Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Dubisz, Stanisław" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-67 z 67
Tytuł:
Jak można chronologizować najnowsze dzieje polszczyzny
Possible ways to chronologise the latest history of the Polish language
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765353.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia języka polskiego
periodyzacja
najnowsze dzieje polszczyzny
history of the Polish language
periodisation
latest history of the Polish language
Opis:
Termin najnowsze dzieje polszczyzny / najnowsze dzieje języka polskiego funkcjonuje od przełomu lat 70. / 80. XX w., a wraz z nim pojawiły się problemy dotyczące chronologizacji i wewnętrznej periodyzacji tego okresu w dziejach języka polskiego. W dyskursie na ten temat, trwającym od początku lat 90. XX w., wzięli udział tacy językoznawcy jak Antoni Furdal, Krystyna Kleszczowa, Stanisław Borawski, Stanisław Dubisz, Irena Bajerowa, Ewa Woźniak. Ich publikacje dokumentują jednoznacznie potrzebę wyodrębnienia w periodyzacji dziejów języka polskiego tego okresu, różniąc się w szczegółach co do jego granic czasowych, kryteriów wydzielania i wewnętrznej periodyzacji. Niniejsze opracowanie ma na celu zestawienie tych danych, ukazanie historii tego dyskursu oraz przedstawienie propozycji sumarycznej.
The term najnowsze dzieje polszczyzny / najnowsze dzieje języka polskiego (the latest history of the Polish language) has been in use since the late 1970s and the early 1980s. It has brought problems concerning the chronologisation and internal periodisation of that period in the history of the Polish language. The participants of the discourse, which has continued since the early 1990s, include linguists such as Antoni Furdal, Krystyna Kleszczowa, Stanisław Borawski, Stanisław Dubisz, Irena Bajerowa, Ewa Woźniak. Their publications clearly evidence the need for distinguishing the period in the periodisation of the Polish language, while differing as to its specific timeframe, distinction criteria, and internal periodisation. This study aims to compile the data, present the history of the discourse, and make a summary proposal.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 808, 9; 31-53
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Styl?
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1921970.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Źródło:
Stylistyka; 1995, 4; 277-280
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integracja językowa w dziejach polszczyzny
Linguistic Integration in History of Polish Language
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045616.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
hymn
song
hagionymy
religious language
Opis:
The author has been for a longer time making excerpts from church hymns used in Roman Catholic priests’ prayers (breviaries) and liturgy, as well as in church songs. The excerpted material relates to (artistic) designations of Mother of God, Christ, Holy Ghost, and the Saints (cf. footnotes in the article). In this way, the article describes the names of persons in the Holy Trinity. The collection is of use as philological documentation, for historical research in European and Polish piety, and as help for preachers, religious instructors, and Christian literary authors.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2013, 20, 2; 85-97
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O tym, co się stało z językiem literackim – raz jeszcze
What has happened to the literary language – once more
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/615451.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
literary language
general language
general Polish language
nationwide language
evolution of Polish language in XX century
differentiation of Polish lan- guage changes
terminology
Opis:
The term literary language has many meanings nowadays. Beginning from the 70’s and the 80’s it’s been substituted with terms such as general language, general Polish language, nationwide language in consequence of transitions that underwent during the II World War and in the period directly it ensuing. The literary language term was fixed in linguistic studies codified language. In this meaning, in a diachronic approach, it has functional substantiation.
Źródło:
Stylistyka; 2016, 25; 133-143
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marcin Bielski, Kronika, to jest historyja świata, opracowali: Dariusz Śnieżko, Dorota Kozaryn, przy współudziale Eleny Karczewskiej, Szczecin 2019, t. I–III, ss. 498 + 640 + 586
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1630434.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 776, 7; 112-115
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka językowa
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1633473.pdf
Data publikacji:
2020-11-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 778, 9; 118-119
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Woluntaryzm
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083648.pdf
Data publikacji:
2019-11
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2019, 768, 9; 111-113
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tekst Unii lubelskiej jako dokument epoki
The text of Unia lubelska (The Union of Lublin) as a document of the period
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083649.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
the Union of Lublin
text
composition
stylistics
rhetoric
informative and persuasive functions
Opis:
The union concluded at the Sejm meeting held in Lublin in 1569 established common institutions of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania, thus creating the Polish-Lithuanian Commonwealth, which survived until 1795. Apart from the ruler elected jointly by the nobility of both countries, it established the common Sejm, foreign and defence policies, and the common coin. The army, treasury, legal systems, administration, and judiciary remained separate. From the philological point of view, the following markers are substantial for characterising the Union of Lublin act: the Polish language of the text and its stylistic affi nity, diversity of the forms of the names of the document signatories, text composition and its offi cial and rhetoric style markers determining its informative and persuasive functions.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 779, 10; 31-43
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O zachowaniu się przy stole
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083678.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Opis:
The festive custom and culinary vocabulary are two components of the Polish culture which have undergone intensive transformations. Originally, in the Old Polish period, the lexical field of this vocabulary covered between one and two hundred units, in the Middle Polish period – a few hundred units, and nowadays – a few thousand units. At the same time, both lexis and customs have been subject to continuous internationalisation processes, which have intensified in particular over the past two hundred years. At present, native words constitute ca. 30% of the lexis falling into this field, and borrowings – ca. 50%. The vocabulary common to various variants of Polish (including ones with the Proto-Slavic and Old Polish origin) is strongly present in native lexis.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2019, 763, 4; 60-74
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Periodyzacja najnowszych dziejów polszczyzny (1939–2019)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083832.pdf
Data publikacji:
2019-12
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Opis:
Periodisations of history are usually presented in synthesising studies. Analysis of the hitherto periodisations of the history of the Polish language enables compilation of a summary proposition, which includes also the recent history of Polish (since 1939). Its internal periodisation is based on the following criteria: 1) record of qualitative intra-linguistic changes; 2) hierarchy of intralinguistic development trends of the system of the Polish language; 3) system of sociolinguistic trends; 4) infl uences of extra-linguistic and non-linguistic processes.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2019, 769, 10; 9-18
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ignorancja
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084283.pdf
Data publikacji:
2020-03
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 772, 3; 102-103
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arogancja
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084323.pdf
Data publikacji:
2020-02
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 771, 2; 129-130
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój językoznawstwa polonistycznego w minionym stuleciu. Badania polszczyzny krajowej wspólnoty komunikacyjnej
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2151997.pdf
Data publikacji:
2022-05
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
history of linguistics
Polish linguistics
research methodology
Polish language
communication community in Poland
Opis:
The history of Polish linguistics of the last century should be analysed in three periods corresponding to the development stages of the Polish language: interwar period (1918–1939), second half of the 20th c. (1945–1990), contemporariness (since 1990), excluding the period of the Second World War and occupation (1939–1945), when there were no scientifi c publications in this field. Polish linguistics has developed progressively, gradually achieving the status of an autonomous sub-discipline within Polish philology and developing the methods and instruments for a comprehensive analysis of the status of Polish, as regards both synchrony and diachrony.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 794, 5; 22-44
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naród – narodowy
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152038.pdf
Data publikacji:
2021-03
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 782, 3; 107-109
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język pism Józefa Piłsudskiego – Walka rewolucyjna w zaborze rosyjskim. Fakty i wrażenia z ostatnich lat dziesięciu
Language of Józef Piłsudski’s texts: Walka rewolucyjna w zaborze rosyjskim. Fakty i wrażenia z ostatnich lat dziesięciu (Revolutionary fight under the Russian rule. Facts and impressions over the last ten years)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156627.pdf
Data publikacji:
2022-09
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Polish language of the turn of the 20th c.
general Polish language
written text
memorial feature article
idiolect
Józef Piłsudski
Opis:
Walka rewolucyjna w zaborze rosyjskim. Fakty i wrażenia z ostatnich lat dziesięciu (Revolutionary fi ght under the Russian rule. Facts and impressions over the last ten years) is a memorial feature article by Józef Piłsudski presenting the preparation, print, and distribution of the Polish Socialist Party’s underground pamphlets that were illegal under the Russian rule. The text is written in standard general Polish of the turn of the 20th century with a minor share of north borderland regionalisms, idiolectisms, and historisms. The style of the work combines “facts and impressions”, that is a realistic narration with a fictionalised description of various events related to the distribution of underground publications. The author of the feature article presents himself to the reader as an educated person using a language characterised by familiarity with the journalistic style.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 796, 7; 52-66
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogucicki czy bogucki?
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170351.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 748, 9; 121-122
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170487.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 747, 8; 118-120
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacja
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3139943.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 741, 2; 83-86
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sejm
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3150614.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 744, 5; 109-112
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kresy, Ukraina i przyimki
Kresy (the Borderlands), Ukraina (Ukraine) and preposi ons
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200691.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 798, 9; 93-96
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trybunał
Trybunał (Court/Tribunal)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200701.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 740, 1; 102-104
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia – kultura – język. O mechanizmach rozwoju polszczyzny
History – culture – language. Mechanisms of language development: The case of Polish
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40494497.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia
kultura
język
ewolucja języka
mechanizmy rozwoju polszczyzny
czynniki pozajęzykowe
czynniki wewnętrznojęzykowe
czynniki zewnętrznojęzykowe
history
culture
language
language evolution
mechanisms of development of the Polish language
extralinguistic factors
language-internal factors
language-external factors
Opis:
Interpretacja mitu o wieży Babel pozwala wychwycić ogólny mechanizm kształtowania się języków: zdarzenie / dzieje / historia > zmiany kulturowe > zmiany językowe, czyli zjawisko pozajęzykowe > zmiany zewnętrznojęzykowe > zmiany wewnętrznojęzykowe. Najczęstsze zajwiska pozajęzykowe to ruchy migracyjne, wydarzenia polityczne, wydarzenia nadnaturalne i uwarunkowane cywilizacyjnie. Czynniki zewnętrznojęzykowe układają się w cztery opozycyjne procesy występujące w dwóch płaszczyznach : demokratyzacja <--> elitaryzacja; etnicyzacja <--> globalizacja. W tej sferze czynników kształtują się także wzory mowy, których repertuar sprowadza się do pięciu typów opozycji: konserwatyzm – modernizm, kosmopolityzm – nacjonalizm, puryzm – liberalizm, normatywizm – wolicjonalizm, racjonalizm – emocjonalizm. Na oddziaływania czynników pozajęzykowych i zewnętrznojęzykowych nakładają się mechanizmy wewnętrznojęzykowe regulujące proporcje między składnikami systemu językowego: kompletacja, ekonomizacja, unifikacja, repartycja i nobilitacja.
Interpreting the myth of the Tower of Babel enables us to capture the general mechanism of language development: an event / experiences / history > cultural changes > linguistic changes, i.e., an extra-linguistic phenomenon > external language changes > internal language changes. Among the most common extralinguistic phenomena are migrations, political events, supernatural and civilization-driven events. External factors affecting language change form an array of four divergent processes along two separate lines: democratization ↔ eliticization; ethnicization ↔ globalization. These factors also influence the emergence of language patterns, the repertoire of which boils down to five types of oppositions: conservatism – modernism, cosmopolitanism – nationalism, purism – liberalism, normativism – volitionalism, rationalism – emotionalism. The impact of extralinguistic and language-external factors overlaps with the internal linguistic mechanisms that balance the components of a linguistic system: completion, economization, unification, repartition, and nobilitation.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2024, 815, 6; 11-22
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przygraniczny problem
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170375.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2018, 750, 1; 98-99
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zodiak
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170421.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2018, 759, 10; 119-120
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja języka polskiego w minionym stuleciu (1918–2018)
The situation of the Polish language in the past century (1918–2018)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170444.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Opis:
The past hundred years of the development of the Polish language, i.e. the period 1918-2018, is distinguished primarily for commemorative reasons connected with regaining independence by Poland after 123 years of partitions. It turns out, however, that the century can be easily captured in linguistic categories. As regards periodisation of the history of Polish, it encompasses the last four phases of the Modern Polish period, which are determined by a coincidence of six sociolinguistic trends and fi ve major system development trends based on more than 150 processes and specifi c changes.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2018, 757, 8; 7-25
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moda w języku
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170465.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2018, 754, 5; 110-112
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobra zmiana a Polska w ruinie
Dobra zmiana (the good change) and Polska w ruinie (Poland in ruins)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3147949.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 742, 3; 90-91
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy obmowa to opinia?
Is an obmowa (backbiting) an opinia (opinion)?
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3149927.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 743, 4; 99-101
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Halina Zgółkowa, Słownictwo dzieci w wieku przedszkolnym w latach 2010–2015. Listy frekwencyjne, Poznań 2016
Halina Zgółkowa, Słownictwo dzieci w wieku przedszkolnym w latach 2010–2015. Listy frekwencyjne (Vocabulary of pre-school children in the period 2010–2015. Frequency lists), Poznań 2016
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3152648.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 746, 7; 109-111
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018)
Latest history of the Polish language (1918–2018)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200690.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia języka
najnowsze dzieje polszczyzny
ewolucja języka polskiego
system językowy – czynniki zewnętrznojęzykowe
czynniki wewnętrznojęzykowe
tendencje socjolingwistyczne
tendencje rozwoju systemu językowego
language history
latest history of the Polish language
Polish language evolution
language system
extra-linguistic factors
intra-linguistic factors
sociolinguistic trends
language system development trends
Opis:
Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018) przebiegały w czterech fazach (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, po 1990). W sferze zjawisk zewnętrznojęzykowych i tendencji socjolingwistycznych polszczyzna ewoluowała od statusu języka elitarnego do kodu zdemokratyzowanego oraz od dwudzielnego podziału odmian komunikacyjnych (język ogólny : dialekty) do podziału trójdzielnego (język ogólny : dialekty ludowe : kody mieszane). W sferze zjawisk wewnętrznojęzykowych dominowały tendencje do ekonomizacji i do kompletacji środków językowych w całym przebiegu dziejów przy zachowaniu równomiernej dynamiki pozostałych tendencji (unifikacja, repartycja, nobilitacja). Procesy te i szczegółowe zmiany językowe w sposób proporcjonalny objęły wszystkie warstwy strukturalne systemu polszczyzny, co świadczy o efektywności procesów optymalizacyjnych.
The latest history of the Polish language (1918–2018) consists of four phases (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, after 1990). In the area of extra-linguistic phenomena and sociolinguistic trends, the Polish language has evolved from the status of an elite language to a democratised code and from the double division of communication varieties (common language : dialects) to the triple division (common language : folk dialects : mixed codes). In the area of intra-linguistic phenomena, the trends of economisation and completion of linguistic devices dominated throughout the history, while preserving the uniform dynamics of other trends (unification, repartition, nobilitation). These processes and specific language changes have affected all structural layers of the Polish language system in a proportional manner, which proves the effectiveness of optimisation processes.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 799, 10; 11-26
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tematyka ukrainistyczna w „Poradniku Językowym” (1901–2022)
The issues of the Ukrainian language in „Poradnik Językowy” („The Linguistic Guide”) (1901–2022)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6258974.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
language contacts
th e Ukrainian language
the Polish language
Opis:
The Polish-language profile of „Poradnik Językowy” („The Linguistic Guide”) determines the fact that the studies regarding the Ukrainian language constitute a relatively small portion of the publications (66 in total). However, they have been published nearly since the initial annals and their subject matters include (in the quantitative order): 1) the presence of the Polish language in Ukraine, 2) the presence of the Ukrainian language in Ukraine, 3) the issues of the Slavic languages in general, 4) comparative (including contrastive) studies, 5) Ukrainisms present in the Polish language. The publications depict the status of the Ukrainian language in Ukraine and in contacts with the Polish language, interests of (Polish and Ukrainian) linguists in these issues, and trends in the language policies of both states.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 803, 4; 77-90
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kampania
Campaign
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/9225820.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 804, 5; 101-105
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Poradnik Językowy” w służbie kultury języka
„Poradnik Językowy” (“The Linguistic Guide”) in the service of language culture
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/9229319.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Opis:
„Poradnik Językowy” (“The Linguistic Guide”) was initiated in Kraków in 1901 as a periodical dedicated to proper language use and linguistic guidance. After it was moved to Warsaw in 1932, its profile changed into a scientific journal, yet its role as a Polish nationwide periodical discussing issues related to language culture was preserved. Since 1971, „Poradnik Językowy” has been a body of Towarzystwo Kultury Języka (Society for Language Culture). Its two major roles, which have evolved as a result of more than a hundred years of the journal’s development, are: 1) forming a linguistic standard of Polish and good – compliant with language culture and ethics of the word – practices of social communication; 2) forming the knowledge of the Polish language, without which language culture is impossible.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2017, 741, 2; 16-24
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucja
Konstytucja (a constitution)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/10590691.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2016, 738, 9; 87-89
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język pism Józefa Piłsudskiego – Zadania praktyczne rewolucji w zaborze rosyjskim
The language of Józef Piłsudski’s writings – “Zadania praktyczne rewolucji w zaborze rosyjskim” (Practical tasks of the revolution under Russian partition)
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109150.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Polish language of the interwar period
all-Polish language
written language
idiolect
Józef Piłsudski
Opis:
“Zadania praktyczne rewolucji w zaborze rosyjskim” is an original lecture edited to appear in a written form. This caused de-individualisation of the language in which the message is conveyed, limiting idiolectic properties (they have textual rather than systemic nature) and giving the linguistic material of the text exclusively all-Polish features. The style of this text balances between determinants of a nearly academic lecture and features of a political presentation including persuasive elements.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 63-71
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język pism Józefa Piłsudskiego – Rok 1920
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2019709.pdf
Data publikacji:
2020-06
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
Polish language of the interwar period
general Polish language
written text
treaty
idiolect
Józef Piłsudski
Opis:
Rok 1920 (1920) is the most extensive text by Józef Piłsudski. The image of the author inferred from the linguistic features of the text is one of a typical user of general Polish in the interwar period, that is a representative of the Polish intelligentsia of those days. The idiolectal and regional characteristics are infrequent or occasional (in the phonetic, grammatical, and lexical layers). The stylistics of the treaty is primarily the stylistics of a realistic description and the author’s narrative, used effi ciently and displaying a great narrative talent and the knowledge of realities.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2020, 775, 6; 79-96
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glottodydaktyka
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083559.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2019, 765, 6; 120-122
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzban
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083706.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2019, 762, 3; 109-111
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nietypowe” imiona
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083771.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Źródło:
Poradnik Językowy; 2019, 761, 2; 123-125
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ciągłość rozwoju języka polskiego
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147597.pdf
Data publikacji:
2022-01
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
historia języka
dzieje języka
mobilność języka
źródła do dziejów języka
dyskurs
rejestr wypowiedzi
odmiany komunikacyjno-stylowe
optymalizacja języka
Opis:
W opisie ewolucji języka podstawowymi kategoriami są: następstwo zdarzeń (czyli dziejów) w czasie i następstwo zdarzeń (czyli zmian) w języku. Obie te kategorie z kolei determinują kategorię ciągłości jako podstawową dla przebiegu przemian ewolucyjnych. Mobilność (moc) języka jest uzależniona od czynników wewnętrznojęzykowych i zewnętrznojęzykowych, których oddziaływanie umożliwia realizację podstawowych funkcji socjolingwistycznych języka w planie systemu i tekstu. Dowodów na ciągłość rozwoju języka dostarczają źródła, a realizuje się ona w formach dyskursu publicznego i przypisanych im rejestrów wypowiedzi oraz w odmianach komunikacyjno-stylowych przekazów. Całość procesów determinujących ciągłość rozwoju języka podporządkowana jest tendencji do jego optymalizacji jako środka porozumiewania się określonej wspólnoty komunikacyjnej.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2022, 790, 1; 15-33
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kogo i jak teraz uczymy? Demografia a glottodydaktyka polonistyczna w zbiorowości polonocentrycznej USA
Who and how do we teach? Demography and Polish glottodidactics in the Polonocentric community in the USA
Autorzy:
Dubisz, Stanisław
Jędryka, Beata K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6258967.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
glottodidactics
Polish as a foreign language
inherited Polish language
Polish community in the USA
Opis:
The outline of the history of creation of Polish (Polonocentric) communities in the USA evidences the process of the demographic and social transformation of the diaspora from Polish populations of settlers to Polish communities abroad to Polonocentric circles, which has a substantive influence on education of Polish communities abroad in the areas of command of Polish and knowledge of Poland. The results of the research conducted in the period 2015–2022 in the educational system for Polish communities on the East Coast of the USA permit the conclusions on the necessity to modify the teaching methods, techniques, and materials used in teaching Polish to children and youth of Polish descent.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 802, 3; 79-98
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-67 z 67

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies