Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Grzywna, A." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-47 z 47
    Tytuł:
    Jakość wody w zmeliorowanej dolinie rzecznej w latach 2004-2006
    The water quality in meliorated river valley in years 2004-2006
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/62462.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    doliny rzeczne
    dolina Ochozy
    doliny zmeliorowane
    uzytki zielone
    obiekty melioracyjne
    wody powierzchniowe
    wody gruntowe
    jakosc wody
    odczyn wody
    przewodnosc elektrolityczna
    Chemiczne Zapotrzebowanie Tlenu
    Biologiczne Zapotrzebowanie Tlenu
    zawartosc azotu
    zawartosc azotanow
    zawartosc azotynow
    zawartosc fosforu
    zawartosc potasu
    zawartosc zelaza
    zawartosc siarczanow
    Opis:
    W pracy przedstawiono charakterystykę chemizmu wód powierzchniowych i gruntowych w zmeliorowanym dnie doliny rzeki Ochoża. Zmeliorowane użytki zielone stanowią 20% całej zlewni i położone są na glebach organicznych w dolinie Tyśmienicy zaliczanej częściowo do obszaru Natura 2000. Analizy właściwości fizykochemicznych wód mają na celu ocenę skutków przekształceń antropogenicznych i rozpoznanie czynników wywierających wpływ na jakość wody na badanym terenie. Próbki wody pobierano w w latach 2004–2006 w kilkunastu punktach. Prowadzono okresowe pomiary stanów wody gruntowej i powierzchniowej oraz natężenia przepływu. W ramach uprzednio prowadzonych badań przeprowadzono waloryzacje pokrywy glebowej, sposoby użytkowania oraz szaty roślinnej. Najwyższe stany wody występowały najczęściej w marcu, najniższe w sierpniu. Wskaźniki jakości wody na badanym obszarze wahały się w dość szerokim zakresie. Najniższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe, stagnujące w rowach, w lipcu na plantacji borówki.
    The paper deals with the characteristics of surface and ground water chemistry in meliorated bottom of river Ochoża valley. Meliorated green lands cover 20% of the whole catchment and are localized on organic soils in Tyśmienica river valley counted in part to Nature 2000 area. Analysis of physicochemical properties of waters aim at evaluating the effects of anthropogenic transformations and learning the factors that exert their influence on water quality over the studied area. Water samples were collected at different seasons of 2004–2006 at several measurement points distributed within the studied object. Along with water sampling, periodical measurements of ground and surface water states, as well as flow rates, were made. Valorization of the soil cover, ways of soil performance, and plant coverage was also performed within the frames of previous examinations. The hydrological measurements revealed that the highest water states were most often in March. Along with the time, water flow rate decreased reaching the lowest values in August. The water quality indicators on studied area oscillated within quite wide range. Surface waters, stagnating in ditches were characterized by the poorest quality in July on blueberry plantation.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 14
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielkość retencji wodnej w zmeliorowanej dolinie śródleśnej (Lasy Parczewskie)
    Quantity of water retention in the reclaimed valley mid-forest (Forest Parczew)
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/886934.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    Lasy Parczewskie
    mokradla srodlesne
    cieki wodne
    retencja wodna
    obiekty melioracyjne
    Opis:
    Celem pracy jest analiza wielkości retencji wodnej w ekosystemie łąkowym na obiekcie melioracyjnym położonym w centralnej części Lasów Parczewskich. W pracy przedstawiono dotychczasowe efekty wykonanych w obiekcie działań w celu zwiększenia objętości retencjonowanej wody poprzez wzrost retencji korytowej i retencji mokradłowej. Ocenę możliwości retencyjnych oraz uzyskaną w efekcie regulowania odpływu retencję rzeczywistą określoną dla warunków hydrologicznych w 2012 roku. W warunkach całkowitego wiosennego podtopienia terenu ilość zgromadzonej wody może przekraczać 4,5 mln m3. Ze względu na brak urządzeń piętrzących jest to niemożliwe do osiągnięcia. W obecnych warunkach można retencjonować jedynie 265 tys. m3 wody w wierzchniej warstwie gleby oraz ponad 12 tys. m3 w korytach cieków. W analizowanej zlewni woda może być retencjonowana w torfowiskach i namuliskach oraz korycie rzeki Ochożanki i rowach sieci melioracyjnej.
    The aim of the study is to analyze the size of water retention in the ecosystem of meadows in the drainage facility located in the central part of the Forest Parczew. The paper presents the results achieved so far made on the subject of actions in order to increase the volume of retained water through an increase in tray like and wetlands retention. Assess the possibility of retention and obtained as a result of controlling the outfl ow of retention specifi ed for the actual hydrological conditions in 2012. In terms of the total amount of spring fl ooding an area of pooled water may exceed 4.5 million m3. Due to the lack of damming is impossible to achieve. In the present circumstances you can retentions only 265 thousand m3 of water in the topsoil and over 12 thousand m3 in river courses. In the analyzed catchment water can be impounded in peat bogs and silts in the river Ochożanki and ditches drainage network.
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2014, 23, 2[64]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poziom wod gruntowych i uwilgotnienie gleby torfowej w Dolinie Ochozowki
    Autorzy:
    Grzywna, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/796586.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    wilgotnosc gleby
    melioracje
    gospodarka wodna gleb
    Dolina Ochozowki
    gleby torfowe
    poziom wod gruntowych
    doliny rzeczne
    Opis:
    Prezentowana praca przedstawia wyniki badań prowadzonych w latach 1999-2000 na przekroju poprzecznym znajdującym się na dnie doliny użytkowanej łąkowo. Na glebie torfowo-murszowej prowadzono rejestrację poziomów wód gruntowych, a w środku kwatery badano aktualne uwilgotnienie. W rezultacie badań stwierdzono, że obniżenie zwierciadła wody gruntowej ponad 70 cm poniżej powierzchni terenu powoduje nadmierne przesychanie warstwy korzeniowej (uwilgotnienie < 40% objętości), co przyczynia się do niepożądanych zmian warunków glebowych. Z przeprowadzonych badań wynika, że wilgotność warstwy korzeniowej jest ściśle uzależniona od głębokości położenia zwierciadła wody (rxy = - 0,916) oraz warunków klimatycznych.
    Paper presents the results of studies carried out in 1999-2000 on a cross-section situated in a bottom of valley utilized as a meadow. Ground water levels on peat-bog soil and actual moisture content in the middle of space were recorded. It was found that the drop down of ground water level below 70 cm under the soil surface caused excessive drying of the root layer (water content < 40% volume), what caused undesirable changes of soil condition. Studies revealed that the moisture content in root layer closely depended on the water table (rxy = - 0.916) as well as on the weather conditions.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 59-64
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The change of quantity and quality outflow of water in Ochożanka River basin
    Zmiany ilości i jakości wody odpływającej ze zlewni rzeki Ochożanki
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/292265.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    forest catchment
    precipitation
    quality class
    water outflow
    klasa jakości
    odpływ wody
    opady
    zlewnia leśna
    Opis:
    The aim of this research work is to evaluate changes in the quantities of water and chemical parameters of outflow water from the forest catchment. Research was carried over a hydrological five-year period in the Ochożanka River basin (Western Polesie). The structure of the catchment area of 33.1 km2 is dominated by forestland constituting 81% of the area. During this period the precipitation amounted to 627 mm, which was 100 mm higher than the multi-year average. Precipitation of the summer half-year was almost three times higher than in the winter half-year. Data analysis shows that the average unit outflow from the catchment unit was 3.0 dm3·s–1·km–2. Outflow in the winter half-year was 52% higher than in the summer half-year. The waters of the river are used, they are usually characterized by good chemical status. In case 30% samples concentration of Kjeldahl nitrogen (>2 mg N·dm–3), total phosphorus (>0.4 mg P·dm–3) exceed the limit values for second class quality water. Indicators of oxygen conditions reach medium and high values. In spring, it happens that the limits are exceeded for second class water quality. These values are respectively COD > 20 mg O2·dm–3 and oxygen <5 mg O2·dm–3. An important issue related to the value parameters is the seasonal variability of their concentration in water outflow from the catchment. The maximum value chemical parameters are recorded in March, when the occurred largest outflows water.
    Celem pracy jest ocena zmian ilości wody i napływających składników odżywczych. Badania przeprowadzono w hydrologicznym okresie pięcioletnim na Polesiu Zachodnim. W strukturze użytkowania zlewni Ochożanki o powierzchni 33,1 km2 dominują lasy stanowiące 81%. W okresie badań wielkość opadów wynosiła 627 mm i była o 100 mm większa od średniej wieloletniej. Opad w półroczu letnim był prawie trzykrotnie wyższy niż w półroczu zimowym. Analiza danych wskazuje, że średni roczny odpływ jednostkowy wyniósł 3,0 dm3·s–1·km–2. Odpływ w półroczu zimowym był o 52% większy niż w półroczu letnim. Wody rzeki charakteryzują się zazwyczaj dobrym stanem chemicznym. W przypadku 30% próbek przekroczone były wartości graniczne II klasy jakości wody stężenia azotu Kjeldahla (>2 mg N·dm–3) i fosforu ogólnego (>0,4 mg P·dm–3). Wskaźniki tlenowe charakteryzowały się wartościami średnimi i dużymi. Wiosną bardzo często były przekroczone wartości graniczne II klasy jakości. Wówczas wartości te wynosiły – dla ChZT > 20 mg O2·dm–3 i natlenienia <5 mg O2·dm>sup>–3. Ważną kwestią związaną z wartościami parametrów jest sezonowa zmienność ich stężenia w wodzie odpływającej ze zlewni. Maksymalne wartości parametrów chemicznych odnotowano w marcu, kiedy występują największe odpływy wody.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2017, 35; 57-62
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chemiczne wskaźniki jakości wody w zlewni Lasów Parczewskich
    Chemical water quality indicators in basin forest Parczew
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/400190.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    obiekt melioracyjny
    jakość wody
    szata roślinna
    wskaźniki chemiczne
    object drainage
    water quality
    vegetation
    chemical indicators
    Opis:
    W pracy przedstawiono charakterystykę chemizmu wód powierzchniowych i gruntowych w dolinie rzeki Ochoża. Zmeliorowane użytki zielone stanowią 20% całej zlewni i znajdują się na glebach organicznych w dolinie Tyśmienicy zaliczanej częściowo do obszaru Natura 2000. Analizy właściwości fizykochemicznych wód mają na celu określenie skutków przekształceń antropogenicznych i rozpoznanie czynników wywierających wpływ na jakość wody na badanym terenie. Próbki wody pobierano w latach 2011–2012 w kilkunastu punktach. Najniższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe, stagnujące w rowach, w lipcu na plantacji borówki. Najwyższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe odpływające rzeką z badanego obiektu. Występujący tu przez cały okres wegetacji przepływ wody, porastająca koryta trzcina pospolita oraz okresowe piętrzenie wody przyczyniały się do efektu samooczyszczania się wody. Prowadzone w różnych porach okresu wegetacji (zima, wiosna, lato, jesień) analizy chemizmu wody pozwalają stwierdzić efekty oddziaływania roślinności w procesie samooczyszczania wody. W badaniach stwierdzono, że wzdłuż rzeki następuje zmniejszenie BZT5 o 26%, ChZT o 37%, fosforanów o 12% i potasu o 13%. Równocześnie nastąpiło zwiększenie zawartości związków azotowych – amoniaku o 27% i azotanów o 15%. Zwiększenie zawartości związków azotowych jest szczególnie widoczne w dolnej części zlewni, co prawdopodobnie jest związane z głębokimi rowami powodującymi nadmierne przesuszenie gleby. Najwyższe wartości wskaźników zanieczyszczeń notowano najczęściej na wiosnę prawdopodobnie w wyniku odpływu wody z drenów.
    This paper presents the characteristics of the chemistry of surface and ground water in the bottom of the river valley reclaimed Ochoza. Drained grassland accounts for 20% of the total catchment area and are located on organic soils in the valley Tyśmienica classified to the Natura 2000 sites. Analysis of physico-chemical properties of water are to assess the effects of anthropogenic transformation and identify factors that influence water quality in the study area. Water samples were collected in the years 2011–2012 in several points. The walls were characterized by surface water stagnant in the trenches, in July, blueberry plantation. Characterized by the highest quality of surface water runoff river with the test object. Occurring here throughout the growing season water flow reed growing on the bed and temporary impoundment of water contribute to the self-cleaning effect of water. Conducted at different times of the growing season (winter, spring, summer, autumn) of water chemistry analysis allows to assess the impact of vegetation on the process of self-purification of water. Based on the survey it was found that the river is reduced by 26% BOD 5, COD by 37%, 12% phosphate and potassium by 13%. Concurrently, an increase in the content of nitrogen compounds – ammonia at 27% and 15% nitrate. The increase in the content of nitrogen compounds is particularly evident in the bottom of the object, which is probably associated with the deep trench causing excessive drying of the soil. The highest values of pollutants were recorded mostly in the spring probably due to the outflow of water from the drans.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2014, 36; 120-127
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zasobności gleb torfowo-murszowych zlewni Tyśmienicy w składniki pokarmowe
    Evaluation of nutrient abundance in peat-muck soils of the Tyśmienica river basin drainage
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338501.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    gleby torfowo-murszowe
    makroelementy
    zasobność gleb
    zlewnia Tyśmienicy
    basin of the Tyśmienica River
    macroelements
    peat-muck soils
    Opis:
    Podstawowym czynnikiem wpływającym na wartość i przydatność gleby jest jej zasobność w składniki odżywcze. Zasobność ocenia się na podstawie zawartości przyswajalnych form fosforu, potasu i magnezu w glebie z uwzględnieniem odczynu gleby. Analizy chemiczne gleb torfowo-murszowych wykonano w 2012 r. Do badań wytypowano 6 odkrywek glebowych, z których pobrano po 4 próbki na zmeliorowanych torfowiskach w zlewni rzeki Tyśmienica, region Zaklęsłość Sosnowicka. Analizowane gleby torfowo-murszowe charakteryzuje kwaśny i bardzo kwaśny odczyn (pH < 5,5). W większości profili glebowych stwierdzono 2-krotnie większą zawartość fosforu, potasu i żelaza w warstwie 5–10 cm niż w warstwach głębszych. Najmniej ich zawierała najczęściej warstwa 35–40 cm. Analizowane próbki gleb charakteryzuje mała i średnia zawartość azotu ogólnego – w zakresie 1,03–3,15%. Popielność poziomów torfowych wynosi 15–17%, poziomów murszowych ponad 25%, poziomów z namułami ponad 40%.
    The main factor affecting the value and usefulness of soil is its richness in nutrients. Nutrient abundance is assessed from the content of available phosphorus, potassium and magnesium in the soil, taking into account the soil acidity. Chemical analyses of peat soils were carried out in 2012 in Lublin. Four soil samples were taken from each of the six soil excavations made in drained peatlands in the Tyśmienica River catchment area, Zaklęsłość Sosnowicka region. The analysed muck-peat soil samples had very acidic and acidic pH < 5.5. In majority of soil profiles the content of phosphorus, potassium and iron in the 5–10 cm soil layer was two times higher than in the deeper layers. Smallest amounts of these elements were found in the layer 35–40 cm. The analysed samples of organic soils had low or medium total nitrogen content ranging from 2 to 3%. Ash content was 15–17% in peat layer, above 25% in muck layer and over 40% in alluvial horizons.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2014, 14, 1; 19--26
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Głębokość odwodnienia w Sosnowicy w warunkach regulowanego odpływu
    Drainage depth in Sosnowica at regulated water outflow
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338834.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    głębokość odwodnienia
    obiekt melioracyjny
    poziom wody
    użytki zielone
    depth of drainage
    drainage objects
    grassland
    water level
    Opis:
    W pracy przedstawiono analizę zmian położenia zwierciadła wody gruntowej i powierzchniowej na obiekcie melioracyjnym Piwonia-Uhnin w przekroju Sosnowica, w warunkach regulowanego odpływu. Rowy melioracyjne mają głębokość 0,8–1,2 m; często są zamulone i zarośnięte turzycą. Zróżnicowanie położenia zwierciadła wody na obszarze badań rozpoznano na podstawie stacjonarnych pomiarów hydrometrycznych, wykonywanych w 9 studzienkach piezometrycznych i 7 wodowskazach palowych na rowach. Stany wody powierzchniowej w rowach melioracyjnych w okresie badań podlegały niewielkim zmianom, głównie z powodu małego przepływu. Średnie napełnienie w rowach osuszających wynosiło 25–55 cm, w rowie opaskowym – 35 cm, a w rzece – 70–120 cm. Niekorzystny układ warunków meteorologicznych i stan urządzeń melioracyjnych w warunkach swobodnego odpływu wody powodował przesuszenie gleby. Z tego powodu na rowach wybudowano grobelki ziemne, hamujące odpływ wody. Mimo to nadal występuje nadmierne przesuszenie intensywnie użytkowanych gleb mineralnych, będących w zasięgu oddziaływania kanału Wieprz–Krzna. Przekraczane są wartości maksymalnej normy osuszenia h3. Po wiosennych roztopach i letnich ulewach głębokość położenia zwierciadła wody jest mniejsza niż wartość minimalnej normy osuszenia h1.
    The paper presents an analysis of fluctuations in the water level of ground and surface water in a drainage object Piwonia-Uhnin at Sosnowica. Drainage ditches have a depth of 0.8–1.2 m, are of ten silted and overgrown with sedge. Current diversity of water level in the study area was recognized on the basis of full-time hydrometric measurements performed in nine piezometric wells and seven water gauges. Surface water levels in drainage ditches during the study period were subject to minor changes, mainly due to the low flow of water. The average fulfillment was 25–55 cm in drainage ditches, 35 cm in collector ditch and 70–120 cm in the river. Adverse weather conditions and the current state of drainage facilities at free water outflow resulted in excessive drying of the soil. For this reason, the weirs were built in ditches to hamper water outflow. Nevertheless, intensively used mineral soils (sites 1 and 2) within the impact range of Wieprz–Krzna Canal are still over-dried and maximum standard of drying h3 is being exceeded. After the spring thaw and summer downpour rains, water depth is smaller than the minimum standard of drying h1.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2013, 13, 3; 55-62
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienność warunków wodnych gleby murszowo-torfowej MtIbb w warunkach melioracji odwodniających
    Variability of hydrological properties in muck-peat MtIbb soil under drainage melioration conditions
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/8736754.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Technica Agraria; 2010, 09, 1-2; 29-36
    1644-0684
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Technica Agraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany warunków wodnych w zlewni rzeki Tyśmienicy
    The changes in water relations in the catchment basin of river Tysmienica
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Mazur, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/399916.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    zlewnia rzeczna
    Tyśmienica rzeka
    stosunki wodne
    melioracje wodne
    river catchment
    Tyśmienica river
    water relations
    water drainage
    Opis:
    W pracy przedstawiono historię zmian stosunków wodnych w zlewni rzeki Tyśmienica. Na podstawie map topograficznych w skali 1 : 100 000 od 1839 do 2009 roku oraz projektów melioracyjnych przedstawiono zmiany układu sieci wodnej. W połowie XIX wieku rzeka brała początek z jeziora Krzczeń, a główne prace melioracyjne wykonano na przełomie wieków. W XVII wieku wybudowano największy staw Siemień. Rozwój gospodarki stawowej nastąpił po I wojnie światowej bowiem istnienie stawów chroniło majątek przed parcelacją. Największe zmiany stosunków wodnych zaszły w latach 1954–1961, kiedy to wybudowano Kanał Wieprz-Krzna a w dolinie powstało kilka obiektów melioracyjnych o powierzchni około 15 000 ha. W latach 60-tych kanał wodny stanowiący początek Tyśmienicy poprowadzono omijając od wschodu jeziora Krzczeń i Rogóźno. W wyniku prac hydrotechnicznych długość rzeki wzrosła z 62 do 74,5 km, a jej początek przesunięto do Jeziora Rogóźno. Powierzchnia zlewni rzecznej na początku XVIII wieku wynosiła około 2000 km2, zaś na początku XXI wieku wynosi 2750 km2.
    The paper presents the history of water conditions in the catchment area of the river Tyśmienica. On the basis of topographic maps in scale 1 : 100 000 1839 to 2009, and drainage projects presents the changes of the water network. In the middle 19th century, the river took the start from the lake Krzczeń, and major reclamation works were performed at the turn of the century. In the seventeenth century, built the largest pond Siemień. The development of the joint occurred after World One War because the existence of joints protect assets before breaking up. The biggest changes in water relations occurred in the years 1954 to 1961, when it built Wieprz – Krzna Canal in the valley created several objects drainage area of about 15 000 ha. In the 60’s the water channel beginning the Tyśmienica led passing to the east of Lake Krzczeń and Rogóźno. As a result of hydrotechnical works, the length of the river increased from 62 to 74,5 km, and its beginning was shifted to lake Rogóźno. The surface area of the catchment basin of the river at the beginning of the 18th century was 2000 km2, while at present, at the beginning of the 21st century it is 2750 km2.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2014, 38; 136-142
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie florystyczne i fitosocjologiczne zbiorowisk szuwarowych dolin Ochoży i Bobrówki
    Floristic and phytosociological defferentiation of rush communities in the Ochoża and Bobrówka river valleys
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Urban, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338390.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    doliny rzeczne
    Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie
    roślinność
    zbiorowiska szuwarowe
    bulrush communities
    flora
    Łęczna-Włodawa Lake District
    river valleys
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań fitosocjologicznych, przeprowadzonych w latach 2005-2007 na obiektach melioracyjnych Ochoża i Bobrówka. Celem badań było określenie zróżnicowania florystycznego zbiorowisk szuwarowych dwóch sąsiednich dolin rzecznych o odmiennych warunkach wilgotnościowych i troficznych. W ramach badań, w zbiorowiskach z klasy Phragmitetea wykonano 95 zdjęć fitosocjologicznych. Na ich podstawie na badanych obiektach zidentyfikowano 22 zespoły szuwarowe z klasy Phragmitetea, w tym 10 zespołów ze związku Phragmition i 12 ze związku Magnocaricion. Wyróżnione asocjacje wytworzyły się na skutek wtórnej sukcesji i charakteryzują się ubogim składem botanicznym. Do najczęściej występujących należą zespoły Phragmitetum australis i Phalaridetum arundinaceae.
    The paper presents results from phytosociological survey carried out in 2005-2007 on reclaimed objects Ochoża and Bobrówka. The study aimed at evaluating floristic differentiation of rush communities in two adjacent river valleys with different humidity and trophic conditions. In total, 95 phytosociological releves were taken in communities of the Phragmitetea class. 22 rush communities of the Phragmitetea class were identified in the Ochoża and Bobrówka river valleys, including 10 communities of the Phragmition and 12 of the Magnocaricion alliance. Identified associations developed due to secondary succession and were characterized by poor botanical composition. Most frequent were Phragmitetum australis and Phalaridetum arundinaceae associations.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, 8, 1; 109-116
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiana rzezby terenu na dnie erodowanej doliny w Elizowce
    Changes of the topographic profile of the eroded valley bottom in Elizówka
    Autorzy:
    Palys, S
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1632651.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    okolice Lublina
    wies Elizowka
    rzezba terenu
    zmiany rzezby terenu
    tereny lessowe
    gleby
    lessy
    erozja gleb
    erozja wodna
    doliny erozyjne
    zadarnianie
    wlasciwosci chemiczne
    zapobieganie erozji
    Lublin surroundings
    Elizowka village
    land relief
    topographical change
    loess area
    soil
    loess
    soil erosion
    water erosion
    eroded valley
    sod formation
    chemical property
    erosion control
    Opis:
    W prezentowanej pracy poddano ocenie przeciwerozyjną skuteczność zadarnienia dna doliny lessowej z okresowym odpływem wody i gleby. W tym celu wykonano pomiary niwelacyjne i porównawcze badania glebowe. Na badanym odcinku dna doliny o długości 350 m i średniej szerokości 30,2 m osadziło się średnio 11,4 cm namywu. Wskutek tego nastąpiło podniesienie lokalnej podstawy erozyjnej i spłaszczenie linii ciekowej. Z uzyskanych wyników wynika, że zadarnienie dna doliny przyczyniło się do częściowego zahamowania procesów erozyjnych. Znajduje to także potwierdzenie w pozytywnych zmianach właściwości chemicznych gleby.
    The presented study deals with the assessment of the anti-erosion effectiveness of sod formation of the bottom of the loess valley with a periodic run-off of water and soil.leveling measurements and comparative soil tests were carried out to this end. On the average, 11,4 cm of silt deposited on the studied section of the valley bottom (350 m long and 30,2 m wide) .This resulted in a raising of the local erosion basis and a flattering of the water race line. From the results of the study that the sod formation of the valley bottom contributed to a partial reduction of erosion processes. This is confirmed by positive changes of soil schemical properties.
    Źródło:
    Acta Agrophysica; 1999, 23; 115-123
    1234-4125
    Pojawia się w:
    Acta Agrophysica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Changes of species composition of the Poa pratensis-Festuca rubra plant communities in drainage peatland
    Zmiany w składzie gatunkowym zbiorowiska Poa pratensis-Festuca rubra na odwodnionym torfowisku
    Autorzy:
    Urban, D.
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/292330.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    diversity index
    relevés
    river valley
    species richness
    bioróżnorodność
    bogactwo gatunkowe
    dolina rzeczna
    zdjęcie fitosocjologiczne
    Opis:
    The objective of this study was to examine the vegetation cover and describe the floristic diversity of selected plant communities of extensive and abandoned grasslands within the Forest of Parczew PLB060006 – a Natura 2000 protected area. Floristic surveys were conducted in the meadows in years 2001 and 2013 under the conditions of natural succession of the communities Poa pratensis-Festuca rubra. The area is situated in the northern part of the Lublin Voivodeship, in the physiographic mesoregion the Łęczna-Włodawa Lakeland. Those communities were characterized by average species richness and floristic diversity index values. The cover index decreased considerably in the case of 8 species, and increased for 12 species. A large increase in the cover index of Holcus lanatus, Deschampsia caespitosa, Galium mollugo, Anthriscus sylvestris and Polemonium caeruleae is particularly noteworthy. In 2001, 39 species of plants were recorded in all relevés, compared to 41 species recorded in 2013. Over 12 years, 11 species disappeared, but 13 new ones emerged. For the time being, the average species richness N increased from 12 to 16 per relevé. The biodiversity index H' increased from 2.8 to 3.6.
    W artykule przedstawiono wyniki badań fitosocjologicznych na obiekcie Ochoża prowadzonych w 2001 i 2013 r. Z analizy danych wynika, że gatunkami występującymi na wszystkich badanych stanowiskach były głównie Poa pratensis i Festuca rubra oraz Urtica dioica. W 2013 r. na wszystkich badanych stanowiskach, oprócz gatunków omówionych wyżej, występowały także Rumex acetosa, Galium mollugo, Veronica chamaedrys i Cardaminopsis arenosa. Na podstawie analizy wyników badań stwierdzono, że w przypadku 15 gatunków klasa stałości w 2013 r. w porównaniu ze stanem z 2001 r. zwiększyła się, a w przypadku pozostałych się nie zmieniła. Odnotowano także zmiany współczynnika pokrycia. Uległ on znacznemu zmniejszeniu w przypadku 8 gatunków, a zwiększył się w przypadku 12 gatunków. Na szczególną uwagę zasługuje duże zwiększenie wartości współczynnika pokrycia Holcus lanatus, Deschampsia caespitosa, Galium mollugo, Anthriscus sylvestris oraz Polemonium caeruleae (w Polsce gatunek objęty ochroną prawną). W 2001 r. we wszystkich stanowiskach odnotowano 39 gatunków roślin, zaś w 2013 r. odnotowano 41 gatunków. Przez 12 lat zanikło 11 gatunków, ale pojawiło się 13 nowych. Przez 12 lat średnia liczba gatunków N zwiększyła się z 12 do 16. Zwiększył się także wskaźnik bioróżnorodności H’ z 2,8 do 3,6.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2017, 35; 243-248
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zbiorowiska roślinności łąkowej z klasy Molinio-Arrhenatheretea w dolinie Ochozy
    Meadow plant communities from the Molinio-Arrhenatheretea in the Valley of Ochoza River
    Autorzy:
    Urban, D.
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/9198394.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    sklad florystyczny
    zbiorowiska roslinne
    klasa Molinio-Arrhenatheretea
    dolina Ochozy
    gatunki roslin
    laki
    ochrona prawna
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura; 2003, 58; 155-166
    0365-1118
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Changes of Hydrographic Network of Uściwierskie Lowering According to Cartografic Materials
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Nieścioruk, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/123898.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    lakes
    river
    ditches
    early maps
    drainage
    Opis:
    The paper analyses a hydrographic network and its changes in the area of Uściwierskie Lowering in last 180 years. The Uściwierskie Lowering was originally the second largest closed drainage depression in Łęczna-Włodawa Lakeland, with an area of 45.83 km2. The increasing anthropopression mainly by melioration works led to significant changes. The authors use early and modern maps to analyse the quantitative aspect of these changes. The technical issues of georeferencing maps in the Geographic Information System (GIS) software are addressed first. In case of some maps, georectification happened to be problematic. 19th century topographic maps (as the Quartermaster map) were of much lower geometric quality compared to early 20th century and modern maps. Also the poor settlement in the area resulted in lack of ground control points useful in case of georectification. Using such data can, however, be justified by the fact that little is known about changes in the hydrographic network of the region during the 19th century, while the period of last 50–100 years is examined with more details. The results show the numeric values illustrating quantitative changes in the area. They are also a step forward towards understanding the degree of anthropogenic transformation of a drainage network. It is vital as these changes influence the whole ecosystem – lowering the water level shapes habitats and change the landscape.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 4; 148-153
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie koncepcji waloryzacji produkcyjnej i przyrodniczej na przykładzie doliny rzeki Ochoża
    Use of natural and production valorization concept on an example of river Ochoza valley
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Urban, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/62000.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    doliny rzeczne
    dolina Ochozy
    mokradla
    przeksztalcenia antropogeniczne
    uzytki zielone
    waloryzacja przyrodnicza
    waloryzacja gospodarcza
    pokrywa glebowa
    zbiorowiska roslinne
    Opis:
    W prezentowanej pracy podjęto próbę waloryzacji przyrodniczej i produkcyjnej obiektu melioracyjnego Ochoża. Ma ona na celu ocenę skutków antropogenicznych przekształceń i aktualnego potencjału siedliska mokradłowego. Przy waloryzacji aktualnej siedliska te traktowano jako poprawiane, uwzględniając proces glebowy, utwór glebowy i stan uwilgotnienia. W badanym obiekcie występują gleby: torfowomurszowe, mineralno-murszowe, glejowe i czarne ziemie. Wyniki waloryzacji potencjalnej oparte zostały na koncepcji prognostycznych kompleksów wilgotnościowo-glebowych. W obrębie dna doliny wykonano zdjęcia fitosocjologiczne, które posłużyły do waloryzacji przyrodniczej. Uzyskana ocena aktualnej wartości rolniczej siedlisk odpowiada glebie murszowo-torfowej o III klasie bonitacyjnej. W pozostałej części obiektu występują jednostki glebowo-ekologiczne zaliczane do V klasy bonitacyjnej o bardzo niskiej wydajności i wartości użytkowej runi. Obszar doliny Ochoży posiada umiarkowane walory przyrodnicze, co wynika z przeprowadzenia zagospodarowania części dna doliny i długotrwałego przesuszenia gleby.
    The research presents the attempt of natural and production valorization of melioration object Ochoża. It is aimed to evaluate the anthropogenic transformation effects and current swamp habitat. At current valorization, these habitats were considered as corrected taking into account the soil process, soil formation and humidity level. There are soil types: peat-mursh, mineral-mursh, gley and chernozems. Potential valorization results were based on an idea of prognostic humidity-soil complexes. Phytosociological records serving for natural valorization were made within valley bottom. Evaluation of habitat’s current agricultural value for peat-mursh soil corresponds to III bonitation class. There are soil-ecological units classified to V bonitation class with very low efficiency and performance value of the sward on the other part of the object. Area of river Ochoża is of moderate natural value, which results from the simplification and generalization of valorization procedure as well as management of part of valley bottom and long-term soil drying.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Comparison of deteministic interpolation methods for the estimation of groundwater level
    Autorzy:
    Kamińska, A.
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/123402.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    radial basis functions
    Inverse Distance Weighting
    groundwater levels
    prediction maps
    Opis:
    This paper compares two spatial interpolation techniques – Radial Basis Functions (RBF) and Inverse Distance Weighting (IDW) – with the goal of determining which method creates the best representation of reality for measured groundwater levels in catchment area. The study used the results of research and field observations from the year 2011, in Sosnowica (West Polesie). The data set consists of groundwater levels measured at 15 points in three series of tests. Surface generation was obtained for each method. The water prediction maps showed spatial variation in the groundwater level in the study area and they are quite different. RBF method resulted in a smoother map. The analysis of the methods of interpolation of analyzed data with the help of cross validation statistics and plots showed that Radial Basis Functions creates better representation of reality for measured groundwater levels.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2014, 15, 4; 55-60
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Land cover changes in catchment areas of lakes situated in headwaters of the Tyśmienica River
    Zmiany użytkowania terenu w zlewniach jezior położonych w górnym biegu rzeki Tyśmienicy
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Sender, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293295.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    lake basin
    land use
    topographic maps
    Tyśmienica River
    mapa topograficzna
    rzeka Tyśmienica
    użytkowanie terenu
    zlewnia jeziora
    Opis:
    The paper presents the history of land cover changes in the catchment area of lakes situated in the headwaters of the Tyśmienica River. The basis of the study were topographic maps in scale 1:50 000, from 1936 and 2014. We analyzed the quantitative aspect of these changes. The study was conducted in three natural lakes (Rogóźno, Krasne, Łukcze), and in one lake transformed into a storage reservoir (Krzczeń). The technical issues of georeferencing maps in the Geographic Information System (GIS) software are addressed first. In the landscape of Łęczna and Włodawa Lake District, to the end of the 19th century wetlands and bushes dominated. The first type of human pressure on this area was agriculture. Another type of pressure was recreation. In the catchment areas of studied lakes increased mainly the area of buildings and forests. Significantly increased also the length of roads and watercourses. Almost completely disappeared bushes and wastelands. In most of the analyzed basins, the area of wetlands and arable lands decreased. The probable cause of the changes in catchment use was decline in the water table, and thus overgrowing of meadows and wetlands.
    Na podstawie map topograficznych w skali 1: 50 000 z 1936 i 2014 roku zaprezentowano zmiany w zagospodarowaniu terenu w zlewniach jezior. Do badań wybrano trzy naturalne jeziora (Rogóźno, Krasne, Łukcze) i jedno jezioro przekształcone w zbiornik retencyjny (Krzczeń). Do analiz wykorzystano program ArcGIS. W krajobrazie Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego do końca XIX wieku dominowały mokradła i zakrzaczenia. Pierwszym rodzajem presji był rozwój rolnictwa. Kolejnym rodzajem presji krajobrazowej był rozwój rekreacji. W zlewniach badanych jezior zwiększyła się powierzchnia zabudowań i lasów. Zwiększyła się także długość dróg i cieków. Niemal całkowicie zanikły zakrzaczenia i nieużytki. Zmniejszyła się także powierzchnia mokradeł i gruntów ornych. Prawdopodobną przyczyną było obniżenie się lustra wody, a co za tym idzie – zarastanie użytkowanych ekstensywnie łąk i terenów podmokłych.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2017, 33; 65-71
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Changes of topographic profile in dried valley bottom
    Autorzy:
    Grzywna, A
    Palys, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401859.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    soil degradation
    physical property
    chemical property
    topographical profile
    water erosion
    melioration
    soil change
    Opis:
    In the present paper, on the basis of altitude measurements, changes of topographic profiles of a chosen dried valley in Elizowkaon the arable land were presented. Intensity of water erosion was also studied on the unprotected loess terrain for 40 years.On the average, 22 cm of mud deposited on the tested section of the valley bottom (total area of 1.28 ha) along 500 m of the water race line, with the average width of 25.ʹ6 m. In consequence, the local erosion basis was raised and the average inclination decreased slightly. Physico-chemical properties did not significantly change within 40 years and these factors are typical of deluvial soils with unshaped profile. Their partial improvement points to reduction and stabilisation of erosion processes. That phenomenon is associated with slight thaw water run-off and the lack of larger storm precipitation.
    Źródło:
    Acta Agrophysica; 2000, 35; 85-92
    1234-4125
    Pojawia się w:
    Acta Agrophysica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Technical Parametrs and Road Network in the Jakubowice Koninskie Village
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Rybicki, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/123440.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    road of agricultural transport
    technical parameters
    road network
    Opis:
    Parameters of agricultural transport network are an important element that affects the operating costs of farms. The proper conditions of the road network, suitable density and the quality should provide a opportune and efficient transport between home farm and some of the parcels. The article presents an evaluation of the agricultural road network in the village of Jakubowice Koninskie in the Niemce commune. An inventory of the study area was conducted, and the road density index, road extension index, and technical parameters (the width of the roads and the type of their surface) were determined. When the area of the village of 638 hectares and a total length of roads 35.44 km the road density index was 55 m·ha-1. Due to the surface the largest share in the structure of length are dirt and concrete roads.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2017, 18, 4; 95-99
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie metody fitoindykacji do identyfikacji uwilgotnienia siedlisk łąkowych w dolinie Ochozy
    Application of photo-indication method for identification of meadow habitats humidity in Ochoza river valley
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Urban, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11213114.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    fitosocjologia
    laki
    siedliska lakowe
    zbiorowiska lakowe
    rosliny lakowe
    metoda fitoindykacji
    wymagania wilgotnosciowe
    rosliny wskaznikowe
    wilgotnosc gleby
    doliny rzeczne
    dolina Ochozy
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura; 2008, 63, 3; 90-97
    0365-1118
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Effect of Adjustable Outflow on the Fluctuations in the Level of Surface and Ground Water
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Kowalczyk-Juśko, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/123066.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    adjustable outflow
    precipitation
    surface water
    ground water
    Opis:
    This paper aims to analyze the variability of the surface and ground water levels in Ambona peatlands. The depth at which the ground water table occurred was studied with reference to the adopted land drainage standards. The studies were carried out in 2009/10–2015/16 for natural and regulated water outflows. The analysis of annual total precipitation suggests that in the analyzed period some years were very wet (2009/10 and 2013/14), some were wet (2010/11, 2012/13 and 2015/16), one year was dry (2014/15) and one year was normal (2011/12). The 7-year average seasonal precipitation amounted to 598 mm, which was 71 mm higher than the average precipitation recorded in 30 years. The level of water in the river under adjustable outflow conditions ranged from 55 to 77 cm. The level of water under natural outflow ranged from 18 to 49 cm. In the area with adjustable outflow, the average draining depth was 47 cm. In the remaining area, not covered by the irrigation system, the draining depth was 64 cm. Additionally, the dynamics of variance in the water level under natural outflow conditions was clearly higher.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2018, 19, 2; 159-163
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of Spatial Variability in the Depth of the Water Table in Grassland Areas
    Analiza zmienności przestrzennej głębokości położenia wód gruntowych na użytkach zielonych
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Kamińska, A.
    Bochniak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1813932.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    geostatistics
    groundwater levels
    semivariogram
    kriging
    geostatystyka
    poziom wody gruntowej
    semiwariogram
    Opis:
    The kriging spatial statistical analysis technique was used to analyze spatial variability in the groundwater levels in irrigated grassland catchment in the Piwonia River valley. The geostatistical analysis in this study was performed using ArcGIS software, and the spatial distributions on fluctuations in groundwater levels were also studied. The objective of study was to evaluate the applicability of the kriging method for the analysis of the groundwater level. Field observation data collected in Sosnowica in 2011 were used (Western Polesie). The study area is located in Eastern Poland in the province of Lublin and has an temperate climate with temperature extremes -30°C and 35°C. (average 8°C). The annual rainfall in the area is about 600 mm, 40% of which occurs between June and September, and the evapotranspiration potential is high. The catchment area of the ditches is 0.46 km2 and is 86% of area is used as a one-crop seminatural meadows land. The soil cover is dominated by degraded soil muck-peat (MtII). In the catchment area 75% of the habitat moorshed and moist with a high groundwater level. In spring and summer, flooding of grassland in the eastern part of the study area was observed. It was caused by seepage of water from the pond and the supply of water after ice thawing or after rainfall. The obstruction of drainage including neglected ditches had also impact on flooding. The groundwater level in the western part of the study area decreased excessively in the fall because of drainage influence of the river which depth is 2 m. The dataset consisted of groundwater level measured at 15 points in three test periods (spring, summer and autumn). The measured groundwater levels were used to construct experimental semivariograms to characterize the spatial variability in the levels. A range of theoretical models (spherical, exponential, Gaussian models) were fitted to the experimental semivariograms. The models were validated using cross-validation statistics. Surface generated hydroizohipses maps were produced to illustrate spatial variations in the groundwater level in the study area. The spatial analysis of the groundwater level data from the piezometers led to the following conclusions: groundwater levels in the study area were autocorrelated in the distance between 203.5 and 300 m – depending on series, the groundwater level depth was smallest in the vicinity of the Hetman pond and greatest near the Piwonia river, spatial variability in the groundwater levels was described better by the Gaussian model than by the other models for all test series.
    Do analizy zmienności przestrzennej poziomu zalegania wód gruntowych na nawadnianych użytkach zielonych w dolinie zlewni rzeki Piwonia wykorzystano technikę przestrzennej analizy statystycznej w postaci krigingu. W prezentowanych badaniach analizę geostatystyczną obejmującą studium rozkładu przestrzennego wahań głębokości położenia wód gruntowych przeprowadzono przy użyciu oprogramowania ArcGIS. Celem pracy była ocena możliwości stosowania metody krigingu do analizy poziomu wody gruntowej. Wykorzystane zostały dane obserwacyjne zebrane w rejonie Sosnowicy w 2011 roku (Polesie Lubelskie). Badany obszar położony jest we wschodniej Polsce, w województwie lubelskim i charakteryzuje się klimatem umiarkowanym z ekstremalnymi temperaturami od -30°C do 35°C (średnia 8°C). Suma opadów rocznych na obszarze badań wynosi około 600 mm, z czego 40% ma miejsce w okresie od czerwca do września, a potencjalna ewapotranspiracji jest wysoka. Powierzchnia zlewni rowu wynosi 0,46 km2 i jest w 86% użytkowana jako jednokośne półnaturalne łąki. W pokrywie glebowej dominują zdegradowane gleby murszowo-torfowe (MtII). 75% powierzchni stanowią siedliska pobagienne i wilgotne charakteryzujące się wysokim poziomem wody gruntowej w glebie. Podtapianie łąk we wschodniej części obszaru badań na wiosnę i w lecie jest spowodowane filtracją wody ze stawu, doprowadzaniem wody i niedrożnością systemu melioracyjnego w trakcie roztopów lub ulewnych opadów deszczu. Z kolei w zachodniej części badanego obszaru poziom wód gruntowych nadmiernie się obniża z powodu drenującego działania rzeki, której głębokość wynosi 2 m. Zbiór analizowanych danych dotyczył poziomów wód gruntowych mierzonych w 15 punktach w trzech okresach badawczych (wiosna, lato, jesień). Pomierzone poziomy wody gruntowej zostały wykorzystane do skonstruowania semiwariogramów eksperymentalnych charakteryzujących poziomą zmienność przestrzenną. Gama modeli teoretycznych (model sferyczny, wykładniczy i Gaussa) została dopasowana do semiwariogramów eksperymentalnych. Modele zostały sprawdzone za pomocą statystyki krzyżowej. W celu ilustracji zmian przestrzennych głębokości położenia wód gruntowych na obszarze badań utworzone zostały mapy hydroizohips. Analiza przestrzenna danych poziomu wód gruntowych z piezometrów doprowadziła do następujących wniosków: - autokorelacja poziomu wód gruntowych w obszarze badań ma zasięg od 203,5 do 300 m – zależnie od serii, - głębokość położenia zwierciadła wód gruntowych była najmniejsza w pobliżu stawu Hetman, a największa w pobliżu rzeki Piwonia, - przestrzenna zmienność głębokości położenia wody gruntowej dla wszystkich serii badań była lepiej opisana przez model Gaussa niż przez inne modele.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 291-302
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Effect of Hard Coal Mine Drainage Water on the Quality of Surface and Ground Waters
    Wpływ wód z odwodnienia kopalni węgla kamiennego na jakość wód powierzchniowych i gruntowych
    Autorzy:
    Ciosmak, M.
    Grzywna, A.
    Bochniak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1813844.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    chemical indicators
    water inflows
    Lublin Coal Mine
    wskaźniki chemiczne
    dopływ wody
    Lubelskie Zagłębie Węglowe
    Opis:
    The effect of mining waters on the physical and chemical properties of surface and ground waters was evaluated in 2014 and 2015 within the Lublin Coal Basin. Samples of water for physicochemical analyses were taken twice a year. Water was sampled from piezometers, wells, drainage ditches and from the river Świnka. The following parameters were analyzed: pH, conductivity, dissolved substances, general hardness, calcium, magnesium, sodium, nitrates, sulphates and chlorides. The examined indicators were subjected to Friedman’s nonparametric univariate analysis (ANOVA) for measurements repeated using the Statistica software. The tests and analysis of water and sewage management make it possible to evaluate the physicochemical parameters of waters within the mining area in the Lublin Coal Basin. The best measure of the intensity of parameter changes can be the response of the surface water environment to contact with mining waters. Underground waters featured low values of chemical indicators. Drinking water drawn from wells in all cases was classified as quality class I. Ground waters sampled from piezometers were most often classified as quality class II. The value of maximum conductivity did not exceed 2500 μS·cm-1, while that of dissolved substances, 1500 mg·dm-3. Only with regard to the content of calcium and chlorides were some cases of water quality class III recorded. The maximum value for calcium was 2500 mg Ca+·dm-3, while for chlorides this was 300 mg Cl·dm-3. Water in the river featured parameter values similar to those recorded for underground water. Therefore, it could be included in quality class II (the limit value for conductivity is 2000 μS·cm-1, for dissolved substances 1000 mg·dm-3). The situation was different for water sampled from ditches. Here, water quality indicators were even three times higher than in the river. In this case the limit values for quality class II were exceeded. Such limit values are not determined for other classes. Can observe changes in the examined parameters describing the quality of river Świnka waters, it must be stressed that the significant increase in mining activity had no effect whatsoever on its water quality. The increase in chemical concentrations in mine waters drained to the river are not that high so as to cause irreversible changes in this ecosystem. This is proved by a fast return of water quality in the river to the pre-drainage condition. Comparing their current state to the beginning of mining activity, the majority of mine water indicators show stability. The observed single increases in concentrations do not remain fixed. Waters taken from the piezometers, the well and the river were classified as second water quality, while the waters from the land improvement ditches did not meet these criteria. The highest quality was observed for groundwater which is often classified as Type I water quality. This means that the aquifers provide good insulation and are not affected by the Bogdanka mine's activity.
    Ocenę wpływu wód kopalnianych na właściwości fizyczne i chemiczne wód powierzchniowych i gruntowych prowadzono w 2014 i 2015 roku na terenie Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Pobierano 2 razy co roku próbki wody do analiz właściwości fizykochemicznych. Próbki wody pobierano z piezometrów, studni, rowów melioracyjnych oraz rzeki Świnki. Analizie poddano następujące parametry: pH, przewodność, substancje rozpuszczone, twardość ogólna, wapń, magnes, sód, azotany, siarczany i chlorki. Badane wskaźniki poddano nieparametrycznej analizie Friedmana (ANOVA) dla powtarzanych pomiarów przy użyciu oprogramowania Statistica. Przeprowadzane badania oraz analiza gospodarki wodno-ściekowej, pozwalają na ocenę parametrów fizykochemicznych wód w obszarze prowadzonej eksploatacji w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Najlepszą oceną intensywności zmian parametrów może być to, w jaki sposób środowisko wód powierzchniowych, odpowiada na kontakt z wodami kopalnianymi. Wody podziemne charakteryzowały się niskimi wartościami wskaźników chemicznych. Wody pitne ze studni we wszystkich przypadkach zaliczane były do I klasy jakości. Wody gruntowe z piezometrów były najczęściej zaliczane do II klasy jakości. Maksymalne wartości przewodności nie przekraczały 2500 μS·cm-1, zaś substancji rozpuszczonych 1500 mg·dm-3. Jedynie w przypadku wapnia i chlorków zdarzały się przypadki zaliczenia wody do III klasy jakości. Maksymalne wartości wapnia wynosiły 2500 mg Ca+··dm-3, zaś chlorków 300 mg Cl·dm-3. Woda w rzece charakteryzowała się wartościami parametrów zbliżonymi do wody podziemnej. Pozwalało to zaliczyć ją do II klasy jakości (wartość graniczna przewodności wynosi 2000 μS·cm-1·, zaś substancji rozpuszczonych 1000 mg·dm-3. Odmiennie sytuacja wyglądała w przypadku wody z rowów. Wartości wskaźników jakości wody były tu nawet trzykrotnie wyższe niż w rzece. W tym przypadku zostały przekroczone wartości graniczne dla II klasy jakości, a dla pozostałych klas ich się nie wyznacza. Dają się zaobserwować zmiany w analizowanych głównych parametrach jakościowych wód rzeki Świnki, jednak znaczne zwiększenie intensywności wydobycia nie wpłynęło na jakość. Podwyższone stężenia składników wód kopalnianych, jakie spływają do rzeki, nie są jednak o tak dużych wartościach, aby doszło do nieodwracalnych zmian w tym ekosystemie. Świadczy o tym szybki powrót jakości wód w tej rzece do stanu sprzed miejsca zrzutu. Większość parametrów wód kopalnianych, porównywanych od początku istnienia kopalni ze stanem obecnym, wykazuje stabilność. Obserwowane pojedyncze wzrosty stężeń nie ulegają utrwaleniu. Wodę pochodzącą z piezometrów, studni i rzeki zakwalifikowano do drugiej klasy jakości, zaś woda z rowów nie spełnia tych parametrów. Najwyższą jakości charakteryzują się wody gruntowe zaliczane najczęściej do pierwszej klasy czystości. To wskazuje na dobrą izolację warstw wodonośnych i brak wpływu na nie działalności kopalni.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2017, Tom 19; 411-422
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Optymalna głębokość wody gruntowej w glebach murszowatych zapewniająca duże uwilgotnienie warstwy korzeniowej łąki
    The optimum ground water depth in mucky soils providing high moisture the meadow risosphere
    Autorzy:
    Szajda, J.
    Olszta, W.
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338039.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    ewapotranspiracja
    optymalna głębokość wody
    pF warstwy korzeniowej
    wilgotność gleby
    evapotranspiration
    optimum water depth
    pF of the rhizosphere
    soil moisture
    Opis:
    Na podstawie przeprowadzonych w latach 1976-1981 na Polesiu Lubelskim badań krzywych pF, pomiarów lizymetrycznych ewapotranspiracji maksymalnej łąki na glebie MtIIbb w Sosnowicy oraz poziomów wody gruntowej i wilgotności w profilach gleb murszowatych właściwych Me11 i Me33 na obiekcie Żarnica określono optymalne głębokości wody gruntowej, zapewniające wilgotność warstwy korzeniowej odpowiadającą pF = 1,9; 1,7; 2,1 w kolejnych pokosach. Wilgotności takie ograniczają mineralizację substancji organicznej i umożliwiają uzyskanie maksymalnych plonów w warunkach oszczędnego zużycia wody. Podane w pracy optymalne głębokości wody gruntowej, zapewniające wysoką wilgotność gleby, odpowiadającą wartości pF od 1,7 do 2,1, różnicują się w zależności od rodzaju gleby i wielkości ewapotranspiracji. Głębokości te mogą być wykorzystane do sterowania nawadnianiem użytków zielonych na glebach murszowatych właściwych w celu uzyskania maksymalnych plonów i jednoczesnej ochrony tych gleb przed degradacją.
    Studies were carried out in Lublin Polesie in the years 1976-1981. Based on pF graphs, lysimetric measurements of the maximum meadow evapotranspiration in soil MtIIbb in Sosnowica and groundwater and moisture levels in the proper mucky soil profiles Me11 and Me33 in Żarnica, the optimum ground water level was determined that would provide rhizosphere moisture respective to pF = 1.9; 1.7; 2.1 in three consecutive swaths. Such moisture levels limit the mineralization of organic substances and allow to obtain maximum yields with economic amounts of water. The optimum ground water depths given in the present study which provide soil moisture respective to pF from 1.7 to 2.1, differed with respect to soil type and evapotranspiration. These depths can be used to control watering of grasslands on the proper mucky soils to ensure maximum yields and to protect these soils against degradation.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 2; 359-372
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena elementów składowych bilansu wodnego odwodnionego torfowiska
    Assessment of Components of the Water Balance of Drained Peatbog
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Czarnecki, Z.
    Węgorek, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1817969.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    bilans wodny
    torfowisko
    odwodnienie
    zlewnia
    water balance
    peatland
    dreinage
    catchment
    Opis:
    Potrzeba jak najlepszego wykorzystania zasobów wodnych zlewni na Lubelszczyźnie wynika z faktu zaliczenia do regionów niedoboru wody na obszarze Polski. Ponadto ten deficyt znacznie się pogłębia, gdy roczna suma opadów nie przekracza 550 mm. Poprawa zasobów wodnych siedlisk jest jednym z celów tzw. małej retencji. Celem pracy jest analiza wielkości składników bilansu wodnego w odwodnionej dolinie rzecznej mikro-zlewni torfowiska. W badaniu wykorzystano wyniki badań i obserwacji terenowych z lat 2010-2014. Zlewnia rowu K-2 znajduje się w Sosnowicy – dorzeczu Piwonii. Powierzchnia zlewni rowu wynosi 0,46 km2 i jest w 86% użytkowana jako jednokośne półnaturalne łąki. W pokrywie glebowej dominują zdegradowane gleby murszowo-torfowe (MtIIbb). 75% powierzchni stanowią siedliska pobagienne i wilgotne charakteryzujące się wysokim poziomem wody gruntowej. Przeprowadzone badania wykazują znaczący wpływ warunków meteorologicznych, a także siedliska na wielkość odpływu i zmian retencji w analizowanych latach hydrologicznych. Najwyższe wielkości odpływu miały miejsce w półroczu letnim 2009/10 roku i były związane z intensywnymi opadami deszczu w maju oraz w sierpniu i wrześniu. Wynosiły one 90 mm i były niemal trzykrotnie większe niż w zbliżonym do przeciętnego roku 2011/12. Odpływ wody składa się w równym stopniu od spływu powierzchniowego i drenaż gleby. Równowaga ta jest szczególnie prawdziwa w odniesieniu do płaskości terenu utrudnia odpływ i zmniejszoną chłonność, że szczególnie w czasie wiosennych ekscesów nie może przechowywać duże ilości wody. Obserwowane zmiany retencji były niewielkie, co wynika z wysokiego podsiąku kapilarnego gleb organicznych. Zaobserwowana w roku przeciętnym ujemna retencja świadczy o potrzebie nawadniania terenu. Badania potwierdziły dominującą rolę parowania powierzchni w bilansie wodnym. Dowodem na to jest niższych odpływów w pierwszej połowie roku w porównaniu do pierwszej połowy zimy i spadku średniej retencji. Wysokiemu parowaniu sprzyja głównie występowanie płytko położonej wody gruntowej i temperatura powietrza. Potencjalna ewapotranspiracja terenów łąkowych wystarczająco wilgoci przekracza 500 mm. Uzyskane w pracy wyniki różnią się od obliczeń wykonanych na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim. Wartości wskaźników dla okresu 1951-95 wynoszą: opad – 550 mm, odpływ 108 mm, parowanie – 442 mm, zmiany retencji przyjęto 0 mm. Natomiast podobne wyniki uzyskano w badaniach prowadzonych w zlewni rowu G-8, gdzie w roku normalnym odpływ wody wyniósł 102 mm, a retencja zmniejszyła się o 33 mm.
    The need of the best utilization of water resources of catchments in Lubelszczyzna, results from the fact that region the water scarce areas of Poland. In addition this deficit is gradually deepening, when the annual sum of precipitation does not excess 550 mm. Improvement of water reserves in habitats is one of aims of so-called small retention. The object of study is to analyze the size of the components of the water balance in dreinage river valleys micro-catchments of peatland. The study used the results of research and field observations from the years 2010 - 14. Catchment ditch K-2 is located in the Sosnowica - Piwonia river basin. The catchment area of the ditch is 0.46 km2 and is 86% as a one-crop seminatural meadows land use. The soil cover is dominated by degraded soil muck-peat (MtIIbb). In the catchment area 75% of the habitat moorshed and moist with a high groundwater level. Carried out investigations indicate significant impact of meteorological conditions as well as habitats on runoff index and retention changes in analyzed hydrological years. The highest rates occurred in the summer half of the outflow year 2009/10, and have been associated with heavy rainfall in May and in August and September. They amounted to 90 mm and were almost three times higher than in an average year, similar to 2011/12. Water flow is composed equally of surface runoff and underground outflow. This balance is particularly true with regard to the flatness of the terrain and reduced absorbency of hindering drainage. Especially during the spring thaw the soil can not accumulate large amounts of water. Retention observed changes were low, because of the high capillary rise of organic soils. The observed mediocre in the year negative value retention demonstrates the need for irrigation of the land. Studies have confirmed the dominant role of surface evaporation in the water balance. This is evidenced by the lower outflows in the first half year compared to the first half of the winter and fall in the average retention. High evaporation mainly favors the occurrence of shallow water and the air temperature. Potential evapotranspiration of grassland areas sufficiently moisture exceed 500 mm. The resulting work results differ from the calculation for the Leczna-Wlodawa Lakeland. Indicator values for the period 1951-1995 are: rainfall 550 mm, 108 mm outflow, evaporation 442 mm, changing retention assumed 0 mm. While the similar results were achieved with research conducted in the catchment ditch the G-8, where in a normal water outflow amounted to 102 mm, and retention decreased by 33 mm.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 519-530
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody badania obserwacji wpływowych w rozpoznaniu warunków wodnych w glebie
    The application of regression diagnostics in diagnosis of water conditions in soil
    Autorzy:
    Kaminska, A.
    Wesolowska-Janczarek, M.
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/9675.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Katedra Zastosowań Matematyki i Informatyki
    Tematy:
    gleby
    stosunki wodne
    regresja liniowa
    warunki wodne
    analiza regresji
    wody gruntowe
    Źródło:
    Colloquium Biometricum; 2008, 38
    1896-7701
    Pojawia się w:
    Colloquium Biometricum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of the Ecological Status of Surface Waters in the Region of the Lublin Conurbation
    Analiza stanu ekologicznego wód powierzchniowych w rejonie aglomeracji lubelskiej
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Sender, J.
    Bronowicka-Mielniczuk, U.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1813832.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    region of Lublin
    water
    ecological status
    quality indicators
    rejon Lublina
    woda
    stan ekologiczny
    wskaźniki jakości
    Opis:
    The paper presents the results of surveys into the ecological status of rivers in the region of Lublin. Biological and chemical elements were analysed between 2012-2014. Analyses were carried out at the following 8 checkpoints on the rivers. The following chemical and biological indicators were determined in water samples. The obtained results were processed by statistical methods including determining the differentiation of water quality indicators as regards the checkpoint (measuring site) and the year of measurement. To this end, methods of descriptive statistics were used, including box-plots. The data was analysed using Statistica software. The analysed river waters were characterised by very low content of ammonia nitrogen below 0.4 mg N-NH4/l, total nitrogen below 5 mg N·dm-3 and conductivity below 600 uS/cm. These values are characteristic of class I water purity. The content of Kjeldahl nitrogen within the range of 1-2 mg N·dm-3, phosphates within the range 0.2-0.4 mg PO4dm-3, nitrate nitrogen 2-5 mg N-NO3·dm-3 and phosphorus 0.2-0.4 mg P·dm-3 makes the analysed waters eligible for purity class II. Sometimes the content of phosphates in the region of Lublin exceeds the limit value for class II – 0.4 mg PO4·dm-3. BOD5 in lake Zalew Zemborzycki continuously exceeded the limit value for class II – 6 mg O2·dm-3. The results were considerably worse for biological indicators. For MIR the index was 37-41, which made the waters eligible for purity class II. At some checkpoints located within the limits of Lublin city the value of the index lower than 37 made the water eligible for purity class III. For IO the index most often ranged from 0.3 to 0.4, which corresponds to class III water purity. A decrease in the index below 0.3 in Ciemięga and Czechówka rivers made the water eligible for purity class IV. The main reason for the poor ecological status of water was a high content of phosphates and a low diatom index. The largest variability in the value of the index was characteristic of the analysed watercourses for nitrate nitrogen and ammonia nitrogen and oxygen level. The watercourses are not very wide (1-3 m) and not very deep (0.2-1.0 m), they have a low flow and their beds are modified (profiled bed, concrete slabs). Watercourses located outside the city are characterised by moderate ecological potential (quality class III), whereas watercourses in Lublin are characterised by insufficient ecological potential (quality class IV). Anova analysis showed a significant variability in values between checkpoints, which is not applicable to MIR only. In most cases, no significant variability in the values of indicators was recorded between years at respective checkpoints, which is not applicable to phosphates and total phosphorus.
    W pracy przedstawiono wyniki prowadzonych badań stanu ekologicznego rzek w rejonie Lublina. Analizie poddano elementy biologiczne i chemiczne za lata 2012-14. Do analizy wytypowano 8 punktów kontrolnych na rzekach. W próbkach wody oznaczano wskaźniki chemiczne oraz elementy biologiczne. Na podstawie uzyskanych wyników badań przeprowadzono analizy statystyczne, które obejmowały określenie zróżnicowania wskaźników jakości wody ze względu na stanowisko oraz rok pomiarów. Wykorzystano w tym celu metody statystyki opisowej z wizualizacją w postaci wykresów pudełkowych. Analiza danych przeprowadzona została w programie Statisica. Badane wody rzeczne charakteryzowały się bardzo niską zawartością azotu amonowego poniżej 0,4 mg N-NH4/l, azotu ogólnego poniżej 5 mg N·dm-3 oraz przewodnością poniżej 600 uS/cm. Są to wartości charakterystyczne dla I klasy czystości wody. Zawartość azotu Kjeldahla w zakresie 1-2 mg N·dm-3, fosforanów w zakresie 0,2-0,4 mg PO4·dm-3, azotu azotanowego 2-5 mg N-NO3·dm-3 i fosforu 0,2-0,4 mg P·dm-3 klasyfikuje badane wody do II klasy czystości. W rejonie miasta Lublin niekiedy zawartość fosforanów przekracza wartość graniczną dla II klasy. W przypadku wielkości BZT5 w Zalewie Zemborzyckim stale była przekroczona wartość graniczna dla II klasy. Znacznie gorsze wyniki otrzymano w przypadku wskaźników biologicznych. W przypadku MIR wartość indeksu wynosiła 37-41, co pozwalało na zaliczenie wód do II klasy czystości. W niektórych punktach położonych w granicach Lublina wartość indeksu wynosząca poniżej 37 powodowała zaliczenie wody do III klasy czystości. W przypadku IO wartość indeksu mieściła się najczęściej w zakresie 0,3-0,4 co odpowiada III klasie czystości wody. Spadek tego indeksu poniżej wartości 0,3 w rzekach Ciemięga i Czechówka powodował zaliczenie wody do IV klasy czystości. Główną przyczyną złego stanu ekologicznego wody była wysoka zawartość fosforanów oraz niski indeks okrzemkowy. Największą zmiennością wartości wskaźnika charakteryzowały się badane cieki w przypadku azotu azotanowego i amonowego oraz natlenienia. Cieki charakteryzuje niewielka szerokość (1-3 m) oraz głębokość (0,2-1,0 m), mały przepływ wody, jak również modyfikacje koryta (koryto profilowane, płyty betonowe). Cieki zlokalizowane poza miastem charakteryzują się umiarkowanym potencjałem ekologicznym (III klasa jakości), zaś cieki na terenie Lublina charakteryzują się niedostatecznym potencjałem ekologicznym (IV klasa jakości). Analiza Anova wykazała istotną zmienność wartości wskaźników między badanymi stanowiskami, co nie dotyczy tylko MIR. W większości przypadków nie stwierdzono istotnej zmienności wartości wskaźników między latami w poszczególnych stanowiskach, co nie dotyczy fosforanów i fosforu ogólnego.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2017, Tom 19; 439-450
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of options for erecting small hydroelectric power plants on the river Bystrzyca Północna
    Autorzy:
    Mazur, A.
    Grzywna, A.
    Kowalczyk-Juśko, A.
    Cybulski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/125454.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    hydropower engineering
    small hydroelectric power plant
    energy potential
    Opis:
    This paper contains an analysis of conditions for erecting small hydroelectric power plants on the selected river in Lublin Region. The analysis covers technical options of the location of the facilities and their energy potential split into theoretical and technical potential. In addition, it refers to the most important legislative acts governing water management, including environmental protection. According to the analysis, the technical potential of small hydroelectric power plants on the river Bystrzyca Północna is about 125.5 kW. Energy production capacity is limited by both hydrological conditions and the necessity to adapt to regulatory framework concerning nature and environment protection, superior functions of watercourses and their situation in agricultural land.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 5; 254-260
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Functioning conditions of small watercourse, supplying water to the recreational reservoir and opportunities to improve its quality (Janów Lubelski, south-east Poland)
    Warunki funkcjonowania niewielkiego cieku doprowadzającego wody do zbiornika rekreacyjnego oraz możliwości poprawy jego jakości (Janów Lubelski, południowo-wschodnia Polska)
    Autorzy:
    Sender, J.
    Chmielewski, T. J.
    Kolejko, M.
    Grzywna, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297168.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    biofiltr
    zbiornik retencyjny
    makrofity
    ciek
    eutrofizacja
    biofilter
    macrophytes
    water reservoir
    watercourse
    eutrophication
    Opis:
    Polish lowland reservoirs has a very high degree of trophy, because they are exposed to a number of threats. Currently, many artificial water suffers from eutrophication, which causes the loss of their natural and recreational values. Among them there is the reservoir in Janów Lubelski. The aim of the study was to analyze the function of natural conditions for development of recreation in the area of the reservoir. Furthermore, study of directive on ways to improve the water quality of stream supplying water into the reservoir, as well as an indication of the ability to increase its resistance to anthropogenic pressures. Condition of successful functioning of the stream and improving their ecological status was to organize the catchment, as well as propose the establishment of initial reservoir serve as a biofilter.
    Polskie zbiorniki nizinne cechuje bardzo wysoki stopień trofii, gdyż są one narażone na szereg zagrożeń. Obecnie wiele sztucznych zbiorników boryka się z problemem eutrofizacji, która powoduje utratę ich walorów przyrodniczych i rekreacyjnych. Wśród nich jest także zalew rekreacyjny w Janowie Lubelskim. Celem opracowania była analiza przyrodniczych uwarunkowań rozwoju funkcji rekreacyjnej w rejonie zalewu oraz przygotowanie wytycznych dotyczących sposobów poprawy stanu czystości wód cieku doprowadzającego wody do zalewu służącego do celów rekreacyjnych, a także wskazanie na możliwości zwiększenia jego odporności na oddziaływania antropogeniczne. Warunkiem prawidłowego funkcjonowania cieku doprowadzającego wody do zalewu oraz poprawy jego stanu ekologicznego było uporządkowanie zagospodarowania jego zlewni, a także propozycja utworzenia zbiornika wstępnego pełniącego rolę biofiltra.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2012, 15, 1; 17-31
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój wąwozu drogowego w Gorzkowie (Wyżyna Lubelska)
    Development of the road gully in Gorzków (Lublin Upland
    Autorzy:
    Mazur, A.
    Grzywna, A.
    Król, Ż.
    Gabryszuk, J.
    Nieścioruk, K.
    Obroślak, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/400636.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    erozja wodna
    erozja wąwozowa
    wąwóz drogowy
    water erosion
    gully erosion
    road gully
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań natężenia erozji wodnej w wąwozie drogowym w Gorzkowie na Wyżynie Lubelskiej. Program badań opierał się na badaniach terenowych, którymi objęto badania natężenia erozji wodnej, uwzględniając rodzaje i rozmiary szkód erozyjnych. W okresie badań wystąpiły trzy spływy powierzchniowe wód, podczas których powstały szkody erozyjne. Szkody erozyjne w postaci żłobin w dnie wąwozu wyniosły 64,2 m3, a objętość osadzonego materiału ziemnego na dnie wąwozu i w rowie przydrożnym wyniosła 70 m3.
    The paper presents the results studies on the intensity of water erosion processes in the road gully in Gorzków on the Lublin Upland. The study program was based mainly on field determinations including the intensity of water erosion processes, taking into account the types and size of erosion damage. During the studies, three surface washouts that led to erosion damage were registered. Erosion damage in a form of rills on the bottom of gully, during the studies, amount- ed to 64.2 m3, and the volume of precipitated soil material on the bottom of gully and the roadside ditch was 70 m3.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2015, 44; 89-94
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of ecological status of surface waters in the Bystrzyca river Lublin
    Autorzy:
    Grzywna, A.
    Jóźwiakowski, K.
    Gizińska-Górna, M.
    Marzec, M.
    Mazur, A.
    Obroślak, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/124509.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    water
    ecological status
    Bystrzyca river
    quality indicators
    Opis:
    The quality of surface water in watercourses in the region of Lublin agglomeration was studied in 2012–2014. Biological and chemical indicators of the study for various sampling sites were detected and the resulting values of the indicators were processed statistically. Rivers characterized by small size and the flow and modification of the riverbed. The resulting low values of macrophyte river index and infusorial index pointed to a poor quality of surface waters. Chemical indicators of the quality of surface waters reached low values, only BOD and phosphates reached high values. The river is located outside the city and it is characterized by moderate potential ecological (III quality class), and the river within Lublin is insufficiently potential ecological (IV quality class). Statistical analysis showed high variability index values between the studied positions.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 5; 203-207
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of the possibilities of using water-damming devices on the Tyśmienica River to build small hydropower plants
    Ocena możliwości wykorzystania urządzeń piętrzących wodę na rzece Tyśmienicy do budowy małych elektrowni wodnych
    Autorzy:
    Kowalczyk-Juśko, A.
    Mazur, A.
    Grzywna, A.
    Listosz, A.
    Rybicki, R.
    Pytka, A.
    Dorozhynskyy, O.
    Jóźwiakowski, K.
    Gizińska-Górna, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293122.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    alternative energy sources
    ecoenergetics
    hydropower
    small hydropower plants
    water-damming devices
    alternatywne źródła energii
    ekoenergetyka
    hydroenergetyka
    małe elektrownie wodne
    urządzenia piętrzące wodę
    Opis:
    Hydropower plants in Poland currently use only 19% of the river’s energy potential. Development of hydropower is limited by environmental regulations as well as by economic grounds. From the environmental point of view, it is desirable to build small hydropower plants integrated into the local landscape. This paper presents results of the research aimed at estimating the amount of energy that could be produced in the case of small hydroelectric power plants on weirs existing on the Tyśmienica River. There is also a legal framework that should be adapted at hydropower development. It was calculated that the technical capacity of the small hydropower plants that could be built on 4 existing weirs, is 0.131 MW. These power plants could produce 786 MWh of electricity per year. The economic efficiency of this production is currently difficult to assess, because a new support system for renewable energy sources is currently being implemented, which will be a decisive factor for entrepreneurs. It should be borne in mind that potential investments will be made in protected areas within the Natura 2000 network, which may limit their constructing or impose the obligation to assess their impact on selected environmental elements. Location within the protective area does not eliminate such investments, especially when solutions with the least possible environmental impact are used.
    Elektrownie wodne w Polsce wykorzystują obecnie zaledwie 19% potencjału energetycznego rzek. Rozwój hydroenergetyki ograniczany jest przez przepisy związane z ochroną środowiska, a także przez uwarunkowania ekonomiczne. Ze środowiskowego punktu widzenia najbardziej pożądana jest budowa małych elektrowni wodnych, wkomponowanych w lokalny krajobraz. Niniejsza praca prezentuje wyniki badań, których celem było oszacowanie ilości energii, możliwej do wyprodukowania w przypadku budowy małych elektrowni wodnych na jazach, istniejących na rzece Tyśmienicy. Wskazano też ramy prawne, do których należy się dostosować w razie hydroenergetycznego zagospodarowania budowli. Obliczono, że potencjał techniczny mocy małych elektrowni wodnych, które mogłyby powstać na 4 istniejących jazach, wynosi 0,131 MW. Elektrownie te mogłyby produkować 786 MWh energii elektrycznej rocznie. Efektywność ekonomiczną tej produkcji trudno obecnie ocenić, ponieważ aktualnie wdrażany jest nowy system wsparcia odnawialnych źródeł energii, który będzie decydującym czynnikiem dla przedsiębiorców. Należy mieć na uwadze, że potencjalne inwestycje znajdą się na terenie objętym ochroną w ramach sieci Natura 2000, co może ograniczać ich wznoszenie lub nakładać obowiązek przeprowadzania oceny oddziaływania na wybrane elementy środowiska. Położenie w obszarze ochronnym nie eliminuje takich lokalizacji, zwłaszcza w przypadku zastosowania rozwiązań o możliwie małym wpływie na środowisko.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2017, 35; 113-119
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of Anthropogenic Pollutants on the Quality of Surface Waters Aand Groundwaters in the Catchment Basin of Lake Bialskie
    Autorzy:
    Jóźwiakowski, K.
    Listosz, A.
    Gizińska-Górna, M.
    Pytka, A.
    Marzec, M.
    Sosnowska, B.
    Kowalczyk-Juśko, A.
    Grzywna, A.
    Mazur, A.
    Obroślak, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/124863.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    quality of waters
    surface waters
    groundwaters
    lake catchment basin
    anthropogenic pollutants
    Opis:
    The work evaluates the effect of anthropogenic pollutants on the quality of water in Lake Bialskie (51º32’07” N 23º00’55” E) and its catchment basin. Samples of water were taken from the lake (4 sampling points) and from wells dug within the catchment basin. The quality of water was analysed in May, June, August and November 2015. In the wells only in single cases was the level of chemical pollution found to exceed drinking water standards. However, in all samples the standard content of manganese was exceeded. In waters from the lake the concentrations of total phosphorus, which can contribute to eutrophication were recorded above the standard level. Both in waters from the lake and from the well a large count of meso- and psychrophiles and Coli and faecal coliforms as well as faecal Enterococci was found, which points to a high degree of contamination of the analysed waters with anthropogenic faeces. The phenomenon was observed to intensify in summer months, which can be associated with increased tourist traffic around the lake in this period.
    Źródło:
    Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 4; 154-162
    2299-8993
    Pojawia się w:
    Journal of Ecological Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ obróbki cieplnej na jakość cukinii
    Influence of heat treatment on the quality of courgette
    Autorzy:
    Ślaska-Grzywna, B.
    Starek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/286448.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    cukinia
    obróbka cieplna
    tekstura
    courgette
    heat treatment
    texture
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań pomiaru mechanicznych cech tekstury cukinii po obróbce cieplnej w piecu konwekcyjno-parowym przy zmiennych parametrach: temperaturze, czasie i dodatku pary. Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, iż zmiana parametrów obróbki cieplnej wpływa na badane cechy teksturalne cukinii kształtujące jej jakość.
    The study presents the research results of measurement of a courgette texture mechanical properties after subjecting it to a heat treatment in the convectional - steam furnace at variable parameters: temperature, time and additional steam. The results of the research proved that the change of parameters of the heat treatment influences the tested texture properties of a courgette, which form its quality.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2011, R. 15, nr 6, 6; 223-229
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mathematical models of the air separation through polymer membranes at magnetic field
    Autorzy:
    Strzelewicz, A.
    Grzywna, Z. J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/346951.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej
    Tematy:
    diffusion
    membrane
    time lags
    gas mixtures
    air separation
    Opis:
    This paper is addressed to the membrane air separation i.e. the gas mixture of quite similar gases in many respects, except one: oxygen is paramagnetic whereas nitrogen is diamagnetic. This fact forms the basis for their separation. The numerical studies and theoretical predictions concerning the air membrane separation in the presence of a magnetic field are discussed. Some experimental data concerning the „magnetic membranes” i.e. ethylcellulose membranes with neodymium powder, are also presented.
    Źródło:
    Ars Separatoria Acta; 2007, 5; 34-44
    1731-6340
    Pojawia się w:
    Ars Separatoria Acta
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarządzanie bezpieczeństwem w portach lotniczych
    Airport safety management
    Autorzy:
    Grzywna, Z.
    Limański, A.
    Drabik, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/323356.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    bezpieczeństwo
    port lotniczy
    zarządzanie bezpieczeństwem
    safety
    airport
    safety management
    Opis:
    W części teoretycznej artykułu scharakteryzowano podstawowe zagrożenia bezpieczeństwa występujące we współczesnych portach lotniczych. Wskazano na rolę i znaczenie problematyki bezpieczeństwa na lotniskach w perspektywie europejskiej, a także dokonano identyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za zarządzanie bezpieczeństwem w tym obszarze w Polsce. Szczególną uwagę poświęcono możliwościom wykorzystania urządzeń technicznych dla zapewnienia większego poziomu bezpieczeństwa w portach lotniczych. Część empiryczna artykułu zawiera wyniki własnych badań ankietowych, których celem było poznanie opinii pasażerów korzystających z usług lotniska Katowice-Pyrzowice na temat bezpieczeństwa.
    The theoretical part of this article is concerned with a characteristic of basic safety hazards that are typical of contemporary airports. The role and significance of airport safety issues are delineated from a European perspective, and the identification of agents and agencies responsible for safety management systems for airports is provided in the context of Polish experiences in the field. More specifically, the text emphasizes the role of technological devices in the process of ensuring a higher level of safety to contemporary airports. The empirical part of the article, in turn, is dedicated to the presentation of survey results concerned with the opinions on safety measures that were expressed by passengers of the Katowice Airport.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 118; 181-197
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ czasu moczenia na teksturę nasion soi
    The effect of soaking time on the textures of soybean seeds
    Autorzy:
    Slaska-Grzywna, B.
    Sagan, A.
    Andrejko, D.
    Kaminska, A.
    Starek, A.
    Piecak, A.
    Maslowski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/864381.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Tematy:
    soja
    Glycine max
    nasiona
    moczenie
    wlasciwosci teksturalne
    Opis:
    Celem pracy była ocena zmian właściwości tekstury nasion soi odmiany Polan i Legenda spowodowanych moczeniem. Nasiona soi poddawano obróbce polegającej na moczeniu w wodzie o temperaturze 20ºC przez 2 godziny, a następnie poddawano je badaniom wytrzymałościowym. W trakcie procesu moczenia następował spadek wartości twardości i żujności nasion soi. Zmiany twardości oraz żujności dla odmiany Polan opisano funkcją liniową. Z każdą minutą moczenia wartość twardości spadała średnio o 1,71 N, a żujności o 0,3 N. Zmiany wartości twardości oraz żujności dla odmiany Legenda opisano funkcją wykładniczą. Wyznaczone współczynniki równań wskazują na to, że z każdą minutą notowano 2-procentowy spadek twardości oraz 4-procentowy spadek żujności.
    Changes in textural properties of Polan and Legenda cultivars of soybean seeds resulting from hydrothermal processing were analyzed. The seeds were subjected to treatment consisting of soaking them in water on 20ºC for 120 minutes and were taken out each time and were subjected to compression tests. During the process of soaking a decrease in the values of hardness and chewiness of soybean seeds occurs. Changes in hardness and chewiness of the Polan variety are described by means of the linear function. For every minute the values of hardness dropped by 1.71 N on the average, and of chewiness by 0.3 N. Changes in hardness and chewiness of the seeds Legenda variety were described by means of the exponential function. The coefficients of equations determined here suggest that for every minute there is a 2% reduction in hardness and a 4% reduction in chewiness.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2015, 17, 6
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modification of the textural properties of Jerusalem Artichoke tubers using different thermal treatments
    Autorzy:
    Blicharz-Kania, A.
    Andrejko, D.
    Kubik-Komar, A.
    Ślaska-Grzywna, B.
    Starek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/410847.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Oddział w Lublinie PAN
    Tematy:
    textural properties
    TPA test
    thermal treatment
    Opis:
    The aim of the study was to determine the effect of thermal treatment in a convection-steam oven on the textural properties of Jerusalem artichoke tubers. The thermal treatment was continued for 5, 10, 15, 20, and 30 minutes at various levels of steam addition (0, 20, 60, and 100%). The thermal treatment in the convection-steam oven was shown to have a significant effect on the hardness, chewiness, and cohesiveness of the product. The thermal processing methods analysed in this study did not exert a significant effect on the elasticity of the Jerusalem artichoke tubers. With an increase in the heating time, the mean values of the material hardness and chewiness declined and the cohesiveness of Jerusalem artichoke tubers increased. Application of higher volumes of steam resulted in a reduction of the mean values of hardness and chewiness of the product accompanied by a simultaneous increase in the mean cohesiveness values.
    Źródło:
    ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes; 2017, 6, 4; 41-45
    2084-5715
    Pojawia się w:
    ECONTECHMOD : An International Quarterly Journal on Economics of Technology and Modelling Processes
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nakłady energetyczne ponoszone na produkcję roślin w wybranych gospodarstwach rolniczych
    Energy consumption on plant production in the chosen farms
    Autorzy:
    Piecak, A.
    Slaska-Grzywna, B.
    Szmigielski, M.
    Koszel, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/78119.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
    Tematy:
    gospodarstwa rolne
    wyposazenie gospodarstw
    wyposazenie techniczne
    uzytki rolne
    naklady energetyczne
    produkcja roslinna
    struktura produkcji
    badania ankietowe
    Opis:
    Przedmiotem pracy jest analiza nakładów energetycznych ponoszonych na produkcję roślinną w wybranych gospodarstwach rodzinnych z terenu Lubelszczyzny. Badania przeprowadzono w formie szczegółowej ankiety z otwartymi pytaniami dotyczącymi gospodarstw, za rok 2012. Na podstawie uzyskanych informacji sporządzono karty technologiczne, a następnie obliczono nakłady energetyczne ponoszone na produkcję roślinną. Stwierdzono, że różnice w ponoszonych nakładach energetycznych uzależnione były od areału uprawy, stosowanych zabiegów technologicznych i sposobu wykorzystania maszyn rolniczych do produkcji roślinnej.
    The object of study is the analysis of energy consumption incurred on plant production in selected family farms in the Lublin area. The study was conducted in the form of a detailed questionnaire with open questions about the farm, for the year 2012. Based on the information technology cards drawn and calculated energy consumption incurred on plant production. It was found that the differences in energy consumption incurred were dependent on the area of cultivation, use of technological procedures and the use of agricultural machinery during production.
    Źródło:
    Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa; 2013, 15, 1
    1730-8658
    Pojawia się w:
    Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Preferencje konsumentów na rynku ryb i przetworów rybnych
    Consumer preferences on fish and fish products market
    Autorzy:
    Slaska-Grzywna, B.
    Andrejko, D.
    Stoma, M.
    Dudziak, A.
    Kaminska, A.
    Sagan, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/868854.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Opis:
    Celem pracy była analiza preferencji i postaw konsumentów województwa lubelskiego odnośnie rynku ryb i ich przetworów. Zastosowano nieprobabilistyczą metodę doboru próby – dobór kwotowy, ze względu na płeć, wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania. Badania przeprowadzono za pomocą anonimowego kwestionariusza ankietowego opracowanego specjalnie do celów niniejszej pracy. Na podstawie analizy wyników badań własnych stwierdzono, że wykształcenie i wiek były czynnikami różnicującymi opinie dotyczące oceny rynku ryb i przetworów rybnych. Zarówno wykształcenie ankietowanych, jak i ich wiek pozwoliły na wyodrębnienie dwóch segmentów różnicujących konsumentów. Pierwsze skupienie reprezentowane głównie przez osoby starsze z wyższym wykształceniem, charakteryzowało się większą świadomością prozdrowotną produktów rybnych oraz dostrzegało ich walory smakowe w stosunku do skupienia drugiego, złożonego głównie z osób młodszych, z podstawowym lub zawodowym wykształceniem.
    The paper presents the results obtained from survey conducted among clients. The study was designed to test consumer preferences and attitudes on the fish and fish products market. Were used nonprobability method - quota sampling due to gender, age, education and place of residence. The research was conducted using an anonymous questionnaire, developed specifically for this work. The own research results demonstrated that education and age are factors differing opinions on the assessment of market fish and fish products. Both, the education of the respondents and their age made it possible to distinguish two segments of differentiating consumers. The first focus, represented mainly by the elderly, with higher education, characterized by an increased awareness of pro health fish products and they can discerned their taste compared to the second cluster composed mainly by younger people with primary education or vocational education.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2015, 17, 2
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie wybranych właściwości teksturalnych dyni optymalizowaną obróbką cieplną
    Shaping some selected textural properties of pumpkin (Cucurbita maxima Duch.) by optimized heat treatment
    Autorzy:
    Slaska-Grzywna, B.
    Andrejko, D.
    Kuna-Broniowska, I.
    Sagan, A.
    Blicharz-Kania, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827779.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    warzywa
    dynia
    obrobka termiczna
    piece konwekcyjno-parowe
    wlasciwosci teksturalne
    twardosc
    sprezystosc
    zujnosc
    Opis:
    W pracy określono wpływ obróbki cieplnej prowadzonej w piecu konwekcyjno-parowym przy różnych parametrach ogrzewania na zmiany wybranych właściwości teksturalnych dyni odmiany ‘Aura F1’. Próbki miąższu ogrzewano w piecu w temperaturze 80 i 100 ºC, przy różnym dodatku pary wodnej (od 0 do 100 %) przez 5, 10, 15, 20 i 25 min. Następnie poddawano je badaniom wytrzymałościowym, mierząc twardość, sprężystość i żujność. Stwierdzono, że efektem ogrzewania w piecu konwekcyjno-parowym były zmiany właściwości teksturalnych miąższu dyni, tj. twardości, sprężystości i żujności. Zakres i charakterystyka tych zmian były uzależnione od przyjętych w programie badawczym parametrów procesu, tj. temperatury i czasu ogrzewania oraz ilości dodawanej pary wodnej. Już po 5-minutowej obróbce cieplnej obserwowano zmniejszenie wartości badanych właściwości miąższu dyni. Na podstawie drzew klasyfikacyjnych i regresyjnych stwierdzono, że największy wpływ na zmiany twardości, żujności i sprężystości miąższu dyni miała dodawana para wodna, w mniejszym stopniu czas i temperatura ogrzewania. Twardość miąższu dyni ulegała znaczącemu zmniejszeniu pod wpływem nawet najmniejszego (20-procentowego) dodatku pary wodnej. Dalszy wzrost ilości dodawanej pary wodnej nie powodował tak radykalnego zmniejszania twardości. Podobne zależności stwierdzono w przypadku żujności miąższu dyni – 20-procentowy dodatek pary wodnej wpływał na zmniejszenie żujności niezależnie od temperatury i czasu ogrzewania. Dalsze zwiększanie ilości pary wodnej nie powodowało statystycznie istotnych zmian wartości tego parametru. Przy pomiarze sprężystości nie stwierdzono tak jednoznacznego wpływu parametrów ogrzewania. Podobnie, jak w przypadku twardości i żujności, największy wpływ na zmiany sprężystości miała ilość dodawanej pary wodnej, jednak przebieg tych zmian był niejednoznaczny.
    In the paper, the effect was determined of thermal treatment, run in a convection-steam oven at different heating parameters, on changes in some textural properties of the Aura F1 variety of pumpkin. The samples of pumpkin pulp were heated in a convection-steam oven at temperatures of 80 and 100 °C, with different steam amounts added (0 to 100 %), during 5, 10, 15, 20, and 25 minute periods. Next, the samples underwent strength tests and hardness, elasticity, and chewiness were measured. It was found that the heating in the convection-steam oven caused the textural properties of pumpkin pulp, i.e. hardness, elasticity, and chewiness to change. The extent and the profile of those changes depended on the process parameters applied under the research program, i.e. the temperature and heating time, and the amount of the steam added. Already 5 minutes after the thermal treatment began a decrease in the analysed parameter values of the pumpkin pulp was reported. On the basis of the classification and regression trees it was found that the steam added had the greatest effect on the changes in the pulp hardness, whereas the time and temperature of heating affected those changes to a lesser extent. The addition of even the smallest amount of steam (20 %) caused the hardness of the pumpkin pulp to essentially decrease. A further increase in the amount of the added steam did not cause such a radical reduction in the hardness. Similar correlations were found in the case of the chewiness of the pumpkin pulp; a 20% addition of the steam caused the chewiness to decrease irrespective of the temperature and time of heating. A further increase in the amount of steam added did not cause statistically significant changes in this parameter. While measuring the elasticity, no clear-cut effect of the heating parameters was reported. Similar to the hardness and chewiness, the amount of the steam added had the greatest impact on the changes in the elasticity; however, the course of those changes was inconsistent.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2013, 20, 4
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of the thermal treatment of grass pea on the content of the selected chemical components
    Wpływ przetwarzania cieplnego nasion lędźwianu siewnego na zawartość wybranych składników chemicznych
    Autorzy:
    Sagan, A.
    Andrejko, D.
    Jaśkiewicz, T.
    Ślaska-Grzywna, B.
    Bochniak, A.
    Bronowicka-Mielniczuk, U.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/93825.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    infrared radiation
    grass pea
    protein solubility
    fibre fractions
    carotenoids
    promieniowanie podczerwone
    lędźwian siewny
    rozpuszczalność białka
    frakcje włókna
    karotenoidy
    Opis:
    The objective of the paper was to estimate the impact of infrared rays heating of grass pea seeds on the protein solubility in KOH, content of fibre fraction: NDF (neutral detergent fibre), ADF (acid detergent fibre) and ADL (acid detergent lignin) and the content of carotenoids. Grass pea seeds (Lathyrus sativus L.), of Derek variety constituted the research material. The investigated seeds were heated by infrared rays in the temperature of 180ºC in the time: 30, 60, 90, 120 or 180 s. It was found out that the used thermal treatment did not have a significant impact on the protein solubility in KOH. After 180 s of heating this parameter was above 95%. Heating with infrared rays caused changes in the content of the fibre fraction in grass pea seeds. As a result of the process, the content of the NDF fraction was reduced and the growth of ADF and ADL was reported. Heating grass pea seeds with infrared rays did not cause the decrease of the carotenoids content.
    Celem pracy była ocena wpływu ogrzewania promieniami podczerwonymi nasion lędźwianu siewnego na rozpuszczalność białka w KOH, zawartość frakcji włókna: NDF (włókno detergentowe neutralne), ADF (włókno detergentowe kwaśne) i ADL (lignina detergentowo-kwaśna) oraz zawartość karotenoidów. Materiał badawczy stanowiły nasiona lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.), odmiany Derek. Badane nasiona poddawano ogrzewaniu promieniami podczerwonymi w temperaturze 180ºC, w czasie: 30, 60, 90, 120 lub 180 s. Stwierdzono, że zastosowana obróbka cieplna nie miała istotnego wpływu na rozpuszczalność białka w KOH. Po 180 s ogrzewania parametr ten wynosił powyżej 95%. Ogrzewanie promieniami podczerwonymi spowodowało zmiany w zawartości frakcji włókna w nasionach lędźwianu. Na skutek procesu zmniejszeniu uległa zawartość frakcji NDF, a nastąpił wzrost zawartości ADF i ADL. Ogrzewanie nasion lędźwianu siewnego promieniowaniem podczerwonym nie spowodowało obniżenia zawartości karotenoidów.
    Źródło:
    Agricultural Engineering; 2014, 18, 3; 179-185
    2083-1587
    Pojawia się w:
    Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The influence of moisture content of barley on the flaking process
    Wpływ wilgotności ziarna jęczmienia na proces płatkowania
    Autorzy:
    Blicharz-Kania, A.
    Andrejko, D.
    Ślaska-Grzywna, B.
    Starek, A.
    Szejgiec, P.
    Krzaczek, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956421.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    barley
    flaking process
    moisture content
    grain
    jęczmień
    proces płatkowania
    wilgotność
    ziarno
    Opis:
    The paper presents the study, which aimed at determining how moisture content of barley grain and the size of the grain crusher working gap affect changes on the embodied energy during the flaking process and properties of the obtained flakes. Thus, the barley grains of Barke variety were moisturized up to the level of 14, 18, 22 and 26%. Then grains were subjected to flaking, and at the same time the embodied energy was measured. The next step was to evaluate the physical properties of the product such as: angle of repose, chute angle, bulk and shaken density. Also a mesh analysis was applied. Moreover, the absorption coefficient of water has been evaluated for each series of products. As stated, the size of grain crusher working gap significantly affects changes of the embodied energy during the process. The lowest values were registered for 2.0 mm wide gap. As observed, the moisture content of grains affects the physical properties of the product. It should also be noted, that during the flaking process of grain with moisture content of 14%, the significant amount of flour is obtained.
    W pracy zaprezentowano badania, które miały na celu określenie, w jaki sposób wilgotność ziarna jęczmienia oraz wielkość szczeliny roboczej gniotownika wpływają na zmiany energochłonności procesu płatkowania oraz właściwości uzyskanych płatków. W tym celu dowilżono ziarno jęczmienia odmiany Barke do poziomu 14, 18, 22 i 26%. Następnie ziarno poddano procesowi płatkowania, w trakcie którego przeprowadzono pomiar energochłonności. Kolejnym etapem było określenie właściwości fizycznych produktu, takich jak: kąt zsypu, kąt usypu, gęstość usypowa oraz gęstość utrzęsiona. Przeprowadzono również analizę sitową płatków. Dodatkowo określono zdolność płatków do pochłaniania wody. Stwierdzono, że wielkość szczeliny roboczej istotnie wpływała na zmiany energochłonności procesu. Najniższe wartości odnotowano dla szczeliny o szerokości 2,0 mm. Zaobserwowano, że wzrost wilgotności ziarna wpływa na właściwości fizyczne produktu. Należy także stwierdzić, że przy 14% wilgotności ziarna w procesie płatkowania powstaje największa ilość frakcji mączystej (ok. 5%) w porównaniu do płatków z ziaren o wyższej wilgotności.
    Źródło:
    Agricultural Engineering; 2015, 19, 1; 5-14
    2083-1587
    Pojawia się w:
    Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impact of pretreatment of wheat grain using infrared radiation on flour falling number
    Wpływ obróbki wstępnej ziarna pszenicy promieniami podczerwonymi na liczbę opadania mąki
    Autorzy:
    Kania, M.
    Sagan, A.
    Blicharz-Kania, A.
    Starek, A.
    Ślaska-Grzywna, B.
    Bochniak, A.
    Kubik-Komar, A.
    Krajewska, M.
    Zdybel, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/93382.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    grain
    infrared radiation
    flour falling number
    wheat flour
    ziarno
    promieniowanie podczerwone
    liczba opadania
    mąka pszenna
    Opis:
    The aim of the research was to determine how time of infrared radiation heating of grains influences the falling number of flour gained from wheat variety Waluta and spelled wheat variety Schwabenkorn. Moisture content was determined in the first stage of the study and it was 12% ± 1%. Then grain was moisturized to the moisture of: 14, 16 and 18%. Prepared material was subjected to infrared radiation heating at the temperature of 150ºC for 30, 60, 90 and 120 seconds. The heated material was sent to milling, and the falling number was determined. It has been found that the infrared radiation heating of wheat grains prior to milling significantly affects the falling number of flour, which increases with the duration of heating grain.
    Celem pracy było określenie wpływu czasu obróbki wstępnej ziarna promieniami podczerwonymi na zmiany liczby opadania dla mąki otrzymanej z pszenicy zwyczajnej odmiany Waluta oraz pszenicy orkisz odmiany Schwabenkorn. W pierwszym etapie badań oznaczono wilgotność ziarna, która kształtowała się na poziomie 12% ± 1%. Następnie ziarno dowilżono do wilgotno- ści 14, 16 i 18%. Tak przygotowany materiał poddano obróbce cieplnej promieniami podczerwonymi w temp. 150ºC w czasie 30, 60, 90 i 120 s. Ogrzany materiał skierowano do przemiału, po czym oznaczono liczbę opadania. Stwierdzono, że ogrzewanie promieniami podczerwonymi ziarna pszenicy przed przemiałem istotnie wpływa na liczbę opadania, która wzrasta wraz z wydłużeniem czasu ogrzewania ziarna.
    Źródło:
    Agricultural Engineering; 2016, 20, 4; 77-84
    2083-1587
    Pojawia się w:
    Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ temperatury i czasu przechowywania na wybrane cechy jakościowe oleju rzepakowego, lnianego i lniankowego
    Impact of the storage temperature and time on the selected quality properties of rapeseed, linseed and cameline seed oil
    Autorzy:
    Masłowski, A.
    Andrejko, D.
    Ślaska-Grzywna, B.
    Sagan, A.
    Szmigielski, M.
    Mazur, J.
    Rydzak, L.
    Sobczak, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/289990.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    olej rzepakowy
    olej lniany
    olej lniankowy
    przechowywanie
    skład kwasów tłuszczowych
    liczba nadtlenkowa
    liczba kwasowa
    oil storing
    rapeseed oil
    flax oil
    cameline seed oil
    fat acids composition
    peroxide number
    acid number
    Opis:
    Celem pracy była ocena wpływu temperatury i czasu przechowywania na cechy jakościowe wybranych olejów roślinnych, pozyskanych metodą tłoczenia na zimno. Realizując cel pracy wytłoczono metodą na zimno oleje z nasion: rzepaku ozimego, lnu oleistego i lnianki siewnej jarej. Poszczególne próbki olejów podzielono na dwie części (jedną przechowywano w temperaturze +6°C, drugą zaś w temperaturze +18°C). W badanych olejach procentowy udział kwasów tłuszczowych w sumie kwasów tłuszczowych był typowy dla danego oleju. Podczas przechowywania olejów roślinnych wartości liczby nadtlenkowej oraz liczby kwasowej stopniowo wzrastały, przy czym w niższej temperaturze przechowywania zmiany te były mniejsze. Głównym wskaźnikiem pogorszenia jakości olejów pozyskanych metodą na zimno okazała się liczba kwasowa (LK).
    The objective of the paper was to evaluate the impact of the storage temperature and time on the quality properties of the selected plant oils obtained with the cold pressing method. In order to carry out the objective of the paper, oils from the seeds of rape, oil flax and spring cameline were cold pressed. Particular oil samples were divided into two parts (one was stored in the temperature of +6°C and the second in the temperature of +18°C). In the tested oil, a percentage share of fat acids in the total amount of fat acids, typical for the particular oil. During storing plant oils, value of the peroxide number and the acid number increased gradually. While, in the lower temperature of storing, these changes were lower. The acid number (LK) proved to be the main index of worsening the quality of oils obtained with the cold method.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2013, R. 17, nr 1, t. 1, 1, t. 1; 115-124
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany właściwości mechanicznych ziarna kukurydzy pod wpływem obróbki cieplnej
    Mechanical properties of thermal treated corn grains
    Autorzy:
    Ślaska-Grzywna, B.
    Andrejko, D.
    Pawlak, H.
    Rułka, A.
    Kornas-Czuczwar, B.
    Świetlicka, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/288056.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
    Tematy:
    kukurydza
    obróbka cieplna
    piec konwekcyjno-parowy
    ziarno
    corn
    thermal treatment
    convection-steam oven
    grain
    Opis:
    W pracy zaprezentowano zmiany wybranych właściwości teksturalnych ziarna kukurydzy cukrowej spowodowane zastosowaniem różnych zabiegów technologicznych. W badaniach porównano twardość i sprężystość ziarna kukurydzy świeżej, gotowanej, poddanej obróbce cieplnej w piecu konwekcyjno-parowym oraz konserwowanej. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że wszystkie zastosowane zabiegi powodowały zmiany wartości twardości i sprężystości ziarna kukurydzy cukrowej. Zmiany te były uzależnione od przyjętych w programie badawczym parametrów obróbki.
    The paper presents the changes of textural properties of the selected sweetcorn grain after different technological treatments. The study compared the hardness and elasticity of fresh, cooked,thermal treated in a convection-steam oven and preserved corn grain. The results found that all applied treatments resulted in changes in the hardness and elasticity of sweetcorn grain. These changes depended on the processing parameters adopted in the research program.
    Źródło:
    Inżynieria Rolnicza; 2012, R. 16, nr 3, 3; 237-244
    1429-7264
    Pojawia się w:
    Inżynieria Rolnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania oraz ocena spożycia przetworów pomidorowych wsród studentów
    Determinants and assessment of tomato product consumption among university students
    Autorzy:
    Jaskiewicz, T.
    Sagan, A.
    Bochniak, A.
    Bronowicka-Mielniczuk, U.
    Slaska-Grzywna, B.
    Kuna-Broniowska, I.
    Andrejko, D.
    Wojtowicz, J.
    Olejnik, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/868603.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
    Opis:
    Celem badań była ocena wiedzy o właściwościach prozdrowotnych pomidorów i ich przetworów oraz częstotliwości i uwarunkowań ich spożycia przez studentów Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Wśród ankietowanych było 108 kobiet i 122 mężczyzn. Analizy statystyczne (test i test Kruskala-Wallisa) wykazały zróżnicowanie wiedzy ze względu na płeć oraz miejsce zamieszkania. Kobiety oraz mieszkańcy miast do 50 tys. osób mieli wyższy poziom wiedzy od mężczyzn oraz mieszkańców wsi i miast powyżej 50 tys. mieszkańców. Studenci o wyższym poziomie wiedzy o składnikach zdrowotnych pomidorów i ich prozdrowotnym oddziaływaniu na organizm człowieka częściej spożywali przetwory pomidorowe oraz sprawdzali treść etykiet na opakowaniach.
    The study aimed at assessing the awareness concerning the qualities of tomatoes and their products, as well as the frequency and determinants of their consumption by the students of the University of Life Sciences in Lublin. The respondents included 108 female and 122 male students. Statistical analyses (the test and the Kruskal-Wallis test) revealed some differentiation in that awareness, depending on the sex and place of residence. Women and residents of towns of up to 50,000 inhabitants revealed a higher level of awareness, as compared with men and residents of villages and towns with more than 50,000 inhabitants. Students with a higher level of knowledge regarding the composition of tomatoes and their effect on human organism consume tomato products more frequently and verify the content of packaging labels.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2014, 16, 6
    1508-3535
    2450-7296
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-47 z 47

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies