Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Plit, F." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-16 z 16
Tytuł:
Badania krajobrazu kulturowego szansą na integrację polskiej geografii? Artykuł dyskusyjny
Studies of the cultural landscape as an opportunity for the integration of Polish geography? Discussion paper
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87822.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz
krajobraz kulturowy
integracja geografii
landscape
cultural landscape
integration geography
Opis:
Termin krajobraz kulturowy w geografii polskiej funkcjonuje co najmniej od 1829 r. Ma nieco odmienny zakres znaczeniowy niż lanscape i Landschaft. Badania krajobrazów kulturowych w Polsce po 1945 r. uległy marginalizacji, ale po 1989 r. wzrost zainteresowania dziedzictwem kulturowym i regionalizmami przyczynił się do ich ożywienia i uznania za społecznie ważne. Nowe perspektywy otwierają też „ustawa krajobrazowa” z 2015 r. i paneuropejskie zainteresowanie krajobrazami kulturowymi. Działalność Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG przyczyniła się do zmniejszenia chaosu terminologicznego i popularyzacji problematyki krajobrazowej. Holistyczna natura krajobrazów sprawia, że ich badanie wymaga podejścia interdyscyplinarnego, co stwarza korzystne warunki do integracji geografii.
The notion of cultural landscape has been in use in Polish geography since at least 1829. This notion has a somewhat different meaning from that of “landscape” or “Landschaft”. The study of cultural landscapes in Poland was marginalised after 1945, but since 1989, an increase in interest in cultural heritage and regionalism has contributed to the revival of this field of study, and to an enhanced perception of its social importance. Due to the “landscape law” of 2015, and to the general interest in cultural landscapes in Europe, new opportunities are constantly developing in this field. The Commission for Cultural Landscapes of the Polish Geographical Society has been effective in terms of diminishing terminological chaos and popularising the subject of landscapes. The holistic nature of landscapes makes it necessary to apply an interdisciplinary approach, thereby creating advantageous conditions for the integration of geography.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2018, 39 (1); 63-78
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pięć nurtów badań krajobrazowych w Polsce – czy jest w nich miejsce dla krajobrazów rekreacyjnych?
Five approaches to landscape studies in Poland and… where is the place of recreational landscapes?
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/86056.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:
terminologia
krajobraz
klasyfikacja
rekreacja
Źródło:
Problemy Ekologii Krajobrazu; 2010, 27
1899-3850
Pojawia się w:
Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy sakralne w krajobrazie pogranicza czy w krajobrazach granicy?
Sacral elements in borderland landscape or in border landscapes?
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87479.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Podlasie
krajobraz kulturowy granicy
krajobraz kulturowy pogranicza
sacrum
border landscapes
Opis:
Istotne znaczenie ma rozróżnienie krajobrazu kulturowego pogranicza od krajobrazu (poprawniej krajobrazów kulturowych) granicy. Krajobrazy granicy występują, gdy poszczególne kultury (cywilizacje) tworzą zamknięte systemy. Odpowiadają temu odrębne krajobrazy kulturowe, nawet jeśli ich granica stanowi wyjątkowo zawiłą linię. W przypadku sacrum taka sytuacja występuje, gdy dwie religie są względem siebie niechętne lub wrogie. Krajobrazy pogranicza powstają, gdy istnieją zapożyczania i adaptacja wzorców. Ponieważ relacje międzyludzkie zmieniają się, można obserwować tak powstawanie krajobrazów pogranicza, jak i ich zanik. Krajobrazy granicy występują m.in. na styku ziem chrześcijan i muzułmanów, krajobrazy pogranicza na styku ziem wyznawców prawosławia i katolicyzmu, m.in. obecnie na obszarze Podlasia, gdzie przenikanie wpływów dotyczy nie tylko architektury, ale i form religijności. Z drugiej strony, sąsiedztwo sprzyja podkreślaniu odrębności. Dlatego, paradoksalnie, krajobrazy pogranicza kulturowego kształtować się mogą z dala od granicy obszarów zamieszkanych przez wyznawców dwóch religii.
We should distinguish between cultural borderland landscape and border landscape (or rather cultural border landscapes). We can speak of border landscapes when civilizations make up closed systems. They also develop different cultural landscapes. Their borders “on the ground” may be convoluted, but they will still form two distinct landscapes. The borderland landscapes evolve when people from one culture look at their “other” neighbours with attention and respect. Border landscapes can be found e.g. in areas inhabited by the Christian and Muslim, borderland landscapes – where regions inhabited by the followers of the Orthodox and Catholic faith converge. One such example is the historic region of Podlasie, where interpenetration of influences can be observed not only in architecture but also in various forms of religiousness. Since the relations between religious communities change over time, borderland landscape can both evolve and vanish. On the other hand, direct neighbourhood may encourage people to underline the cultural distinctiveness of their own group. Quite paradoxically, cultural borderland landscapes may emerge afar from the borders of the areas inhabited by followers of two different religions.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 19; 54-61
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changing trends in the teaching of geography - from “geology to (not quite yet) theology”?
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084567.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
changing trend
teaching
geography
school
humanization
Opis:
Post 1989, major changes have been made in the teaching of Geography at school. Until then, Geography was expected to provide pupils with "reliable" and "stable" information. For this reason, great emphasis was placed on the astronomical underpinnings of geography, characteristic features of the geographical environment (particularly geological structure and relief) as well as the role of natural conditions in agriculture. In the curriculum, economic issues received a conventional treatment, especially those related to countries of the Communist bloc, while population, social and political issues were only marginally discussed, partly to avoid indoctrination of youth. Contemporary curricula look at the world in a much more dynamic way and put more emphasis on social issues. Examples here include references to electoral geography, conflicts relating to the development of the Amazon Rainforest or various forms of NGO's aid to the poorest countries. All this means that programmes must be updated on a continuous basis. We are not only supposed to impart knowledge, but also to show pupils how to perceive problems in the world at large, how to observe and form their own opinions. The scope of geographic studies used to be spitefully summed up as being "from geology to theology''. Today, Geography at school is definitely evolving "from geology'' to a more or less satisfactory humanisation of teaching.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2011, 48; 125-135
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyludnianie się Sahary i Syberii
Depopulation of Sahara and of Siberia
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085259.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Opis:
In the first half of XX century, when the number of inhabitants of Sahara was growing rapidly, population of Saharan oasis was stagnant or was diminishing. It was a result of migration processes and those were effect of the collapse of traditional economy. The construction of roads and facilities to trade caused an inflow of cheap agricultural products, and later, of industrial commodities. The agricultural production in oasis undertaken in very difficult environmental conditions required great labour input and therefore could not compete with imported products (with the exception of date-palms cultivation). Traditional handicrafts decayed as well. The abolition of slavery was also a reason of economic crisis as the slave labour force had been used previously in particularly heavy agricultural tasks. It was only in the second half of the XX century when the development of mining and tourism contributed to flourishment of a part of oasis. Similar mechanism of depopulation appeared in Eastern Siberia and in the Russian Far East in the 90-ties of the XX century. While the number of inhabitants of the whole Russian Federation diminished by 1%, the decrease of population of the Eastern Siberia was of 2% and in the Far East nearly 9% and in some administrative units over 20% (in the Czukotka Autonomous District even of 48,8% in the period 1989-1998). The economic crisis in the Far East was related, in a similar way as in Sahara, although not exclusively, to the collapse of slavery (the suppression of the force labour camps), freedom of human moments and the inflow of cheap merchandise.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 1999, 25; 61-72
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podlasie – the landscape of cultural borderland, and not of the boundary
Podlasie – krajobraz pogranicza kulturowego, a nie krajobrazy granicy
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87859.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
Western civilisation
Eastern Orthodox civilisation
cultural borderland
Podlasie
cywilizacja zachodnia
cywilizacja prawosławna
pogranicze kulturowe
Opis:
A scholars distinguish European (Western) and the Byzantine (Orthodox) civilisations, endowing this division with the highest taxonomic rank. The boundary between these civilisations runs across the region of Podlasie in Poland, magnified there by the parallel ethnic and language divisions. Yet, we deal within this area with numerous borrowings, and the borderland type of landscape has developed. This results from the regional history, but may also be a premise for stating that there are no really deep differences between the Western and the Eastern Orthodox civilisations. These differences are not bigger than those, for instance, between the Shiite and Sunni societies. Emphasising of the differences between the Western versus the Eastern Orthodox civilisations it is more correct to classify both into one, Christian civilisation, having the highest taxonomic rank, and to look for the commonalities of the cultural landscape within the framework of this civilisation.
Religia stanowi ważny wyróżnik cywilizacji. Badacze wyróżniają cywilizację europejską (zachodnią) i bizantyjską (prawosławną), nadając podziałowi najwyższą rangę taksonomiczną. Granica między tymi cywilizacjami przebiega w Polsce przez Podlasie, wzmocniona tam podziałami etnicznymi i językowymi. Zróżnicowanie krajobrazów kulturowych odzwierciedla zróżnicowania kultur, zatem na Podlasiu należałoby oczekiwać ostrej granicy między typami krajobrazów. Jednak mamy tam do czynienia z licznymi zapożyczeniami, ukształtował się krajobraz pogranicza. Wynika to ze specyfiki historii regionu, ale też wskazuje, że między tymi dwiema cywilizacjami nie ma tak istotnych różnic. Nie są one większe niż np. między społecznościami szyitów i sunnitów w cywilizacji islamu. Eksponowanie różnic cywilizacja zachodnia versus prawosławna ma uwarunkowanie historyczne, poprawniej jest obie zaliczać do jednej, najwyższej rangi taksonomicznej cywilizacji chrześcijańskiej i w jej ramach szukać wspólnoty krajobrazu kulturowego.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2014, 23; 165-176
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krajobraz w przestrzeni czy przestrzeń w krajobrazie
Landscape in the space or the space in the landscape
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88356.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz
przestrzeń
znaczenie potoczne
znaczenie w nauce
landscape
space
denotation of the terms
Opis:
Terminy przestrzeń i krajobraz pojawiają się w wielu znaczeniach w języku potocznym, a także w wielu innych w poszczególnych dyscyplinach nauki. Rzutuje to na niejednoznaczność relacji między tymi terminami. W geografii krajobraz można traktować materialnie i analitycznie, jako zbiór elementów wypełniających (częściowo) przestrzeń fizyczną, można też mówić o przestrzeniach między poszczególnymi jego elementami. Gdy ujmujemy go syntetycznie, ale wciąż materialnie, wycinek przestrzeni fizycznej staje się częścią składową krajobrazu. W semiotycznym nurcie badań krajobrazy kulturowe mają wiele cech wspólnych z przestrzenią społeczną i jej światem znaczeń. Można też, w badaniach analitycznych różnych nurtów, zwłaszcza dla potrzeb klasyfikacji, traktować krajobraz, jako n-wymiarowe przestrzenie matematyczne. Wszystko to zmusza, w celu uniknięcia nieporozumień, do starannego definiowania obu terminów w pracach naukowych.
Space, when conceived in a mathematical sense, may be treated as “that, in which objects are located”, and then, the materially treated landscape, as built up of objects, constitutes a category, which is subordinated to space. On the other hand, the everyday, narrow understanding of the notion of space, implying “that, which stretches between the objects”, subordinates it to the landscape. In the semiotic stream of the studies on landscape the differences between landscape and the social space become hard to grasp – landscape may be seen as a reflection (not necessarily material) of the social space. Besides, in the analytical studies, especially those aiming at classification, landscape can be treated as an n-dimensional mathematical space. The ambiguity of the terms used makes it necessary to define them very carefully in the scientific investigations.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2014, 24; 19-26
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Negatywne strony standaryzacji systemów oceniania
Negative side effects of standarization of grading systems
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084744.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie negatywnych skutków towarzyszących standaryzacji systemów oceniania uczniów i studentów, odchodzenia od odpytywania, preferowania testów, najlepiej jednokrotnego wyboru. Zwrócono uwagę na fakt, że testy pisemne wprawdzie zwiększają obiektywizm, ale też nie zapewniają pełnej porównywalności wyników i nie likwidują subiektywizmu oceny.
In the Polish education system, a lot of emphasis is placed on standardization and comparability of grading systems, starting from primary school to university studies. This is to be achieved by a departure from oral answers and giving preference to written tests, particularly multiple-choice questions, external examinations and uniformisation of curricula. These measures are producing many positive results. In case of geography, they serve not only to reduce the element of subjectivity in assessment (although ensuring full comparability is not possible), but also allow for practising map-reading skills. However, there are also negative side effects. They include in particular: worse quality of self-presentation skills, worse results in longer oral presentations, lack of regional education content in external lower and upper secondary school examinations (although a lot of emphasis is put on it in the curriculum). The paper also identifies certain frequent methodological errors in preparing tests in geography, and points out that all written tests require that instructions be given in a elear and detailed way; they cannot be clarified as in an oral examination, and therefore students may misunderstand what they are supposed to do - and such answers will also be evaluated.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2009, 42; 201-212
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy nauczania geografii Polski
The dilemmas of teaching the geography of Poland
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084846.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
geografia
Polska
nauczanie
edukacja
wychowanie
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2008, 39; 7-10
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jasne scenariusze w nauczaniu geografii Polski
Clear lesson scripts in teaching the geography of Poland
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084851.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
geografia
Polska
nauczanie
dydaktyka
turystyka
aspekty gospodarcze
Opis:
Pozytywne przykłady i optymistyczne scenariusze odgrywają bardzo ważną rolę w kształtowaniu postawy patriotycznej. Są one jednak dość rzadko przedstawiane w szkole, także na lekcjach geografii. W programach i podręcznikach elementy oceny pojawiają się rzadko, przeważa faktografia, dość liczne są też „czarne” scenariusze (zatrucie środowiska, kryzys przemysłu ciężkiego i rolnictwa, bezrobocie, emigracja itd.). Było to przedstawiane m.in. w referacie na 56. Zjeździe PTG w Kielcach (Plit 2007). Celem niniejszego wystąpienia jest skupienie się na tych zjawiskach, które pozwalają przekazać młodzieży więcej optymizmu i dumy z kraju. Skupiono się na następujących faktach: Wyjątkowe w skali Europy (a może i świata) walory turystyczne Pojezierzy: są tam najwyższe w pasie pojezierzy młodoglacjalnych na Niżu deniwelacje, urozmaicona linia brzegowa, zróżnicowane użytkowanie ziemi, co stwarza preferencje zwłaszcza dla turystyki konnej; Atrakcyjna kolorystyka (dominacja odcieni złota) piasku bałtyckich plaż i ich długość; Jakościowa poprawa stanu środowiska przyrodniczego, m.in. czystości wód, ograniczenie zapylenia powietrza, wzrost lesistości; Malejące bezrobocie i wyraźny wzrost wynagrodzeń (w latach 2003-2007 wynagrodzenie wzrosło przeciętnie o 30%, tj. szybciej od tempa inflacji); Rozwój nowych gałęzi przemysłu przetwórczego (np. meblarskiego), zwłaszcza wysokich technologii (np. monitory telewizyjne, samochody osobowe, sprzęt komputerowy - Dell i firmy rodzime, w wielu dziedzinach dominujemy w UE); Rosnąca konkurencyjność polskiego rolnictwa, zwłaszcza w nietypowych dziedzinach produkcji (bizony, strusie i in.); Rozmach inwestycji komunikacyjnych, w tym w zakresie dróg szybkiego ruchu; Powszechna dostępność wielu usług, w tym handlowych (znacznie lepsza niż w większości państw UE!), obfitość towarów, poprawiająca się kontrola ich jakości; Rewitalizacja historycznych centrów niewielkich nawet miast, ich odnowienie i uporządkowanie. Jasne przykłady i pozytywne scenariusze nie mogą przesłonić faktu, że nadal jest wiele spraw bolesnych i niezałatwionych (np. zaśmiecenie środowiska, wciąż niski poziom wynagrodzeń, zły stan techniczny pojazdów na naszych drogach, brak autostrad, fatalny stan służby zdrowia itd.), jak też terenów o ograniczonych możliwościach rozwoju (trudno np. rozwijać turystykę na bezleśnych równinach, a rolnictwo na glebach klasy V). Geografia nie może ograniczać się do nauczania tylko o pozytywach, oznaczałoby to bowiem uprawianie propagandy sukcesu i utratę wszelkiej wiarygodności. Musimy nauczać i o sprawach trudnych, ale ważne jest zachowanie proporcji i eksponowanie wysiłków mających przezwyciężyć te trudności.
Positive examples and optimistic outlines play a very important role in shaping patriotic attitudes. However, they are quite rarely presented at school, including geography lessons. In syllabuses and textbooks, elements of assessment are rare, while facts dominate, pretty often also "black" scenarios (pollution, heavy industry and agriculture crisis, unemployment, outmigrations, etc.). This issue was among the ones discussed at the 56th Convention of the Polish Geographical Society in Kielce (Plit 2007). - The aim of this presentation is to concentrate on those phenomena which allow to show students more optimism and pride in their country. - Attention was focused on the following issues: - Exceptional tourist attractions - the biggest denivelations on the Pleistocene ice age lowlands, diverse coastline, diverse land use, especially suitable for horse-riding tourism; - An attractive colouring of the Baltic sand beaches and their length; - Qualitative improvements of the environment e.g. fresh water quality, restrictions of the amount of dust emission, increase of forestry; - Decrease in unemployment and distinct increase of wages (between 2003 and 2007 an average increase of 30% more dynamic than the inflation rate); - Development of the new branches of the manufacturing industry (e.g. furniture) and high-tech industries (e.g. cars, computers - Dell and other corporations). - Increasing competitiveness of Polish agriculture, especially of non-typical domains of production (e.g. buffalos, oysters). - Huge developments in the communication services. - Common access to many new services, abundance of consumer goods, improving quality control.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2008, 39; 101-108
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mapa rozmieszczenia obszarów trawiastych na kuli ziemskiej
The map of the distribution of grasslands on the Earth
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085415.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Opis:
One of the important issues in the cartography of vegetation is the presentation of range of singular formations in small scales for the sake of teaching and popularization. The biggest difficulty in elaborating such tasks consists in the necessity of broad generalizations, both quantitative and qualitative. The article describes the methods and partially discusses the course of limits on the map ofn grasslands on the Earth. The map was done on the basis of general maps in atlases, consulting more detailed works in some cases. It is a modified version of the map done by J. Plit, F. Plit, published in the „Ecosystems of the World” (vol. 17 A, Bremeyer A. I. ed., Managed Grasslands. Regional Studies, Elsevier 1990). The map, reflecting the grade of Human transformation of grassland areas distinguishes 4 types of grasslands: A. Man-made grasslands on surfaces orginally occupied by forests (in exceptional situations by deserts) B. Natural grasslands, heavily transformed (natural grasslands in the past, today transformed in fields) C. Natural grasslands, heavily transformed but still occupied by grasses, degradated in high degree D. Natural grasslands, slightly transformed, fragments of grassland not transformed Areas occupied by formations dominated by dwarf shrubs (such as tundra), bushes and forest of miombo type have not been classified as grasslands. The situation of areas classified as the same type on different continents varies. The wide Latin American and Australian grasslands classified as „D” type tend to evolve towards „C” type (strong degradation). In Europe, this type consists in small islands of highland meadows, in most cases strictly protected.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 1994, 15; 17-28
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dominanty krajobrazowe – symbole władzy we współczesnej Polsce
Landscape dominants – the symbols of authority in contemporary Poland
Autorzy:
Plit, J.
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88164.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz kulturowy
dominanty
symbole władzy
Polska
okres postkomunistyczny
cultural landscape
dominants
symbols of authority
post-communist Poland
Opis:
Za dominanty krajobrazu kulturowego Polski minionych wieków uznawano wieże kościołów i rezydencje magnackie, okresu industrializacji – kominy fabryczne. Po upadku komunizmu (1989) w publicystyce częste są opinie, że dominację w przestrzeni zaznaczyć chcą: Kościół katolicki oraz banki. Jednak dążą one raczej do wypełnienia przestrzeni, wznosząc liczne obiekty swej obecności, rzadziej do monumentalizmu budowli – dominant (choć są i takie, np. Świątynia Opatrzności Bożej w Warszawie, posąg Chrystusa Króla w Świebodzinie). Dominantami krajobrazowymi stały się natomiast liczne elektrownie wiatrowe oraz wieże radiowo-telewizyjnych i radiowych centrów nadawczych. Te ostatnie mogą być traktowane jak symbol władzy mediów i decentralizacji zarządzania informacją w Polsce. Przejawem decentralizacji są też – często monumentalne – gmachy instytucji samorządowych.
It is considered that the landscape dominants of the past centuries were the spires of the churches and the magnate residences, while for the period of industrialisation they were constituted by the factory shafts. After the downfall of the communism (1989) frequent opinions have been formulated that it is the Catholic Church and the banks that wish to mark their domination in space. Yet, these two tend rather to fill the space, by erecting numerous objects, expressing their presence, and less often they tend towards construction of monumental buildings – the actual dominants (even though there exist such structures, like the Shrine of Divine Providence in Warsaw, or the monument of Christ the King in Świebodzin). Yet, in fact, the landscape started to be actually dominated by numerous wind power stations, as well as telecommunication and broadcasting towers. The latter structures might be considered to constitute the symbols of the power of the media and of decentralised power over information in Poland. Another expression of the decentralisation is constituted, as well, by the – frequently monumental – buildings of the territorial self-governmental institutions.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2017, 35; 63-73
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hierarchiczna regionalizacja krajobrazów kulturowych założenia wstępne. Poziomy 1 i 2: Cywilizacje i domeny kulturowe
The hierarchy of cultural landscape regions initial prerequisites. Level 1 and 2: Civilisations and cultural domains
Autorzy:
Plit, F.
Plit, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87363.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobrazy kulturowe
regionalizacja kulturowa
ekumena
cywilizacje
domeny kulturowe
cultural landscapes
cultural regionalisation
ecumene
civilizations
cultural domains
Opis:
Badania krajobrazów kulturowych stopniowo wyodrębniają się jako osobna dyscyplina naukowa. Istotne metodologiczne znaczenie w ich badaniu mają typologia i regionalizacja. W artykule omówiono założenia wyjściowe regionalizacji: przyjęto definicję (w nurcie realnego badania krajobrazów), podkreślono, że regionalizacja krajobrazów kulturowych nie jest identyczna ani z regionalizacja kultur, ani też z innymi regionalizacjami krajobrazowymi. Wyróżniono najwyższe szczeble podziału regionalnego: ekumenę i subekumenę (obszary, gdzie krajobrazu kulturowe w ogóle występują), cywilizacje (chrześcijańską, islamską, buddyjską, hinduistyczną, żydowską i afrykańską; uzasadniono przyjęcie kryterium religii) oraz subcywilizcje (np. w obrębie chrześcijańskiej zachodnią – Europa Zachodnia i Ameryka Północna, bizantyjską, latynoamerykańską, australijską).
The study of cultural regions has been gradually gaining separate identity as a scientific discipline in itself. Essential methodological significance in this study is associated with regionalisation. The initial prerequisites for regionalisation are presented: the respective definition is adopted (in the vein of the real study of landscapes), and it is emphasised that regionalisation of cultural landscapes is not identical neither with the regionalisation of cultures, nor with other landscape regionalisations. The highest levels of the regional division have been distinguished: the ecumene and the subecumene (the areas, where the cultural landscapes exist at all), the civilisations (Christian, Islamic, Buddhist, Hindu, Jewish, and African – with explicit justification for the adoption of the religious criterion), and the sub-civilisations (for instance – within the realm of Christian civilisation – the Western one, encompassing Western Europe and North America, the Byzantine, the Latin American, and the Australian).
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2015, 30; 19-34
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hierarchia regionów krajobrazów kulturowych poziomy 3-10. Państwa krajobrazowe i regiony krajobrazowe niższych szczebli
The hierarchy of cultural landscape regions levels 3-10. Landscape countries and regions of lower rank
Autorzy:
Plit, F.
Plit, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87472.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobrazy kulturowe
regionalizacja hierarchiczna
cultural landscapes
hierarchical regionalization
Opis:
W artykule scharakteryzowano szczeble 3-10 regionalizacji krajobrazów kulturowych począwszy od państw, aż do jednostek najniższego rzędu – obszarów relatywnie jednolitych i o jednorodnym sposobie użytkowania. Szczeblami tymi są: państwa, dzielnice, prowincje, krainy, ziemie, okolice, miejsca, płaty. Zwrócono m.in. uwagę na rolę trwałych organizmów państwowych w kształtowaniu krajobrazów kulturowych, oraz na fakt, że odmienna przeszłość historyczna i różne sposoby organizacji społeczeństw powodują, że nie wszędzie występują te same szczeble regionalizacji krajobrazów kulturowych. Przedstawiona propozycja wydaje się dobrze odpowiadać warunkom polskim. Zwrócono uwagę na dynamikę podziałów regionalnych (np. dyskusyjne zagadnienie, czy obecnie w Polsce są dzielnice krajobrazowe).
The levels of regionalisation of cultural landscapes are characterised, starting with entire countries, down to the units of the lowest rank – the relatively homogeneous and possibly uniformly used areas. The respective levels are constituted by: countries, divisions, provinces, lands, districts, neighbourhoods, places, patches. Attention is paid, in particular, to the role of the permanent state organisms in the shaping of cultural landscapes, and to the fact that different historical pasts and various patterns of social organisation make the hierarchies of regionalisation of cultural landscapes differ from location to location. The proposal forwarded appears to match the best Polish conditions. The dynamics of regional divisions is also considered, like, e.g., the currently debated issue whether there do exist nowadays in Poland the definite levels of cultural landscape regionalisation.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2016, 31; 9-24
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda oceny środowiska przyrodniczego na przykładzie Afryki
Method of the evaluation of natural environment (for example Africa)
Autorzy:
Dumanowski, B.
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085684.pdf
Data publikacji:
1985
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Opis:
The article includes the hypothesis stating that the differentiation of natural environment can be utilized as a synthetic index for the investigation of the relationships between the natural environment and man. The hypothesis is based on the following assumptions: (a) the phenomena, that have been observed in maps, of co-existence of differentiation of environment and concentration of population; (b) views held in literature, expressed by various specialists, that the differentiated environment encourages the development of culture; (c) on the logical assumption according to which in a situation when one of the two interrelated phenomena undergoes change, this usually entails change within the other phenomenon. Attempt was made at verification of the hypothesis on the example of the African continent. The first stage was to draw comparable maps of differentiation of the particular elements of natural environment (geological structure, relief, climate, water relations, soils and plant cover) at the scale 1 : 10 000 000, the differentiation having been calculated for the fields delimited by the geographical projection (fields of a side of 1°, the continent thus having been divided into 2,561 fields). The maps of differentiation of relief, climate and water relationships were drawn on the basis of maps of differentiation of the particular features of these elements, so they are partly synthetical, whereas maps of geological structure, soils and plant cover were based on typological maps of those elements for the African continent. Differentiation of the particular elements was presented in all the maps in five classes. The second stage was to draw a synthetical map of differentiation of natural environment on the basis of maps of differentiation of the particular elements. It is based on the ratio of classes that characterize the differentiation of elements in the given field of a side of 1°. The values received were grouped in five classes comprised within the following sections: class I 1-5¹ class II 5¹ - 5³ class III 5³ - 5⁴ class IV 5⁴ - 5⁵ class V > 5⁵ Fields grouped under class I have the least differentiated natural environment, whereas fields included in class V are marked by the greatest differentiation of natural environment. The next stage was to compare the map of differentiation of natural environment of Africa with the map of the density of population of the continent. In order to facilitate comparisons, the density of population was also presented within five classes (class I - the least populated areas, class V - areas of the largest density of population) and in identical baisic fields of a side 1°. It turned out that small density of population corresponds to the fields marked by small differentiation of environment, and the increase in differentiation is accompanied by the increase in the density of population. More than a half of fields (1,394, i. e. 54.5%) belong to the same class in both maps, and 39.1% (1,003 fields) differ only by one class. Thus, in more than 90% of cases there are no differences in classes between the differentiation of environment and density of population, or they are negligible. The article also includes the discussion about the shortcomings and virtues of the suggested method of evaluation of natural environment through its differentiation.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 1985, 08; 9-40
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-16 z 16

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies