Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Konstańczak, Stefan" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Wkład Zbigniewa Jordana w podtrzymywanie kontaktów polskiej filozofii emigracyjnej z filozofią krajową
Zbigniew Jordan’s Contribution to Supporting Contacts Between Polish Émigré Philosophy and Philosophy Developed in Poland
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232828.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Zbigniew Jordan
Polish philosophical tradition
popularization of national philosophy in the world
polskie tradycje filozoficzne
popularyzacja krajowej filozofia i socjologia na świecie
Opis:
Autor prezentuje mało znane fakty z historii polskiej nauki świadczące o tym, że przedstawiciele polskiej emigracji powojennej mieli bardzo dobre rozeznanie o sytuacji w nauce krajowej. W filozofii przykładem tego były kontakty Zbigniewa Jordana (1911–1977) z przedstawicielami filozofii pracującymi w kraju. Jordan przez wiele lat utrzymywał systematyczne kontakty z około czterdziestoma osobami, stanowiącymi elitę polskiej powojennej filozofii i socjologii. Do grona jego znajomych i korespondentów należeli m.in. Jan Łukasiewicz, ks. Józef Pastuszka, Tadeusz Czeżowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Tadeusz i Janina Kotarbińscy, Adam Schaff, Leszek Kołakowski, Jan Szczepański, Andrzej Grzegorczyk, a także przedstawiciele polskiej emigracji pracujący na uczelniach zachodnich. Dzięki tym kontaktom potrafił zrealizować naraz dwa cele. Po pierwsze, popularyzował godne upamiętnienia osiągnięcia nauki polskiej, dzięki czemu jego starania zapewniały ścisły związek między nauką krajową a światową. Po drugie, zapewniał historyczna ciągłość nauki polskiej, której nie przerwało nawet wprowadzenie komunistycznych porządków w kraju, które sprowadzały się do próby odrzucenia całej dotychczasowej tradycji. Autor stoi na stanowisku, że nauka stanowi najważniejszą część kultury i z tej racji dokonania Jordana powinny zostać spopularyzowane w całym środowisku nauki w Polsce jako przykład, którym winni kierować się jej młodzi adepci, koncentrujący się wyłącznie na karierze w zagranicznych instytucjach naukowych. 
The author presents little-known facts from the history of Polish science proving that representatives of Polish post-war emigration had a very good understanding of the situation of science in Poland. In philosophy, this situation was exemplified by the contacts of Zbigniew Jordan (1911–1977) with representatives of philosophy active in Poland. For many years, Jordan maintained regular contacts with approx. forty people belonging to the elite of Polish post-war philosophy and sociology. His friends and correspondents included, among others, Jan Łukasiewicz, Rev. Józef Pastuszka, Tadeusz Czeżowski, Maria and Stanisław Ossowski, Tadeusz and Janina Kotarbińscy, Adam Schaff, Leszek Kołakowski, Jan Szczepański, Andrzej Grzegorczyk, as well as Polish emigrants employed at Western universities. Owing to these contacts, he was able to achieve two goals at once. First of all, he popularized the achievements of Polish science worthy of commemoration, thanks to which his efforts ensured a close relationship between national and world science. Secondly, he ensured the historical continuity of Polish science, which was not interrupted even by the introduction of communist orders in the country, that boiled down to an attempt at rejecting the entire previous tradition. The author is of the opinion that science is the most important part of culture and for this reason Jordan's achievements should be popularized throughout the scientific community in Poland, as an example to be followed by its young adepts focusing exclusively on careers in foreign scientific institutions.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 3; 93-113
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samotność z perspektywy nieśmiertelności.Refleksje Henryka Elzenberga
Solitude of the prerpective of immoratality. Reflections of Henryk Elzenberg
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048342.pdf
Data publikacji:
2015-07-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Henryk Elzenberg
death
immortality
solitude
spirit aristocracy
śmierć
nieśmiertelność
samotność
arystokracja ducha
Opis:
The starting point for the considerations are three versions of the text of Henryk Elzenberg, kept in manuscripts, and not published until now, devoted to “meditations” over the possibility of reaching immortality in earthly life. The author, on the basis of their analysis and other statements on immortality, presents Elzenberg’s attitude towards solitude, to which people who do not follow the main social stream and are able to retain autonomy of their views independently of outer conditions are all doomed. To indicate such kind of people Elzenberg has introduced the category of “spirit aristocracy”. This category is indispensable for existing of every society. And both scientists and artists are classified to it. They reach immortality, but it is conditioned, because during their lives nobody will get to know if it is worth to make a sacrifice of their own solitude. According to the author, Elzenberg’s life may be set as an example of such a solitary spirit aristocracy.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2015, 12; 169-183
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WALKA JAKO PROBLEM MORALNY W TWÓRCZOŚCI MARII OSSOWSKIEJ
FIGHT AS A MORAL ISSUE IN THE WORK OF MARIA OSSOWSKA
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418376.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
Maria Ossowska
conflict
struggle
chivalric ethos
ethics of struggle
honour
Opis:
The author presented the concept of Maria Ossowska’s ethics of struggle. He also analyzed her views on morally acceptable ways of struggle. What is more, the author showed the evolution of chivalric ethos and analyzed its historical conditionings. In conclusion, he states that the moral character of the struggle depends on honorable behaviors of its participants.
Źródło:
Colloquium; 2015, 7, 1; 7-20
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theory of sustainable development and social practice
Teoria zrównoważonego rozwoju a praktyka społeczna
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371503.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
eco-development
sustainable development
anthroposphere
biosphere
ecological crisis
safety
strategies of crisis’ overcoming
ekorozwój
rozwój zrównoważony
antroposfera
biosfera
kryzys ekologiczny
bezpieczeństwo
strategie pokonywania kryzysu
Opis:
The paper shows, that the hopes associated with globalisation, which were also supposed to overcome the effects of the ecological crisis, have not been fulfilled. This situation is associated with the fact that nowadays the biggest influence on the functioning of the global ecosystem is by man himself, who exists simultaneously in two environments: social and cultural. According to the author, all crises are global and furthermore embrace both environments in which man functions. Therefore, people are most at risk to pay for every crisis, including the ecological one. Human communities would be able to function in any environment, if they accept and implement sustainable development, which includes the functioning of the anthroposphere and the biosphere at the same time. Communities which were unable to do so, collapsed and even disappeared. In conclusion, the author claims that even today there is such a requirement. Today’s advocated sustainable development ensues from our species’ historical experiences. The implementation of sustainable development could provide the best optimal develop-ment conditions for both mankind and the natural environment.
Autor wskazuje, że nadzieje związane z globalizacją, która miała doprowadzić także do przezwyciężenia skutków kryzysu ekologicznego, nie spełniły się. Taki stan rzeczy wiąże z faktem, że współcześnie największy wpływ na funkcjonowanie ziemskiego ekosystemu ma sam człowiek egzystujący równoległe w dwóch środowiskach: społecznym i kulturowym. Zdaniem autora wszystkie zjawiska kryzysowe mają zasięg globalny, a ponadto obejmują oba środowiska, w których funkcjonuje człowiek. Dlatego każdy kryzys, w tym i ekologiczny, jest dotkliwie odczuwalny zwłaszcza przez ludzi. Społeczności ludzkie potrafiły funkcjonować w każdym środowisku, jeśli były w stanie przyjąć i realizować jakąś postać zasady zrównoważonego rozwoju, która obejmowała zarazem funkcjonowanie antroposfery i biosfery. Społeczności, które tego nie potrafiły, upadały a nawet ginęły. Autor w konkluzji stwierdza, że również obecnie istnieje taki wymóg, a zatem propagowana współcześnie zasada zrównoważonego rozwoju jest konsekwencją doświadczeń historycznych naszego gatunku i najlepszą drogą dla zapewnienia optymalnych warunków rozwoju zarówno dla ludzkości jak i środowiska naturalnego.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2014, 9, 1; 37-46
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazimierza Ajdukiewicza lwowskie wykłady z etyki
Kazimierz Ajdukiewiczs Lviv lectures on ethics
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441925.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
analityczna filozofia
szkoła lwowsko-warszawska
wykłady z etyki
Opis:
Kazimierz Ajdukiewicz (1890–1963) znany jest przede wszystkim jako wybitny logik oraz jako jeden z głównych przedstawicieli szkoły lwowsko-warszawskiej. Praktycznie nieznane są natomiast jego dokonania w zakresie etyki. W świetle zachowanych materiałów archiwalnych okazuje się, że problemy etyczne stanowiły także przedmiot jego zainteresowania. Wyrazem tego było jego wystąpienie w Warszawskim Uniwersytecie Powszechnym wygłoszone najprawdopodobniej w 1927 r., w którym wskazał na przyczyny zainteresowania problematyką filozoficzną. Za najważniejszą z nich uznał wtedy potrzebę znalezienia busoli życiowej wskazującej na godziwe drogi osiągania realizowanych celów. Momentem przełomowym dla Ajdukiewicza stał się jednak rok akademicki 1931/32, w którym przejął po przejściu Kazimierza Twardowskiego na emeryturę prowadzenie wykładów z etyki. Wykładał na sposób nowatorski, realizując program etyki analitycznej. Punktem wyjścia dla jego rozważań była próba analizy pojęcia „dobro” zarówno w języku potocznym, jak i języku logiki. Doszedł wówczas do wniosku, że pojęcie to jest stosowane na zasadzie zwyczaju językowego (uzusu) i nie ma własciwie swojego desygnatu. W konsekwencji musiał przyjąć, że jest ono nieanalizowalne. Swoistą kwintesencją etycznych rozważań Ajdukiewicza był natomiast jego wykład „O sprawiedliwości” wygłoszony w 1939 r. na uroczystej akademii poświęconej pierwszej rocznicy śmierci Kazimierza Twardowskiego. Sformułował wówczas formułę sprawiedliwości osadzoną również na uzusie językowym, którą nazwał „zasadą równej miary”. Ajdukiewicz był więc pierwszym w Polsce etykiem analitycznym, a jego dokonania w tym zakresie zasługują na upowszechnienie.
Kazimierz Ajdukiewicz (1890-1963) is known primarily as an outstanding logician and as one of the main representatives of the Lviv-Warsaw school. His achievements in the field of ethics are practically unknown. In the light of the preserved archival materials, it turns out that ethical problems were also the object of his interests. An expression of this was his speech at the Warsaw Public University, which probably took place in 1927, in which he pointed out the reasons for his interest in philosophical issues. For the most important of them, he recognized the need to find a life compass pointing to the right ways to achieve certain goals. The turning point for Ajdukiewicz became the academic year 1931-1932, in which he took over lectures on ethics after Kazimierz Twardowski retired. He conducted his lectures in an innovative way, implementing the program of analytical ethics. The starting point for these considerations was the attempt to analyze the concept of “good” in the ordinary and logical language. He came to the conclusion that this concept is applied on the basis of linguistic custom/usage and in fact does not have any referent. As a result, he had to assume that it was unanalyzable. The essence of Ajdukiewicz's ethical reflections was his lecture “On Justice” presented in 1939 at the celebration devoted to the first anniversary of the death of Kazimierz Twardowski. He then formulated a formula of justice also embedded in the linguistic custom, which he called the “principle of an equal measure”. Ajdukiewicz was thus the first analytical ethicist in Poland, and his achievements in this area deserve to be widely disseminated.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 271-289
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Human ecology
Ekologia człowieka
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817922.pdf
Data publikacji:
2006-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
antroposfera
socjosfera
biosfera
człowiek
ekologia
ekologia człowieka
Ziemia
anthroposphere
sociosphere
biosphere
human
ecology
human ecology
Earth
Opis:
Environmental problems do have a universal dimension: they concern entire humanity as well as each human being individually, therefore, a new ecology needs to be developed in which man will play a principal role being a focal point of the study, its creator and executor of its assumptions, the discipline thus understood is one of the aspects of general ecology for it studies relationships between man as a species and its environment, the author believes that, regardless of the standpoint that representatives of various sciences may take, the future of our species depends on the interdisciplinary approach toward the questions that are subject to human ecology studies.
Problemy ekologiczne maję wymiar uniwersalny, dotyczę bowiem zarazem całej ludzkości oraz każdego człowieka z osobna. Istnieje więc potrzeba utworzenia nowej ekologii z człowiekiem w roli głównej - zarazem jako głównym przedmiotem jej zainteresowania, twórcę i wykonawcę jej założeń. Tak rozumiana dyscyplina jest jednym z aspektów ekologii ogólnej, gdyż zajmuje się relacjami pomiędzy człowiekiem jako gatunkiem, a otaczajęcym go środowiskiem. Autor zauważa, iż niezależnie od stanowiska, jakie zajmę poszczególni przedstawiciele nauk, że przyszłość naszego gatunku zależy właśnie od interdyscyplinarnego rozwięzania problemów, które sygnalizuje ekologia człowieka.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2006, 4, 1; 9-15
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tadeusza Czeżowskiego koncepcja etyki naukowej
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705853.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
T. Czeżowski
etyka
metaetyka
Opis:
Artykuł opiera się w znacznej mierze na przygotowanej do druku, ale nigdy niewydanej pracy Tadeusza Czeżowskiego Rozważania metaetyczne. Podręcznik ten miał porządkować najważniejsze systemy etyczne. Metaetyka Czeżowskiego nie jest jednym z działów etyki tradycyjnej, lecz uogólnieniem systemów całej etyki dotychczasowej. Rozważania metaetyczne reprezentują koncepcję etyki naukowej, niezależnej od wszystkiego, co nie przejdzie weryfikacji, jakiej podlegają wyniki badań nauk empirycznych.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 547-558
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O fenomenie wolności
О феномене свободы
About the Phenomenon of Freedom
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497243.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2018, 18; 240-245
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje nieutylitarystyczny konsekwencjalizm?
Существует ли неутилитаристский консеквециализм?
Does the Non-utilitarian Consequentionalism Exist?
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497354.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Opis:
Book Review: Gluchman V. 2012. Etyka społecznych konsekwencji, tłum. Przemysław Kroczek. Warszawa: Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2013, 13; 322-327
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Panorama filozofii rosyjskiej XIX i XX wieku – odsłona pierwsza
Панорама русской философии XIX и XX века – картина первая
The Panorama of Russian Philosophy in XIX and XX Century – First Scene
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497369.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Opis:
Book Review: Kiejzik L., J. Uglik (red.). 2009. Polskie badania filozofii rosyjskiej. Przewodnik po literaturze. Część pierwsza. Warszawa: Wyd. Fundacja Aletheia.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2014, 14; 298-301
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doskonałość jako problem moralny w pracach Władysława Tatarkiewicza
Совершенство как нравственная проблема в работах Владислава Татаркевича
Perfection as a Moral Problem in the Works of Władysław Tatarkiewicz
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497472.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
perfekcjonizm
doskonałość moralna
samodoskonalenie się
перфекционизм
нравственное совершенство
самосовершенствование
perfectionism
moral perfection
self-perfecting
Opis:
Основой для размышлений стала работа Владислава Татаркевича «О совершенстве». Автор занялся проблематикой нравственного совершенства, которая в философии встречается в двух вариантах: или как качество человека, который достиг максимального уровня возможностей, или как цель, к которой человек должен стремиться. Первая позиция ссылается на философию Аристотеля, а вторая – на философию Платона. В каждом из вариантов путь к совершенству является результатом индивидуального усилия, отсюда мотивация, склоняющая к нему, часто называется перфекционизмом. Однако, многие философы уверены, что достичь индивидуального совершенства невозможно из-за внешнего противоречия, которое возникает при такого типа усилиях. В статье также представлен обзор концепций совершенства сформулированных в прошлом в философии. В завершении автор указывает на пользу, которую получают конкрет-ные люди от собственного совершенства.
The basis of deliberations is the work by Władysław Tatarkiewicz: On Perfection. The author studied a problem of moral perfection which in philosophy is treated in both ways: as a personality trait of a man that has achieved a maximum level of moral ability or as a goal to which a man should head for. First standpoint refers to Aristotle's philosophy, the second to Plato's. In both cases the way to perfection is a result of an individual effort hence motivations inducing to it are often called perfectionism. Many philosophers point out that reaching individual perfection is impossible due to inner contradictions coming out in this kind of activity. The article also reviews other conceptions of perfection set up in philosophy in the past. In summary the author points at the benefits which people attain by self-perfecting.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2016, 16; 157-176
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania bezpieczeństwa nauczycieli i uczniów w szkole
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147485.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
teacher
safety
school
Opis:
The author in his article takes up a problem of pupils’ and teachers’ safety at school. A safe school for pupils is a school that ensures development of their interests without violence, stress, respecting their feeling of freedom, and protecting their need of membership. For teachers a safe school is a well organized institution, which guarantees security at work, and at the same time does not demand additional educational services. Individual safety stands for a possibility of being oneself in a wellorganized society, so basically it is a result of guarantee of community, not our care of it. According to the author individual safety is different from collective safety. Threats at school are of twofold kind: known and anticipated, and unexpected. A school’s task is therefore to provide children and young people with a skill of independent facing any possible threats. Safety is often identified with order, which usually means a regular sequence of events, harmonious functioning of parts. However discipline, which has to introduce the school order, does not introduce authentic order, because it requires continuous control and supervision. This situation derives from the fact that school is a compulsory institution for many pupils, due to which they do not associate the school’s aims with their own ones. On the other hand teachers voluntarily take social actions in this institution. From the student’s point of view discipline is often apprehended as dehumanization of relations at school. Lack of feeling of safety increases parallelly with a progressive disintegration of the school system. This in turn brings implementation of new elements, which are entirely external to school assignments. A relatively isolated sub-system created by bodyguards, regardless of their techniques and dexterity, is a target of the students’ disguised war. Students win this clash since their efficiency is not covered in any calculations. Therefore the author is inclined towards the conviction that new elements in school functioning will not improve neither pupils, not teachers safety, because they will bring new planes of rivalry. Excessive confidence in technical side of safety in school functioning causes a transfer of specific relations "man versus system” onto its grounds. Administration and supervisory institutions controlling school functioning will inevitably remain the system, while pupils and teachers will stand on the opposite side. This is since teachers and pupils together create a specific homogeneous group, which can only exist in school conditions, never outside. Summary measures such as monitoring school, or bodyguards, do not eliminate threats, but only transfer them beyond the controlled zone. School has to be future directed, so also in the sphere of safety it has to anticipate new threats. And this a fundamental way to create "safe school”.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2008, 1(1); 151-158
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o antropogenezę w polskiej filozofii dziewiętnastego wieku
The Controversy over Anthropogenesis in Nineteenth-Century Polish Philosophy
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083952.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Karol Libelt
Stefan Pawlicki
archeologia
teoria ewolucji
antropogeneza
palafity
archaeology
theory of evolution
anthropogenesis
palafittes
Opis:
Artykuł przedstawia dziewiętnastowieczny spór filozoficzny, jaki na temat antropogenezy toczyli ze sobą Karol Libelt i Stefan Pawlicki. Powodem rozpoczęcia sporu były znaleziska archeologiczne na Jeziorze Czeszewskim należącym do posiadłości Libelta. Spór w istocie dotyczył tego, czy chronologia dziejów ludzkości zawarta w Biblii jest możliwa do podważenia, czy też nadal zachowuje swoją aktualność. Stanowisko o nadrzędności świadectw empirycznych reprezentował Libelt, a stanowisko zachowawcze zajął Pawlicki. Tym samym był to w istocie spór dwóch światopoglądów, w którym dla obu polemistów archeologia była tylko narzędziem uzasadniającym własne przekonania. W artykule została omówiona argumentacja, jaką posługiwali się obaj filozofowie, broniąc swych stanowisk, oraz jak interpretowali odkrycia archeologiczne. W konkluzji został oceniony wpływ, jaki ten spór wywarł na samych filozofów oraz na polską naukę.
The article presents the nineteenth-century philosophical dispute between Karol Libelt and Stefan Pawlicki on the subject of anthropogenesis. This was initiated by the archaeological discoveries in Lake Czeszewskie, a part of Libelt’s estate. In fact, the controversy concerned the problem of whether the chronology of human history set out in the Bible could be questioned, or was still relevant. Libelt advocated the overriding importance of empirical evidence, while the conservative position was pursued by Pawlicki. Thus, it was a controversy pitting two worldviews against each other, in which — for both polemicists — archaeology was only a tool to justify their own beliefs. The article discusses the arguments used by both philosophers to defend their positions, and considers how they sought to interpret archaeological discoveries. In conclusion, it assesses the impact that this dispute had both on the philosophers themselves and on Polish science.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2022, 19, 1; 47-71
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies