w Europie, Kazimierz Dolny, 13–15 września 2011 r. (sprawozdanie)
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/524481.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2011, 4 (8); 266-270
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O istocie zasady przedstawicielstwa oraz wybranych aspektach gwarancji w sprawowaniu mandatu parlamentarnego
    The Nature of Parliamentary Representation and the Safeguards for Mandate Fulfillment
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32877509.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    demokracja
    mandat parlamentarny
    wybory
    prawa wyborcze
    democracy
    parliamentary mandate
    election
    electoral rights
    Opis:
    Punktem wyjścia dla prowadzonych w niniejszym opracowaniu rozważań jest fundamentalna z punktu widzenia społeczeństwa demokratycznego zasada przedstawicielstwa. W polskim porządku prawnym ma ona rangę naczelnej zasady Konstytucji. W powiązaniu z tą zasadą i w celu jej urzeczywistnienia kluczowa staje się konstrukcja mandatu parlamentarnego oraz mechanizmy jego ochrony. Ochrona immunitetowa gwarantuje posłowi (senatorowi) możność swobodnego wykonywania mandatu. Wąski katalog przesłanek usprawiedliwiających wygaśnięcie mandatu służy zabezpieczeniu pełnomocnictwa do reprezentowania wyborców, nabytego przez posła wskutek aktu wyborczego. Uniemożliwia równocześnie dyskrecjonalne pozbawienie przedstawiciela Narodu formalnej legitymacji do wypowiadania się w jego imieniu. Tezą niniejszego opracowania jest stwierdzenie, iż każdorazowe, bezprawne doprowadzenie do utraty mandatu przez parlamentarzystę, w procedurze rażąco wadliwej, godzi w fundament demokracji, którym jest wolny, dokonany przez Naród wybór przedstawicieli do organów władzy ustawodawczej.
    The starting point for the discussion in this article is the principle of parliamentary representation, a cornerstone for any democratic society. This principle holds a key constitutional status within Polish law. To uphold and actualize this principle, the structure of the parliamentary mandate and the mechanisms designed to protect it are of utmost importance. Immunity protection offers members of parliament the freedom to execute their duties without interference. A limited set of criteria for the revocation of a parliamentary mandate ensures the integrity of the mandate to represent voters, acquired through the electoral process. This approach also safeguards against the arbitrary removal of a representative’s formal legitimacy to act on behalf of the nation. The central thesis of this article is that any unlawful termination of a parliamentary mandate through a flawed process constitutes a direct assault on the very foundation of democracy: the nation’s right to freely elect its representatives.
    Źródło:
    Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2024, 34, 1; 161-180
    1689-8052
    2451-0807
    Pojawia się w:
    Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oryginalne rozwiązania systemów rządów na przykładzie Sułtanatu Omanu
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/523893.pdf
    Data publikacji:
    2014-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    system rządów
    monarchia
    sułtanat
    głowa państwa
    prawo koraniczne
    shari’a
    Rada Omanu
    system of government
    monarchy
    sultanate
    chief of state
    Qur’anic laws
    Shari’a
    Council of Oman
    Opis:
    Artykuł prezentuje przegląd wiodących instytucji politycznych Omanu. Zawiera opis politycznej struktury władzy Omanu. Na wstępie autorka przedstawia tło historyczne wydarzeń, które doprowadziły do objęcia władzy przez aktualnie rządzącego sułtana. Kolejno charakterystyce poddane są: władza ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza oraz prawa wyborcze obywateli. W podsumowaniu autorka dokonuje krótkiej oceny funkcjonującego w Omanie systemu rządów.
    The article provides a snapshot of Oman’s leading political institutions. It also contains description of Oman’s political power structure. At the beginning author presents a historical background of the events that led to the taking of power by the current ruling sultan. Subsequently, the legislature, the executive, the judiciary and suffrage are discussed. In conclusion, the author makes a brief assessment of a functioning system of government in Oman.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 3 (19); 97-113
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawne aspekty zwalczania korupcji politycznej
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/524719.pdf
    Data publikacji:
    2011-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    korupcja polityczna
    partia polityczna
    Opis:
    Finansowanie polityki to zagadnienie, które od lat stanowi przedmiot burzliwych debat oraz sporów. W dyskusji „o pieniądzach w polityce” biorą udział media, prawnicy, zwykli obywateli, a także Ci – rzec można - najbardziej zainteresowani, czyli sami politycy. Kwestia transparentności finansowania partii politycznych i kampanii wyborczych jest obszarem poddawanym ciągłemu monitoringowi organizacji międzynarodowych (ONZ i Rada Europy) oraz organizacji pozarządowych analizujących problem korupcji w życiu publicznym (Transparency International). Rola jednych i drugich jest nie do przecenienia. W artykule poruszone i rozwinięte zostają wszystkie wskazane wyżej wątki. Szczególna uwaga poświęcona zostaje trzem zagadnieniom. Po pierwsze, problemowi doprecyzowania i kwalifikowania przez organy ścigania zjawiska nazywanego korupcją polityczną. Po drugie, wpływowi zaleceń Rady Europy na kształt polskich regulacji dotyczących zagadnienia jawności finansowania polityki. Po trzecie, przyjętym w Polsce rozwiązaniom prawnym, normującym źródła pozyskiwania środków finansowych przez partie polityczne i komitety wyborcze, obowiązek prowadzenia przez nie sprawozdawczości, a także sankcje za nieprzestrzeganie dyscypliny finansowej.
    For years, political funding has been the subject of heated disputes and debates. The discussion on “money in politics” involves the media, lawyers and ordinary citizens as well as those who are most interested, namely the politicians themselves. The issue of transparency in financing political parties and election campaigns is subject to continuous monitoring by international organizations (UN and Council of Europe) as well as NGOs which analyze the problem of corruption in public life (Transparency International). The role of both cannot be overestimated. The paper discusses all of the above mentioned topics. Particular attention is drawn to three themes. First, the problem of how law enforcement bodies define and classify the problem of political corruption is dealt with. Second, the impact of Council of Europe recommendations on the shape of Polish law concerning the openness of political funding is discussed. Thirdly, the article covers the legal solutions adopted in Poland which concern the sources of fundraising by political parties and electoral committees, their duty to keep financial reports as well as penalties for not conforming with financial discipline rules.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2011, 1 (5); 143-155
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Służba zastępcza jako element ochrony wolności sumienia jednostki. Refleksje na tle art. 85 Konstytucji
    Examining Conscientious Objection as a Mean of Safeguarding Individual Freedom of Conscience: Reflections on Art. 85 of the Polish Constitution
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/6567769.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    konstytucyjny obowiązek obrony ojczyzny
    obowiązek służby wojskowej
    służba zastępcza
    wolność sumienia i religii
    the constituional duty to defend the homeland
    the duty of military service
    alternative service
    freedom of conscience and religion
    Opis:
    Artykuł porusza kwestię klauzuli sumienia, zwanej także sprzeciwem sumienia, która ma zabezpieczyć wolność sumienia jednostki w sytuacji konfliktu pomiędzy wyznawanymi przez nią przekonaniami a nakazami prawa pozytywnego. W niniejszym opracowaniu Autorka omawiana instytucję klauzuli sumienia, która znajduje zastosowanie w przypadku konstytucyjnego obowiązku służby wojskowej. W przypadku obowiązku służby wojskowej, ustawodawca dostrzegając możliwość zaistnienia konfliktu sumienia jednostki, w przypadku gdy obowiązek pełnienia służby wojskowej pozostawałby w sprzeczności z wyznawanymi przez jednostkę zasadami moralnymi, wprowadził instytucję służby zastępczej. Służba zastępcza, która polega m.in na wykonywaniu prac na rzecz ochrony środowiska, ochrony przeciwpożarowej, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, opieki nad osobami z niepełnosprawnościami bądź bezdomnymi staje się swoistą gwarancją konstytucyjną dla wyrażonej w art. 53 Konstytucji wolności sumienia i religii.
    This article examines the conscience clause, which is also known as conscientious objection, and its purpose in protecting an individual’s beliefs when they come into conflict with positive law. Specifically, the author discusses how the conscience clause applies to the constitutional duty to perform military service. In the case of mandatory military service, the legislator recognizes the possibility of a conflict of conscience for an individual when the duty to perform military service would be in conflict with the moral principles upheld by that individual. To address this issue, the legislator has introduced the institution of alternative service. Alternative service, which includes, among other things, work in the fields of environmental protection, fire protection, healthcare, social assistance, and care for people with disabilities or the homeless, has become a constitutional guarantee for the freedom of conscience and religion expressed in Article 53 of the Constitution.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 195-206
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawozdanie Konferencja naukowa „Idea wolności i niezależności w państwie demokratycznym – problemy ustrojowe”, Jasionka k. Rzeszowa, 13–14 maja 2016 r.
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942269.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 1 (35); 255-258
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tajemnica zawodowa adwokatów i radców prawnych jako gwarancja ochrony sfery prywatnej jednostki
    Professional Secrecy of Lawyers as a Way to Protect the Private Sphere of an Individual
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929657.pdf
    Data publikacji:
    2021-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    tajemnica zawodowa
    tajemnica obrończa
    prawa człowieka
    prawo
    do prywatności
    poufność
    wertykalny i horyzontalny skutek konstytucyjnych praw
    professional secrecy
    human rights
    right to privacy
    confidentiality
    vertical
    and horizontal effect of constitutional rights
    Opis:
    Sfera prywatna jednostki podlega ochronie prawnej na gruncie przepisów Konstytucji RP z 1997 r. oraz rozwijających jej postanowienia ustaw zwykłych. Niniejsze opracowanie poświęcone zostało jednostkowemu problemowi badawczemu – analizie roli tajemnicy zawodowej oraz tajemnicy obrończej w kontekście ich znaczenia dla ochrony sfery prywatnej jednostki. Aspekt pozytywny tajemnicy zawodowej i tzw. wewnętrzny aspekt ochrony tajemnicy adwokackiej dał asumpt do rozważań nad horyzontalnym skutkiem norm konstytucyjnych dedykowanych ochronie prywatności jednostki. Aspekt negatywny tajemnicy zawodowej i jej perspektywa zewnętrzna dały impuls do badania wertykalnego skutku norm konstytucyjnych chroniących sferę prywatną podmiotów konstytucyjnych praw.
    The private sphere of an individual is legally protected by the Constitution of the Republic of Poland of 1997 as well as civil, criminal and administrative law. The paper discusses the duty of confidentionality of lawyers and the role of that duty to protect the private sphere of an individual. The positive aspect of professional secrecy and the so-called internal aspect of the protection of professional secrecy of lawyers prompted the consideration of the horizontal effect of onstitutional norms. Likewise, the negative aspect of professional secrecy and its external perspective prompted the examination of the vertical effect of onstitutional norms that protect the private sphere of an individual.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 401-413
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Techniki małoinwazyjne stosowane w leczeniu kamicy układu moczowego u dzieci
    Minimally invasive techniques used for treatment of urolithiasis in children
    Autorzy:
    Samotyjek, Joanna
    Jurkiewicz, Beata
    Uliasz, Maria
    Kwaśniewicz, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035495.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Medical Communications
    Tematy:
    ESWL
    PCNL
    RIRS
    URSL
    dzieci
    kamica układu moczowego
    Opis:
    The paediatric population is a special group among patients with urolithiasis. Within the past 25 years, the prevalence of this disease in the paediatric population has increased from 6% to 10%. The causes of this higher prevalence are not entirely clear but may be associated with various factors, such as: inappropriate eating habits, inappropriate diet, particularly rich in salt and animal protein, insufficient fluid intake, obesity, hypertension, pollution, faster pace of living as well as uncontrolled intake of multivitamin preparations and dietary supplements. The mean age of a paediatric patient with urolithiasis is 7–8 years. The aim of this publication is to present minimally invasive techniques used for treatment of urolithiasis in the paediatric population. Due to a high risk of disease recurrence, the selection of a treatment method that enables removal of calculi in the least invasive and the most effective way is vital in this group of patients. The choice of management depends on various factors, such as: location, size and composition of calculi, patient’s age, anatomical conditions, the degree of urinary outflow obstruction and recurring urinary tract infections. Surgical methods of urolithiasis treatment are identical in adults and in children. Minimally invasive techniques include extracorporeal shock wave lithotripsy (ESWL), percutaneous nephrolithotomy (PCNL), ureterorenoscopic lithotripsy (URSL; ureterolithotripsy) and retrograde intrarenal surgery (RIRS). Owing to the technical advancement, minimally invasive techniques are effective in children and help evacuate calculi fully, even with a single procedure. It must be remembered, however, that they should be performed by experienced urologists in highly specialised and well-equipped centres.
    Populacja pediatryczna stanowi szczególną grupę pacjentów z kamicą układu moczowego. W ciągu ostatnich 25 lat częstość występowania tej choroby w populacji pediatrycznej wzrosła z 6% do 10%. Przyczyny zwiększonej zachorowalności nie są do końca wyjaśnione, ale na wzrost częstości kamicy moczowej mogą mieć wpływ różne czynniki: nieprawidłowe nawyki żywieniowe, niewłaściwa dieta, zwłaszcza z dużą zawartością soli i pokarmów bogatych w białko zwierzęce, niedostateczna podaż płynów, otyłość, nadciśnienie tętnicze, zanieczyszczenie środowiska, przyspieszenie tempa życia, niekontrolowana podaż preparatów wielowitaminowych i suplementów. Przeciętny wiek pacjenta pediatrycznego z kamicą wynosi około 7–8 lat. Celem pracy jest przedstawienie technik małoinwazyjnych w leczeniu kamicy układu moczowego w populacji pediatrycznej. Ze względu na wysokie ryzyko nawrotu choroby w tej grupie zasadnicze znaczenie ma wybór takiej metody leczenia, która umożliwiłaby usunięcie złogów w sposób jak najmniej inwazyjny i jednocześnie skuteczny. Wybór odpowiedniego sposobu postępowania zależy od wielu czynników, takich jak: lokalizacja, wielkość i skład złogu, wiek pacjenta, warunki anatomiczne, stopień utrudnienia spływu moczu, nawracające zakażenia układu moczowego. Procedury chirurgicznego leczenia kamicy u dzieci są takie same jak u dorosłych. Wśród technik małoinwazyjnych należy wymienić litotrypsję pozaustrojową (extracorporeal shock wave lithotripsy, ESWL), nefrolitotrypsję przezskórną (percutaneous nephrolithotomy, PCNL), litotrypsję ureterorenoskopową (ureterolithotripsy, URSL) i wsteczną chirurgię śródnerkową (retrograde intrarenal surgery, RIRS). Metody małoinwazyjnego leczenia kamicy u dzieci dzięki zaawansowanemu rozwojowi techniki są efektywne i umożliwiają całkowitą ewakuację złogów już podczas pierwszej procedury. Należy jednak pamiętać, że powinny być wykonywane przez doświadczonych urologów, w wysokospecjalistycznych i dobrze wyposażonych ośrodkach.
    Źródło:
    Pediatria i Medycyna Rodzinna; 2019, 15, 1; 42-46
    1734-1531
    2451-0742
    Pojawia się w:
    Pediatria i Medycyna Rodzinna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The constitutional principles of the state’s political system as determining the foundations of electoral law
    Konstytucyjne zasady ustroju państwa determinujące podstawy prawa wyborczego
    Autorzy:
    Stępień-Załucka, Beata
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38697123.pdf
    Data publikacji:
    2024-07-17
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    constitutional principles
    democratic legal state
    sovereignty of the people
    principle of representation
    political pluralism
    elections
    electoral law
    zasady konstytucyjne
    demokratyczne państwo prawne
    suwerenność narodu
    zasada przedstawicielstwa
    pluralizm polityczny
    wybory
    prawo wyborcze
    Opis:
    The political systems of democratic states are based on specific assumptions contained in the highest legal acts. In Poland, the role of such a supreme legal act is fulfilled by the Constitution of the Republic of Poland, the assumptions being constitutional principles. Their uniform definition has been worked out neither by the legal system nor by the doctrine. Hence, they are sometimes defined differently in science. While for some they are “the legislator’s statements of fundamental importance to the functioning of the constitutional system of the state,” for others they are instruments of law which certain norms are derived from, thus influencing the shaping of the principles of the political system or administration of justice regardless of whether they are of primary or secondary nature. B. Banaszak emphasises that within individual constitutional norms it is possible to indicate principles of particular importance to the state. And what is more, the indication of a particular principle at the beginning of the Constitution or in a part of it has consequences regarding its further provisions. W.J. Wołpiuk, in turn, maintains that in a descriptive sense, principles are a certain pattern for research purposes. A. Kallas, on the other hand, defines constitutional principles as principles fundamental to the nature of the state. These principles take the form of separate (individual) provisions, included in the body of Chapter I of the Constitution, but are often also constructed on the basis of a number of its provisions (e.g. the principle of parliamentary system of the government). Worth noting at this point, however, is a certain regularity that in the constitutions of the former communist states of Central and Eastern Europe, they are as a rule quite extensive and have a broad spectrum of impact on the entire legal system. This spectrum is particularly relevant in electoral law. The present article will therefore examine this spectrum. It will show the impact of constitutional principles such as the principle of a republican state, the principle of sovereignty of the Nation, the principle of representation, the principle of political pluralism and the openness of the financing of political parties on the basic premises of the electoral law in terms of its subject matter and substantiveness. The key thesis to be proven is that the constitutional principles indicated above find their direct application and development in the provisions of the electoral law. Accordingly, their consequence is, inter alia, the principle of the tenure of office of individual, representative organs of the state, including the most important ones of the Sejm and the Senate, which in its essence constitutes a kind of verification of actions for the existing representatives. In turn, the principle of universality of elections, which is a direct determinant of the principle of sovereignty and representation, on the one hand – admits all eligible citizens to the electoral act, in accordance with the idea of the Constitution of the Republic of Poland, but on the other hand – eliminates incapacitated persons from this act. Further, among the electoral principles of constitutional consequence, it is necessary to point out equality granting each voter one vote, the value of which is one. Finally, the principle of the secrecy of the ballot will not be overlooked, constituting a kind of security for all those taking part in the electoral act that they will not suffer negative consequences as a result of their vote. However, it is important to show and remind that the above principles of the electoral law are closely interconnected, not only within the electoral law itself, but within the entire legal system. This is because nowadays, in scientific political discourse and in practice, the fundamental importance of primary constitutional values, including precisely coherence of the legal system, is overlooked (another value that is just as often displaced is its stability). Hence, demonstrating this coherence of the legal system and emphasising its importance in times of political and legal change is particularly justified. The basic research methods used in the paper will be dogmatic-legal and theoretical-legal methods.
    Ustroje państw demokratycznych opierają się na swoistych założeniach zawartych w najwyższych aktach prawnych. W Polsce rolę najwyższego aktu prawnego pełni Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a owe założenia to zasady ustrojowe. Ich jednolita definicja nie została wypracowana ani przez system prawa, ani też przez doktrynę. Stąd w nauce bywają różnie określane. Podczas gdy dla jednych są to „wypowiedzi ustrojodawcy o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania konstytucyjnego ustroju państwa”, dla innych to instrumenty prawa, z których wynikają określone normy i przez to wpływają na ukształtowanie zasad ustroju politycznego lub wymiaru sprawiedliwości niezależnie od tego, czy mają charakter podstawowy, czy wtórny. B. Banaszak podkreśla, że w obrębie poszczególnych norm konstytucyjnych można wskazać zasady o szczególnie doniosłym znaczeniu dla państwa. Co więcej, wskazanie na określoną zasadę na początku konstytucji bądź w jej części wywiera konsekwencje na dalsze jej postanowienia. W.J. Wołpiuk z kolei pisze, że w znaczeniu opisowym zasady to pewien wzorzec dla celów badawczych. Natomiast A. Kallas określa zasady ustrojowe mianem zasad fundamentalnych dla charakteru państwa. Zasady te przybierają postać odrębnych (indywidualnych) przepisów, zamieszczonych w treści rozdziału I konstytucji, ale często są też konstruowane na podstawie szeregu jej przepisów (np. zasada parlamentarnego systemu rządów). Już jednak w tym miejscu warta zauważenia jest pewna prawidłowość, że w konstytucjach byłych państw komunistycznych Europy Środkowej i Wschodniej są one z reguły dość obszerne i mają szerokie spektrum oddziaływania na cały system prawa. To spektrum jest szczególnie istotnie w prawie wyborczym. Toteż jego zbadaniu zostanie poświęcony niniejszy artykuł. Zostanie w nim bowiem ukazane oddziaływanie konstytucyjnych zasad ustroju, takich jak: zasada państwa republikańskiego, zasada suwerenności Narodu, zasada przedstawicielstwa, zasada pluralizmu politycznego i jawności finansowania partii politycznych na podstawowe założenia prawa wyborczego w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. Przy czym kluczową tezą, która będzie podlegała udowodnieniu, jest stwierdzenie, że wskazane powyżej zasady konstytucyjne znajdują swoje bezpośrednie zastosowanie oraz rozwinięcie w przepisach prawa wyborczego. Odpowiednio ich konsekwencją jest między innymi obowiązująca w Polsce zasada kadencyjności poszczególnych przedstawicielskich organów państwa, w tym także tych najważniejszych Sejmu i Senatu, która w swej istocie stanowi swoistą weryfikację działań dla dotychczasowych reprezentantów. Z kolei zasada powszechności wyborów, będąca bezpośrednim wyznacznikiem zasady suwerenności i przedstawicielstwa, z jednej strony zgodnie z ideą Konstytucji RP dopuszcza wszystkich uprawnionych obywateli do aktu wyborczego, z drugiej strony jednak eliminuje z tego aktu osoby ubezwłasnowolnione. W dalszej kolejności wśród zasad wyborczych będących konstytucyjną konsekwencją trzeba wskazać na równość przyznającą każdemu wyborcy jeden głos, którego wartość wynosi jeden. Finalnie nie zostanie pominięta zasada tajności głosowania stanowiąca swoiste zabezpieczenie dla wszystkich biorących udział w akcie wyborczym, że nie poniosą negatywnych konsekwencji w związku z oddanym głosem. Istotne jednak pozostaje wykazanie i przypomnienie, że powyższe zasady prawa wyborczego są ze sobą ściśle spojone, nie tylko w obrębie prawa wyborczego, ale w obrębie całego systemu prawa. Współcześnie bowiem w dyskursie naukowym, politycznym oraz praktyce pomija się podstawowe znaczenie pierwotnych wartości konstytucyjnych, w tym właśnie spójności systemu prawa (inną, równie często wypieraną, jest jego stabilność). Stąd wykazywanie owej spójności systemu prawa i podkreślanie jej znaczenia w czasach zmian politycznych i prawnych jest szczególnie uzasadnione. Podstawowymi metodami badawczymi wykorzystanymi w pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna i teoretyczno-prawna.
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 71-86
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Władza sądownicza wobec partii politycznych w Polsce – zagadnienia wybrane
    Autorzy:
    Uliasz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/523855.pdf
    Data publikacji:
    2011-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    władza sądownicza
    partia polityczna
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcony jest roli, jaką władza sądownicza spełnia względem partii politycznych w Polsce. Główny nurt rozważań dotyczy uprawnień kontrolnych, przyznanych przez ustawodawcę poszczególnym organom władzy sądowniczej wobec partii politycznych. Autor zwraca uwagę na szczególną pozycję Trybunału Konstytucyjnego, którego zadaniem jest czuwanie nad przestrzeganiem i poszanowaniem zasady pluralizmu politycznego. Piszący omawia także kompetencje Sądu Najwyższego oraz Sądu Okręgowego w Warszawie jako sądu rejestrowego, istotne przede wszystkim w procedurze wpisu partii politycznych do ewidencji. Opracowanie wzbogacone jest licznymi przykładami z orzecznictwa.
    The paper discusses the role of the judiciary in relation to political parties in Po- land. Primarily, it deals with the statutory right of the judiciary, i.e. the right to exercise control over political parties. The Author’s major concern is to emphasi- ze the particular role played by the Constitutional Court whose responsibility is to control whether the rule of political pluralism is complied with. Additional- ly, the paper discusses the responsibilities of the Supreme Court and the District Court in Warsaw (Sąd Okręgowy w Warszawie) which maintains the register of political parties. Those responsibilities are particularly important as far as the procedure to register a political party is concerned. The text also includes a large number of relevant court decisions.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2011, 2 (6); 99-110
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies