Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Korol, M." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-22 z 22
Tytuł:
Information technology for studying carbon sink in stemwood of forest ecosystems
Autorzy:
Tokar, O.
Lesiv, M.
Korol, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/411233.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie PAN
Tematy:
forest ecosystems
mathematical models of carbon sink in forest ecosystems
spatial inventory
Opis:
An information technology for calculation of carbon sink in stemwood of forest ecosystems on a territorial basis is developed. This information technology involves interpretation of input data of statistical inventory of forest stands using electronic maps of forestry, formation of databases and processing the data by applying a special algorithm for calculating the carbon sink in stemwood and presenting the results in a form of thematic maps. The estimation of the carbon sink in stemwood is done by using a "bottom-up" (wood – sample plots (SP) - forestry) approach applying mathematical models of distributed inventory of the carbon sink that take into account regional specificities of species in the study area and average annual growth of biomass. We estimated carbon sink in stemwood using data from experimental studies conducted on 54 sample plots of forestry “Spaske” of forest enterprise "Broshnivske FE" of Ivano- Frankivsk region. The largest carbon sink occurs in mixed forest ecosystems - 1829 tons/year, the average carbon sink (per ha) is 951 kg/year. The information technology can be applied for estimation of the carbon sink in forest stemwood in any part of Ukraine or another country where necessary input data are available.
Źródło:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes; 2014, 3, 1; 113-120
2084-5715
Pojawia się w:
ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura taksonomiczna, topiczna i ilosciowa zgrupowania przywr jelitowych krzyzowki Anas platyrhynchos Linnaeus, 1758 z okolic Szczecina
Autorzy:
Betlejewska, K M
Korol, E.N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/836436.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
ptaki
interakcje miedzygatunkowe
przywry
okolice Szczecina
pasozyty jelitowe
pasozyty zwierzat
struktura taksonomiczna
parazytologia
Anas platyrhynchos
struktura topiczna
krzyzowka
struktura ilosciowa
Opis:
Taxonomic, topical and quantitative structure of the community of intestinal flukes (Digenea) of mallards, Anas platyrhynchos Linnaeus, 1758 from the area of Szczecin. A total of 55 mallards (Anas platyrhynchos L.) from the area of Szczecin were examined for the presence of intestinal flukes (Digenea). This study covered the taxonomic structure (specific composition and taxonomic affiliation of the parasites), topical structure (parasites' distribution within the host's organism), and quantitative structure (infection intensity, abundance, prevalence, and infection index "Z''). Flukes were found in 69.1% of the birds studied. The highest intensity of infection and prevalence exhibited species of the family Echinostomatidae (Echinostoma revolutum. Echinostoma miyagawai, Echinostoma sp., Echinoparyphium recurvatum) and Notocotylus attenuatus of the family Notocotylidae. The mallards surveyed hosted 15 species of flukes, representing 6 families. Echinostoma miyagawai Ishii, 1932 has been found for the first time in Poland. The present lindings of Psilotrema similium and Prosthogonimus ovatus in mallard constitute new host records for these parasites.
Źródło:
Annals of Parasitology; 2002, 48, 4; 343-357
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany jakości wód Odry w latach 1992-1997
Autorzy:
Korol, R.
Jaśniewicz, E.
Strońska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237401.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
jakość wód Odry
jakość wód europejskich
dolna Odra
Opis:
Pollution levels were estimated by conventional methods made use of in Poland and by the criteria recommended in relevant EU directives. The results obtained using 'domestic' methods differred from those achieved in terms of tlwEU criteria. And this indicates that the erection of hydroengineering struc-tures (especially when they are to operate on transboundary waters) requires decisions made on an international level in order to specify which of the available methods forwater quality assessment must be used. Our analyses showed that, irrespective of the estimating method applied, the quality of the investigated riverine water improved continually, and the rate of quality variations differred according to the pollutant under analysis. When use was made of the EU criteria, a considerable portion of the total river length carried water which was fit for municipal supply — provided that the treatment train involved advanced processes. Our analyses also showed that organic matter con-centrations and salinity decreased at a faster rate than did nutrients.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 1999, 2; 19-23
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura taksonomiczna, topiczna i ilościowa zgrupowania przywr jelitowych krzyżówki Anas platyrhynchos Linnaeus, 1758 z okolic Szczecina
Autorzy:
Betlejewska, K. M.
Korol, E. N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147745.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
ptaki
interakcje miedzygatunkowe
przywry
okolice Szczecina
pasozyty jelitowe
pasozyty zwierzat
struktura taksonomiczna
parazytologia
Anas platyrhynchos
struktura topiczna
krzyzowka
struktura ilosciowa
Opis:
Taxonomic, topical and quantitative structure of the community of intestinal flukes (Digenea) of mallards, Anas platyrhynchos Linnaeus, 1758 from the area of Szczecin. A total of 55 mallards (Anas platyrhynchos L.) from the area of Szczecin were examined for the presence of intestinal flukes (Digenea). This study covered the taxonomic structure (specific composition and taxonomic affiliation of the parasites), topical structure (parasites' distribution within the host's organism), and quantitative structure (infection intensity, abundance, prevalence, and infection index "Z''). Flukes were found in 69.1% of the birds studied. The highest intensity of infection and prevalence exhibited species of the family Echinostomatidae (Echinostoma revolutum. Echinostoma miyagawai, Echinostoma sp., Echinoparyphium recurvatum) and Notocotylus attenuatus of the family Notocotylidae. The mallards surveyed hosted 15 species of flukes, representing 6 families. Echinostoma miyagawai Ishii, 1932 has been found for the first time in Poland. The present lindings of Psilotrema similium and Prosthogonimus ovatus in mallard constitute new host records for these parasites.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2002, 48, 4; 343-357
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analizy przepływu materiałów w ocenie systemu produkcyjnego na przykładzie biokompozytów
The material flow analyses in production system assessment on example of biocomposites
Autorzy:
Czaplicka-Kolarz, K.
Kruczek, M.
Korol, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325173.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
analiza
ocena
system produkcyjny
biokompozyt
analyse
production system
assessment
biocomposite
Opis:
W artykule przedstawiono zastosowanie nowych narzędzi w zarządzaniu środowiskowym, jakimi są analiza przepływu materiału (MFA – Material Flow Analysis) i rachunek kosztów przepływu materiałów (MFCA – Material Flow Cost Accounting). Celem artykułu jest wskazanie korzyści z zastosowania tych narzędzi w zarządzaniu produkcją i gospodarką materiałową w systemie produkcyjnym. MFA służy ocenie i doskonaleniu przepływu materiałów i energii pomiędzy jednostkowymi procesami produkcyjnymi, MFCA pozwala na przeprowadzenie analizy kosztów przepływów materiałowych w systemie produkcyjnym. Artykuł uzupełnia praktyczne wykorzystanie narzędzi MFA i MFCA systemu produkcyjnego biokompozytów.
This paper presents a new tools for environmental management, which are the MFA – Material Flow Analyses and MFCA – Material Flow Cost Accounting. MFA is used to analyze the physical flow of material, energy for each technological process consisting of many unit processes as well as for each unit process. MFCA – is a management tool that assists organizations in better understand the potential environmental and financial consequences of their material and energy practices and seeks to improve them via changes in those practices. The purpose of this article is an indication of the benefits of using these tools both in a production process, as well as within the organization and processes. An analysis of the MFA and the MFCA were shown in the example of the production systems of the biocomposites.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2015, 78; 69-83
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ stosowania osadu ściekowego przekształconego biologicznie i termicznie na zawartość manganu w roślinach i w glebie
Influence of biological and thermal transformed sewage sludge application on manganese content in plants and soil
Autorzy:
Koncewicz-Baran, M.
Gondek, K.
Korol, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401620.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
przekształcanie biologiczne
przekształcanie termiczne
osad ściekowy
mangan
gleba
roślina
biological transformation
thermal transformation
sewage sludge
manganese
soil
plant
Opis:
Różnorodność metod uzdatniania osadów ściekowych, ze względu na czynnik (chemiczny, biologiczny, termiczny) prowadzi do wytworzenia „produktów” różniących się właściwościami, w tym zawartością form metali ciężkich. Celem badań było określenie wpływu stosowania przekształconego biologicznie i termicznie osadu ściekowego na zawartość manganu w roślinach i formy tego pierwiastka w glebie. Badania przeprowadzono w oparciu o dwuletnie doświadczenie wazonowe. W badaniach zastosowano nieprzetworzony osad ściekowy z oczyszczalni ścieków w Krakowie-Płaszowie oraz osad zmieszany ze słomą pszenną w stosunku wagowym 1:1, który poddano procesom biologicznego (kompostowanie przez 117 dni w bioreaktorze) i termicznego przekształcenia (w piecu komorowym, bez dostępu powietrza wg następującej procedury: 130 ºC przez 40 min → 200 ºC przez 30 min).Mieszaniny osadu ściekowego i słomy przekształcone biologicznie i termicznie w obydwu latach badań wykazywały zbliżone do obornika oddziaływanie na ilość wytworzonej biomasy roślin. W biomasie owsa stwierdzono więcej manganu niż w rzepaku jarym. Zastosowany osad ściekowy oraz jego przekształcone biologicznie i termicznie mieszaniny nie wpływały istotnie na zwiększenie zawartości tego pierwiastka w biomasie roślin w porównaniu z obornikiem. Zastosowane nawożenie nie różnicowało wartości wskaźnika translokacji i wskaźnika bioakumulacji manganu w częściach nadziemnych i korzeniach rzepaku jarego i owsa. Nie stwierdzono zwiększenia zawartości najłatwiej dostępnych dla roślin form manganu w glebie po zastosowaniu przekształconych mieszanin osadu ze słomą. Po drugim roku badań oznaczono mniejsze zawartości tych form manganu w glebie wszystkich obiektów w porównaniu ze stwierdzonymi w pierwszym roku badań.
A great variety of sewage sludge treatment methods, due to the agent (chemical, biological, thermal) leads to the formation of varying ‘products’ properties, including the content of heavy metals forms. The aim of the study was to determine the effects of biologically and thermally transformed sewage sludge on the manganese content in plants and form of this element in the soil. The study was based on a two-year pot experiment. In this study was used stabilized sewage sludge collected from Wastewater Treatment Plant Krakow – ”Płaszów” and its mixtures with wheat straw in the gravimetric ratio 1:1 in conversion to material dry matter, transformed biologically (composting by 117 days in a bioreactor) and thermally (in the furnace chamber with no air access by the following procedure exposed to temperatures of 130 °C for 40 min → 200 °C for 30 min). In both years of the study biologically and thermally transformed mixtures of sewage sludge with wheat straw demonstrated similar impact on the amount of biomass plants to the pig manure. Bigger amounts of manganese were assessed in oat biomass than in spring rape biomass. The applied sewage sludge and its biologically and thermally converted mixtures did not significantly affect manganese content in plant biomass in comparison with the farmyard manure. The applied fertilization did not modify the values of translocation and bioaccumulation ratios of manganese in the above-ground parts and roots of spring rape and oat. No increase in the content of the available to plants forms of manganese in the soil after applying biologically and thermally transformed sewage sludge mixtures with straw was detected. In the second year, lower contents of these manganese forms were noted in the soil of all objects compared with the first year of the experiment.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 37; 17-30
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie zarządzania cyklem życia w gospodarce o obiegu zamkniętym na przykładzie tworzyw polimerowych
Significance of life cycle management in the circular economy on the example of polymer
Autorzy:
Czaplicka-Kolarz, K.
Korol, J.
Kruczek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326523.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
analiza cyklu życia
gospodarka o obiegu zamkniętym
odpady tworzyw sztucznych
life cycle assessment (LCA)
circular economy
waste plastics
Opis:
Celem gospodarki o obiegu zamkniętym jest stworzenie systemu przepływu materiałów zgodnego z ideą „od kołyski do kołyski” (from cradle to cradle). Podejście takie wiąże się z zarządzaniem cyklem życia produktów w odniesieniu do wszystkich etapów, począwszy od wydobycia aż po pełne wykorzystanie wszystkich odpadów, które zgodnie z koncepcją tej gospodarki stanowią surowce dla innych procesów technologicznych. W artykule przedstawiono różne warianty zagospodarowania odpadów z tworzyw sztucznych i ich ocenę pod kątem wpływu na środowiskowo. Spośród analizowanych wariantów zagospodarowania najkorzystniejszym – ze środowiskowego punktu widzenia – jest recykling materiałowy, który stanowi również preferowane rozwiązanie w gospodarce o obiegu zamkniętym.
The aim of the circular economy is to create a system based on the flow of materials compatible with the idea of “from cradle to cradle”. This approach involves managing the life cycle of products in all stages from exploration through to full utilization of all waste, according to the concept of circular economy wastes are the raw materials for other processes. The paper presents various options of plastic waste management. The different variants of plastic waste management were assessed for their impact on the environment. Among the analyzed options of plastic waste management, the most advantageous from the environmental point of view, is material recycling. Recycling is also the most preferred method of waste management in the circular economy.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 101; 85-96
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja ekoefektywności w zrównoważonym zarządzaniu produkcją
Eco-efficiency concept for sustainable production management
Autorzy:
Czaplicka-Kolarz, K.
Kruczek, M.
Burchart-Korol, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325062.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
zarządzanie środowiskowe
zrównoważone zarządzanie produkcją
ekoefektywność
environmental management
sustainable production management
eco-efficiency
Opis:
Artykuł przedstawia nową koncepcję zarządzania środowiskowego – ekoefektywność oraz jej znaczenie w rozwoju zrównoważonego zarządzania produkcją w przedsiębiorstwie. Celem artykułu jest wykazanie korzyści, jakie płyną z zastosowania ekoefektywności w zarządzaniu produkcji. Artykuł ma charakter koncepcyjny i stanowi punkt wyjścia do dalszych rozważań oraz badań empirycznych.
The article presents a new concept of environmental management – eco-efficiency and its meaning presents in development of sustainable production management in enterprise. The purpose of this article is indication of the benefits of eco-efficiency use in production management. Article has a conceptual character and it is a point for further considerations and empirical studies.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 63; 59-71
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie fito toksyczności popiołu z zabudowy niskiej na wybranej grupie roślin
Tests of phytotoxicity of ashes from low-rise buildings on selected group of plants
Autorzy:
Czop, M.
Czoch, D.
Korol, A.
Maduzia, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/357401.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
ash
waste
combustion
physicochemical properties
phytotoxicity
popiół
odpad
spalanie
właściwości fizyko-chemiczne
fitotoksyczność
Opis:
Ash is a solid remain from combustion of organic substances such as solid fuels. Ash is a secondary product. Combustion waste received from combustion of biomass may constitute mineral manure that might be used in agriculture. Conducted tests consisted on determination of the influence of ash from low-rise buildings on the germination of selected plant species. Test covered four types of ashes generated in typical household furnace fired with solid fuels: hard coal, wood wastes and fruit tree timber. The article compares basic physicochemical properties of ashes from household furnaces and discusses their impact on germination and early stages of growth in selected plants (wheat, cress and white mustard). Phytotoxicity tests were performed in accordance with standard ISO-11269-2:2001 and guidelines ECD/OCDE 208/2006.
Popiół to stała pozostałość po spaleniu substancji organicznej np. paliw stałych. Popiół jest produktem wtórnym. Odpad paleniskowy o trzymany ze spalenia biomasy może stanowić nawóz mineralny z możliwością do zastosowania w rolnictwie. Przeprowadzone badania do tyczyły określenia wpływu popio łów z zabudowy niskiej na kiełkowanie wybranych gatunków roślin. Badaniom poddano cztery rodzaje popio łów powstających w typowych paleniskach gospodarstw domowych opalanych paliwami stałymi: węglem kamiennym, odpadami drzewnymi i drewnem drzewa owocowego. W artykule porównano pod stawowe właściwości fizykochemiczne popiołów po chodzących z palenisk domowych i omówiono ich wpływ na wschody oraz wczesne stadia wzrostu wybranych roślin (pszenica, rzeżucha i gorczyca biała). Badania fitotoksyczności przeprowadzono zgodnie z normą ISO-11269-2:2001 oraz przewodnikiem OECD/OCDE 208/2006.
Źródło:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska; 2016, 18, 3; 9-20
1733-4381
Pojawia się w:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody LCA do wspomagania decyzji środowiskowych w gospodarce wodno-ściekowej
Application of the LCA method for environmental decision assistance in the water-sewage system
Autorzy:
Deska, M.
Kruczek, M.
Zawartka, P.
Burchart-Korol, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324918.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
gospodarka wodno-ściekowa
ocena oddziaływania na środowisko
ocena cyklu życia (LCA)
water and wastewater management
environmental impact assessment
life cycle assessment (LCA)
Opis:
W artykule poruszono istotne problemy związane z oceną środowiskową w procesach decyzyjnych związanych z gospodarką ściekową. Omówiono główne determinanty kształtujące proces zarządzania gospodarką ściekową i wskazano na konieczność przeprowadzania oceny środowiskowej elementów systemu zbierania, transportu i oczyszczania ścieków dla poprawy efektywności kształtowania i eksploatacji całego systemu. Zaprezentowano możliwości zastosowania oceny cyklu życia (LCA – Life Cycle Assessment) w ocenie środowiskowej systemów gospodarki ściekowej i procesach podejmowania decyzji o ich kształtowaniu.
The article presents the significant problems related to environmental assessment in decision-making processes related to wastewater management. The main determinants shaping the process of wastewater management were discussed and the need to conduct environmental assessment of elements of the collection, transport and sewage treatment system to improve the efficiency of shaping and operation of the entire system was discussed. The possibilities of using life cycle assessment (LCA – Life Cycle Assessment) in the environmental assessment of wastewater management systems and decision making processes on their shaping is also presented.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 117; 91-107
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of water pollution by nitrates in the Middle Odra Basin
Ocena zanieczyszczenia azotanami wód w dorzeczu Odry Środkowej
Autorzy:
Kolanek, A.
Korol, R.
Strońska, M.
Szyjkowska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293383.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
azotany
dorzecze Odry Środkowej
eutrofizacja
jakość wód
obszary szczególnie narażone na zanieczyszczenie azotanami z rolnictwa
eutrophication
nitrate
Odra river basin
water quality
Opis:
The objective of the study was to characterise the quality of surface waters in order to determine their vulnerability to pollution by nitrogen compounds from agricultural activity, as well as to specify the areas with increased exposure, where nitrogen runoff from agricultural sources has to be reduced. It was necessary to determine surface waters liable to pollution by these compounds due to the fact that agricultural production should be carried out in the way which limits and prevents water pollution by nitrogen compounds of agricultural origin. The study addressed the following issues: the concentration of nitrogen compounds in the surface waters of the Middle Odra Basin , and the extent of eutrophication in flowing inland waters (with nitrogen as the main nutrient). The results have been plotted in figures and gathered in tables.
W pracy przeanalizowano wyniki opracowanej charakterystyki stanu jakości wód powierzchniowych, stanowiącej podstawę do określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz wyznaczenia obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych należy ograniczyć. Szczegółowo scharakteryzowano zawartość związków azotu w wodach powierzchniowych na obszarze dorzecza Środkowej Odry, oceniono stopień eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych płynących, w których czynnikiem decydującym jest azot. Przedstawiono wyniki wyznaczania wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenia (zanieczyszczonych oraz zagrożonych zanieczyszczeniem) związkami azotu ze źródeł rolniczych i określono obszary szczególnie narażone, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych należy ograniczyć. Wyniki przedstawiono w ujęciu tabelarycznym i na rysunkach.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2007, 11; 91-102
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan jakości wód powierzchniowych wykorzystywanych do ujmowania wody przeznaczonej do spożycia
Quality of Surface Water Used for Drinking Water Recovery
Autorzy:
Korol, R.
Bożek, A.
Szyjkowska, U.
Strońska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236372.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
monitoring
jakość wody
dyrektywa Unii Europejskiej
woda do picia
water quality
EU directive
drinking water regulations
Opis:
W pracy poddano analizie dane dotyczące jakości śródlądowych wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Podstawę wykonania pracy stanowią badania oraz analiza uzyskanych wyników jakości tych wód pod kątem dyrektywy Unii Europejskiej 75/440/EWG z 16 czerwca 1975 r., dotyczącej wymaganej jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do poboru wody do celów wodociągowych w państwach członkowskich. W pracy wykazano, że dotychczasowe programy monitoringu wód powierzchniowych oraz badań kontrolnych wykonywanych przez stacje sanitarno-epidemiologiczne nie spełniają wymagań określonych w dyrektywie 75/440/EWG oraz w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 27 listopada 2002 r., ponieważ nie uwzględniają wskaźników zanieczyszczenie koniecznych do oceny jakości wód. Na podstawie oceny jakości wód z 2002 r., opracowanej dla 90 ujęć wodociągowych stwierdzono, że wśród nich nie występowały wody nadmiernie zanieczyszczone, natomiast w 22 ujęciach woda spełniała wymagania norm dopuszczalnych dla kategorii A3, w 65 ujęciach były zachowane wymagania kategorii A2 a w 3 ujęciach jakość wody odpowiadała kategorii A1.
The objective of the study was to provide comprehensive information about the quality of inland waters which are taken in and supplied for drinking purposes. The data sets obtained were analyzed, taking into account the 75/440/EEC Directive of 16 June 1975, which specifies the demands made on the quality of the surface waters that are to be used for municipal or rural supply in the EU member countries. Our analysis has shown that neither the monitoring programs for surface water nor the control investigations performed so far by the staff of the Sanitary and Epidemiological Stations have met the requirements defined in the Directive. And there is no compliance with the Decree of the Environmental Minister, because the parameters needed for a reliable water quality assessment have been neglected. Water quality assessments carried out with 90 intakes in 2002 did not reveal excessively polluted water; 22 intakes supplied water which complied with category A-3 standards; 65 intakes met the admissible values for category A-2, and 3 intakes delivered water of category A-1 quality.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2003, R. 25, nr 3, 3; 17-22
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Short-term heat stress effects on a cyp 11A1 canola plants
Autorzy:
Sakhno, L.
Slyvets, M.
Korol, N.
Karbovska, N.
Ostapchuk, A.
Kuchuk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/80876.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
conference
abiotic stress
climate change
heat stress
cyp11A1 gene
nuclear genome
gene encoding
cytochrome P450-SCC
adrenal cortex mitochondrion
rape plant
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2013, 94, 3
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Material and Energy Flow Analysis (MEFA) of the unconventional method of electricity production based on underground coal gasification
Autorzy:
Czaplicka-Kolarz, K.
Korol, J.
Ludwik-Pardała, M.
Ponikiewska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970691.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
material flow analysis
underground coal gasification
electricity production
Umberto NXT LCA
analiza przepływu materiałów
podziemna gazyfikacja węgla
produkcja energii elektrycznej
Opis:
Purpose In this paper, the application of Umberto NXT LCA software to devise a Material and Energy Flow Analyses (MEFA) for the technology of producing electricity from gas extracted in the process of shaftless underground coal gasification is presented. The Material Flow Analyses of underground coal gasification includes a range of technology, through obtaining process gas and its purification, to electricity production, and, additionally, the capture of carbon dioxide. Methods To evaluate electricity production based on Underground Coal Gasification, Material and Energy Flow Analyses (MEFA) was used. Modeling material and energy flow helps a high level of efficiency or technology of a given process to be reached, through the effective use of resources and energy, or waste management. The applied software for modeling material flow enables, not only, the simulation of industrial processes, but also the simulation of any process with a material or energy flow, e.g. in agriculture. Results MEFA enabled the visualization of material and energy flow between individual unit processes of the technology of electricity production from UCG gas. An analysis of material and energy flow networks presented in the form of Sankey diagrams enabled the identification of unit processes with the biggest consumption of raw materials and energy, and the greatest amount of emissions to the environment. Practical implications Thanks to applying material and energy flow networks with Umberto software, it is possible to visualize the flow of materials and energy in an analyzed system (process/technology). The visualization can be presented in the form of an inventory list of input and output data, or in the form of a Sankey diagram. In the article, a Sankey diagram has been utilized. MEFA is first stage of the plan to conduct analyses using Umberto software. The analyses performed so far will be used in the following stages of the research to assess the environmental impact using the LCA (Life Cycle Assessment) technique, to analyze costs using the LCC (Life Cycle Cost) technique, and to analyze eco-efficiency. It is important to highlight the fact that this is the first attempt of material and energy flow analysis of electricity production from UCG gas. Originality/ value This is the first approach which contains a whole chain of electricity production from Underground Coal Gasification, including stages of gas cleaning, electricity production and the additional capture of carbon dioxide.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2014, 13, 3; 41-47
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model of eco-efficiency assessment of mining production processes
Model oceny ekoefektywności procesów produkcji górniczej
Autorzy:
Czaplicka-Kolarz, K.
Burchart-Korol, D.
Turek, M.
Borkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220002.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
eco-efficiency
life cycle assessment (LCA)
result of operating activities
hard coal mine
ekoefektywność
ocena cyklu życia
wynik z działalności operacyjnej
kopalnia węgla kamiennego
Opis:
The paper presents an author’s method of eco-efficiency assessment of mining production processes in hard coal mines, which enables integrating results of evaluating both environmental and economic aspects. The proposed method uses life cycle approach to assess environmental efficiency and the result of operating activities to assess economic efficiency. The comprehensive method of assessing miningproduction processes was proposed as the Key Performance Indicator (KPI) in hard coal mines in Poland to be used to support decision making in mining companies.
W artykule przedstawiono autorska metodę oceny ekoefektywności procesów produkcji górniczej w kopalniach węgla kamiennego, która umożliwia zintegrowanie wyników oceny aspektów środowiskowych i ekonomicznych. Proponowana metoda oceny wykorzystuje podejście cyklu życia do oceny efektywności środowiskowej oraz wynik z działalności operacyjnej do oceny efektywności ekonomicznej. Opracowaną kompleksową metodę ceny procesów produkcji górniczej zaproponowano jako kluczowy wskaźnik efektywności KPI (Key Performance Indicator) kopalń węgla kamiennego w Polsce stosowany do wspomagania procesów decyzyjnych w przedsiębiorstwach górniczych.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 2; 477-486
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes of the nutrient loads of the Odra River during the last century - their causes and consequences
Zmiany ładunków biogenów w Odrze w ciągu ostatniego wieku - przyczyny i skutki
Autorzy:
Behrendt, H.
Opitz, D.
Kolanek, A.
Korol, R.
Strońska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292342.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
GIS
ładunek
emisja azotanów
Morze Bałtyckie
Odra
retencja
źródła rozproszone
zmiany długoterminowe
zrzuty punktowe
Odra River
Baltic Sea
diffuse sources
point discharges
load
nutrient emissions
retention
long-term changes
Opis:
Nutrient emissions by point and diffuse sources and their loads were estimated for the Odra catchment over the time period of the last 50 years by means of the model MONERIS. For nitrogen a change of the total emissions from 38 kt·a-¹ N in the mid of 1950s a maximum of 105 kt·a-¹ N in the early 1980s and a recent value of about 84 kt·a-¹ N were estimated for the total Odra Basin. The share of the point source discharges on the total N emissions varied between 24% (1955) and 35% (1995). The emissions from groundwater and tile drained areas represent the dominant pathway (37-56% of total N emissions) during all investigated time periods. Emissions from tile drained areas increased from the mid of 1950s to end of 1980s by a factor of 20 and reached in this period the same amount as emissions by groundwater. For phosphorus the emissions changed from 4 kt·a-¹ P in 1955 to 14 kt·a-¹ P in 1990 and a recent level of 7 kt·a-¹ P. Point source discharges caused between 36 to 66% of total P emissions and represent the dominant pathway for all investigated time periods. Erosion and discharges from paved urban areas and sewer systems was the dominant diffuse pathway of the total P emissions into the river system. The comparison of calculated and observed nutrient loads for the main monitoring stations along the Odra River shows that the average deviation is 12% for total phosphorus (1980-2000) and 15% for dissolved inorganic nitrogen (1960-2000). From the analysis it can be concluded that the present load of dissolved inorganic nitrogen (DIN) and total nitrogen (TN) of the Odra into the Baltic Sea is about 2.3 times higher than in the mid of 1960s. The maximum DIN load (1980s) was more than 3 times higher than in the 1960s. The change of the total phosphorus (TP) load is characterized by an increase from the 1955s to 1980 from 2 to 7 kt·a-¹ P (factor 2.6). Around 2000 the TP load was 4 kt·a-¹ which is only the double of the level of the 1955s.
Emisja składników biogennych ze źródeł punktowych i rozproszonych oraz ich ładunki w zlewni Odry zostały obliczone dla 50 ostatnich lat z wykorzystaniem modelu MONERIS. Emisja związków azotu w zlewni Odry zmieniała się od 38 kt·r-¹ N w połowie lat 50. XX w. do maksymalnie 105 kt·r-¹ N we wczesnych latach 80. Udział zrzutów ze źródeł punktowych w całkowitej emisji azotu zmieniał się między 24% (1955 r.) a 35% (1995 r.). Emisja z wód gruntowych i obszarów zdrenowanych jest czynnikiem dominującym i stanowi 37-56% całkowitej emisji azotu w analizowanym okresie. Emisja z obszarów zdrenowanych zwiększa się od połowy lat 50. do końca lat 80. 20 razy, osiągając taką samą wielkość jak emisja z wód gruntowych. Emisja związków fosforu zmieniła się od 4 kt·r-¹ P w 1955 r. do 14 kt·r-¹ P w 1990 r., a ostatnio osiągnęła 7 kt·r-¹ P. Zrzuty ze źródeł punktowych stanowią od 36 do 66% całkowitej emisji fosforu i są dominującym czynnikiem w całym badanym okresie. Erozja oraz zrzuty zanieczyszczeń z obszarów miejskich to najważniejsze drogi dopływu związków fosforu ze źródeł obszarowych do rzeki. Porównanie obliczonych oraz obserwowanych ładunków składników biogennych w głównych stanowiskach monitoringowych zlokalizowanych wzdłuż Odry, wskazuje, że średnie odchylenie wynosiło 12% w przypadku fosforu całkowitego (1980-2000) i 15% - azotu mineralnego (1960-2000). Po przeanalizowaniu wyników można wysnuć wniosek, że aktualny ładunek azotu mineralnego (DIN) i azotu całkowitego (TN) wnoszony z Odry do Morza Bałtyckiego jest około 2,3 razy większy niż w połowie lat 60. Maksymalny ładunek DIN (1980 r.) był ponad 3 razy większy od tego z lat 60. Zmiany ładunku fosforu całkowitego (TP) są charakteryzowane zwiększeniem wartości z 2 kt·r-¹ P (1955 r.) do 7 kt·r-¹ P (1980). Około 2000 r. ładunek TP wynosił 4 kt·r-¹, co jest wartością tylko dwukrotnie większą od stwierdzonej w 1955 r.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2008, 12; 127-144
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie techniki LCA do wspomagania i doskonalenia zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach górniczych
Application of LCA techniques to support and improvement environmental management in mining enterprises
Autorzy:
Burchart-Korol, D.
Czaplicka-Kolarzowa, K.
Turek, M.
Borkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323903.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
ocena cyklu życia
system zarządzania środowiskowego
przedsiębiorstwo górnicze
life cycle assessment (LCA)
environmental management system
mining enterprises
Opis:
W artykule zaproponowano zastosowanie techniki oceny cyklu życia LCA (Life Cycle Assessment) do wspomagania Systemu Zarządzania Środowiskowego (SZŚ). Technika LCA umożliwia w sposób kwantytatywny dokonanie oceny potencjalnych obciążeń środowiskowych zarówno dla kopalni, jak i procesów produkcji górniczej, dzięki czemu może stanowić istotny element zarówno do doskonalenia Systemu Zarządzania Środowiskowego (SZŚ) (zgodnie z wytycznymi nowej normy ISO 14001:2015), jak i do wspomagania zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwach górniczych.
The paper proposes the application of life cycle assessment to support the Environmental Management System (EMS). The LCA enables the quantitative assess the potential environmental impacts for the mining enterprises and production processes, so it can be an important element both for the improvement of the Environmental Management System (EMS) (in accordance with the guidelines of the new ISO 14001:2015) and to support environmental management in the mining enterprises.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 87; 63-76
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Helmintofauna nurogesi Mergus merganser L.,1758 z północno-zachodniej Polski
Helminthofauna of the goosander Mergus merganser L.,1758 from the north-western Poland
Autorzy:
Kavetska, K.M.
Królaczyk, K.
Kalisińska, E.
Kornyushin, V.V.
Korol, E.N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143810.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
ptaki
Cestoda
pasozyty zwierzat
helminty
nuroges
nicienie
przywry digenetyczne
Polska Polnocno-Zachodnia
Nematoda
Mergus merganser
Digenea
tasiemce
Opis:
The goosander, Mergus merganser, is a rare in Poland water bird (Anseriformes: Mergini). It eats fish and small invertebrates. The purpose of this study was a preliminary parasitological examination of the digestive tract of the goosander wintering on the Szczecin Lagoon. The research material were the parasites recovered from digestive tracts of 6 birds (two males and four females), which died during feeding in fishing nets in winter 2001. The birds were subject to standard parasitological examinations using commonly adopted methods. The trematodes and the cestodes found were preserved in 70% ethyl alcohol and subsequently stained using iron carmine (Cestoda) and borax alcohol carmine (Digenea) and then they were closed in Canada balsam. Nematodes were kept in 70% alcohol and cleared with 80% lactic acid or lactophenol. The parasite assemblages were analysed through calculating prevalence, intensity of infection, relative density and domination index. Also, the topic structure of the parasite assemblages or their habitat preferences in a host animal digestive tract were determined. The presently reported study detected a total of 1596 parasitic worms: digeneans (1086), tapeworms (410) and nematodes (100). Acanthocephalans were not found. Even though only a few goosanders were examined, the results show a high species richness of parasite assemblages consisting of 22 species, representing 21 genera. The following were deemed as definite dominants (superdominants): Diplostomum mergi Dubois, 1932; D. pusillum (Dubois, 1928); Microsomacanthus abortiva (von Linstow, 1904) and Schistocephalus solidus (Müller, 1776). Helminths were found in all birds with their great relative density and intensity of occurrence (266 parasites on average). As expected, the parasite assemblages were characterized by considerable topical specificity, probably resulting from the feeding preferences of the worms. The majority of helminths, including predominant part of flatworms, were found in duodenum and jejunum of ducks. Nematodes, on the other hand, colonized mainly the gizzard and proventriculus.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2008, 54, 4; 325-330
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of sustainability assessment method of coal mines
Autorzy:
Burchart-Korol, D.
Krawczyk, P.
Czaplicka-Kolarz, K.
Turek, M.
Borkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92001.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
sustainability
hard coal mine
life cycle assessment (LCA)
cost-benefit analysis
rozwój zrównoważony
kopalnia węgla kamiennego
analiza cyklu życia
analiza kosztów i korzyści
Opis:
Purpose This paper presents an algorithm developed to assess all aspects of sustainable development for hard coal mines. Additionally, an algorithm to assess the environmental efficiency and cost efficiency of mining production processes was presented. Methods To develop the computation algorithm, detailed models were proposed for environmental assessments using Life Cycle Assessment (LCA), whereas Cost-Benefit Analysis (CBA) was proposed for economic and social assessments. Results The algorithm developed is used when preparing a ranking of hard coal mines which considers the main aspects of sustainable development – environmental, economic and social. The tool also enables the performance of both environmental and cost assessment for particular unit processes of mining production. Practical implications The practical purpose is to devise an algorithm that will perform both partial and aggregated assessment of all aspects of the sustainable development of coal mines in Poland. Originality/ value It is the first method which includes all aspects of sustainable development and considers the process approach to assess coal mines.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2014, 13, 4; 5-11
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Helmintofauna nurogesi Mergus merganser L.,1758 z polnocno-zachodniej Polski
Helminthofauna of the goosander Mergus merganser L.,1758 from the north-western Poland
Autorzy:
Kavetska, K.M.
Krolaczyk, K.
Kalisinska, E.
Kornyushin, V.V.
Korol, E.N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/838954.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
ptaki
Cestoda
pasozyty zwierzat
helminty
nuroges
nicienie
przywry digenetyczne
Polska Polnocno-Zachodnia
Nematoda
Mergus merganser
Digenea
tasiemce
Źródło:
Annals of Parasitology; 2008, 54, 4; 325-330
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Helmintofauna przewodu pokarmowego krzyżówki Anas platyrhynchos L., 1758 północno-zachodniej Polski
Enteric helminths of the mallard Anas platyrhynchos L., 1758 in the north-western part of Poland
Autorzy:
Kavetska, K.M.
Rząd, I.
Kornyushin, V.V.
Korol, E.N.
Sitko, J.
Szałańska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143698.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
Cestoda
ptaki
pasozyty zwierzat
nicienie
przywry digenetyczne
helmintozy
zywiciele
pasozyty przewodu pokarmowego
Anas platyrhynchos
kolcoglowy
Acanthocephala
inwazja pasozytnicza
Polska Polnocno-Zachodnia
krzyzowka
Nematoda
Digenea
tasiemce
Opis:
Although the mallard, Anas platyrhynchos, is the most common wild duck in Poland, as well as in the entire Palearctic, it is extremely rarely studied by comprehensive parasitological surveys. The aim of this study was to present a synthesis on the species composition of enteric helminths of the mallard in north−western Poland. The study was carried out in 1999−2006 and involved parasitic worms isolated from the alimentary tracts of 187 mallards (Anseriformes: Anatidae). Following isolation, the parasites were preserved in 70% ethylene and stained (flatworms) or viewed in transient light (nematodes and acanthocephalans). Taxonomic identity of the worms was determined using taxonomic keys and numerous original papers. The studies have revealed that the parasitic community of this host in the north−west part of Poland is relatively complex, composed of 51 species of helminths of four systematic groups: 16 digenean species, 23 tapeworms, 9 nematodes, and 3 acanthocephalans. The material also revealed five new to Polish fauna parasitic species: one trematode (Echinostoma miyagawai) and four tapeworms (Microsomacanthus baeri, M. pachycephala, Monotestilepis tadornae, and Sobolevicanthus aculeostileticus). On the other hand, for another 11 species (Prosthogonimus ovatus, Psilotrema simillimum, Australapatemon minor, Leucochloridiomorpha lutea, Psilostomum brevicolle, Echinocotyle rosseteri, Fimbriarioides sp., Retinometra giranensis, Anisakinae gen. sp., Pseudocapillaria mergi i Polymorphus magnus) the mallard was found to be a new host.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2008, 54, 1; 23-29
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Helmintofauna przewodu pokarmowego krzyzowki Anas platyrhynchos L., 1758 polnocno-zachodniej Polski
Enteric helminths of the mallard Anas platyrhynchos L., 1758 in the north-western part of Poland
Autorzy:
Kavetska, K.M.
Rzad, I.
Kornyushin, V.V.
Korol, E.N.
Sitko, J.
Szalanska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/838729.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
ptaki
Cestoda
pasozyty zwierzat
nicienie
przywry digenetyczne
helmintozy
zywiciele
pasozyty przewodu pokarmowego
Anas platyrhynchos
kolcoglowy
Acanthocephala
inwazja pasozytnicza
Polska Polnocno-Zachodnia
krzyzowka
Nematoda
Digenea
tasiemce
Źródło:
Annals of Parasitology; 2008, 54, 1; 23-29
0043-5163
Pojawia się w:
Annals of Parasitology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-22 z 22

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies