Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Łatak, Kazimierz" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Afrykańskie dzieło papieża Jana Pawła II
African Work of the Pope John Paul II
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567024.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Instytut Nauk Politycznych
Tematy:
Africa
John Paul II
Opis:
The article refers to very crucial element of the pontificate of the John Paul II, his engagement in Catholic Church matters in Africa, and his wider concern of African people. Before showing different forms of the engagement of the John Paul II, the situation of the contemporary Catholic Church in Africa was presented. The Pope expressed his interest on Africa and its citizens in many ways. During his pontificate he made 14 pilgrimages to the African continent (in 1980, 1982, 1985, 1988, 1989, 1990, 1992, 1993, 1995, 1996, 1998, 2000) and visited 42 countries. On the international scene he was an advocate of African people and supported initiatives which could solve political, social and economic problems of the continent (especially military conflicts, hunger, diseases e.g. AIDS, economic injustice). In the end of article synthetic depiction of results of the engagement were characterized.
Źródło:
Forum Politologiczne; 2006, 3 - Kontakty polsko-afrykańskie. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość; 229-237
1734-1698
Pojawia się w:
Forum Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieczęcie monarsze epoki piastowskiej i jagiellońskiej w zbiorach archiwum klasztoru Bożego Ciała w Krakowie. Przyczynek do polskich badań sfragistycznych
Monarchical seals of the Piast and Jagiellonian period in the archives of the Corpus Christi Monastery in Krakow. A contribution to Polish sphragistic studies
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174940.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sfragistyka
pieczęcie monarsze
archiwum kanoników regularnych w Krakowie
kultura artystyczna
sphragistics
monarchical seals
archives of the Canons Regular of Krakow
artistic culture
Opis:
Artykuł prezentuje pieczęcie monarchów polskich dynastii piastowskiej i jagiellońskiej przechowywane w zasobie archiwum klasztoru Bożego Ciała kanoników regularnych w Krakowie. Pieczęcie te stanowią niewielką część zbioru, który liczy nie mniej niż tysiąc egzemplarzy woskowych i papierowych, niemniej z wielu względów wartościową. Kryją bowiem w sobie duży potencjał informacyjny. W literaturze naukowej nadmieniano o nich, reprodukcje kilku wykorzystano jako materiał ilustracyjny prestiżowych publikacji, ale dotąd nie były przedmiotem odrębnego zainteresowania badawczego ani opisu. Najstarszą z prezentowanych w artykule pieczęci pochodzi z 1327 r. i jest odciskiem pieczęci króla Władysława Łokietka (+1333), natomiast ostatnia pochodzi z 1549 r. i jest odciskiem pieczęci króla Zygmunta Augusta (+1572). Artykuł stanowi jedynie poszerzone wprowadzenie do gruntowniejszego i wielostronnego studium, posiada charakter przyczynkowy. Przegląd polskiej literatury sfragistycznej sygnalizuje, że publikacje dotyczące zbiorów pieczęci w archiwach kościelnych są nieliczne. Proponowany zatem artykuł przynajmniej w niewielkiej części wypełni tę lukę, a przede wszystkim wprowadzi w obieg naukowy informacje o tym zbiorze.   
This article presents the seals of the Polish monarchs of the Piast and Jagiellonian dynasties held in the archives of the Corpus Christi monastery of the Canons Regular in Krakow. These seals constitute a small part of the collection, which comprises no less than a thousand wax and paper specimen, but they are nevertheless valuable for many reasons, as they possess a great deal of information potential. They have been mentioned in the scientific literature and reproductions of several have been used as illustrative material for prestigious publications but have not yet been the subject of separate research interest or description. The oldest of the seals presented in the article dates from 1327 and is an imprint of the seal of King Władysław Łokietek (+1333), while the last one dates from 1549 and is an imprint of the seal of King Zygmunt August (+1572). The article is only an extended introduction to a more thorough and multifaceted study and has a contributory character. A review of the Polish sphragistic literature signals that publications on seal collections in church archives are scarce. Therefore, the proposed article will fill this gap, at least to a small extent, and above all, introduce information about this collection into the scientific circulation.  
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 2; 63-76
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Felix saeculum Cracoviae – Krakow’s happy age: legend and reality
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106688.pdf
Data publikacji:
2021-12-09
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
fenomen felicis saeculi Cracoviae
kultura religijna w Polsce w XV w.,
hagiografia
religious culture in 15th century Poland
hagiography
Opis:
This article is a reflection on the phenomenon referred to in Polish historiography as felix saeculum Cracoviae, i.e., Krakow’s happy age. The concept first appeared in the mid-16th century, in a hagiography of blessed Michał Giedroyć (+1489) written by Jan of Trzciana, a professor at the University of Krakow. It was directly associated with a group of six saints/clerics who lived and worked in 15th century Krakow metropolitan area: Jan Kanty, Izajasz Boner, Szymon of Lipnica, Stanisław Kazimierczyk, Michał Giedroyć and Świętosław Milczący. In the early 17th century, the notion laid the foundation for a multi-layer hagiographic construct, which with time began to be used also in reference to the city’s 15th century history, presented as a remarkable period of thriving religious life and a “great era in its spiritual history”. However, an in-depth study of the phenomenon leaves no doubt that the ‘happy age’ is only a beautiful legend far removed from historical reality.   
Artykuł jest refleksją nad fenomenem nazwanym w historiografii polskiej felix saeculum Cracoviae – szczęśliwy wiek Krakowa. Samo pojęcie pojawiło się w połowie XVI w. w żywocie błogosławionego Michała Giedroycia (+1489), spisanym przez Jana z Trzciany, profesora Uniwersytetu Krakowskiego. Pojęcie łączyło się bezpośrednio z grupą sześciu świętych duchownych, którzy żyli i działali w aglomeracji krakowskiej w XV wieku: Janem Kantym, Izajaszem Bonerem, Szymonem z Lipnicy, Stanisławem Kazimierczykiem, Michałem Giedroyciem i Świętosławem Milczącym. Na początku XVII wieku pojęcie stało się osnową dla wielowarstwowego konstruktu hagiograficznego, który z biegiem czasu zaczęto odnosić również do dziejów miasta w XV wieku, ukazując je jako okres niezwykły, okres intensywnego życia religijnego oraz „wielką epokę w jego duchowych dziejach”. Studium pogłębione nad fenomenem nie pozostawia jednak wątpliwości, że jest to tylko piękna legenda daleka od rzeczywistości historycznej.   
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, 28, 2; 79-94
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów kancelarii prepozytury kłobuckiej kanoników regularnych do końca XV wieku. Przyczynek do badań nad kulturą klasztorną w średniowiecznej Polsce
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088417.pdf
Data publikacji:
2021-12-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
monastic offices in Poland in the Middle Ages
Order of Canons Regular
the town of Kłobuck
kancelarie klasztorne w Polsce w średniowieczu
zakon kanoników regularnych
miasto Kłobuck
Opis:
Artykuł jest pierwszą próbą opisu kancelarii – organizacji i aktywności – prepozytury kanoników regularnych laterańskich w Kłobucku w pierwszym półwieczu jej istnienia. Aktywność kancelarii prepozytury ufundowanej w 1454 r. z inicjatywy Jana Długosza historyka jest w źródłach poświadczona od 1461 r., aczkolwiek najstarszy z zachowanych dokumentów przez nią sporządzony pochodzi dopiero z 23 kwietnia 1466 r. Kancelaria sporządzała dokumenty wystawiane przez prepozyta oraz przez kapitułę prepozytury, ale świadczyła również usługi na rzecz interesantów zewnętrznych. Do naszych czasów zachowało się dziewięć dokumentów zredagowanych przez kancelarię klasztorną do 1500 r. One też stanowią zasadniczą podstawę źródłową artykułu. Dla ogólnopolskich badań nad systemami kancelaryjnymi i nad dokumentem średniowiecznym nie mają one przełomowego znaczenia, ale są istotne dla studiów regionalnych. Stanowią ważny przyczynek do studiów nad kulturotwórczą i cywilizacyjną rolą prepozytury kłobuckiej, która w tamtym czasie była ważnym ośrodkiem kościelnym na pograniczu małopolsko-wielkopolsko-śląskim.
The article is the first attempt to describe the office – organization and activity – of the provostry of canons regular of the Lateran in Kłobuck in the first half-century of its existence. The activity of the provostry office founded in 1454 on the initiative of Jan Długosz, the historian, is confirmed in sources from 1461, although the oldest of the surviving documents issued by it dates back to 23 April 1466. The office prepared documents issued by the provost and by the provostry chapter, but also provided services to external clients. Nine documents edited by the monastery office until 1500 have survived to our times. They also constitute the main source for the article. They do not hold ground-breaking significance for nationwide research on monastic office systems and medieval documents, but they are important for regional studies. They constitute an important contribution to the study of the culture-forming and civilizational role of the Kłobuck provostry, which at that time was an important church centre on the border of Lesser Poland, Greater Poland and Silesia.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 245-268
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasztor kraśnicki od fundacji w 1468 roku do reformy w 1618 roku
The Kraśnik monastery from its foundation in 1468 to its reform in 1618
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1019096.pdf
Data publikacji:
2017-12-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
kanonicy regularni
zakon
Kraśnik
dzieje klasztoru
średniowieczny Kościół
the Canons Regular
a monastery
the history of the monastery
the medieval Church
Opis:
The Kraśnik monastery of the Canons Regular in the years 1468-1618 was one of the most important centres of religious and cultural life in the Lublin region. Although there were hardly ever more than twelve monks in the monastery, it was the interior character of the monastery and its exterior activity that increased its importance and role in civilization. The monks conducted their mission through prayer, broadly understood pastoral work, science and education, the promotion of culture and art, almsgiving and various economic initiatives. In pursuit of holiness and apostolate, they encountered both glories and successes, which are reflected in buildings, works of art, books, forms of piety, and monks who rendered great service to the Church and Poland. There were also failures, which in many cases were conditioned by external events such as natural disasters, wars and other circumstances. For the people living nearby, the monastery was always a reference point, contributing to the spiritual, intellectual and material culture of the town and its surroundings, which today is a part of not only Polish and ecclesial but also European Christian civilization. The author presented an outline of the history of the monastery of the Canons Regular in Kraśnik in the first period of its existence, that is from its beginning to 1618. He addressed the following issues: the staffing of the monastery, the organization of monastic life, their pastoral commitment, their contribution to the culture of the region and the finances of the monastery.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 108; 153-192
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fundacja prepozytury kanonickiej w Żdżarach. Przyczynek do dziejów monastycyzmu na Mazowszu
Foundation of the canonical prepositure at Żdżary. A contribution to the history of monasticism in Mazovia
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407276.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
geografia i kultura religijna Mazowsza
zakony na Mazowszu
kanonicy regularni laterańscy
geography and religious culture of Mazovia
Orders in Mazovia
Canons Regular of the Lateran
Opis:
Artykuł zawiera wstępne ustalenia dotyczące fundacji prepozytury kanoników regularnych laterańskich w Żdżarach koło Nowego Miasta nad Pilicą. Prepozytura nie doczekała się dotąd opracowania swoich dziejów i praktycznie jest nieobecna w historycznej debacie naukowej. W regionie odegrała jednak znaczącą rolę kulturową i wiedza o niej będzie bez wątpienia przydatna badaczom zajmującym się przeszłością Mazowsza, ale przede wszystkim badaczom podejmującym zagadnienia dziejów i kultury przestrzeni, w której ośrodek działał przez ponad dwieście lat.
This article contains preliminary findings concerning the foundation of the prepositure of Canons Regular of the Lateran at Żdżary near Nowe Miasto nad Pilicą. The prepositure has not yet had a study of its history and is practically absent from the historical scientific debate. However, it played a significant cultural role in the region and knowledge about it will undoubtedly be useful to researchers dealing with the past of Mazovia, but above all to those dealing with the history and culture of the area in which the centre operated for over two hundred years.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 102-115
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopiarz wizytacji biskupich krakowskiego klasztoru kanoników regularnych laterańskich
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23203219.pdf
Data publikacji:
2015-12-21
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
biskupi krakowscy
wizytacje
klasztor
kanonicy regularni
Kazimierz krakowski
klasztor Bożego Ciała
kopiariusz
Źródło:
Historia. Memoria. Scriptum. Księga jubileuszowa z okazji osiemdziesięciolecia urodzin Profesora Edwarda Potkowskiego; 281-291
9788394002664
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prepozyci prepozytury kraśnickiej Kanoników Regularnych Laterańskich od fundacji do reformy w 1628 roku
The governors of the Krasnik provost of Canons Regular of the Lateran in Krasnik from its foundation to the reform in the 1628
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449881.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Church prosopography
Canon Regular of the Lateran
history of culture
Krasnik
Region of Lublin
Opis:
This article focuses on the prepositions of the monastery of the Canon Regular of the Lateran in Krasnik from its foundation in May 1468 to the reform of 1620-1627. Founded by Jan Rabsztynski of Teczyn, the owner of Krasnik goods, the monastery was considered as one of the prominent centers in terms of religions, social and cultural activity in the Lublin Region. Therefore, the studying of its history, culture and religious activities are important for getting to know the history of the city and its region. The culture of the monastery influenced the culture of the local environment, while the culture of the surroundings area left traces in the culture and activities of the monastery.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2017, 24; 139-161
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Album of the Archconfraternity of the Blessed Sacrament and Five Wounds of Our Lord Jesus Christ at the Corpus Christi Church in Krakow. A Gem of Old Polish Sacred Art and an Invaluable Historical Source
Album Arcybractwa Najświętszego Sakramentu i Pięciu Ran Pana Jezusa przy kościele Bożego Ciała w Krakowie. Perła staropolskiej sztuki sakralnej oraz bezcenne źródło historyczne
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11347079.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
church confraternities in Krakow
culture of writing
sacred art
archive of the Monastery of Canons Regular of the Lateran in Krakow
konfraternie kościelne w Krakowie
kultura pisma
sztuka sakralna
archiwum klasztoru kanoników regularnych laterańskich w Krakowie
Opis:
The Album of the Archconfraternity of the Blessed Sacrament and Five Wounds of Our Lord ff Jesus Christ at Kazimierz in Krakow was made in the 17th century, but its oldest section duplicates the contents of an earlier catalogue comprising entries from 1551–1612. The album is a large-sized manuscript volume, an original and ambitious work, a gem of the Old Polish sacred art, a genuine document of several cultural epochs and an invaluable historical source. However, to date it has been largely ignored by researchers, although it has been referred to and used as a source on multiple occasions in studies on the Corpus Christi Church and the history and resources of the monastic archive. The album had a representative function, and the very act of opening. its pages must have evoked excitement as the book was beautifully executed. In its form, shape, and artwork, it resembles lavishly decorated Mediaeval and Renaissance codices. Many of its sheets are in fact whole-page paintings with figural scenes; it also features impressive floral and heraldic elements as well as initials. Despite the passage of four centuries since its inception, it is still in use, and has therefore become a link between the past and the present. Its scholarly, cognitive and application-related value was noticed by researchers only in the early 20th century. It was Rev. Józef Augustyn Błachut, author of the first modern monograph of the monastery, published in 1905, who introduced the album into scholarly circulation. Today, it is one of the most frequently consulted sources in the archive of the monastery, drawing attention of historians, art historians, culture historians and religious geography historians, but also culture enthusiasts who visit the monastery and its library. It is a remarkable memorial of cultural heritage of the nation and the Church, and a source to be used inresearch on Poland’s religious life, population mobility, reception and transmission of ideas, cultural exchange, ties of the monastery with its surroundings; it provides research data for studies on the demography, system of government, culture and infrastructure of Kazimierz and the entire Krakow urban area.
Album Arcybractwa Najświętszego Sakramentu i Pięciu Ran Pana Jezusa, działającego przy kościele Bożego Ciała w Krakowie na Kazimierzu, został wykonany w XVII wieku, aczkolwiek jego najstarszą warstwę stanowi zawartość skopiowanego wcześniejszego katalogu obejmującego wpisy z lata 1551–1612. Jest księgą rękopiśmienną dużego formatu, dziełem oryginalnym i ambitnym, perłą staropolskiej sztuki sakralnej, autentycznym dokumentem obyczajowości kulturowej kilku epok, bezcennym źródłem historycznym. Dotąd pozostawał jednak w cieniu zainteresowań naukowych, chociaż w studiach nad kościołem Bożego Ciała oraz nad dziejami i zasobem archiwum klasztornego był niejednokrotnie przywoływany i wykorzystywany. Album pełnił rolę reprezentacyjną, emocje przy jego otwieraniu były niewątpliwie spore, należy bowiem do kategorii pięknych ksiąg. W swojej formie, kształcie i sztuce nawiązuje do średniowiecznych i renesansowych kodeksów bogato dekorowanych. Niejedna z jego kart jest całostronicową malaturą ze scenami figuralnymi, posiada nadto okazałe elementy florystyczne, heraldyczne oraz inicjały. Mimo upływu niemal czterech wieków od fundacji nie przestał być używany, co sprawia, że traktuje się go jako klamrę spinającą przeszłość z teraźniejszością. Wartość naukową poznawczą i aplikacyjną, a także kulturową Albumu naukowcy zauważyli dopiero na początku XX wieku. W obieg naukowy wprowadził go ks. Józef Augustyn Błachut, autor pierwszej nowoczesnej monografii klasztoru, opublikowanej w 1905 roku. Dzisiaj Album jest w zasobie archiwum klasztornego jednym z najczęściej konsultowanych źródeł przez historyków, historyków sztuki, historyków kultury oraz historyków geografii religijnej, a równie chętnie oglądany przez wizytujących klasztor i jego bibliotekę miłośników kultury. Stanowi bowiem niezwykły pomnik narodowego i kościelnego dziedzictwa kulturowego, a zarazem źródło do badań nad religijnością polską, mobilnością ludności, recepcją i transmisją idei, wymianą kulturową, kontaktem klasztoru z jego otoczeniem; dostarcza materiału do poznawania demografii, ustroju, kultury oraz infrastruktury podkrakowskiego Kazimierza i całej aglomeracji krakowskiej.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2020, 26, 1; 123-157
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hala KS Cracovia 1906 z Centrum Sportu Niepełnosprawnych – koncepcja i realizacja
KS Cracovia 1906 centennial hall and sports center for the disabled – design concept and realization
Autorzy:
Lewicki, Piotr
Łatak, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/162742.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
Hala KS Cracovia 1906
Centrum Sportu Niepełnosprawnych
lokalizacja
układ
konstrukcja
materiał
KS Cracovia 1906 Hall
Disabled Sports Center
localization
system
structure
material
Opis:
Wymagania tego cennego miejsca zachęciły nas do potraktowania planowanej hali jako części istniejącego krajobrazu ze wszystkimi jego charakterystycznymi cechami. Widok z alei Focha – poprzez halę w kierunku wzgórza Salwator i kościoła Świętego Zbawiciela – zasugerowały nam formę fasady północnej budynku. Panoramiczne widoki pobliskiego wzgórza wraz z Kopcem Kościuszki są dostrzegalne z wnętrza budynku przez elewację zachodnią. Hol wejściowy, podniesiony o metr ponad poziom chodnika przyległej alei Focha, wychodzi na Błonia, ponad ruch przejeżdżających samochodów. Hala stanowi część tego krajobrazu, wyłaniając się z warstwowego terenu. Łączy poziomy chodnika wzdłuż alei Focha i ścieżki na grobli rzeki Rudawy z parterem i tarasem dachowym. To właśnie na tych wielu powierzchniach – poziomej i pochyłej, zewnętrznej i wewnętrznej –zrealizowaliśmy dane wytyczne funkcjonalne.
The requirements of the precious site encouraged us to treat the planned hall as part of the existing landscape with all its distinctive features. The view from Focha Avenue – across the hall and towards Salwator Hill and the Church of the Holy Saviour – suggested to us the form of the northern facade of the building. The panoramic views of the nearby hill with Kościuszko Mound are visible from the building’s interior through the west elevation. The entrance lobby, lifted a meter higher than the pavement level of the adjacent Focha Avenue, looks out towards the Błonia meadow, above the passing car traffic. The hall forms part of this landscape, emerging right out the layered terrain. It connects the levels of the pavement along Focha Avenue and the path atop the Rudawa river dike with the ground floor and the rooftop terrace. It is on those multiple surfaces – horizontal and inclined, external and internal – where we realized the given functional brief.
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2020, 91, 4; 30-34
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do dziejów Kościoła w Polsce w zasobie Archiwum Historycznego Zakonu Kanoników Regularnych Laterańskich w Rzymie
Source materials for history of the Church in Poland in the fonds of the Historical Archive of Lateran Canon Regulars Order in Rome
Autorzy:
Łatak, Kazimierz
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352256.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół w Polsce
kanonicy regularni
archiwa kościelne
Rzym
Opis:
Zakon kanoników regularnych świętego Augustyna należy do najstarszych instytucji klaustralnych w Kościele Zachodnim. Od 1959 r. tworzy konfederację, która składa się z kilkunastu kongregacji. Kongregacja laterańska uformowała się w średniowieczu we Włoszech. W Polsce miała ponad 50 ośrodków, które tworzyły odrębne obediencje na wzór późniejszych prowincji. Pierwszym z ośrodków, który przyjął przywileje kongregacji laterańskiej była prepozytura Bożego Ciała na Kazimierzu w Krakowie (3 XII 1503). Później o podobne przywileje wystąpiły opactwa i prepozytury w Czerwińsku, Trzemesznie, Wrocławiu, Kaliszu, Mstowie, Lubrańcu, Kłodawie, Krzepicach. Po wielu kasatach przeprowadzonych w okresie zaborów ostał się w Polsce tylko jeden ośrodek, a mianowicie opactwo Bożego Ciała na Kazimierzu w Krakowie. Na przełomie XIX/XX w. nadeszło odrodzenie zakonu i fundacja kolejnych klasztorów. W 1952 r. kapituła generalna zakonu utworzyła w Polsce odrębną prowincję z siedzibą w Krakowie. W archiwum historycznym kongregacji, którego siedziba mieści się przy Bazylice Św. Piotra w Okowach (San Pietro in Vincoli) w Rzymie, najwcześniejsze z zachowanych materiałów źródłowych dotyczących ośrodków polskich zakonu, dotąd zidentyfikowane, pochodzą z drugiej ćwierci XVI w. Od przełomu XVI/XVII w. relacje klasztorów polskich z kurią generalną zakonu stały się żywsze, co przełożyło się na ilość zgromadzonych materiałów. Od początku XVII wieku klasztory polskie wysyłały do Rzymu również ważniejsze spośród publikowanych książek, stąd ich egzemplarze znajdują się nie tylko w bibliotece generalnej, ale także w zasobie archiwum. Opaci generalni zakonu i wielu z kanoników pracujących w kurii generalnej byli konsultorami różnych kongregacji i dykasteriów Stolicy Apostolskiej. Do zaopiniowania otrzymywali również sprawy nadchodzące z Polski. Dość często część dokumentacji pozostawała w zasobach prywatnych konsultorów, która po ich śmierci trafiała do archiwum generalnego. Zasób archiwum jest bardzo duży. Jego nowoczesne porządkowanie i katalogowanie rozpoczęło się w latach osiemdziesiątych XX w, poczynając od dokumentacji sprzed Soboru Trydenckiego. Do dzisiaj zdołano uporządkować i skatalogować zasób do połowy XVII w., a także materiały od 1823 r. (reforma zakonu) do 1945 r. Dotychczasowe prace pozwoliły na zidentyfikowanie wielu nieznanych dotąd, a ważnych materiałów do dziejów nie tylko zakonu w Polsce, ale także wielu diecezji Kościoła rzymskokatolickiego.
The Order of Canons Regular of Saint Augustine is one of the oldest monastic institutions in the Western Church. Since 1959 it has formed a confederation, which is composed of several congregations. The Lateran Congregation was formed in the Middle Ages in Rome. In Poland, it had nearly 50 centres, which formed separate obediences, following the model of subsequent provinces. The first centre to adopt the privileges of Lateran Congregation was the Corpus Christi provostry in Kazimierz district of Cracow (3 Dec. 1503). Later, provostries and priories in Czerwińsk, Trzemeszno, Wrocław, Kalisz, Mstów, Lubraniec, Kłodawa, and Krzepice have applied for similar privileges. After many monastery closures enforced during the Partitions period, only one centre remained in Poland, that of Corpus Christi in Kazimierz district in Cracow. In late 19th–early 20th century, the order has experienced a revival and new monasteries were founded. In 1952, the General Chapter of the order has established a separate province in Poland, with seat in Cracow. Earliest extant source materials pertaining to Polish centres of the order, as identified so far, contained in the historical archive of the congregation, located near to Basilica of St Peter in Chains (San Pietro in Vincoli) in Rome, date back to first half of 16th century. Since late 16th–early 17th century, relations between Polish monasteries and the General Chapter of the order have become more lively, which is reflected in the number of preserved documents. Since the beginning of 17th century, Polish monasteries have also sent to Rome some of the more important books they published, hence their copies can be found not only in the general library, but also in the archive. Abbot Generals of the order, as well as many of the canons working in the general chapter served as consultors to various congregations and dicasteries of the Holy See. They were requested to provide opinions also on matters referred from Poland. Quite often, part of the documentation remained in private archives of the consultors, which after their deaths were incorporated in the general archive. The fonds of the archive are very extensive. Modern arrangement and cataloguing have begun only in 1980s, and started with documents predating the Council of Trent. Until today, it was possible to arrange and catalogue the fonds dated until mid-17th century, as well as materials dated between 1823 (reform of the order) and 1945. Works conducted so far have allowed identification of many hereto unknown materials important not only for the history of the order in Poland, but also for history of many Roman Catholic dioceses.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 685-701
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies