Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Jaguś, A" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Wpływ częstości koszenia łąki górskiej na plon i skład chemiczny wód odciekowych (w warunkach badań lizymetrycznych)
The influence of cutting frequency of a mountain meadow on yield and chemical composition of percolating waters (lysimeter studies)
Autorzy:
Jaguś, A.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339121.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
eliminacja nawożenia
łąka górska
odcieki wód z profilu glebowego
plon biomasy
abandoned fertilization
biomass yield
deep infiltration
mountain meadow
Opis:
Badania prowadzono w latach 2000-2002. Dotyczyły one wpływu zróżnicowanego użytkowania nienawożonej łąki górskiej na biomasę roślinną i środowisko wodno-glebowe. Prace realizowano w oparciu o doświadczenia lizymetryczne. Utworzono 7 kombinacji użytkowania, w tym 4 łąkowe ze zróżnicowaną liczbą (1-4) pokosów. Pozostałe trzy obiekty imitowały czarny ugór, samozadarniające się pole orne oraz niekoszoną ruń trawiastą. Z badań wynika, że częstość koszenia runi wpływa zarówno na wielkość plonowania, jak i na ilość i jakość odcieku wody z profilu glebowego. Największe plony suchej masy uzyskano z lizymetrów koszonych dwukrotnie i trzykrotnie. Wydajność runi w lizymetrach koszonych jednokrotnie i czterokrotnie była wyraźnie mniejsza. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem liczby pokosów wzrasta wielkość infiltracji wgłębnej wód opadowych. Stosunkowo duże odpływy występowały na gruntach ornych zupełnie pozbawionych okrywy roślinnej, bądź pozostawionych do samozadarnienia. Skład chemiczny wód odciekających z poszczególnych obiektów i ładunek składników mineralnych wynoszonych z profilów glebowych był zróżnicowany. Straty składników zależały na ogół od wielkości odpływu. Najmniejsze wystąpiły w sytuacji zaniechania lub jednorazowego koszenia runi. Brak zwartej okrywy roślinnej oraz stosowanie częstego koszenia przyczyniały się do wyraźnego ubożenia gleby.
The paper presents the effects of different use of a mountain meadow on biomass production and deep infiltration. We aimed at evaluating vegetation and water-soil environment at reduced utilization of the grassland. The experiment was carried out with the lysimeter method. The following objects were considered: 1 - abandoned arable land, 2 - not mown meadow, 3 - once cut meadow, 4 - twice cut meadow, 5 - thrice cut meadow, 6 - fourfold cut meadow, 7 - fallow land. Objects were not fertilized, otherwise the grassland was treated in the way common for everyday practice. Yielding of every mown object was high, reaching generally over 10 ·ha-1 DM. The highest results were obtained from the meadow cut two and three times per year, while the meadows cut once and four times appeared to be weaker. The level of deep infiltration varied with the number of cuts. It was found that with the rising number of cuts, the amount of water leaving a soil profile increased. The lowest results were noted when the grassland was not cut at all or was cut once a year. The study revealed changes in chemical composition of precipitation in the course of deep infiltration due to the use of experimental object. The loads of particular mineral components leaving soil differed. The losses of mineral components were related to the quantity of percolating waters. The highest losses were noted for the object devoid of permanent vegetation, then for the grassland cut more frequently. Abandoned and rarely cut meadows seemed to protect the soil from mineral losses.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 125-137
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Reed-Bed Treatment Plant on the Environment Protection from Nitrogen Contamination
Skuteczność trzcinowej oczyszczalni ścieków w ochronie środowiska przed zanieczyszczeniem związkami azotu
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389638.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
obszary wiejskie
trzcinowa oczyszczalnia ścieków
substancje biogenne
azot
jakość wód
rural areas
reed-bed treatment plant
nutrients
nitrogen
quality of water
Opis:
The paper presents efficiency of removal of nitrogen compounds in the reed-bed treatment plant in Inwald (southern Poland) and the influence of discharge of purified sewage on the water quality of the receiving watercourse (the Stawki stream). The research was carried out between 1998 and 2007. Average yearly loads of nitrogen entering the treatment plant with raw sewage were: 650 kgNorg, 2156 kg N-NH4, 2.2 kg N-NO2 and 74 kg N-NO3. In purified sewage at the outflow, in turn, the amounts were: 234 kg Norg, 1867 kg N-NH4, 5.8 kg N-NO2 and 84 kg N-NO3. Organic nitrogen compounds were broken down efficiently in the treatment plant, which was expressed by an average reduction of the Norg load in the inflow-outflow relation at 58 %. At the same time, absorption of ammonium compounds was inefficient - reduction of N-Nm load was below 20 % on average. The treatment plant showed practically no capabilities of absorption of nitrates(III and V) Average concentrations of N-NH4 in the water of the Stawki stream were 0.25 mg/dm3 above the point of discharge from the treatment plant, and 1.42 mg/dm3 below. Average concentrations of N-NO3 were 2.42 mg/dm3 above the discharge point, and 2.52 mg/dm3 below. Discharge of purified sewage caused contamination of the receiving stream with ammonia. The results of the research show the need to reduce the load of sewage coming to the treatment plant or improve the treatment technology.
W artykule przedstawiono efektywność zatrzymywania związków azotu w trzcinowej oczyszczalni ścieków w Inwałdzie (południowa Polska) i jednocześnie wpływ zrzutu oczyszczonych ścieków na jakość wód odbiornika (potok Stawki). Badania prowadzono w latach 1998-2007. Średnie roczne ładunki azotu dopływające do oczyszczalni w ściekach surowych wynosiły: 650 kg Norg, 2156 kg N-NH4, 2,2 kg N-NO2 i 74 kgN-N03. W ściekach oczyszczonych średniorocznie odpływało natomiast: 234 kg Ng, 1867 kg N-NHj4 5,8 kg N-NO2 i 84 kg N-NO3. W oczyszczalni następował efektywny rozkład azotowych związków organicznych, co wyrażała przeciętna 58 % redukcja ładunku Narg w relacji dopływ-odpływ. Równocześnie zatrzymywanie związków amonowych było mało skuteczne - średnia redukcja ładunku N-NH4 mniej niż 20 %. Oczyszczalnia praktycznie nie wykazywała zdolności akumulowania związków azotanowych(III i V). Stężenie N-NR, w wodzie potoku Stawki powyżej miejsca zrzutu z oczyszczalni wynosiło średnio 0,25 mg/dm3, a poniżej 1,42 mg/dm3. Z kolei średnie stężenie N-NO3 powyżej zrzutu było równe 2,42 mg/dm3, a poniżej 2,52 mg/dm3. Zrzut oczyszczonych ścieków powodował zanieczyszczenie wód odbiornika amoniakiem. Wyniki badań wskazują na potrzebę zmniejszenia obciążenia oczyszczalni lub udoskonalenia technologii oczyszczania.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 8; 939-946
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie jakości wód zbiorników zaporowych w warunkach antropopresji rolniczej
Influence of agricultural antropopression on water quality of the dam reservoirs
Autorzy:
Jaguś, A.
Rzętała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125894.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zbiornik zaporowy
użytkowanie terenu
gospodarka rolna
jakość wód
eutrofizacja
dam water reservoir
land use
agricultural activity
water quality
eutrophication
Opis:
Jakość retencjonowanych wód w zbiornikach zaporowych jest w dużej mierze uzależniona od charakteru działalności człowieka w obszarach zlewniowych. W badaniach analizowano chemizm wód zbiorników: Kozłowa Góra, Przeczyce i Łąka, funkcjonujących w zlewniach zagospodarowanych rolniczo, położonych w regionie górnośląskim (Polska południowa). Stwierdzono, że zbiorniki były często zasilane wodami płynącymi o parametrach wskazujących na ich eutrofizację, zwłaszcza w odniesieniu do zawartości azotanów (średnie roczne stężenie − NO-3 > 10 mg/dm3). Należy to wiązać z działalnością rolniczą, w tym gospodarką nawozową, prowadzoną na gruntach rolnych, zajmujących około 50% i więcej powierzchni zlewni. Proces eutrofizacji dotyczył także wód zbiornikowych, a jego przejawem były obserwowane częste zakwity glonów. W akwenach dochodziło do wzrostu odczynu wód do silnie alkalicznego włącznie. Największą żyznością wód charakteryzował się zbiornik Łąka w związku z największym rozprzestrzenieniem terenów rolniczych w jego zlewni, także w zlewni bezpośredniej. Odzwierciedlały to m.in. duże stężenia fosforanów w wodach tego zbiornika (średnio 0,389 mg/dm3 PO3-4). Badania wykazały, że antropopresja rolnicza stanowi zagrożenie dla funkcjonowania zbiorników wodnych ze względu na generowanie procesu eutrofizacji i przez to pogarszanie jakości dyspozycyjnych zasobów wodnych.
The quality of water in dam reservoirs is to a large extent dependant on human activity in the adjacent area. The research focused on the chemical composition of the water bodies in the agricultural catchments: Kozlowa Gora, Przeczyce and Laka (all located in the Upper Silesian Region - Southern Poland). It was established that the reservoirs were often fed with flowing waters exhibiting eutrophication characteristics, especially with reference to nitrates content (average annual concentration − NO-3 > 10 mg/dm3). The fact should be associated with agricultural activity - including fertilization management - in the area covering at least 50% of the catchment. The eutrophication process was also observed in dam reservoirs. It might have been inferred from algae blooms. Besides, a strongly alkaline range of pH value was recorded in the water bodies. The highest water fertility was exhibited by the reservoir Laka, which may be associated with the fact that it is the area with the highest proportion of agricultural activities. It was additionally reflected by a high concentration of phosphates, on average about 0.389 mg/dm3 PO3-4 . The research revealed that the agricultural ant 4 hropopression threatens water reservoirs because of eutrophication and the subsequent deterioration of the quality of water resources.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2009, 3, 2; 471-476
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w srodowisku wywolane spietrzeniem wod rzeki Angary i jeziora Bajkal
Autorzy:
Jagus, A
Khak, V.
Kozyreva, E.
Rzetala, M.
Retala, M.
Szczypek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/851351.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
Syberia
rzeka Angara
pietrzenie wod
zbiorniki zaporowe
Zbiornik Irkucki
Zbiornik Bracki
Zbiornik Ust'Ilimski
oddzialywanie na srodowisko
jezioro Bajkal
obrzeza zbiornikow
brzegi jezior
abrazja
erozja wodna
osuwiska
wody podziemne
sufozja
zjawiska krasowe
podtopienia
szkody w srodowisku
szkody gospodarcze
Źródło:
Wszechświat; 2010, 111, 10-12; 265-271
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of Trophic State of Inland Water (the Case of the Sola Cascade Dam Reservoirs)
Ocena stanu troficznego wód śródlądowych (na przykładzie kaskady Soły)
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388659.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
wody śródlądowe
kaskada Soły
jakość wód
eutrofizacja
wskaźnik trofii
inland water
Sola cascade dam reservoirs
water quality
eutrophication
trophic index
Opis:
The objective of the study was to assess the trophic state of water in the hydrographic system of the Sola cascade, situated in the Carpathian region in southern Poland. Analyses included inflowing and retained water in dam reservoirs: Tresna, Porabka and Czaniec. The level of eutrophication of water was estimated basing on its physicochemical parameters. Out of all methods used in determining the trophic state, the selected methods included the norms determined in the Polish regulations, the Neverova-Dziopak index (ITS – Index of Trophical State) and the Carlson index (TSI – Trophic State Index). Analyses of data from years 2007–2009 showed that water quality reflected characteristic parameters for mesotrophy and eutrophy. Unfavorable trophic state concerned almost all waters that were studied, including waters of the lowest reservoir of the cascade – Czaniec reservoir, which is part of the municipal water supply system. That emphasizes the need for protection of the catchment of the cascade with regards to reduction of contamination load discharged to surface waters.
Celem badań było rozpoznanie stanu troficznego wód w systemie hydrograficznym kaskady Soły, położonej w obszarach karpackich Polski południowej. Analizowano wody dopływające oraz retencjonowane w zbiornikach zaporowych: Tresna, Porąbka i Czaniec. Na podstawie parametrów fizykochemicznych wód ustalono stopień ich eutrofizacji. Spośród stosowanych metod ustalania stanu trofii wybrano normy określone w polskich przepisach prawnych, wskaźnik Neverovej-Dziopak (ITS - Index of Trophical State) oraz wskaźnik Carlsona (TSI - Trophic State Index). Analizy danych z lat 2007-2009 wykazały, że jakość wód odpowiadała parametrom charakterystycznym dla mezotrofii oraz eutrofii. Niekorzystny stan trofii dotyczył niemal wszystkich badanych wód, w tym wód najniższego zbiornika kaskady - wodociągowego zbiornika Czaniec. Wskazuje to na potrzebę ochrony zlewni kaskady pod kątem ograniczenia ładunku zanieczyszczeń dostających się do wód powierzchniowych.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 11; 1433-1440
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu troficznego wód zbiorników kaskady Soły
Assessment of trophic state of water in Sola cascade dam reservoirs
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125756.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
obszary górskie
zasoby wodne
jakość wód
eutrofizacja
wskaźnik trofii
mountainous areas
water resources
water quality
eutrophication
trophic index
Opis:
Celem badań było rozpoznanie stanu troficznego wód retencjonowanych w zaporowych zbiornikach kaskady Soły (zbiorniki: Tresna, Porąbka, Czaniec), położonej w obszarach karpackich południowej Polski. Łączna pojemność zbiorników wynosi około 122 mln m3, a powierzchnia zlewni kaskady jest równa 1119 km2. Gromadzone wody są wykorzystywane na potrzeby komunalne i gospodarcze. Na podstawie zmierzonych parametrów fizykochemicznych wód rzeki Soły oraz wód zbiornikowych oceniono stopień ich eutrofizacji. W ocenie wykorzystano normy określone w polskich przepisach prawnych, wskaźnik Carlsona (TSI - Trophic State Index), wskaźnik Neverovej-Dziopak (ITS - Index of Trophical State) oraz normy zalecane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Analizy danych z lat 2007-2009 wykazały, że jakość retencjonowanych wód odpowiadała parametrom charakterystycznym dla mezotrofii oraz eutrofii, przy czym najmniej korzystny stan trofii dotyczył najniższego zbiornika kaskady - zbiornika Czaniec. Wskazuje to na potrzebę optymalizacji zagospodarowania przestrzennego zlewni kaskady pod kątem ograniczenia ładunku zanieczyszczeń (zwłaszcza substancji biogennych) dostającego się do wód powierzchniowych.
Water resource protection requires water quality monitoring and assessment. It pertains in particular to mountainous regions with a strategic importance for water supply - a serious threat is posed by nutrients, which cause eutrophication. The main sources of nutrients in mountainous areas are: inappropriate farming methods, erosive run-offs, as well as ineffective wastewater treatment. The aim of the research project was to identify the condition of water resources in cascade dam reservoirs located on the river Sola (reservoirs: Tresna, Porabka, Czaniec). The reservoirs are located in the Polish Carpathians. The combined capacity of the reservoirs in question amounts to about 122 million m3 and their catchment areas cover the area of 1,119 km2. The water resources collected are used for residential and municipal purposes. The degree of eutrophication was established on the basis of physical and chemical parameters of the river Sola and the reservoir water. The assessment referenced the norms specified in the Polish law, Carlson index (TSI - Trophic State Index), Neverova-Dziopak index (ITS Index of Trophical State) as well as Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) norms. The analyses conducted in 2007-2009, revealed that the quality of water resources retained complied with the characteristic parameters of mesotrophic and eutrophic state. Whereby, the least favourable trophic state was identified in the lowest reservoir in the cascade - Czaniec reservoir. The findings imply that the cascade catchment should be managed in such a way that less polluted surface waters are released into the area.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2011, 5, 1; 233-238
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrochemiczne konsekwencje zasilania zbiorników przepływowych wodami zanieczyszczonymi
Hydrochemical consequences of feeding flow-through reservoirs with contaminated water
Autorzy:
Jaguś, A.
Rzętała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819396.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
surface sediments
quality
lake
heavy metals
Opis:
The research concerned flow-through reservoirs fed with contaminated river water. The aim of the research was to recognize the impact of reservoirs on fluvial transportation of contaminants. Three reservoirs, situated in the Upper-Silesian region (southern Poland) and operating in different environmental conditions, were selected for the research: Pogoria I reservoir - operating in the quasi-natural direct catchment (with fluvial load of industrial-municipal wastewater), Przeczyce reservoir - under agricultural anthropopressure, and Dzierzno Due reservoir - under urban-industrial anthropopressure. The research included analyses of the quality of river water flowing into and leaving the reservoirs and calculation of contaminant loads at the inflows and outflows. The research showed that Pogoria I reservoir neutralised inflowing contaminants, thus purifying the river water. Nitrogen and phosphorus compounds were particularly efficiently retained. Electrolytic conductance of water in Pogoria was reduced by up to 50%. Przeczyce reservoir was alimented with eutrophic water (especially rich in biogenic elements) from agricultural land. The reservoir accumulated contaminants at the initial stage of the research. After several years, however, it started releasing some of the accumulated substances, causing an increase in contamination of river water with e.g. organic substances. The data concerning Przeczyce reservoir revealed that reservoirs can purify water from some substances and simultaneously cause an increase in contamination with other substances. Selectivity of hydrochemical impact of reservoirs was particularly visible in case of Dzierzno Due reservoir, which received wastewater from the urban-industrial catchment. It largely reduced the loads of suspended matter, phosphates or zinc, among other substances, at the same time causing secondary contamination with substances like ammonia, lead or cadmium. The results of the research show individuality of reservoirs in terms of their impact on fluvial transportation of substances. It might be believed, however, that each reservoir which is fed with contaminated water will have at least partly (selectively) contaminating impact in the course of time. That should be related to increasing eutrophication in conditions of limited capacity of accumulation of contaminants in the limnic environment. Detailed assessment of transfer of substances by a particular reservoir would require individual research for that reservoir.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 632-649
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład chemiczny osadów dennych Zbiornika Irkuckiego
Chemical composition of bottom sediments of Irkutsk Reservoir
Autorzy:
Jaguś, A.
Khak, V.
Rzętała, M. A.
Rzętała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126990.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Syberia
kaskada Angary
Zbiornik Irkucki
osady denne
skład chemiczny
Siberia
Angara cascade
Irkutsk Reservoir
bottom sediments
chemical composition
Opis:
Konsekwencją budowy zbiorników wodnych jest tworzenie się pokrywy osadów dennych. Osady często są postrzegane jako środowisko akumulacji substancji chemicznych, w tym zwłaszcza związków fosforu oraz wielu mikrozanieczyszczeń. Badaniom chemicznym poddano osady denne Zbiornika Irkuckiego. Jest to najwyższy zbiornik kaskady rzeki Angary, zasilany głównie wodami wypływającymi z jeziora Bajkał. Badania prowadzono w lipcu 2010 roku w rejonie miejscowości Nowogrudinina i Patrony. W składzie podstawowym osadów dominował ditlenek krzemu (SiO2) - 56,75÷61,24%. Znacząca była też zawartość Al2O3 14,12÷15,79% oraz Fe2O3 6,04÷7,17%. Pięciotlenek fosforu (P2O5) występował w ilości 0,17÷0,24%. Wśród pierwiastków śladowych największym udziałem w materiale osadowym wyróżniały się: bar 582÷615 ppm, cyrkon 200÷863 ppm, stront 186÷274 ppm, chrom 147÷243 ppm, wanad 123÷140 ppm, cer 85÷151 ppm i cynk 73÷94 ppm. Na ogół zawartości pierwiastków śladowych w osadach nie przekraczały naturalnych zawartości w skałach i glebach. Tylko nieliczne pierwiastki, np. chrom, występowały w ilościach większych niż tło geochemiczne.
Construction of water reservoirs results in formation of a layer of bottom sediments. Sediments are often perceived as the environment of accumulation of chemical substances, particularly including phosphorus compounds and numerous microcontaminants. The chemical studies concerned bottom sediments of Irkutsk Reservoir, which is the highest reservoir in the Angara river cascade, mainly fed by water flowing out of Lake Baikal. The studies were carried out in July 2010 near towns of Novogrudinina and Patrony. The main composition of the sediments was dominated by silicon dioxide (SiO2) - 56.75÷61.24%. Concentrations of Al2O3 and Fe2O3 were also significant, 14.12÷15.79% and 6.04÷7.17% respectively. Phosphorus oxide (P2O5) concentration was 0.17÷0.24%. The largest concentrations of trace elements in the sediments were those of: barium 582÷615 ppm, zirconium 200÷863 ppm, strontium 186÷274 ppm, chromium 147÷243 ppm, vanadium 123÷140 ppm, cerium 85÷151 ppm, and zinc 73÷94 ppm. Generally, concentrations of trace elements in the sediments did not exceed natural concentrations in rocks and soils. Only some elements, eg chromium, occurred in higher concentrations than the geochemical background.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 1; 219-223
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trace Elements in the Bottom Sediments of the Irkutsk Reservoir
Pierwiastki śladowe w osadach dennych Zbiornika Irkuckiego
Autorzy:
Jaguś, A.
Khak, V.
Rzętała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389108.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Zbiornik Irkucki
jezioro Bajkał
osady denne
pierwiastki śladowe
metale ciężkie
Irkutsk Reservoir
Bajkał lake
bottom sediments
trace elements
heavy metals
Opis:
The chemical composition of bottom sediments of the Irkutsk Reservoir was examined. Ten sediment samples collected at different depths in four sectors of the Reservoir were analysed in a laboratory. Concentrations of 30 trace elements were determined. The purpose of the study was to assess the anthropogenic impact on the Reservoir geosystem. Barium and zirconium had the highest concentration in the sediments. Concentrations of certain elements varied spatially, while those of others were similar in all the sectors sampled. The highest element concentrations were usually found in sector 3 (in the vicinity of Novogrudinina). Maximum concentrations for around a dozen elements exceeded the geochemical background level for sedimentary rocks and the soil environment. Irkutsk Reservoir sediments exhibited a high concentration of chromium when compared with sediments from various other reservoirs impounded by dams. The study has shown that the environment of the Irkutsk Reservoir is subject to local and regional anthropogenic impact.
Badano skład chemiczny osadów dennych Zbiornika Irkuckiego. W laboratorium przeanalizowano 10 próbek osadów, pobranych w czterech sektorach zbiornika z różnych głębokości. Określono zawartość 30 pierwiastków śladowych. Celem badań była ocena wpływów antropogennych na geosystem zbiornika. W składzie osadów dominowały bar i cyrkon. Koncentracja niektórych pierwiastków była zróżnicowana przestrzennie, a innych zbliżona we wszystkich sektorach badawczych. Największe zawartości pierwiastków występowały najczęściej w sektorze 3 (w rejonie miejscowości Nowogrudinina). Maksymalne zawartości kilkunastu pierwiastków przekraczały poziom tła geochemicznego dla skał osadowych i środowiska glebowego. Na tle osadów różnych zbiorników zaporowych osady Zbiornika Irkuckiego wyróżniała duża zawartość chromu. Badania wykazały, że środowisko Zbiornika Irkuckiego podlega lokalnym oraz regionalnym wpływom antropogennym.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 8; 939-950
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obniżanie trofii wód w systemach kaskadowych, na przykładzie kaskady Soły (Południowa Polska)
Decreasing of water trophy in cascade systems, on example of the Soła river dam cascade (Southern Poland)
Autorzy:
Jachniak, E
Jaguś, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401110.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zbiornik wodny
kaskada Soły
samooczyszczanie wód
trofia wód
plankton
water reservoir
Soła river dam cascade
water self-purification
water trophy
Opis:
W pracy podjęto temat samooczyszczania wód w kaskadach zbiorników wodnych. Przedstawiono wyniki badań hydrobiologicznych trzech zbiorników zaporowych (Tresna, Porąbka i Czaniec), tworzących kaskadę rzeki Soły. Określono status troficzny zbiorników na podstawie stężenia chlorofilu, wielkości biomasy fitoplanktonu i występowania wskaźnikowych gatunków glonów planktonowych. Wyniki badań wskazały na obniżanie trofii wód w układzie od najwyższego do najniższego zbiornika kaskady. Średnie stężenia chlorofilu wynosiły odpowiednio 19,99 μg∙dm-3, 8,74 μg∙dm-3 oraz 4,29 μg∙dm-3, natomiast średnia wielkość biomasy 4,1 mg∙dm-3, 3,4 mg∙dm-3 i 0,1 mg∙dm-3. Obserwowane gatunki glonów planktonowych potwierdziły istnienie różnic między zbiornikami. W Tresnej rozwijało się więcej gatunków wskazujących na eutrofię, zaś w Porąbce oraz Czańcu rozwijały się gatunki występujące w wodach oligomezotroficznych. Samooczyszczanie wód w kaskadzie Soły, wyrażone obniżaniem ich żyzności, jest ważne dla gospodarki wodnej regionu, gdyż zbiornik Czaniec pełni funkcję zbiornika wodociągowego.
In this thesis the subject of water self-purification in cascade systems of water reservoirs was engaged. The results of hydrobiological research of three dam reservoirs (Tresna, Porąbka and Czaniec), creating the Soła river dam cascade were presented. The trophic status of these reservoirs was defined on the grounds of the concentration of chlorophyll a, biomass of phytoplankton and occurrence of indicating species of planktonic algae. The results of research indicated on decreasing of water trophy in the layout from the highest into the lowest reservoir of the cascade. The average concentrations of chlorophyll a amounted appropriately 19,99 μg∙dm-3, 8,74 μg∙dm -3 and 4,29 μg∙dm-3, instead the average biomass of phytoplankton amounted appropriately 4,1 mg∙dm-3, 3,4 mg∙dm-3 and 0,1 mg∙dm-3. The observed species of algae confirmed occurrence of differences between reservoirs. In Tresna reservoir more species of phytoplankton indicating for eutrophy were thrived, instead in Porąbka and Czaniec reservoirs the species occurring in oligomesotrophic water thrived. Water self-purification in the Soła river dam cascade expressed decreasing of their fertility is important for water management of the region, because the Czaniec reservoir fulfill a function of water-supply reservoir.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2013, 32; 65-73
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zanieczyszczenia osadów w zbiornikach wodnych w aspekcie użytkowania gruntów
Assessment of sediment contamination in water reservoirs in the aspect of land use
Autorzy:
Jaguś, A.
Rzętała, M. A.
Rzętała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126386.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
region górnośląski
zbiornik wodny
osady deltowe
osady denne
zanieczyszczenie gruntów
Upper Silesian region
water reservoir
delta sediments
bottom sediments
land contamination
Opis:
Powstawanie osadów w misach zbiorników wodnych jest niepożądane, gdyż wiąże się z ich zamulaniem oraz wzrostem żyzności wód. Osady mogą być również środowiskiem akumulacji mikrozanieczyszczeń. Podjęte badania dotyczyły oceny możliwości wykorzystania osadów do prac ziemnych, warunkowanego stopniem ich zanieczyszczenia. Badano osady deltowe i denne w wybranych zbiornikach wodnych regionu górnośląskiego. Określano stężenia metali śladowych (As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) zgodnie z przepisami prawnymi, dotyczącymi warunków dopuszczenia wykorzystania osadów. Badania wykazały znaczny stopień zanieczyszczenia osadów, zwłaszcza barem, kadmem, ołowiem i cynkiem. Stężenia tych metali często dopuszczały możliwość wykorzystania osadów tylko na terenach przemysłowych, a w niektórych przypadkach wykorzystanie nawet tam byłoby niedopuszczalne. Pod względem zawartości kobaltu i niklu (stężenia stosunkowo niskie) część badanych osadów mogłaby być wykorzystana na wszelkich terenach, nawet objętych ochroną prawną. Zanieczyszczenie chromem i miedzią na ogół dyskwalifikowało wykorzystanie osadów na terenach chronionych, jednak byłoby ono możliwe na obszarach rolniczych i leśnych. Stopień zanieczyszczenia osadów odzwierciedlał wpływy antropogenne na dany zbiornik, na ogół znaczące w obszarze badań. Możliwości wykorzystania osadów ze zbiorników regionu górnośląskiego na potrzeby prac ziemnych są zatem bardzo ograniczone.
Formation of sediments in basins of water reservoirs is an unfavourable aspect, because it is related to siltation and increased fertility of water. Sediments may also be the environment for accumulation of microcontaminants. The aim of the research was to determine the possibility to use the sediments in earthworks, depending on the degree of their contamination. The research included studies of delta and bottom sediments in selected reservoirs of the Upper Silesian region. Concentrations of trace metals (As, Ba, Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) were determined, according to legal regulations regarding the conditions for permitted use of sediments. The research showed a large degree of contamination of sediments, particularly with barium, cadmium, lead and zinc. Concentrations of these metals often allowed for the use of sediments only in industrial areas, and in some cases even industrial use would be forbidden. Considering the contents of cobalt and nickel (relatively low concentrations), some of the analysed sediments could be used in all kinds of land, including legally protected areas. Contamination with chromium and copper generally disqualified the sediments from use in protected areas, but it would be possible to use them in agricultural and forested land. The degree of sediment contamination reflected anthropogenic impact on a given reservoir, which generally was significant in the research area. Therefore, the potential use of sediments from water reservoirs in the Upper Silesian region is largely limited.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2013, 7, 1; 349-355
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possible use of a water reservoir in conditions of agricultural anthropopressure – Laka dam reservoir
Możliwości użytkowania zbiornika wodnego w warunkach antropopresji rolniczej – zbiornik zaporowy Łąka
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389670.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Laka dam reservoir
agricultural anthropopressure
quality of water
water body use
zbiornik zaporowy Łąka
antropopresja rolnicza
jakość wody
zbiornik wodny użytkowanie
Opis:
The paper presents functioning of Laka dam reservoir. It’s catchment, drained by the Pszczynka river, is dominated by agriculture. This kind of anthropopressure results in eutrophication of the water environment. The research showed that the reservoir is fed with eutrophicated water. Water fertility increases while flowing through the reservoir. The research included assessment of possible use of the reservoir in such conditions. The reservoir serves flood-control functions and also retains water for industrial plants. Water retained in it cannot be used for consumption. Also, swimming in the reservoir is restricted. It is used for fishing and is regarded as an attractive fishing ground. Increased interest in rest and recreation at the side of the reservoir can be observed. A few water sports centers are operating there. The fact that the banks of the reservoir are managed fosters physical activities. The research shows that multiple-area use of the eutrophic reservoir is possible, but measures aimed to increase water quality are necessary in order ensure comfort and safety for its users.
W pracy przedstawiono funkcjonowanie zaporowego zbiornika Łąka. Na obszarze jego zlewni, odwadnianej przez rzekę Pszczynkę, dominuje działalność rolnicza. Ten rodzaj antropopresji skutkuje eutrofizacją środowiska wodnego. Badania wykazały, że zbiornik jest zasilany wodami eutroficznymi. Żyzność wód wzrasta podczas przepływu przez zbiornik. Rozpoznano możliwości użytkowania zbiornika w takich warunkach. Zbiornik pełni funkcję przeciwpowodziową, a także jest rezerwuarem wód dla zakładów przemysłowych. Zgromadzone w nim wody nie mogą być pobierane z przeznaczeniem na cele konsumpcyjne. Ograniczona jest też możliwość kąpieli. Zbiornik jest użytkowany wędkarsko i stanowi atrakcyjne łowisko. Obserwuje się też ciągły wzrost zainteresowania wypoczynkiem i rekreacją nad zbiornikiem. Działa tu kilka ośrodków sportów wodnych. Zagospodarowanie obrzeży zbiornika sprzyja aktywności fizycznej. Z badań wynika, że wielokierunkowe użytkowanie zbiornika eutroficznego jest możliwe, jednak dla komfortu i bezpieczeństwa użytkowników potrzebne są działania, które poprawią jakość wód.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 9; 951-959
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekształcenia krajobrazu w warunkach budowy elektrowni wodnej na przykładzie Zbiornika Boguczańskiego na rzece Angarze
Landscape transformation during hydroelectric power plant building: a study of Boguchany Reservoir in Angara River
Autorzy:
Jagus, A.
Rzetala, M.A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/86116.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu
Tematy:
rzeka Angara
zapory wodne
elektrownie wodne
oddzialywanie na krajobraz
Zbiornik Boguczanski
przeksztalcenia krajobrazu
Źródło:
Problemy Ekologii Krajobrazu; 2013, 35
1899-3850
Pojawia się w:
Problemy Ekologii Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quality of water retained in the natural mountain catchment (Dam Reservoir Wapienica)
Jakość wód retencjonowanych w naturalnej zlewni górskiej (Zbiornik Zaporowy Wapienica)
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
aquatic environment
dam reservoir
mountain catchment
land use
quality of water
heavy metals
środowisko wodne
zbiornik zaporowy
zlewnia górska
użytkowanie terenu
jakość wody
metale ciężkie
Opis:
The study involved assessment of the quality of water in dam reservoir Wapienica. Samples were taken from September 2011 until June 2012. The reservoir is used for providing potable water to the city of Bielsko-Biala. The catchment of the reservoir is a natural mountain catchment, without internal sources of pollution. Environmental and organizational conditions determine the good quality of water in the reservoir. Water contains little amounts of suspended matter and solutes, favorable aerobic conditions and low fertility. Also, no contamination with organic substances was reported. Water retained in the reservoir has quality category A1, thus its treatment can only consist in filtration and disinfection. Analyses showed occurrence of some heavy metals (Zn, Pb and Co) in amounts exceeding levels typical of uncontaminated natural water. Increased levels of zinc and lead might result from atmospheric deposition of contaminants, whereas occurrence of cobalt might be natural. The studies show that unmanaged mountainous regions of southern Poland may be contaminated with trace elements.
Badano jakość wód w zbiorniku zaporowym Wapienica. Próby pobierano w okresie od września 2011 r. do czerwca 2012 r. Zbiornik pełni funkcję zaopatrzenia w wodę pitną miasta Bielsko-Biała. Zlewnia zbiornika ma charakter naturalnej zlewni górskiej, pozbawionej wewnętrznych źródeł zanieczyszczenia. Uwarunkowania środowiskowo-organizacyjne decydują o dobrej jakości wody w zbiorniku. Woda charakteryzuje się niewielką ilością zawiesiny i substancji rozpuszczonych, korzystnymi warunkami tlenowymi oraz małą żyznością. Nie stwierdzono także zanieczyszczenia substancjami organicznymi. Woda retencjonowana w zbiorniku ma kategorię jakości A1, a zatem jej uzdatnianie może być ograniczone do filtracji i dezynfekcji. Analizy wykazały obecność niektórych metali ciężkich (Zn, Pb, Co) w ilościach przekraczających poziomy charakterystyczne dla niezanieczyszczonych wód naturalnych. Podwyższone zawartości cynku i ołowiu mogą być efektem depozycji atmosferycznej zanieczyszczeń, natomiast pochodzenie kobaltu może mieć charakter naturalny. Z badań wynika, że niezagospodarowane tereny górskie Polski południowej mogą być zanieczyszczone pierwiastkami śladowymi.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 4-5; 481-489
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samooczyszczanie wód w procesie tworzenia form deltowych
Self-purification of Waters During Creation of Delta Forms
Autorzy:
Rzętała, M. A.
Jaguś, A.
Rzętała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819143.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
samooczyszczanie wód
formy deltowe
reservoirs
river
Opis:
The article concerns the self-purification of running waters in areas where they flow into water bodies. At such places, delta forms (alluvial fans, deltas) are created that are built up of the material accumulated by the watercourse. The study was conducted in the Upper Silesia region in southern Poland and concerned delta forms created in seven water bodies (Dzierżno Duże, Dzierżno Małe, Pogoria I, Pogoria III, Przeczyce, Kozłowa Góra, Pławniowice). The choice of the Upper Silesia region as the study area was dictated by the specific process whereby delta forms are created. In this region, which is among the most urbanised and industrialised in Poland, which results in most polluted surface waters. Running waters are heavily burdened with wastewater, by-products from processing minerals (particularly coal dust), technological water, sewage sludge, fertilisers, etc. The deposition of pollutants in river mouths leads to the rapid creation of delta forms with areas ranging from several hundred square metres to around 1 sq. km. The largest delta form has been created at the place where the Kłodnica River enters the Dzierżno Duże reservoir. During low water its area exceeds 1 sq. km and its thickness exceeds ten metres in some places. The overall volume of the Kłodnica River delta is estimated to be slightly over 2 million cu. m. Owing to the deposition that is taking place, running waters are subject to self-purification, particularly with respect to the solid particles they carry. This is a mechanical purification process. Apart from mineral substances, a significant amount of organic matter transported by the river is also deposited. The composition of delta sediments only partly reflects the characteristics of the substrate present in the catchments of the rivers that form the deltas in question, and the deposits often exhibit anthropogenic features. Delta sediments are a material that includes a large amount of organic matter, nutritional substances (mainly phosphorus compounds) and trace elements, including heavy metals. Concentrations of many elements exceed the levels characteristic of the natural geochemical background of sedimentary rocks. Therefore pollutants are immobilised, at least temporarily, during the process of creating the delta form, which protects the quality of the water in the water bodies. This purification effect is amplified by the vegetation overgrowing the deltas, which is dominated by common reed. This vegetation serves as a biological filter for waters that filter through it or remain stagnant, removing many pollutants by way of biological assimilation. Apart from their significance for water self-purification, deltas are important from the point of view of reducing the silting up of water bodies. Delta forms perform many functions in the natural environment as well. These include increasing the retention capacity of the surrounding area, shaping new habitats and increasing local biodiversity.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2013, Tom 15, cz. 3; 2510-2525
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies