Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "western and central Poland" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Mesozoic thickness pattern in the Mid-Polish Trough
Autorzy:
Dadlez, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058886.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
western and central Poland
Mid-Polish Trough
Mesozoic thickness
tectonics
palaeogeography
Opis:
The Mid-Polish Trough (MPT) is well recorded in the distribution of thickness of the Mesozoic sediments. Its shape was most distinctly delineated in the Early Triassic, and Early to Middle Jurassic, when thickness gradients attaining 100 m/km were reached. However, because the regional faults bordering the MPT were not active throughout its history, the existence of Mid-Polish Rift has not been confirmed. The strongest thickness gradients may have been caused by the periodical activity of the sub-Zechstein faults, which did not penetrate the Mesozoic strata due to the damping effect of plastic Zechstein salts. On the contrary, local faults, forming (mainly during the Late Triassic) syn-sedimentary grabens, are a common feature in the MPT and its surroundings. Transversal subdivision of the MPT and its slopes into at least two segments (Pomeranian and Kuiavian) is clearly visible in the thickness pattern. It is expressed by the presence of separate depocentres, reversal of asymmetry, differences in stratigraphical sequences observed on the palaeomorphological terraces south-west of the MPT, and by the structural variations after the inversion. The scale of inversion, which transformed the MPT into the Mid-Polish Swell (MPS), is unclear and needs further investigations. Estimation of the thickness of the Upper Cretaceous sediments removed by erosion is a key problem in this respect. It should take into account both, the effects of the regional inversion and the local changes resulting from the last stage of strong salt displacements.
Źródło:
Geological Quarterly; 2003, 47, 3; 223-240
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phases of Palaeogene and Neogene tectonic evolution of selected grabens in the Wielkopolska area, central-western Poland
Autorzy:
Widera, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191603.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
tectonic phases
grabens
Palaeogene
Neogene
Wielkopolska area
central-western Poland
Opis:
In the Wielkopolska (Great Poland) area, there occur numerous tectonic grabens which were active in the Palaeogene and Neogene. The similarities and differences between their development are presented on the example of the Czempiń, Szamotuły, Lubstów, and Władysławów Grabens. Using various methods of palaeotec- tonic analysis, the stages of accelerated subsidence of the grabens, i.e. tectonic phases, were indicated. The extent of vertical movement in the studied grabens were compared and it was affirmed that there is a connection between the occurrence of older dislocations and salt structures in the deep basement. From among the examined grabens, the Lubstów Graben is the deepest one, and shows the most complex geological structure. The Czempiń and Szamotuły Grabens are characterized by relatively simple geological structure, where the stratigraphic complete- ness and tectonic style are very legible. These three grabens were active in different tectonic stages from the turn of the Eocene/Oligocene till the end of the Neogene, and perhaps also in the Prepleistocene. The Władysławów Graben is a very shallow tectonic structure and its evolution lasted for the shorter period of time. The time of its development extended from the Early through the Middle Miocene. These grabens provide a good example of the relationship between the fault throw and graben location. The Czempiń, Szamotuły, and Lubstów Grabens, connected with deeply-rooted dislocations, came to existence in the Pyrenean phase (latest Eocene - Early Oligocene). However, the Władysławów Graben was affected mainly by salt structure activity. Thus, its first stage of tectonic evolution took place in the Savian phase (Early Miocene).
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2004, 74, No 3; 295-310
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cepaea vindobonensis (Ferussac, 1821) (Gastropoda: Pulmonata: Helicidae) in Central, Northwestern and Western Poland
Autorzy:
Mierzwa, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/83727.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Stowarzyszenie Malakologów Polskich
Opis:
Cepaea vindobonensis (Fér.), occurring in south-eastern Europe, is a xerothermophile associated with carbonate or carbonate-silica substratum. In Poland it has natural localities in the south-east. Its distribution in the other parts of the country was studied and up-dated based on literature data and museum materials. Its presence on the flood plains of the Vistula and Odra river systems in C., NW. and W. Poland is a result of water dispersal from sites with mainly carbonate substratum. Its further spread from there may be due to accidental dispersal by humans.
Źródło:
Folia Malacologica; 2009, 17, 4
1506-7629
Pojawia się w:
Folia Malacologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryteria identyfikacji obiektów litofacjalnych jako potencjalnych pułapek złożowych w utworach dolomitu głównego (Ca2) u podnóża platform i mikroplatform węglanowych w środkowo-zachodniej Polsce
Criteria of identification of lithofacies objects as potential hydrocarbon traps in the Main Dolomite (Ca2) strata at the toe-of-slope of carbonate platforms and microplatforms in the central-western Poland
Autorzy:
Kwolek, K.
Mikołajewski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074775.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
cechsztyński dolomit główny
zbocze platformy węglanowej
pułapki litologiczne
zdjęcie sejsmiczne 3D
Zechstein Main Dolomite
carbonate platform slope
3D seismics
Opis:
In terms of oil reserves of Poland, the Lubiatów oilfield in the Międzychód area is the second largest after BMB oilfield. The discovery of this structural-lithological trap in a toe-of-slope position in relation to the Main Dolomite (Ca2) carbonate platform opened a new hydrocarbon opportunities in this unit. One of the conditions for trap occurrence in the "Lubiatów-type" deposits of the toe-of-slope zone in relation to Ca2 carbonate platforms and microplatforms is the presence of appropriate reservoir facies. These facies are characterized by occurrence of thick packets of porous Main Dolomite rocks (Ca2 lithosomes) composed mostly of sublittoral, redeposited carbonate sands (packstones, floatstones, sporadic rudstones), deposited below wave-base and resulting from activity of traction and suspension currents and gravity flows. The only method to detect such facies is via high resolution seismic images, preferably from three-dimensional (3D) surveys. Unfortunately, intensive exploration studies carried out in this zone between 2005-2008 did not bring measurable effects, that is discovery of new hydrocarbon deposits. Several boreholes drilled in Ca2 lithosomes found water-bearing horizons only. In several other dry holes, none of the facies assumptions made prior to drilling were confirmed. Comparison of seismic images of area of those dry holes made it posssible to find a geometric criterion for seismic detection of Ca2 lithosomes located at the toe-of-slope of carbonate platforms and microplatforms. This geometric criterion, along with the seismological one, should constitute an important interpretational premise in identifying or excluding areas with potential hydrocarbon traps in the Main Dolomite rocks in the area under study.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 5; 426-435
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Populations of Cepaea Hortensis (O. F. Muller, 1774) polymorphic for the colour of shell lip in north-western Poland and north-central Germany
Autorzy:
Ozgo, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/84682.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Stowarzyszenie Malakologów Polskich
Opis:
In Cepaea hortensis (O. F. Müller), the shell lip (peristome) is usually white. In most areas the lip colour allows us to reliably distinguish this species from C. nemoralis (Linnaeus) in which the lip is usually dark brown. Populations polymorphic for lip colour are rare and occur only locally. Here I report on populations of C. hortensis containing dark-lipped individuals in north-western Poland and in north-central Germany. The frequency of dark-lipped individuals ranged from 3% to 31%. It was common in brown and pink shells, but occurred only sporadically in yellow shells. No selective factors promoting dark-lipped C. hortensis are evident. The occurrence of this phenotype is likely to reflect random events.
Źródło:
Folia Malacologica; 2010, 18, 2
1506-7629
Pojawia się w:
Folia Malacologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformacje osadów kenozoicznych w zachodniej ścianie odkrywki Koźmin KWB „Adamów”
Deformations of Cenozoic sediments in the western face of Koźmin outcrop KWB ,,Adamów”
Autorzy:
Stępień, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/294348.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
Tematy:
glacitektonika
analiza strukturalno-litofacjalna
centralna Polska
glaciotectonics
structural and lithofacies analysis
Central Poland
Opis:
Deformacje osadów kenozoicznych w odsłonięciu w Koźminie znajdują się pomiędzy drugim poziomem nadkładu a poziomem eksploatacyjnym. Wśród zaburzeń wyróżniono mezostruktury o wielkości od kilkunastu do kilku metrów oraz drobne struktury deformacyjne o rozmiarach od kilku do kilkudziesięciu centymetrów. Pomiary strukturalne zostały zestawione w formie sferycznych diagramów wraz z rekonstrukcją kierunku lokalnego nacisku lądolodu. Analiza lokalnych pól naprężeń w oparciu o pomiary orientacji i wergencji struktur deformacyjnych pozwoliła wyznaczyć kierunki głównego nacisku (transportu glacitektonicznego) skierowanego z NNE–NE ku SSW–SW w przedziale azymutów 5–42°. Analizowane struktury deformacyjne związane są z nasunięciem lądolodu zlodowacenia Odry.
Deformations of Cenozoic sediments in Koźmin exposure are situated between the second level of overlayer and a brown coal bench. In registered disturbances mesostructures in size from several to couple meters and fine structures in size from few to several dozen centimetres. The structural analysis was compiled in the spherical diagrams with the reconstruction of local ice flow. The examination of local stress poles on the basis of orientations and vergences measurements allowed to evaluate the main stress directions (glaciotectonic transport) from NNE–NE to SSW–SW (5–42° azimuth). Deformation structures are connected with ice-sheet of Odranian Glaciation.
Źródło:
Landform Analysis; 2015, 30; 29-40
1429-799X
Pojawia się w:
Landform Analysis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Variation in clastic input in the Berriasian of the Lower Sub-Tatric (Krížna) succession in the Tatra Mountains (Central Western Carpathians, Poland) : data from magnetic susceptibility and inorganic geochemistry
Autorzy:
Grabowski, J.
Sobień, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191329.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
magnetic susceptibility
geochemistry
Berriasian
Lower Sub-Tatric succession
detrital input
palaeoenvironmental changes
Tatra Mts.
Opis:
The paper deals with the age and palaeoenvironment interpretation of the Late Berriasian sedimentary transition from micritic calpionellid limestones to marls, corresponding to the passage from the Osnica Formation to the Kościeliska Marl Formation, Lower Sub-Tatric succession, Tatra Mts., Central Western Carpathians. Since only reliably dated sections are an appropriate basis for palaeoenvironmental study, the following pelagic and hemipelagic sections were chosen owing to enrichment in fine, clastic material and the existing biostratigraphic and magnetostratigraphic frameworks: Pośrednie III, Rówienka, Gładkie Upłaziańskie and Gęsia Szyja. The authors integrated and interpreted new, detailed data on magnetic susceptibility (MS), rock magnetism and element geochemistry from all of the sections. Well defined biostratigraphy permitted the testing of the potential of MS as a stratigraphic method. Owing to its close connection to selected terrigenous elements (e.g., Al, Th, Zr), MS could be used here as a proxy for detrital input into the basin. Its value as a correlation tool in a pelagic and hemipelagic setting was confirmed. MS permitted not only detailed correlation of the outcrops studied, but also the comparison of them with the Barlya section (Western Balkans) of the same age. This study proves that increased detrital input began in the Calpionellopsis simplex Subzone and continued into the lower part of the Calpionellopsis oblonga Subzone. It might be regarded as synchronous event within the Zliechov Basin and it is not everywhere correlated with the formation boundaries. The change in sedimentation was not only a local phenomenon. The onset of deposition of the terrigenous fraction can be identified in many sections of the Western Tethys. Two independent factors, regional regression and an increase in humidity might have contributed simultaneously to the increased detrital input in Late Berriasian time. However, this picture is further complicated by tectonic activity on local and regional scales.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2015, 85, 1; 139-150
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in paleo-circulation and the distribution of ammonite faunas at the Coniacian–Santonian transition in central Poland and western Ukraine
Autorzy:
Remin, Z.
Gruszczyński, M.
Marshall, J. D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/139412.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Coniacian–Santonian transition
paleogeography
paleo-circulation
ammonites
carbon stable isotopes
oxygen stable isotopes
paleogeografia
amonity
izotopy węgla
izotop tlenu
Opis:
Ammonite distribution patterns and carbon and oxygen stable isotopes from the Lipnik-Kije (Poland) and Dubovcy (Ukraine) sections allow us to propose a model of sea water paleo-circulation in central Europe for the Coniacian-Santonian interval. The tectonic evolution of the south-eastern part of Poland, and expansion of the Krukienic Island areas, appears to have been one of the most important factors affecting paleotemperatures and the distribution of ammonite faunas in the shallow, epicontinental sea in this part of Europe. In the Lipnik-Kije section, low-latitude Tethyan ammonites, especially of the genera Nowakites, Parapuzosia and Saghalinites, are mixed with the cold water loving ammonite genus Kitchinites in the Lower Santonian. In the Dubovcy section (western Ukraine), Tethyan ammonites disappear abruptly in the earliest Santonian, giving place to temperate ammonites of the Kitchinites group in the early Early Santonian and to Boreal belemnites of the genus Gonioteuthis in the Middle and Late Santonian. Despite evidence for the effects of diagenesis in both sections, bulk-rock δ18O records from the limestones support higher seawater paleotemperatures in the Polish sea and cooler conditions in the western Ukraine. The proposed paleo-circulation model and paleotemperature distribution across Europe is supported independently by changes in faunal and nannoflora evidence (ammonites, foraminifera and nannoplankton), and rather unexpectedly with the bulk δ18O data. These data allow the recognition of the end-Coniacian–Early Santonian cooling event, resulting from cold currents flowing from the north, which is traceable, with different magnitude, in several European sections. Facies changes in both sections are related to the input of terrigenous material, and linked to Subhercynian tectonic movements which affected the eastern (Ukrainian) and central (Holy Cross) segment of the Mid Polish Trough at different times. Uplift and sediment input moved westwards through time. Clastic input is detectable at the Coniacian–Santonian boundary in the Ukrainian segment. Similar facies changes reached the Holy Cross segment in Poland distinctly later, somewhen in the Middle Santonian. It is likely that tectonics together with paleo-circulation changes markedly restricted or even cut-off the western Ukraine area from Tethyan ocean influences in the Early Santonian.
Źródło:
Acta Geologica Polonica; 2016, 66, 1; 107-124
0001-5709
Pojawia się w:
Acta Geologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność publiczna Kurdów w Polsce na tle aktywności diaspory kurdyjskiej w Europie Zachodniej
Kurdish public activities in Poland compared to the activities of Kurdish minorities in Western Europe
Autorzy:
Jomma, Fuad
Linka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619949.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
political culture
political thought
international relations
Central and Eastern Europe
kultura polityczna
myśl polityczna
stosunki międzynarodowe
Europa Środkowo-Wschodnia
Opis:
The authors raise questions about the forms and types of public activity of Kurds in Poland during the last half-century, the impact of the political transformation on this activity, and the similarities and differences between the activities of Kurdish minorities in Poland and in Western countries. On the basis of an analysis of documents and academic studies, as well as examining the organizations described, the authors point to the demographic differences between Kurdish minorities in Poland and in the West, the advancing integration of Kurdish public activity with Polish public life and, finally, the inability to use the social capital of members of this minority for achieving common, long-term goals.
Autorzy zadają pytania o formy i rodzaje działalności publicznej Kurdów w Polsce w ciągu ostatniego półwiecza, o wpływ transformacji ustrojowej na tą działalność, a także o różnice i podobieństwa między działalnością diaspory kurdyjskiej w Polsce i w krajach zachodnich. Posługując się analizą dokumentów i literatury naukowej oraz obserwacją działalności opisywanych przez siebie organizacji, autorzy zwracają uwagę na różnice demograficzne między diasporą polską a diasporami zachodnimi, postępujące integrowanie się działalności publicznej Kurdów w Polsce z polskim życiem publicznym oraz na problem braku umiejętności wykorzystania kapitału społecznego członków diaspory do osiągania wspólnych, długofalowych celów.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2017, 1; 213-234
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Variability and temporal structure of concentrations of carbon monoxide in Poznan (central-western Poland)
Autorzy:
Kalbarczyk, E.
Kalbarczyk, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962863.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Opis:
Carbon monoxide, in addition to CO2 and CH4, constitutes the largest source of carbon in the atmosphere and. by reacting with the hydroxyradical OH, it indirectly contributes to the increase in the concentration of methane and ozone in the atmosphere. The aim of the study was to determine the temporal variation of CO concentrations and its dependence on the weather course in an urban area situated in Wielkopolska, a region in central-western Poland. The research used data from the State Environmental Monitoring Station in the north-western part of Poznań (Hs = 84 m above sea level) in the immediate vicinity of a residential and recreational area. The data included hourly concentrations of CO and hourly values of atmospheric pressure, air temperature, total solar radiation, relative air humidity and wind velocity in 2005-2014. To measure the concentration of carbon monoxide, a Horiba APMA 360 analyzer and TELEDYNE API T400 were used. The measurement method was infrared spectroscopy. The time distribution of CO concentrations was considered by years, half years, months and hours. Relationships between the analyzed variables were confirmed using the Spearman’s correlation coefficient at the level of p ≤ 0.01. It was found that in the years of research the average concentration of CO in central-western Poland had a negative trend, as well as higher values in the heating season than in the warm half of year, and on week days than at weekends. Two concentration maxima, morning and evening ones, both in warm and cool half-year and on working days, were observed. On non-working days, there was one evening maximum. The variability of CO was mostly affected by air temperature (rs = -0.45) and solar radiation (rs = 0.32). The highest concentrations of CO were accompanied by the lowest values of solar radiation, air temperature and wind velocity, and highest values of the atmospheric pressure, as well as higher than average relative air humidity.
Źródło:
Journal of Elementology; 2017, 22, 2
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Variability and temporal structure of concentrations of carbon monoxide in Poznan (central-western Poland)
Autorzy:
Kalbarczyk, E.
Kalbarczyk, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1190148.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
gas pollution
meteorological factor
weekday
Wielkopolska region
Opis:
Carbon monoxide, in addition to CO2 and CH4, constitutes the largest source of carbon in the atmosphere and. by reacting with the hydroxyradical OH, it indirectly contributes to the increase in the concentration of methane and ozone in the atmosphere. The aim of the study was to determine the temporal variation of CO concentrations and its dependence on the weather course in an urban area situated in Wielkopolska, a region in central-western Poland. The research used data from the State Environmental Monitoring Station in the north-western part of Poznań (Hs = 84 m above sea level) in the immediate vicinity of a residential and recreational area. The data included hourly concentrations of CO and hourly values of atmospheric pressure, air temperature, total solar radiation, relative air humidity and wind velocity in 2005-2014. To measure the concentration of carbon monoxide, a Horiba APMA 360 analyzer and TELEDYNE API T400 were used. The measurement method was infrared spectroscopy. The time distribution of CO concentrations was considered by years, half years, months and hours. Relationships between the analyzed variables were confirmed using the Spearman’s correlation coefficient at the level of p ≤ 0.01. It was found that in the years of research the average concentration of CO in central-western Poland had a negative trend, as well as higher values in the heating season than in the warm half of year, and on week days than at weekends. Two concentration maxima, morning and evening ones, both in warm and cool half-year and on working days, were observed. On non-working days, there was one evening maximum. The variability of CO was mostly affected by air temperature (rs = -0.45) and solar radiation (rs = 0.32). The highest concentrations of CO were accompanied by the lowest values of solar radiation, air temperature and wind velocity, and highest values of the atmospheric pressure, as well as higher than average relative air humidity.
Źródło:
Journal of Elementology; 2017, 22, 2; 697-711
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Early Miocene residual flysch basin at the front of the Central Western Carpathians and its palaeogeographic implications (Magura Nappe, Poland)
Autorzy:
Oszczypko-Clowes, M.
Oszczypko, N.
Piecuch, A.
Soták, J.
Boratyn, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060420.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Outer Carpathians
Magura Nappe
residual flysch basin
Early Miocene
calcareous nannoplankton
palaeogeography
Opis:
In the Polish sector of the Magura Nappe, along the front of the Pieniny Klippen Belt, strongly tectonized calcareous flysch up to 1000 m thick is exposed. Previously these deposits, composed of thin- to thick-bedded flysch, with a packet of Łącko-type marls, have been included into several Paleocene/Eocene formations, e.g., the Szczawnica Formation. This formation contains a poor assemblage of agglutinated foraminifera and a relatively rich assemblage of calcareous nannoplankton, with abundant reworked species. The youngest species give evidence of the NN2 Zone (Lower Miocene). Additionally, in three profiles (Szlachtowa, Knurów and Waksmund) of the Kremna Fm., Early Miocene foraminifera have been recognized. This research documented that during the Burdigalian, at the front of Central Western Carpathians, there still existed a residual marine basin probably up to 100 km wide. These deposits also contain thick packages of exotic carbonate conglomerates derived from the SE, previously regarded as the Jarmuta Formation.
Źródło:
Geological Quarterly; 2018, 62, 3; 597--619
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Natural and anthropogenic conditions of water level fluctuations in lakes – Lake Powidzkie case study (Central-Western Poland)
Naturalne i antropogeniczne uwarunkowania wahań poziomu wody w jeziorach na przykładzie Jeziora Powidzkiego, środkowo-zachodnia Polska
Autorzy:
Nowak, Bogumił M.
Ptak, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292907.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
climatic conditions
environmental anthropopressure
Lake Powidzkie
water level changes
water resources
antropopresja środowiskowa
Jezioro Powidzkie
warunki klimatyczne
zasoby wodne
zmiany poziomu wody
Opis:
The article presents the analysis of water level fluctuations in Lake Powidzkie in the years 1961–2015. The study shows a considerable decrease in mean water levels in the aforementioned multiannual period, averaging 9 cm∙decade–1. Such a situation is caused by natural as well as anthropogenic factors, co-determining water relations in the study area. The natural factors include the amount and distribution of precipitation, increase in air temperature and evaporation size, unfavourable relations between the lake and catchment or hydrogeological conditions. Anthropogenic factors particularly include long-term transformations of the natural environment in the region, currently associated with meliorations accompanying the nearby opencast brown coal mines and exploitation of groundwaters for municipal purposes. Water shortages occurring during dry periods were shown not to be compensated in the study area in humid years. This is particularly related to the regional lowering of the aquifer remaining in close relations with Lake Powidzkie. Counteracting the unfavourable hydrological situation is done through hydrotechnical infrastructure which partially limits water outflow from the lake through damming.
W artykule dokonano analizy zmian poziomu wody Jeziora Powidzkiego w latach 1961–2015. Z przeprowadzonych badań wynika, że w powyższym wieloleciu nastąpił znaczny spadek średnich stanów wody, średnio o 9 cm∙dek.–1. Sytuacja taka spowodowana jest czynnikami naturalnymi i antropogenicznymi, które współoddziałują na kształtowanie się stosunków wodnych na badanym obszarze. Do pierwszych należy zaliczyć ilość i rozkład opadów, wzrost temperatury powietrza oraz niekorzystne relacje jezioro–zlewnia. Drugie to przede wszystkim długotrwałe przeobrażenia środowiska przyrodniczego w tym regionie, które obecnie utożsamiane są z odwodnieniami, towarzyszącymi pobliskim odkrywkom węgla brunatnego oraz eksploatacji wód podziemnych na potrzeby komunalne. Wykazano, że niedobory wody, powstające podczas okresów suchych, nie są rekompensowane na badanym obszarze w latach wilgotnych, co z kolei związane jest głównie z regionalnym obniżeniem poziomu wód podziemnych, z którymi Jezioro Powidzkie pozostaje w ścisłym kontakcie. Przeciwdziałanie niekorzystnej sytuacji hydrologicznej stanowi zabudowa hydrotechniczna, która poprzez piętrzenie jeziora częściowo ogranicza ubytek wody z akwenu.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2019, 40; 13-25
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phosphorus and its Fractionation in Bottom Sediments of Selected Lakes of Wielkopolskie Lakeland in Central and Western Poland
Fosfor i jego frakcje w osadach dennych wybranych jezior Pojezierza Wielkopolskiego w środkowej i zachodniej Polsce
Autorzy:
Bryl, Łukasz
Sobczyński, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1812061.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
lake
bottom sediments
phosphorus
fractionation of phosphorus
organic matter
iron
aluminium
calcium
jezioro
osady denne
fosfor
frakcjonowanie fosforu
materia organiczna
żelazo
glin
wapń
Opis:
The role of phosphorus contained in bottom sediments of water reservoirs is crucial in the whole eutrophication process. It is an element responsible for the proper functioning of aquatic ecosystems, and its excess leads to deterioration of water quality. The release of phosphorus from bottom sediments directly into the water depends on many factors. This process is particularly intensified at the moment of anaerobic conditions occurring in the bottom layer, or the phenomenon of resuspension of sediments due to external factors, such as intense waving. The persistence of phosphorus deposition in sediments also depends on the nature of chemical connections and changing oxidation-reduction conditions, temperature and pH. Bottom sediments from eight selected lakes of Wielkopolskie Lakeland were investigated for their total phosphorus content and the possibility of its rerelease into water. The subject of the study were the following lakes: Wolsztyńskie, Winiary, Jelonek, Siekiera, Pniewskie, Umultowskie, Góreckie, Strykowskie. The investigated water reservoirs are glacial lakes, usually shallow and characterized by large variations in water level. The samples of bottom sediments were collected from profundal zone with a tube probe from the surface layer of 10 cm thickness, i.e. the layer that exchanges matter with the surrounding water. The collected sediments were placed in sealed, plastic containers to their full capacity. Before proceeding to carry out detailed laboratory analyzes, samples were prepared accordingly. First, the bottom sediments were thoroughly homogenized. Then, they were dried and subjected to further testing. The obtained results were statistically analyzed in the program Statistica 6 PL. Phosphorus was fractionated by means of a sequential extraction described by Psenner. The sediments were also analyzed for the content of phosphorus binding components such as organic matter, iron, aluminium and calcium. Phosphorus was found to be bound mostly to organic matter, aluminium and calcium – the fractions from which it was difficult to release into water. The share of exchangeable and most mobile and bioavailable iron-bound fraction of phosphorus was the lowest but it was still high enough to cause phytoplankton blooms. No clear relationships between the content of individual phosphorus-binding components and the share of phosphorus fractions related to them in total phosphorus pool were identified. Total content of phosphorus in the sediments of the investigated lakes was analogue and similar to that determined in bottom sediments of other eutrophic lakes of Wielkopolskie Lakeland. The content of aluminium, calcium, iron and organic matter were much more variable.
Rola fosforu zawartego w osadach dennych zbiorników wodnych jest kluczowa w całym procesie ich eutrofizacji. Jest pierwiastkiem odpowiedzialnym za prawidłowe funkcjonowanie ekosystemów wodnych, a jego nadmiar prowadzi do pogorszenia się jakości wody. Uwalnianie się fosforu z osadów dennych bezpośrednio do toni wodnej zależy od wielu faktorów. Szczególnie proces ten intensyfikuje się w momencie pojawienia się w warstwie naddennej warunków beztlenowych, czy też zjawiska resuspensji osadów na skutek oddziaływania czynników zewnętrznych, np. intensywnego falowania. Trwałość deopozycji fosforu w osadach zależy również od charakteru połączeń chemicznych oraz zmiennych warunków oksydacyjno-redukcyjnych, temperatury, a także pH. Badano osady denne z ośmiu wybranych jezior Pojezierza Wielkopolsko-Kujawskiego pod kątem całkowitej zawartości fosforu i potencjalnej możliwości jego ponownego uwalniania do toni. Przedmiotem badań były następujące jeziora: Wolsztyńskie, Winiary, Jelonek, Siekiera, Pniewskie, Umultowskie, Strykowskie, Góreckie. Badane zbiorniki wodne to jeziora polodowcowe, zwykle płytkie, charakteryzujące się dużymi wahaniami poziomu wody. Próbki osadów dennych pobierano za pomocą sondy rurowej z powierzchniowej warstwy osadu o miąższości 10 cm, czyli warstwy, która uczestniczy w wymianie materii z tonią. Pobrany osad umieszczano w szczelnych, plastikowych pojemnikach napełniając je do pełna. Przed przystąpieniem do przeprowadzania szczegółowych analiz laboratoryjnych próbki zostały odpowiednio przygotowane. W pierwszej kolejności osady denne dokładnie zhomogenizowano. Następnie wysuszono oraz przeprowadzono kolejne analizy. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej w programie Statistica 6 PL. Frakcjonowanie fosforu realizowano na drodze ekstrakcji sekwencyjnej wg schematu zaproponowanego przez Psennera. Dodatkowo w osadach oznaczano materię organiczną oraz żelazo, glin i wapń, czyli składniki osadu wiążące fosfor. Stwierdzono, że w ogólnej puli fosforu poszczególnych osadów największy udział miały frakcje związane z materią organiczną i glinem oraz z wapniem, czyli stosunkowo trudniej uwalniane do toni. Udział frakcji wymiennej i związanej z żelazem, czyli frakcji najbardziej mobilnych, biodostępnych, był mniejszy co jednak było wystarczające, aby w wodach tych jezior występowały zakwity fitoplanktonu. Nie zaobserwowano natomiast wyraźnych zależności pomiędzy zawartością w osadach poszczególnych składników wiążących fosforany, a udziałem frakcji fosforu z nimi związanych w ogólnej jego puli. Łączna zawartość fosforu w osadach badanych jezior była analogiczna i podobna do tej stwierdzonej w osadach dennych innych eutroficznych jezior Pojezierza Wielkopolskiego. Zawartość glinu, wapnia, żelaza i materii organicznej była znacznie bardziej zmienna.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2019, Tom 21, cz. 2; 1515-1532
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan obecny i perspektywy rozwoju populacji rysia euroazjatyckiego w środkowej i zachodniej Polsce
Current status and prospects of development of Eurasian lynx population in central and western Poland
Autorzy:
Kwiatkowska, I.
Myslajek, R.W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/880192.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
zwierzeta chronione
drapiezniki
rys euroazjatycki
Lynx lynx
wystepowanie
populacje zwierzat
dyspersja
bariery ekologiczne
Polska Srodkowa
Polska Zachodnia
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2019, 21, 2[59]
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies