Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Starek, A." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 54
Tytuł:
Autologous activated platelet-rich plasma (PRP) in bone tissue healing – does it work? Assessment of PRP effect on bone defect healing in animal models
Autorzy:
Skwarcz, S.
Bryzek, I.
Gregosiewicz, A.
Warda, E.
Gawęda, K.
Tarczyńska, M.
Węgłowski, R.
Skwarcz, J.
Nadulski, R.
Starek, A.
Sanford, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087563.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
platelet-rich plasma
bone regeneration
bone defects
rabbit model
Źródło:
Polish Journal of Veterinary Sciences; 2019, 1; 109-115
1505-1773
Pojawia się w:
Polish Journal of Veterinary Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of activated platelet-rich plasma (PRP) on tricalcium hydroxyapatite phosphate healing in experimental, partial defects of long bone shafts in animal models
Autorzy:
Skwarcz, S.
Bryzek, I.
Gregosiewicz, A.
Warda, E.
Gawęda, K.
Tarczyńska, M.
Skwarcz, J.
Nadulski, R.
Starek, A.
Sanford, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087560.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
platelet-rich plasma
hydroxyapatite tricalcium phosphate
bone regeneration
bone defects
rabbit model
Źródło:
Polish Journal of Veterinary Sciences; 2019, 2; 243-250
1505-1773
Pojawia się w:
Polish Journal of Veterinary Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bromian(V) potasu – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Autorzy:
Starek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137420.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
bromian(V) potasu
nefrotoksyczność
genotoksyczność
NDS
potassium bromate (V)
nephrotoxicity
genotoxicity
MAC value
Opis:
Potassium bromate – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 2 (96); 35-59
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parametry tekstury i ocena sensoryczna bulw batata kształtowane procesem kulinarnym
Textural parameters and sensory evaluation of sweet potato tubers shape by the culinary process
Autorzy:
Starek, A.
Sagan, A.
Blicharz-Kania, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/8843573.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Technica Agraria; 2018, 17, 1-2; 23-31
1644-0684
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Technica Agraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Physical and mechanical properties of the black turnip root flesh
Autorzy:
Starek, A.
Kusińska, E.
Guz, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/410690.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie PAN
Tematy:
black turnip
physical properties
sampling site
Opis:
The paper presents the results of measurement of the basic physical properties of black turnip and the results of studies on the impact of sampling site on the textural properties of its pulp. Selected texture indices, i.e. hardness, elasticity, cohesiveness and chewiness, were determined using the TPA double compression test. The tests were carried out on samples taken from well-defined root layers (upper layer, middle layer, lower layer) and zones (A, B, C) of black turnip, because of its structural heterogeneity. The samples were compressed at the longitudinal and transverse direction of the fibers relative to the compressing device movement. The results obtained were statistically analyzed using the Statistica 10.0 program. The research has shown that the site of sampling and the direction of fiber positioning have a significant impact on the value of all the black turnip texture parameters.
Źródło:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes; 2018, 7, 1; 127-136
2084-5715
Pojawia się w:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modification of the textural properties of Jerusalem Artichoke tubers using different thermal treatments
Autorzy:
Blicharz-Kania, A.
Andrejko, D.
Kubik-Komar, A.
Ślaska-Grzywna, B.
Starek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/410847.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie PAN
Tematy:
textural properties
TPA test
thermal treatment
Opis:
The aim of the study was to determine the effect of thermal treatment in a convection-steam oven on the textural properties of Jerusalem artichoke tubers. The thermal treatment was continued for 5, 10, 15, 20, and 30 minutes at various levels of steam addition (0, 20, 60, and 100%). The thermal treatment in the convection-steam oven was shown to have a significant effect on the hardness, chewiness, and cohesiveness of the product. The thermal processing methods analysed in this study did not exert a significant effect on the elasticity of the Jerusalem artichoke tubers. With an increase in the heating time, the mean values of the material hardness and chewiness declined and the cohesiveness of Jerusalem artichoke tubers increased. Application of higher volumes of steam resulted in a reduction of the mean values of hardness and chewiness of the product accompanied by a simultaneous increase in the mean cohesiveness values.
Źródło:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes; 2017, 6, 4; 41-45
2084-5715
Pojawia się w:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unitary energy in the black radish cutting process
Autorzy:
Starek, A.
Kusińska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/411383.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie PAN
Tematy:
unitary cutting energy
knife sharpening angle
cutting velocity
energia jednostkowa cięcia
kąt ostrzenia noża
prędkość cięcia
Opis:
The article presents the methodology and results of measurement of the unitary energy in cutting black radish. The values of the unitary energy of cutting the root parenchyma of black radish sampled in several areas were analysed. To compare the values of the unitary cutting energy related to the differences in the structure of the black radish root, the samples were cut at the longitudinal and transverse orientation of the fibres relative to the movement of the working tool. The cutting process was carried out using knives with a sharpening angle of 5°, 10°, and 15° and cutting velocity values of 100 mm·s-1, 200 mm·s-1, 300 mm·s-1, and 400 mm·s-1. The results obtained were subjected to mathematical analysis in Statistica 8.0 software. The statistical analysis showed a significant correlation between the value of the unitary energy and sampling site, the knife sharpening angle and the velocity of knife movement. The highest value of the unitary cutting energy was obtained at a sharpening angle of β=15° and the lowest value was observed when the knife with the β=5° sharpening angle was used. The unitary cutting energy decreased with the increase in the knife movement velocity.
Źródło:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes; 2017, 6, 2; 103-108
2084-5715
Pojawia się w:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heksachlorobenzen – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Hexachlorobenzene – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Starek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137905.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
heksachlorobenzen
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
chlorophenylmethane (benzyl chloride)
toxicity
occupational exposure
MAC
STEL
Opis:
Heksachlorobenzen jest nierozpuszczalnym w wodzie ciałem stałym o wysokiej lipofilności, wysokiej temperaturze topnienia i wrzenia oraz dużej gęstości par. Związek był stosowany w: przemyśle zbrojeniowym, elektrotechnicznym i chemicznym oraz jako fungicyd. Heksachlorobenzen jest obecnie stosowany do celów laboratoryjnych. Związek ten, oprócz syntezy docelowej, powstaje jako produkt uboczny podczas syntezy rozpuszczalników chloroorganicznych. Zgodnie z danymi z Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Preparaty, Czynniki i Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym, narażenie na heksachlorobenzen w Polsce wzrasta, pomimo zakazu jego stosowania. W 2005 r. na heksachlorobenzen było narażonych 28 osób, natomiast w 2014 r. już 167 (kobiet i mężczyzn). Zgodnie z Konwencją sztokholmską w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, która została przyjęta w 2001 r. i weszła w życie dnia 17.05.2004 r., zakazano: wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania heksachlorobenzenu, wymienionego w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29.04.2004 r. dotyczącego trwałych zanieczyszczeń organicznych i zmieniającego dyrektywę 79/117/EWG (Dz. Urz. WE L 158 z dnia 30.04.2004 r., 7), w postaci samoistnej lub w mieszaninach (preparatach) czy też jako składnika artykułów. Zakazu tego nie stosuje się do heksachlorobenzenu używanego w badaniach laboratoryjnych lub jako substancji odniesienia. W dostępnym piśmiennictwie nie ma informacji na temat objawów ostrego zatrucia heksachlorobenzenem wśród ludzi. Zatrucia przewlekłe heksachlorobenzenem były spowodowane jego pobieraniem z pożywieniem, co miało miejsce w Turcji w końcu lat 50. ubiegłego stulecia. Zatrucia te miały charakter epidemii. Związek ten u ludzi indukował, m.in.: porfirię skórną późną, hiperpigmentację skóry i nadmierne owłosienie, a także zmiany neurologiczne oraz ortopedyczne. Na podstawie wartości median dawek i stężeń śmiertelnych heksachlorobenzen jest umieszczony poza klasyfikacją substancji chemicznych, opartą na kryterium ostrej toksyczności. W warunkach powtarzanego narażenia zwierząt na heksachlorobenzen obserwowano działanie: porfirynogenne, hepatotoksyczne, w tym indukcję mikrosomalnych monoksygenaz, tyreotoksyczne i ototoksyczne związku. Heksachlorobenzen jako słaby ligand receptorów AhR wykazuje działanie dioksynopodobne. Wywołuje zaburzenia, m.in. w: gruczole tarczowym, jajnikach i nadnerczach, zmniejszając stężenia: hormonów tarczycy, estrogenów i glikokortykosteroidów oraz liczbę ich receptorów. Heksachlorobenzen nie działał mutagennie i genotoksycznie w testach w warunkach in vitro i in vivo.W badaniach epidemiologicznych nie udowodniono rakotwórczego działania heksachlorobenzenu u ludzi, natomiast na podstawie wyników licznych badań doświadczalnych stwierdzono: rakotwórcze, promotorowe i kokancerogenne działanie tego związku. Międzynarodowe i narodowe instytucje zaklasyfikowały heksachlorobenzen do kancerogenów grupy 2.B (IARC), kategorii 1.B (UE, Polska) i grupy A3. (ACGIH). W SCOEL nie ustalono w 2014 r. wartości OEL, ze względu na działanie kumulacyjne związku, a do oceny narażenia zalecono wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (BLV) wynoszącą 150 μg heksachlorobenzenu/l surowicy lub osocza krwi oraz oznakowanie „skin”, ze względu na wchłanianie związku przez skórę. Heksachlorobenzen jest związkiem rakotwórczym dla zwierząt. Konsultacje publiczne propozycji SCOEL dla heksachlorobenzenu odbyły się w sierpniu 2014 r. i Polska nie zgłosiła do tych propozycji uwag. Heksachlorobenzen został ujęty w wykazie substancji, dla których powinny być ustalone wartości wiążące (BOELV). Ze względu jednak na zakaz stosowania związku (Konwencja sztokholmska) oraz jego działanie kumulacyjne, wartości BOELV nie ustalono. Heksachlorobenzen wykazuje toksyczność rozrodu i rozwoju. U samic różnych gatunków związek działał gonadotoksycznie w wyniku: zaburzeń hormonalnych, uszkodzenia pęchrzyków jajnikowych i komórek jajowych, co prowadziło do upośledzenia procesu owulacji oraz zapłodnienia. Ponadto, heksachlorobenzen wywierał szkodliwe działanie na prenatalny i postnatalny rozwój potomstwa. Podstawą do obliczenia wartości NDS dla heksachlorobenzenu były wyniki badań nad gonadotoksycznym działaniem tego związku u samic makaków jawajskich, narażanych drogą pokarmową przez 13 tygodni. Na podstawie wartości NOAEL wynoszącej 0,01 mg/kg mc./dzień oraz łącznego współczynnika nie- pewności 24, obliczono wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) związku, którą zaproponowano na poziomie 0,003 mg/m³, łącznie z oznakowaniem „skóra”, które informuje, że wchłanianie tej substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Nie ma podstaw do zaproponowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) heksachlorobenzenu. Zgodnie z zaleceniami SCOEL, zaproponowano wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) na poziomie 150 µg heksachlorobenzenu/l osocza lub surowicy krwi.
Hexachlorobenzene is a solid substance, insoluble in water, highly lipophilic with high melting and boiling point and high vapor density. The compound was used in war, electrotechnical, and chemical industries. Nowadays hexachlorobenzene is used for laboratory purposes. Except for destination synthesis this compound originates as a by-product during synthesis of chloroorganic solvents. In Poland, the exposure to hexachlorobenzene is increasing despite interdiction to its application. In 2005 in Poland, 28 people were exposed to hexachlorobenzene, whereas in 2014 exposed were 167 (men and women). According to Stockholm convention (2001) on persistent organic pollutions (POPs) there is prohibition of production, introduction to trade turnover and usage of hexachlorobenzene. There is no information about symptoms of acute poisoning by hexachlorobenzene in humans. Chronic intoxications by this compound were caused by uptake it with food, which happened in Turkey towards the end of 50s of last century. These poisonings had epidemic character. The chemical induced in humans, e.g., porphyria cutanea tarda, skin hyperpigmentation and hirsutism, neurological and orthopedic disorders. The median lethal dose and concentration values in animals indicate that hexachlorobenzene is outside of the classification of chemicals based on an acute toxicity. In experimental animals repeatedly exposed to this chemical, porphyrinogenic, hepatotoxic, thyreotoxic, and ototoxic effects were observed. Hexachlorobenzene as a weak ligand of AhR receptors shows dioxine-like activity. It causes functional disturbances in thyroid gland, ovaries, adrenal gland and leads to reduction of thyroid hormone concentrations, estrogens, glycocorticoids and their receptors. Hexachlorobenzene is not mutagenic and genotoxic in vitro and in vivo. The epidemiologic examinations did not proved carcinogenic effects of hexachlorobenzene in humans, however, numerous experimental studies noted its carcinogenic, promoting and cocarcinogenic activities. International and national institutions classified hexachlorobenzene to a carcinogen category 2.B (IARC), 1.B (EU, Poland) and to A.3 group (ACGIH). SCOEL did not established OEL value for hexachlorobenzene, since the compound has cumulative effect. Admissible concentration value in biological material (BLV) of 150 µg/l of serum or plasma and labeling „skin” because the compound is resorbed through the skin was recommended for assessing the exposure to hexachlorobenzene. Hexachlorobenzene is included in the register of the substances for which binding BOELV values should be established. Because of the prohibition (Stockholm convention) and cumulative effect of hexachlorobenzene BOELV value was not established. Hexachlorobenzene demonstrates reproductive and developmental toxicities. In females of different species, gonadotoxic effects were seen as result of hormonal disturbances, ovarian and egg cells injury which led to ovulation and fertilization impairment. The results of study on gonadotoxic effect of hexachlorobenzene in the female cymonolgus monkey exposed per os for 13 weeks were basis for calculating MAC value. The NOAEL value at level of 0.01 mg/kg b.w./day and joind uncertainty factor value of 24 were used to calculate MAC value at level of 0.003 mg/m3. It was recommended to label the substance with “Skin”. No STEL value has been recommended. In agreement with recommendation of SCOEL, the BLV value at level of 150 µg/l of serum or plasma has been proposed.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2016, 3 (89); 67-102
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of pretreatment of wheat grain using infrared radiation on flour falling number
Wpływ obróbki wstępnej ziarna pszenicy promieniami podczerwonymi na liczbę opadania mąki
Autorzy:
Kania, M.
Sagan, A.
Blicharz-Kania, A.
Starek, A.
Ślaska-Grzywna, B.
Bochniak, A.
Kubik-Komar, A.
Krajewska, M.
Zdybel, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/93382.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
grain
infrared radiation
flour falling number
wheat flour
ziarno
promieniowanie podczerwone
liczba opadania
mąka pszenna
Opis:
The aim of the research was to determine how time of infrared radiation heating of grains influences the falling number of flour gained from wheat variety Waluta and spelled wheat variety Schwabenkorn. Moisture content was determined in the first stage of the study and it was 12% ± 1%. Then grain was moisturized to the moisture of: 14, 16 and 18%. Prepared material was subjected to infrared radiation heating at the temperature of 150ºC for 30, 60, 90 and 120 seconds. The heated material was sent to milling, and the falling number was determined. It has been found that the infrared radiation heating of wheat grains prior to milling significantly affects the falling number of flour, which increases with the duration of heating grain.
Celem pracy było określenie wpływu czasu obróbki wstępnej ziarna promieniami podczerwonymi na zmiany liczby opadania dla mąki otrzymanej z pszenicy zwyczajnej odmiany Waluta oraz pszenicy orkisz odmiany Schwabenkorn. W pierwszym etapie badań oznaczono wilgotność ziarna, która kształtowała się na poziomie 12% ± 1%. Następnie ziarno dowilżono do wilgotno- ści 14, 16 i 18%. Tak przygotowany materiał poddano obróbce cieplnej promieniami podczerwonymi w temp. 150ºC w czasie 30, 60, 90 i 120 s. Ogrzany materiał skierowano do przemiału, po czym oznaczono liczbę opadania. Stwierdzono, że ogrzewanie promieniami podczerwonymi ziarna pszenicy przed przemiałem istotnie wpływa na liczbę opadania, która wzrasta wraz z wydłużeniem czasu ogrzewania ziarna.
Źródło:
Agricultural Engineering; 2016, 20, 4; 77-84
2083-1587
Pojawia się w:
Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of the wedge angle on the specific cutting energy of black radish during the exploitation of guillotine knife
Autorzy:
Starek, A.
Kusińska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/411422.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie PAN
Tematy:
cutting
specific cutting energy
knife wedge angle
place of sampling
orientation of fibers
Opis:
The paper presents the influence of cutting conditions of black radish guillotine knife on specific cutting energy value. The tests were carried out using the texture meter: Texture Analyser TA.XTplus Stable Micro Systems. The structure of the black radish is heterogeneous and, therefore, in order to study the specific cutting energy of black radish its parenchyma was taken from a few specific places. The samples were cut with a longitudinal and transverse orientation of the fibers relative to movement of the working tool. The cutting process was carried at the knives wedge angles: 2.5°; 5°; 7.5°; 10°; 12.5°; 15°, the knives moved at the speed of 0.83 mm·s-1. The results were statistically analyzed using the program Statistica 8.0. The statistical analysis showed the impact of the place of sampling, direction of fibers in the black radish parenchyma samples and knife wedge angle on the specific cutting energy. The black radish parenchyma samples obtained from the core of the top layer showed the highest specific energy of cutting. Furthermore, the specific cutting energy showed higher value when the orientation of fibers was in the transverse direction rather than longitudinal. The highest value of the specific cutting energy was obtained for the cutting knife wedge angle of 15°, and the lowest for the knife with β = 2.5° wedge angle.
Źródło:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes; 2016, 5, 3; 111-122
2084-5715
Pojawia się w:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The variability of mechanical properties of the kohlrabi stalk parenchyma
Autorzy:
Starek, A.
Kusińska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/410825.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie PAN
Tematy:
kohlrabi
mechanical properties
place of sampling
Opis:
The paper presents the results of the impact of kohlrabi parenchyma sampling site on textural properties. Selected texture parameters, i.e. hardness, springinees, cohesiveness and chewiness were determined by the double compression test TPA. The study was conducted on samples taken from well-defined kohlrabi layers (upper layer, middle layer, lower layer) and zones (A, B, C), because the vegetable's structure is heterogeneous. The samples were compressedat the longitudinal and transverse orientation of the fibers relative to the movement of the working tool. The results were statistically analyzed using the program Statistica 8.0. The research has shown that the place of sampling and orientation of the fibers have a significant impact on the value of all the kohlrabi texture parameters.
Źródło:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes; 2016, 5, 3; 9-18
2084-5715
Pojawia się w:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
3,3’-Dimetoksybenzydyna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
3,3’-Dimethoxybenzidine : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Starek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137673.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
3,3’-dimetoksybenzydyna
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
3,3’-dimethoxybenzidine
toxicity
occupational exposure
MAC
Opis:
3,3’-Dimetoksybenzydyna jest ciałem krystalicznym, stosowanym w przeszłości w postaci wolnej zasady lub dichlorowodorku w produkcji barwników azowych oraz jako czynnik przylegający i składnik poliuretanowych elastomerów. Barwniki i pigmenty pochodne 3,3’-dimetoksybenzydyny są stosowane do barwienia: skóry, papieru, tworzyw sztucznych, gumy i tkanin. Narażenie zawodowe na 3,3’-dimetoksybenzydynę występuje podczas jej syntezy oraz produkcji i stosowania barwników. W Polsce liczba osób narażonych na 3,3’-dimetoksybenzydynę w latach 2005-2013 stopniowo się zwiększała i w 2013 r. wyniosła 364 osób. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat ostrego zatrucia ludzi 3,3’-dimetoksybenzydyną. Przypuszcza się, że objawami przewlekłego zatrucia 3,3’-dimetoksybenzydyną może być ogólne niedotlenienie organizmu spowodowane methemoglobinemią oraz hematurią. Wartość mediany dawki śmiertelnej per os u szczura wskazuje, że 3,3’-dimetoksybenzydyna jest substancją szkodliwą. W warunkach narażenia powtarzanego u zwierząt obserwowano: wzrost masy wątroby i nerek oraz przewlekłą nefropatię i zmiany w tarczycy. Narażenie przewlekłe prowadziło do nasilonej proliferacji komórek hemopoetycznych w śledzionie oraz zwyrodnienia wodniczkowego i martwicy hepatocytów w centralnych strefach zrazików wątrobowych. W badaniach mutagenności stwierdzono, że di chlorowodorek 3,3’-dimetoksybenzydyny (3,3’-dimetoksybenzydyna 2HCl): indukował mutacje punktowe u Salmonella Typhimurium w warunkach aktywacji metabolicznej, mutacje w komórkach chłoniaka myszy, aberracje chromosomowe i SCEs w komórkach CHO w warunkach in vitro oraz aberracje chromosomowe w warunkach In vivo. Działanie rakotwórcze 3,3’-dimetoksybenzydyny na ludzi nie zostało udowodnione, pomimo iż związek ten jest pochodną rakotwórczej benzydyny. Na podstawie wyników badań doświadczalnych na zwierzętach uzyskano wystarczający dowód rakotwórczości tego związku. W IARC zaliczono 3,3’-dimetoksybenzydynę do czynników przypuszczalnie rakotwórczych dla człowieka (grupa 2.B). Wartości dopuszczalnych stężeń dla tego związku w środowisku pracy ustalono tylko w następujących państwach WE: – Holandia (2009) wartość OEL: 0,03 mg/m3 (0,003 ppm) ustalona przez przemysł – Szwajcaria (2014) wartość OEL: 0,03 mg/m3 – Austria (2011) wartość techniczna TRK: 0,03 mg/m3; STEL: 0,12 mg/m3 – Niemcy (2014): nie ustalono wartości MAK, grupa 2. rakotwórczości (substancje, które są rozważane jako rakotwórcze dla ludzi, ponieważ wystarczające dane z długoterminowych badań na zwierzętach uzasadnione dowodami pochodzącymi z badań epidemiologicznych wskazują na ich znaczny wpływ na ryzyko wystąpienia raka. Ograniczone dane otrzymane z badań na zwierzętach mogą być poparte: dowodami potwierdzającymi, że substancja wywołuje raka na drodze mechanizmów charakterystycznych dla człowieka, a także wynikami testów w warunkach in vitro oraz wynikami krótkoterminowych badań, którym poddano zwierzęta). Podstawą do obliczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla 3,3’-dimetoksybenzydyny była ocena ryzyka wystąpienia nowotworów u szczurów samców przewlekle narażonych przez układ pokarmowy. Korzystając z wartości współczynnika kierunkowego (SF) dla zależności dawka-odpowiedź oraz odpowiednich współczynników niepewności, obliczono wartość NDS dla 3,3’-dimetoksybenzydyny wynoszącą 0,199 mg/m3. Zaproponowano przyjęcie stężenia 0,2 mg/m3 3,3’-dimetoksybenzydyny za wartość NDS związku, uwzględniając ryzyko nowotworowe wynoszące 10-4. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Zaproponowano także oznaczenie związku Carc. 1B, informujące, że jest to substancja rakotwórcza kategorii 1.B.
3,3’-Dimethoxybenzidine (DMOB) is a crystalline substance used to produce azo dyes and also as adherent agent and polyurethane elastomers ingredient. The dye and pigments DMOB-derivative are used to paint leather, paper, plastic and rubber. Occupational exposure to this compound occurs during its synthesis and usage of azo dyes. In Poland, according to the data provided by the Chief Sanitary Inspectorate, the number of employees exposed to DMOB in 2005-2013 gradually increased and achieved 364 persons in 2013. There is a lack of data on acute poisoning of humans by DMOB. Symptoms of chronic intoxication by this compound may be systemic hypoxia caused by methemoglobinemia and hematuria. The oral LD50 value in rat indicates that DMOB is a harmful compound. In experimental animals repeatedly treated with this compound the increase in both liver and kidney weights, alterations in thyroid gland, an increase in erythropoiesis in spleen, degeneration and also necrosis of hepatocytes in central zone of hepatic lobules were observed. DMOB induces point mutations in Salmonella typhimurium, mutation in mice lymphoma cells, chromosome aberrations and SCEs in CHO cells in vitro and chromosome aberrations in vivo. Carcinogenic effect of DMOB in humans was not observed. In experimental animals the suffi cient evidence of carcinogenicity was obtained. IARC classifi ed DMOB as a presumably carcinogenic agent for human (Group 2B). The recommended maximum exposure limit (MAC) for DMOB of 0.2 mg/m3 is based on the risk assessment of tumours appearance in male rats chronically exposed to this compound through the alimentary tract. On the basis of slope factor (SF) value for the dose-response relationship and relevant uncertainty factors the MAC value at risk level of 10-4 was calculated. No STEL and BEI values have been proposed. “Carc 2B” notation (carcinogenic substance) was proposed.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2015, 3 (85); 15-34
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Butano-2,3-dion : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
2,3-Butanedione : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Starek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138365.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
substancja aromatyzująca do żywności
diacetyl
zarostowe zapalenie oskrzelików
food flavourings
bronchiolitis obliterans
Opis:
Butano-2,3-dion (diacetyl) jest cieczą o zapachu masła, stosowaną jako substancja aromatyzująca do żywności, zwłaszcza: wyrobów piekarniczych, słodyczy i lodów. Jest ona głównie stosowana jako dodatek do prażonej kukurydzy przeznaczonej do przygotowania w kuchence mikrofalowej. Narażenie na ten związek występuje w przemyśle chemicznym i spożywczym. Jest ono zróżnicowane i zależne od stanowiska pracy. Stężenia tego związku w powietrzu sięgają od kilku do kilkuset miligramów na metr sześcienny (mg/m3). W Polsce stężenie diacetylu w fabryce ciastek wynosiło 51 mg/m3. Butano-2,3-dion w warunkach narażenia jednorazowego i powtarzanego działa silnie drażniąco na: oczy, drogi oddechowe i skórę. U osób narażonych zawodowo na ten związek obserwowano dolegliwości ze strony układu oddechowego oraz zmiany spirometryczne wskazujące na obstrukcję i restrykcję dróg oddechowych. Butano-2,3-dion jest uważany ponadto za czynnik etiologiczny zarostowego zapalenia oskrzelików. Pod względem siły działania ostrego butano- 2,3-dion znajduje się poza klasyfi kacją substancji toksycznych. Dane z piśmiennictwa wskazują na genotoksyczne działanie butano-2,3-dionu. Związek ten indukował mutacje punktowe oraz działał klastogennie. Brak jest wystarczających danych odnośnie do rakotwórczego działania tego związku. W dostępnym piśmiennictwie brak jest również danych na temat: gonadotoksycznego, embriotoksycznego, fetotoksycznego i teratogennego działania butano-2,3-dionu. W Polsce i w wielu innych państwach nie ustalono wartości dopuszczalnych stężeń dla butano-2,3-dionu. Na posiedzeniu Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia w Miejscu Pracy (ACSH, Advisory Committee on Safety and Health at Work) 27.11.2014 r. przyjęto wartość OEL dla butano- 2,3-dionu na poziomie 0,07 mg/m3 oraz wartość STEL wynoszącą 0,36 mg/m3. W 2011 r. ACGIH zaleciła wartości TLV i STEL odpowiednio na poziomach 0,035 i 0,070 mg/m3. Podstawą do obliczenia wartości NDS dla butano-2,3-dionu były wyniki badań epidemiologicznych wskazujące, że zmiany obstrukcyjne i restrykcyjne w układzie oddechowym, wyrażone spadkiem wartości maksymalnej pojemności wydechowej pierwszosekundowej (FEV1), nie występują u pracowników przy narażeniu skumulowanym wynoszącym 2,33 mg/m3 . lata. Stężenie to przyjęto za wartość NOAEC. Współczynniki niepewności o łącznej wartości 4 posłużyły do obliczenia wartości NDS na poziomie 0,05 mg/m3. Na podstawie wartości NDS obliczono wartość NDSCh dla butano-2,3-dionu na poziomie 0,10 mg/m3. Ponadto zalecono oznakowanie substancji literą „I” – substancja o działaniu drażniącym.
2,3-Butanedione (diacetyl) is a greenish-yellow liquid with a characteristic buttery odour. Diacetyl is used as an artifi cial fl avouring substance in processed food, e.g., microwave popcorn, confectionery, dairy products and beverages. Exposure to this compound occurs in chemical and food manufacturing industries. The concentrations of diacetyl at the workplace air range from several to several hundred mg/m3. In Poland, the average air concentration of diacetyl at the confectionary manufacture was 51 mg/m3. A single and repeated exposures to diacetyl lead to irritation to the eyes, respiratory tract and skin. Persons professionally exposed to this compound had respiratory tract disorders with spirometric changes indicating obstruction and restriction of the small airways. Moreover, diacetyl is consider as etiologic factor of bronchiolitis obliterans. In respect of acute toxicity, diacetyl is not in the classifi cation of toxic substances. The literature data indicate the genotoxicity of this compound. Diacetyl induced point mutations and exerted clastogenic effect. There are no adequate data on carcinogenicity of diacetyl in humans and animals, and on gonadotoxic, embriotoxic, fetotoxic and teratogenic effects of diacetyl. Poland and several other countries did not establish admissible concentrations of diacetyl in the air. On November 27, 2014, the Advisory Committee on Safety and Health at Work accepted an OEL for diacetyl at level of 0.07 mg/m3 and STEL value of 0.36 mg/m3. In 2011, ACGIH recommended TLV and STEL values at level of 0.035 and 0.070 mg/m3, respectively. The basis for calculating the maximum admissible concentration (MAC) of diacetyl were the results of epidemiologic studies which indicated that both obstructive and restrictive changes in respiratory system expressed in a lowered forced expiratory volume in fi rst second (FEV1) did not occur in workers at the cumulative exposure level of 2.33 mg/m3 years. This concentration was considered as NOAEC value. Uncertainty factors with joint value of 4 were used to calculate MAC at level of 0.05 mg/m3. STEL value for diacetyl at level of 0.1 mg/m3 was calculated on the basis of MAC value. The Interdepartmental Commission for Maximum Admissible Concentrations and Intensities for Agents Harmful to Health in the Working Environment at its 77th meeting adopted the MAC value of diacetyl proposed by SCOEL (project of the directions 4. Doc. 1893/14) of 0.07 mg/m3 and STEL value of 0.36 mg/m3. It is recommended to label this substance as I (irritant).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2015, 2 (84); 37-59
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of moisture content of barley on the flaking process
Wpływ wilgotności ziarna jęczmienia na proces płatkowania
Autorzy:
Blicharz-Kania, A.
Andrejko, D.
Ślaska-Grzywna, B.
Starek, A.
Szejgiec, P.
Krzaczek, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956421.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
barley
flaking process
moisture content
grain
jęczmień
proces płatkowania
wilgotność
ziarno
Opis:
The paper presents the study, which aimed at determining how moisture content of barley grain and the size of the grain crusher working gap affect changes on the embodied energy during the flaking process and properties of the obtained flakes. Thus, the barley grains of Barke variety were moisturized up to the level of 14, 18, 22 and 26%. Then grains were subjected to flaking, and at the same time the embodied energy was measured. The next step was to evaluate the physical properties of the product such as: angle of repose, chute angle, bulk and shaken density. Also a mesh analysis was applied. Moreover, the absorption coefficient of water has been evaluated for each series of products. As stated, the size of grain crusher working gap significantly affects changes of the embodied energy during the process. The lowest values were registered for 2.0 mm wide gap. As observed, the moisture content of grains affects the physical properties of the product. It should also be noted, that during the flaking process of grain with moisture content of 14%, the significant amount of flour is obtained.
W pracy zaprezentowano badania, które miały na celu określenie, w jaki sposób wilgotność ziarna jęczmienia oraz wielkość szczeliny roboczej gniotownika wpływają na zmiany energochłonności procesu płatkowania oraz właściwości uzyskanych płatków. W tym celu dowilżono ziarno jęczmienia odmiany Barke do poziomu 14, 18, 22 i 26%. Następnie ziarno poddano procesowi płatkowania, w trakcie którego przeprowadzono pomiar energochłonności. Kolejnym etapem było określenie właściwości fizycznych produktu, takich jak: kąt zsypu, kąt usypu, gęstość usypowa oraz gęstość utrzęsiona. Przeprowadzono również analizę sitową płatków. Dodatkowo określono zdolność płatków do pochłaniania wody. Stwierdzono, że wielkość szczeliny roboczej istotnie wpływała na zmiany energochłonności procesu. Najniższe wartości odnotowano dla szczeliny o szerokości 2,0 mm. Zaobserwowano, że wzrost wilgotności ziarna wpływa na właściwości fizyczne produktu. Należy także stwierdzić, że przy 14% wilgotności ziarna w procesie płatkowania powstaje największa ilość frakcji mączystej (ok. 5%) w porównaniu do płatków z ziaren o wyższej wilgotności.
Źródło:
Agricultural Engineering; 2015, 19, 1; 5-14
2083-1587
Pojawia się w:
Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czasu moczenia na teksturę nasion soi
The effect of soaking time on the textures of soybean seeds
Autorzy:
Slaska-Grzywna, B.
Sagan, A.
Andrejko, D.
Kaminska, A.
Starek, A.
Piecak, A.
Maslowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/864381.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
soja
Glycine max
nasiona
moczenie
wlasciwosci teksturalne
Opis:
Celem pracy była ocena zmian właściwości tekstury nasion soi odmiany Polan i Legenda spowodowanych moczeniem. Nasiona soi poddawano obróbce polegającej na moczeniu w wodzie o temperaturze 20ºC przez 2 godziny, a następnie poddawano je badaniom wytrzymałościowym. W trakcie procesu moczenia następował spadek wartości twardości i żujności nasion soi. Zmiany twardości oraz żujności dla odmiany Polan opisano funkcją liniową. Z każdą minutą moczenia wartość twardości spadała średnio o 1,71 N, a żujności o 0,3 N. Zmiany wartości twardości oraz żujności dla odmiany Legenda opisano funkcją wykładniczą. Wyznaczone współczynniki równań wskazują na to, że z każdą minutą notowano 2-procentowy spadek twardości oraz 4-procentowy spadek żujności.
Changes in textural properties of Polan and Legenda cultivars of soybean seeds resulting from hydrothermal processing were analyzed. The seeds were subjected to treatment consisting of soaking them in water on 20ºC for 120 minutes and were taken out each time and were subjected to compression tests. During the process of soaking a decrease in the values of hardness and chewiness of soybean seeds occurs. Changes in hardness and chewiness of the Polan variety are described by means of the linear function. For every minute the values of hardness dropped by 1.71 N on the average, and of chewiness by 0.3 N. Changes in hardness and chewiness of the seeds Legenda variety were described by means of the exponential function. The coefficients of equations determined here suggest that for every minute there is a 2% reduction in hardness and a 4% reduction in chewiness.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2015, 17, 6
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 54

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies