Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Olkuski, T." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-28 z 28
    Tytuł:
    Analiza krajowej struktury wytwarzania energii elektrycznej z węgla kamiennego
    Analysis of the structure of Polish electricity generation from hard coal
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394718.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    energia elektryczna
    węgiel kamienny
    wytwarzanie
    baza zasobowa
    electric power
    hard coal
    generation
    resource base
    Opis:
    W artykule przedstawiono strukturę wytwarzania energii elektrycznej w Polsce. Jako rok, dla którego istnieją najnowsze i jednocześnie najdokładniejsze dane, przyjęto rok 2012. Pokazano z jakich nośników produkowana jest obecnie energia elektryczna w naszym kraju oraz ich udział procentowy w tej produkcji. Od lat podstawowym surowcem do wytwarzania energii elektrycznej w Polsce jest węgiel kamienny, a następnie węgiel brunatny. W ostatnich kilku latach zwiększają stale swój udział odnawialne źródła energii. Udział ten będzie nadal wzrastał ze względu na wymogi unijne. W artykule pokazano też bazę zasobową węgla kamiennego, liczbę złóż, wielkość zasobów bilansowych, wielkość zasobów pozabilansowych i przemysłowych. Pokazano także możliwości wydobywcze polskich kopalń do 2050 roku. Analizując stan sektora wytwarzania energii elektrycznej omówiono elektrownie na węglu kamiennym oraz pokazano elektrociepłownie z podziałem na grupy pod względem mocy osiągalnej. Zwrócono uwagę na potrzebę nowych inwestycji zarówno w sektor wydobywczy jak i wytwórczy. Nowe, budowane obecnie bloki węglowe, wypełnią lukę, jaka powstanie po wycofaniu starych mało efektywnych bloków, których żywotność dobiega końca.
    This paper presents the structure of electricity generation in Poland. The year 2012 was selected as the reference year with the latest and most accurate data. The analysis shows the energy sources currently used for the production of electricity in Poland and the percentage share of each. For years the basic raw material for the production of electricity in Poland has been coal (hard coal and lignite). Over the last few years, renewable energy sources have seen a continuously increasing share in the production. This share will continue to increase due to EU requirements. The paper also presents details on the hard coal resource base, the number of deposits, anticipated economic resources (balance resources), anticipated sub-economic resources (sub-balance resources), and economic resources in place (industrial resources). The production capacity of Polish mines by 2050 is also shown. When analyzing the condition of the power generation industry, hard coal power plants were described, with combined heat and power plants divided into groups according to their available capacity. The paper stresses the need for new investments in both the mining and production sectors. New coal-fired units, which are currently under construction, will replace the old and ineffective ones, as their lifespan is limited.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 87; 37-47
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eksport polskiego węgla w latach 1995-2010
    Export of Polish hard coal in the period 1995-2010
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283108.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    eksport
    wywóz
    węgiel kamienny
    polityka energetyczna
    export
    expedition
    hard coal
    energy policy
    Opis:
    W artykule przedstawiono jak kształtował się eksport polskiego węgla w latach 1995-2010. Pokazano eksport ogółem do dziesięciu państw, do których - w analizowanym okresie - był on największy. Państwa te to Niemcy, Ukraina, Czechy, Finlandia, Austria, Dania, Wlk. Brytania, Francja, Słowacja i Szwecja. Szczegółowo omówiono pięć pierwszych. Zwrócono uwagę na zmniejszającą się rolę węgla w gospodarce Unii Europejskiej oraz pewnych szansach na odrodzenie się górnictwa węglowego w związku z planami niektórych krajów likwidacji energetyki jądrowej. Na podstawie przedstawionych w artykule danych można zauważyć, że eksport polskiego węgla systematycznie spada. Od 1995 roku do roku 2009 sprzedaż zmniejszyła się o 23,5 mln ton, czyli o ponad 73%. Całkowicie utracono rynki wschodnie. Od 2004 roku nie eksportujemy już węgla na Ukrainę, nie licząc śladowych ilości w 2006 i 2008 roku. Również do Rosji nie trafia już polski węgiel. Ostatni transport węgla do tego kraju miał miejsce w 2000 roku. Niewielki wzrost eksportu w 2010 roku może dawać pewną nadzieję na odwrócenie się niekorzystnego trendu w handlu polskim węglem, chociaż jest to mało prawdopodobne.
    History of Polish hard coal export in the period 1995-2010 has been presented in this study. Total export to ten countries to which the export was highest in the mentioned period has been discussed. These states are: Germany, Ukraine, Czech Republic, Finland, Austria, Denmark, Great Britain, France, Slovakia and Sweden. The first five have been discussed in details. Attention was paid to declining role of hard coal in UE economy, as well as to some chances of hard coal rebirth in connection of plans of chosen countries aimed at liquidation of nuclear power plants. On the basis of data presented in the present study it can be noted that Polish hard coal export is steadily declining. In the period from 1995 to 2009 the hard coal sales decreased by 23,5 million tons, i.e. by over 73%. The eastern markets have been completely lost. Since 2004 the hard coal export to Ukraine is stopped, with the exception of trace amounts in the years 2006 and 2008. Polish hard coal is no longer sent to Russia. The last transport of hard coal to Russia took place in the year 2000. Slight increase of export in the year 2010 may give some hope for reversing the negative trend in Polish hard coal trade, however it is rather unlikely.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2011, 14, 2; 305-315
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza struktury produkcji energii elektrycznej we Francji i w Polsce
    Analysis of electricity production in France and Poland
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283114.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    energia elektryczna
    produkcja
    węgiel
    gaz ziemny
    energetyka jądrowa
    OZE
    electricity
    production
    coal
    natural gas
    nuclear energy
    RES
    Opis:
    W artykule przedstawiono strukturę produkcji energii elektrycznej we Francji oraz w Polsce. Dokonano porównania okresów pięcioletnich od 2000 do 2010 roku oraz przeanalizowano zmiany jakie zachodziły w strukturze wytwarzania energii elektrycznej tych państw. Celowo wzięto pod uwagę państwa o zupełnie odmiennej strukturze wytwarzania. W Polsce energia elektryczna wytwarzana jest głównie z węgla, a we Francji z atomu. Pomimo protestów ekologów i wycofywaniu się z energetyki jądrowej Niemiec, Francja nadal inwestuje w reaktory jądrowe. Budowany jest obecnie kolejny reaktor Flamanville-3 o mocy 1600 MW w nowoczesnej technologii EPR. Przesunięto jednak termin oddania go do użytku ze względu na znaczący wzrost kosztów, które oszacowano początkowo na 3,3 mld euro, a obecnie przewiduje się, że zamkną się kwotą 8,5 mld euro. Polska tradycyjnie wytwarza energię elektryczną z węgla. Przez lata energia elektryczna wytwarzana z węgla przekraczała 90%, obecnie wynosi 87%, co nadal jest znaczną wielkością. Z informacji podawanych przez źródła rządowe wynika, że węgiel pozostanie jeszcze przez wiele lat głównym surowcem do wytwarzania energii elektrycznej. Obydwa kraje muszę jednak zgodnie z wymaganiami Unii wprowadzać do swojego miksu energetycznego odnawialne źródła energii (OZE). Francja do tej pory nie tak zdecydowanie, jak na przykład Niemcy, wdrażała OZE w swoim kraju. Energetyka wiatrowa na wybrzeżu była wręcz zakazana ze względu na ochronę krajobrazu. Teraz jednak sytuacja się zmieniła i Francja rozbudowuje swój potencjał wiatrowy na północnym wybrzeżu. Budowane są również we Francji elektrownie słoneczne. W Polsce udział OZE w produkcji energii elektrycznej też się zwiększa. Polska musi do 2020 roku osiągnąć 15% udział zielonej energii w całkowitej produkcji energii elektrycznej. Według stanu na 31 grudnia 2012 roku wydano w Polsce 288 koncesji na budowę OZE, w tym 229 na budowę elektrowni wiatrowych (Sprawozdanie... 2013). Udział energii z wiatru zwiększył się z 1,74% w 2011 roku do 2,53% w 2012 roku. Jest to najdynamiczniej rozwijający się segment OZE w Polsce.
    This paper describes the structure of electricity production in France and Poland. It includes a comparison of five-year periods from 2000 until 2010, and analysis of changes which occurred in electricity generation in both countries. These countries have been chosen intentionally to contrast their widely differing generation structures. In Poland electricity is generated mainly from coal, whereas France relies primarily on nuclear power. In spite of the protests of environmentalists or Germany's gradual withdrawal of nuclear energy, France continues to invest in nuclear reactors. A new reactor, Flamanville 3, is being constructed as an EPR unit with 1,600 MW of installed capacity. The start of its commercial operations has been delayed due to hugely increasing costs initially estimated at EUR 3.3 billion and currently projected to amount to EUR 8.5 billion. For years, coal accounted for a more than 90% share of Poland's electricity production. It currently accounts for 87%, which is still a significant figure. According to government sources, coal will remain an essential commodity in Polish electricity production for many years to come. Both Poland and France have, however, to introduce renewable energy sources (RES) into their energy mix, as required by EU regulations. France so far has been less decisive than, for example, Germany in implementing RES into its energy mix. Wind power was even banned from French coastal areas for purposes oflandscape conservation. This situation has changed, and France continues to develop its wind potential on the north coast. There are also solar power stations under construction in France. In Poland, renewable energy sources account for an increasing share of electricity production as well. By 2020, green energy in Poland will have to achieve a share of fifteen percent of total electricity production. As of 31 December 2012, 288 concessions have been granted to build RES in Poland, including 229 to build wind power stations (Report .... 2013). The share of wind energy grew from 1.74% in 2011 to 2.53% in 2012. This is the most dynamically growing segment of renewables in Poland.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2013, 16, 3; 143-155
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zależność Polski w zakresie importu węgla kamiennego
    Hard coal import dependence of Poland
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/215960.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    zależność importowa
    import węgla
    eksport węgla
    węgiel kamienny
    import dependence
    import of coal
    export of coal
    hard coal
    Opis:
    Ze zjawiskiem importu węgla do Polski mamy do czynienia dopiero od kilku lat. Od początku istnienia górnictwa węglowego w Polsce nasz kraj był eksporterem tego surowca. Węgiel kamienny eksportowano już w okresie międzywojennym, a po II wojnie światowej, po odbudowaniu przemysłu ze zniszczeń wojennych, eksport węgla był podstawowym środkiem pozyskiwania dewiz. Polska przez dziesięciolecia zajmowała miejsce w pierwszej dziesiątce największych producentów tego surowca, a eksport od połowy lat siedemdziesiątych do połowy lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku wynosił około 40 mln ton, co stanowiło około jedną czwartą produkcji. Na początku XXI wieku sytuacja zaczęła się jednak zmieniać. Z roku na rok eksport malał, natomiast wzrastał import. Związane to było z jednej strony ze wzrastającymi kosztami produkcji krajowego węgla, z drugiej strony – z napływem taniego surowca głównie zza wschodniej granicy. W artykule przedstawiono import węgla kamiennego do Polski z Rosji, USA, Ukrainy, Kazachstanu i Kolumbii oraz nabycie wewnątrzwspólnotowe z Republiki Czeskiej, jako głównych dostawców tego surowca. Wspomniano także o innych krajach, takich jak RPA, czy Australia, które są największymi eksporterami węgla na świecie i dostarczają surowiec do Europy Zachodniej, ale do Polski rzadko jest on sprowadzany. Dla wyliczenia zależności importowej w zakresie węgla kamiennego przedstawiono również eksport oraz zużycie krajowe tego surowca w latach 2000–2012. [...]
    The import of hard coal to Poland has only been practiced for several years. Since the very beginning of the Polish mining industry, the country has been an exporter of this raw material. Hard coal was exported during the interwar period, and after the Second World War hard coal exports were the state’s main means to raise foreign currency. For several decades, Poland was within the top ten producers of this raw material worldwide, and in the period from the middle seventies to the middle eighties of the last century, Polish hard coal exports hovered around 40 mln tons, which was Ľ of the state’s production. However, at the beginning of the XXI century the situation had changed. Each year, hard coal exports decreased, while hard coal imports increased. This was related on the one hand to the increasing cost of domestic hard coal production, while on the other it resulted from the inflow of cheap raw materials mainly from the adjacent Eastern countries. Imports of hard coal into Poland from Russia, the Czech Republic, USA, Ukraine, Kazakhstan, and Columbia, as major suppliers, is described in this study. Such countries as South Africa or Australia, which are considered to be the greatest global hard coal exporters, and which deliver hard coal to Western Europe, are also mentioned. However, their coal is rather rarely purchased by Poland. Domestic export and consumption of hard coal in the years 2000–2010 was also presented in order to define the dependence on exports. This dependence continuously increases, which is inconvenient because it reflects a bigger and bigger Polish dependence on foreign suppliers. This should not, however, be alarming because the value of this factor is very small. Only in the year 2011 did it exceed (slightly) 10%, and in the year 2012 it decreased again to below 5%. As compared with the dependence on natural gas imports, which amounts to 70%, or with dependence on oil imports amounting to 97%, this is quite minor. Nevertheless, Poland’s dependence on imports should be continuously monitored with respect to domestic Polish mineral resources, as a majority of country’s economy is based on domestic raw materials. This is usually more profitable economically and assures greater safety of strategic security of supplies of a given raw material. This study presents an analysis of hard coal imports into Poland in the period 2000–2012, as well as the most important factors related with the export and consumption of hard coal in order to execute suitable calculations. The greatest emphasis was placed on imports, as they are the major target of this study.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 3; 115-130
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena wystarczalności krajowych zasobów węgla kamiennego energetycznego w świetle perspektyw jego użytkowania
    Analysis of domestic reserves of steam coal in the light of its use in power industry
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216668.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel kamienny
    zasoby węgla kamiennego
    energia elektryczna
    prognoza wystarczalności
    hard coal
    resources of hard coal
    electricity
    prognosis
    Opis:
    Wszystkie zasoby kopalin mineralnych ulegają sczerpywaniu na skutek eksploatacji. W ostatnich latach coraz poważniej zaczęto dostrzegać groźbę ich całkowitego wyczerpania, co spowodowałoby bardzo groźne skutki w wielu gałęziach przemysłu. Jeśli chodzi o węgiel kamienny, to wystarczalność jego zasobów zawsze szacowana była na kilkaset lat. W związku z tym nie zwracano tak wielkiej uwagi na problem ich ubytku. Sytuacja jednak się zmieniła. Wyczerpywanie się zasobów węgla, do których był najłatwiejszy dostęp, spowodowało konieczność sięgania do pokładów głębiej położonych lub do pokładów znajdujących się w szczególnie trudnych warunkach geologiczno-górniczych. W ostatniej dekadzie ubiegłego wieku dokonywano wielokrotnie w ramach restrukturyzacji kopalń przekwalifikowywania zasobów z zasobów bilansowych do pozabilansowych. Spowodowało to uszczuplenie bazy zasobowej węgla kamiennego w kategorii zasobów bilansowych. W 2011 roku na zlecenie Ministra Środowiska dokonano weryfikacji zasobów węgla kamiennego w złożach zlikwidowanych kopalń wraz z przeliczeniem ich zasobów na podstawie obowiązujących kryteriów bilansowości. Pozwoliło to znacznie zwiększyć zasoby bilansowe węgla kamiennego. W artykule wyliczono wskaźniki wystarczalności zasobów w latach 2001–2011 dla zasobów bilansowych ogółem, zasobów bilansowych węgla typów 31-33, zasobów przemysłowych ogółem oraz zasobów przemysłowych typów 31-33. Pozwoliło to określić w przybliżeniu liczbę lat potencjalnej eksploatacji, mając zwłaszcza na uwadze potrzeby polskiej energetyki. Z obliczeń wynika, że zakładając obecny poziom wydobycia, węgla kamiennego powinno wystarczyć jeszcze na wiele lat. W przypadku zasobów bilansowych ogółem wskaźnik wystarczalności zasobów Wzz1 przybierał wartości od 419 w roku 2003, do 635 w roku 2011, a dla węgla typu 31-33, w zależności od roku, wskaźnik Wzz2 przybierał wartości od 308 w roku 2002, do 459 w roku 2011. Inaczej kształtuje się wystarczalność zasobów jeżeli wziąć pod uwagę zasoby przemysłowe, czyli część zasobów bilansowych, która może być przedmiotem uzasadnionej eksploatacji w warunkach określonych przez projekt zagospodarowania złoża, a więc przy spełnieniu uwarunkowań ekonomicznych, technicznych i ekologicznych. W tym przypadku wystarczalność zasobów przemysłowych ogółem zmienia się w granicach od 72 lat w roku 2001, do 51 lat w roku 2008, a dla zasobów przemysłowych typów 31-33 wskaźnik ten wyniósł 45 lat w 2001 roku, a w 2007 roku 28 lat. Trzeba podkreślić, że analiza przeprowadzona w niniejszym artykule dotyczy tylko i wyłącznie zasobów bilansowych i zasobów przemysłowych węgla kamiennego w Polsce. Zasoby przemysłowe w analizowanym okresie stanowiły od kilku do kilkunastu procent zasobów bilansowych, co znalazło odzwierciedlenie w wartościach wskaźników wystarczalności zasobów. Z zasobów przemysłowych wydziela się jeszcze przewidywane straty, aby otrzymać zasoby operatywne, co dodatkowo skraca żywotność tych zasobów. Wystarczalność zasobów operatywnych w poszczególnych kopalniach jest skrajnie różna. Przykładowo, w KWK Kazimierz-Juliusz sp. z o.o. wynosi 8 lat, a w KWK Halemba-Wirek – 77 lat (Paszcza 2010). Można jednak przypuszczać, że postęp technologiczny pozwoli w przyszłości eksploatować złoża, które obecnie nie są eksploatowane ze względu na trudności techniczne lub pozyskiwanie z nich surowca jest ekonomicznie nieopłacalne.
    All mineral resources are continuously depleting as a result of the exploitation. Their complete depletion, what could be negatively reflected in a number of industrial branches, was taken into consideration during the last decades. In case of the hard coal, its resources were estimated as sufficient for several hundred years. Thus the problem of its resources depletion was neglected, so far. However the economical situation has been changed. Depletion of the hard coal industrial reserves forced necessity of exploitation of the deeper coal seams, as well as those occurring within difficult geological and mining conditions. In the last decade of the former century, by the occasion of coal mines restructuring, the coal resources were re-classified from recoverable into non-recoverable reserves. It resulted in diminution of hard coal recoverable resources. In the year 2011, verification of the hard coal resources occurring within deposits of liquidated mines, including re-calculation of their resources, have been made. This allowed for considerable increase of the volume of hard coal recoverable resources. Sufficiency ratios of the coal resources in the period 2001–2011 for total recoverable resources, recoverable resources of coal of the type 31-33, as well for total industrial reserves and industrial reserves of the coal types 31-33, have been calculated in the present study. It allowed for calculation of averaged exploitation period (in years), with particular attentionpaid to Polish power industry needs. It results from the calculations that, assuming actual exploitation rate, the hard coal reserves are enough for many years. In case of total recoverable resources, the sufficiency ratio of the resources Wzz1 had value from 419 in the year 2003, to 635 in the year 2011, and for coal of the type 31-33, depending on the year, the ratioWzz2 had value from 308 in the year 2002, to 459 in the year 2011. The sufficiency ratio is different if we take under consideration industrial reserves, i.e. part of recoverable resources, which can be considered as an exploitation object in conditions determined by deposit management project, if economical, technical and ecological conditions are satisfied. In this case, total industrial reserves sufficiency was changed from 72 years in the year 2001, to 51 years, in the year 2008, and for industrial reserves of types 31-33 sufficiency ratio decreased from 45 years in the year 2001, to 28 years in the year 2007. It should be emphasized that the analysis in question comprises only and exclusivelly recoverable and industrial reserves of hard coal occuring in Poland. Industrial reserves during the studied period accounted only for several to several tens percent of recoverable reserves, what found reflection in values of sufficiency factors. Predictable losses are also sepatated from industrial reserves in order to compute recoverable reserves, what additionally shortens life of these reserves. Sufficiency of recoveralbe reserves is extremally different in different mines. For example in the mine KWK Kazimierz-Juliusz Sp. z o.o. it amounts for 8 years, in the mine KWK Halemba-Wirek – 77 years (Paszcza 2010). However we may suspect that in the future technological development will allow expoloitation of deposits, which are currently not extracted with respect to technical problems, or with respect to the fact that their industrial handling is not profitable.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 2; 25-38
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposoby poprawy negatywnego skutku oddziaływania węgla na środowisko przyrodnicze poprzez stosowanie alternatywnych metod jego wykorzystania
    Alternate methods used for reduction of negative influence of hard coal onto natural environment
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819094.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    oddziaływanie węgla
    alternatywne metody
    środowisko
    environment
    coal
    Opis:
    Chosen methods of the hard coal use due to more and more restrictive standards of the natural environment protection have been presented in this study. Traditional combustion of hard coal used for electric and heat energy production meets strong protest of ecologists and considerable part of the local inhabitants, what forces changes of the electric and heat energy production structure in Poland. According to the author’s opinion, fast elimination of the raw material being a base of Polish power industry, or use of substitute raw materials for example renewable energy sources, is actually not realistic. In the year 2011, 59,0% of electric energy was based on the hard coal combustion and 33,5% was based on brown coal combustion. Thus in total, over 90% of electric energy is related with coal combustion. Also in heat engineering branch, in the year 2011, hard coal was a dominant fuel used for heat production (76,3%), and in plants belonging to PKD 35.3 group consumption of hard coal was even greater (92%). Renewable energy sources should be used locally, if it is only possible end economically profitable. Thus coal must be a basis of domestic power system, but its use should be modified, for ex ample vie introduction of new combustion techniques, implementation of boiler-turbine power units with sub-critical parameters, power units with over-critical parameters, fluidal boilers with recirculation system, gas-steam and gas-hybrid, as well as coal gasification or hydrogenation. Analysis of the use of alternative coal applications in power industry proved that they are numerous and some of them are very perspective. Intensive works related with coal gasification are actually conducted in Poland. It is very perspective method, particularly in case of earth gas. Synthesis gas can be obtained as a product of partial (air) gasification or total gasification (oxygen). Works aimed at oxygen pressure gasification are actually conducted in Poland. However, second method is also possible but it requires introduction of great amount of the air into generator in order to keep high oxygen-carbon ratio in the fuel. A consortium named as „Zgazowanie węgla” created in the year 2010 and consisting of a number of research units and their partners from mining industry allows solution of difficult problems and practical implementation of new technologies. Underground coal gasification requires presence of compact leak-proof rock body, what is not realistic in conditions of the Upper Silesian Coal Basin because of over one hundred old exploitation excavations within this region and resulting destruction of the rock body as well as cutting the rock body with numerous excavations. From the other side, ground gasification is quite sufficient and should not be troublemaking. All alternative methods of the coal use in power industry are aimed at natural environment protection via reduced or even zero emission of harmful gases and dusts. However, environmental protection aspects should be considered together with economical aspects. Even the best project, if too expensive, will never be implemented. Cost of the climate protection must not be transferred to local community by raising the electric energy bills. Every new method should be implemented gradually with acceptance of local citizens.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 2; 1474-1488
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza trendów wydobycia węgla energetycznego u czołowych producentów na świecie oraz w Polsce
    Trend analysis of power coal ecstraction by world leading and Polish producers
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283204.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel kamienny
    węgiel energetyczny
    produkcja węgla
    wydobycie węgla
    hard coal
    steam coal
    coal production
    coal output
    Opis:
    W artykule przedstawiono produkcję węgla energetycznego u czołowych producentów tego surowca, czyli w Chinach, USA i Indiach, oraz porównano z produkcją w Polsce w latach 2008–2011. Zwrócono uwagę na ścieranie się dwóch przeciwstawnych poglądów dotyczących dalszego wykorzystywania węgla kamiennego w energetyce. Jednym z nich jest utrwalanie dominującej roli węgla w wytwarzaniu energii elektrycznej, z taką sytuacją mamy do czynienia w Chinach oraz Indiach, i tendencją do zmniejszania zużycia węgla w produkcji energii elektrycznej, co można zaobserwować na przykładzie USA i Polski. Skrajnym przypadkiem są kraje tzw. „starej” Unii Europejskiej, zwłaszcza kraje skandynawskie oraz Francja, dążące do niemal całkowitej dekarbonizacji gospodarki do końca obecnego stulecia. Przyjmowane kolejne dyrektywy zaostrzające normy emisji szkodliwych substancji do atmosfery wymuszają ograniczanie zużywania węgla w gospodarce. Produkcja energii elektrycznej z węgla staje się coraz droższa, przez co inwestorzy wstrzymują się z podejmowaniem decyzji o budowie nowych bloków energetycznych wykorzystujących węgiel kamienny. Niepewność co do przyszłych cen uprawnień do emisji CO2 w pespektywie 2020 roku, spowodowało sytuację wyczekiwania, co wpływa niekorzystnie na proces budowy nowych mocy wytwórczych, a także wymusza dużą ostrożność przy planowaniu nowych inwestycji w kopalniach węgla kamiennego. Właśnie problem produkcji węgla kamiennego energetycznego jest głównym tematem artykułu. Do analizy wybrano lata 2008–2011, czyli lata kryzysu gospodarczego w świecie. Na wykresach przedstawiono jak kształtowała się produkcja węgla energetycznego w tym okresie u czołowych producentów oraz w Polsce. Z analizy wykresów oraz przewidywań ekspertów można wyciągnąć wnioski, że w Chinach i w Indiach węgiel nadal będzie stanowił podstawowy surowiec do wytwarzania energii elektrycznej, a jego wydobycie, ewentualnie import, będzie wzrastać. Odmienna sytuacja przedstawia się w USA oraz w Polsce. Spadające ceny gazu z formacji łupkowych w USA spowodowały zmniejszenie zapotrzebowania na węgiel kamienny do produkcji energii elektrycznej. To z kolei wpłynęło na obniżenie cen. Obecnie duża część amerykańskiego węgla eksportowana jest między innymi do Europy. Jeśli jednak niskie ceny węgla będą się nadal utrzymywały, to amerykańskie firmy podejmą działania zmierzające do ograniczenia wydobycia. Niska podaż powinna skutkować wzrostem cen, co znowu zwiększy opłacalność produkcji. Takie trendy mają charakter cykliczny i wynikają z dążenia do ustalenia się ceny równowagi przy zmieniającym się popycie i podaży. Gdyby jednak ceny węgla nie zapewniały rentowności produkcji tego surowca przez dłuższy czas z pewnością właściciele firm wydobywczych podejmą decyzję o ich likwidacji. Również w Polsce wydobycie węgla energetycznego z roku na rok się zmniejsza. Wyjątek stanowił rok 2012, o który rozszerzono analizę dla Polski, opierając się na najnowszych danych statystycznych. Zdaniem autora jest to tylko chwilowy wzrost produkcji, który – ze względu na około 8-milionowe zapasy węgla na składowiskach kopalnianych oraz niskie ceny u producentów zagranicznych – nie powtórzy się w 2013 roku. Wzrostu zapotrzebowania na węgiel można spodziewać się po ustąpieniu kryzysu gospodarczego.
    Production of worldwide leading power coal producers, i.e. China, USA and India compared with production of this raw material in Poland in a period 2008–2011 has been discussed in the present study. Two inverse ideas of the hard coal future use in power engineering were also discussed. One of these ideas comprises continuation of dominant role of hard coal in electric energy production what takes place in China and India, and the other one comprises tendency of reduction of the hard coal use in production of electric energy, as observed in USA and Poland. Extreme case comprises western countries of European Union seeking to complete de-carbonization. Received further directives tightening standards of harmful substances emission into the atmosphere forced reduction of the hard coal use in state economy. Coal-based production of electric energy is more and more expensive and investors refrain from making decisions connected with new hard coal-based power units building. Climate and energy package, which came into force this year, resulted in waiting strategy, what negatively influences process of new power plants and calls into question further functioning of hard coal mines. Problem of the power hard coal is the main purpose of the present study. Period 2008–2011, i.e. period of global economy crisis, have been chosen into the analysis. Power coal production comprising worldwide and in Polish producers is shown in the diagrams. On the basis of diagrams and expert prediction we can conclude that in China and India hard coal will be used as the basic raw material used for electric energy production, and it output, eventually import, will increase. A different situation is observed in USA and Poland. The process of shale gas production in USA resulted in reduction of the demand for hard coal used in electric energy production. This in turn influenced the price reduction. Actually, a considerable part of American coal is exported, among the others to Europe. However, if the low coal prices will be kept stable, US companies will undertake actions aimed at reduction of the coal extraction. Low supply should result in price increase, what in turn will improve the production profitability. Such trends have cyclic character and they result from a tendency of equilibrium price fixing with variable supply and demand. However, if the coal prices wouldn’t assure the production profitability within a longer period, the owners of coal extraction companies will take decision of their liquidation. Also in Poland the power coal extraction output is continuously reduced, except the year 2012, in which the analysis was based on the newest statistical data. According to the author’s opinion it is only a temporary production increase, which, with respect to 9 million reserves stored in mine disposal sites and low prices of foreign producers, will not be repeated in the near future.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2013, 16, 2; 53-65
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ handlu uprawnieniami do emisji CO2 w Unii Europejskiej na przeciwdziałanie zmianom klimatu
    CO2 emission allowance trading in the European Union and its impact on combating climate change
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952599.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    zmiany klimatu
    handel uprawnieniami do emisji
    giełda energii
    climate change
    emission allowance trading
    power exchange
    Opis:
    W artykule przedstawiono podłoże działań związanych z wdrażaniem uregulowań prawnych mających na celu ochronę klimatu, a zwłaszcza walkę o obniżenie antropogenicznej emisji gazów cieplarnianych. Zwrócono uwagę, że już w 1979 roku zwołano w Genewie Pierwszą Światową Konferencję Klimatyczną, która zapoczątkowała systematyczne spotkania przywódców państw i organizacji pozarządowych ustalających działania na rzecz ochrony klimatu. Szczególną uwagę zwrócono na Protokół z Kioto, w którym wyszczególniono sześć gazów cieplarnianych oraz ustalono szczegółowe cele redukcji ich emisji dla poszczególnych państw. W artykule przedstawiono również globalną emisję CO2 dla świata oraz państw Unii Europejskiej w latach 1965– –2013, wskazano też największych emitentów. Należą do nich między innymi Chiny, USA, Indie, Rosja, Japonia i Niemcy. Dużą uwagę poświęcono handlowi uprawnieniami do emisji EUA na europejskiej giełdzie energii EEX. Na wykresach przedstawiono powolny, ale rosnący trend cen tych uprawnień. Uprawnienia do emisji mają na celu likwidację najbardziej uciążliwych dla środowiska jednostek lub wymuszenie ich modernizacji. Unia Europejska jest liderem w dziedzinie proekologicznych rozwiązań. Jeśli jednak inne państwa nie wdrożą u siebie podobnych regulacji prawnych wysiłek UE będzie daremny, a wprowadzone restrykcje spowodują recesję w strefie eurolandu, przeniesienie działalności przemysłowej w inne regiony i w konsekwencji spadek znaczenia państw europejskich w świecie.
    The paper presents the background of activities related to the implementation of legislation aimed at climate protection and – especially – the fight for the reduction of anthropogenic greenhouse gas emissions. It should be pointed out that the First World Climate Conference took place in Geneva in 1979. This began regular meetings of state and NGO leaders, discussing actions on climate protection. Particular attention was paid to the Kyoto Protocol, which sets out six greenhouse gases and determines specific greenhouse gas emission targets for individual countries. The paper also presents both global and the EU’s CO2 emissions in the period 1965–2013, as well as the major CO2 emitters. These include, inter alia, China, the USA, India, Russia, Japan, and Germany. Particular attention was paid to the EUA trading on the European Energy Exchange (EEX). The charts show a slow upward trend for the aforementioned allowance prices. Emission allowances are aimed at decommissioning or modernizing units that are particularly harmful for the natural environment. The European Union is a leader in environmentally friendly solutions. However, if other countries do not implement similar regulations, this effort will be futile, and introduced restrictions will cause a recession in the Eurozone area, relocation of industrial activity to other regions, and – as a result – the decreasing importance of the European Union countries in the world.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2015, 18, 3; 87-98
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obecny stan energetyki jądrowej w Unii Europejskiej oraz źródła zaopatrzenia w uran
    Present condition of the European union nuclear power engineering and sources of uranium supply
    Autorzy:
    Hołdyńska, M.
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282728.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    energetyka jądrowa
    elektrownie jądrowe
    produkcja energii
    uran
    nuclear energy
    nuclear power stations
    energy generation
    uranium
    Opis:
    W artykule przedstawiono obecny stan energetyki jądrowej w Unii Europejskiej. Omówiono najważniejsze typy reaktorów jądrowych, przedstawiono rys historyczny dotyczący początków tworzenia się energetyki jądrowej w Europie oraz scharakteryzowano poszczególne państwa pod względem rozwoju tej dziedziny gospodarki. Wskazano też kraje wydobywające największą ilość uranu w świecie. Ze względu na obecny trend występujący w polityce energetycznej Unii Europejskiej Polska będzie musiała w najbliższym czasie dołączyć do krajów wytwarzających energię elektryczną również z atomu. Powinno się tak stać nie tylko ze względów bezpieczeństwa energetycznego lecz również z powodu konieczności dotrzymania odpowiednich limitów emisji gazów cieplarnianych, co w przypadku produkcji energii wyłącznie z węgla, będzie bardzo trudne lub wręcz niemożliwe.
    Present condition of the nuclear power engineering in the European Union has been presented in this study. Commonly used types of nuclear reactors have been discussed. History of nuclear power engineering formation in Europe has been presented, including characteristics of individual countries aimed at their contribution in the development of this branch of economy. Leading countries with respect to worldwide uranium mining were pointed out. Considering present trend occurring in EU energetic policy, Poland will have to join group of countries producing nuclear electric energy. It should happen not only because of energetic safety reasons, but also because of necessity of satisfying suitable limits of greenhouse gases emission, what in case of coal-based energy production will be very difficult, or even impossible.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2009, T. 12, z. 2/2; 193-204
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odbiorcy polskiego węgla energetycznego w eksporcie
    Importers of Polish steam coal
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282422.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    eksport
    węgiel energetyczny
    odbiorcy węgla
    energetyka
    ceny węgla energetycznego
    export
    steam coal
    coal recipients
    power engineering
    steam coal prices
    Opis:
    W latach 2000-2010 głównymi odbiorcami polskiego węgla energetycznego były takie europejskie państwa, jak: Niemcy, Czechy, Francja, Wielka Brytania oraz Dania. W sumie do tych pięciu państw skierowano od 37 (w 2000 r.) do 77% (w 2010 r.) eksportu węgla energetycznego ogółem. W związku z tym, że eksportowane są głównie sortymenty miałowe (ok. 90%), w artykule podjęto próbę omówienia eksportu węgla pod k?tem przyszłości energetyki węglowej w każdym z tych państw. Kluczowym odbiorcą węgla energetycznego są Niemcy, z udziałem w eksporcie węgla energetycznego kształtującym się na poziomie 37-54% (lata 2000-2010). Niemcy, jako jedyne z analizowanych państw, prowadzą inwestycje w nowe moce wytwórcze. W sumie budowanych jest osiem nowych elektrowni opartych na węglu kamiennym (o łącznej mocy wynoszącej 8,7 GW). Według aktualnych planów rządowych, Niemcy w 2018 r. zakończa własną produkcję węgla kamiennego, tym samym staną się uzależnieni wyłącznie od surowca importowanego. W świetle zobowiązań redukcji emisji CO2 analizowane państwa zmieniły swoją politykę energetyczną, zwracając produkcję energii zwłaszcza w kierunku energetyki odnawialnej. Na uwagę zasługuje Dania; w roku 2000 a? 36% importu węgla energetycznego stanowiły dostawy z Polski. Obecnie, według założeń polityki energetycznej, w roku 2050 kraj ten chce osiągnąć produkcj? energii elektrycznej w 100% opartą na energetyce odnawialnej. Wśród analizowanych państw Dania jest również krajem, który w porównaniu skrajnych lat: 2000 i 2010 zanotować największy spadek importu węgla z Polski (zmniejszenie o 1,9 mln ton tj. o 87%). Z punktu widzenia dróg eksportu węgla kamiennego, w analizowanych latach, realizowany jest on z Polski ze zmiennym udziałem zarówno drogi morskiej, jak i lądowej. W przypadku transportu morskiego, eksport prowadzony jest przez cztery porty: Gdańsk, Gdynię, Szczecin i Świnoujście. Najistotniejszym z nich jest port w Gdańsku, przez który realizowane jest 31-49% eksportu węgla. Dodatkowo w porcie tym powstaje nowy terminal, w obrębie którego przeładunki węgla mają się odbywać zarówno w relacji eksportowej jak i importowej. W wyniku analizy średnich ważonych cen eksportowanego węgla z Polski do wybranego odbiorcy w latach 2000-2010 stwierdzono, że zmiany tych cen wykazują podobną dynamikę, jak zmiana ceny indeksu CIF ARA.
    In the period from 2000–2010, the main recipients of Polish steam coal included the following European countries: Germany, Czech Republic, France, Great Britain, and Denmark. Overall, these five countries received from 37% (in 2000) up to 77% (in 2010) of total coal exports. Because steam coal fines make up around 90% of exported coal, this paper attempts to characterize the importance of coal exports for the future of the coal power industry in each of the aforementioned countries. The main recipient of steam coal is Germany, with its share in total coal exports at a level of 37%–54% (2000–2010). Germany is making strategic investments aimed at increasing production capacity, the only country among those analyzed to do so. Overall, eight new, coal-based power plants are being built (with a total capacity of 8.7 GW). According to current government plans, Germany will end coal mining by 2018, thus becoming dependent solely on imported raw materials. In light of commitments to reduce CO2 emissions, the analyzed countries have refocused their energy policies on renewable energy development. It is worth mentioning that in 2000 Denmark imported up to 36% of its steam coal from Poland. According to Denmark’s current energy policy, by 2050 its electricity production would be entirely based on renewable energy. Among the analyzed countries, Denmark is also a country with – compared to the extreme years 2000 and 2010 – the largest decrease in imports of Polish coal (a decrease of 1.9 million tonnes, i.e. about –87%). Taking into account hard coal export routes over the selected time frame, a combination of land and sea routes – with variable shares – have been employed in the export of Polish coal. In the case of maritime transport, coal is exported from four ports: Gdansk, Gdynia, Szczecin, and Świnoujscie. The most important of these is the port of Gdansk, carrying out 31–49% of total coal exports. In addition, a new terminal for both export and import operations is being built in the port of Gdansk. The analysis of weighted average export prices of coal from Poland to the selected recipients between 2000 and 2010 has shown that changes in these prices show similar price behaviour to the CIF ARA price.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2012, 15, 4; 215-227
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wdrażanie polityki klimatyczno-energetycznej w TAURON POLSKA ENERGIA S.A.
    Implementation of the climate and energy policy in TAURON POLSKA ENERGIA SA
    Autorzy:
    Piwowarczyk-Ściebura, K.
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283653.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    polityka klimatyczno-energetyczna
    energetyka
    ochrona środowiska
    climate and energy policy
    power industry
    environmental protection
    Opis:
    W artykule przedstawiono działania podejmowane przez TAURON Polska Energia mające na celu dostosowanie koncernu do wymagań polityki klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej oraz porozumień międzynarodowych. Zwrócono uwagę na nowe inwestycje w moce wytwórcze, zarówno te konwencjonalne, jak i w odnawialne źródła energii. Grupa TAURON jest kluczowym podmiotem w branży energetycznej i ważnym ogniwem w systemie bezpieczeństwa energetycznego Polski. Jest to druga co do wielkości zintegrowana grupa energetyczna w Polsce kontrolująca pełen łańcuch wartości, począwszy od wydobycia węgla po sprzedaż klientowi końcowemu. Grupa TAURON posiada pięć elektrowni węglowych, trzy elektrociepłownie węglowe, cztery farmy wiatrowe i trzydzieści pięć elektrowni wodnych. Nadal inwestuje w energetykę węglową, ale budowany blok w elektrowni Jaworzno III będzie charakteryzował się wysoką sprawnością i niskimi poziomami emisji NOx, SO2, CO2 i pyłów. Budowane też są elektrociepłownie gazowe oraz farmy wiatrowe. Grupa TAURON zaangażowana jest także w projekt budowy pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej poprzez nabycie 10% udziałów w PGE EJ1. TAURON Polska Energia poprzez swoje działania inwestycyjne stara się wdrażać najnowsze rozwiązania technologiczne, co powinno doprowadzić do wytwarzania taniej i czystej energii elektrycznej i ciepła przy wykorzystaniu – między innymi – własnych surowców, dbając jednocześnie o środowisko przyrodnicze.
    The paper presents the actions taken by the TAURON Polska Energia SA (TAURON Group) in order to adapt the company to the requirements of the EU climate and energy policy and international agreements. Attention was paid to new investments in production capacities, including both conventional and renewable energy sources. The TAURON Group is a key player in the energy industry and an important link in the system of Polish energy security. It is the second largest integrated energy group in Poland, controlling the full value chain, from coal mining to sales to end clients. The TAURON Group’s assets include 5 coal-fired power plants, 3 coal-fired CHP plants, 4 wind farms and 35 hydroelectric power plants. The group continues to invest in coal power industry, though the currently developed power unit in the Jaworzno III power plant will be characterized by high efficiency and low emissions of NOx, SO2, CO2 and dust. Gas-fired power plants and wind farms are also under construction. According to the investment program adopted in the TAURON Group for the coming years, the area of renewable energy sources will gain in importance, which will particularly apply to the development of wind energy. As a result, the share of RES is expected to reach the target value of 800 MW (including biomass) by 2023. Therefore, the share of renewable energy sources – biomass, wind and water – in the production of energy in the TAURON Group is gradually increasing each year. Increasing the share of RES in the group’s portfolio is therefore one of the objectives set out in the Sustainable Development Strategy. According to its provisions, at least 10% of installed capacity will come from renewable sources by 2020. The units owned by the TAURON Group are undergoing thorough modernization. First and foremost, the company is investing in wind power plants, whose installed capacity has increased within a few years from 30.75 MW in 2011 to nearly 183 MW in 2013. What is more, the TAURON Group is also involved in a project to build Poland’s first nuclear power plant by acquiring a 10% stake of the PGE EJ1. The TAURON Polska Energia SA is attempting to implement the latest technology through its investment activities, which should lead to the production of cheap and clean electricity and heat using, among other things, own raw materials while taking care of the natural environment.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2016, 19, 2; 93-107
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Występowanie pierwiastków promieniotwórczych w węglach kamiennych pochodzących z GZW, w skałach przywęglowych, w wodach kopalnianych oraz w odpadach
    The occurrence of radioactive elements in hard coal from the Upper Silesian Coal Basin
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216922.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel kamienny
    GZW
    pierwiastki promieniotwórcze
    uran
    tor
    rad
    izotopy
    hard coal
    radioactive elements
    uranium
    thorium
    radium
    isotopes
    Opis:
    W artykule przeanalizowano badania nad zawartością pierwiastków promieniotwórczych w węglu kamiennym pochodzącym z Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Prześledzono zachowanie się uranu, toru, izotopów radu i potasu w węglu jako surowcu mineralnym, w skałach przywęglowych, w wodach kopalnianych oraz w odpadach eksploatacyjnych i produktach spalania węgla. Sałdan (1965) zaobserwował wyraźnie pionową i poziomą strefowość ułożenia mineralizacji uranowej oraz stwierdził, że najbardziej zmineralizowane są brzeżne, zwłaszcza wschodnie strefy zbiornika sedymentacyjnego. Jęczalik (1970) zauważył, że uran w węglach koncentruje się w bardziej utlenionych składnikach substancji organicznej i osiąga maksymalne zawartości we frakcjach o ciężarze właściwym wynoszącym 1,7-2,0 g/cm3. Według Róg (2005) w sortymentach grubych i średnich stężenie radionuklidów wzrasta wraz ze wzrostem sumarycznej ilości macerałów grupy witrynitu i karbargilitu, w którym substancja mineralna współwystępuje z witrynitem. Michalik (2006) podaje, że na aktywność właściwą naturalnych izotopów promieniotwórczych w węglu wpływa ilość zanieczyszczeń oraz skład mineralny, zaś z badań petrograficznych wynika, że głównym źródłem promieniotwórczości w węglu kamiennym oraz skałach przywęglowych są skupienia wtórnych fosforanów, detrytyczny monacyt, cyrkon, ksenotym i uranothoryt. Natomiast Bojakowska i in. (2008) zaobserwowali wzrost zawartości uranu i toru od spągu do stropu serii paralicznej GZW, zaś w obrębie warstw serii limnicznej odnotowali częstą przewagę zawartości U nad zawartością Th, a w warstwach siodłowych rozpoczynających serię limniczną - najniższą zawartość tych pierwiastków. Spalanie węgla powoduje uwolnienie do atmosfery dużych ilości pyłów, które zawierają naturalne izotopy promieniotwórcze (uran, rad, tor) oraz ich produkty rozpadu. Michalik (2006) podaje, że stopień skażenia środowiska tymi radionuklidami jest ściśle powiązany z ich początkową zawartością w węglu. Stąd wynika konieczność badania tych pierwiastków w węglu i wybór takich węgli, które zawierają najniższe stężenia niepożądanych składników. Natomiast znając aktywności izotopów naturalnych w węglach i powstających z nich popiołów można zoptymalizować dobór spalanego węgla w taki sposób, aby nie prowadziło to do ponadnormatywnych skażeń środowiska naturalnego.
    The paper presents the survey of research conducted on the concentration of radioactive elements in hard coal from the Upper Silesian Coal Basin (USCB). The content of uranium, thorium, radium and potassium isotopes was analyzed in hard coal, (as a raw mineral material), gangue, mine waters, mining wastes and coal combustion products (fly ashes and slags). Sałdan (1965) observed the vertical and horizontal zonal distribution of the uranium mineralization. He established that the eastern margin of the coal basin is especially rich in this element. Jęczalik (1970) noticed that the uranium contained in coals concentrates in more oxidized components of the organic matter, reaching its maximum in a fraction with a specific gravity from 1.7 to 2.0 g/cm3. According to Róg (2005), for coarse- and medium-grained coal products. The concentration of radionuclides increases together with increase of total maceral content of vitrinite and carbargilite, in which mineral matter coexists with vitrinite. Michalik (2006) found that the radioactivity of coal depends on its contamination and mineral composition, and petrographical research shows that the main sources of natural radioactivity in hard coal and gangue are secondary phosphates and detrital: monazite, zircon, xenotime and uranothorite. In them, Bojakowska et al. (2008) observed that uranium and thorium contents increase from floor to roof of the USCB Paralic Series, whereas in the USCB Limnic Series uranium frequently predominates over thorium, and the lowest contents of this elements were noticed in the Saddle Strata, that begin the Limnic Series. During coal combustion process a great amount of fly ashes and aerosol particles containing natural radionuclides (uranium, radium, thorium) and products of their decay are emitted into the atmosphere. Michalik (2006) observed that the degree of environment contamination by radionuclides depends on their initial concentration in coal. For this reason it is necessary to study radioactivity of coals and to select those containing the lowest amounts of harmful components. Knowing activity of radionuclides in coal and in fly ashes, it is possible to optimize and control the amount of emitted compounds, in the way allowing to not surpassing the emission limits and preventing environment pollution.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 1; 5-17
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pierwiastki promieniotwórcze w węglu oraz w produktach odpadowych powstających podczas jego spalania
    Radioactive elements in coal and waste products generated during coal combustion
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819783.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    produkt odpadowy
    węgiel
    pierwiastki promieniotwórcze
    coal
    waste products
    radioactive elements
    Opis:
    Węgiel, będący podstawowym surowcem energetycznym Polski, przez kilkadziesiąt lat postrzegany był jako bogactwo narodowe. Jego wydobycie, wzrastające z roku na rok, począwszy od końca II wojny światowej aż do przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku, było powodem do dumy wszystkich bez wyjątku rządów. Wzrastało wydobycie, zużycie oraz eksport. Obecnie sytuacja zmieniła się diametralnie. Węgiel postrzegany jest jako "brudna energia" w związku z czym nasilają się protesty ekologów mające na celu wyeliminowanie węgla jako surowca energetycznego i zastąpienie go innymi źródłami energii takimi jak chociażby energetyka wiatrowa, słoneczna, czy też energia geotermiczna. Powodem takiej postawy nie jest sam proces wydobycia powodujący pewne szkodliwe skutki nazywane potocznie szkodami górniczymi, lecz proces spalania. Właśnie podczas spalania węgla dochodzi do emisji do atmosfery pyłów i gazów zawierających takie szkodliwe substancje jak tlenki siarki, tlenki azotu, pary rtęci, chlor, fluor oraz metale ciężkie. Poza tlenkami azotu, powstającymi głównie z powietrza atmosferycznego, inne substancje znajdują się w węglu i podczas jego spalania przechodzą do gazów spalinowych bądź też do popiołu i żużla.
    All of the pollutants contained in coal serve to lower its use value. Speaking of pollutants, sulfur and ash content is what comes to mind most often. These pollutants, however, are widely known and the appropriate methods to counteract their damaging effects have already been developed. Conversely, much less has been said about the following pollutants: mercury, chlorine, fluorine, or the radioactive elements described in the following article. Their share in the total mass of coal is small, however, during the combustion process these elements end up in waste products that can pose a danger to living organisms.The purpose of the following article is to show what kinds of radioactive elements can be found in coal, the factors conditioning their presence, as well as the distribution of such elements in the rocks that typically accompany coal deposits. The article also presents the issue of radioactive elements in solid coal combustion waste, as well as the possibility of utilizing such waste products to produce construction materials.Based on the executed analysis it has been proved that increase of the content of macerals from vitrinite group results in the consequent increase of radioactive topes concentration within coarse and middle-grained materials. Relation between natural radioactivity of coals and chemical composition of the mineral substance has also been observed. Increase of SiO2 content in ash resulted with increase of the content of individual radionuclides in coal. Content of radioactive isotopes is also increased in result of the increase of Al2O3 content in ash. The reverse relation has been observed for Fe2O3, CaO and MgO. Increase of the content of the mentioned components in ash results in decrease of the content of radioactive isotopes in coal. Similar tendencies have been observed for all tested coals. The tendencies were particularly evident in case of coarse and middle-grained materials. Content of radionuclides depends on the coal type. The maximal contents of individual isotopes are considerably higher than was observed in coarse and middle-grained materials. It is probably related with higher content of ash in fine coals. Content of trace elements within volatile ashes obtained from combustion of hard coals with desulfurization of the combustion gases in distinctly lower than in case of ashes obtained in result of hard coal combustion without desulfurization.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 913-922
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tendencje zmian występujące w światowej energetyce
    Trends of change occurring in the world power industry
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/972369.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    energetyka
    węgiel
    trendy
    polityka energetyczna
    energy
    coal
    trends
    energy policy
    Opis:
    Obserwując sytuację w energetyce nietrudno zauważyć, że zachodzą w niej bardzo głębokie zmiany. Polegają one przede wszystkim na odchodzeniu od energetyki konwencjonalnej do energetyki odnawialnej. Taką tendencję ma zwłaszcza energetyka w unii Europejskiej. Europa stara się być prekursorem w dziedzinie odnawialnych technologii i liderem w walce z globalnym ociepleniem. Likwidowany jest przemysł wydobywczy, a elektrownie węglowe wypierane są przez odnawialne źródła energii. Sytuacja taka wynika nie tylko z dyrektyw unijnych, ale również oddolnych inicjatyw społecznych inspirowanych przez grupy ekologów. Blokowane jest uruchamianie nowych odkrywek węgla brunatnego ze względu na brak akceptacji społecznej, a także budowa elektrowni konwencjonalnych. Nie pomagają argumenty ekonomiczne przemawiające za rozwojem energetyki opartej na węglu brunatnym, który jest paliwem zdecydowanie tańszym niż inne, czy też zapewnienia potencjalnych inwestorów o stworzeniu nowych miejsc pracy. Również w innych regionach świata wstrzymywane są inwestycje węglowe. z badań przeprowadzonych przez koncern węglowy CoalSwarm wynika, że w 2016 roku drastycznie spadła liczba inwestycji w energetyce węglowej w świecie. Nawet w Chinach i Indiach, gdzie najbardziej w ostatnich latach rozwijała się energetyka węglowa, wstrzymano około 100 inwestycji. Niejasna jest sytuacja w USA. Chociaż Barack Obama podpisał porozumienie paryskie, to obecny prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump wypowiedział to porozumienie i w licznych wystąpieniach zapewnia o chęci powrotu do dominującej roli węgla w gospodarce amerykańskiej. W Polsce nadal utrzymywana jest struktura węglowa energetyki, ale według zapowiedzi resortu energii nowy blok w elektrowni Ostrołęka będzie ostatnim budowanym w Polsce blokiem węglowym. Pozwala to sądzić, że w najbliższym czasie może nastąpić zwrot w polityce energetycznej Polski, a długo oczekiwany dokument Polityka energetyczna Polski do 2050 roku określi kierunki zmian na następne lata.
    Observing the situation in the power industry it is easy to see that there are very deep changes in it. They rely primarily on moving away from conventional energy to renewable energy. This is particularly the case for energy in the European union. Europe strives to be a forerunner in renewable technologies and a leader in the fight against global warming. The mining industry is being abolished and coal-fired power stations are being displaced by renewable energy sources. This situation is not only a result of EU directives but also of grassroots social initiatives inspired by environmental groups. The new lignite openings are being blocked, due to the lack of public acceptance, and the construction of conventional power plants. They do not help economic arguments for the development of energy based on coal, lignite, fuel that is significantly cheaper than the other, or to provide potential investors with the creation of new jobs. Also, coal investments are suspended in other regions of the world. CoalSwarm coal research shows that 2016 saw a dramatic fall in the amount of coal investment in the world. Even in China and India, where most of the coal industry has developed in recent years, about 100 investments have been suspended. The situation in the US is unclear. Although Barack Obama signed the Paris Agreement, current united States President Donal Trump has spoken out about this agreement and in numerous speeches and is eager to return to the dominant role of coal in the American economy. Poland still maintains the carbon structure of the power industry, but the Minister of Energy has announced that the new block at the Ostrołęka power plant will be the last coal-fired power plant to be built in Poland. This statement allows us to believe that there may be a return to Poland’s energy policy in the nearest future, and the long-awaited document, Poland’s energy policy until 2050, will determine the direction of change for the coming years.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 98; 187-198
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzynarodowe działania mające na celu przeciwdziałanie zmianom klimatu
    International efforts to combat climate change
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394594.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    zmiany klimatu
    emisje
    dwutlenek węgla
    gazy cieplarniane
    climate changes
    emissions
    carbon dioxide
    greenhouse gases
    Opis:
    Zagadnienia związane ze zmianami klimatu są obecnie jednym z najczęściej poruszanych tematów przez ekologów, ale także polityków i naukowców. Wzrost temperatury w ostatnich dekadach jest rzeczywiście wyższy niż poprzednio, w związku z czym istnieje obawa występowania niekorzystnych zmian klimatycznych prowadzących do pustynnienia gleb, częstszych klęsk żywiołowych, topnienia lodowców oraz podnoszenia się poziomu mórz i oceanów. Za te zjawiska według naukowców odpowiadają tzw. gazy cieplarniane, do których zalicza się między innymi CO2 . Dwutlenek węgla powstaje w przyrodzie w sposób naturalny, ale jest też wprowadzany do atmosfery przez człowieka poprzez spalanie paliw kopalnych. I właśnie na dążeniu do redukcji tego gazu skupiają się wysiłki wielu organizacji. Unia Europejska jest najbardziej zaangażowana w ustanawianiu ograniczeń emisyjnych. W artykule przedstawiono procentowy udział największych emitentów CO2 w UE oraz państwa, które w największym i w najmniejszym stopniu te ograniczenia wprowadziły w latach 2015/2014. Przedstawiono również ważniejsze inicjatywy o zasięgu globalnym, do których zaliczamy między innymi Szczyt ziemi w Rio de Janeiro, Protokół z Kioto, czy też szczyt klimatyczny w Paryżu COP21 z 2015 r. Pokazano również ważniejsze inicjatywy o zasięgu krajowym. Wszystkie działania zmierzają do zaostrzenia norm emisji, co z pewnością doprowadzi do jej zmniejszenia, niestety takie działania mogą doprowadzić też do ucieczki przemysłu z Europy i tym samym do pogorszenia sytuacji gospodarczej i społecznej w tym regionie. Polska jako kraj, w którym największy udział w wytwarzaniu energii elektrycznej ma węgiel, znalazła się w trudnej sytuacji. Ograniczanie emisji CO2 wiąże się z koniecznością zamykania starych nieefektywnych elektrowni i elektrociepłowni, a to generuje wysokie nakłady inwestycyjne. Odchodzenie od węgla wymusi też redukcję zatrudnienia w polskich kopalniach, co jest zjawiskiem niekorzystnym społecznie, zwłaszcza, że dotyczy jednego regionu, czyli Śląska.
    Issues related to climate change are now one of the most discussed topics by environmentalists, but also politicians and scientists. The temperature rise in recent decades is actually higher than before and therefore there is a fear of adverse climate change leading to desertification of soils, frequent natural disasters, melting glaciers and rising sea levels. Behind these phenomena by researchers in their so-called greenhouse gases, which include, among others CO2. Carbon dioxide occurs in a natural way, but it is also introduced into the atmosphere by humans through the burning of fossil fuels. It is on a quest to reduce this gas focus the efforts of many organizations. The European Union is the most involved in setting emission limits. The article presents the percentage share of the largest CO2 emitters in the EU and the countries which have the greatest and the least of these restrictions introduced in the years 2015–2014. It also presents important global initiatives, which include among others, the Earth Summit in Rio de Janeiro, the Kyoto Protocol, or the climate summit COP21 in Paris from 2015. Also shown are the major initiatives on a national scale. All activities are aimed at tightening the emission standards, which will lead to decrease it, but such actions could lead to a flight of industry from Europe and thus to a worsening economic and social situation in the region. Poland as a country in which the largest share in electricity generation is coal found itself in a difficult situation. Reducing CO2 emissions requires the closure of old inefficient power plants and generates high investment costs. Moving away from coal will force a reduction in employment in Polish mines, which is a socially negative phenomenon, especially as it relates to one region – the Upper Silesia.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 95; 243-252
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzynarodowy rynek pelletów drzewnych
    International biomass market
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394137.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    biomasa
    zrębki
    pellety
    ceny
    biomass
    wood chips
    pellets
    process
    Opis:
    Biomasa jest jednym z najczęściej wykorzystywanych źródeł energii odnawialnej. Drewno od wieków służyło człowiekowi do ogrzewania swoich domostw, a w dzisiejszych czasach jest istotne podczas wytwarzania energii elektrycznej. W artykule omówiono zagadnienia prawne związane z biomasą, przedstawiono klasyfikację biomasy do celów energetycznych, parametry jakościowe wybranych paliw ekologicznych, wymagania jakościowe dotyczące biomasy, a także handel biomasą w świecie. W artykule porównano wymagania jakościowe stawiane biomasie kupowanej przez poszczególne spółki z sektora elektroenergetycznego (głównie wymiary, wartość opałową, zawartość wilgoci, zawartość popiołu, siarki i chloru). Wykonano także analizę ceny pelletów drzewnych na rynkach międzynarodowych, reprezentowanych przez giełdy: RBCN, EEX oraz BALTPOOL. Z analizy rynku wyraźnie wynika, że międzynarodowy rynek pelletu przemysłowego zdominowany jest przez handel międzykontynentalny, dotyczy to głównie wymiany pomiędzy Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej, jako producentem, i Europą, jako konsumentem. Najwięcej biomasy importuje Wielka Brytania, przede wszystkim dla swojej elektrowni biomasowej Drax, a biomasa ta pochodzi z USA i Kanady. Oprócz Wielkiej Brytanii znaczącymi importerami pelletu drzewnego są Holandia, Belgia i Dania. Sądząc po zainteresowaniu polskich firm energetycznych zakupem biomasy, również w Polsce należy spodziewać się rozwoju rynku biomasowego.
    Biomass is one of the most frequently used sources of renewable energy. For centuries, wood has been used by people to heat their homes, and nowadays it is also used to generate electricity. The article discusses legal issues related to biomass, classification of biomass for energy purposes, quality parameters of selected ecological fuels, quality requirements for biomass, as well as biomass trade in the world. The article compares the quality requirements for biomass purchased by individual companies from the power sector (mainly dimensions, calorific value, moisture content, ash content, sulfur and chlorine). An analysis of the price of wood pellets on international markets, represented by the biomass stock exchanges: RBCN, EEX and BALTPOOL was also performed. The market analysis clearly shows that the international market for industrial pellets is dominated by intercontinental trade, which mainly concerns exchanges between the United States of America as a producer and Europe as a consumer. The largest amount of biomass is imported by the United Kingdom, mainly for its Drax biomass power plant, and this biomass comes from the USA and Canada. In addition to Great Britain, significant importers of wood pellets are the Netherlands, Belgium and Denmark. Judging by the interest of Polish energy companies in the purchase of biomass, also in Poland, the development of the biomass market should be expected.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 105; 75-84
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prognozy popytu na paliwa i energię w Polsce i na świecie
    Forecasts of demand for fuels and energy in Poland and in the world
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Wyrwa, A.
    Pluta, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/319310.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    energia
    paliwa
    prognozy
    energy
    fuels
    proposals
    Opis:
    W artykule zostaną przedstawione prognozy zapotrzebowania na paliwa i energię zarówno w Polsce jak i w świecie. Autorzy przedstawią i porównają różne scenariusze rozwoju opracowane przez uznane zespoły eksperckie oraz pokażą własne prognozy i przewidywania na następne lata. W artykule zostaną pokazane zasoby surowców energetycznych, popyt, podaż oraz możliwości ich wykorzystania w kolejnych latach. Zostanie też zwrócona uwaga na aspekty społeczne. Jak wiadomo same zasoby nie dają gwarancji ich wydobycia i wykorzystania. Silny nacisk ze strony ekologów i lokalnych społeczności może zablokować nawet ekonomiczne bardzo opłacalne inwestycje. Klasycznym przykładem jest węgiel brunatny. Z tego surowca wytwarzana jest najtańsza energia elektryczna w Polsce, ale sprzeciw lokalnych społeczności nie pozwala na udostępnianie nowych odkrywek w kraju, chociaż za naszą zachodnią granicą Niemcy nie napotykają na tego typu problemy. Z drugiej jednak strony, surowce kopalne kiedyś ulegną całkowitemu sczerpaniu i trzeba będzie sięgnąć po alternatywne źródła energii. Słońce, wiatr i woda oraz energia geotermiczna stwarzają możliwości ich wykorzystania dla potrzeb ludzkości, choć nie wszędzie i nie zawsze jest to możliwe, a w większości przypadków jest nieopłacalne. Innym źródłem energii jest energia atomowa. Gdy budowano pierwsze elektrownie atomowe przewidywano, że energia elektryczna będzie tak tania, że będzie można z niej korzystać za darmo. Później jednak okazało się, że choć koszty produkcji nie są wysokie to koszty inwestycyjne są tak ogromne, głównie ze względów bezpieczeństwa, że wielu inwestycji w ogóle nie rozpoczęto, choć były takie plany. Również kilka poważnych awarii, zwłaszcza w Czarnobylu i w Fukushimie nastawiło negatywnie społeczeństwa wielu krajów to tego typu inwestycji. Należy podchodzić bardzo sceptycznie do planów budowy elektrowni jądrowej w Polsce, gdyż przygotowania do jej realizacji trwają już bardzo długo ale żadna konkretna decyzja nie została podjęta. Autorzy z niecierpliwością oczekują obiecywanego od dawna dokumentu rządowego Polityka energetyczna Polski do 2050 roku. Powinien on określić kierunki rozwoju energetyki w Polsce i wytyczyć działania na następne lata. Obserwując działania rządu i słuchając wystąpień ministra i wiceministrów energii oraz znając potencjał górnictwa i energetyki w Polsce można zakładać, że węgiel nadal pozostanie podstawowym surowcem energetycznym w naszym kraju. Działania modernizacyjne, konsolidacja podmiotów wydobywczych oraz rosnące ceny węgla w świecie pozwalają optymistycznie patrzeć w przyszłość. Również prowadzone inwestycje w energetyce, tzn., budowa nowych bloków w elektrowni Kozienice, Opole, Jaworzno oraz plany inwestycji w Ostrołęce umocnią węglowy wizerunek naszej energetyki. Choć przyszłość jest niepewna ze względu na coraz ostrzejsze normy emisji gazów cieplarnianych i nieznane ceny uprawnień do emisji CO2 w ramach EU ETS jak również dążenie Komisji Europejskiej do dekarbonizacji gospodarki unijnej, budowane dziś nowe bloki energetyczne będą pracowały przez wiele lat ale energia elektryczna w nich wytwarzana może być droższa. Niemniej jednak opieranie gospodarki na rodzimych surowcach energetycznych daje gwarancję większego bezpieczeństwa energetycznego niż korzystanie z surowców importowanych. Zwłaszcza gaz, wygodny w użyciu i dający możliwości szybkiej reakcji na zmianę zapotrzebowania na energię elektryczną jest surowcem bardzo zależnym od koniunktury politycznej i zdecydowanie droższy od węgla. Jak widać prognozy popytu na paliwa i energię zależą od bardzo wielu czynników dlatego w artykule zostaną przedstawione różne scenariusze, a który okaże się prawdziwy będzie można sprawdzić dopiero po latach.
    The article presents the forecasts of demand for fuels and energy in both Poland and worldwide. The authors present and compare various development scenarios developed by recognized expert teams and original forecasts and predictions for the next years. The article presents the energy resources, the demand and supply for them, and the possibilities of their use in the following years. Special attention is paid to social aspects. As we know, the resources themselves do not guarantee their extraction and use. Strong pressure from environmentalists and local communities can block even the most economically viable investments. A classic example is lignite. The mentioned raw material is the source of the cheapest electricity in Poland, but the opposition of local communities prevents the development of new opencast mines, despite the fact that our neighbor from the West, that is Germany, is not facing such problems. On the other hand, it is inevitable that fossil energy resources will become depleted and alternative sources of energy will have to be used. Solar, wind, and water power, plus geothermal energy can be used for the needs of mankind - but not everywhere and not always; in fact, in most cases their use is not economically viable. Another source of energy is nuclear power. When the first nuclear power plants were built, it was predicted that electricity would be so cheap that it would be possible to use it for free. However, it turned out that although the production costs are not high, the investment costs are so huge, mainly due to security reasons, that many investments were not started at all, even though they were planned. In addition, several major accidents, especially in Chernobyl and Fukushima, are the reason why societies in many countries have developed a negative attitude towards this type of investment. One should be very skeptical about plans to build a nuclear power plant in Poland; while preparations have been going on for a very long time, no decision has been made yet. The authors are waiting for the long-promised government document titled the Energy Policy of Poland until 2050 It should determine the directions of energy development in Poland and determine the actions to be taken in the next years. Looking at the government's actions, listening to the speeches of the minister and deputy ministers of energy, and knowing the potential of mining and energy industry in Poland, it can be assumed that coal will remain the main energy resource in our country. Modernization activities, consolidation of mining entities, and the worldwide increase in coal prices allow for an optimistic outlook. Also, investments in the energy sector, i.e. the new units installed in the Kozienice, Opole, and Jaworzno power plants, and the investments planned at Ostrołęka, will strengthen the future position of coal in the energy sector. Although the future is uncertain due to the increasingly stringent greenhouse gas emission standards, unknown prices of CO2 emission allowances under the EU ETS, and the European Commission's efforts to decarbonize the EU economy, the new energy units will be used for many years. However, the power produced in them may be more expensive. Nevertheless, basing the economy on the domestic energy sources guarantees greater energy security than the imported raw materials. This is particularly evident in the case of natural gas, convenient to use and responsive to electricity demand changes, which is very dependent on the political situation and definitely more expensive than coal. It is clear that the forecasts of demand for fuels and energy depend on a number of factors. Therefore the article presents various scenarios. Which one will turn out to be real? This question will be answered in the future.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2017, R. 18, nr 2, 2; 145-152
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The trade of energy commodities between the European Union and the United States – crude oil and natural gas
    Analiza przepływów surowców energetycznych pomiędzy Unią Europejską a USA – ropa naftowa i gaz ziemny
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Szurlej, A.
    Tora, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216757.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    energy resources
    crude oil
    natural gas
    unconventional deposits
    petroleum products
    surowce energetyczne
    ropa naftowa
    gaz ziemny
    złoża niekonwencjonalne
    produkty ropopochodne
    Opis:
    The trend towards globalization can be observed for many years. It is reflected by the ongoing elimination of trade barriers between countries and the introduction of a system of mutual recognition of quality standards. The best example is the European Union, where a common market for many industries has been developed. Such a common market has already existed before in the United States of America and that this is why the negotiations on the merger of the largest and most developed economies in the world started in 2013. The currently negotiated agreement, the Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) is designed to eliminate barriers to trade and capital flows between the two mentioned markets. The article attempts to evaluate the trade of energy commodities, namely crude oil and natural gas, between the European Union and the United States. The estimates for the next years are based on historical data and the current state. [...]
    Od wielu lat daje się zauważyć dążenie do globalizacji. Przejawia się ono znoszeniem barier celnych pomiędzy państwami, a także wprowadzaniem wspólnych ujednoliconych standardów produkcyjnych. Najlepszym przykładem jest Unia Europejska, gdzie w wielu dziedzinach udało się stworzyć wspólny rynek. Taki wspólny rynek istniał już wcześniej w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej i właśnie dlatego w 2013 roku podjęto negocjacje w sprawie połączenia tych największych i najlepiej rozwiniętych gospodarek świata. Negocjowane obecnie porozumienie, nazwane Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (ang. Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP), ma pomóc w zniesieniu barier w przepływach towarowych i kapitałowych pomiędzy tymi rynkami. W artykule podjęto próbę analizy przepływów surowców energetycznych, a konkretnie ropy naftowej i gazu ziemnego, pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską. Na podstawie danych historycznych oraz obecnego stanu przedstawiono prognozy na najbliższe lata. [...]
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2016, 32, 4; 141-155
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Realizacja polityki energetycznej w obszarze gazu ziemnego
    Energy policy implementation in natural gas
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Szurlej, A.
    Janusz, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283719.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    gaz ziemny
    polityka energetyczna
    bezpieczeństwo energetyczne
    liberalizacja
    natural gas
    energy policy
    energy security
    liberalization
    Opis:
    W artykule zostały przybliżone dwa dokumenty rządowe: „Polityka energetyczna Polski do 2030 roku” oraz projekt „Polityki energetycznej Polski do 2050 roku”. Poddano ocenie szczegółowe zadania z Polityki energetycznej Polski do 2030 roku w sektorze gazu ziemnego, ze szczególnym uwzględnieniem działań, które miały miejsce w ciągu ostatnich lat, w zakresie dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego. Przybliżono wpływ zmian otoczenia regulacyjnego na liberalizację rynku gazu. Ponadto zwrócono uwagę na znaczenie gazu jako surowca energetycznego oraz zmieniającej się jego roli w zależności od przyjętego scenariusza w projekcie przyszłej polityki energetycznej. Z informacji przekazywanych przez przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki wynika, że dokument ten zostanie ogłoszony dopiero w grudniu bieżącego roku po zakończeniu obrad konferencji stron ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatycznych (COP21), któ- ra odbędzie się w Paryżu. Wstrzymanie prac nad projektem wynika z konieczności uwzględnienia w polityce energetycznej Polski globalnych ustaleń klimatycznych, a zwłaszcza rozstrzygnięć na poziomie UE. Przyjęcie przez delegatów ostrzejszych niż obecnie limitów emisji gazów cieplarnianych, zwłaszcza CO2, może wymusić wprowadzenie w Polsce scenariusza gaz + OZE, który w chwili obecnej jest scenariuszem alternatywnym, podczas gdy najbardziej prawdopodobnym, na chwilę obecną, jest scenariusz zrównoważony.
    The paper presents two government documents: Energy Policy of Poland until 2030, and a draft Energy Policy of Poland until 2050. It assesses thoroughly specific tasks of the Polish Energy Policy until 2030 in the natural gas sector, with particular emphasis put on action taken over the past years aiming to diversify the natural gas supply. The impact of changing regulatory environment on the gas market liberalisation has been shown as well. Furthermore, the paper stresses the importance of gas as an energy source and its changing role depending on the scenario adopted in the draft future energy policy. According to information provided by the representatives of the Minister for Economic Affairs, this document will not be announced until December this year, following the close of the Conference of the Parties to the United Nations Framework Convention on Climate Change (COP21), to be held in Paris. The fact of not continuing the works on the draft results from consistency with global climate positions within the Polish Energy Policy, and in particular with solutions at the EU level. If the delegates adopt more stringent than currently accepted emission limits of greenhouse gases, especially CO2, it may force Poland to introduce the gas + RES scenario, which is currently an alternative scenario, whereas the most probable today is the balanced scenario.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2015, 18, 2; 5-17
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ porozumienia paryskiego i systemu EU ETS na rynek węglowy
    Impact of the Paris Agreement and the EU ETS system on the carbon market
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Piwowarczyk-Ściebura, K.
    Brożek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394387.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    polityka klimatyczno-energetyczna
    system EU ETS
    rynek węglowy
    climate and energy policy
    power industry
    EU ETS system
    Opis:
    W artykule przedstawiono wpływ międzynarodowych umów klimatycznych na przemysł energetyczny i węglowy. Ostatnie zawarte porozumienie, podpisane w Paryżu, określa globalny plan, pozwalający minimalizować groźne dla klimatu skutki globalnego ocieplenia, wynikłego między innymi z emisji dwutlenku węgla. Kluczową rolę w podpisaniu tego pierwszego na świecie prawnie wiążącego porozumienia odegrała Unia Europejska, która również jest prekursorem, we wdrożeniach dotyczących handlu emisjami dwutlenku węgla (Emission Trading Scheme – ETS w Unii Europejskiej). Zaprojektowany w USA system handlu emisjami CO2 stał się wzorem dla Komisji Europejskiej, która zaproponowała opartą na nim dyrektywę 2003/87/WE. Ponadto, w artykule zwrócono uwagę na korelację cen EUA ( European Union Allowances ) z cenami węgla w portach ARA, oraz na rolę rynku węgla na określenie wartości uprawnień CO2.
    The aspect of climate change in the modern world is one of the broader issues of global social and economic policy. Climate change implies a modification of the business environment, especially the energy sector. Any change in the conditions in which the company operates is the cause, the effect of which becomes its financial situation during the relevant period. Therefore, climate policy will play an increasingly important role in shaping the energy of the future. At present, energy companies are taking measures to process primary energy from fossil fuels, in particular coal, in an efficient and environmentally friendly way. The article presents the impact of international climate agreements on the energy and coal industries. The latest agreement signed in Paris defines a global plan to minimize the dangerous effects of global warming on the climate arising from carbon emissions. The most important outcome of the agreement was the unification of many countries with a common goal. The European Union played a key role in signing the first legally binding agreement in the world, which is also a forerunner in the carbon trading system: EU ETS (European Union Emission Trading Scheme) The US-based CO2 emissions trading system has become a model for the European Commission. In addition, the article highlights the correlation between the EUA ( European Union Allowances) and “ARA coal” prices as well as the role of the coal market in price formation of emission allowances.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 98; 91-101
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rynek uprawnień do emisji CO2 w Unii Europejskiej
    The market for CO2 emission allowances in the European Union
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Grudziński, Z.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/166844.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    rynek uprawnień do emisji
    handel emisjami
    ograniczanie emisji
    emission allowance market
    emissions trading
    emission reduction
    Opis:
    W artykule przedstawiono funkcjonowanie systemu handlu emisjami w Unii Europejskiej, zwracając uwagę na fakt, że UE jest prekursorem wdrażania tego systemu, który obecnie rozprzestrzenia się również na inne kraje i regiony. Pokazano jak zmieniały się ceny uprawnień w latach 2016-2017, a także przedstawiono prognozy na kolejne lata aż do 2030 roku. Ceny uprawnień podano zarówno jako notowania dzienne, jak i średnie kwartalne. Przedstawiono też ceny w poszczególnych okresach rozliczeniowych, czyli w latach 2006-2008, 2008-2013 oraz 2013-2018. W dalszej części artykułu omówiono ilości poszczególnych substancji, wyemitowanych w roku 2015 przez źródła spalania zaangażowane w produkcję energii elektrycznej oraz energii elektrycznej i ciepła oraz wskaźniki emisyjności obliczone z uwzględnieniem wielkości wyprodukowanej energii elektrycznej, a także wielkości emisji CO2 w latach 2015 i 2016 dla poszczególnych branż. W zestawieniach pokazano wielkość emisji gazów cieplarnianych w UE w latach 1990 – 2015, w tonach ekwiwalentu CO2, ogółem i w przeliczeniu na osobę w wybranych krajach UE.
    The article presents the functioning of the emissions trading system in the European Union, noting the fact that the EU is a precursor to the implementation of this system, which is now also spreading to other countries and regions. It was shown how the prices of allowances changed in 2016-2017, and forecasts for subsequent years until 2030 were presented. The prices of allowances are given both as daily and quarterly averages. The prices were also presented in individual settlement periods, i.e. in 2006-2008, 2008-2013 and 2013-2018. The next part of the article discusses the amounts of individual substances, emitted in 2015 by combustion sources involved in the production of electricity and electricity and heat, and emission ratios calculated taking into account the volume of electricity produced, as well as CO2 emissions in 2015 and 2016 for individual industries. The list shows the volume of greenhouse gas emissions in the EU in the years 1990 - 2015, in tonnes of CO2 equivalent, total and per capita in selected EU countries.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 4; 37-44
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Występowanie fosforu w węglu kamiennym
    Occurence of phosphorus in hard coal
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Ozga-Blaschke, U.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216181.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    fosfor
    minerały fosforu
    węgiel kamienny
    GZW
    phosphorous
    phosphorus minerals
    hard coal
    Upper Silesian Coal Basin
    Opis:
    W artykule przedstawiono zagadnienie występowania fosforu w węglu. W oparciu o studia literaturowe scharakteryzowano fosfor, nie tylko jako pierwiastek powszechnie występujący w organizmach żywych, w komórkach zwierzęcych i roślinnych, a także w kościach, lecz przede wszystkim jako nieodłączny składnik węgla. Pokazano genezę występowania fosforu w węglu. Zwrócono uwagę na przechodzenie fosforu bezpośrednio z roślinności tworzącej węgiel, jak również przez infiltrację wód przez paleotorfowisko, procesy terygeniczne i wulkanogeniczne. Fosfor w roślinach może podlegać mineralizacji poprzez działanie grzybów i bakterii. Tego typu procesy utleniania prowadzą do tworzenia się macerałów inertnych w węglu. Poddano też analizie rozkład fosforu w węglu. Może on mieć różnoraki charakter, fosfor może być związany z substancją organiczną lub nieorganiczną. Nie znaleziono natomiast korelacji pomiędzy zawartością fosforu w węglu a współczynnikiem refleksyjności witrynitu, będącym miarą stopnia metamorfizmu. Porównano wyniki badań wielu naukowców zajmujących się problematyką występowania pierwiastków śladowych w węglach zarówno polskich jak i zagranicznych. Omówiono minerały fosforu znajdujące się w węglu. Podstawowe to: goyazyt, gorceixyt, crandalit, ksenotym, monacyt i apatyt. Niektóre minerały związane są z tonsteinami, co może świadczyć o ich pochodzeniu wulkanicznym. Zasadniczą część artykułu, poświęcono zawartości fosforu w węglu. Przedstawiono zawartość fosforu w węglach pochodzących z różnych zagłębi węglowych w świecie, między innymi z USA, Wielkiej Brytanii, Australii, RPA, Indii, Japonii, dawnego ZSRR, Kanady oraz Polski. Przedstawiono również zawartość fosforu w popiołach węglowych oraz w różnych rodzajach skał osadowych towarzyszących złożom węgla. Na podstawie licznych badań stwierdzono, że średnia zawartość fosforu w światowych węglach wynosi 500 ppm, co tylko nieznacznie odbiega od średniej zawartości fosforu w polskich węglach - 404 ppm. Maksymalna zawartość fosforu występuje w węglach indyjskich i wynosi 5640 ppm. W dalszej części artykułu przedstawiono zawartość fosforu w węglach GZW z podziałem na serie litostratygraficzne, pokłady bilansowe oraz łupki węglowe. Pokazano także zawartość fosforu w węglach kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. będącej producentem węgli koksowych. Jak wiadomo, zawartość fosforu w węglu koksowym jest jednym z podstawowych parametrów świadczących o jego wartości użytkowej, w związku z czym znajomość tego parametru ma zasadnicze znaczenie z punktu widzenia sprzedaży węgla koksowego.
    Occurrence of phosphorus in hard coal has been discussed in the present study. Based on literature, the phosphorus has been characterized not only as element occurring in live organisms, animal and plant cells, in bonds, but first of all, as inseparable constituent of hard coal. Origin of the phosphorus occurrence in hard coal has also been discussed. The attention was paid not only at phosphorus delivery from the plants forming the coal, but also at the problem of water infiltration though peat-bog, as well as terrigene and volcanic processes. Phosphorus occurring in plants can be exposed to mineralization accompanied with fungus and bacteria activity. Such type of oxidation leads to formation of neutral macerals in coal. A problem of phosphorus decomposition in coal was also examined. The decomposition can be run in differentmodes. Phosphorus presence can be related with organic or inorganic substance. However, correlation between phosphorus content in coal and vitrinite reflexivity, being a metamorphism measure, was not proved. Various examination results cited by various scientists involved in problems of the trace element occurrence in coals occurring in Poland, and through over the World, were compared. Phosphorus minerals occurring in hard coal, mainly: goyazyt, gorceixyt, crandalcit, xenotime, monzite and apatite, were also discussed. Origin of some minerals is related with tonstein, what can prove their volcanic origin. Problem of the content of phosphorus in hard coal comprises fundamental part of the article. Content of phosphorus in hard coal derived from various coal basins, among the others from USA, Great Britain, Australia, RPA, India, Japan, and Russia, has been also discussed. Content of phosphorus in coal ashes and various types of sedimentary rocks accompanying coal deposits, has also been presented. Based on numerous examinations it has been proved that the mean phosphorus content in worldwide coals amounts for 500 ppm, what only slightly differs from the phosphorus content observed in Polish coals - 404 ppm. Maximal phosphorus content was observed in India coals, amounting for 5640 ppm. Phosphorus content in coals from the Upper Silesian Coal Basin, including classification into lithostratigraphic series, balance beds and coal shales, has been presented in the next part of the present study. Phosphorus content in coals exploited by Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. producing coking coal, was also presented. As commonly known, phosphorus content in coking coal is an important factor of its usability, thus this parameter is a critical factor for sale of the coking coal.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 1; 23-35
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prognozy wydobycia, konsumpcji i salda wymiany surowców energetycznych w Polsce
    The forecasted production, consumption, and net exports of energy resources in Poland
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Sikora, A.
    Sikora, M. P.
    Szurlej, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952557.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    energia pierwotna
    wydobycie
    konsumpcja
    paliwa stałe
    ropa naftowa
    gaz ziemny
    prognoza
    production
    consumption
    primary energy
    solid fuels
    crude oil
    natural gas
    forecast
    Opis:
    W artykule podjęto próbę opracowania prognozy dotyczącej wydobycia, konsumpcji i salda wymiany z zagranicą surowców energetycznych będących źródłem energii pierwotnej w Polsce. Ze względu na brak nowej polityki energetycznej Polski, autorzy oparli się na dostępnych dokumentach zarówno krajowych, jak i zagranicznych, z których najważniejsze to nadal obowiązująca Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, przyjęta w 2009 r. oraz Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2050 roku opracowana przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A. Uwzględniono również Projekt Polityki energetycznej Polski do 2050 roku wraz z najważniejszymi analizami prognostycznymi wykorzystywanymi podczas jego przygotowywania. W artykule odniesiono się do prognozy Krajowej Agencji Poszanowania Energii wykazując jej liczne błędy, jak na przykład nieuwzględnianie: spadków cen nośników energii na światowych rynkach, możliwych wzrostów cen uprawnień do emisji CO2 w Unii Europejskiej, czy też zakładanie zbyt niskich celów wykorzystywania OZE w polskiej gospodarce. Autorzy artykułu wyrazili pogląd co do możliwości uruchomienia pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej w połowie trzeciej dekady obecnego stulecia. W dalszej części artykułu przedstawiono prognozy dotyczące wydobycia, zużycia i salda wymiany węgla kamiennego i brunatnego, ropy naftowej i gazu ziemnego w Polsce w perspektywie do 2040 roku. Zwrócono uwagę na prognozowany spadek poziomu wydobycia węgla w Polsce, zwłaszcza węgla kamiennego, co zwiększy import tego surowca do Polski. W przypadku gazu ziemnego planowany jest wzrost wydobycia do poziomu 8,5 mld m3 w 2040 roku, ale w najbliższych latach nadal głównym dostawcą gazu ziemnego do Polski będzie rosyjski Gazprom, a zapotrzebowanie będzie uzupełniane przez terminal LNG w Świnoujściu. Jeszcze poważniejsza, z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego, jest sytuacja związana z dostawami ropy naftowej do Polski. Jeszcze w 2015 r. aż 88% krajowego zapotrzebowania na ropę naftową było pokrywane dostawami z Rosji (ropa REBCO) (POPiHN 2017). W 2016 r. udział ten znacząco się obniżył do 81%, mimo obowiązujących kontraktów z firmami rosyjskimi i już 1/4 surowca, który trafia do Grupy LOTOS pochodzi z krajów Zatoki Perskiej, a w przypadku PKN ORLEN udział dostawców alternatywnych wobec dostaw z kierunku wschodniego wynosi 12% (POPiHN 2017).
    This paper is an attempt to forecast the production, consumption, and net exports of energy resources used as primary energy sources in Poland. Due to the fact that a new energy policy of Poland is under development, the authors relied on the available domestic and foreign documents, the most important of which include the Energy Policy of Poland until 2030, adopted in 2009, and the Forecast of fuel and energy demand until 2050 developed by the Polish National Energy Conservation Agency (KAPE). A draft of the Polish Energy Policy until 2050, together with the most important prognostic analyses used during its development, was also taken into account. The article criticized the forecast of the Polish National Energy Conservation Agency for numerous errors, including not taking into account decreasing energy prices in world markets, ignoring the possible increases in prices of CO2 emission allowances in the European Union, or setting too low renewable energy target for Poland. The authors of the paper are also sceptical about the possibility of launching the first nuclear power plant in Poland in the middle of the third decade of the current century. The forecasts for production, consumption and net exports of bituminous coal and lignite, crude oil, and natural gas in Poland in the perspective of 2040 are presented in the following sections of the article. Special attention has been paid to the projected decrease in the level of coal mining in Poland, especially in the case of bituminous coal, which will increase the import of this raw material to Poland. In the case of natural gas, it is planned to increase the output to 8.5 billion cubic meters in 2040. However, in the coming years Gazprom will continue to be the main supplier of natural gas to Poland, while the demand will be supplemented by the LNG terminal in Świnoujście. From the point of view of energy security, the situation is even more complicated when it comes to the supply of crude oil to Poland. Until 2015, as much as 88% of domestic demand for oil was covered by supplies from Russia (REBCO oil) (the Polish Oil Industry and Trade Organisation; POPIHN 2017). In 2016, this share decreased significantly to 81% despite the contracts with Russian companies; currently, a quarter of the raw material delivered to Grupa LOTOS S.A. is shipped from the Gulf countries. In the case of PKN ORLEN, the share of alternative suppliers against supplies from the east is 12% (POPIHN 2017).
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2017, 20, 2; 41-58
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasady optymalizacji dostaw surowców dla przedsiębiorstw sektora mineralnego i energetycznego
    Principles of optimization of supplies for mineral and energy industries
    Autorzy:
    Suwała, W.
    Kudełko, M.
    Olkuski, T.
    Szurlej, A.
    Wyrwa, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395057.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    dostawy surowców
    modele matematyczne
    bilansowanie dostaw i popytu
    optymalizacja dostaw
    raw materials supplies
    mathematical models
    balancing of supplies and demand
    optimization of supplies
    Opis:
    Warunki rynkowe funkcjonowania przedsiębiorstw sprawiają, że coraz większą uwagę poświecą się obniżeniu kosztów procesów technologicznych. w kosztach procesów przetwórstwa surowców i nośników energii pierwotnej największy udział mają zazwyczaj koszty przetwarzanego surowca, stąd też ich obniżanie jest decydujące dla ekonomicznej efektywności i konkurencyjności tych procesów. artykuł podejmuje problem konstrukcji systemów optymalizacji dostaw surowców dla przedsiębiorstw przetwarzających surowce, w tym dla wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej. omówiono założenia dla takiej optymalizacji, to jest zasady reprezentacji producentów, konsumentów i surowców. Te ostatnie powinny być dzielone na klasy jakościowe, tak aby można było uwzględnić dopasowanie dostaw do wymagań odbiorów. Producenci i konsumenci mogą być reprezentowani przez technologie reprezentujące uśrednione cechy przedsiębiorstw stosujących te same lub podobne procesy produkcyjne, lub obiekty o właściwościach indywidualnych przedsiębiorstw. Podano także zasady formułowania warunków - ograniczeń dla odpowiedniego modelu oraz jego funkcję celu - kryterium minimalizacji kosztów. Najważniejsze formuły modelu dotyczą bilansu gatunków surowców, ilości dostaw do poszczególnych odbiorców oraz wymagań jakościowych w stosunku do dostaw. Te mogą być sformułowane jako lista gatunków dopuszczonych do dostaw dla każdego z odbiorców lub jako średnie parametry jakościowe dostarczanych surowców. W części końcowej omówiono przykład systemu optymalizacji dostaw węgla kamiennego zrealizowanego dla potrzeb badań rozwoju podsystemu wytwarzania energii elektrycznej w Polsce. System ten bazował na dwu modelach: podaży węgla i bilansowania dostaw. Rozdzielenie takie wynikało z konieczności dostosowania do koniecznych zmian w dostawach gatunków węgli. Jeżeli popyt na surowce ulega zasadniczym zmianom, struktura i potencjał dostawców muszą być odpowiednio dostosowane np. poprzez zwiększenie mocy produkcyjnych lub wprowadzenie procesów technologicznych dla poprawy jakości dostarczanych surowców. System dotychczas wykorzystywany dla celów prac nad rozwojem energetyki może być przystosowany do optymalizacji wyborów krótkoterminowych przyczyniając się do zmniejszenia kosztów operacyjnych wytwórców.
    The market conditions of the functioning of companies make it so that more and greater attention should be devoted to reducing the costs of technological processes. within the costs of the mineral and energy transformation processes, the largest share was cost of raw materials supplied, hence reduction of their costs will be decisive for the economic efficiency and competitiveness of these processes. The paper undertakes the problem of optimization of raw materials supply systems for the transformation processes, mainly production of electricity and heat in the national power generation system. Discussed are foundations for such an optimization, which are representations of suppliers and raw materials delivered. The latter must be divided into grades - quality classes, to allow for taking into account the necessary match of supplies to qualitative requirements of the transformation processes. Producers and consumers may be represented as technologies representing the average characteristics of installations using the same or similar production processes, or plants with individual installations properties. The rules for the formulation of the equations and constraints for the model and its objective function - the criterion of minimizing costs are discussed. The most important formulas relate to materials balances, limits on the amounts of production and deliveries to the individual customers as well as quality requirements in relation to the supplies. These may be expressed as a list of the grades or classes authorized to supply each of the users or as a medium of quality parameters for supplied materials. The final section discusses the example of an optimization system for coal supplies made for the needs of the research on development of the production of electricity in Poland. This system was based on two models: coal supply and balancing of supplies. Such separation was due to the need to adapt to the necessary changes in the supply of coal grades. if the demand for raw material is substantially altered, the structure and potential suppliers must be adjusted accordingly by increasing the capacity or the introduction of technological processes for the improvement of the quality of products. The system has been used as a coal supply data generator for the modelling activities in the development of the power industry and can be adapted to optimize short-term choices contributing to a reduction of the operating costs of transformation processes.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 90; 47-56
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Polish Natural Gas Market – Resources, Extraction, Import and Consumption
    Rynek gazu ziemnego w Polsce – zasoby, wydobycie, import, eksport i zużycie
    Autorzy:
    Olkuski, T.
    Tora, B.
    Budzyń, S.
    Szurlej, A.
    Andrusikiewicz, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/318066.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    gaz ziemny
    gaz łupkowy
    zasoby
    wydobycie
    import
    zużycie
    natural gas
    shale gas
    resources
    extraction
    consumption
    Opis:
    Poland has been dependent on natural gas supplies from the East for many years. This dependence is a problem for our country, as it reduces the energy independence and energy security of Poland. Therefore, attempts to change this situation have been made for many years. The construction of the gas terminal in Świnoujście was the most spectacular investment in this area. It will allow covering up to half of Polish gas demand, thus limiting the dependence on supplies from the east. Domestic natural gas resources, whose deposits are located in the Polish Lowland, Permian deposits of the Fore-Sudetic and Greater Poland region, and in Carboniferous and Permian deposits of Western Pomerania, are also used. Natural gas also occurs in the Carpathian Foredeep and in the economic zone of the Baltic Sea. However, the amounts of natural gas produced in Poland are not enough to cover the demand for this raw material. In 2017, the production amounted to 3.9 billion cubic meters, which allowed to cover less than one-quarter of the demand. Poland’s hopes for shale gas faded after unsatisfactory results of shale gas exploration. This is the reason for the importance of natural gas imports. In 2017 year it amounted to 11.4 billion cubic meters. To ensure stable supplies, gas pipelines and storage facilities are also needed. Recently, there have been numerous investments in this area, while the main project is the construction of the Baltic Pipe gas pipeline connecting Poland and Norway. The connections with Lithuania, the Czech Republic and Slovakia are also of strategic importance for Poland. The gas consumption in Poland is constantly increasing; this trend is likely to continue. Therefore, the current investments are of great importance.
    Polska od wielu lat jest zależna od dostaw gazu ziemnego ze wschodu. Zależność ta jest problemem dla naszego kraju, ponieważ zmniejsza niezależność energetyczną i bezpieczeństwo energetyczne Polski. Dlatego próby zmiany tej sytuacji zostały podjęte wiele lat temu. Najbardziej spektakularną inwestycją w tym zakresie była budowa terminalu gazowego w Świnoujściu. Pozwoli to na pokrycie do połowy polskiego zapotrzebowania na gaz, ograniczając tym samym zależność od dostaw ze wschodu. Wykorzystywane są również krajowe zasoby gazu ziemnego, których złoża znajdują się na Niżu Polskim, złoża permskie w regionie przedsudeckim i wielkopolskim oraz w utworach karbońskich i permskich Pomorza Zachodniego. Gaz ziemny występuje również w zapadlisku przedkarpackim oraz w strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego. Jednak ilość gazu ziemnego produkowanego w Polsce nie wystarcza na pokrycie zapotrzebowania na ten surowiec. W 2017 roku produkcja wyniosła 3,9 miliarda metrów sześciennych, co pozwoliło pokryć mniej niż jedną czwartą zapotrzebowania. Polska nadzieja na wydobycie gazu łupkowego upadła po niezadowalających wynikach poszukiwań geologicznych. Import gazu ziemnego do Polski jest znaczny. W 2017 roku wyniósł on 11,4 miliarda metrów sześciennych. Aby zapewnić stabilne dostawy, potrzebne są również gazociągi i magazyny. Niedawno przeprowadzono wiele inwestycji w tym obszarze, a głównym projektem jest budowa gazociągu Baltic Pipe łączącego Polskę i Norwegię. Połączenia gazociągami z Litwą, Czechami i Słowacją mają także strategiczne znaczenie dla Polski. Zużycie gazu w Polsce stale rośnie; ten trend prawdopodobnie będzie się utrzymywał, dlatego też aktualne inwestycje mają ogromne znaczenie dla gospodarki.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2018, R. 20, nr 2, 2; 301-310
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ katastrofy w Fukushimie na światowy popyt na węgiel energetyczny
    The impact of the Fukushima disaster on world steam coal demand
    Autorzy:
    Lorenz, U.
    Ozga-Blaschke, U.
    Stala-Szlugaj, K.
    Grudziński, Z.
    Olkuski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394214.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    efekt Fukushimy
    węgiel energetyczny
    zapotrzebowanie
    prognozy
    Fukushima effect
    steam coal
    demand
    forecast
    Opis:
    Zniszczenie japońskiej elektrowni jądrowej Fukushima spowodowało powrót dyskusji o przyszłości energetyki jądrowej na świecie. Rozważano, jaki wpływ miałoby zamknięcie elektrowni jądrowych na zapotrzebowanie na węgiel i inne nośniki energii. W artykule omówiono kilka prognoz, jakie ukazały się po katastrofie i uwzględniały tzw. efekt Fukushimy w odniesieniu do węgla energetycznego. Pierwsze analizy rynkowe wskazywały na możliwość znaczącego wzrostu zapotrzebowania na węgiel energetyczny. Z czasem okazało się, że tylko trzy kraje (Niemcy, Belgia i Szwajcaria) zdecydowały o całkowitym odstąpieniu od energetyki jądrowej. Liczący się (w skali handlu światowego) wzrost zużycia węgla mógłby nastąpić jedynie w Niemczech i w Japonii. Niemcy jednak bardzo intensywnie rozwijają energetykę odnawialną i na źródłach odnawialnych zamierzają bazować w przyszłości. Wzrost importu węgla do Niemiec będzie raczej konsekwencją likwidacji własnego górnictwa węgla kamiennego, a w mniejszym stopniu - skutkiem zamykania elektrowni jądrowych. Japonia praktycznie nie posiada własnych surowców energetycznych i musi opierać się na ich imporcie. Bez energetyki jądrowej zaspokojenie potrzeb energetycznych w horyzoncie średnioterminowym nie jest możliwe. Zapotrzebowanie na węgiel energetyczny na świecie będzie przede wszystkim uzależnione od stanu światowej gospodarki. Najwięksi producenci planują wzrost eksportu, co może powiększyć stan nadpodaży węgla na rynkach. Od kilku lat kluczowym czynnikiem wpływającym na popyt i ceny węgla na świecie był poziom zapotrzebowania na węgiel importowany w Chinach i Indiach. Spodziewane spowolnienie wzrostu gospodarczego w Chinach pociągnie za sobą mniejsze zapotrzebowanie na surowce i towary, co może odbić się również na rynkach węglowych. Zużycie węgla w krajach Unii Europejskiej ma tendencję malejącą, a polityka unijna nie jest przychylnie nastawiona do węgla.
    The damage to the Japanese nuclear power plant in Fukushima has caused a return to the discussion on the future of nuclear power generation around the world. The impact of shutting down nuclear power plant on the demand for steam coal and other energy carriers has been considerable. This paper describes several energy forecasts, published after the disaster, which took into account the so-called Fukushima effect - in relation to steam coal. The first market analyses indicated the possibility of a significant increase in steam coal demand. However, it appeared that only three countries (Germany, Belgium and Switzerland) decided for a total withdrawal from nuclear power. A significant increase in the global demand for coal would only come from Germany and Japan. Germany is intensively developing renewable sources of energy as a basis for future power generation. An increase in coal imports into Germany will be a consequence of domestic coal mining liquidation, and - to a lesser extent - the result of nuclear power plant closures. Japan possesses practically no domestic fossil fuel resources and must rely on imports. Without nuclear power, it is impossible to cover its energy needs in the middle term. Steam coal demand in the world will depend first of all on the condition of the global economy. Big coal producers plan to intensify coal exports, which could increase the oversupply of coal on the international markets. For several years, the level of imported coal demand in China and India has been the key factor influencing world coal demand and prices. An expected slowdown in the Chinese economy will lead to lower demand for goods and raw materials and also have an influence on the coal market. Coal consumption in EU countries shows a downward trend, and EU policy is not friendly to coal.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 82; 57-70
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza, formy występowania i zawartość chloru w węglu kamiennym
    Origin, forms of occurence and content of chlorine in hard coal
    Autorzy:
    Blaschke, W.
    Grudziński, Z.
    Lorenz, U.
    Ozga-Blaschke, U.
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394558.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel
    chlor
    spalanie
    korozja chlorkowa
    coal
    chlorine
    combustion
    chlorine corrosion
    Opis:
    W artykule przedstawiono chlor jako niepożądany składnik węgla zarówno podczas jego spalania, jak i w przypadku wykorzystywania go do procesów koksowniczych. Omówiono źródła tego pierwiastka w węglu oraz formy jego występowania. Przedstawiono także zawartości chloru w węglach występujących w różnych światowych złożach, między innymi w takich krajach jak Australia, Stany Zjednoczone, Kanada, Republika Południowej Afryki i inne. Omówiono problem korozji chlorkowej i poparto tekst licznymi równaniami chemicznymi, a na wykresie przedstawiono rozkład zawartości chloru jako wskaźnika skłonności do szlakowania.
    Article presents chlorine as a harmful component of coal both during its combustion and usage in coke making. The sources of this element in coal and forms of its occurrence has been described. The content of chlorine in different world coal beds has been showed, inter alia, in such countries like Australia, the US, Canada, South Africa and other. The chlorine corrosion has been discussed supplemented with numerous chemical equations. The distribution of chlorine content as an indicator of slagging propensity has been presented in the chart.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 77; 23-33
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ zawartości związków alkalicznych w węglu kamiennym na procesy jego użytkowania
    The influence of alkalies content in hard coal on its utilisation processes
    Autorzy:
    Blaschke, W.
    Grudziński, Z.
    Lorenz, U.
    Ozga-Blaschke, U.
    Olkuski, T.
    Stala-Szlugaj, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394630.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel
    związki alkaliczne
    koks
    spalanie
    coal
    alkalies
    coke
    combustion
    Opis:
    W procesach użytkowania i przetwórstwa węgla kamiennego zawartość, rodzaj i skład substancji mineralnej ma istotne znaczenie zarówno dla mechanicznej przeróbki węgla (rozdrabnianie, wzbogacanie, przygotowanie do procesów przetwórstwa), jak i dla procesów przetwórstwa. W artykule przedstawiono wpływ alkaliów na użytkowanie węgla kamiennego energetycznego oraz węgla koksowego. Związki alkaliczne występujące w węglu kamiennym wykorzystywanym w energetyce zwiększają jego skłonność do żużlowania i zanieczyszczania powierzchni grzewczych kotłów energetycznych. Na podstawie analizy jakościowej miałów węglowych, pochodzących z kopalń Kompanii Węglowej SA, przebadano skłonność tych węgli do żużlowania i tworzenia uciążliwych osadów. W przypadku węgla koksowego, zawartość szkodliwych składników mineralnych w węglu wsadowym w procesie koksowania ogranicza możliwość otrzymania koksu wysokiej jakości. Podczas koksowania prawie cała ilość alkaliów zawartych w surowcu węglowym pozostaje w koksie. W artykule opisano wpływ zawartości alkaliów w koksie na jego jakość oraz zachowanie w procesie wielkopiecowym.
    Mineral mater content in coals as well as its kind and composition are important in processes of coal preparation and utilization, both during mechanical preparation (disintegration, concentration, preconditioning) and for coal processing. The article presents the influence of alkalies' content on steam and coking coal utilization. Alkalies occurring in hard coal, while using in power industry, tend to increase coal propensity for slagging and fouling of heating surfaces of boilers. Basing on qualitative analyses of coal fines produced in Kompania Węglowa SA, the tendencies for slagging and forming onerous sediments were investigated. In case of coking coal, the content of harmful mineral components in feed coal for coking process limit getting the coke of high quality. During coking process almost all alkalies from coal pass into the coke. The influence of alkalies content in coke on its quality and behavior in blast-furnace process was described in the paper.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 35-46
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-28 z 28

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies