Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kuklo, Cezary" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-24 z 24
    Tytuł:
    Stéphane Minvielle, Dans l’intimité des familles bordelaises. Les élites et leurs comportements au XVIII siècle, Paris 2009
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603178.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2013, 73
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wspomnienie o Profesorze Jakubie Goldbergu
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603246.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2012, 72
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metamorfozy społeczne, t. 3: Janusz Żarnowski, Historia społeczna. Metodologia – ewolucja – perspektywy, Warszawa 2011
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603349.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2014, 74
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Struktury demograficzne i etniczne miast prywatnych w Koronie w XVI–XVIII wieku. Uwagi wstępne
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/949931.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    demografia
    skład etniczny
    miasta prywatne
    urbanizacja
    Korona Polska
    XVI–XVIII w.
    Opis:
    Artykuł podsumowuje dotychczasowe badania poświęcone poznaniu struktur demograficznych i etnicznych miast prywatnych w poszczególnych dzielnicach Korony Polskiej funkcjonujących w XVI–XVIII w. Jego treść ukazuje zarówno tempo samego procesu zakładania nowych miast przez zamożną szlachtę i duchowieństwo na przestrzeni omawianych trzech stuleci, jak i ich wkład w powiększanie sieci miejskiej kraju. Istotną część rozważań stanowią fragmenty dotyczące struktury etnicznej mieszkańców miast prywatnych. Obok wspomnianych obserwacji istotne wydaje się zaakcentowanie przez autora roli samych właścicieli szlacheckich i duchownych miast prywatnych w działaniach na rzecz rozwoju ich potencjału ludnościowego, a także w kreowaniu w nich opieki medycznej i społecznej.
    Źródło:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
    0080-3634
    Pojawia się w:
    Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O potrzebie intensyfikacji badań nad strukturami demograficznymi rodzin na ziemiach polskich do początku XX wieku
    On the Need to Intensify the Research on the Demographic Structures of Families in Polish Lands until the Beginning of the 20th Century
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367712.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    family
    fertility rate
    household
    village
    town
    Polska
    the 16th–20th centuries
    Opis:
    The article brings out a special attention paid by historians and demographers to the smallest demographic and social unit after the second world war. It resulted from the will to understand the transformation of the whole society in the past, which to a certain degree became possible thanks to the analyses of the ancient family structures, including the changes they had undergone and the trends that had been identified. Against the background of the basic achievements of the West-European historiography of historical demography, the author also emphasises a significant development of the Polish research in this sphere, yet he notices that it has been achieved mainly by the efforts of individual researchers, hardly linked to any institution. Generally speaking, in spite of some revival of the last 30 years the knowledge of the basic biological function of the family, i.e. fertility, is still not satisfactory. That is why the author stresses the need to intensify research on demographic structures of families in Polish lands from the beginning of the 20th century and presents its programme. At the same time he underlines that now some former restrictions, which somehow hindered Polish research in which L. Henry’s method was used, have disappeared. At the moment, there are no bigger obstacles to track down hundreds of register books of births, deaths, marriages and baptisms, as well as marriage records of the 19th century. What is more, in the era of laptops and other digital carriers, there are no restrictions as far as equipment is concerned; information may be collected and processed in no time. The author reminds that for the last 25 years there have appeared only a few valuable studies on the basic biological function of the family, its fertility (inter alia Cezary Kuklo, Krzysztof Makowski, Agnieszka Zielińska). The article indicates that future studies on demographic and historical statistics of the family should fall back on the research potential included in L. Henry’s method to a much wider degree. Thanks to a more common use of the method procreative attitudes of the inhabitants who lived in Polish lands before the end of the 19th century should become more wid ely known, and – at the same time – make it possible to answer the question whether the procreative strategies were conscious or not. Future investigations, according to the author, should also take into consideration the problem of mortality. In the presented research programme what has been strongly stressed is the postulate of a more detailed description of the smallest social cell through its socio-economic – as well as religious and ethnic – differentiation, wherever it is possible. The programme also takes into account the need to describe the relations between spouses and between parents and children, and other members of the ancient households.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 1; 7-36
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludność parafii Trzcianne w świetle spisu wiernych z 1843 roku
    The Population of the Parish of Trzcianne in the Light of the List of the Congregation Dated 1843
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367807.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    1843
    Province of Grodno
    parish of Trzcianne
    distribution and demographic structure of the population
    the state
    gubernia grodzieńska
    parafia Trzcianne
    rozmieszczenie i struktura ludności
    stan
    Opis:
    Artykuł rozpoczyna cykl publikacji poświęconych opisaniu procesów modernizacyjnych zachodzących w XIX wieku na obszarach położonych na wschód od Wisły. Jego celem jest przedstawienie stanu, rozmieszczenia i struktury demograficznej populacji wiejskiej (chłopi i drobna szlachta) parafii Trzcianne u schyłku I połowy XIX wieku, położonej peryferyjnie w stosunku do przemian zachodzących w Europie. Podstawą źródłową analiz stanowi rękopiśmienny spis mieszkańców parafii z 1843 roku. Badana populacja charakteryzowała się reprodukcją rozszerzoną i niskimi rozmiarami celibatu definitywnego. Dla obu podstawowych grup społecznych mieszkańców parafii, chłopów i drobnej szlachty, szybkie założenie rodziny było nadrzędnym celem.
    The article initiates a publishing cycle devoted to the description of modernising processes taking place in the 19th century in the areas east of the Vistula River. The publications are intended to present the state, distribution and demographic structure of the rural population (peasants and the lower layers of the gentry) living within the parish of Trzcianne at the end of the first half of the 19th century; the parish was situated peripherally in relation to the changes taking place in Europe. A handwritten list of the inhabitants of the parish, dated 1843, is the main source. The features of the population under research were its extended reproduction and a tiny size of definite celibacy. The main goal of both basic social groups – peasants and petty gentry – was to found a family as soon as possible.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2016, 38, 3; 79-106
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia społeczna w teorii i praktyce badawczej Jerzego Topolskiego
    Social History in Theory and Research Practice by Jerzy Topolski
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080816.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    social history
    theory
    research practice
    Jerzy Topolski
    historiography
    20th century
    historia społeczna
    teoria
    praktyka badawcza
    historiografia
    XX wiek
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    The aim of this article is to present the understanding of social history of Jerzy Topolski, from the theoretical side and as it was used in practical research work. The source basis, aside from the few direct quotes from the historian from Poznan on social history, are mainly analyses of his selected original works and works edited by him. The article also takes note of the discussion surrounding the term ‘social history’ itself and the research scope of social history as a historic discipline or sub-discipline which took place in the second half of the 20th century, which is the period in which Topolski published his works.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2020, 50; 111-129
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O historii społecznej z perspektywy demografa historycznego słów parę
    A Historical Demographer’s Outlook On Social History
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080855.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    social history
    historical demographics
    family
    household
    living patterns
    historia społeczna
    demografia historyczna
    rodzina
    gospodarstwo domowe
    wzorce zamieszkiwania
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    This article concerns the mutual expanding and enriching infl uence of the social history and historical demographics research issues, visible in popular historiography, at least since the end of the 20th century. The author uses selected achievements of international historiography as a backdrop for a presentation of the main achievements of Polish historical demographers, who conducted modern studies into the forms and living patterns in the territory of Poland ranging from the late mediaeval times up to the 20th century, on a larger scale than ever in the past. The article highlights the presence of new sociocultural and demographic issues such as areas of solitary females, location and signifi cance of the elderly, occurrence of the life cycle servants phenomenon in the Old-Polish society.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2019, 49; 301-328
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy rodzina doby późnofeudalnej jest nadal atrakcyjnym polem badawczym?
    Is the Late-Feudal Family Still an Attractive Field of Research?
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28765376.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    małżeństwo
    rodzina
    gospodarstwo domowe
    formy życia małżeńsko-rodzinnego
    okres przedprzemysłowy
    marriage
    family
    household
    forms of marriage and family life
    pre-industrial period
    Opis:
    Artykuł przedstawia perspektywy badawcze związane z intensyfikacją studiów nad strukturami rodzinnymi i wspólnotami domowymi na ziemiach polskich do schyłku feudalizmu. Autor wskazuje na potrzebę poszerzenia i unowocześnienia kwestionariusza pytań badawczych, które powinny doprowadzić do odkrycia wielu interesujących sfer codziennej egzystencji podstawowej komórki zjawisk społecznych i demograficznych. Dalszym pogłębionym badaniom powinno sprzyjać nie tylko poszerzenie katalogu źródeł ujmowanych łącznie, ale w jeszcze większym stopniu wykorzystanie modeli teoretycznych i narzędzi statystycznych (mikrosymulacje).
    The article outlines the issues and research perspectives related to the intensification of studies on family structures and household communities in feudal Poland. The author indicates the need to extend and modernise the questionnaire of research questions, which should lead to discovering many interesting spheres of the everyday existence of the elementary cell of social and demographic phenomena. Further in-depth research should be supported by expanding the catalogue of sources considered jointly and, to an even greater extent, by using theoretical models and statistical tools (microsimulations).
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 4; 691-732
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Andrzej Wyrobisz (1931–2018)
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343800.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2018, 26; 233-241
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rodzina w osiemnastowiecznej Warszawie
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/books/1365673.zip
    https://bibliotekanauki.pl/books/1365673.pdf
    https://bibliotekanauki.pl/books/1365673.mobi
    https://bibliotekanauki.pl/books/1365673.epub
    Data publikacji:
    1991
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Książka
    Tytuł:
    Kobieta samotna w społeczeństwie miejskim u schyłku Rzeczypospolitej szlacheckiej: studium demograficzno-społeczne
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/books/1790326.zip
    https://bibliotekanauki.pl/books/1790326.pdf
    https://bibliotekanauki.pl/books/1790326.mobi
    https://bibliotekanauki.pl/books/1790326.epub
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Opis:
    La femme seule dans la société urbaine à la fin de l’Ancienne Pologne. L’étude sociale et démographique. Résumé Il existe des domaines dans l’historiographie polonaise dont la connaissance est limitée à vrai dire à quelques constatations générales et souvent superficielles. Tel est le cas du rôle des femmes, surtout seules, à l’époque moderne. La tentative de présenter le rôle démographique et d’évaluer l’utilité économique et sociale de la femme seule, c’est-à-dire célibataire, veuve, délaissée et divorcée dans le milieu urbain au déclin de l’Ancienne Pologne est donc l’objectif de cette étude. Nous nous proposerons comme objet des études détaillées de définie la part de la population féminine dans les villes de l’Ancienne Pologne choisies et d’étudier son profil socio-professionnel (p.ex. parentes, servantes) selon l’âge et l’état civil. Nous désirons attirer l’attention du lecteur sur les circonstances dans lesquelles la femme a commencé à gérer le ménage. Nous nous intéresserons à la taille moyenne du ménage féminin et à sa structure. Nous espérons aussi décrire la situation familiale des femmes âgées et veuves qui, en raison de leur âge, ne contribuaient pas à la puissance productive de la famille en tant qu’unité économique. Nous envisageons enfin observer de plus près des aspects choisis de la situation financière et de l’activité économique des femmes seules, ainsi que tenter d’évaluer l’étendue de leurs relations socio-culturelles. Les études détaillées portaient sur six villes de la Pologne centrale, différentes quant au nombre d’habitants et à leur fonction. Les analyses auront donc pour objet: trois petites villes - Olkusz, Praszka et Radziejów dont la population chrétienne ne dépassait pas 500- 700 habitants au début des années 90 du XVIIIe siècle; une ville moyenne de plus de 1100 habitants - Wieluń; une grande ville - Cracovie (avec presque 10 mille habitants à l’intérieur des remparts); et Varsovie (environ 100 mille). On peut considérer les trois premières villes comme centres de production caractéristiques pour cette période: artisanales - Praszka et Radziejów et minière - Olkusz. Wieluń, plus peuplée, avait une structure plus rurale du point de vue économique. Cracovie et Varsovie, des métropoles, avaient des fonctions plus larges et variées: politiques, sociales et culturelles. Quatre villes: Olkusz, Praszka, Radziejów et Wieluń, centres monoparoissiaux, ont fait l’objet d’une étude globale. S’il s’agit de Cracovie et Varsovie, l’étude portait sur les populations des paroisses centrales, c’est-à-dire Notre-Dame et Sainte Croix, les deux comprenant de grands quartiers de la ville, habités aussi bien par les citoyens les plus riches que par des moins aisés. Les documents de base de cette étude, c’étaient des listes nominatives paroissiales manuscrites de six villes citées, faites dans les années 1791-1792 par les prêtres (curés et vicaires) à l’usage des Commissions d’Ordre Civiles et Militaires. D’autres sources nous ont également servi, entre autres les recensements des habitants de Cracovie et de Varsovie réalisés à l’époque de la Grande Diète et de l’occupation prussienne de la fin du XVIIIe siècle. Les statistiques se sont complétées par des informations des registres urbains (testaments, partages familiaux, documents judiciaires) et des documents de l’Eglise (inspections des paroisses, registres des congrégations, des hospices, Montes pietatis). Le gros des recherches concernant les listes nominatives paroissiales a été réalisé à l’aide du Logiciel de Reconstitution des Familles, Ménages et Communauté Locales dans l’Ancienne Pologne. Vu l’objectif du présent travail et les besoins de la quantification et de la littérature comparée du ménage de l’Ancienne Pologne dirigé par une femme seule à travers le temps et l’espace, nous nous servirons dans les analyses qui suivent de la typologie de P. Laslett. Dans les listes nominatives paroissiales exploitées, faites pourtant par des curés modèles et leurs vicaires, l’âge se rapproche trop de chiffres terminés par 0, ce qui est caractéristique pour les gens peu cultivés, et les données concernant les bébés sont incomplètes (sauf Varsovie et Cracovie). Les lacunes dans les listes nominatives paroissiales de Olkusz, Praszka et Radziejów s’expliquent par le recensements incomplet du sexe féminin dans la plus jeune, ainsi que la plus avancée tranche d’âge. La prédominance des femmes, peu sensible dans les petites villes, devient forte dans les moyennes et surtout les grandes, ce qui peut s’observer à Cracovie et à Varsovie où elles constituent 52-53% d’habitants. Ce phénomène de surplus des femmes dans la populations des villes de l’Ancienne Pologne devient encore plus visible dans les villes plus petites comme Olkusz et Wieluń (106-111F/100H) si l’on inclut dans les statistiques les religieux, et encore plus frappant dans les grands centres comme Varsovie (115F/100H). La prédominance systématique des femmes s’observe dans deux tranches d’âge: 20-55 ans et 60 ans et plus, ce qui est bien évident dans les grands centres. Dans les villes petites et d’un faible développement économique les hommes étaient plus nombreux dans la tranche de 60 ans et plus, ce qui confirme le recensement plus faible des vieilles femmes. Dans les listes nominatives l’état civil n’est pas toujours bien défini. Il est néanmoins possible de constater que dans les plus grands centres, il y avait la mojorité des célibataires. Il y avait moins de femmes et d’hommes mariés à Cracovie, Varsovie et Wieluń (32-38%) qu’à Praszka et Olkusz (41-49%). A part Olkusz, où il y aurait eu 8,5% des veufs et veuves, on constatait le plus grand veuvage à Varsovie (5,8%). Les différences entre les sexes - moins de personnes mariées et veuvage plus fréquent des femmes - deviennent plus sensibles parmi les adultes mais ne sont pas partout les mêmes. Dans les petits centres 61-70% des femmes adultes (plus de 15 ans) sont mariées tandis que dans les centres moyens et grands, ce taux diminue jusqu’à 40-52%. Les documents confirment aussi l’existence dans les villes de l’Ancienne Pologne des groupes de personnes toujours célibataires, variés quant à leur taille. Ce phénomène de célibat définitif était plus fréquent parmi les femmes (3-41%) que parmi les hommes (3-22%) et concernait même 41% des femmes célibataires à Cracovie. Les populations des villes de l’Ancienne Pologne étudiées se caractérisaient par la présence des domestiques plus marquée (6-32% de la totalité des habitants) que dans les villes de l’Europe occidentale (15-20%). Dans les villes petites et moyennes s’observe parfois une forte féminisation des travailleurs salariés. Dans les grandes villes, p. ex. à Varsovie, la prédominance des femmes n’est plus aussi sensible, et dans d’autres encore - à Cracovie, à Poznań, les hommes sont plus nombreux. Cela s’explique par le fait que dans ces centres, il y avait plus de compagnons effectuant plutôt des travaux de production ou de ménage que de service. Dans les petites villes le pourcentage d’enfants parmi les domestiques était plus grand que dans les grands centres où 1/3 de travailleurs salariés avaient plus de 30 ans. L’étude de la structure de presque 6 mille ménage des villes polonaises vers la fin du XVIIIe siècle permet de constater la prédominance des ménages simples - de 79-85% dans les petits centres à 66-67% dans les grands (Cracovie et Varsovie). Suivaient, surtout dans les petites villes, les ménages élargis (4-8%). Le taux des foyers familiaux composés y était petit (0,8-8%) et même minime dans les grandes villes (1,1-2,2%). En décrivant le fonctionnement des ménages urbains vers la fin du XVIIIe siècle il faut souligner encore un phénomène important. Dans les petits centres, dont les fonctions commerciales et productives étaient faibles et de portée locale, il y avait peu de ménages des personnes seules qui, dans les grandes villes comme Varsovie constituaient même 25%. Praszka, ville artisanale et commerciale typique où les artisans s’occupaient peu de l’agriculture, était la seule à avoir un taux insignifiant de ménages féminins (4,5%). Dans d’autres centres urbains ce taux s’élevait décidément, atteignant 13,7% à Radziejów et 19% à Wieluń. Dans les deux grandes villes ce phénomène était encore plus visible, les femmes géraient un sur quatre ménages à Cracovie (22,7%) et à Varsovie (24,8%). Les femmes dirigeant seules leur propre unité économique ne se trouvaient pas en marge, surtout dans les grandes villes. Il n’est donc pas possible de traiter à la légère leurs efforts quotidiens, leurs horaires, ainsi que leurs tentatives visant à assurer le fonctionnement correct des foyers gérés par les femmes seules. Dans les petits centres, les ménages féminins étaient dirigés presque uniquement par les vueves; dans les grandes villes ce type ne constituait que 59-61% des ménages féminins. Dans ces dernières et à Wieluń, 22-29% des ménages étaient dirigés par les femmes mariées que M. Palazzi a appelé dans ses recherches sur les villes italiennes „les veuves blanches”. En revanche, 88-97% des hommes dirigeant un ménage de l’Ancienne Pologne étaient mariés. A l’exception de Olkusz, les ménages dirigés par les célibataires se rencontrent plus souvent que ceux dirigés par les veufs. Ces derniers étaient les plus fréquents à Cracovie et à Varsovie. Le ménage dirigé par une femme, quels que soient sa taille, son importance, sa fonction, ainsi que l’âge de son chef, est toujours plus petit que le ménage masculin. La taille moyenne d’un ménage dirigé par un homme s’élevait à 4 personnes (3,7-3,9) à Olkusz, Praszka et Varsovie, à presque 4,5 personnes à Wieluń et à Radziejów (4,3-4,4) et même à 5 personnes à Cracovie (4,9), tandis qu’un ménage féminin était composé de presque 3 personnes dans la moitié de ces villes (Praszka - 2,9; Radziejów - 2,8; Cracovie - 2,6), et de seulement 2 personnes dans les autres. D’habitude, le ménage féminin, ainsi que masculin était le plus grand quand le chef était une personne adulte de 40-59 ans. Par ailleurs, dans les petites villes, le ménage d’une vieille femme veuve (60 ans et plus) était plus grand que celui dirigé par les bourgeoises plus jeunes (moins de 40 ans). A Cracovie et à Varsovie, la taille moyenne du ménage, indépendante du sexe de son chef, grandissait avec la position de ce dernier dans la hierarchie financière des habitants. Le ménage féminin était d’habitude le plus petit quand la femme-chef, quelle que soit sa position sociale, n’avait pas plus de 40 ans. A Varsovie, parmi les femmes-chefs des ménages et provenant des bas-fonds de la société, s’observe le phénomène inverse. La taille du ménage diminue avec l’âge croissant de la femme chef de 2,8 à 1,3 personnes. Dans la capitale, la condition de la femme seule de plus de 60 ans n’était pas à envier. Elle était vieille, totalement seule et pouvait compter plus sur l’aide des autres que sur ses propres forces. Les efforts de sa vie quotidienne n’étaient pas comparables avec la condition de l’homme-chef du ménage provenant, comme elle, des bas-fonds de la société. La structure du ménage féminin de la fin du XVIIIe siècle était différente dans les petites et les grandes villes. Dans les petites, la femme dirige le ménage composé le plus souvent d’elle même, des enfants et des domestiques peu qualifiés. Exceptionnellement, ces femmes accueillent sous leur toit d’autres personnes sans liens de parenté. La structure du ménage féminin à Cracovie et à Varsovie est plus riche. Il y a souvent non seulement les parents et domestiques, mais aussi des personnes étrangères. Il vaut souligner d’une part une forte présence des travailleurs salariés dans le ménage féminin des grandes villes, et d’autre part sa spécificité à Cracovie. A Varsovie, la plupart des domestiques dans les foyers féminins étaient non qualifiés, tandis qu’à Cracovie, dans les ménages dirigés par les femmes âgées, il y avait une part sensible des travailleurs salariés qualifiés. Le nombre considérable donc de ménages féminins de Cracovie, à la différence de ceux de Varsovie, dirigés surtout par les veuves, avait une activité importante de production (artisanat) et commerciale. Par ailleurs, on constate l’absence de parents dans les ménages féminins des petites villes. Dans les grandes, en revanche, on en trouve presque trois fois plus et ce phénomène est plus marqué à Cracovie qu’à Varsovie, contrairement à ce qu’on pouvait espérer. A Cracovie, les femmes qui accueillaient sous leur toit les parents étaient âgées. A Varsovie, c’était le cas des ménages dirigés par les femmes jeunes, de moins de 40 ans. A Cracovie, on rencontre 2 fois plus de parents dans le ménage d’une célibataire que d’une femme mariée et 5 fois plus que dans le ménage d’une veuve. A Varsovie, la tendance est différente. Il y a plus de parents dans les ménages des femmes mariées où le mari est absent que dans ceux des veuves ou des célibataires. Le veuvage pouvait signifier pour la femme d’une part la nécessité du travail rémunéré quand elle devenait chef du ménage, d’autre part l’affaiblissement de son rôle et de sa position sociale parmi les nombres du ménage de l’autre (elle devenait mère, bru, soeur ou parente). La plupart des femmes seules vivaient comme sous-locataires, peu d’entre elles possédaient leurs maisons. Cela ne garantissait d’ailleurs pas une vie aisée. Dans de grands centres urbains il arrivait qu’elles sous-louaient à deux ou à trois une chambre modeste. Le moins clair reste le rôle économique des femmes seules. Il semble que leur situation économique était peu importante dans les conditions difficiles de vie des centres urbains préindustriels. A Cracovie, vers la fin du XVIIIe siècle seulement 15-17% des femmes seules comptait parmi les habitants aisés de la ville. Elles étaient dans la plupart veuves et dirigeaient le commerce après la mort de leurs maris. Il y avait aussi dans ce groupe quelques femmes ayant des bénéfices du crédit ou de l’activité agricole. Seulement une dixième des femmes autonomes de Cracovie coopéraient dans la gestion d’un atelier, cette activité étant traditionnellement monopolisée et réservée aux hommes. Et encore, c’étaient des ateliers de petite qualité. Pour la plupart des femmes seules de Cracovie le petit commerce était une source principale des revenus (pour 1/4, si on y ajoute la vente de l’alcool). Un quart aussi vivaient du travail salarié dans le secteur des services (blanchisseuse, petite main, couturière). Un peu plus d’un quart seulement de tous les ménages féminins de Cracovie avaient de bonnes bases économiques. Sur le pôle opposé se trouvait un groupe assez important, plus d’une cinquième des femmes chefs du ménage qui sont appelées dans les documents „sans moyens pour vivre”. A Varsovie (100 mille habitants) il y avait 2,5 fois plus de femmes seules qu’à Cracovie qui vivaient de domesticité. Les varsoviennes participaient trois fois moins souvent au grand commerce et deux fois moins au petit commerce. Ce qui reste frappant, c’est la zone plus importante de pauvreté féminine dans la capitale où une femme seule chef du ménage sur quatre n’avait pas de moyens pour vivre. Dans les plus grandes villes de l’Ancienne Pologne (Varsovie, Cracovie, Poznan, Wilno), elles étaient l’objet de l’action de bienfaisance réalisée par les établissements divers et les fondations ecclésiastiques et laïques. En vue d’oublier la solitude et parfois l’isolement, elles s’attachaient nombreuses à toutes une gamme des confréreries. Elles participaient non seulement aux messes mais portaient fièrement des symboles de confrérerie, des images pieuses et des bannières lors d’une procession. Elles étaient aussi actives dans les quêtes, prenaient soin des malades, des orphelins. Certaines, mais pas les plus pauvres, parvenaient aux honneurs d’exercer des fonctions éligibles dans les autorités de confrérerie. Pour terminer cette esquisse de la femme seule dans la ville polonaise de la fin du XVIIIe siècle, il n’est pas question d’oublier la comparaison de leur condition avec d’autres villes européennes. D’après la littérature étrangère, plus riche, il n’y avait pas de différences sensibles pour ce qui concerne les villes occidentales. Là aussi, la féminisation était un phénoméne typique et une grande partie des habitants de villes n’étaient pas citadins de souche. Il était de règle pour les villes de l’Europe occidentale et centrale, qu’à côte de la majorité des ménages conjugaux, il y avait de nombreux ménages de personnes seules, surtout féminins, d’habitude décidément plus petits. L’inventaire proposé des problèmes de recherche réalisés dans le présent travail est loin d’épuiser toutes les questions qui se posent dans le domaine de l’histoire sociale. Cependant, nous ne tenons pas à préparer une longue liste des tâches pour l’avenir. Les problèmes du monde „féminin” à l’époque moderne jouissent de l’intérêt croissant des historiens polonais, surtout de la jeune génération et on peut espérer que beaucoup de ces problèmes trouveront leur commentaire prochainement.
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Książka
    Tytuł:
    Problematyka badawcza i środowiska naukowe demografii historycznej na łamach Przeszłości Demograficznej Polski 1967–2016
    Research Problems and Research Communities of Historical Demography on the Pages of Przeszłość Demograficzna Polski [English: Poland’s Demographic Past] 1967–2016
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367873.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    research topics of historical demography
    academic centres of historical demography
    Polska
    the 20th and 21st centuries
    Poland’s Demographic Past
    tematyka badawcza demografii historycznej
    ośrodki naukowe demografii historycznej
    Polska
    XX–XXI wiek
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie problematyki badawczej oraz przemian w rozbudowie tematycznej prac opublikowanych w 38 tomach Przeszłości Demograficznej Polski w ostatnim półwieczu. Jednocześnie autor podejmuje próbę charakterystyki ośrodków naukowych, w których z większą lub mniejszą intensywnością rozwijały się badania nad stanem, ruchem naturalnym i wędrówkowym ludności oraz ukazuje charakterystyczne dla nich profile badawcze. Artykuł zawiera ponadto wskazanie terytoriów ziem polskich i przyległych, podobnie jak i epok chronologicznych, które cieszyły się największym zainteresowaniem badawczym w minionym pięćdziesięcioleciu.
    The article presents research problems and changes in the thematic extension of the works published in the 38 volumes of Poland’s Demographic Past (Przeszłość Demograficzna Polski, PDP) for the last 50 years. At the same time the author attempts to depict academic centres that have conducted research into the state, vital events and migrations of populations and defines research profiles typical of them. The article also indicates Polish territories and neighbouring regions, as well as chronological periods, which have been the most popular fields of research for the last fifty years.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2017, 39; 11-29
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Did the Abolition of Serfdom Affect the Life Cycle of Peasants in the Western Part of the Grodno Governorate in the 19th and Early 20th Centuries?
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1368004.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    life cycle
    peasants
    status in the household
    lists of parishioners
    Grodno Governorate
    Podlasie
    cykl życia
    chłopi
    pozycja w gospodarstwie domowym
    spisy wiernych
    Gubernia Grodzieńska
    Opis:
    The objective of the article is an attempt to find the answer to whether the agrarian reforms of the 1860s carried out in Russia affected the individual’s life cycle in peasant Catholic families in Podlasie which, after 1807, was included in the Grodno Governorate. In Polish historiography the subject of the individual and the family’s life cycle in the 19th century has not yet been adequately researched; hence these studies are intended to fill this gap, at least in part. In this paper a cross-section analysis of demographic phenomena was employed, which is based on three lists of the inhabitants of the large Podlasie parish of Trzcianne, drawn up in the years 1843–1910. The research value of the lists was evaluated with the help of three indexes: Whipple’s index, the total modified Whipple’s index (Wtot) and ABCC. The application of the cross-section method aimed at illustrating the dependence between the age and the status of the individual (children, household servants, householders, independent female heads of households, relatives and lodgers) in the household. The article devotes more attention to the pace of children’s leaving family homes, as well as the status of old people, i.e., 65 years old and above, always including their sex.
    Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy reformy agrarne lat 60. XIX wieku przeprowadzone w Rosji wpłynęły na cykl życia jednostki w rodzinach katolickich chłopów na Podlasiu, które po 1807 roku zostało włączone w skład guberni grodzieńskiej. W polskiej historiografii temat cyklu życia jednostki i rodziny w XIX wieku jest nieopracowany, zatem niniejsze badania mają wspomnianą lukę choć w części wypełnić. W pracy posłużono się przekrojową analizą zjawisk demograficznych, opartą na trzech spisach mieszkańców dużej parafii podlaskiej Trzcianne, sporządzonych w latach 1843-1910. Wartość badawczą spisów oceniono, stosując trzy indeksy: Whipple’a, zmodyfikowany Whiplle’a (Wtot) oraz ABCC. zastosowanie metody przekrojowej miało na celu zobrazowanie zależności między wiekiem a pozycją jednostki (dzieci, służba domowa, gospodarze, samodzielne kierowniczki gospodarstw, krewni i kątnicy) w gospodarstwie domowym. W artykule w większym stopniu zwrócono uwagę na tempo opuszczania przez dzieci chłopskie domu rodzinnego oraz na pozycję ludzi starych, to jest w wieku 65 i więcej lat, zawsze z uwzględnieniem ich płci.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2020, 42; 37-73
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania nad historią kobiet w Polsce XVI–XVIII wieku w latach 2011–2020. Niezmienna atrakcyjność, ale czy nowe pytania?
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912436.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia kobiet
    przegląd badań
    wydawnictwa źródłowe
    opracowania
    Polska XVI–XVIII wieku
    women’s history
    research review
    primary source publications
    studies
    Poland of the 16th–18th century
    Opis:
    Badania nad miejscem kobiet w historii, feminizmem i gender prowadzone są w wielu krajach świata, mają obecnie szeroki zasięg i charakteryzują się już wręcz lawinowym przyrostem literatury. Na tym tle artykuł charakteryzuje dorobek badań dotyczących historii kobiet na ziemiach polskich we wczesnej dobie nowożytnej, powstały w drugim dziesięcioleciu XXI w. Autor dokonuje w nim przeglądu różnych grup wydawnictw źródłowych zarówno poświęconych kobietom, jak i przez nie wytworzonych w XVI–XVIII w. (pamiętniki, diariusze i dzienniki podróży, korespondencja, testamenty), które zawsze wpływają na intensywność badań historycznych. Z kolei przegląd monograficznych osiągnięć historiografii kobiecej ostatniego dziesięciolecia został zaprezentowany w trzech umownych, rozbudowanych, blokach tematycznych: kobiety w rodzinie i poza nią (ciało, seksualność, miłość i emocje oraz relacje wewnątrzrodzinne); ich edukacja i wiedza, praca w miastach i na wsi oraz konflikty z prawem, i jako trzeci – udział kobiet w polityce, kulturze i religii. Praca wskazuje na dalszy rozwój studiów kobiecych w sensie przyrostu liczby prac i poruszanej problematyki. Zwraca także uwagę na potrzebę stosowania nowych metod badawczych w warsztacie historyka, jak np. metody analizy sieci społecznych (Social Network Analysis – SNA), zaproponowanej przez socjologów, i z powodzeniem stosowanej już w zachodniej nauce historycznej. Autor sygnalizując niektóre luki badawcze w historii kobiet w dobie staropolskiej, których nie brakuje także dla dwóch następnych stuleci, wskazuje na pilną potrzebę napisania naukowej syntezy dziejów kobiet na ziemiach polskich.
    Research into the place of women in history, feminism and gender is conducted in many countries of the world, now has a wide reach and is already characterized by an avalanche of literature. The article discusses the achievements of research on the history of women on Polish lands in the early modern period, in the second decade of the 21st century. It reviews several groups of source publications devoted to women in the 16th–18th century (memoirs, diaries and travel journals, correspondence, wills), which always affect the intensity of historical research. The review of monographic achievements of women’s historiography of the last decade is presented in three conventional, extensive theme blocks: women in the family and beyond it (body, sexuality, love and emotions as well as intra-family relations); their education and knowledge, work in towns and in the country, as well as conflicts with law; and the third: women’s participation in politics, culture and religion. The work suggests the further development of women studies in terms of the number of studies and the research problems. It also draws attention to the need for new research methods in the historian’s workshop, such as social network analysis (SNA), proposed by sociologists, and successfully applied already in Western historical science. The author signalizes certain gaps in research in the history of women in the old-Polish period, which are also quite numerous for the next two centuries, and suggests an urgent need for writing a research-based synthesis of the history of women in Polish lands.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2020, 107; 13-57
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Panieńskie ochędóstwo. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich
    Autorzy:
    Penkała, Anna
    Kuklo, Cezary
    Żołądź-Strzelczyk, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/books/2012101.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Libron
    Opis:
    Monografia „Panieńskie ochędóstwo. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich” podejmuje tematykę finansowych możliwości uposażania panien, w tym wysokości przedślubnych deklaracji oraz skonfrontowania owych przedślubnych zobowiązań z ich późniejszą realizacją. Analiza zachowanego materiału źródłowego pozwoliła na wykazanie, że spisywanie przedmałżeńskich umów przez szlachtę krakowską w czasach saskich warunkowane było przez szereg zależności, a czynniki takie jak prawo, zwyczaj, status majątkowy i społeczny okazywały się mieć przemożny wpływ na podejmowane w tym aspekcie decyzje. Praca ukazuje okoliczności i podstawy materialne formowania się podstawowej komórki społecznej na ziemiach polskich, charakteryzuje także pozycję majątkową kobiety. Na przykładzie szlachty krakowskiej w monografii omówiono cały mechanizm uposażania finansowego kobiet zawierających związki małżeńskie.
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Książka
    Tytuł:
    Historia Polski w liczbach. [T. 3], Polska w Europie = History of Poland in Numbers. [Vol. 3], Poland in Europe
    History of Poland in numbers. Vol. 3, Poland in Europe
    Polska w Europie
    Poland in Europe
    Autorzy:
    Kuklo, Cezary (1954- ).
    Łukasiewicz, Juliusz (1923-2016).
    Leszczyńska, Cecylia.
    Współwytwórcy:
    Polska. Główny Urząd Statystyczny. Zakład Wydawnictw Statystycznych.
    Polska. Główny Urząd Statystyczny.
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Warszawa : Zakład Wydawnictw Statystycznych
    Tematy:
    Socjologia
    Gospodarka
    Dane statystyczne
    Opis:
    Nr tomu na okł.
    Bibliogr. s. 580-598.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
      Wyświetlanie 1-24 z 24

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies