Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Gomułka, Jakub" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Towards a Computational Ontology for the Philosophy of Wittgenstein: Representing Aspects of the Tractarian Philosophy of Mathematics
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30146669.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Semantic Web
    Knowledge Representation
    Tractatus Logico-Philosophicus
    Philosophy of Mathematics
    Opis:
    The present paper concerns the Wittgenstein ontology project: an attempt to create a Semantic Web representation of Ludwig Wittgenstein’s philosophy. The project has been in development since 2006, and its current state enables users to search for information about Wittgenstein-related documents and the documents themselves. However, the developers have much more ambitious goals: they attempt to provide a philosophical subject matter knowledge base that would comprise the claims and concepts formulated by the philosopher. The current knowledge representation technology is not well-suited for this task, and a non-standard approach is required. The creators of the Wittgenstein ontology project are aware of this fact; recently, they have been discussing conceptual devices adjusting the technology to their needs. The main goal of this paper is to present examples of a representation of philosophical content that make use of both the devices already proposed and some new inventions. The represented content comes from the Tractatus Logico-Philosophicus; more specifically, its theses concerning the problems in philosophy of mathematics.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2023, 63; 27-54
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyka w Traktacie logiczno-filozoficznym. Szeregi form, status równań i podmiot metafizyczny
    Mathematics in the Tractatus. Formal Series, the Status of Equations, and the Metaphysical Subject
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/966866.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 2016, 24, 2; 77-93
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wittgensteinian Philosophy of Religion as A Kind of Apophatic Theology
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640918.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    apophatic theology
    Wittgensteinian philosophy of religion
    Swansea School
    Rush Rhees
    Peter G
    Winch
    Dewi Z
    Phillips
    Opis:
    In my article I present a conceptual model of classification of philosophical and theological conceptions of religion within Western philosophy and the Christian religious tradition. The model has four independent dimensions: the factual, the metaphysical, the ethical and the apophatic. The first and the second dimensions are cognitive, while the third and the fourth are non-cognitive. The fourth dimension should not be identified with the old tradition of apophatic theology because, according to the model, the latter is a mixture of two (or even more) dimensions. The second part of my paper is devoted to the Wittgensteinian philosophy of religion developed by the members of the so-called Swansea School. My thesis is that, despite of their self-characterisation as philosophers, they present an extreme version of apophatic theology because their view on religion is, in the light of my conceptual model, one-dimensional.
    Źródło:
    Studia Religiologica; 2012, 45, 3; 165-172
    0137-2432
    2084-4077
    Pojawia się w:
    Studia Religiologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wittgenstein’s On certainty and rational argumentation
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2076811.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    On certainty
    hinge propositions
    moral arguments
    Opis:
    In this paper, I discuss the question of the possibility of rational argumentation between two parties who fundamentally disagree. Wittgenstein’s fictitious example of George Edward Moore encountering a king who thinks that the earth came into existence with his birth serves as an example of such a disagreement, but the paper sheds light on differences in moral views rather than epistemic ones. It seems that the second (and third) Wittgenstein rules out the possibility of any rational debate between people who do not share basic beliefs regarding, for instance, the criteria of decency. Contrary to this view, I argue that the so-called “hinge epistemology” developed in On certainty makes room for extra-systemic argumentation as it differentiates hinge propositions — basic certainties that regulate our standard ways of reasoning — from criteria of meaning. One result of this distinction is that we are actually able to understand what the rejection of our hinge propositions would mean and hence we can have doubts about them. The basis for such doubts can be tensions raised by our emotional and behavioural reactions, something Wittgenstein calls “primitive”.
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2021, 11, 1; 241-257
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bernard Suits, Konik Polny. Gry, życie i utopia.
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944891.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
    Źródło:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2017, 7, 2; 387-391
    2083-6635
    2084-1043
    Pojawia się w:
    ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Meaning before Subjectivity: The Primäre Sprache of the Tractatus
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621587.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Heinrich Hertz
    Gottlob Frege
    transcendental subjectivity
    elementary propositions
    logic
    Opis:
    I defend an interpretation of the Tractatus based on the following three theses: 1) The Wittgenstein’s work offers a double-layered vision of language, similar to the vision developed during his brief phenomenological period. 2) The so-called Tractarian ontology is actually a purely formal construction, entailed by the structure of what we shall refer to as the inner layer of language. 3) It should be recognized that the metaphysical residuum within the early Wittgenstein’s thought is a certain minimal form of transcendentalism, according to which language – or strictly speaking its ore – performs the function of the transcendental subject for itself. A crucial element of my position is the conclusion that, according to the Tractarian conception of language, the meaning of propositions is not only independent of empirical subjects, but also the condition of their possibility. This amounts to a resolute adaptation of Frege’s principled anti-psychologism on Wittgenstein’s part.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2019, 47; 79-102
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podmiot jako wewnętrzny biegun symbolizmu. Antymentalistyczna wykładnia "Traktatu logiczno-filozoficznego"
    Subject as the Inner Pole of the Symbol. Anti-mentalistic Interpretation of Wittgensteins Tractatus
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1622050.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ludwig Wittgenstein
    Tractatus logico-philosophicus
    anti-realism
    antimentalism
    transcendental subject
    symbolism
    podmiot transcendentalny
    antymentalizm
    antyrealizm
    symbolizm
    Opis:
    The purpose of this paper is to offer a radical anti-mentalistic interpretation of Wittgensteinʼs Tractatus. Contrary to mentalistic approaches postulating that thetask of projection must be performed by a subject (transcendental or psychological), the author claims – after Rhees, Diamond and McGinn – that the projection itselfis an intrinsic relation within the symbol. The main point of the paper is the thesis that the transcendenal subjectivity – or, as Wittgenstein calls it, the metaphysical subject – is the inner pole of the symbol, and since the meaning of the symbol isitʼs other inner pole (as anti-realist interpretations point out), the whole intentionalrelation of symbolizing is intrinsic to the symbolism.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2016, 35; 69-86
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieintuicyjna czy niekonsekwentna teoria intencjonalności? Spór między Dennettem i Searlem
    Counterintuitive or Inconsistent Theory of Intentionality? A Dispute between Dennett and Searle
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343088.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    intencjonalność
    redukcjonizm
    naturalizm biologiczny
    John Searle
    Daniel Dennett
    intentionality
    naturalism
    artificial intelligence
    syntactic machine
    John R. Searle
    Daniel C. Dennett
    Opis:
    W artykule zestawiam dwie koncepcje intencjonalności: Johna Searle’a oraz Daniela Dennetta. Wyjaśniam związek pomiędzy teoriami Searle’a w dziedzinie filozofii języka a jego stanowiskiem w kwestii intencjonalności, następnie prezentuję jego ideę trzech rodzajów intencjonalności. W dalszej kolejności przedstawiam Dennetta teorię intencjonalności jako cechy adaptacyjnej, a także jego koncepcję nastawienia intencjonalnego. Podkreślam fakt, że według Dennetta – używając terminologii Searle’a – żadna istota bądź wytwór techniki nie posiada intencjonalności wewnętrznej, a jedynie pochodną, tj. taką, którą przypisujemy danemu bytowi w celu utworzenia lepszych przewidywań zachowania tego bytu. Konsekwencja tej tezy jest nieintuicyjna: Dennett musi przyznać (i faktycznie to robi), że także intencjonalność obserwatora jest intencjonalnością tylko przypisywaną mu przez jakichś innych obserwatorów w celu tworzenia lepszych przewidywań jego zachowania. Searle odrzuca to twierdzenie jako jawnie absurdalne. Staram się pokazać, że stanowisko Searle’a jest zakorzenione w kartezjanizmie i wskazuję na podobieństwa pomiędzy jego krytyką Dennetta i Husserlowską krytyką naturalizmu. Biorąc pod uwagę fakt, że Searle uważa się za naturalistę, należy uznać jego teorię za niekonsekwentną.
    The paper compares the conceptions of intentionality held by the two leading figures in the contemporary philosophy of mind: John Searle and Daniel Dennett. I explain the relation between Searle’s theories in philosophy of language and his theory of intentionality and his idea of three kinds of intentionality. Then I present Dennett’s theory of intentionality as an adaptive feature and his idea of intentional stances. I underline the fact that, using Searle’s vocabulary, according to Dennett no creature or artifact possesses intrinsic intentionality — all we deal with is just derived intentionality: the intentionality the observer attributes to a being in order to form a better prediction of the being’s behavior. The consequence of this standpoint is highly counterintuitive: Dennett must (and in fact does) accept a claim that the observer’s own intentionality is also only attributed to one by some other observers in order to form better prediction of one’s behavior. This claim is rejected by Searle as an obvious absurd. I argue that Searle’s standpoint is founded on the Cartesian grounds and point to the similarity between his critique of Dennett and Husserl’s critique of naturalism. Since Searle claims his conception to be naturalistic, his theory is inconsistent.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2016, 4; 119-139
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Futurologia chrześcijaństwa według Stanisława Lema. Rozważania wokół Podróży dwudziestej pierwszej
    A Futurology of Christianity According to Stanisław Lem: Considerations around The Twenty-first Voyage
    Autorzy:
    GOMUŁKA, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047095.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-13
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Stanisław Lem, futurologia, nauka a wiara, ateizm, chrześcijaństwo
    Stanisław Lem, futurology, science and faith, atheism, Christianity
    Opis:
    W artykule prezentuję poglądy Stanisława Lema na przyszłość doktryny chrześcijańskiej. Lem traktowany jest tu przede wszystkim jako filozof, który w swoich dziełach – zarówno eseistycznych jak i beletrystycznych – przedstawia pewną wizję kultury, wiary religijnej i relacji między wiarą a nauką. Wbrew dominującej u innych komentatorów myśli autora Solaris tendencji nie skupiam się na jego koncepcji „ułomnego Boga”, lecz na przedstawionej w Podróży dwudziestej pierwszej z Dzienników gwiazdowych prognozie przyszłego rozwoju doktryny chrześcijańskiej. Jak można sądzić, Lem wyraża w niej stanowisko, które jemu samemu jest bliskie. Stanowisko to trudno nazwać ateizmem, ponieważ jest otwarte na możliwość istnienia transcendencji. Nie jest to jednak teizm, gdyż krakowski pisarz buduje swoją wizję na gruncie tak zwanej „zgeneralizowanej reguły Hioba” zaprzeczającej ontycznemu, poznawczemu, językowemu czy nawet etycznemu związkowi świata i Boga.
    My paper regards Stanisław Lem’s view on the future of the Christian doctrine. Lem is considered here primarily as a philosopher. In his works—both essayistic and fictional—he presents a certain concept of culture, religious faith, and relation between faith and science. Against the trend prevailing among other commentators of the writer’s thought, I do not focus on his idea of “lame God,” but on the prediction of the future development of the Christian doctrine expressed in The Twenty-first Voyage from The Star Diaries. It may be said that the standpoint presented there is not far from Lem’s own view. It is hard to call this standpoint atheistic, for it leaves open the possibility of the existence of transcendence. However, it is hard to call it theistic as well, for the author builds it on the so-called “generalized principle of Job” which denies ontic, epistemic, linguistic or even ethical relation between the world and God.
    Źródło:
    Ethos; 2016, 29, 3 (115); 198-213
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Liar Paradox from the Wittgensteinian Perspective
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Wawrzyniak, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561372.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Semiotyczne
    Tematy:
    compositionality principle
    context principle
    intelligibility
    liar paradox
    nonsense
    Wittgenstein
    Opis:
    Our approach to the liar paradox is based on the Wittgensteinian approach to semantic and logical paradoxes. The main aim of this article is to point out that the liar sentence is only seemingly intelligible, and that it has not been given any sense. First, we will present the traditional solutions of the paradox, especially those which we call modificational. Then we will determine what the defects of these solutions are. Our main objection is that the modificational approaches assume that we can express in languages certain senses which are improper. Next, we will explain why we think that the liar sentence is a mere nonsense. This sentence does not have any role in any language game – it is completely useless. We will also respond to several objections to our approach. 1. That it is not consistent with the principle of compositionality of sense. 2. According to the Quineian philosophy of logic, paradoxical sentences can be conceived as false assumptions leading to crises of logical paradigms. 3. The liar sentence seems to be, contrary to our approach, intelligible.
    Źródło:
    Studia Semiotyczne; 2017, 31, 2; 179-199
    0137-6608
    Pojawia się w:
    Studia Semiotyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O różnicy między magią a modlitwą – krytyka stanowiska Saula Smilansky’ego
    The Difference Between Magic and Prayer: A Critique of Saul Smilansky’s Conception
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Sajdek, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488809.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    modlitwa
    Wittgensteinowski fideizm
    Saul Smilansky
    etyka
    prayer
    Wittgensteinian fideism
    ethics
    Opis:
    Zawarta w niniejszym artykule dyskusja z tekstem Saula Smilansky’ego O wątpliwej moralności pewnych form modlitwy składa się z dwóch części. W pierwszej bronimy tezy, że fikcyjne przykłady prezentowane przez autora albo nie stanowią powszechnie akceptowalnych form modlitwy, albo dają się interpretować tak, że nie stanowią etycznego problemu. Życzenie komuś śmierci jest bowiem zawsze nieetyczne, ale w każdej wyobrażalnej sytuacji zagrożenia życia możliwa jest modlitwa o rozwiązanie, które nie pomnaża śmierci. W drugiej części bronimy tezy, że prezentowany w przykładach Smilansky’ego stosunek ludzi do Boga w ogóle nie jest religijny, a w konsekwencji działania w nich opisane nie zasługują na miano „modlitwy”. Kiedy bowiem w naszym nastawieniu do Boga liczy się tylko to, że jest On zdolny zmienić bieg zdarzeń na naszą korzyść, a to, że jest On dobry umyka naszej uwadze, wówczas nie mamy na myśli Boga tradycji religijnej. W tym punkcie przywołujemy myślicieli należących do nurtu tzw. Wittgensteinowskiego fideizmu, których krytyka modlitwy błagalnej idzie być może zbyt daleko, skłania jednak do refleksji nad granicami właściwego stosunku do Boga.
    Our discussion of Saul Smilansky’s paper “A Problem about the Morality of Some Com¬mon Forms of Prayer” consists of two parts. In the first part, we argue for the thesis that the fic¬titious examples given by the author of the paper either are not commonly acceptable forms of prayer (being unethical), or are interpretable in a way which removes the ethical problem altogether. It is always unethical to wish someone’s death, but in each imaginable situation of deadly danger there is a sense of a prayer for a solution which does not multiply death. In the second part, we defend the thesis that the attitude towards God depicted in Smilansky’s examples is not religious at all, and the acts desrcibed in them do not deserve to be called “prayers.” When all what really matters to us about God is that He is able to change the course of events in our favor, and His goodness escapes our attention, then by “God” we do not mean the God of religious tradition. At this point we recall the thinkers belonging to the so-called Wittgen¬steinian fideism, whose critique of petitionary prayer goes maybe too far, but also invites us to rethink the limits of the right attitude towards God.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 1; 17-26
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wittgenstein a problem reguł
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Sajdek, Zofia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668037.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    rule‑following
    Opis:
    The problem of rules and the private language argument are among the most renowned and disputable themes of Wittgenstein’s Philosophical Investigations. Presumably today’s best known interpretation of the themes was presented in Saul Kripke’s famous and often commented book Wittgenstein on Rules and the Private Language, published in 1982. The interpretation, nicknamed “Kripkenstein”, became the target of numerous attacks of authors convinced that it did justice neither to Wittgenstein nor to the real way our language worked.This article begins with the examination of Wittgenstein’s problem of identification of action which may be counted as justified by the rule, that is, the problem of criteria of correctness. This is Kripke’s starting point in his binding the problem of rules with the private language argument. He believes that Wittgenstein did not question the mere possibility of such a language but the possibility of any language at all. Further, we survey the rejected solutions to the problem of criteria: the mentalistic and the dispositional. This leads us toKripke’s sceptical solution: there are no reasons of actions which occur before these actions. There are certain trained ways of doing things which “tell” us what to do in typical situations but they are not criteria of correctness. Such criteria may only be public and therefore social.In conclusion it’s argued that Kripkenstein’s view is really Wittgenstein’s view: contrary to the popular opinion Kripke did not put forward a new solution, he just gave us a different way of presenting it.
    Źródło:
    Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki; 2015, 5
    2391-6540
    2083-9952
    Pojawia się w:
    Racjonalia. Z punktu widzenia humanistyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Człowiek jako wytwór siebie samego. Lem, transhumanizm i dwie koncepcje autentyczności
    Autorzy:
    Gomułka, Jakub
    Klimas, Mariusz
    Palm, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/429270.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    transhumanism
    autoevolution
    authenticity
    Stanisław Lem
    Opis:
    Stanisław Lem, a philosopher and futurologist, in his many works devoted much attention to the condition of human and the relation between human and technology. He coined the term ‘autoevolution’ in the course of forecasting unlimited technological augmentation of human abilities. Nowadays, the term may be associated with the conceptions presented by transhumanism, a 20th-century-born philosophical movement which advocates radical transformation of Homo sapiens by means of the achievements of scientific and technological progress. Lem’s attitude towards such a transformation of human is complicated yet ultimately critical due to the fact that it poses a threat to human culture as such. The phenomenon of autoevolution undermines existing values and raises a question of authenticity of a future posthuman. We examine dependence between technology and culture, present Lem’s conception of autoevolution and his philosophy of culture, then we sketch a post-metaphysical dispute about authenticity, and finally show that Lem’s thought belongs to one of the arguing sides.
    Źródło:
    Semina Scientiarum; 2018, 17
    1644-3365
    Pojawia się w:
    Semina Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies