Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Szelag, B." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Gospodarka złożami kopalin ilastych ceramiki budowlanej w Polsce w ostatnim ćwierćwieczu
Brick clays resources variation in Poland in the last quarter century
Autorzy:
Bąk, B.
Szeląg, A.
Radwanek-Bąk, B.
Szczygielski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169370.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
kopaliny ilaste
ceramika budowlana
zasoby
eksploatacja
Polska
brick clays
ceramics
resources
exploitation
Polska
Opis:
Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat w Polsce zaznacza się wyraźna tendencja spadku wydobycia kopalin ilastych ceramiki budowlanej oraz zamykanie wielu cegielni, które w trudnych warunkach rynkowych stają się nierentowne. Głównymi tego przyczynami, oprócz czynników koniunkturalnych są swego rodzaju przemiany cywilizacyjne, spowodowane wzrostem wymagań jakościowych względem surowców i wyrobów ceramiki budowlanej, rozwojem nowych technologii, niższą materiałochłonnością produktów ceramicznych (zwłaszcza cegieł) oraz wprowadzaniem coraz to nowych materiałów budowlanych. Sprzyjają im również czynniki planistyczno - środowiskowe. Efektem tych przemian jest zanik tradycyjnych powiązań między producentem, a odbiorcą i rozwój dużych zakładów produkcyjnych zbywających produkty za pomocą sieci hurtowni.
Over the last dozen years, a clear declining tendency of common clays mining in Poland is observed and the closure of many brickworks which under unfavorable market conditions have become unprofitable. The main causes are the customers increasing requirements for raw materials and ceramics quality, the development of new technologies, lower material consumption of ceramic products (especially bricks), and the introduction of new building materials. Environmental and land use planning restraints add to them. As result of these transformations it is the disappearance of traditional relationships between the small producers and the customers and the development of large ceramic plants that sell their products through the wholesale network.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2017, 58, 3; 77-83
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opoki i gezy - zapomniane kopaliny lubelszczyzny
Opoka and gaize - forgotten rocks of Lublin Region
Autorzy:
Bąk, B.
Szeląg, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169994.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
opoki
gezy
kamienie budowlane
wydobycie
geostanowiska
opoka
gaize
building stones
mining activity
geosites
Opis:
Celem pracy jest przypomnienie nieco zapomnianych kopalin, jakimi są opoki i gezy. Pierwsze z nich miały od dawien dawna, aż do czasu II wojny światowej niebagatelne znaczenie jako kamień budowlany w regionie lubelskim, częściowo świętokrzyskim oraz w okolicach Łodzi. Po wojnie wykorzystywano je na znaczną skalę do regulacji Wisły. Gezy stosowano lokalnie jako kamień budowlany lub drogowy. Liczne badania i praktyka, potwierdzają też przydatność obu kopalin do produkcji cementu, w tym gatunków specjalnych. Obecnie niektóre, opuszczone kamieniołomy opok i gez przekształcono w cenne geostanowiska dokumentujące georóżnorodność regionu.
The purpose of the paper is to present some of a little forgotten rocks like opoka and gaize. The first one has been used for a long time until the second world war as a building stone in lubelski and partly świętokrzyski regions, as well as in the vicinity of Łódź (central Poland). After the war it was used as a stone material for the Vistula river regulation. Geza was a typical, local road and building stone. In the light of results of several analysis, and practices both of them are suitable for cement production (for special cements too). Today some of abandoned quarries become the status of important geosites, showing the regional geodiversity.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 2; 107-116
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania geologiczne i środowiskowe eksploatacji złóż kopalin w regionie suwalsko-augustowskim
Geologic and environmental conditioning of mineral deposit exploitatioh in Suwałki - Augustów region
Autorzy:
Bąk, B.
Kuć, P.
Szeląg, A.
Koźma, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170516.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
złoże kopalin
żwiry
piaski
torfy
ochrona środowiska
mineral deposit
gravel
sand
peat
nature protection
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie kopalin regionu suwalsko-augustowskiego jakimi są rudy żelaza, głazy, piaski i żwiry, kred jeziorne, torfy i kopaliny ilaste na tle uwarunkowań geologicznych i środowiskowych. Baza surowcowa kopalin skalnych jest i mało zróżnicowana. Dominują piaski i żwiry, których udokumentowane zasoby stanowią blisko połową zasobów województwa podlaskiego. Pozostałe kopaliny mają podrzędne znaczenie. Charakterystyczna dla tego regionu jest duża konfliktowość sozologiczna złóż, wynikająca głównie z objęcia ich fragmentów różnymi formami prawnej ochrony przyrody i krajobrazu, lasów, wód powierzchniowych i podziemnych. Konflikty te rzutują w istotny sposób na możliwość swobodnego rozwoju wydobycia kopalin skalnych, eksploatowanych metodami odkrywkowymi. Prezentowana praca zawiera omówienie tych wielowątkowych uwarunkowań na tle specyfiki regionu.
The paper presents mineral resources of Suwałki - Augustów region, namely: iron ores, aggregates (boulders, sands, gravels), lacustrine chalk, peat and clay deposits, and their geologic and environmental conditioning. The region is characterized by rather undiversified raw materials, among which sand and gravel are the most crucial. Their documented resources stand for almost a half of the total resources of the Podlaskie province. Other exploited raw materials are of secondary importance. The discussed area is to a far extent sozologically conflictual, because the extensive terrains in the region are under a legal protection of nature and landscape, forests and surface or underground waters. The conflicts of interest have an adverse impact on possibility of open-pit mining and quarrying. The paper discusses these issues in manifold context.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2014, 55, 2-3; 52-60
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heavy metal concentrations in water and bottom sediments of small water reservoir in Kaniow
Koncentracja metali ciężkich w wodzie i osadach dennych małego zbiornika wodnego w kaniowie
Autorzy:
Bąk, Ł.
Górski, J.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953638.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
heavy metals
bottom sediments
water reservoir
metale ciężkie
osady denne
zbiornik wodny
Opis:
The paper presents the results of investigations on concentrations of ions of selected heavy metals (Fe, Cr, Zn, Ni, Mn, Cu, Pb, Cd, and Hg) in sediments and water in a small dammed reservoir located in Kaniow (the Swietokrzyskie Province, Poland) on the stream flowing from Borowa Gora (Borowa Mount). The sediments and water were collected from the upper, middle, and lower part of the reservoir. The samples were collected twice, first in July 2012, and then in March 2013. The content of trace elements in water did not exceed: 801 μg·dm–3 (Fe), 0.064 μg·dm-3 (Cr), 13.5 μg·dm-3 (Zn), 0.106 μg·dm-3 (Ni), 285 μg·dm-3 (Mn), 2.35 μg·dm-3 (Cu), 6.98 μg·dm-3 (Pb), and 3.35 μg·dm-3 (Cd). As regards bottom sediments, the maximum recorded concentrations of heavy metals were: 872 mg·kg-3 (Fe), 15.19 mg·kg-3 (Cr), 26.26 mg·kg-3 (Zn), 16.26 mg·kg-3 (Ni), 750 mg·kg-3 (Mn), 3.58 mg·kg-3 (Cu), 82.56 mg·kg-3 (Pb), 0.73 mg·kg-3 (Cd), and 0.0031 mg·kg-3 (Hg). An attempt to determine the mathematical relationship between the content of organic matter in sediments and heavy metals was made and the possibility of agricultural utilization of sediments after removal from the bottom was determined.
W artykule przedstawiono wyniki badań stężeń jonów wybranych metali ciężkich (Fe, Cr, Zn, Ni, Mn, Cu, Pb, Cd, Hg) w osadach i wodzie małego zbiornika zaporowego zlokalizowanego w miejscowości Kaniów na cieku od Borowej Góry. Do badań pobrano osady i wodę z części górnej, środkowej i dolnej zbiornika. Próby pobrano dwukrotnie, po raz pierwszy w lipcu 2012 r., a następnie w marcu 2013 r. Zawartość pierwiastków śladowych w wodzie nie przekraczała: 801 μg dm-3 (Fe), 0,064 μg·dm-3 (Cr), 13,5 μg·dm-3 (Zn), 0,106·g·dm-3 (Ni), 285 μg·dm-3 (Mn), 2,35 μg·dm-3 (Cu), 6,98 μg·dm-3 (Pb), 3,35 μg·dm-3 (Cd). W przypadku osadów dennych maksymalne odnotowane stężenia metali ciężkich wynosiły: 872 mg·kg-3 (Fe), 15,19 mg·kg-3 (Cr), 26,26 mg·kg-3 (Zn), 16,26 mg·kg-3 (Ni), 750 mg·kg-3 (Mn), 3,58 mg·kg-3 (Cu), 82,56 mg·kg-3 (Pb), 0,73 mg·kg-3 (Cd), 0,0031 mg·kg-3 (Hg). Podjęto również próbę określenia matematycznej zależności między zawartością części organicznych w osadach dennych zbiornika a metalami ciężkimi oraz określono możliwość rolniczego wykorzystania osadów po ich wydobyciu z dna zbiornika.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2014, 21, 2; 167-176
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncentracja metali ciężkich w wodzie i osadach dennych małego zbiornika wodnego w Kaniowie
Heavy metal concentrations in water and bottom sediments of small water reservoir at Kaniow
Autorzy:
Bąk, Ł.
Górski, J.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126038.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
zbiornik wodny
heavy metal
bottom sediment
water reservoirs
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań stężeń jonów wybranych metali ciężkich (Fe, Cr, Zn, Ni, Mn, Cu, Pb, Cd, Hg) w osadach i wodzie małego zbiornika zaporowego zlokalizowanego w miejscowości Kaniów na cieku od Borowej Góry. Do badań pobrano osady i wodę z części górnej, środkowej i dolnej zbiornika. Próbki pobrano dwukrotnie, po raz pierwszy w lipcu 2012 r., a następnie w marcu 2013 r. Zawartość pierwiastków śladowych w wodzie nie przekraczała: 801 μg · dm–3 (Fe), 0,064 μg · dm–3 (Cr), 13,50 μg · dm–3 (Zn), 0,106 μg · dm–3 (Ni), 285 μg · dm–3 (Mn), 2,35 μg · dm–3 (Cu), 6,98 μg · dm–3 (Pb), 3,35 μg · dm–3 (Cd). W przypadku osadów dennych maksymalne odnotowane stężenia metali ciężkich wynosiły: 872 mg · kg–1 (Fe), 15,19 mg · kg–1 (Cr), 26,26 mg · kg–1 (Zn), 16,26 mg · kg–1 (Ni), 750 mg · kg–1 (Mn), 3,58 mg · kg–1 (Cu), 82,56 mg · kg–1 (Pb), 0,73 mg · kg–1 (Cd), 0,0031 mg · kg–1 (Hg). Podjęto również próbę określenia matematycznej zależności między zawartością części organicznych w osadach dennych zbiornika a metalami ciężkimi oraz określono możliwość rolniczego wykorzystania osadów po ich wydobyciu z dna zbiornika.
The paper presents the results of investigations on concentrations of ions of selected heavy metals (Fe, Cr, Zn, Ni, Mn, Cu, Pb, Cd, Hg) in sediments and water in a small dammed reservoir located in Kaniow (the Swietokrzyskie Province, Poland) on the stream flowing from Borowa Gora (Borowa Mount). The sediments and water were collected from the upper, middle, and lower part of the reservoir. The samples were collected twice, first in July 2012, and then in March 2013. The content of trace elements in water did not exceed: 801 μg · dm–3 (Fe), 0.064 μg · dm–3 (Cr), 13.50 μg · dm–3 (Zn), 0.106 μg · dm–3 (Ni), 285 μg · dm–3 (Mn), 2.35 μg · dm–3 (Cu), 6.98 μg · dm–3 (Pb), and 3.35 μg · dm–3 (Cd). As regards bottom sediments, the maximum recorded concentrations of heavy metals were: 872 mg · kg–1 (Fe), 15.19 mg · kg–1 (Cr), 26.26 mg · kg–1 (Zn), 16.26 mg · kg–1 (Ni), 750 mg · kg–1 (Mn), 3.58 mg · kg–1 (Cu), 82.56 mg · kg–1 (Pb), 0.73 mg · kg–1 (Cd), and 0.0031 mg · kg–1 (Hg). An attempt to determine the mathematical relationship between the content of organic matter in sediments and heavy metals was made and the possibility of agricultural utilization of sediments after removal from the bottom was determined.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2014, 8, 1; 119-125
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preliminary assessment of silting and the quality of bottom sediments in a small water reservoir
Wstępna ocena stopnia zamulenia i jakości osadów dennych małego zbiornika wodnego
Autorzy:
Bąk, Ł.
Górski, J.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292400.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
heavy metals
silting
small water reservoir
mały zbiornik wodny
metale ciężkie
zamulenie
Opis:
The aim of this study was to assess the degree of silting and pollution of bottom sediments in a small water reservoir Lubianka situated in Starachowice, Świętokrzyskie Province, with selected heavy metals (Pb, Cr, Cd, Cu, Ni, Zn, Fe, Mn, Hg). Catchment basin of the reservoir is forested in 92%. Other parts are covered by estates of detached houses, barren lands and green areas. Bathymetric measurements and analyses of trace elements in bottom sediments were made in 2012. After 28 years of exploitation, reservoir’s basin accumulated 43 thousand cubic metres of sediments i.e. 4.7% of its initial volume. Mean annual silting rate was 0.17%. Due to the content of copper and chromium, bottom sediments were classified to the II category (sediments of average pollution) according to geochemical standards. Concentrations of Pb, Cd and Hg in all analysed samples were below geochemical background. In a sample collected at the inlet to the reservoir, the TEL index for chromium was exceeded by 25.6%. In other samples the threshold values of the TEL and PEL indices were not exceeded.
Celem pracy była ocena stopnia zamulenia oraz zanieczyszczenia osadów dennych małego zbiornika wodnego Lubianka wybranymi metalami ciężkimi (Pb, Cr, Cd, Cu, Ni, Zn, Fe, Mn, Hg). Zbiornik jest położony w miejscowości Starachowice w woj. świętokrzyskim,. Zlewnia zbiornika w przeszło 92% pokryta jest lasami. Pozostałą część stanowią osiedla domków jednorodzinnych, nieużytki rolne i tereny zielone. Pomiary batymetryczne oraz badania zawartości pierwiastków śladowych w osadach dennych wykonano w 2012 r. Na podstawie ich analizy stwierdzono, że po 28 latach eksploatacji w czaszy zbiornika odłożyło się 43 tys. m3 osadów. Stanowi to 4,7% jego pierwotnej pojemności. Roczny stopień zamulenia obiektu wynosi średnio 0,17%. Ze względu na zawartość miedzi i chromu osady denne zbiornika zaklasyfikowano do II kategorii według standardów geochemicznych (osady miernie zanieczyszczone). Zawartość ołowiu, kadmu i rtęci we wszystkich analizowanych próbkach była mniejsza od tła geochemicznego. W próbie osadów pobranej u wlotu dopływu do zbiornika stwierdzono przekroczenie wartości wskaźnika TEL dla chromu, które wyniosło 25,6% wartości progowej. W pozostałych próbach nie stwierdzono przekroczeń wartości progowych wskaźników TEL i PEL.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 21; 47-53
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość zawiesin i metali ciężkich w wybranych falach ścieków deszczowych w zlewni miejskiej
Suspended solids and heavy metals content of selected rainwater waves in an urban catchment area: A case study
Autorzy:
Bąk, Ł.
Górski, J.
Górska, K.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236836.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
zlewnia zurbanizowana
ścieki deszczowe
zawiesiny
metale ciężkie
urbanized catchment area
rainwater
suspended solids
heavy metals
Opis:
Przedstawiono wyniki badań zawartości jonów wybranych metali ciężkich (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), zawiesin ogólnych oraz chlorków w pięciu falach (3 deszczowych, 2 roztopowych) odprowadzanych z obszaru zlewni silnie zurbanizowanej (Kielce, województwo świętokrzyskie). Badania przeprowadzono na kolektorze deszczowym (Si9) odbierającym wody deszczowe i roztopowe z części miasta o powierzchni 62 ha, położonej w lewostronnej części zlewni rzeki Silnicy. W zlewni wydzielono 6 rodzajów powierzchni: dachy (14,3%), chodniki (8,4%), jezdnie (17,7%), parkingi (11,2%), zieleń (47,2%) i boiska szkolne (1,3%). Zaobserwowane w czasie od maja 2009 r. do czerwca 2010 r. wezbrania charakteryzowały dużą różnorodnością. Wartości strumienia objętości ścieków deszczowych podczas wezbrań wahały się od 45 dm3/s do 380 dm3/s, a czas trwania wezbrania zawierał się w przedziale od 100 min do 500 min. Z przeprowadzonych badań wynika, że największe średnie zawartości ołowiu i cynku wynosiły odpowiednio 0,304÷0,992 gPb/m3 i 0,158÷0,473 gZn/m3. Średnia zawartość jonów pozostałych metali była znacznie mniejsza i nie przekraczała 0,195 g/m3. Zawartość zawiesin ogólnych i chlorków w spływach roztopowych była kilkakrotnie większa niż w spływach deszczowych. W ściekach deszczowych odprowadzanych z terenu badanej zlewni miejskiej stwierdzono silną zależność między parami jonów metali Cu-Cr, Cu-Zn, Cd-Pb oraz Cd-Zn. Nie stwierdzono natomiast statystycznie istotnej zależności korelacyjnej między zawiesinami ogólnymi a jonami badanych metali.
Analyses were carried out to determine the concentrations of six heavy metals chosen (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), total suspended solids and chlorides in five waves (three of rain runoff and two of melting runoff) discharged from a highly urbanized catchment area (Kielce, district Wojewodztwo Swietokrzyskie). The study involved a rain collector (Si9) receiving rainwater and melting runoff from some part of the city, which covered an area of 62 ha and was located on the left-hand side of the Silnica River drainage basin. Within this basin, six types of surface runoff were separated: roofs (14.3%), sidewalks (8.4%), roadways (17.7%), parks (11.2%), green belts (47.2%) and school grounds (1.3%). The floods observed from May 2009 to June 2010 were characterized by great diversity. Flow values for the culmination of these waves ranged from 45 to 380 dm3/s, and the duration of flooding varied between 100 min and 500 min. The results of the study show that the highest average concentrations of lead and zinc fell within the range of 0.304-0.992 gPb/m3 and 0.158-0.473 gZn/m3, respectively. The average content of the other metal ions was much lower and did not exceed 0.195 g/m3. The content of total suspended solids and that of chlorides in the melting runoff were several times as high as in the rain runoff. In the rainwater discharged from the investigated highly urbanized catchment area a strong correlation was observed between the following pairs of metal ions: Cu-Cr, Cu-Zn, Cd-Pb and Cd-Zn. No statistically significant correlative relation was found to occur between total sus-pended solids and the ions of the metals examined.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 2; 49-52
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu zmiennych wejściowych i struktury modelu sztucznej sieci neuronowej na prognozowanie dopływu ścieków komunalnych do oczyszczalni
Impact assessment of input variables and ANN model structure on forecasting wastewater inflow into sewage treatment plants
Autorzy:
Bartkiewicz, L.
Szelag, B.
Studziński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237035.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
oczyszczalnia ścieków
dopływ ścieków
modelowanie
prognozowanie
SSN
współczynnik korelacji
sewage treatment plant
wastewater inflow
modeling
forecasting
ANN
correlation coefficient
Opis:
Ze względu na stochastyczny charakter zjawiska dopływu ścieków do oczyszczalni, występują duże nierównomierności zarówno ilości, jak i jakości ścieków, co ma znaczący wpływ na funkcjonowanie obiektów technologicznych oczyszczalni. Z tego względu celowe jest prognozowanie wartości dopływu ścieków, co pozwala na przygotowanie obiektu na występowanie zdarzeń anormalnych, mogących doprowadzić do zaburzeń w działaniu urządzeń oczyszczalni. W artykule przedstawiono wyniki modelowania wartości dopływu ścieków z zastosowaniem sztucznych sieci neuronowych. W przeprowadzonych analizach wykorzystano wyniki trzyletnich pomiarów wysokości opadów atmosferycznych oraz dopływu ścieków komunalnych do miejskich oczyszczalni w Rzeszowie i Kielcach. Do oceny wpływu zmiennych objaśniających na jakość modelu zastosowano metodę regresji logistycznej. Uwzględniono takie zmienne, jak wysokość opadów atmosferycznych oraz dobowy dopływ ścieków do oczyszczalni, które były odpowiednio opóźnione w stosunku do wartości prognozowanej. Zbadano także wpływ parametrów struktury rozpatrywanego modelu na dokładność prognozy tworzonych modeli matematycznych.
Due to a stochastic nature of sewage inflow into a treatment plant the inflow amount and its quality are highly variable which has a significant impact on the plant technological objects operation. Hence, sewage inflow forecasting would be desirable as it allows for mitigating the impact of abnormal events that might lead to major plant installation disruption. This paper presents the results of a raw sewage inflow modeling using Artificial Neural Networks (ANNs). Results of the three-year measurements of precipitation rates and sewage treatment plant inflow in Rzeszow and Kielce were used in the analyses. To assess the impact of exogenous variables on the model quality the logistic regression method was applied. The variables considered were the precipitation rate and daily sewage inflow, which were appropriately delayed in relation to the forecasted inflow values. Impact of the model structure parameters on accuracy of the mathematical model forecasts was also investigated.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2016, 38, 2; 29-36
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of a season on hourly and daily variations in water demand patterns in a rural water supply line – case study
Ocena wpływu pory roku na zmienność dobowego i godzinowego zapotrzebowania na wodę w wodociągu wiejskim – studium przypadku
Autorzy:
Bergel, T.
Szeląg, B.
Woyciechowska, O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292293.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
amount and irregularities demand
municipal water supply system
water demand
water demand peaks
szczyty poboru wody
wartość i nierównomierność zapotrzebowania
wodociągi wiejskie
zapotrzebowanie na wodę
Opis:
This article presents the results of a study on hourly and daily variations in water demand patterns, depending on a season. The study was conducted in the years 2014–2015 on a selected rural water supply line. The analysis was based on values of hourly water demand as measured by a water meter coupled with a recording device. The research showed that both the volume and fluctuations in daily water demand were higher in the spring and the summer, versus the autumn and the winter. This was most probably caused by water consumption for additional purposes, specific for rural areas. Individual water demand was the highest in the summer, and the lowest in the winter. Two peaks for hourly water demand were determined for the analyzed seasons. The morning peak always occurred at 7 a.m. on working days, while on days off work it fell at 9 a.m. or 10 a.m., depending on the season. The evening peak always fell at 8 p.m., regardless of a season or a day of a week. On working days, the evening peak was always higher than the morning one, while on days off work the morning peak was higher than the evening one in the autumn and in the winter, and both peaks were the same in the spring and in the summer.
W artykule przedstawiono analizę wyników badań zmienności dobowego i godzinowego zapotrzebowania na wodę w wybranym wodociągu wiejskim. Wykonano ją dla dni tygodnia i pór roku w latach 2014–2015. Podstawą do przeprowadzenia analizy były wartości godzinowego zapotrzebowania na wodę zmierzone za pomocą wodomierza współpracującego z rejestratorem zamontowanego na przewodzie odpływowym z początkowego zbiornika sieciowego. Przeprowadzone badania wykazały, że wartość i nierównomierność dobowego zapotrzebowania na wodę była większa wiosną i latem niż jesienią i zimą. Najbardziej prawdopodobną przyczyną takiego stanu było występowanie celów dodatkowych zużycia wody, charakterystycznych dla terenów wiejskich. Jednostkowe zapotrzebowanie na wodę największe wartości przyjmowało latem, a najmniejsze zimą. W analizowanych porach roku stwierdzono występowanie dwóch szczytów godzinowego zapotrzebowania na wodę. W dni powszednie szczyt poranny przypadał zawsze na godzinę 7, natomiast w dni wolne od pracy, w zależności od pory roku, na godzinę 9 lub 10. Z kolei bez względu na porę roku i dzień tygodnia szczyt wieczorny przypadał zawsze na godzinę 20. W dni powszednie szczyt wieczorny był zawsze większy od szczytu porannego, natomiast w dni wolne od pracy zimą i jesienią szczyt poranny był większy od wieczornego, a latem i wiosną wartości szczytowe były takie same.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2017, 34; 59-64
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of the Effect of Temperature Cycling on Phosphorus Fractionation in Activated Sludge
Analiza wpływu cyklicznych zmian temperatury na specjacje fosforu w osadach czynnych
Autorzy:
Bezak-Mazur, E.
Stoińska, R.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1813846.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
speciation forms of phosphorus
active sludge
temperature
formy specjacyjne fosforu
osad czynny
temperatura
Opis:
Temperature is a significant parameter affecting wastewater treatment , because its increase accelerates decomposition of organic compounds. The optimum temperature of this process falls within the range of 18-22°C (Bugajski et al., 2012). As far as the biological phosphorus removal process is concerned, there are conflicting reports in reference sources with regard to the temperature optimum. Due to the existing discrepancies in the relevant literature on the effect of the sewage sludge temperature on the phosphorus removal processes, this study attempts to provide a speciation analysis of phosphorus in activated sludge in an annual cycle (in temperate climate), in which the sewage sludge temperature may range from 5°C to 25°C. The studies conducted to evaluate the effect of temperature cycling on the phosphorus speciation in activated sludge involved performing monthly speciation analyses of phosphorus in activated sludge collected at six sewage treatment plants. The content of different phosphorus fractions was determined in the sewage specimens using the fractionation scheme proposed by Golterman. The speciation analysis performed by this method allows to distinguish mineral phosphorus forms adsorbed on the surface of the sludge particles. These forms are considered as the most mobile, bioavailable (fractions of Ca-EDTA and Na-EDTA). This method is also used to extract phosphorus bound in strong combinations with aluminosilicates (NaOH fraction) and phosphorus identified primarily with organic forms, i.e. forms of phosphorus found in soluble combinations with organic matter (H2SO 4fraction) as well as the forms of phosphorus contained in organic matter (NaOH). Forms of phosphorous bound in combinations with aluminosilicates and identified with organic forms are distinguished by Golterman as forms difficult to access (H2SO 4and NaOH fractions). The results presented in the study show that the shares of different phosphorus fractions in activated sludge demonstrate high variability in value, however, in the case of their classification into one of the two groups on the basis of bioavailability (fractions: mobile and difficult to access), one can notice a pattern occurring in the annual cycle. There is a noticeable increase in the share of mobile (mineral) phosphorus forms which accompanies a rise in the sludge temperature (with the temperature increase by 1°C the mobile forms shares grow from 1.2% to 3%). The increase in the mineral forms share under the influence of temperature may indicate the direct effect of the activated sludge temperature on the rate of enzymatic reactions. The fact that the share of phosphorus forms difficult to access (H2SO 4and NaOH fractions), identified primarily with organic forms, is dominant in winter while the share of mobile forms is minor (24%), confirms the reduction of phosphorus removal at a low sludge temperature.
Istotnym parametrem wpływającym na proces oczyszczania ścieków jest temperatura, ponieważ jej wzrost przyspiesza procesy rozkładu związków organicznych. Optymalna temperatura tych procesów mieści się w granicy 18-22°C (Bugajski i in. 2012). Z kolei w przypadku procesu defosfatacji biologicznej istnieją sprzeczne doniesienia literaturowe dotyczące optimum temperaturowego. Ze względu na występujące rozbieżności w doniesieniach literaturowych dotyczących wpływu temperatury osadu ściekowego na procesy defosfatacji, w niniejszej pracy podjęto się wykonania analizy specjacyjnej fosforu w osadach czynnych w cyklu rocznym (w klimacie umiarkowanym), w którym temperatura osadów ściekowych może wahać się od 5°C do 25°C. W celu oceny wpływu cyklicznych zmian temperatury na specjacje fosforu w osadach czynnych zostały wykonane badania, które polegały na wykonaniu comiesięcznych analiz specjacyjnych fosforu w osadach czynnych pochodzących z sześciu oczyszczalni ścieków. W pobranych próbach osadu oznaczano zawartość poszczególnych frakcji fosforu wykorzystując schemat frakcjonowania zaproponowany przez Golterman’a. Analiza specjacyjna wykonana tą metodą pozwala wyróżnić formy mineralne fosforu, zaadsorbowane na powierzchni cząstek osadów. Formy te uważane są jako najbardziej mobilne, biodostępne (frakcje Ca-EDTA i Na-EDTA). W metodzie tej ekstrahuje się również fosfor związany w silnych połączeniach z glinokrzemianami(frakcja NaOH) oraz fosfor utożsamiany przede wszystkim z formami organicznymi, czyli formami fosforu występującymi w rozpuszczalnych połączeniach z materią organiczną (frakcja H2SO 4) oraz formami fosforu zawartymi w materii organicznej (NaOH). Formy fosforu związanego w połączeniach z glinokrzemianami oraz utożsamiany z formami organicznymi Golterman wyróżnia jako formy trudnodostępne (frakcje H2SO 4 i NaOH). Przedstawione w pracy wyniki świadczą iż wartości udziałów poszczególnych frakcji fosforu w osadach czynnych wykazują dużą zmienność, jednak w przypadku ich przyporządkowania do dwóch grup pod względem biodostępności (frakcje mobilne i trudnodostępne) można dostrzec występowanie tendencji w cyklu rocznym. Zauważalny jest wzrost udziału form mobilnych(mineralnych) fosforu wraz ze wzrostem temperatury osadu (przy wzroście temperatury o 1°C udziały form mobilnych wzrastają od 1,2% do 3%). Zwiększenie udziałów form mineralnych pod wpływem temperatury może świadczyć o bezpośrednim wpływie temperatury osadów czynnych na szybkość reakcji enzymatycznych. Dominujący w okresie zimowym udział form trudnodostępnych fosforu (frakcji H2SO 4i NaOH), utożsamianych przede wszystkim z formami organicznymi oraz niewielki udział form mobilnych (24%) potwierdza obniżenie procesów defosfatacji w przypadku niskiej temperatury osadu.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2017, Tom 19; 288-301
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu parametrów operacyjnych i występowania bakterii nitkowatych na objętościowy indeks osadu czynnego – studium przypadku
Evaluation of the Impact of Operational Parameters and Particular Filamentous Bacteria on Activated Sludge Volume Index – a Case Study
Autorzy:
Bezak-Mazur, E.
Stoińska, R.
Szeląg, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818073.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
bakterie nitkowate
objętościowy indeks osadu
regresja logistyczna
filamentous bacteria
sludge volume index
logistic regression
Opis:
Sludge sedimentation depends on various factors like: air temperature, quality of wastewater (BOD), characteristics of a bioreactor (sludge age, oxygen concentration in nitrification chamber, recirculation rate, concentration of sludge in a bioreactor), dosage of coagulants for phosphorus removal and a presence of filamentous bacteria. However, still there is a lack of a mathematical model that would established the dependency between all these inputs, because of their number, and sludge sedimentation. In the presented study, such model is proposed, moreover its structure allows for a direct interpretation of its parameters, making it especially useful for operators of treatment plants. The article presents the application of the logistic regression for the estimation of sludge sedimentation potential, using the characteristic of the sludge (concentration and temperature) in a respect of the presence of filamentous bacteria. The sludge deterioration was measured using a threshold a value of the Sludge Volume Index (SVI = 150 mg/dm3). Results suggests that Sphaerotilus natans and Nostocoida sp. bacteria are the most noticeable factor for the sludge deterioration and the sediment potential.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 480-491
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Silnik magnetoelektryczny do pompy paliwa rakietowego kriogenicznego systemu napędowego o małej sile ciągu
Permanent magnet motor to drive propellant pump for low thrust cryogenic propulsive systems
Autorzy:
Długiewicz, L.
Kołowrotkiewicz, J.
Szeląg, W.
Ślusarek, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1369568.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
Tematy:
silnik magnetoeletryczny
pompa paliwa
permanent magnet motors
propellant pump
Opis:
The paper presents problems investigated by Mikroma in the project "In Space Propulsion", re-alized within 7' Framework Programme of the European Union. The investigation concerns elaboration of an electric motor to propulsion of a fuel pump in the new concept of cryogenic rocket propulsion with smali thrust force. The problems connected with elaboration of the motor suited to work in cryogenic conditions arę discussed. Chosen results of investigations of the influence of cryogenic temperaturę on the properties of motor manufacturing materials arę shown. Moreover, results of laboratory tests of built prototype motors arę presented.
Źródło:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2012, 2, 95; 51-56
0239-3646
2084-5618
Pojawia się w:
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A simplified method for determining potential heavy metal leached from sediments of stormwater and combined sewer systems – importance for public health
Autorzy:
Duda-Saternus, S.
Kujawska, J.
Wojtaś, E.
Kozłowska, A.
Jamka, K.
Szeląg, B.
Babko, R.
Łagód, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763031.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2023, 30, 3; 455-461
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych do prognozy ilości osadu nadmiernego
Application of Selected Nonlinear Methods to Forecast the Amount of Excess Sludge
Autorzy:
Gawdzik, J.
Szeląg, B.
Bezak-Mazur, E.
Stoińska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818016.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
osady nadmierne
oczyszczanie ścieków
metoda wektorów nośnych
k–najbliższego sąsiada
drzewa wzmacniane
excess sludge
wastewater treatment
support vector machine (SVM)
k–nearest neighbour
boosted trees
Opis:
Operation of a sewage treatment plant is a complex task because it requires maintaining the parameters of its activities at the appropriate level in order to achieve the desired effect of reducing pollution and reduce the flow of sediment discharged from the biological reactor. The basis for predicting the amount of excess sludge and operational parameters WWTP can provide physical models describing the biochemical changes occurring in the reactor, in which the input parameters, ie. Indicators of effluent quality and quantity of wastewater are modeled in advance. However, due to numerous interactions and uncertainty of the data in the physical models and forecast errors parameters of the inlet to the treatment plant Simulation results may be affected by significant errors. Therefore, to minimize the prediction error parameters of operation of the technological objects deliberate use of a black box model. In these models at the stage of learning is generated model structure underlying the projections analyzed the operating parameters of the plant. This publication presents the possibility of the use of methods: support vector, k – nearest neighbour and trees reinforced to predict the amount of the resulting excess sludge during wastewater treatment in the WWTP located in Sitkówka – News with a capacity of 72,000 3/d with a load of 275,000 PE . Due to the fact that did not have the quality parameters of wastewater at the inlet to the activated sludge chambers it was not possible to verify the empirical relationships commonly used in engineering practice to determine the size of the daily flow of excess sludge. Due to the significant differences in the amount of excess sludge generated in the period (t = 1-7 days) the simulation of the amount of sludge into the time were performed. To assessment the compatibility of measurement results and simulations quantities of sludge the mean absolute error and relative error of prediction for the considered parameter of technology was used. The analyzes carried out revealed that the amount of generated excess sludge can be predicted on the basis of parameters describing the quantity and quality of influent waste water (slurry concentration of total nitrogen and total phosphorus, BOD5) and the operating parameters of the biological reactor (recirculation rate, concentration and temperature of the sludge, the dosed amount of methanol and PIX). On the basis of computations, it can be concluded that the most accurate forecasting results amounts of sediment were obtained by using a reinforced trees (t = 2 to 5 days) and Support Vector Machines methods (t = 1, 6, 7 days). While the highest values of forecast errors sediments was obtained using a k – nearest neighbor (t = 2 to 5 days) and reinforced trees (t = 1, 6, 7 days).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 695-708
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korelacje między wybranymi zanieczyszczeniami w ściekach deszczowych
Correlation between selected pollutants in rainfall wastewater
Autorzy:
Górska, K.
Szeląg, B.
Górski, J.
Bąk, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125912.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ścieki deszczowe
metale ciężkie
analiza składowych głównych
biplot
rainfall wastewater
heavy metals
principal component analysis
Opis:
W ostatnim okresie coraz częściej zwraca się uwagę na fakt, że zanieczyszczenia ścieków deszczowych to nie tylko definiowane odpowiednimi przepisami zawiesiny ogólne i związki ropopochodne, ale też inne związki mające wpływ na środowisko gruntowe i wody odbiornika. Należą do nich m.in. metale ciężkie, chlorki, siarczany, biogeny, zanieczyszczenia mikrobiologiczne. Zróżnicowanie czynników wpływających na jakość ścieków deszczowych, związanych między innymi z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego czy rodzajem pokrycia terenu oraz prowadzonej działalności człowieka, powoduje, że określenie typowego ich składu jest zadaniem bardzo trudnym, szczególnie jeśli mamy do czynienia z terenami zurbanizowanymi. W rezultacie duże zanieczyszczenie wód opadowych odprowadzanych z terenów miejskich wpływa zdecydowanie na okresowe pogorszenie stanu czystości wód oraz destabilizuje równowagę biologiczną w odbiorniku. W artykule przedstawiono wyniki badań stanu zanieczyszczenia ścieków deszczowych spływających systemem kanalizacyjnym z obszaru wybranej zlewni o typowo miejskim charakterze, zlokalizowanej w centrum Kielc. Do analiz wytypowano wezbrania z okresu letniego i zimowego, w czasie których pobrano za pomocą automatycznego samplera próby ścieków deszczowych i roztopowych. Oznaczono w nich stężenia metali ciężkich (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd), chlorków oraz określono pH i temperaturę. Do oceny korelacji między analizowanymi wskaźnikami zanieczyszczeń zastosowano metodę składowych głównych, a na tej podstawie sporządzono biploty oraz wyznaczono współrzędne czynnikowe.
Recently, increasing attention has been paid to the fact that the rainfall wastewater pollution is defined not only by the suspended solids and oil derivatives, the admissible levels of which are given in regulations, but also by other compounds that affect the soil environment and the waters of the receiver. Those include, among others, heavy metals, chlorides, sulphates, biogenic substances, and microbiological pollutants. The quality of rainfall wastewater is influenced, among others by atmospheric air pollution, type of terrain coverage, and human activity. Diversity of factors that affect the quality of rainfall wastewater is enormous, which makes it extremely difficult to determine a typical composition of such wastewater, especially in urbanised areas. As a result, high pollution of rainfall waters running off from urban areas has a decisive impact on periodic deterioration of water purity and it disturbs the biological balance in the receiver. The paper presents the results of investigations on the pollution of rainfall wastewater running off, through a sewer system, from the area of selected catchment, typically urban in character, located in the centre of Kielce. The analysis was conducted for high water stages occurring in summer and winter periods. Samples of rainfall and spring thaw wastewater were collected using an automatic sampler. Heavy metals (Ni, Cu, Cr, Zn, Pb, Cd) and chloride concentrations, pH and temperature were determined for those samples. To assess the correlation between analysed pollution indexes, the Principal Component Analysis was used, on the basis of which biplots were made and factor coordinates were determined.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2014, 8, 2; 497-504
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies