Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Staręgowski, Bartosz" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Rejestry chorągwi arkebuzerskich braci Jarosza (Hieronima) i Krzysztofa Pigłowskich z 1651 r. Edycja źródłowa
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607611.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    regiment
    arquebuse raiders
    captain
    register
    army
    pay
    military parade
    documents
    chorągiew
    arkebuzerzy
    rotmistrz
    rejestr
    wojsko
    żołd
    popis wojskowy
    dokumenty
    Opis:
    Military parade registers, which function as both military and financial documentation, are some of the most important documents providing insight into the functioning of the Old Polish army. Their reliable preparation was a condition of the proper pay soldiers received for their service. The discussed register covers two regiments of arquebuse raiders of Jarosz (Hieronim) and Krzysztof Pigłowski, who in 1651 changed their enlistment from the local to the state government. The registers were drafted in October 1651 and reflected the payouts for the year’s fourth quarter.
    Jednymi z najważniejszych dokumentów pozwalających poznać funkcjonowanie armii staropolskiej są rejestry popisowe, będące aktami skarbowo-wojskowymi. Od ich rzetelnego sporządzenia zależała właściwa wypłata żołdu żołnierzom za ich służbę. Przedstawiony rejestr dotyczy dwóch chorągwi arkebuzerskich braci Jarosza (Hieronima) i Krzysztofa Pigłowskich, którzy w 1651 r. przeszli z zaciągu samorządowego na państwowy. Rejestry zostały sporządzone w październiku 1651 r. i były podstawą do wyliczenia żołdu za czwarty kwartał.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2015, 70
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W służbie województwom wielkopolskim i Rzeczypospolitej. Okoliczności sformowania i działalność pułku Bogusława Leszczyńskiego w latach 1648–1649
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631757.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    regiment, captain, arquebuse raiders, provinces, resolution, Leszczyński, Wielkopolska, local parliament
    pułk, rotmistrz, arkebuzeria, województwa, laudum, Leszczyński, Wielkopolska, sejmik
    Opis:
    Dragging county troops was one of the prerogatives of province assemblies. Constitutions from the years 1613 and 1619 formalised their existence in the military system of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Środa province assembly, having such possibilities, passed the recruitment of the county troops for the campaign against Cossacks and Tatars in 1648 and 1649. After establishing 4 county troops regiments in strength of 2,200 soldiers, Środa province assambly wanted to back up the crown army going through a crisis. Unfortunately, as a result of the dramatic course of events under military camp in Piławce, an organization of these county troops was not successful. Środa province assembly of 17 December 1648 passed the resolution reorganizing banners being a member of county troops, creating one under the command of the general colonel and, at the same time, the district administrator of general Bogusław Leszczyński. Arquebuse raiders and dragoons took part in the defence of the Zbarazh Castle, and foreign infantry under the command of colonel Stanisław Latalski reinforced the crew of the Kamianets-Podilskyi fortress. A province assembly decided to award the soldiers fighting in the defence of Jeremi Wiśniowiecki’s castle in January 1650. The aim of the article is to present the rules of functioning of this kind of county troops in the structure of the army of the I Republic of Poland.
    Sejmiki ziemskie, w ramach swojej działalności, miały wpływ na formowanie i organizację formacji zbrojnych samorządu ziemskiego. Oprócz organizowania wypraw łanowych i pospolitego ruszenia mogły powoływać wojska zaciężne, zwane potocznie powiatowymi. Choć pierwsze próby tworzenia tego typu wojsk pojawiały się już w XVI w., to dopiero konstytucje z lat 1613 i 1619 prawnie usankcjonowały ich istnienie. Ich organizacja nie różniła się zbytnio od tej, która obowiązywała chociażby w wojsku kwarcianym, jednak w przeciwieństwie do niego były one formowane w całości przez samorząd, który je opłacał oraz wybierał dla nich dowództwo. Większe zgrupowania dowodzone były przez pułkowników. Krążyła również opinia, że oficerowie bardzo często nie posiadali doświadczenia wojskowego, a byli jedynie urzędnikami i osobami wyróżniającymi się na sejmikach. W 1648 r. Rzeczypospolitej przyszło zmierzyć się z największym od lat powstaniem kozackim na Ukrainie. Armia koronna poniosła dwie dotkliwe porażki pod Żółtymi Wodami i Korsuniem, dlatego też sejmiki ziemskie postanowiły wesprzeć ją w tym trudnym momencie. Zgromadzenie szlachty w Poznaniu 8 czerwca 1648 r., wspólne dla województw poznańskiego i kaliskiego, postanowiło uchwalić 2200 żołnierzy, zgrupowanych w 4 pułki. Po przeprowadzeniu popisów wojsko to zostało wysłane do obozu pod Piławcami, pod komendę trzech regimentarzy. Niestety w wyniku niefortunnego przebiegu wydarzeń wojska poszły w rozsypkę i niezbędna okazała się reorganizacja wspomnianych pułków. Sejmik średzki z 17 grudnia 1648 r., mając aprobatę sejmu, rozpoczął przeorganizowywanie wspomnianych pułków. Dobierając nowych rotmistrzów oraz korzystając z usług tych, których chorągwie nie rozpierzchły się pod Piławcami, stworzył jeden pułk pod dowództwem pułkownika generalnego Bogusława Leszczyńskiego. Oprócz jazdy arkebuzerskiej i dragonii postanowiono o zaciągnięciu pułku piechoty cudzoziemskiej pod komendą Stanisława Latalskiego. Arkebuzeria i dragonia wzięły udział w obronie Zbaraża, a piechota zasiliła załogę Kamieńca Podolskiego. W wyniku postanowień sejmu koronacyjnego włączono na jeden kwartał wojska powiatowe w ramy armii państwowej. Żołnierze dzielnie walczyli pod murami fortecy Wiśniowieckiego. Po zakończeniu kampanii wojskowej sejmik postanowił w styczniu 1650 r. wynagrodzić męstwo swoich żołnierzy, w szczególności pułkownika Jacka Rozdrażewskiego. Przeprowadzona analiza jednego z pułków powiatowych walczących w XVII w. ma na celu pokazanie różnych ważnych elementów funkcjonowania tego typu zgrupowań w ramach armii Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
    Źródło:
    Res Historica; 2017, 44
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Organizacja, struktury i udział w walkach regimentu piechoty Bogusława i Jana Leszczyńskich w latach 1658–1662
    Organization, Structure and Combat Participation of Bogusław and Jan Leszczyński’s Infantry Regiment in 1658–1662
    Организация, структура и участие в боях пехотного полка Богуслава и Яна Лещинских в 1658–1662 гг.
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857186.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-20
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    pułk
    piechota
    Bogusław Leszczyński
    Jan Leszczyński
    zaciąg cudzoziemski
    oberszter
    muszkieterzy
    pikinierzy
    regiment
    infantry
    foreign levy
    oberszter (colonel)
    musketeers
    pikemen
    полк
    пехота
    Богуслав Лещинский
    Ян Лещинский
    иностранный призыв
    офицер
    мушкетеры
    пикинеры
    Opis:
    W latach 1655–1660 na terenie Wielkopolski właściwej funkcjonowało wiele oddziałów wojskowych. Przyczyną tego stanu rzeczy była inwazja Królestwa Szwecji na Rzeczpospolitą i wzmożony wysiłek mobilizacyjny Rzeczypospolitej. Walka z najeźdźcą przybierała różne formy: od walk przy użyciu wojska regularnego, przez partyzantkę pospolitego ruszenia, po wyprawy łanowe. W 1658 r. wojska z Wielkopolski podzielono na dwie grupy, z czego jedna udała się na wyprawę do Danii, a druga brała udział w oblężeniu Torunia. Pułk Bogusława Leszczyńskiego, składający się z 5 kompanii, brał udział w oblężeniu. Był to klasyczny pułk piechoty zaciągu cudzoziemskiego, składający się z rot muszkieterskich i pikinierskich. Jedyną różnicą w stosunku do innych jednostek tego typu był brak sztabu i rozbudowane sztaby kompanijne. Składał się on głównie z plebejów, a funkcje oficerskie sprawowała szlachta, zarówno pochodzenia zagranicznego, jak i krajowego.
    In the years 1655–1660, there were many military units operating in the territory of the proper Greater Poland. The reason for this was the invasion of the Kingdom of Sweden into the Republic of Poland, and the increased mobilization effort of the Polish army. Fighting against the invader took various forms, from regular army combat, through partisan warfare of the levy in mass to expeditions of the łans infantry. In 1658 the troops from Greater Poland were divided into two groups, one of which went on an expedition to Denmark and the other took part in the siege of Toruń. Boguslaw Leszczynski’s regiment, consisting of 5 companies, took part in the siege. It was a typical foreign levy infantry regiment, consisting of musketeer and pikemen rotas (military unit of the time consisting of 8–10 men). The only difference from other units of this type was the lack of the regimental staff and extensive company staffs. It consisted mainly of plebeians, and officer functions were performed by the nobility of both foreign and domestic origin.
    В 1655–1660 гг. на территории Великой Польши функционировало множество военных подразделений. Причиной этому было вторжение Королевства Швеции в Речь Посполитую и мобилизация в связи с этим польской армии. Борьба с захватчиком принимала различные формы: от битв с использованием регулярной армии до массовой активности партизан и дополнительного призыва пеших и конных армейских подразделений. В 1658 году войска Великой Польши были разделены на две группы, одна из которых отправилась в Данию, а другая участвовала в осаде Торуни. В составе этой группы был и полк Богуслава Лещинского, состоящий из 5 рот. Это был классический иностранный рядовой пехотный полк, состоявший из мушкетеров и пикинеров. Единственным его отличием от других подразделений этого типа было отсутствие полкового штаба и разветвленная система штабов рот. Полк состоял в основном из плебеев, а офицерские функции выполняла знать – и местного, и иностранного происхождения.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2020, XXI (LXXII), 2 (272); 10-41
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rejestr pospolitego ruszenia powiatu poznańskiego z 28 sierpnia 1649 r.
    Register of the Poznan county’s mass levy of 28 August, 1649
    Реестр народного ополчения Познаньского повета с 28 августа 1649 года
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1921472.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    wyprawa
    województwa
    popis
    rejestr
    pospolite ruszenie
    powiat
    Wielkopolska
    expedition
    voivodeship
    display
    register
    mass levy
    district
    Greater Poland
    экспедиция
    воеводства
    смотр
    реестр
    народное ополчение
    округ
    Великопольша
    Opis:
    W 1649 r. w obliczu ataku połączonych sił hetmana kozackiego Bohdana Chmielnickiego i chana Islama Gireja III na fortecę księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, Zbaraż, król za zgodą sejmu postanowił zwołać wyprawę pospolitego ruszenia. Odpowiednie uniwersały zostały rozesłane po wszystkich sejmikach ziemskich, by rozpoczęły przygotowania do wyprawy. W lipcu dokumenty te dotarły do województw wielkopolskich: poznańskiego i kaliskiego. Odpowiedni dokument wystawił też wojewoda poznański Krzysztof Opaliński, który wzywał szlachtę na pospolite ruszenie. Termin popisu generalnego wyznaczył na dni 25–29 sierpnia 1649 r. pod Poznaniem. Na popis przybyły powiaty z województwa. Rejestry dotyczą składu osobowego dwóch grup z powiatu poznańskiego. Niestety, wyprawa nie zdołała opuścić terytorium województw wielkopolskich ze względu na opieszałość organizacji. Podczas gdy w województwach trwały przygotowania do wyprawy, król zawarł rozejm kończący działania zbrojne, co zostało obwieszczone stosownym uniwersałem, który przerywał wyprawę pospolitego ruszenia.
    In 1649, facing the attack of the joint forces of the Cossack hetman Bohdan Chmielnicki and the khan İslâm III Giray on Zbarazh, the fortress of prince Jeremi Wiśniowiecki, the king, with the parliament’s consent, decided to organize a mass levy expedition. Appropriate universals were sent out to all land sejmiks to make them begin preparations for the expedition. In July the documents reached the voivodeships of the Greater Poland: the Poznan and Kalisz voivodeships. An appropriate document was also issued by the Poznan voivode Krzysztof Opaliński, who summoned the gentry for the mass levy. He set the date of the general display near Poznań on 25–29 August 1649. Nobles from the voivodeship districts came to the display. Presented registers concern the composition of the two groups from the district of Poznań. Unfortunately, the expedition never managed to leave the territory of the Greater Poland voivodeships due to sluggish organization. While the preparations were in progress in the voivodeships, the king concluded a truce that ended military activities. It was announced by an appropriate universal, which stopped the expedition of mass levy.
    В 1649 г. в свете нападения объединённых сил казацкого гетмана Богдана Хмельницкого и хана Исламa Гирея III на крепость Збараж князя Иеремии Вишневецкого, король, с согласия сейма, решил созвать народное ополчение. Соответствующие запросы были разосланы во все земские сеймики, чтобы они начали готовиться к экспедиции. В июле эти документы достигли великопольских воеводств – Познаньского и Калишского. Также соответствующий документ издал Познаньский воевода Кшиштоф Опалинский, который призывал шляхту в народное ополчение. Генеральный смотр он назначил на 25–29 августа 1649 г. под Познанью. На смотр собрались округа воеводства. Реестры касаются личного состава двух групп из Познаньского округа. К сожалению, экспедиции не удалось выйти за пределы великопольских воеводств, в связи с нерасторопностью организации. В то время как в воеводствах велись приготовления к походу, король заключил перемирие с прекращением военных действий, что было объявлено соответствующим указом, который прервал экспедицию народного ополчения.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2016, XVII (LXVIII), 4 (258); 141-151
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bartosz Głubisz, Jazda kozacka w armii koronnej 1549–1696, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2016, ss. 362
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607559.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2015, 70
    0239-4251
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szabla i krucyfiks. Działalność wojskowa Jana Zapolskiego - Opata Lędzkiego
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1205670.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    chorągiew
    Koło
    krucyfiks
    opat
    pospolite ruszenie
    powstanie chłopskie
    szabla
    Zapolski
    Opis:
    Zagadnienie dotyczące służby wojskowej przedstawicieli duchowieństwa jest zjawiskiem dość rzadkim i wydawać by się mogło kontrowersyjnym. Według doktryny pochodzącej jeszcze z czasów średniowiecza, księżom nie wolno było przelewać krwi. Nie zmienia to jednak faktu, że historia zna przypadki duchownych, którzy służyli w wojsku i to nie tylko jako kapelani. Życiorys księdza-opata Jana Zapolskiego wpisywałby się doskonale w to zagadnienie. W 1651 r. podczas gdy gros szlachty wielkopolskiej ruszył na wyprawę pod Beresteczko, Zapolski korzystając z posiłków lokalnych duchownych, rozbił siły chłopskie planujące zorganizowanie powstania ludowego. W czasie potopu szwedzkiego, gdy Szwedzi zagrozili Rzeczpospolitej, Wielkopolsce i Kościołowi katolickiemu, prowadził działania wojskowe przeciwko nim, oblegając i zdobywając Koło, a następnie biorąc udział ze swoją chorągwią w wyprawie na marchię brandenburską w 1656 r. Rejestr popisowy jego chorągwi zachował się do dziś i dzięki niemu możemy zapoznać się z jej dokładną strukturą.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2020, 134; 151-168
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kompania pospolitego ruszenia Jana Piotra Opalińskiego – rejestr popisowy pod Beresteczkiem z 1651 roku
    Jan Piotr Opaliński’s company in the levèe en masse – muster roll at Beresteczko in 1651
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11364382.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-22
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Beresteczko
    bitwa
    Jan Piotr Opaliński
    pospolite ruszenie
    rejestr popisowy
    Wielkopolska
    battle
    levèe en masse
    muster roll
    Opis:
    Rejestry popisowe pospolitego ruszenia są jednym z najcenniejszych źródeł dla historyków zajmujących się historią wojskową i społeczną oraz prozopografią i genealogią. Źródła te dostarczają wiedzy o organizacji wypraw pospolitego ruszenia. W 1651 r. na wojnę z Kozakami zaporoskimi zorganizowano jedną z największych tego typu ekspedycji. Brały w niej udział również wojska z województw bezpośrednio niezagrożonych działaniami zbrojnymi. Z Wielkopolski były to województwa poznańskie i kaliskie. Wyprawę z województwa kaliskiego przygotowywał kasztelan kaliski Jakub Rozdrażewski. Jedną z grup, która najwcześniej dotarła pod Beresteczko (26 VI 1651 r.) była kompania podczaszego koronnego Jana Piotra Opalińskiego. Publikowany rejestr jest dowodem na to, że niewielka część wielkopolskich sił pospolitego ruszenia dotarła na miejsce koncentracji wojsk w terminie i wzięła udział w bitwie pod Beresteczkiem.
    Levèe en masse muster rolls are one of the most valuable sources for historians dealing with military and social history as well as prosopography and genealogy. These sources provide knowledge about organization of expeditions of the levèe en masse. In 1651 one of the largest expeditions of this kind was organized for the war with Zaporozhian Cossacks. It also included troops from voivodships that were not directly threatened by military action. These included Poznań and Kalisz voivodships from Wielkopolska. The Kalisz voivodship expedition was organized by the castellan of Kalisz, Jakub Rozdrażewski. One of the groups that reached Beresteczko the earliest (26th June 1651) was the company of the Crown Cupbearer Jan Piotr Opaliński. The published muster roll proves that a small part of Wielkopolska's forces reached the place of assembly on time and took part in the Battle of Beresteczko.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 165-173
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Formacje zbrojne samorządu szlacheckiego Rzeczypospolitej : koncepcja i zastosowanie
    Autorzy:
    Staręgowski, Bartosz (1990- ).
    Powiązania:
    Mówią Wieki 2021, nr 4, s. 42-45
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Wojsko
    Bezpieczeństwo militarne państwa
    Obrona terytorialna
    Pospolite ruszenie
    Szlachta
    Wyprawy łanowe (wojsko)
    Artykuł problemowy
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
    Opis:
    Tematem artykułu są formacje zbrojne i system wojskowy Rzeczypospolitej. W okresie przed rozbiorami Polska dysponowała rozbudowanymi siłami zbrojnymi, podstawą systemu wojskowego było wojsko państwowe, zazwyczaj uzupełniane oddziałami wojewódzkimi. Oprócz tego istniały również wojska prywatne poszczególnych magnatów oraz załogi miast, piechota wybraniecka, wojska najemne zaciągane doraźnie w razie potrzeby, a także gwardia królewska. Najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych był król, ale szlachta decydowała o sprawach własnego terytorium. Co więcej, z biegiem czasu samorząd szlachecki miał coraz większe możliwości i swobodę w organizowaniu własnych sił zbrojnych.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies