Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Turek, M." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Effects of Electron Impact on Ionization of Short-Lived Isotopes in a Hot Cavity
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1199206.pdf
Data publikacji:
2014-06
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.77.Ka
07.05.Tp
34.35.+a
Opis:
A Monte Carlo method based numerical model of hot cavity surface ion source that takes into account radioactive decay and the delay due to the sticking of particles to ionizer surface is considered. The influence of electron impact ionization by thermionic electrons accelerated by the extraction field is investigated. It is shown that the contribution from that process rises with decreasing half-life period and cannot be neglected, especially for substances of small surface ionization coefficient. The changes of relative yields from electron impact and surface processes with the length of the average sticking time are also studied.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2014, 125, 6; 1384-1387
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surface Ionization of Radioactive Nuclides - Numerical Simulations
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400445.pdf
Data publikacji:
2013-05
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.77.Ka
07.05.Tp
34.35.+a
Opis:
The Monte Carlo method based model of the ionization in the hot cavity taking into account radioactive decay of nuclides is presented. The code upgraded compared to the previous version enables calculation of the ion source ionization efficiency not only for different geometries and temperatures of the ionizer, extraction voltages etc. but also gives opportunity of setting different values of the nuclide half-life and its sticking time, which may be considered as the main factor determining the time that a particle spends in the ion source. The results of calculations are presented together with the discussion of the radioactive decay on the ion source performance.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2013, 123, 5; 847-850
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ionization of Short-Lived Isotopes in Spherical Hot Cavities
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402238.pdf
Data publikacji:
2015-11
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.77.Ka
07.05.Tp
34.35.+a
Opis:
The numerical model of ionization of short-lived nuclides in spherical hot cavities is presented. Two different cavity configurations are considered: one of them (the hemispherical one) resembles that known from already existing ion sources while the other (closer to the full sphere) could be more efficient for short-lived isotopes. Changes of ionization efficiency with the half-life period as well as with the particle average sticking time are presented and discussed. Influence of the extraction opening radius on ionization efficiency is also under investigation.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2015, 128, 5; 935-938
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Two-Dimensional Simulations of H¯ Ions Extraction
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1030213.pdf
Data publikacji:
2017-08
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.77.Ka
07.05.Tp
34.35.+a
41.75.Ak
41.75.Cn
Opis:
The 2D particle-in-cell method based model of a negative ion source is presented. The spatial distributions of electrostatic potential and plasma component densities are presented. Changes of negative ion distribution and potential as well as the extracted H¯ current with the plasma grid bias voltage are investigated. The presence of the potential well near the plasma grid surface that traps the negative ions is shown. Increase of the H¯ ions density inside the chamber with the negative bias voltage is demonstrated. Influence of the H¯ ion flux outgoing from the plasma grid on the extracted current was checked: increase by factor 2 is observed when the flux rises 4 times. Current-voltage characteristics of the ion source are presented, saturation of the curve is observed above 50 kV.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2017, 132, 2; 254-258
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ionisation Efficiency in Conical Hot Cavities
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033720.pdf
Data publikacji:
2017-08
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.77.Ka
07.05.Tp
34.35.+a
Opis:
Surface ionisation in a new type of hot cavity characterised by the shape of a truncated cone is considered in the paper. Influence of the hot cavity shape and its temperature on the ionisation efficiency of stable and long-lived nuclides is under investigation and the supremacy of elongated conical cavities is proven. The role of the extraction opening size is studied and its optimal diameter ( ≈ 1 mm) is found for the considered cavity shapes. It is shown that the extraction voltages of 1-2 kV are large enough to obtain high efficiencies and saturation of the current-voltage curves is observed above these values. Changes of ionisation effciency with the ioniser temperature are investigated - increase of ion yield with T is observed. It was proven that cold spots inside the ioniser cavity (near the extraction opening - in the considered case) can degrade ion source performance by several tens percent.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2017, 132, 2; 259-263
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modeling of Ionization in a Spherical Surface Ionizer
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1504138.pdf
Data publikacji:
2011-07
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.77.Ka
07.05.Tp
34.35.+a
Opis:
A Monte Carlo method-based model of a hot cavity surface ion source with a spherically shaped ionizer is presented. A numerical code enables studies of ion source efficiency as a function of an extraction voltage, geometry of the ionizer and its temperature, the size of extraction aperture and many other factors. The calculation results for a variety of mentioned parameters are presented. A novel configuration of surface ion source is proposed and discussed - the efficiency of the source with an almost spherically shaped ionizer could be much higher than that of currently used constructions of ion sources.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2011, 120, 1; 188-191
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Calculations of Ion Beam Emittance for Hot Cavity Ion Source
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402237.pdf
Data publikacji:
2015-11
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
07.77.Ka
07.05.Tp
34.35.+a
41.75.Ak
41.75.Cn
Opis:
Emittance of short-lived nuclide beams produced in hot cavity ion sources is calculated. Influence of half-life period as well as the average sticking time on beam emittance is under investigation. Two different shapes of ionizer cavity are considered: almost fully spherical and hemispherical ones. Changes of beam emittance due to the extraction channel geometry (its diameter and length) are studied. A new concept of scaled efficiency (ion source brightness analogon) is introduced in order to compare the two-ion source configurations. Phase space portraits of the extracted beams are presented.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2015, 128, 5; 931-934
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania procesów konsolidacyjnych w polskich przedsiębiorstwach górniczych
Conditions of consolidation processes in Polish mining enterprises
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321483.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
współdziałanie przedsiębiorstw
przedsiębiorstwo górnicze
konsolidacja w górnictwie węgla kamiennego
enterprises cooperation
mining enterprise
consolidation in coal mining industry
Opis:
Głównym celem rozważań podejmowanych w artykule jest przedstawienie procesów konsolidacji prowadzonych w polskich przedsiębiorstwach górniczych w latach 1990-2016 oraz ich aktualnych uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych. W pierwszej części artykułu przedstawiono istotę konsolidacji oraz jej przebieg w polskim górnictwie węgla kamiennego. Następnie zidentyfikowano i scharakteryzowano kluczowe uwarunkowania skuteczności oraz efektywności działań konsolidacyjnych prowadzonych w polskich przedsiębiorstwach górniczych. W artykule wykorzystano rynkowe dane statystyczne oraz prognozy rozwoju branży.
The main objective of the taken in the article consideration is to present the consolidation processes conducted in Polish mining enterprises in the years 1990-2016 and their current internal and external conditions. In the first part of the article the essence of consolidation and its progress in the Polish hard coal mining is presented. Then the key determinants of the efficiency and effectiveness of Polish mining enterprises consolidation are identified and characterized. In the article, market statistical data are used as well as development forecasts for the mining industry.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 101; 487-503
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wysokość ścian prowadzonych w kopalniach węgla kamiennego
Height of longwalls drived in hard coal mines
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340682.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
eksploatacja węgla kamiennego
GZW
ściana
ekonomika wydobycia
coal exploitation
longwall
economics of industry
Opis:
Intensyfikacja wybierania w przodkach wybierkowych jest podstawą efektywności ekonomicznej całego procesu wydobywczego realizowanego w kopalni. Nie ulega wątpliwości, że wysokość prowadzonych ścian ma istotny wpływ na uzyskiwaną z nich dobową wielkość produkcji. W poszukiwaniu możliwości wzrostu intensyfikacji interesującą propozycją okazał się wzrost wysokości prowadzonych ścian. Jak ta szansa była wykorzystywana w czasie realizacji różnych działań restrukturyzacyjnych można przekonać się analizując kształtowanie się średniej wysokości ścian w 38 kopalniach GZW przez okres szesnastu lat (1990-2005) i to jest przedmiot rozważań w niniejszym artykule. Stwierdzono, że w granicach możliwych technicznie wysokości ścian, im wysokość ścian jest większa tym wydobycie, przy innych niezmienionych parametrach, jest większe. Oczywiście, są pewne przedziały wysokości ścian, kiedy ze względów ruchowych ich prowadzenie jest niewątpliwie bardzo korzystne. Stwierdzony niekiedy wzrost średniej wysokości ścian wynika przede wszystkim z unikania wybierania pokładów cienkich, które dość trudno eksploatować, przy wykorzystaniu kompleksowej mechanizacji.
An intensification of extraction in faces is a basis of economic efficiency of whole mining process realised in mine. There is no doubt but that the height of drived longwalls is of essential significance for a daily output value for them. In the search of possibility of increasing the intensification, the height of drived longwalls turned out to be an interesting proposal. The way this chance was discounted during realisation of different restructuring actions may be seen while analysing a trend of an average height of longwalls in 38 GZW mines throughout the period of last 16 years (1990-2005), and this is an object of considerations in the present paper. It was discovered that within limits of technically possible height of walls the higher the longwalls are the larger this output is at other parameters unchanged. Obviously, there are some intervals of longwalls height for which their drivages are undoubtedly very profitable for running reasons. Sometimes, it was find out that an increase of average height of walls resulted in the first place from avoidance of mining thin beds, which are hard enough to mine using complex mechanisation.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2007, 1; 5-15
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rynek zbytu węgla kamiennego w Polsce - stan aktualny, przewidywania
Market of hard coal in Poland - actually condition, predictions
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340463.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
rynek zbytu
węgiel kamienny
wydobycie
chłonność rynku
ready market
hard coal
output
absorptiveness market
Opis:
W artykule przedstawiono sytuację na rynku zbytu węgla kamiennego w 2004 roku oraz przewidywania na przyszłość. Na podstawie informacji wynikających z polityki energetycznej Polski dużo uwagi poświęcono takim zagadnieniom, jak chłonność rynku krajowego. przedstawiono także dane dotyczące wydobywania i sprzedaży węgla kamiennego oraz zasad jego dystrybucji.
In article represented formation of sale market of pit-coal in year 2004 and expectations in this range. In support for information resulting from energy policy of Poland much attentions one sacificed to such problems as absorptiveness of national market. It also present concerning mine and sale of hard coal and principles of distribution of coal.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 2; 109-122
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty dokumentacyjnego przygotowania prowadzenia eksperymentalnej eksploatacji metodą podziemnego zgazowania węgla
Selected aspects of documentation preparation of experimental mining by use of the underground coal gasification method
Autorzy:
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165336.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
podziemne zgazowanie węgla
projekt
dokumentacja techniczna
underground coal gasification
project
technical documentation
Opis:
Podziemne zgazowanie węgla (PZW) jest technologią, która może stanowić szansę dla innego niż dotychczas wykorzystania potencjału w postaci dość bogatych zasobów węgla. Obowiązujące przepisy w zasadzie nie pozwalają na komercyjne prowadzenie tego procesu, jak również nie mamy doświadczeń w zakresie dokumentowania przebiegu tego typu procesu. Eksperymentalne przedsięwzięcie w KHW S.A. KWK „Wieczorek”. wymusiło potrzebę zrealizowania całego cyklu prac projektowo-dokumentacyjnych, dla spełnienia wymogów obowiązujących przepisów, co powinno zapewnić bezpieczeństwo prowadzenia ruchu. Opis potrzeby zaprojektowania planowanego przebiegu tego procesu, jak również sposób jego udokumentowania, jest przedmiotem rozważań niniejszego artykułu.
Underground Coal Gasification (UCG) is a technology which may give the opportunity for the use of potential from quite a rich coal resource, differently than so far. According to the provisions in force, it is not legal to commercially apply this process and, on the other hand, there is too little experience available for keeping records of the process. The experiment in “Wieczorek” mine led to the need for implementation of a full cycle project and documentation works to comply with the requirements of the law in force which may ensure safety of operating the mine.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 12; 5-10
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania architektoniczne dzwonnicy kościoła pw. św. Jakuba Apostoła w Sandomierzu
The architectural research of the belfry of the church of St James the Apostle in Sandomierz
Autorzy:
Doroz-Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294085.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
dominikanie
średniowiecze
architektura
dzwonnica
kościół św. Jakuba Apostoła
Sandomierz
Dominicans
Middle Ages
architecture
belfry
church of St James the Apostle
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki badań architektonicznych przeprowadzonych w dzwonnicy kościoła pw. św. Jakuba Apostoła klasztoru dominikanów w Sandomierzu. Celem badań było ukazanie autentycznej formy dzwonnicy na tle późniejszych przeobrażeń i prac remontowo-konserwatorskich. Przedstawiony został krótki zarys historii powstania zakonu dominikanów, erekcji klasztoru w Sandomierzu oraz początki średniowiecznej architektury dominikańskiego kościoła. Kwerenda archiwalna i stan badań pozwoliły na przeprowadzenie analizy i interpretacji źródeł ikonograficznych na tle historycznych dokumentów. Dzięki temu i na podstawie własnych badań architektonicznych, opartych na dokładnej inwentaryzacji tej części kościoła, autorka podjęła się próby określenia faz budowy dzwonnicy.
The article presents the results of an architectural research carried out in the belfry of the church of St James the Apostle of the Dominican Monastery in Sandomierz. The aim of the research was to show the authentic form of the belfry in the light of the subsequent transformations as well as renovation and conservation works. A short outline of the history of founding the monastery in Sandomierz along with the beginnings of the medieval architecture of the Dominican church were presented. The archival searchquery and the state of research permitted an analysis and interpretation of iconographic sources in the light of historical documents. In view of the above-mentioned research and by virtue of her own architectural study based on a thorough architectural inventory of this part of the church, the author undertook an attempt to determine the phases of the construction of the belfry.
Źródło:
Architectus; 2018, 4 (56); 13-30
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The determinants affecting the exhibition of architectural relics in a historical buildings
Uwarunkowania prezentacji reliktów architektonicznych w zabytkowych budowlach
Autorzy:
Doroz-Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/402187.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
Tematy:
architecture artifacts
preventive care
reserve
historical buildings
integrity
relikty architektury
konserwacja zapobiegawcza
rezerwat
autentyzm
integralność
historyczne budynki
Opis:
Archaeological reserves and museums accessible to the public have become the mainstream means of exhibiting underground architectural and archaeological relics. The reserves protecting the most precious relics related to the earliest history of Poland are usually located under religious buildings, which in the Middle Ages replaced yet earlier structures. The heritage buildings in Kraków, Gniezno and Płock are just three examples used here in order to illustrate the restoration and technical determinants affecting the development and use of the exhibitions of architectural and archaeological relics in a historical object.
Nurtem obecnej prezentacji podziemnych reliktów architektoniczno-archeologicznych są rezerwaty archeologiczne lub muzea dostępne dla zwiedzających. Rezerwaty chroniące najcenniejsze relikty związane z najstarszą historią Polski znajdują się najczęściej pod obiektami sakralnymi, które w średniowieczu zastąpiły wcześniejsze budowle. W Krakowie, w Gnieźnie, czy w Płocku to tylko trzy przykłady na których autorka chciałby zobrazować uwarunkowania konserwatorsko-techniczne na jakie się napotyka oraz jakie występują w trakcie tworzenia i użytkowania ekspozycji reliktów architektonicznych i archeologicznych w zabytku.
Źródło:
Structure and Environment; 2017, 9, 3; 165-179
2081-1500
Pojawia się w:
Structure and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzrost produktywności i bezpieczeństwa pracy w kopalniach szansą na funkcjonowanie i rozwój górnictwa węgla kamiennego w Polsce
Increase of effectiveness and safety of work in mines as a chance for the operation and development of mining industry of hard coal in Poland
Autorzy:
Dubiński, J.
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164747.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
bezpieczeństwo
produktywność
kopalnia
koszty
zagrożenia naturalne
safety
effectiveness
mine
costs
natural hazards
Opis:
Na wstępie przedstawiono dwa problemy badawcze dotyczące produktywności i stanu bezpieczeństwa w kopalniach funkcjonujących w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Postawiono także dwie hipotezy badawcze dotyczące zależności produktywności od kosztów pracy i poziomu natężenia zagrożeń naturalnych. Następnie, dokonano zestawienia i porównania wielkości określonych wskaźników produktywności technicznej i ekonomicznej w odniesieniu do dwudziestu badanych kopalń. Na tej podstawie sporządzono ich ranking oraz zestawiono natężenia różnych zagrożeń naturalnych w badanych kopalniach. Posłużyło to do przeprowadzenia oceny słuszności postawionych hipotez. W oparciu o uzyskane wyniki, podjęto próbę zdefiniowania najważniejszych działań zorientowanych na poprawę bezpieczeństwa pracy i produktywności w kopalniach węgla kamiennego.
The introduction outlines two research problems concerning the effectiveness and safety of work in mines operating in the Upper Silesian Coal Basin. In addition, two research hypotheses concerning the relation between effectiveness and labour costs as well as the level of natural hazards were proposed. In the nest stage, a summary and comparison of the values of the determined coefficients of technical and economic effectiveness, on the basis of twenty tested mines were prepared. This enabled them to be ranked and classified into a summary of different levels of natural hazards. This, in turn, allowed to evaluate the correctness of the hypotheses. On the basis of the obtained results, efforts were made to define the most important activities to improve work safety and effectiveness in hard coal mines.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 4; 1-8
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Górnictwo, górnictwo... i co dalej?
What after mining?
Autorzy:
Dubiński, J.
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166179.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo węgla kamiennego
restrukturyzacja
efektywność
procesy reorientacji strategicznej
hard coal mining
restructuring
efficiency
strategic reorientation processes
Opis:
Artykuł dotyczy oceny dotychczasowego przebiegu działań restrukturyzacyjnych w polskim górnictwie węgla kamiennego w latach 1990 – 2016. Opierając się na ocenie efektywności zrealizowanych programów naprawczych, sformułowano propozycje dalszej działalności niezbędnej w tym zakresie. Szczególną uwagę zwrócono na kierunki dalszych przeobrażeń górnictwa, w tym procesów reorientacji strategicznej i ich punktów kluczowych.
This paper focuses on the assessment of actions taken during restructuring processes of Polish hard coal mining sector in the years 1990-2016. Based on the efficiency evaluation of the implemented repairing programs, the proposals of further activities needed in this regard, have been formulated. Special stress was placed on trends of further transformation of hard coal mining sector, including strategic reorientation processes and their key points.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 1; 1-12
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Racjonalizacja procesów i zasobów zorientowana na poprawę efektywności produktu w fazie schyłkowej na przykładzie kopalni piasku x
Rationalization of processes and resources oriented towards the improvement of product effectiveness in a declining stage based on x sand mine
Autorzy:
Turek, M.
Michalak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322616.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
efektywność inwestycji
cykl życia produktu
racjonalizacja
investment effectiveness
product life cycle
rationalization
Opis:
Autorzy przeprowadzają w artykule analizę istniejących procesów i zasobów związanych z produkcją piasku podsadzkowego, który znajduje się obecnie w schyłkowej fazie cyklu życia produktu. Głównym celem prowadzonych badań jest zaprojektowanie kluczowych zmian w procesach produkcyjnych i posiadanych zasobach badanego przedsiębiorstwa, które pozwolą przedłużyć cykl życia badanego produktu. Oceny efektywności proponowanych rozwiązań dokonano w kategoriach korzyści utraconych oraz korzyści uzyskanych w dwóch przekrojach – dla całego przedsiębiorstwa oraz dla konkretnej inwestycji.
In the article the Authors conducted an analysis of the existing processes and resources connected with production of filling sand which is currently placed at a declining stage of product lifecycle. The purpose of the conducted research is to project the key changes in production processes and resources owned by the examined enterprise which allows to extend the lifecycle of the analyzed product. Effectiveness assessment of the proposed solutions was conducted in two categories of lost and gained benefits, in two dimensions – for the whole enterprise and for a particular investment.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 66; 207-217
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Improving the Management of a Mining Enterprise a Condition for Increasing the Efficiency of Hard Coal Production
Poprawa zarządzania przedsiębiorstwem wydobywczym warunkiem podniesienia efektywności produkcji węgla kamiennego
Autorzy:
Prusek, S.
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/318640.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
przedsiębiorstwo górnicze
zarządzanie procesami
wydajność
koszty
mining enterprise
process management
efficiency
productivity
costs
Opis:
The paper contains considerations regarding the possible impact of changing the approach to the management of mining enterprises on the improvement of their efficiency. The definitions of management, efficiency (along with its basic measures, such as productivity and profitabil-ity) and rationality of management were presented in the introduction. Next, the role of the three determinants of effective production in a mining enterprise were presented, including: reliable identification of resources, assessment of their necessity, rules for organizing ongoing works and implementation of production planning methods aimed at minimizing the costs of operations. The practical implementation of the defined determinants is presented on the ex-ample of four basic functions of process management, such as organizing, planning, leading and controlling. The special role of the process approach to cost management in the lifecycle of each longwall working while adopting a rational reduction of operating costs in mining enterprises is underlined.
Artykuł zawiera rozważania dotyczące możliwego wpływu zmiany podejścia do zarządzania przedsiębiorstwami górniczymi na poprawę ich efektywności. Na wstępie przedstawiono definicje zarządzania, efektywności (wraz z podstawowymi miernikami, takimi jak wydajność i rentowność) oraz racjonalność zarządzania. Następnie przedstawiono rolę trzech czynników determinujących efektywną produkcję w przedsiębiorstwie wydobywczym, w tym: rzetelną identyfikację zasobów, ocenę ich konieczności, zasady organizacji prowadzonych prac oraz wdrożenie metod planowania produkcji mających na celu minimalizację kosztów operacyjnych. Praktyczna implementacja zdefiniowanych determinant została przedstawiona na przykładzie czterech podstawowych funkcji zarządzania procesami, takich jak organizowanie, planowanie, prowadzenie i kontrolowanie. Podkreślono szczególną rolę podejścia procesowego do zarządzania kosztami w cyklu życia każdej ściany, przy jednoczesnym przyjęciu racjonalnej redukcji kosztów operacyjnych w przedsiębiorstwach wydobywczych.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2018, R. 20, nr 2, 2; 73-80
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostępność zasobów węgla dla polskiej energetyki
Accessibility of coal resources for the Polish power industry
Autorzy:
Dubiński, J.
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340603.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
energia elektryczna
energetyka
węgiel
bezpieczeństwo energetyczne
electric energy
power industry
coal
energy safety assurance
Opis:
W związku ze wzrostem zapotrzebowania na energię elektryczną, konieczne jest prowadzenie badań nad możliwością zapewnienia paliwa dla elektrowni. Energetyka krajowa bazuje na węglu i nie należy przewidywać radykalnych zmian w strukturze wytwarzania energii. Posiadane zasoby węgla brunatnego i kamiennego pozwalają również na sformułowanie postulatu o ważnej roli tych paliw w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego. Znaczenie węgla zależy jednak od jego konkurencyjności w stosunku do innych nośników energii, ale także od właściwych decyzji dotyczących udostępniania złóż. Prowadzone do tej pory analizy wskazują na to, że węgiel może stanowić bazę bezpieczeństwa energetycznego, jednak pod warunkiem przestrzegania zasad zrównoważonego rozwoju.
In connection with the increase of electric energy demand it is necessary to conduct investigations into the possibility of ensuring fuel for power plants. The Polish power industry is based on coal and no radical changes in the energy production structure are anticipated. The brown and hard coal resources being in possession allow also to formulate the postulate relating to the important role of these fuels in the energy safety assurance. The significance of coal, however, depends on its competitiveness in relation to other energy carriers, but also on appropriate decisions concerning deposit opening. The analyses conducted till now indicate that coal can constitute the basis of energy safety, however, on condition that the rules of sustainable development will be obeyed.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2007, 2; 5-17
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda kompleksowego audytu kopalń węgla kamiennego w kontekście oceny ich perspektyw rozwojowych
The method of complex audit of hard coal mines in the context of assessment of their development perspectives
Autorzy:
Turek, M.
Michalak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326100.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
górnictwo
audyt
rozwój
mining industry
audit
development
Opis:
Kopalnie węgla kamiennego, funkcjonujące w strukturach przedsiębiorstw górniczych, charakteryzują się pewną specyfiką. Nie można zastosować w ich przypadku tradycyjnej procedury audytu, stosowanej w innych podmiotach gospodarczych. Celem artykułu jest opracowanie kompleksowej metody audytu kopalni węgla kamiennego, uwzględniającej audyt zasobów kopalni, zagrożeń naturalnych, na jakie jest narażona i procesów w niej realizowanych oraz audyt jej otoczenia.
Hard coal mines functioning within the structures of mining enterprises are characterized by particular specificity. A traditional audit procedure cannot be used for them, which is applied for other economic subjects. The purpose of the article is to develop a complex audit method of hard coal mine that involves the audit of mine resources, natural hazards that it is prone to, internal processes conducted as well as the audit of its environment.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 87; 415-428
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A method of pricing an asset lost in a mining catastrophe
Metoda wyceny środka trwałego utraconego w wyniku katastrofy górniczej
Autorzy:
Turek, M.
Michalak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219022.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wartość
wycena
środki trwałe
ocena eksploatacyjna
value
pricing
technical assets
operating assessment
Opis:
The authors of the paper present a problem of pricing assets lost in result of mining catastrophes. In the subsequent steps of a pricing procedure the Authors suggest a methodology of an asset identification in relation to its technical, functional and environmental wear and particular methods of calculating its value. In the paper there were market, property and income method included, it especially concerned the technique of pair comparison, average price correction and statistical market analysis as well as the technique of replacement cost, reconstruction cost and investment method.
Autorzy prezentują w artykule problematykę wyceny środków trwałych utraconych w wyniku katastrof górniczych. W kolejnych krokach procedury wyceny Autorzy proponują metodykę identyfikacji środka trwałego z uwzględnieniem jego zużycia technicznego, funkcjonalnego i środowiskowego oraz konkretne metody kalkulacji jego wartości. W opracowaniu uwzględniono metody rynkowe, majątkowe i dochodowe, a w szczególności odniesiono się do techniki porównywania parami, korygowania ceny średniej i analizy statystycznej rynku oraz techniki kosztów zastąpienia, kosztów odtworzenia i metody inwestycyjnej.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 3; 799-814
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mining problems of underground coal gasification – reflections based on experience gained in experiment conducted in KHW S.A. Wieczorek coal mine
Autorzy:
Dubiński, J.
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88938.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
underground coal gasification
mining technology
unconventional mining technology
Opis:
Basing on hitherto research and tests, including results of experimental underground coal gasification (UCG) conducted in Wieczorek coal mine, conditions a UCG process has to meet to become in the future an industrial scale technology applied to exploit deposits are analysed. Paper contains an analysis of broadly defined range of mining conditions (geological – mining conditions of a deposit selected for exploitation with the UCG process; type and properties of coal deposit; detailed technological and organizational solutions; conditions for the safe use of technology for the personnel and the environment) and also characterizes the conditions for economic viability of UCG technology as an coal exploitation method.
Źródło:
Mining Science; 2016, 23; 7-20
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chances and threats of hard coal mining development in Poland – the results of experts research
Szanse i zagrożenia dla rozwoju górnictwa węgla kamiennego w Polsce – wyniki badań eksperckich
Autorzy:
Dubiński, J.
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219235.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
górnictwo węgla kamiennego
czynniki określające szanse rozwoju
czynniki określające zagrożenia dla rozwoju
koszt wydobycia węgla
hard coal mining sector
factors determining chances for development
factors determining threats for development
cost of coal mining
Opis:
The actual situation of hard coal mining in Poland has been presented. In particular, these factors, which have impact on the competiveness of mining sector were highlighted and need of its improving has been stressed. Outlining present situation of hard coal mining an attention was paid to its specific threats. The primary analytical material is based on the results of questionnaire conducted among 92 specialists and experts from the mining sector. The questions were related to chances and threats for development of hard coal mining in Poland. The factors determining them were grouped in such domains as economy, technology, geology, social and law aspects. Moreover, the special attention was paid to the problem of increasing and high costs of coal production which constitute significant threat for the financial and economic situation of the mining enterprises. Also the adverse influence of these high cost on the competitiveness of Polish hard coal with other world producers and with other energy carriers was emphasized. The conclusions summarize the achieved results of analysis.
Górnictwo węgla kamiennego jest strategicznym sektorem polskiej gospodarki, z uwagi na wysoki, blisko 90%, udział paliwa węglowego w wytwarzaniu energii elektrycznej, z czego około 60% stanowi węgiel kamienny. Różnego rodzaju prognozy długoterminowe wskazują, że pomimo zmian w strukturze polskiego miksu energetycznego węgiel kamienny nadal pozostanie ważnym nośnikiem energii. Tym niemniej istotnym problemem jest to aby był nim nadal węgiel wydobywany w polskich kopalniach. Stąd, analiza szans i zagrożeń dla rozwoju górnictwa węgla kamiennego w Polsce jest niezwykle ważna, a jej wyniki mogą stanowić podstawę racjonalnych planów i działań zapewniających konkurencyjność cenową tego paliwa w wymiarze globalnym. Ponadto, należy mieć na uwadze fakt, że górnictwo węgla kamiennego jest jednym z największych pracodawców w Polsce, ocenianym na blisko 500 tysięcy miejsc pracy, zarówno tych bezpośrednich w kopalniach jak i otoczeniu tego górnictwa. Niestety negatywnym zjawiskiem, które stwarza istotne zagrożenie dla rozwoju polskiego górnictwa węgla kamiennego są stale rosnące koszty produkcji. Przyczyną tego są zarówno uwarunkowania zewnętrzne, w tym liczne obciążenia podatkowe, jak i wiele przyczyn powstających wewnątrz samego górnictwa, jak na przykład niedobór wysoko wykwalifikowanych i doświadczonych pracowników. Dla rozpoznania przedmiotowego problemu szans i zagrożeń w polskim górnictwie węgla kamiennego została zastosowana metodyka badań eksperckich, polegająca na pozyskaniu, a następnie specjalistycznej analizie opinii, odpowiednio licznego zbioru danych, uzyskanego od 92 respondentów uznanych jako ekspertów. Dane te zostały zawarte w specjalnie opracowanym kwestionariuszu, który składał się z trzech części: A - dotyczącej szans rozwojowych górnictwa, B - dotyczącej zagrożeń dla tego przemysłu i C - dotyczącej diagnozy stanowiącej podsumowanie sytuacji w analizowanych obszarach. W metodologii analizy wyników została zastosowana jednolita skala ilościowej oceny stopnia ważności wyróżnionych czynników, od 5 - bardzo ważny, do 1 - trudno powiedzieć. Na wstępie przedstawiono ekspercką diagnozę aktualnej sytuacji polskiego górnictwa węgla kamiennego w oparciu o opracowaną metodologię, która pozwoliła ocenić stopień ważności spośród 24 stwierdzeń opisujących ten sektor i jego otoczenie (Tabela 2 i Rys. 1). Natomiast w grupie 9 czynników dotyczących szans rozwojowych górnictwa (Rys. 4) za najbardziej ważne eksperci uznali dysponowanie kadrą o wysokich kwalifikacjach oraz szybki transfer wiedzy do kopalń. Interesujących informacji dostarczyła analiza powyższych czynników przyporządkowana wyróżnionym sferom działalności kopalń - ekonomiczna, technologiczna, geologiczna, społeczna i prawna (Rys. 3). Wskazuje ona, że szans rozwojowych górnictwa węgla kamiennego w Polsce należy poszukiwać przede wszystkim w sferze społecznej i technologicznej. W odniesieniu do analizy zagrożeń dla rozwoju górnictwa zostało wyróżnionych 19 czynników, których ważność została oceniona przez ekspertów. Za najważniejsze uznano (Rys. 6): wysoką dynamikę wzrostu kosztów produkcji, malejącą bazę zasobową, wysokie koszty emisji gazów cieplarnianych związane z polityką klimatyczno-energetyczną Unii Europejskiej, rosnący import węgla oraz rosnące koszty infrastruktury górniczej. Podobnie jak w przypadku szans rozwojowych dokonana została analiza wyróżnionych czynników w odniesieniu do wydzielonych sfer działalności kopalni. Wskazuje ona, że główne zagrożenia związane są ze sferą ekonomiczną i prawną. Interesujących informacji dostarcza wspólne porównanie szans i zagrożeń (Rys. 8). Biorąc pod uwagę fakt, że czynnik całkowitych kosztów pozyskiwania węgla został zidentyfikowany jako najważniejszy zarówno z pozycji szans jak i zagrożeń, poddano go również analizie ekspertów, formułując 9 rodzajów kosztów wraz z przypisaniem im odpowiedniej skali ważności i punktacji. Wyniki tej szczególnie ważnej analizy (Rys. 11) wskazują, że koszty produkcji węgla, koszty wynikające ze sczerpywania złóż i w związku z tym prowadzenia eksploatacji w coraz bardziej trudnych warunkach oraz koszty dotyczące emisji gazów cieplarnianych stanowią największe zagrożeniu dla przyszłości i rozwoju górnictwa węgla kamiennego w Polsce. W rozdziale podsumowanie i wnioski zawarto najważniejsze stwierdzenia wynikające z treści artykułu oraz sformułowano kierunki działań, których realizacja zwiększałaby szanse i zmniejszała zagrożenia dla rozwoju górnictwa węgla kamiennego w Polsce.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 2; 395-411
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Basic aspects of productivity of underground coal gasification process
Podstawowe aspekty produktywności procesu podziemnego zgazowania węgla
Autorzy:
Dubiński, J.
Turek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219502.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
productivity
underground coal gasification
technology of exploiting hard coal deposits
produktywność
podziemne zgazowywanie węgla kamiennego
technologia eksploatacji złoża węgla kamiennego
Opis:
An analysis of conditions which enable attaining possibly highest productivity of industrial scale underground coal gasification technology is presented. The analysis was prepared basing on results obtained during an experimental gasification process conducted in workings of an active hard coal mine. Basic aspects determining application and productivity of the technology concern both general conditions, referring to the hard coal seam being gasified, and practical issues, which need to be considered in coal mine conditions. To present them, the technology of underground coal gasification and still commonly used classical longwall method of mining coal seams are compared.
Przedstawiono analizę uwarunkowań pozwalających na uzyskanie możliwie jak największej produktywności technologii podziemnego zgazowania węgla, prowadzonego w skali przemysłowej. Analiza została wykonana w oparciu o rezultaty uzyskane w eksperymentalnym procesie zgazowania przeprowadzonym w wyrobiskach czynnej kopalni węgla kamiennego. Podstawowe aspekty determinujące zastosowanie i produktywność tej technologii dotyczą zarówno uwarunkowań ogólnych, odniesionych do zgazowywanego pokładu węgla kamiennego, jak i praktycznych, koniecznych do uwzględnienia w stosowaniu w warunkach kopalnianych. W celu ich lepszego zobrazowania, dokonywano porównań technologii podziemnego zgazowania węgla z powszechnie dotychczas stosowaną, klasyczną technologią ścianowej eksploatacji pokładów węgla.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 2; 443-453
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmodyfikowana metoda Famy-Frencha w wycenie kosztu kapitału własnego przedsiębiorstw górniczych
Modified Fama-French method in the valuation of the cost of equity of mining companies
Autorzy:
Turek, M.
Michalak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394929.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
koszt kapitału własnego
wycena
metoda Famy-Frencha
cost of equity
valuation
Fama-French method
Opis:
Problem badawczy podjęty w artykule dotyczy dostosowania tradycyjnych modeli kalkulacji kosztu kapitału własnego do specyfiki przedsiębiorstw górniczych. Rozwiązania znane z literatury nie dają racjonalnych wyników. Wynika to z unikatowości działalności przedsiębiorstw górniczych, w przypadku której występuje brak możliwości odniesienia do typowych sytuacji rynkowych. Celem artykułu jest wskazanie takich rozwiązań, które umożliwiają uzyskanie racjonalnych i miarodajnych wyników. Jedną z propozycji jest zmodyfikowana metoda Famy-Frencha. W artykule przetestowano ją kalkulując koszt kapitału w wybranym przedsiębiorstwie górniczym. Problem kalkulacji kosztu kapitału jest szczególnie ważny w obszarze oceny efektywności projektów inwestycyjnych. Koszt kapitału znajduje zastosowanie jako stopa dyskontowa w dynamicznych miarach efektywności, ukierunkowanych na wzrost wartości ekonomicznej.
The problem of research undertaken in the article concerns the adaptation of traditional models of calculating the cost of capital to the specifics of mining companies. Solutions known from the literature do not give reasonable results. This is due to the uniqueness of the activities of mining companies, in which case we are dealing with a lack of reference to the typical market situations. The aim of this article is to identify solutions that allow rational and reliable results to be obtained. One of the proposals is a modified Fama-French method. The article was tested by calculating the cost of capital in the largest Polish mining enterprises. The problem of calculation of the cost of capital is particularly important in the area of assessing the effectiveness of investment projects. The cost of capital is used as the discount rate in dynamic measures of performance, such as NPV.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 99; 5-15
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza systemu oceniania kadry zarządzającej w spółkach z udziałem skarbu państwa na przykładzie przedsiębiorstwa górniczego
The analysis of the appraising system of the managers in the state-owned enterprises on the example mining enterprise
Autorzy:
Turek, M.
Michalak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325697.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
spółka skarbu państwa
menedżer
przedsiębiorstwo górnicze
state treasury company
manager
mining enterprise
Opis:
System oceniania kadry menedżerskiej od lat wzbudza duże zainteresowanie zarówno w środowisku naukowym, jak i na gruncie praktyki gospodarczej. Jego nieprawidłowe ukształtowanie może być źródłem negatywnych zachowań kadry zarządzającej. System ten powinien preferować interesy akcjonariusza i interesariuszy, tymczasem w wielu przypadkach preferuje osiągane wyniki bez powiązania ich z długofalowymi kryteriami efektywnościowymi. Celem artykułu jest diagnoza systemu oceniania zarządu w spółkach z udziałem Skarbu Państwa wraz z analizą narzędzi weryfikujących skuteczność zarządzania i będących podstawą premiowania zarządu.
The appraising system of the top management that is attached to it, for years has been attracting considerable interest, both in the scientific environment as well as in the area of economic practice. Its incorrect form can be a source of negative schemes of behaviors of the top management. This system should put the interests of shareholders and stakeholders first, while in many cases it prefers results achieved without tying them to long-term effectiveness criteria. The purpose of this work is to diagnose the appraising system of managers in State-owned enterprises with an analysis of tools verifying the effectiveness of management and constituting the basis for granting bonuses to managers.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2014, 70; 465-475
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies