- Tytuł:
-
Koniec kresowego świata – miasteczko Wołożyn i jego dzieje do 1941 r.
The end of the Eastern Borderlands – the history of the town of Wołożyn to 1941 - Autorzy:
- Głowiński, Tomasz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/546783.pdf
- Data publikacji:
- 2019
- Wydawca:
- Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
- Tematy:
-
Kresy północno-wschodnie
Nowogródczyzna
Wołożyn
relacje polsko-białoruskie
relacje polsko-żydowskie
okupacja sowiecka
North-Eastern Confines
Polish-Belarussian relations
Polish-Jewish relations
Soviet occupation - Opis:
-
Województwo nowogródzkie, istniejące w latach 1921–1939, nie tylko było
jednym z najbiedniejszych w II Rzeczypospolitej, ale dotykały go też liczne konflikty
społeczno-narodowe i ekonomiczne, z trudnym i niekiedy gwałtownie wybuchającym
sporem polsko-białoruskim i polsko-żydowskim na czele. Rolniczy charakter
tego w większości bardzo mocno zacofanego regionu Polski podkreślały nie liczne
i słabo tu rozwinięte miasta i miasteczka, z prowincjonalnym i nieprzekraczającym
10 tys. mieszkańców Nowogródkiem oraz największym ośrodkiem – Lidą, która
miała ich 36 tysięcy. Wytyczone po I wojnie światowej nowe granice państwowe
przecinały Województwo Nowogródzkie, w sposób sztuczny oddzielając je od zrośniętej
z nim wcześniej Mińszczyzny. Skutkiem tego rozgraniczenia było rozdziel enie
rodzin, tradycyjnych rynków i ukształtowanych historycznie krain, co potęgowało
tylko zacofanie i biedę tej części Polski. Na obszarze województwa, jak chyba
nigdzie indziej w okresie międzywojennym, czas zastygł w miejscu, konserwując
kształtującą się wiele wieków rzeczywistość polskich Kresów Północno-
-Wschodnich.
Agresja sowiecka na Polskę z 17 września 1939 r. i następująca po niej okupacja
tych ziem zniszczyła ten w równej mierze archaiczny, co senny, ubogi, ale i barwny
w różnorodności etnicznej i kulturowej kresowy świat. Artykuł pokazuje ten koniec,
zapisany we wspomnieniach polskich mieszkańców miasteczka Wołożyn, osady leżącej
na styku ziemi wileńskiej, nowogródzkiej i mińskiej. Dla przybliżenia tego mało znanego
w Polsce kresowego ośrodka przedstawiona też została pokrótce jego historia.
The Nowogródek Voivodeship, existing in the years 1921-1939, was not only one of the poorest in the Second Polish Republic, but also had experienced multiple social, national, and economic conflicts, primarily those difficult and violently breaking out at times: Polish-Belarussian and Polish-Jewish. The agricultural character of this mostly extremely backward region of Poland could have only been highlighted by its few underdeveloped cities and towns, such as Nowogródek, with less than ten thousand inhabitants, and the biggest center – Lida, inhabited by thirty-six thousand people. The new state borders, established after World War I, split the Nowogródek Voivodeship in an unnatural way, separating it especially from Mińszczyzna (Mińsk region), thus dividing families, traditional markets, and historically formed lands, only deepening the backwardness and poverty in the region. It had been a place, like probably nowhere else in the interwar period, where time seemed to have stood still, conserving the forming over many centuries reality of Polish North-Eastern Confines. The Soviet aggression against Poland, which started on the 17th September 1939, and the ensuing occupation, destroyed this borderland world: equally archaic, drowsy, and poor, but also colorful in its ethnicity and culture. This article presents that end, as preserved in the memories of the Polish inhabitants of the town of Wołożyn, a place located at the meeting point of Wileńszczyzna (Wilno region), Nowogródczyzna (Nowogródek regon), and Mińszczyzna. In order to provide a closer look into this little known Borderland town, the author also presented, as breifly as possible, its history. - Źródło:
-
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 11, 2; 31-54
2543-8379 - Pojawia się w:
- UR Journal of Humanities and Social Sciences
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł