Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Bondar, J." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Wolność w twórczości architektonicznej
Architectural creativity and the concept of freedom
Autorzy:
Bondar, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369327.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
proces twórczy
idea projektowa
projektowanie architektoniczne
dydaktyka
creative process
concept design
architectural design
teaching
Opis:
Autor podejmuje próbę obrony tezy, iż w odniesieniu do twórczości architektonicznej, pojęcia wolności twórczej i konieczności są tylko pozornie przeciwstawne. Zaproponowana w niniejszym tekście wizja pracy twórczej, łączący w sobie pozornie odległe pojęcia konieczności i wolności oraz stwarza podstawy do podejmowania właściwych decyzji projektowych tak, iż nie ma przeszkód aby czynić to, co najlepsze.
The author attempts to defend the thesis that the concept of creative freedom and necessity appear to be only apparently contradictory with regard to architectural creation. Proposed in the article, the vision of creative work, combines seemingly distant concepts of necessity and freedom, and gives rise to make the right design decisions, so that there are no obstacles to do what is best.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2011, 16; 195-202
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dydaktyka przyjazna twórczości : metody heurystyczne
Creative teaching : heuristic methods
Autorzy:
Bondar, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/370409.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
proces twórczy
projektowanie architektoniczne
dydaktyka
creative process
architectural design
teaching
Opis:
Autor podejmuje próbę obrony tezy, iż obecny stan badań oraz rozwój wiedzy w zakresie dotyczącym zagadnień twórczości, wskazuje na możliwość zrozumienia mechanizmów warunkujących proces twórczy oraz umożliwia działania w zakresie dydaktyki zorientowanej na rozwój twórczych zdolności człowieka. Omawiane zagadnienia mogą stanowić impuls do zmian w zakresie procesu kształcenia studentów architektury.
Author tries to defend the thesis that the current state of research and development of knowledge on issues of creativity, indicates the possibility of understanding the mechanisms determining the creative process and allows activities related to teaching and the development of creative abilities of man. These issues can be a stimulus for change in the education process for architectural studies.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2012, 18; 47-64
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecological Risk Classification in the Regulated and Conserved Watercourses
Klasyfikacja ryzyka ekologicznego w ciekach regulowanych i konserwowanych
Autorzy:
Hachoł, J.
Bondar-Nowakowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388947.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
ryzyko ekologiczne
naczyniowe rośliny wodne
roboty konserwacyjne
regulacja cieków
aquatic vascular plants
ecological risk
maintenance works
watercourses regulation
Opis:
The subject of the following study is ecological risk in regulatory and maintenance works conducted in small and medium-sized lowland watercourses. Risk has not been identified well enough. It results from the lack of the data to assess its level objectively. The following research presents a proposal of solving the problem. The results of the field work conducted between 2007 and 2008 on 10 Lower Silesian lowland watercourses form a basis for this analysis. The research included hydromacrophytes identification and the degree of the bottom coverage by these aquatic plants. The following study showed that in a result of regulatory and maintenance works quality and quantity alternations in aquatic plants communities were observed. The analysis of these alternations enabled assigning measures to the factors of considered risk. It served as a basis for describing the matrix of risk classification. Risk classification method suggested in the study may be useful in designing plans concerning ecological risk management and at the determination of the safety management rules in case of technical interferences in the watercourses.
Przedmiotem pracy jest ryzyko ekologiczne w robotach regulacyjnych i konserwacyjnych wykonywanych na małych i średnich ciekach nizinnych. Ryzyko to nie jest jeszcze dobrze rozpoznane. Wynika to m.in. z braku podstaw do obiektywnej jego oceny. W pracy przedstawiono propozycję rozwiązania tego problemu. Podstawę analizy stanowią wyniki badań terenowych prowadzonych w latach 2007-2008, na 10 nizinnych ciekach Dolnego Śląska. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Wykazały one, że w wykonanych prac zachodzą zmiany jakościowe i ilościowe w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych. Analiza tych zmian pozwoliła na przypisanie miar czynnikom rozpatrywanego ryzyka. Stanowiło to podstawę opracowania macierzy klasyfikacji ryzyka. Zaproponowana w pracy metoda klasyfikacji ryzyka może być przydatna w opracowywaniu planówzarządzania ryzykiem ekologicznym oraz przy określaniu zasad zarządzania bezpieczeństwem środowiska przyrodniczego w przypadkach ingerencji technicznych w korytach cieków.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 12; 1763-1776
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencies in the Development of Hydromacrophytes after the Completion of Regulatory and Maintenance Works in a River Bed
Tendencje w rozwoju naczyniowych roślin wodnych po wykonaniu robot regulacyjnych w konserwacyjnych w korycie cieku
Autorzy:
Hachoł, J.
Bondar-Nowakowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389074.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
podobieństwo gatunkowe
regulacja cieków
roboty konserwacyjne
rośliny wodne
species similarity
watercourses regulation
maintenance works
water plants
Opis:
The subject of the following study is the analysis of qualitative and quantitative changes in water plants communities after the completion of regulatory and maintenance works in four Lower Silesian rivers. The field research was conducted in vegetative seasons of 2007, 2008 and 2011 in unmodified, maintained and regulated watercourses. It comprised of an identification of a presence of hydromacrophytes species and the level of the bottom coverage by them. Basing on the results of the research agglomerative analysis allowing identification of the study sections was done. Particular sections were similar in the variability of plants communities. An assessment of species variability and similarities between unmodified and modified communities in a result of works was also performed. Qualitative and quantitative composition of hydromacrophytes communities after completion of maintenance and regulatory works was changing in time. Species similarity to unmodified sections was higher in the first year after the works completion. However, in the later years the direction of these changes depended on the range of performed works. The structure of hydromacrophytes communities on maintained and regulated sections was getting a lot more similar to the communities structure on the sections excluded from the interference.
Przedmiotem pracy jest analiza zmian jakościowych i ilościowych w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych po wykonaniu robót regulacyjnych i konserwacyjnych w czterech ciekach nizinnych Dolnego Śląska. Badania terenowe prowadzono w sezonach wegetacyjnych 2007, 2008 i 2011 r. na ciekach nieprzekształconych, konserwowanych oraz regulowanych. Obejmowały one identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na podstawie wyników badań wykonano analizę skupień, pozwalającą na pogrupowanie odcinków badawczych, podobnych pod względem zróżnicowania zbiorowisk roślin wodnych. Dokonano również oceny różnorodności gatunkowej oraz oceniono podobieństwo zbiorowisk nieprzekształconych i przekształconych w następstwie robót. Skład jakościowy i ilościowy zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych po wykonaniu w korycie robót konserwacyjnych i regulacyjnych zmieniał się w czasie. Podobieństwo gatunkowe do odcinków nieprzekształconych wzrastało w pierwszym roku po zakończeniu robót. Natomiast w kolejnych latach kierunek tych zmian zależał od zakresu przeprowadzonych prac. Struktura zbiorowisk roślinnych na odcinkach konserwowanych i regulowanych z czasem stawała się coraz bardziej zbliżona do struktury zbiorowisk na odcinkach nieobjętych tą ingerencją.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 9; 997-1013
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An effect of regulatory works range on ecological changes in watercourse bed
Autorzy:
Bondar-Nowakowska, E.
Hachoł, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101542.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
species similarity
regulation
aquatic plants
species biodiversity
river
Opis:
This paper attempts to assess an effect of the range of regulatory works in watercourse beds on the aquatic plant communities. The results of field studies carried out on sections transformed as a result of regulatory works and the non-altered sections were compared for this purpose. The field studies were conducted in growing seasons in years 2008-2014 on 11 small and medium-sized lowland watercourses in Lower Silesia. They included identification of aquatic plant species and estimation of the degree of bottom coverage with them. The assessment was based on analysis of changes in the values of five biological indicators such as: the number of aquatic plant species, Jaccard similarity coefficient, ecological status, Shannon-Wiener biodiversity index and Pielou`s evenness index. Comparative analyzes enabled to determine the qualitative and quantitative changes in the aquatic plant communities. However, they did not show any correlation between the analyzed biological indicators and the range of regulatory works in watercourse beds.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2016, IV/1; 1129-1142
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vulnerability of the Biological Elements of River Bed Ecosystem on Regulatory Works
Autorzy:
Hachoł, J.
Bondar-Nowakowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/124219.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
vulnerability
ecological risk
aquatic plants
biodiversity
Opis:
The vulnerability of the system to changes is an additional factor that is often taken into account in risk analysis. Usually this assessment takes into account only two elements – probability and consequences of an event. The study attempts to assess the vulnerability of vascular aquatic plant communities to the qualitative and quantitative changes as a result of regulatory works in a river bed. The aim of the paper is to assess the possibility of using biological indicators, commonly used in assessing the status of aquatic ecosystems, as indicators of the vulnerability of analyzed communities. These are: the number of plant species, the degree of their bottom coverage, Shannon-Wiener diversity index, Pielou evenness index and ecological status. Field studies were carried out in growing seasons from 2008–2014 in small and medium-sized lowland watercourses in Lower Silesia. The field study included an inventory of vascular aquatic plants. Based on the results of the research, values of biological indicators were calculated and statistical analysis (cluster analysis and Spearman’s rank correlation) were performed. On this basis it was found that the number of aquatic plants species and diversity index may be indicators of the vulnerability of plant communities to the changes as a result of river regulation.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2017, 18, 2; 51-56
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarządzanie jakością sprawności cieków
Quality management of the watercourses efficiency
Autorzy:
Bondar-Nowakowska, E.
Hachol, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61634.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
jakosc uzytkowa
zarzadzanie jakoscia
prace konserwacyjne
regulacja ciekow
rosliny wodne
rosliny naczyniowe
zarastanie
Opis:
W pracy opisano proces utrzymywania w stanie zdatności koryt cieków oraz przedstawiono analizę problemów związanych z zarządzaniem jakością tego procesu w aspekcie sprawności cieku. O sprawności cieku decydują jego użytkowanie oraz prace konserwacyjne. Działania te charakteryzują się dobrą jakością, gdy zapewniony jest właściwy stan techniczny koryta cieku, odpowiednia jego przepustowość, a także dobry stan ekologiczny. Na przepustowość koryta cieku i jego stan ekologiczny w dużym stopniu wpływa ilość występujących w nim roślin wodnych. Dlatego ważnym elementem zarządzania jakością sprawności cieku jest kontrolowanie i ocena zagęszczenia naczyniowych roślin wodnych w jego korycie. W celu rozpoznania problemu zarastania koryt, w latach 2007–2009, badano cieki nizinne Dolnego Śląska. Z badań wynika, że zarastanie koryta rozpoczyna się zaraz po wykonaniu robót konserwacyjnych. Rozwój roślinności wodnej w korycie cieku jest na ogół bardzo intensywny. Z tego powodu prawidłowe utrzymywanie koryta cieku wymaga cyklicznego prowadzenia robót konserwacyjnych. Roboty te składają się z wielu powiązanych z sobą działań technicznych. W pracy wykazano, że każde z tych działań ma wpływ na sprawność cieku. Przeprowadzone badania i analizy świadczą, że zarządzanie jakością utrzymywania cieków wymaga ustalenia kryteriów oceny jakości tego procesu. Kryteria te powinny uwzględniać aspekty techniczne i ekologiczne.
In this paper we described the process of watercourses maintenance and analysed the problems involving its quality management in terms of the watercourse efficiency. The watercourse efficiency is determined by running waters use and maintenance works. Both actions are characterized by good quality when the good technical condition of the river-bed, its capacity and the good ecological status are provided. River-bed capacity ant the ecological status of the running waters are influenced by the aquatic plants. Therefore control and assessment of aquatic plants abundant are major elements of the quality management of the watercourses efficiency. To identify the problem of overgrowing of running waters with plants, the lowland watercourses in the Lower Silesia were investigated during the years 2007–2009. Field studies showed, that the overgrowing of river-bed begins straight after the maintenance works. Generally the aquatic plant development is rapid. Therefore the correct watercourse maintenance demands cyclical maintenance works. Maintenance works comprise a lot of technical actions, which are related to each other. In this paper we showed, that each of these actions affects the watercourse efficiency. The field studies and analysis proved, that quality management of the watercourses maintenance requires establishment criteria of the process quality assessment. Criteria should consider technical and ecological aspects.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 01
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ sposobu zagospodarowania strefy przybrzeżnej cieków na naczyniowe rośliny wodne
Influence of ways of the riverine area management on the aquatic vascular plants
Autorzy:
Hachol, J.
Bondar-Nowakowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61948.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
strefa przybrzezna
zagospodarowanie
rosliny wodne
rosliny naczyniowe
hydromakrofity
Opis:
W pracy dokonano ocenę wpływu sposobu zagospodarowania strefy przybrzeżnej małych i średnich cieków nizinnych na skład zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych. Badania terenowe wykonano w latach 2011-2012, na 20 odcinkach badawczych zlokalizowanych w korytach wybranych cieków Dolnego Śląska. Obejmowały one ocenę zagospodarowania strefy przybrzeżnej, a także identyfikację gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na podstawie tych danych obliczono wskaźnik różnorodności gatunkowej Shannona- Wienera, wskaźnik równocenności Pielou oraz wskaźnik niedoboru gatunkowego dla każdego odcinka badawczego. Z przeprowadzonych badań i analiz wynika, że sposób zagospodarowania strefy przybrzeżnej ma wpływ na skład jakościowy i ilościowy zbiorowisk naczyniowej roślinności wodnej. Najwyższe wartości rozpatrywanych wskaźników charakteryzowały odcinki koryt, w których strefie przybrzeżnej występowały nieużytki, takie jak tereny podmokłe, zakrzaczenia i wysokie ziołorośla. Natomiast najniższe wartości wszystkich porównywanych wskaźników wystąpiły na odcinkach leśnych.
The following study concerns an assessment of ways of the littoral zone management in both small and middle lowland watercourses on the composition of hydromacrophytes in water communities. The research was performed between 2007 and 2012 in 20 study sections located in Lower Silesian watercourses. The research included an assessment of the development of the littoral zone and identification of water hydromacrophytes and determination of the level of their bottom coverage. Each study section had a Shannon-Wiener biodiversity, Pielou evenness and species shortage indexes calculated. Results of the following study indicate that ways of using the littoral zone have a significant influence on analyzed vegetal indexes. The highest values were observed in study sections where littoral zones were such as:. uncultivated lands such as wetlands, bushes and tall herbs. While the lowest observed values in all compared indexes were noted in forest sections.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2014, II/3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych jako czynnik ryzyka ekologicznego w regulowanych i konserwowanych ciekach
Changes of aquatic vascular plant communities as an ecological risk factor in the watercourses after regulation and maintenance works
Autorzy:
Bondar-Nowakowska, E.
Hachol, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59670.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
regulacja ciekow
prace konserwacyjne
ryzyko ekologiczne
czynniki ryzyka
rosliny wodne
zbiorowiska roslinne
zmiany skladu gatunkowego
Opis:
W pracy przedstawiono czynniki ryzyka ekologicznego w wykonawstwie robót regulacyjnych i konserwacyjnych na małych i średnich ciekach nizinnych. Do czynników tych należą zdarzenia związane z realizacją robót, które mają wpływ na stan ekologiczny cieku, prawdopodobieństwo wystąpienia tych zdarzeń oraz ich konsekwencje w postaci niekorzystnych zmian ekologicznych w korytach cieków. Na podstawie zaobserwowanych reakcji naczyniowych roślin wodnych na działania techniczne w korycie rzeki, dokonano szczegółowej oceny jednego z tych czynników – zmian ekologicznych w korycie cieku. Badania terenowe prowadzono w latach 2007-2008, na 44 odcinkach nizinnych cieków Dolnego Śląska. Były one zlokalizowane w korytach uregulowanych lub konserwowanych oraz na odcinkach nieprzekształconych w wyniku działań antropogenicznych. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Badania wykazały, że wykonanie robót zarówno regulacyjnych jak i konserwacyjnych miało niekorzystny wpływ na skład gatunkowy naczyniowej roślinności wodnej. W większości przypadków usunięte w wyniku robót gatunki nie odtworzyły swego udziału w korytach przekształconych. Na niektórych odcinkach koryt obserwowano zagęszczenie gatunku mniejsze niż na odcinku nieobjętym działaniami technicznymi. Tylko w nielicznych przypadkach zagęszczenie danego gatunku na porównywanych odcinkach cieków było podobne. Wyniki te wskazują, że rozpatrywany w pracy czynnik ryzyka - ekologiczne skutki wykonania robót – kształtuje się na ogół na wysokim poziomie. Konsekwencją tego jest wysoki poziom ryzyka ekologicznego w przekształcanych ciekach. Z tego powodu każdy projekt związany z ingerencją techniczną w koryto cieku powinien mieć opracowany plan zarządzania ryzykiem ekologicznym.
This paper presents the ecological risk factors related to the watercourses regulation and maintenance works on the small and medium-sized lowland watercourses found in Lower Silesia. These factors include: occurrences related to the execution of regulation and maintenance works, which have an impact on the ecological condition of the watercourses, probability of these occurrences and their consequences in the form of adverse ecological changes in the river beds. Based on the observed responses of aquatic vascular plants species to the technical interference on a watercourse’s bed, a detailed assessment of one of these factors – ecological changes in the watercourse’s bed was made. Field studies were conducted during 2007-2008 on 44 sections of various unregulated, conserved and regulated watercourses. Research included identifying the species of aquatic macrophytes found in the streambed as well as determining the degree of coverage. The field studies showed, that the regulation and maintenance works had an adverse impact on the aquatic plant species composition. In most cases species removed during the technical interference did not regenerate. In some transformed study sections the plant species abundant was lower than on the unregulated transects. Only in rare cases the plant species abundant in the compared study sections was similar. The results show, that in this paper examined risk factor – ecological effects of works, is generally at a high level. The consequence is a high level of ecological risk in the transformed watercourses. Therefore for each project related to technical interference in the watercourse’s bed the ecological risk management plan should be drawn up.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 01
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje zmian w zbiorowiskach roślin wodnych w ciekach o różnym sposobie umocnienia skarp
Tendencies of developments in water plant communities in watercourses of different bank protection
Autorzy:
Bondar-Nowakowska, E.
Hachol, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61262.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
regulacja ciekow
regulacja rzek
skarpy
umocnienia
faszyna
kamienie
murki oporowe
rosliny wodne
rosliny naczyniowe
wystepowanie
zbiorowiska roslinne
Opis:
W pracy przedstawiono ocenę wpływu faszynowych i kamiennych umocnień skarp cieku na skład ilościowy i jakościowy zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych. Analizę oparto na wynikach badań terenowych, prowadzonych w latach 2007-2008 oraz 2011-2012. Badania prowadzono na czterech małych i średnich ciekach nizinnych zlokalizowanych na terenie Dolnego Śląska, na których wyznaczono 16 odcinków badawczych. Odcinki te różniły się materiałem, którym umocniono skarpy. Badania terenowe obejmowały identyfikację występujących w korycie cieku gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie dla każdego odcinka obliczono wskaźnik różnorodności gatunkowej Shannona-Wienera. Do oceny podobieństwa zbiorowisk roślin wodnych na odcinkach badawczych wykorzystano współczynnik podobieństwa gatunkowego Jaccarda. Z przeprowadzonych badań wynika, że sposób umocnienia skarp ma wpływ na analizowane wskaźniki roślinne. Wpływ ten nie uległ zmianie wraz z upływem czasu. Zaobserwowano natomiast korzystną zmianę wskaźników charakteryzujących zbiorowiska roślin wodnych.
The following study presents an assessment of the influence of fascine and stone scarp`s reinforcement on the quantitative and qualitative composition of vascular water plants. The analysis was based on field results obtained between 2007 and 2008, and 2011-2012. The research was performed in four small and medium lowland watercourses located in Lower Silesia were 16 study sections were established. These sections varied in the material used for scarps` reinforcement. The field research included identification of vascular water plants occurrence in the river bed and determination of the degree of their bottom coverage. These factors served as the basis for Shannon-Wiener biodiversity index calculation. Jaccard`s species similarity index was used for the assessment of similarities among water plants communities in different study sections. Conducted research indicates that the choice of the scarp`s reinforcement has an impact on analyzed plant indexes and it does not undergo any changes related to time. However, positive indexes change has been reported in water plants communities.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The risk as a measure of ecological safety in watercourses
Ryzyko jako miara bezpieczeństwa ekologicznego w ciekach
Autorzy:
Bondar-Nowakowska, E.
Hachoł, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293078.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
ecological risk
ecological safety
hydromacrophytes
rivers
rivers regulation
bezpieczeństwo ekologiczne
regulacja rzek
rośliny wodne
ryzyko ekologiczne
rzeki
Opis:
The study analyses possibilities of PHA (Preliminary Hazard Analysis) usage in ecological risk assessment conducted within technical risk assessment. The analysis was performed based on results obtained in a study performed between 2007 and 2013 in natural and modified lowland Lower Silesian watercourses. The object of the study was communities of hydromacrophytes being good indicators of the water ecosystem quality. The research constituted a base for the determination of ecological risk factors i.e. the probability of hazard occurrence and its effects. It allowed for the acquisition of the risk classification matrix which included three levels – low, medium and high.
W pracy przeprowadzono analizę możliwości wykorzystania metody wstępnej oceny zagrożeń (ang. Preliminary Hazard Analysis – PHA), stosowanej w ocenie ryzyka technicznego, do oceny ryzyka ekologicznego. Analizę przeprowadzono na podstawie wyników badań wykonanych w latach 2007–2012 w czterech nizinnych rzekach Dolnego Śląska. Na rzekach tych wyznaczono 15 odcinków badawczych, zróżnicowanych pod względem stopnia ich przekształcenia. Przedmiotem badań były zbiorowiska naczyniowych roślin wodnych. Badania terenowe obejmowały identyfikację gatunków roślin występujących na poszczególnych odcinkach badawczych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie dla każdego odcinka obliczono wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera. W celu oceny zmian jakościowych i ilościowych w rozpatrywanych zbiorowiskach, wynikających z przekształcenia koryt cieków, wykonano analizy porównawcze. Podstawę do klasyfikacji wielkości szkód zaistniałych w wyniku przeprowadzonych robót stanowiły zmiana liczby gatunków w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych oraz wskaźnika bioróżnorodności, określone w stosunku do odcinków nieobjętych ingerencją techniczną. Na podstawie wyników badań określono czynniki ryzyka ekologicznego, tj. prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń oraz skutki tych zagrożeń. Umożliwiło to opracowanie macierzy klasyfikacji ryzyka, w której przyjęto trzy poziomy ryzyka – niskie, umiarkowane oraz wysokie. Zakwalifikowanie ryzyka do odpowiedniego przedziału pozwala na porównanie różnych rozwiązań projektowych oraz na podjęcie decyzji, które z nich przyjąć do realizacji.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2014, 20; 3-10
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecological risk classification in the regulated and conserved watercourses
Klasyfikacja ryzyka ekologicznego w regulowanych i konserwowanych ciekach
Autorzy:
Hachoł, J.
Bondar-Nowakowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126388.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
aquatic vascular plants
ecological risk
maintenance works
watercourses regulation
ryzyko ekologiczne
naczyniowe rośliny wodne
roboty konserwacyjne
regulacja cieków
Opis:
The subject of the following study is ecological risk in regulatory and maintenance works conducted in small and medium-sized lowland watercourses. Risk has not been identified enough for the designers and contractors to take any actions for its limitation. The following research presents a proposal of solving the problem on an example of alternations in hydromacrophytes communities. The results of the field work conducted between 2007 and 2008 on 10 regulated, maintained and unmodified Lower Silesian lowland watercourses form a basis for this analysis. The research included hydromacrophytes identification and the degree of the bottom coverage by these aquatic plants. The analysis of quality and quantity alternations in aquatic plants communities concerning the range and conditions of works conduction enabled assigning measures to the factors of considered risk. It served as a basis for describing the matrix of risk classification. Three risk levels were accepted - low, moderate and high.
Przedmiotem pracy jest ryzyko ekologiczne w robotach regulacyjnych i konserwacyjnych wykonywanych na małych i średnich ciekach nizinnych. Ryzyko to nie jest jeszcze rozpoznane w stopniu pozwalającym projektantom oraz wykonawcom robót na podjęcie działań mających na celu jego ograniczanie. W pracy przedstawiono propozycję rozwiązania tego problemu na przykładzie zmian w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych. Podstawę analizy stanowią wyniki badań terenowych prowadzonych w latach 2007-2008 na 10 uregulowanych, konserwowanych oraz nieprzekształconych nizinnych ciekach Dolnego Śląska. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Wykazały one, że w następstwie prac regulacyjnych i konserwacyjnych zachodzą zmiany jakościowe i ilościowe w zbiorowiskach naczyniowych roślin wodnych. Analiza tych zmian, z uwzględnieniem zakresu oraz warunków wykonania robót, pozwoliła na przypisanie miar czynnikom rozpatrywanego ryzyka. Stanowiło to podstawę opracowania macierzy klasyfikacji ryzyka. Przyjęto w niej 3 poziomy ryzyka - niskie, umiarkowane oraz wysokie.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2012, 6, 2; 517-522
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w składzie gatunkowym naczyniowych roślin wodnych po konserwacji cieków
Changes in the aquatic plant species composition after the maintenance works in water courses
Autorzy:
Bondar-Nowakowska, E.
Hachoł, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339197.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
naczyniowe rośliny wodne
roboty konserwacyjne na ciekach
aquatic plants
maintenance works in water courses
Opis:
W 2006 r. na cieku Sąsiecznica (dopływ Baryczy) wykonano prace konserwacyjne, obejmujące koszenie skarp i odmulenie dna cieku. Ich skutkiem było całkowite usunięcie naczyniowych roślin wodnych. W sezonie wegetacyjnym następnego roku dokonano szczegółowej inwentaryzacji flory wodnej na dwóch konserwowanych i dwóch niekonserwowanych odcinkach cieku. Niekonserwowane odcinki koryta cieku wykorzystano jako porównawcze. Przeprowadzone badania wykazały, że rośliny wodne szybko odrastały. Prace konserwacyjne spowodowały jednak pojawienie się gatunków, które nie występowały na odcinkach niekonserwowanych. Podobną tendencję stwierdzono na trzech innych, małych ciekach nizinnych Dolnego Śląska.
In 2006 the maintenance works were done in the Sąsiecznica River (a tributary of the Barycz River). They included mowing slopes and sediment removal from the river bed. Vascular aquatic plants were completely removed. Field studies carried out in the vegetation season next year showed the recovery of aquatic plants. We performed a detailed survey of aquatic plant communities in two transformed and two non-transformed river sections, the latter dealt with as a control. The analysis demonstrated that the aquatic plant communities rapidly recovered after the maintenance works which, however, caused the appearance of some species formerly absent from non-transformed river sections. Similar trend was found in three other lowland streams in Lower Silesia.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 3; 41-48
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej w ocenie ryzyka ekologicznego w ciekach
Changes of aquatic plant communities by the valuation of the ecological risk on water-courses
Autorzy:
Hachol, J.
Bondar-Nowakowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60383.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
roboty wodne
ocena ryzyka
ryzyko ekologiczne
zmiany jakosciowe
zmiany ilosciowe
roslinnosc wodna
rosliny naczyniowe
zbiorowiska roslinne
Opis:
W pracy przeprowadzono ocenę czynników ryzyka w ciekach, w których planowane jest wykonanie robót wodnych. Przedmiotem jej jest jeden z obszarów ryzyka ekologicznego – ryzyko zmian jakościowych i ilościowych w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej. Analiza oparta jest na badaniach terenowych, przeprowadzonych w sezonach wegetacyjnych 2007 i 2008 roku, na sześciu nizinnych rzekach Dolnego Śląska. W korytach tych cieków wykonano budowle wodne oraz roboty regulacyjne i konserwacyjne. Badania terenowe obejmowały identyfikację gatunków występujących w zbiorowiskach roślinności wodnej oraz ocenę jej zagęszczenia w dnie cieku. Do oceny tej zastosowano pięciostopniową skalę Braun-Blanqueta. Badania terenowe wykazały, że w naturalnych odcinkach koryt cieków występowało od 4 do 7 gatunków, a zagęszczenie roślin w dnie kształtowało się od 5 do 100%. W korytach cieków objętych ingerencją techniczną występowało od 0 do 5 gatunków, zaś zagęszczenie dochodziło do 25%. Świadczy to o tym, że wykonane inwestycje spowodowały zmiany jakościowe i ilościowe w zbiorowiskach naczyniowej roślinności wodnej, które należy rozpatrywać jako niekorzystne. Przedstawiono to w formie map ryzyka. Mogą one być bardzo przydatne w planach zarządzania ryzykiem ekologicznym w ciekach. Opracowanie ich, wymaga jednak pozyskiwania dalszych danych dotyczących oddziaływania robót wodnych na zbiorowiska roślinności.
This paper presents the evaluation of the risk factors in the watercourses which will be regulated or maintained in the future. The analysis concerns one of the components of the ecological risk – the risk of the qualitative and quantitative changes by the aquatic plant communities. The basis of the analysis were field studies, which were carried out during the years 2007-2008 in six lowland watercourses in the Lower Silesia. On the river beds there were executed regulation or the maintenance works. The field studies comprised identification of aquatic plant species and estimation of their cover-abundance. For the abundance analysis we used the Braun-Blanquet Scale. At the natural transects the number of aquatic plant species ranged from 4 to 7, and abundant from 5 to 100% of the bottom surface. At the altered stretches the number of aquatic plant species ranged from 0 to 5. The plant abundant did not exceed 25% of the bottom surface. On the ground on these dates were prepared a maps of ecological risk, which can be used in planning and execution on watercourses regulation and maintenance works.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czynników technicznych na stan ekologiczny małych i średnich cieków nizinnych
The effect of technical factors on the ecological status of small and medium-sized lowland watercourses
Autorzy:
Bondar-Nowakowska, E.
Hachol, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61208.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Dolny Slask
cieki nizinne
rzeki
rzeka Czarna Woda
rzeka Dobra
rzeka Olesnica
rzeka Orla
rzeka Sasiecznica
rzeka Smortawa
rzeka Zalina
rzeka Zurawka
stan ekologiczny
metody oceny
metoda RI
rosliny wodne
makrofity
wskaznik makrofitowy RI
czynniki techniczne
regulacja rzek
prace konserwacyjne
Opis:
W pracy przedstawiono ocenę stanu ekologicznego cieków nizinnych Dolnego Śląska, na podstawie jednego z biologicznych komponentów, składających się na ten stan – makrofitów wodnych. Badania terenowe prowadzono w latach 2007–2008 na ciekach nieprzekształconych, konserwowanych oraz regulowanych. Badania obejmowały identyfikację występujących w korycie gatunków makrofitów wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie obliczono wskaźnik RI, służący do oceny stanu ekologicznego cieków. Badania wykazały, że stan ekologiczny cieków zależy od wielu czynników. W celu ich zidentyfikowania, przeanalizowano związek klasy stanu ekologicznego koryt cieków z ich parametrami technicznymi. Pod uwagę brano: szerokość dna, głębokość koryta, nachylenie skarp oraz spadek podłużny. Z analiz wynika, że oddziaływanie parametrów koryta na stan ekologiczny cieków było podobne w przypadku cieków o stanie zbliżonym do naturalnego, jak również przekształconych w następstwie działań technicznych. Na podstawie przeprowadzonych badań nie można jednak jednoznacznie stwierdzić czy parametry koryta, kształtowane w następstwie robót regulacyjnych i konserwacyjnych, wpływają na poprawę czy na pogorszenie stanu ekologicznego. Jest to związane z faktem, że oddziaływanie robót prowadzonych w korycie na makrofity wodne ma charakter dynamiczny. Dlatego, oceniając stan ekologiczny koryt cieków, należy zawsze brać pod uwagę czas, jaki upłynął od ich wykonania.
This paper presents an assessment on the ecological status of various lowland watercourses found in Lower Silesia, determined by using aquatic macrophytes as the primary biological indicator on the health and condition of such watercourses. Field studies were conducted during 2007-2008 on various unregulated, conserved and regulated watercourses. Research included identifying the species of aquatic macrophytes found in the streambed as well as determining the degree of coverage. On this basis was the RI index calculated and the ecological status of watercourses defined. The field studies showed, that the watercourse’s ecological status depends on many factor. To identify those factors we analyzed the correlation between the class of watercourse’s ecological status and technical parameters like: bottom width, watercourse’s depth, inclination of the slope and longitudinal profile. The analysis showed that the impact of channel parameters on the ecological condition of watercourses was similar in the case of natural watercourses and those that were transformed as a result of technical interference. However based on the survey cannot be found, that the technical parameters of watercourse’s bed shaped as a result of regulatory and maintenance works affect the improvement or the deterioration of the ecological status. This follows from the fact that the effect of those interferences is dynamic. Therefore assessing the ecological status of watercourses must always be taken into account the time that elapsed from the technical interference in the watercourse’s bed.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 13
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies