Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Olkusz, Piotr" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
«Pocieszne wykwintnisie» Molière’a: Farsa na kobiety?
Molière’s «The Affected Ladies»: A Farce against Women?
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432215.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Molière
1600–1700 theater
« Les Précieuses ridicules »
farcical comedy
préciosité
reception of Molière
teatr 1600–1700
«Pocieszne wykwintnisie»
komediofarsa
recepcja Molière’a
Opis:
Pocieszne wykwintnisie, pierwszy wielki sukces Molière’a, należą dziś do jego najbardziej kontrowersyjnych utworów, gdyż głównymi postaciami komicznymi są tu kobiety aspirujące do niezależności. Tradycja interpretacyjna tej sztuki każe widzieć w niej satyrę na środowisko Madeleine de Scudéry, uważanej obecnie za jedną z najbardziej postępowych kobiet XVII stulecia (a dla niektórych także prekursorkę feminizmu). Dlatego stosunek czytelników do Pociesznych wykwintniś wydaje się (i wydawał) barometrem ich stosunku do emancypacji kobiet. Autor stawia tezę, że przedmiotem tak ujmowanego sporu o Pocieszne wykwintnisie jest nie tyle komedia Molière’a, ile jej uproszczona, tradycyjna interpretacja. Omawia okoliczności powstania utworu, aby zwrócić uwagę na aspekty genologiczne: Pocieszne wykwintnisie są komediofarsą, powstałą w pierwszej kolejności jako odpowiedź na konkretną sytuację teatralną, więc koncentrowanie się na ich wątpliwym potencjale satyrycznym wydaje się nadużyciem. Ważnym kontekstem interpretacyjnym są również najnowsze tezy historyków siedemnastowiecznej literatury francuskiej, którzy podają w wątpliwość istnienie świata wykwintniś (oraz całego nurtu préciosité) i sugerują, że Molière wymyślił to środowisko, a zatem należy ono do porządku reprezentacji, nie – rzeczywistości.
Molière’s Les précieuses ridicules (The Affected Ladies), his first great success, is regarded today as one of his most controversial works, as its main comic characters are women aspiring to independence. The interpretative tradition concerning this play has taught us to see it as a satire on the milieu of Madeleine de Scudéry, now considered as one of the most progressive women of the seventeenth century (and, for some, as a forerunner of feminism). The readers’ response to The Affected Ladies thus seems to be a barometer of their attitude towards women’s empowerment. The author posits that this dispute over The Affected Ladies is not so much about Molière’s comedy itself as about its simplifying, traditional interpretation. He discusses the origins of the work in order to highlight genre-related aspects: The Affected Ladies is a farcical comedy written primarily as a response to a specific theatrical situation, so focusing the interpretation on its questionable satirical potential seems to be going too far. An important interpretative context is also provided by recent observations of historians of 17th-century French literature, who have questioned the existence of the world of the affected ladies (and the whole préciosité movement), suggesting that Molière invented this milieu, which therefore belongs to the order of representation rather than reality.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 1; 19-47
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dla zmęczonych izolacją
For those tired of isolation
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031406.pdf
Data publikacji:
2022-02
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Opis:
3. Kielecki Międzynarodowy Festiwal Teatralny, 2 września – 21 października 2021
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2022, 167; 313-321
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrazy na scenie
Images on Stage
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164534.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Opis:
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi Praktyka widzenia spektakl inspirowany Teorią widzenia Władysława Strzemińskiego reżyseria: Wojtek Rodak, tekst i dramaturgia: Michał Buszewicz, scenografia i kostiumy: Katarzyna Pawelec, muzyka: Karol Nepelski, choreografia: Tobiasz Sebastian Berg premiera: 16 września 2022
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2022, 172; 233-239
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradoks o konwencji: «Refleksje krytyczne» Jean-Baptiste’a Dubosa
The Paradox of Convention: «Critical reflections» by Jean-Baptiste Dubos
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36128896.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr francuski
teatr XVIII wieku
dramat XVIII wieku
poetyka dramatu
Jean-Baptiste Dubos
Jean-Baptiste Du Bos
Comédie-Italienne
French theatre
18th century theatre
18th century drama
poetics of drama
Opis:
W 1719 roku Jean-Baptiste Dubos opublikował olbrzymią rozprawę o sztuce Réflexions critiques sur la poésie et sur la peinture, w której zaproponował nowy rodzaj refleksji o tym, co artystyczne. Choć czerpał z teorii starożytników, to na szeroką skalę wprowadził do swojego dzieła nowoczesną, zwiastującą sensualizm perspektywę osobistego odbioru i indywidualnego zachwytu. Polskim teatrologom Dubos znany jest niemal wyłącznie dzięki artykułowi Zbigniewa Raszewskiego Partytura teatralna, przez co sprowadza się jego idee głównie do rozważań o możliwości stworzenia zapisu gry scenicznej. Tymczasem osiemnastowieczny teoretyk fascynował się istnieniem takiej partytury o tyle, o ile widział w niej narzędzie do wskazania aktorowi kierunku poszukiwań, której celem nie była utopijna wierność autorskiemu zamierzeniu, ale szansa na analizę wolności własnej i poszukiwania prawdy sztuki. Artykuł omawia główne strategie narracyjne zastosowane przez Jean-Baptiste’a Dubosa w traktacie, prezentuje główny obszar teatralnych zainteresowań autora i  jego wyobrażenie o zastosowaniu maski w teatrze antycznym i w komedii dell’arte. Szkicuje związki koncepcji księdza Dubosa z osiemnastowieczną teorią i praktyką paryskiego teatru.
In 1719, Jean-Baptiste Dubos published an extensive dissertation titled Réflexions critiques sur la poésie et sur la peinture, in which he proposed a new kind of reflection on art. Although he drew on ancient theories, he chiefly introduced a modern perspective of personal perception and individual enchantment to his work, foreshowing sensualism. In Polish theatre studies, l’Abbé Dubos is known almost exclusively through Zbigniew Raszewski’s article Partytura teatralna [Theatre Score]; consequently, his ideas are reduced mainly to deliberations on the possibility of creating a record of stage performance. In fact, however, the eighteenth-century theorist was fascinated by the idea of such a score inasmuch as he saw it as a tool for showing the actor the direction of exploring the part, not in order to achieve a utopian faithfulness of the author’s intention, but rather to analyse the actor’s own personal freedom and search for the truth of the play. The article discusses the main narrative strategies employed by Jean-Baptiste Dubos in the treatise and presents the main area of his theatrical interests and his idea of the function of the mask in ancient theatre and in commedia dell’arte. It also outlines the relationship between Dubos’s concepts and 18th-century theory and practice of Parisian theatre.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 1; 7-24
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Awangarda i socrealizm. W 65 lat po powstaniu Teatru Nowego w Łodzi. Uwagi po wydarzeniu
The avant-garde and socialist realism. 65 years after the creation of the Nowy Theatre in Łódź. Reflectons after the anniversary event.
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424562.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
Awangarda i socrealizm; Teatr Nowy w Łodzi
Opis:
In 1949 Kazimierz Dejmek became the director of the Nowy Theatre in Łódź – the first public stage in Poland inspired by the rules of socialist realism. A few months later, the Polish authorities decided to destroy the Noeoplastic room designed by Władysław Strzemiński – a very special place dedicated to the presentation of Polish avant-garde artists. Both events which occurred in the same city, turned out to be kind of turning points in Polish culture: this is why the relationship between these two artistic schools became the subject of a project prepared for the 65th birthday of the famous theatre stage: Avant-garde and socialist realism. 65 years after creation of the Nowy Theatre in Łódź. This article describes the assumptions and realizations of several art projects prepared by young Polish artists for this event. The majority of them decided to find a contemporary setting for this historical opposition (What does it mean now: the avant-garde v socially engaged art?), but very quickly they noticed that it is (and it was) impossible to talk about socialist realism and the avant-garde as two contrary formations.
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2016, 14; 151-156
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze teatr, czy już kino? Jeszcze kino, czy już teatr? O przestrzeniach wideo w spektaklach Heinera Goebbelsa, Roberta Lepagea, Jose Montalvo*
Still theatre, or is it actually film? The use of video in Heiner Goebbels, Robert Lepage and Josś Montalvo plays
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1393570.pdf
Data publikacji:
2007-11-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
The use of film techniques in theatre performances is no new invention. There are two distinguishable ways of doing this: in the first, media techniques are used on the stage only and bear no profound significance to the "actual core of the theatre" (Bśatrice Picon-Vallin, Les Les ścrans sur la scćne, Lausanne, 1998, p. 10), or rather, they are used to transform the "classic" theatrical approach (actor who "here and now" - immediately - expresses himself). With the second method, the use of multimedia cannot be considered as an optional part of performing arts: the introduction of multimedia creates profound theatrical relationships, although the "here and now" setting does not apply. (e.g. in the plays of Robert Lepage, Heiner Goebbels and Jose Montalvo). In view of the development and omnipresence of digital and interactive techniques, it seems that stage theatre intended to be "natural" can no longer ignore multimedia "as the actual core" of the theatrical relationship (it is not sufficient to simply show them on the stage). And similarly, the theory of stage theatre must modify its definitions in order to discuss this type of theatre which seeks to represent the relationships of today.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2007, 7; 237-245
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Le Théâtre de la Révolution" de Romain Rolland et le répertoire pour le théâtre du peuple
"Teatr rewolucji" Romain Rollanda a repertuar dla teatru ludowego
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/19322489.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Wydaje się, iż spośród licznych tekstów Romain Rollanda najchętniej powracano w drugiej połowie XX wieku do eseju "Teatr ludowy", który stał się źródłem inspiracji dla wielu reżyserów, zwłaszcza tzw. nurtu decentralizacji kulturalnej. W dziele tym Rolland kreślił ramy teatru przyszłości, który umiałby jednoczyć widzów w świątecznej atmosferze i przywracać im radość życia. Choć autor eseju uznał, iż nie istniał ówcześnie repertuar dla nowego teatru, to możemy przypuszczać, iż dramaty z cyklu "Teatr Rewolucji" miały być próbą stworzenia nowej dramaturgii dla idealnych scen jutra. Niemniej dramaty te właściwie nie weszły do repertuaru teatralnego (również obszaru decentralizacji). Po części wiązało się to z doraźną manipulacją faktami historycznymi (w strukturze fabularnej tekstów), po części zaś było konsekwencją zmian w estetyce teatralnej (przewidzianych niejako przez Rollanda): teatr, zwłaszcza próbujący stworzyć wspólnotę odbiorców, przestawał być teatrem nierozerwalnie związanym z tekstem literackim, stając się coraz bardziej teatrem postdramatycznym.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2008, 006; 239-249
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archipelag Marivaux: «Wyspa niewolników» – «Wyspa Rozumu» – «Kolonia»
Marivaux’s Archipelago: «L’Île des Esclaves», «L’Île de la Raison», and «Colonie»
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520643.pdf
Data publikacji:
2017-10-15
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Pierre de Marivaux
komedia
utopia
comedy
Opis:
W pierwszej połowie osiemnastego wieku w kulturze francuskiej, od malarstwa po literaturę, ważne miejsce zajmuje motyw wyobrażonych podróży – voyages imaginaires. Marivaux odwołuje się do tego motywu często, w najbardziej bezpośredni sposób w trzech komediach  L’île des Esclaves (Wyspa Niewolników), L’île de la Raison (Wyspa Rozumu) oraz La Nouvelle Colonie ou la Ligue des femmes (Nowa Kolonia albo Liga kobiet – wersja późniejsza: Colonie, Kolonia). Te trzy dziejące się na wyspach utwory możemy uznać za komedie obyczajowe, odnajdując w nich jednocześnie świadomą propozycję ustrojową, czyli  opowiedzenie się za zniesieniem niewolnictwa czy za równouprawnieniem kobiet. I choć taka interpretacja nie jest wykluczona, to właściwsze wydaje się analizowanie tych utworów w kategoriach ćwiczenia z wyobraźni. Są to raczej utopie, niemożliwe do zrealizowania z perspektywy Marivaux i jego czasów, przynależące do świata fantazji. Nie znaczy to jednak, że nie miały one wpływu na rozwój świadomości osiemnastowiecznych Francuzów. To „wyobrażenie niewyobrażalnego” pozwalało na przekraczanie granic i łamanie schematów i być może przyczyniło się do zmian ustrojowych skuteczniej, niż przyczyniłaby się racjonalna krytyka.
One of the important and widespread motifs in the French culture of the first half of the 18th century, from painting to literature, was that of imaginary voyages: voyages imaginaires. Marivaux makes frequent use of it in his work, most notably in his three comedies: L’île des Esclaves, L’île de la Raison, and La Nouvelle Colonie ou la Ligue des femmes (or Colonie, in its later version). All the three plays, set on islands, may be called comedies of manners, but we can find a conscious social reform proposal in them, too: Marivaux would thus be a proponent of abolishing slavery and of equal rights for women. And though such a reading should not dismissed, it seems more appropriate to analyse the works as exercises in imagination. They are utopias, from the point of view of Marivaux and his times, impossible to become a reality and thus belonging to a world of fantasy, which is not to say that they did not influence the consciousness of the 18th-century French. This “conceiving of the inconceivable” let the contemporaries go beyond their limits and break away from schematic thinking, perhaps contributing to political and social change more effectively than a rational critique would.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 3; 84-104
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Théâtres de société we Francji: salonowy eksperyment i laboratorium nowych reguł
Théâtres de Société in France: A Salon Experiment and Laboratory of New Rules
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30102159.pdf
Data publikacji:
2018-12-20
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr w XVIII w.
osiemnastowieczny salon
francuski teatr w XVIII w.
teatr francuski
społeczeństwo w XVIII w.
18th century theatre
18th century salon
French 18th century theatre
French theatre
18th century society
Opis:
W osiemnastowiecznej Francji théâtres de société stały się jedną z ulubionych rozrywek arystokracji, szlachty i zamożnych mieszczan. Niekiedy wymagały olbrzymich nakładów finansowych (jak u Księżny du Maine czy Markizy de Pompadour), często obywały się bez skomplikowanej dekoracji i wyszukanych kostiumów; niemal zawsze były organizowane przez kobiety, niemal zawsze łączyły się z aktywnością prowadzonych przez nie salonów. Ta moda na prywatne teatry tworzone z myślą o zaprzyjaźnionych widzach przyczyniła się do osłabienia hierarchiczności francuskiego społeczeństwa: gośćmi wykwintnych salonów stawali się aktorzy, nierzadko udzielający lekcji gry teatralnej (a nawet współwystępujący z możnymi amatorami na scenie), częstsze też stały się dyskusje między arystokracją a dramatopisarzami tworzącymi niektóre ze swoich utworów właśnie z myślą o théâtres de société, bądź jedynie współpracującymi przy prywatnych pokazach ich sztuk. Théâtres de société, wbrew wielu wyobrażeniom, nie były zatem pustą rozrywką – miały duży wpływ na zmiany hierarchii osiemnastowiecznego społeczeństwa.
Théâtres de societé became one of the favourite amusements of aristocracy, noblemen, and wealthy bourgeoisie of the 18th-century France. Some required substantial funding (as in the case of Duchess du Maine or Madame de Pompadour), though they often did without elaborate decorations and sophisticated costumes; nearly always they were organised by women, nearly always in connection with activities of their salons. The newfound passion for private theatres, organised with the audience of friends in mind, contributed to the weakening of the hierarchical structure of French society. Actors, often giving lessons in acting (and even acting with the powerful and privileged amateurs on stage) became guests of refined and sophisticated salons; discussions between aristocrats and playwrights, who composed some of their plays specifically with the théâtres de société in mind or simply assisted in staging their plays privately, became more common as well. Contrary to popular belief, théâtres de société were not just empty entertainment; they had an influence on the hierarchical changes within the 18th century society.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 4; 34-54
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od zespołu do przedsiębiorstwa teatralnego: Oficjalne sceny Paryża XVIII wieku – rozwój i kontrola
From the Company to the Theatre Enterprise: The Official Stages of 18th-century Paris: Development and Scrutiny
Autorzy:
Olkusz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36133303.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr francuski
teatr XVIII wieku
teatr w Paryżu
historia teatru
produkcja teatralna
przedsiębiorstwo teatralne
French theatre
18th-century theatre
theatre in Paris
theatre history
theatre production
theatrical production and management
Opis:
W XVIII w. słabnie militarna i gospodarcza dominacja Francji w Europie, ale – paradoksalnie – jest to złoty okres jej kulturalnego oddziaływania na kraje starego kontynentu. Znaczna część dworów powołuje do życia teatry, które często postrzegamy jako lokalne wersje Comédie-Française, gdyż powielają one schemat bliskiej łączności dworu i sceny, która stać się ma miejscem popularyzowania oficjalnego modelu cywilizacyjnego. Tymczasem w osiemnastowiecznej Francji zarówno Comédie-Française, jak i pozostałe „sceny oficjalne” (Opéra, Comédie-Italienne a później Opéra-Comique) korzystające z królewskiego wsparcia (najczęściej w formie monopolu, bezpośredniej subwencji, czasem preferencyjnego użyczenia gmachu) coraz skuteczniej uwalniają się od związków z Wersalem, stając się coraz bardziej mieszczańskimi teatrami stolicy. Osiemnastowieczne dwory Europy często nie doceniały skomplikowanego systemu powiązań i zależności (między dworem a mieszczańską publicznością, między scenami oficjalnymi a nieoficjalnymi), które wpłynęły na kształt życia teatralnego stolicy tamtego okresu. Powielały w gruncie rzeczy uproszczone, jeszcze siedemnastowieczne wyobrażenie o teatrze francuskiego dworu, podczas gdy nad Sekwaną teatr wkraczał już w zupełnie inną fazę rozwoju.
The military and economic dominance of France in Europe waned in the 18th century, but paradoxically, that century was also the golden age of cultural influence of France on other countries of the Old World. A large number of courts established theatres that were often perceived as local versions of the Comédie-Française, because they replicated the same model of maintaining close ties between the court and the stage, understood as a place that was supposed to promote and reinforce the official model of civilisation. Yet at the same time, the Comédie-Française as well as other “official stages” of 18th-century France (the Opéra, Comédie-Italienne, and the Opéra-Comique later on) that enjoyed royal support (mostly through monopoly, direct subsidies, and sometimes through preferential terms and conditions of lending theatre halls) became increasingly effective in breaking their ties with Versailles and becoming bourgeois theatres to a larger extent. Eighteenth-century courts of Europe did not pay attention to the intricacies of the system of ties and connexions (between the court and the bourgeois audience, between the official stages and the unofficial ones) that had been shaping the theatrical life of the French capital of the period. Instead, they mostly relied on simplified and obsolete 17th-century beliefs about the theatre at the French court, while the theatre on the Seine was entering a completely new phase of development.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 1/2; 5-26
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyspa niewolników
Wyspa niewolników [L’Île des Esclaves]
Autorzy:
de Marivaux, Pierre
Olkusz (oprac.), Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29551828.pdf
Data publikacji:
2017-10-15
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Pierre de Marivaux
«Wyspa niewolników»
dramat
«L’Île des Esclaves»
drama
Opis:
Anonimowe tłumaczenie Wyspy niewolników Marivaux z 1782 roku w opracowaniu Piotra Olkusza.
An anonymous 1782 translation of Marivaux's L’Île des Esclaves edited by Piotr Olkusz.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 3; 105-128
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies