Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Osadnictwo wczesnośredniowieczne nad Jeziorem Wojnowickim

Autorzy:

Jankowska, Dobrochna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1024084.pdf

Data publikacji:

2018-11-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Opis:

The article aims to present the results of rescue excavations of Early Medieval sites located in the area of the planned reservoir „Wonieść” (Great Poland) and carried out in the years 1976–1980. In particular, the results of excavations of remains of a metallurgical settlement at Wojnowice 2, Osieczna commune, are discussed.

Źródło:

Folia Praehistorica Posnaniensia; 2011, 16; 313-326
0239-8524
2450-5846

Pojawia się w:

Folia Praehistorica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne kanonickie środowisko zawichojsko-sandomierskie

Autorzy:

Szymański, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1968305.pdf

Data publikacji:

1964

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 1964, 12, 2; 215-229
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Ziemia odsłania tajemnice. Wczesnośredniowieczne cmentarzysko w Podolszycach

Autorzy:

Kordala, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/970640.pdf

Data publikacji:

1986

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Płockie

Źródło:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1986, 31, 3 (128)
0029-389X

Pojawia się w:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Puste kabłączki wczesnośredniowieczne z północnego Mazowsza / Zbigniew Bukowski.

Autorzy:

Bukowski, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/490899.pdf

Data publikacji:

1957

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Płockie

Źródło:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1957, 2, 5; 6-8
0029-389X

Pojawia się w:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Gieczu, stan. 10. Wstępne wyniki badań
Early medieval cemetery in Giecz, site. 10. Preliminary research results

Autorzy:

Miciak, Magda

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/532006.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

Giecz
wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe
XI–XIII w.
early medieval inhumation cemetery
eleventh-thirteenth centuries

Opis:

Discovered in 2013, the inhumation cemetery in Giecz, site 10, is the fourth funeral site related to the early medieval settlement complex that developed around one of the principal stronghold centres of the first Piast site. The cemetery is located about 500m north-west of the stronghold, near an early medieval settlement discovered during surface research in 1928. During three excavation seasons (2014–2016), 55 burials and several dozen settlement features from the period preceding the establishment of the cemetery were discovered and excavated at the site. In general, the graves were oriented along an east-west axis, forming a row system characteristic of early medieval cemeteries. The burial pits were distinct, mostly rectangular, with rounded corners, of varying dimensions. In a few cases, traces of wood were observed. These were interpreted as a formwork or a wooden construction framing the grave or a specific widening of a burial pit suggesting a remnant of the bier. The deceased were placed in an extended supine position, their heads mostly to the west, with arms folded along the body or on the pelvis. These rules were not always respected in the case of the graves of small children, but also several adults were positioned differently in graves (with the head facing east, flexed on the side or with the hand on the abdomen or the chest). Most of the burials were single, but a double grave was also discovered, in which a small child was later interred into in the grave of an adult woman. Grave goods were recovered from 31 burials. They were mainly everyday items (knives, buckets with iron rings, spindles or fragments of combs), coins and ornaments, among which noteworthy are two necklaces consisting of glass beads and semi-precious stones found in children’s graves. A very preliminary analysis of the grave goods (the excavated artefacts have not yet been subject to conservation) suggests that the cemetery functioned between the eleventh and the thirteenth centuries. Excavations at Giecz, site 10, are going to be continued under a research programme implemented by the Archaeological Reserve in Giecz in cooperation with the Slavia Foundation.

Źródło:

Studia Lednickie; 2017, 16; 39-59
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Uzbrojenie wczesnośredniowieczne z Pomorza Zachodniego

Autorzy:

Świątkiewicz, Piotr.

Data publikacji:

2002

Wydawca:

Łódź : ŁTN

Tematy:

Broń archeologia Polska 6-15 w.

Opis:

Nazwa aut. na okł.
Bibliogr. s. 151-155. --- Zsfg.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Książka

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne wały obronne na poznańskim Ostrowie Tumskim

Autorzy:

Wawrzyniak, Piotr.

Powiązania:

Kronika Miasta Poznania 2003, nr 1, s. 27-39

Data publikacji:

2003

Tematy:

Archeologia
Twierdze i fortyfikacje

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Skarby wczesnośredniowiecznego Śląska w kontekście znalezisk wielkopolskich
Hoards of Early Medieval Silesia in the Context of Finds from Greater Poland

Autorzy:

Butent-Stefaniak, Barbara

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/532239.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

srebro
skarby srebrne
skarby wczesnośredniowieczne monety
wczesnośredniowieczne
denary
silver
silver hoards
early medieval hoards
early medieval coins
denars

Opis:

At least 110 sites with finds of early medieval coins have been recorded so far in Silesia. These include 62 hoards, 29 graves, 22 settlements and 14 stray and undefined. Finds from Greater Poland were much more numerous, as in 2010 their number amounted to as many as 237, including about 160 hoards. The earliest Silesian finds of early medieval coins are dated to the first half of the 10thc. At the settlement in Wszemirów, 3 fragments of dirhams minted after 914 were found. The earliest find, coming from an unknown locality (Śląsk XIII), contained (apart from illegible fragments of dirhams) a small part of an English coin of Athelstan (924–939). Other deposits, containing exclusively Oriental coins are dated to after 942/3 (Śląsk XIV) and after 954 (Sośnica). West European coins are primarily German denars from the Bavarian- Swabian circle, and they appeared in assemblages dated to the 970s (Obiszów, Niemcza). Silesian hoards from the 10th c. also contained considerable numbers of Bohemian coins, cross denars, various German coins, a somewhat lower number of Danish half-bracteates, single English, Italian and French specimens, as well as Ancient Roman denars. Apart from coins, there were also ornaments and silver raw materials, sometimes blanks (usually strongly fragmented). The weight of these assemblages oscillates between c. 7 g to 1.140 g, while the average weight is c. 100–600 g. 10th c. hoards from Greater Poland represent at least 42 finds. The earliest ones appear as early as the second quarter of this century (e.g. Piwonice, Ochle, Gościejewice). Other ones are dated to the 950s and 960s. the earliest assemblages contain exclusively Oriental coins and jewellery. Earlier on in Silesia, that is, in the 950s, the first West European denars occur in deposits, apart from dirhams. Such denars come from Cologne and Bavaria (Kuźnica Czarnkowska, Grzybowo, Gwiazdowo). In somewhat later assemblages there are also Bohemian, English, Danish and Italian cross denars, Byzantine milliarenses, single Ancient Roman denars or French coins. However, the ratio of dirhams is still somewhat higher than in Silesia. Apart from coins, jewellery and silver raw materials occur, and they are less fragmented than in Silesia. The weight of Greater Poland’s deposits from this period is from c. 7 g to 15 kg of silver (Dzierżnica II), c. 200–600 g being the average range of weight.

Źródło:

Studia Lednickie; 2014, 13; 39-48
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne budownictwo mieszkalne Ostrowa lednickiego
Frühmittelalterlicher Wohnbau auf dem Ostrów Lednicki

Autorzy:

Górecki, Janusz
Łastowiecki, Mateusz
Wrzesiński, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/532595.pdf

Data publikacji:

1994

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Opis:

Schon vor anderthalb Jahrhundert begannen sich die Wissenschaftler für die Insel Lednica, und insbesondere für die Burg und die Steinbauten, die innerhalb ihrer Wälle erhaltengeblieben sind, zu interessieren. Die während der archäologischen Ausgrabungsarbeiten entdeckte Fläche steht zu der Gesamtfläche der Agglomeration im Verhältnis 1:14, d.h. sie bildet lediglich 7,5 % von dem Ganzen. Die Erforschung der Kulturschichten wurde auf einer Fläche von 65 Are geführt (darunter über 40% in der Burg selbst und 1,5% in der am Fuße der Burg angelegten Siedlung), was nur einen kleinen Teil der Insel ausmacht, deren Gesamtfläche 840 Are beträgt. Die Chronologie der Elemente der räumlichen Struktur der Insel wurde aufgrund von Datierungen einzelner Elemente, die von den verschiedenen Wissenschaftlern durchgeführt worden waren, festgelegt. Doch die Korrektur und das Unterordnen dem stratigraphisch-chronologischen Modell wurde von M. Łastowiecki (M. Łastowiecki, 1989) durchgeführt. Die Chronologie der Insel Lednica umfaßt einige Entwicklungsphasen, in Rahmen deren die Elemente der Bebauung und der städtebaulichen Struktur der Insel charaktisiert werden. Phase der offenen Ansiedlung Der 1. Ansiedlungshorizont (von der Wende des 7. zum 8. Jh bis zum 9. Jh) — wurde aufgrund von den erhaltengebliebenen Ausschnitten der Schichten unterschieden. Zu den Wohnobjekten aus dieser Periode kann man das 70 cm in der Erde eingetiefte Grubenhaus (?) im Teil S der Insel, sowie den Steinhaufen — eine Feuerstelle (?) mit dem Durchmesser von 1,5 m, die innerhalb des Suburbiums placiert wurde — und zwar am Ufer E der Insel, anrechnen. Nicht weit von den Steinen wurden auch Fragmente von Balken — den Überresten von Wanden (?) entdeckt. Phase der kleinen Stammesburg Der 2. Ansiedlungshorizont (erste Hälfte des 10. Jhs) — wurde im Teil S/W der Insel aufgrund von den gefundenen Schichten mit Holz- und Holzkohlenüberresten sowie aufgrund von den Überresten der Wallkonstruktionen einer kleinen Burg mit dem Innendurchmesser von ca. 40 m, unterschieden. Die Innenbebauung wurde höchstwahrscheinlich in folge einer Nivelation zerstört, die der Errichtung der Palastanlagen und der Baugruben für ihre Fundamente voranging. Residenzphase Der 3. Ansiedlungshorizont (zweite Hälfte des 10. Jhs bis Ende der ersten Hälfte des 11. Jhs). In der zweiten Hälfte des 10. Jahrhunderts wurde auf dem Gebiet der Insel eine geräumige Burganlage mit einem Palasikomplex und einer Kirche im Teil N der Burg errichtet. Bei diesen Bauten handelt es sich um die Hauptelemente des monarchischen Residenzzentrums, zu dem die Insel geworden war. Aus derselben Zeit stammen zwei beieinander liegende ebenerdige Wohnhäuser (an der II. Kirche — Grabungsfläche II) und sechs Häuser, die teilweise in der Erde eingetiegt wurden — sie befinden sich im Teil S und SW (Grabungsflächen V - X ) sowie im Teil О der Burg (Grabungsfläche IV). Die Wände in den ebenerdigen Gebäuden (Abb. 8-9) mit der Gesamtfläche von ca. 18,4 m2 hatten eine Blockkonstruktion, die Fußböden waren aus Lehm, und d ie steinernen Feuerstellen hatten e in e Tonplatte. In der direkten Nachbarschaft des Palatiums wurden Erdgebäude mit Kammwänden und anstoßenden Gängen entdeckt. Zwei von diesen Objekten wurden am N/W Rand des Palatiums gefunden. Das erste von ihnen mit der Fläche von 15,7 m2 (Abb. 7 ) besaß einen Gang an der S Seite, das zweite dafür, dessen Fläche 16,1 m2 betrug, an der E Seite. An der S Seite des Palatiums wurde ein drittes ähnliches Objekt aufgedeckt. Es war ca. 80 cm in der Erde vertieft und nahm eine Fläche von ca. 36,4 m2 ein, und der Gang befand sich an der W Seite (Abb. 6, a, b). Gebäude, die sich teilweise in der Erde befanden, wurden auch im Teil О der Burg (Grube IV, Abb. 2 ) sowie im Teil N — am Fuße des Walls, gefunden. Die Ausgrabungsarbeiten im Suburbium konzentrierten sich hauptsächlich im Teil О der Siedlung. Dort wurden ausschließlich ebenerdige Gebäude, mit der Masse von 4m x 4m, gefunden. Ihre Wände hatten eine Blockkonstruktion gehabt, und die Fußböden waren aus Holz gemacht worden. Diese Wohnhäuser waren auf der Achse N/O - S/W placiert worden — höchstwahrscheinlich an der Strasse entlang, die das Suburbium überqueste (Abb. 5, 5a), wob ei die Entfernung zwischen den einzelnen Gebäuden 1,5 m betragen hatte. Um die Wende des 10. zum 11. Jahrhundert brannten diese Wohnhäuser ab. Neue Gebäude wurden mit Einhaltung der früheren Masse und Konstruktionen errichtet, nur die Linie ihrer Placierung wurde etwas verschoben (um ca. 0,5 m, Richtung N Abb. 5). Ca. 6 m in Richtung N von den obenerwähnten Objekten entfernt, wurde eine Pfahlkonstruktion mit den Ausmassen: 6m (N/S) x 3m (O/W) gefunden, die aus zwei Jochen, die aus Pfählenbunden gebaut wurden, besteht. In dem zentralen und nördlichen Teil des Suburbiums (der auf einer Anhöhe liegt und nicht so genau erforscht wurde) wurden einige in der Erde eingetifte Objekte entdeckt. Das rechteckige Objekt mit den Ausmassen 3 x 4 m, das in der Erde 20-30 cm eingetift wurde, besaß eine Herdstelle mit dem Durchmesser von 80 cm, die sich in der Ecke N/E befand und eine Grube-einen Kellerraum, der ca . 1 m tief war. Von der Seite W an, führte zu dem Gebäude ein Gang (Abb. 11). Kastellaneiphase Der 4 . Ansiedlungshorizont (zweite Hälfte des 11. Jhs) — im Teil О der Burg (Grabungsfläche IV) wurden ausschließlich eingentifte Gebäude, auf der Achse NAV - S/O placierte worden waren (Abb. 4), entdeckt. Ihre Flache betrug von 6 bis 19 m2. Die Fußböden in diesen Objekten waren aus Lehm oder aus Holz gemacht, und die Feuerstelle befand sich an der Wand, in der N/W Ecke oder in der Mitte des Gebäudes. In den Teilen S und S/W der Burg wurden ausschließlich zahlreiche ovalförmige Gruben gefunden, die sich teilweise — 50 bis 80 cm tief in der Erde befanden und deren Flächen 2 bis 5 m2 betrugen. Im Teil О der Ansiedlung außerhalb der Burg wurde die bisherige Linie der Bebauung fortgesetzt (Abb. 5a). Der 5. Ansiedlungshorizont (erste Hälfte des 12. Jhs) — in den Teilen S und W der Burg wurden ausschließlich Herdstellen gefunden. Dafür wurden im Teil E (schlecht erhaltene) Wohnhäuser mit einer Konstruktion, die der früheren ähnlich ist, entdeckt. Ihre Fläche betrug ca. 15 - 20 m2, die Fußböden waren ebenfalls aus Lehm und die Herdstellen befanden sich innerhalb der Gebäude, aber die Achse ihrer Placierung wurde geändert, und zwar zu N-S. Im Suburbium wurde neben der fortgesetzten bisherigen Linie der Bebauung auch eine neue eingeführt, und zwar mit der Richtung N-S. In derselben Zeit (in folge des Sinkens des Wasserspiegels des Sees) verschob sich die Linie der Bebauung in der Ansiedlung Richtung N - und zwar auf das Gebiet der früheren Bucht. Die Wohnhäuser, die hier erbaut wurden (sie wurden auf der Achse E-W placiert), besaßen Wände mit Blockkonstruktionen, Tennen aus Lehm, und die Herdstellen befanden sich innerhalb der Gebäude (Abb. 10, 10a). Der 6. Ansiedlungshorizont (12. Jh) — im Teil О der Burg wurden Konturen von Tennen aus Lehm mit der Placierungsrichtung N — S entdeckt, und in den Teilen S und W ausschließlich Herdstellen. Der 7. Ansiedlungshorizont (13. - 14. Jh) — die Schichten, die mit dieser Stufe verbunden sind, wurden nur innerhalb der Burg entdeckt. Hierzu zahlen einige Herdstellen und ein Fragment eines Wohnhauses (?), das sich auf dem Wall, im Teil N befindet. Beim Errechnen der Anzahl der Menschen, die die Insel Lednica bewohnt hatten, haben wir auf die Darstellung der Änderungen in ihrer zahlenmäßigen Stärke verzichtet. Dies geschah vor allem wegen des Mangels an Daten, die uns die Informationen über die Grösse der Ansiedlung in den einzelnen Phasen liefern könnten. Wir haben auch einige Varianten angenommen, als wir auf einem Ar ein oder nur eine Hälfte eines Wohnhauses, das von fünf oder sechs Personen bewohnt worden war, situiert haben. Aus unserer Errechnungen hat es sich ergeben, daß in der Burg selbst 183 bis 366 Personen haben wohnen können, und im Suburbium 1155 bis 2772.

Źródło:

Studia Lednickie; 1994, 3; 21-45
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne monety z X i XI w. w zbiorach Ossolineum
Coins of the 10th and 11th Centuries in the Collection of the Ossolinski National Institute (Ossolineum)

Autorzy:

Butent-Stefaniak, Barbara

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2089960.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Ossolineum
early medieval coinage
hoards
mennictwo wczesnośredniowieczne
skarby
Nauki Humanistyczne i Społeczne

Źródło:

Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 213-230
0043-5155

Pojawia się w:

Wiadomości Numizmatyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Wczesnosredniowieczne cmentarzysko na stanowisku Pyzdry 11
Early Medieval Burial Ground on the Archaeological Site Pyzdry 11

Autorzy:

Jagielska, Ilona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/532149.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Opis:

Early medieval inhumation burial ground on the site Pyzdry 11 was found by accident during the exploitation of gravel. In 2007 the rescue research in those parts of the site which run the most risk of immediate destruction were conducted by Muzeum Regionalne Ziemi Pyzdrskiej (The Regional Museum of Pyzdry). The cemetery location, the construction of graves and their fittings are typical of most of the early medieval burial grounds discovered in the area of Poland. Certain peculiarity was recorded however that distinguishes the studied necropolis among other cemeteries. This distinctive feature is the layout of graves which is relative to the directions of the world. Almost all the graves in the Pyzdry 11 site were oriented along the north-south axis and arranged in quite clear rows. On other examined cemeteries it was a general rule that the dead bodies had been buried along the east-west axis. The discovery of a particular meaning was the burial of a young woman with the unhealed wound in her head. Her grave was equipped with the padlock. Up till now padlocks have been associated with the original fittings of graves of the Jewish people. In the Christian burials they occurred very seldom and the earliest known example is connected with the close of the Late Middle Ages. It should be mentioned as well that the studied burial ground was located in the place of the prehistoric place of worship which most probably was intentionally not damaged and even used during the burial ceremonies (the research revealed a vessel that had been dug into the prehistoric object). Chronology of the cemetery may be initially determined to the 12th century. It must be indicated however, that the place was used to answer the sepulchral purposes in 11th century (grave with a vessel from the phase D).

Źródło:

Studia Lednickie; 2011, 10; 129-149
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne grodzisko Bojná-Valy na Słowacji. Nowe interpretacje

Autorzy:

Robak, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1900845.pdf

Data publikacji:

2021-03-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

wczesne średniowiecze
grodziska
Słowacja
Early Middle Ages
hillforts
Slovakia

Opis:

The Early Medieval hillfort Bojná-Valy in Slovakia is among the best known structures of this type in Europe. Until recently, it was attributed central functions but a new hypothesis suggests that it served as a kind of barracks.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2021, 1 (28); 36-64
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Monety odkryte w obiektach na stanowisku Giecz 10 w latach 2014-2019
The coins discovered on the Giecz site 10 in the years 2014-2019

Autorzy:

Pisula, Norbert

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2044578.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

Giecz
stanowisko Giecz 10
cmentarzysko wczesnośredniowieczne
monety wczesnośredniowieczne
Giecz 10 site
an early medieval burial ground
early medieval coins

Opis:

Podczas badań archeologicznych prowadzonych w latach 2014-2019 na stanowisku Giecz 10 natrafi ono na cmentarzysko wczesnośredniowieczne. Z odkrytych na stanowisku 385 numizmatów 16 znajdowało się w obiektach archeologicznych (w tym 14 wewczesnośredniowiecznych grobach). Celem pracy jest rozpoznanie odkrytych w obiektach monet i próba określenia chronologii cmentarzyska na podstawie ich datowania.
During archaeological research conducted in the years 2014-2019 on the Giecz site 10, an early medieval burial ground was found. 385 old coins were discovered, out of which 16 were located in archaeological sites (of which 14 are in early medieval graves). The aim of the study is to recognize the coins discovered in the features and to assess the chronology of the burial ground on the basis of their dating

Źródło:

Studia Lednickie; 2021, 20; 197-214
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne garnki radzimskie
Early medieval Radzim cooking pots

Autorzy:

Kowalczyk, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531936.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

ceramika naczyniowa
wczesne średniowiecze
Radzim
pottery
Early Middle Ages

Opis:

The article describes three early medieval vessels found on Ostrów Radzimski (Murowana Goślina municipality, Poznań county, Wielkopolskie voivodeship), including an early medieval vessel which depicts human figures, which is unique in Poland [Kostrzewski 1948]. The artefacts were moulded from pottery clay mixed with sand; then they were wholly thrown on a potter’s wheel. At the bottoms of two pots an identical pottery mark was identified. The pots are of similar size; there are horizontal engraved grooves, which become more frequent towards the top parts of the vessels. The presence of two horizontal, parallel slats, cut diagonally, is a characteristic feature. It imitates the crinkle-cut ornament. On the basis of the observed technical and technological characteristics, as well as the morphological and stylistic characteristics, it can be assumed that the vessels were made by the same potter on the same potter’s wheel [see Kowalczyk 2017c: 166]. The artefacts, despite numerous similarities, slightly differ in terms of their dimensions. This results from the manufacturing technique — moulding, and then throwing on a potter’s wheel. When the rich adornment on the vessels is taken into account, one can see the differences which stem from the potter’s unconventional treatment of the surface of the pottery. When considering the technical and technological characteristics as well as morphological and stylistic characteristics, the described vessels should be dated to the end of the 10th–11th century [see Kostrzewski 1948], maybe the D2 stage according to Wojciech Dzieduszycki [1982: 111], that is, from the 10/11th century till the fi rst half of the 11th century. They were probably used by the inhabitants of the Early Piast castle town on Ostrów Radzimski. The vessels were probably made under the influence of West Pomeranian impacts.

Źródło:

Studia Lednickie; 2019, 18; 271-281
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Omówienie: Piotr N. Kotowicz, Topory wczesnośredniowieczne z ziem polskich. Katalog źródeł, Rzeszów 2014. Collectio Archaeologica Ressoviensis, t. 30

Autorzy:

Kowalówka, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/440509.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Źródło:

Materiały Zachodniopomorskie; 2015, 11; 197-198
0076-5236

Pojawia się w:

Materiały Zachodniopomorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Uzbrojenie wczesnośredniowieczne z Pomorza Zachodniego

Autorzy:

Świątkiewicz, Piotr.

Współwytwórcy:

Nowakowski, Piotr A. Recenzja

Data publikacji:

2002

Wydawca:

Łódź

Tematy:

Broń archeologia Polska 6-15 w. recenzja

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Książka

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Grodno wczesnośredniowieczne (w świetle prac wykopaliskowych, dokonanych na Królewskim Zamku Starym w Grodnie w latach 1932 i 1933)

Autorzy:

Jodkowski, Józef.

Powiązania:

Przegląd Historyczno-Wojskowy 1934, T. 7, z. 1, S. 99-115

Data publikacji:

1934

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne miecze z Europy Środkowej i Wschodniej : dylematy archeologa i bronioznawcy

Autorzy:

Marek, Lech.

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego

Tematy:

Miecz archeologia Europa Środkowo-Wschodnia 8-12 w.

Opis:

Bibliogr. s. 130-134.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Książka

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Gieczu, stan. 10, woj. wielkopolskie - wyniki badań z lat 2014-2019
Early medieval burial ground in Giecz, site 10, Wielkopolska Voivodeship – the results of the research from the years 2014-2019

Autorzy:

Miciak, Magda
Agnew, Amanda M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2044582.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

Giecz
stan. 10
cmentarzysko wczesnośredniowieczne
wyposażenie grobowe
the early medieval burial ground
grave goods

Opis:

Artykuł prezentuje dotychczasowe wyniki badań przeprowadzonych na cmentarzysku wczesnośredniowiecznym, na stanowisku Giecz 10. W ciągu sześciu sezonów badawczych odkryto tam 133 pochówki wczesnośredniowieczne, wśród których szczególną uwagę zwracają groby z konstrukcjami drewnianymi lub w obstawie kamiennej, groby o nietypowym ułożeniu zmarłego (pozycja podkurczona na boku lub pozycja na brzuchu), groby o odmiennej orientacji oraz groby zawierające podwójne pochówki kobiet z małymi dziećmi. W większości z nich odkryto wyposażenie grobowe w postaci monet, ozdób lub przedmiotów codziennego użytku (w tym egzemplarze o unikalnym charakterze), które – wraz z analizami 14C, wykonanymi dla 7 pochówków – pozwalają określić chronologię cmentarzyska na okres od początku XI wieku (być może nawet końca X) do wieku XIII.
The article presents the results of the research conducted so far on the early medieval burial ground at site 10 in Giecz. Over six seasons of research, 133 early medieval graves have been discovered. Graves of wooden construction or encased in stone, as well as graves with an unusual arrangement (the deceased bent on the side and on the stomach), with different orientation, or double graves of women with small children draw particular attention. In the majority of graves, grave goods were found such as coins, ornaments or household items (including pieces of unique character). These finds – together with 14C analyses conducted for 7 graves – made it possible to determine the chronology of the burial ground to the period dating from the beginning of the 11th century (or even the end of the 10th century) till the 13th century.

Źródło:

Studia Lednickie; 2021, 20; 125-195
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne cmentarzysko w Gieczu, stan 4, woj. wielkopolskie. Dotychczasowe wyniki badań
Frühmittelalterliches Gräberfeld in Giecz, Fst. 4, Woj. Wielkopolskie - bisherige Untersuchungsergebnisse

Autorzy:

Indycka, Elżbieta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/532058.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Opis:

Die Fundstelle 4 in Giecz ist ein der Elemente des Siedlungskomplexes von Giecz. Sie liegt auf einer kleinen Erhöhung auf der westlichen Seite eines heute fast ganz vereisten Sees, in unmittelbarer Nähe der Burg (Giecz, Fst. 1). Diese Fundstelle umfasst ein frühmittelalterliches Skelett-Reihengräberfeld und eine Siedlung. Die ersten Arbeiten wurden auf diesem Gebiet im Jahr 1959 durchgeführt und im Jahr 1999 wiederaufgenommen. In den Grabungsflächen sind bisher insgesamt 149 Skelettgräber freigelegt, zum größten Teil mit erhaltener anatomischer Knochenanordnung. Die Spuren von größeren Vernichtungen befanden sich in den Gräbern, die fast direkt unter dem Humus gelegen waren. Alle Gräber waren in der Praxis in die Siedlungsobjekte eingegraben. Die Umrisse von Grabgruben waren in meisten Fällen unerkennbar. Wenige erkennbare Gruben waren rechteckig und hatten abgerundete Ecken. Fast alle Toten lagen in der Achse E-W, mit den Köpfen nach Westen (sporadisch mit den Köpfen nach Osten). Nur in wenigen Fällen wurde ein kleiner Unterschied in deren Lage festgestellt. Die Skelette waren in den Gräbern ausgestreckt. Sie lagen auf dem Rücken. Die Arme waren meist dem Körper entlang ausgestreckt. Die Hände lagen manchmal auf dem Becken. In den meisten Gräbern wurden die Beigaben freigelegt. Eine zahlreiche Kategorie der in den Gräbern freigelegten Funde waren die Messer, manchmal mit restlich erhaltenen Fragmenten der Messerscheiden aus organischen Stoffen, mit Beschlägen, die oft andere Gegenstände, z.B. Feuerzeug, Schleifstein oder so gen. ringförmige Nadel oder Schläfenring begleiteten. Verhältnismäßig oft werden Funde freigelegt, die mit Frauengräbern verbunden werden, d.h. die Schläfenringe, Handschmuck in Form von Glas- und Metallringen, sowie Glasperlen. Interessant ist auch die Freilegung von einigen Nadeln aus Buntmetallen oder aus Eisen, die an verschiedenen Stellen bei den Skeletten auftreten. Ein Element, das das Gräberfeld in Giecz auszeichnet, ist die Palisade, welche die Südgrenze des Gräberfeldes bestimmt. Sie wurde über die Länge von ca. 30 m freigelegt und besteht aus zwei, teilweise drei Reihen erhaltener Pfostengruben. Auf Grund von Merkmalen des Bestattungsritus, die auf dem Gräberfeld in Giecz festgestellt wurden, kann dieses Gräberfeld zur Kategorie der Objekte mit Mischcharakter gezählt werden, die in sich die Merkmale der Kirchen- und Nichtkirchenfriedhöfe verbinden. Bisherige Grundlage für die Datierung des Gräberfeldes, vor der Erarbeitung des gesamten freigelegten Fundgutes, sind die Münzen. Die Datierung dieser Münzen lässt die Nutzungszeit des Gräberfeldes mit dem Zeitraum von der Mitte des 11. Jh. bis Ende des 12. Jh. zu verbinden.

Źródło:

Studia Lednickie; 2005, 8; 175-196
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne grzebienie z Santoka
Early medieval combs from Santok

Autorzy:

Zamelska-Monczak, Kinga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/440602.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Tematy:

archeologia
gród
grzebienie
wczesne średniowiecze
Santok
archaeology
stronghold
combs
early Middle Ages

Opis:

Abstract: The collection of combs from the stronghold in Santok is a set which varies in stylistic and formal terms, including products dated from the first half of the 9th century to the 13th century. A detailed analysis of the set of combs enabled changes in comb production over several hundred years to be identified and, on the other hand, helped to examine cultural links and methods of contacts which the residents of Santok maintained during this period.

Źródło:

Materiały Zachodniopomorskie; 2015, 11; 45-92
0076-5236

Pojawia się w:

Materiały Zachodniopomorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Два раннесредневековых меча с клеймами из собрания Государственного Археологического музея в Варшаве
Dwa wczesnośredniowieczne miecze ze stemplami ze zbiorów Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie

Autorzy:

Кирпичников, Анатолий H

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/941853.pdf

Data publikacji:

2001

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Opis:

W zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, wśród wielu militariów wczesnośredniowiecznych, przechowywane są dwa miecze opatrzone stemplami. Opracowania na temat tych zabytków byty już publikowane, ale ich ponowna dokładna analiza pozwoliła na uzupełnienie dotychczasowych ustaleń. Pierwszy miecz pochodzi z Machowa, w rejonie Tarnobrzega. Jest to okaz typu H, według J. Petersena. Na głowni miecza znajduje się stempel długości 14 i szerokości 2,7 cm. Składa się on z szeregu znaków w kształcie półkoli, przypominających omegę, oraz prostokątnych „plakietek”. Podobne stemple stwierdzono na mieczach znalezionych na terenie Anglii, Niemiec, Norwegii, Finlandii i Rusi. Okaz z Machowa prawdopodobnie powstał w warsztacie nadreńskim. Datować go należy na koniec IX-X w. Drugi zabytek pochodzi z Brześcia Kujawskiego. Wydobyto go z grobu nr 71 na miejscowym cmentarzysku z XI-początku XII w., badanym przez K. Jażdżewskiego w 1936 r. Należy on do typu Z według J. Petersena. Stemple umieszczone są na obu stronach głowni. Jeden z nich to napis ULFBERHT. Świadczy to o nadreńskim pochodzeniu miecza.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2001, 23 T.1
0208-6034
2449-8300

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne grodzisko wklęsłe w Bninie koło Poznania w świetle dotychczasowych ustaleń dendrochronologicznych
Early medieval stronghold in Bnin near Poznań in the light of dendrochronology

Autorzy:

Kara, Michał
Przybył, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1024239.pdf

Data publikacji:

2018-11-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Opis:

The article presents results of dendrochronological investigations of wooden constructions of the rampart of early medieval stronghold in Bnin (current location Kómik-Bnin), of which a well preserved stone-wooden-earthen fortifications are among the best recognized in Wielkopolska. The site was excavated in the years 1961-1969. The relicts of two phases of the rampart construction discovered in so-called northern trench were dated to the end of the 12,h - beginning of the 13lh century. Based on results of dendrochronological dates of 25 samples taken in 1994, a discovered part of the rampart was constructed in two phases with a break in the year 939. The older construction was finished in 938, while the younger one in 940.

Źródło:

Folia Praehistorica Posnaniensia; 2003, 10; 255-268
0239-8524
2450-5846

Pojawia się w:

Folia Praehistorica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Projekt naukowo-badawczy „Mortui viventes obligant. Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Dziekanowicach”
A scientifi c-research project ‘Mortui viventes obligant. The early medieval burial ground in Dziekanowice’

Autorzy:

Wrzesińska, Anna
Wrzesiński, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2047080.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Źródło:

Studia Lednickie; 2021, 20; 281-285
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Kilka refleksji na temat prób rekonstrukcji wierzeń mieszkańców ziem polskich we wczesnym średniowieczu
Some Reflections on the Attempts to Reconstruct the Beliefs of the Inhabitants of the Polish Lands in the Early Middle Ages

Autorzy:

WAWRZENIUK, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1047410.pdf

Data publikacji:

2020-01-13

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

pogaństwo słowiańskie, mitologia słowiańska, wczesnośredniowieczne wierzenia, obrzędy magiczne we wczesnym średniowieczu, wczesnośredniowieczne amulety, chrystianizacja Polski
Slavic paganism, Slavic mythology, early medieval beliefs, magical rites in the early Middle Ages, early medieval amulets, Christianization of Poland

Opis:

Mimo wysiłków badaczy reprezentujących liczne dyscypliny wierzenia mieszkańców ziem polskich przed przyjęciem chrześcijaństwa w dalszym ciągu nie zostały do końca poznane. Barierą nie do pokonania jest brak rodzimych źródeł pisanych, a te którymi dysponujemy, dotyczą tylko nielicznych aspektów pogaństwa słowiańskiego, głównie Połabia i Rusi. Źródła późniejsze z kolei ganią kult bóstw domowych oraz noszenie amuletów i opisują obrzędy magiczne. Niewielką też pomocą mogą służyć dane lingwistyczne, nieco więcej informacji dostarczają wyniki badań archeologicznych. Jednym z naczelnych bogów pogańskich Słowian był bóg pioruna będący personifikacją ognia niebiańskiego. Potwierdzono archeologicznie, że kult ten sprawowany był w świątyniach (na przykład na Wolinie i we Wrocławiu) i w halach kultowych (w Lubomi i w Chodliku). Ogień czczono również jako boga słońca, a pod ziemską postacią – jako ognisko domowe. Kronikarze średniowieczni wspominali o kulcie natury, której elementy mogły pełnić również rolę sanktuariów. Otaczano kultem szczyty gór i mniejszych wzniesień, na których konstruowano rowy i wały (przykładami mogą być: Góra Ślęża, Łysa Góra, Góra Lecha w Gnieźnie, Radzikowo na Mazowszu, Mołoczki na Podlasiu i Rowokół), symboliczne pierwsze grody, które budowano na wzniesieniach (np. w Haćkach), gaje (np. w Kleczanowie), pojedyncze drzewa czy wody, w których deponowano różne przedmioty (np. w Jeziorze Żarnowieckim) oraz związane z nimi plaże i wyspy kultowe (na Ostrowiu Lednickim i Jeziorze Zarańskim). Także kamienie, szczególnie duże okazy, otaczano specjalnymi względami, czego potwierdzeniem wydają się liczne późniejsze (co prawda) zapiski etnograficzne. Dużą rolę w wierzeniach mieszkańców ziem polskich we wczesnym średniowieczu odgrywały demony domowe, przeznaczenia lub rodu oraz duchy przodków, którym składano ofiary w obrębie domostwa i dbano o ich wygodę. Potwierdzają to również badania archeologiczne. Cennych informacji o wierzeniach przedchrześcijańskich dostarczają analizy grobów i cmentarzysk ciałopalnych, a także szkieletowych, ich konstrukcje i dary składane zmarłym przez żyjących krewnych. O dokonywaniu obrzędów na cmentarzach informują znajdywane tam pozostałości ognisk czy fragmenty naczyń glinianych, a także liczne kości zwierzęce. We wczesnym średniowieczu chętnie noszono amulety wykonywane przede wszystkim z roślin, kości i kłów zwierząt, a także z innych surowców o odpowiednio dobranym kształcie. Amuletem mógł być zresztą każdy odpowiednio przystosowany przedmiot. Analizując postępy chrystianizacji w tym okresie, niektórzy badacze uważają, że w świadomości większości mieszkańców ziem polskich ukształtował się system magiczno-wierzeniowy będący połączeniem starej pogańskiej tradycji obejmującej mity o niebie, słońcu, księżycu, gwiazdach, piorunach czy demonach z religią chrześcijańską.
The beliefs of the inhabitants of the Polish lands before the Christianization have not been scrutinized yet despite the efforts of researchers representing various disciplines. A major obstacle in the research is the lack of written native sources, while those which are available relate to only a small number of issues of Slavic paganism in the Polabian Slavs’ and Kievan Rus’ territories. Later sources include criticism of the worship of household gods by the Slavs; the authors criticize their habits of amulet wearing and describe their magical rites. While the linguistic data available is not of help to the researchers, archaeological research provides more information. Among the main gods worshipped by pagan Slavs was the thunder-god, which personified heavenly fire. Archaeologists have confirmed that the cult of the thunder-god was held in temples (e.g. in Wolin and in Wrocław) and in special cult halls (e.g. in Lubomia and in Chodlik). Fire was also worshipped as the god of the sun and, in its earthly shape, through the cult of the sacred fire place. Medieval chroniclers mention nature worship, and indeed natural phenomena also served as sacred places. Mountain tops and small hills on which trenches and shafts were constructed (e.g. on Mount Ślęża, on Mount Łysa Góra, on Mount Lech in Gniezno, in Radzikowo in Mazovia, in Mołoczki in Podlachia, and in Rowokół) were venerated. Other objects of veneration were the first ‘symbolic’ strongholds (in Haćki), groves (in Kleczanów), single trees, as well as ponds and lakes where artifacts were deposited (e.g. Lake Żarnowiec). Worship of beaches and of islands was also popular (e.g. in Ostrów Lednicki and in Lake Zarańskie). Later ethnographical evidence has demonstrated that stones, in particular large ones, were also worshiped. In the early Middle Ages inhabitants of the Polish lands believed in the existence of household, destination, lineage and ancestral demons: sacrifices were offered to them and their comfort was taken care of. These facts have also been confirmed by archaeological research. An important source of information on pre-Christian beliefs in the territories in question is provided by analyses of graves (of both cremation and inhumation types): of their construction as well as of the offerings for the dead made by their living kin. In the early Middle Ages amulets made predominantly from plants, bones and tusks of animals were frequently worn. Also other materials were used for making amulets, and special shapes were preferred. Actually, any object could serve as an amulet. While analyzing the progress of Christianization in the period in question, researchers have observed that the mentality of the inhabitants of the Polish lands was largely shaped by a magical-religious system of beliefs combining the old pagan tradition, with its myths about the sky, the sun, the moon, the stars, the thunders, and the demons, with the Christian religion.

Źródło:

Ethos; 2016, 29, 3 (115); 46-65
0860-8024

Pojawia się w:

Ethos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Wybrane grodziska wczesnośredniowieczne, a kwestia turystyki na terenie województwa podkarpackiego
Selected early-medieval hillforts and the issue of tourism in Podkarpackie Voivodeship

Autorzy:

Śpiewla, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/896865.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

hillfort
early Middle Ages
Podkarpackie Voivodeship
tourist attraction

Opis:

There are about 27 early-medieval hillforts in Podkarpackie Voivodeship. Due to their good state of preservation, 16 of them could become tourist attractions. The article presents the Trzcinica hillfort as an example of a tourist product. Subsequently, its genesis, concept, and manner of implementation of the Carpathian Troy Open-Air Museum were discussed. The next step was the determination of the conditions that a site should meet to become a tourist attraction of at least regional importance. Hillforts in the following locations were discussed: Budy Głogowskie, Przeczyca, Wietrzno, and Tuligłowy. The sites were compared in terms of: location, state of preservation, and the attitude towards them of their researchers or institutions that might transform them into sites that would be as popular among tourists as the Carpathian Troy. All the analysed sites offer good conditions for potential future investments. However, the essential difference lies in the attitude of researchers, who can become involved in the creative process or remain passive. The final part of the article offers thoughts on how the analysed sites could come into existence on the tourist map of Poland.

Źródło:

Raport; 2019, 14; 83-99
2300-0511

Pojawia się w:

Raport

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne groby ciałopalne na cmentarzysku w Cedyni, stanowisko 2
The early medieval cremation cemetery in Cedynia (site 2)

Autorzy:

Porzeziński, Antoni

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/440802.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Tematy:

cmentarzysko ciałopalne
Pomorze Zachodnie
Cedynia
wczesne średniowiecze
cremation cemetery
West Pomerania
early middle age

Opis:

This article presents a formal and typological analysis of the source materials gathered from the oldest cremation cemetery in Cedynia which is generally dated from the second half of the 8th century to the second half of the 10th century.

Źródło:

Materiały Zachodniopomorskie; 2011, 8; 123-163
0076-5236

Pojawia się w:

Materiały Zachodniopomorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Archeologia Krakowa. Niektóre problemy naukowe i konserwatorskie

Autorzy:

Żaki, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/537591.pdf

Data publikacji:

1955

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

archeologiczne zabytki Krakowa
badania archeologiczne w Krakowie
stanowiska archeologiczne w Krakowie
krakowski paleolit
ślady mezolitu w Krakowie
archeologiczne strefy Krakowa
osadnictwo wczesnośredniowieczne
rodzaje ingerencji konserwatorskiej

Źródło:

Ochrona Zabytków; 1955, 4; 244-251
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne grody nad Chodelką i ich zaplecze osadnicze
Early Medieval strongholds on the Chodelka River and their settlement base

Autorzy:

Miechowicz, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2164850.pdf

Data publikacji:

2018-06-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Archeology
stronghold
Polska
Lublin voivodeship
Chodelka River Valley
Archeologia
grody
Polska
Lubelszczyzna
Kotlina Chodelska

Opis:

In the Valley of the Chodelka River (tributary of the Vistula River) located in the west part of the Lublin region, in close proximity to each other four early medieval strongholds, dated for 8–12th c. are located. The largest of them is located in the village of Chodlik, Karczmiska municipality, founded in 8th c. It is one of the largest and oldest early Slavic defensive for¬tifications in Poland. In its immediate vicinity smaller strongholds were built in 8–10th c. in Żmijowiska and Kłodnica, Wilkow municipality. The last one, most likely performing the function of a watchtower castle in Podgórze, Wilków municipality is located on a high Vistula escarpment at the mouth of the Chodelka River. The article discusses issues related to the construction and support base of stronglods in Chodelka River basin, their functions and mutual connections. An attempt was made to reconstruct the settlement transforma¬tions that took place in the region in the early Middle Ages.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2018, 2 (17); 11-41
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Microanalysis of Early Medieval Archaeological Objects Made of Silver Alloy
Mikroanaliza wczesnośredniowiecznych zabytków archeologicznych wykonanych ze stopu srebra

Autorzy:

Miśta-Jakubowska, Ewelina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/16066684.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN

Tematy:

Early Medieval silver
micro-analysis
provenance and technological study
archaeometallurgy
wczesnośredniowieczne srebro
mikroanaliza
badania proweniencji złożowej i technologicznej
archeometalurgia

Opis:

Modern archaeological research uses physico-chemical methods to answer questions beyond the scope of the conventional historian’s workshop. This applies to research on the borderline of fields, including material research into the elemental and isotopic composition of artefacts. The results of such analyses make it possible to address issues relating to the distribution of raw materials and the technology of artefact production. The paper discusses the SEM-EDS and LA-ICP-QMS micro-analysis methodology, addressing the limitations that result from the specification of techniques and the state of preservation of archaeological artefacts due to corrosion processes and conservation treatment. We present the preliminary results of technological research and provenance study of early medieval objects made of silver alloys, considered by typological group, i.e. coins, cake, and jewellery. Two hundred objects were analysed, revealing clear evidence for the use of remelted dirhams as the main source of raw material. The results of the research allowed for a material description of the phenomenon of the existence of cores in cross denarii, distinguishing two types of cores: based on copper and brass. In the case of jewellery, the research provided evidence for technological distinction, indicating the use of copper-based solders, as well as tin- and lead-based dolders, which have analogies in goldsmithing material from the Czech Republic. Recipes based on the marked composition are described in ancient sources. Silver cakes, on the other hand, can be divided into three extraction groups related to the degree of purification of the raw material. The preliminary results indicate that these objects were made of Asian dirhams and native lead, perhaps as an additive in the cupellation process.
We współczesnych badaniach zabytków archeologicznych metody fizykochemiczne wykorzystywane są w celu udzielenia odpowiedzi na pytania wykraczające poza obszar zainteresowań konwencjonalnego warsztatu historyka. Dotyczy to badań na pograniczu dziedzin, w tym badań materiałowych pozwalających na określenie składu pierwiastkowego i izotopowego zabytków. Wyniki takich analiz pozwalają na przybliżenie zagadnień dotyczących dystrybucji surowców oraz technologii wykonania zabytków. W pracy przedstawiono propozycję metodyki mikro-analizy SEM-EDS i LA-ICP-QMS uwzględniając jej ograniczenia wynikające ze specyfikacji technik, jak i stanu zachowania zabytków będącego efektem procesów korozyjnych i złej konserwacji. Przedstawiono wstępne wyniki badań technologicznych i proweniencji wczesnośredniowiecznych zabytków wykonanych ze stopów srebra uwzględniając podział na grupy typologiczne to jest monety, placki srebrne i ozdoby. W sumie analizie poddano 200 obiektów wskazując jako główne źródło surowca przetop z dirhamów. Wyniki badań pozwoliły na materiałowy opis zjawiska istnienia rdzeni w denarach krzyżowych wyróżniając dwa rodzaje rdzeni: na bazie miedzi i mosiądzu. W przypadku ozdób umożliwiły ich rozróżnienie technologiczne wskazując na użycie lutowania opartego o związki miedzi ale też cyny i ołowiu, co ma swoje analogie w materiale złotniczym z terenu Czech. Receptury bazujące na oznaczonym składzie są opisane w źródłach antycznych. Placki srebrne natomiast można podzielić na trzy grupy ekstrakcyjne związane ze stopniem oczyszczenia kruszcu. Wstępne wyniki wskazują, iż obiekty te zostały wykonane z kruszczu azjatyckiego przy udziale ołowiu rodzimego, być może jako dodatku w procesie kupelacji.

Źródło:

Wiadomości Numizmatyczne; 2022, 66; 111-139
0043-5155

Pojawia się w:

Wiadomości Numizmatyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Datowanie najstarszych denarów krzyżowych (Gumowski CNP Typ I)
Zur Datierung der ältesten Kreuzpfennige/Hochrandpfennige (Gumowski CNP Typ I)

Autorzy:

Ilisch, Peter

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2089973.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Early Medieval German Coinage
Sachsenpfennige
Hochrandpfennige
Kreuzpfennige
cross deniers
anonymous Coins
wczesnośredniowieczne mennictwo niemieckie
krzyżówki
monety anonimowe
Nauki Humanistyczne i Społeczne

Źródło:

Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 93-107
0043-5155

Pojawia się w:

Wiadomości Numizmatyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Nowy element układanki. Wczesnośredniowieczne grodzisko w Bornitach koło Pieniężna.
A new piece of a puzzle . The early medieval stronghold in Bornity near Pieniężno

Autorzy:

Wadyl, Sławomir
Martyka, Kacper

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1037878.pdf

Data publikacji:

2019-12-31

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Viking age
Bornity
Janów Pomorski
Truso
dirhams
Perm/Glazov ring
means of exchange

Opis:

In 2016, new remains of a stronghold in Northeastern Poland (Bornity, district Braniewo) was discovered. In a small area near Kierpajny Wielkie village, a quarter of an early Abbāsid dirham, a bronze spur, and a piece of ring of the Perm/Glazow/Duesminde type were found. Subsequent survey and excavations brought about interesting results. An analysis of the artefacts and the results of radiocarbon dating of charred wood used in the rampart construction indicate that the site was used in the late 9th and the first quarter of the 10th century. At this stage of explorations, it should be stated that the site is a significant venue on the settlement map of the 9th and early 10th centuries. Both the artefacts and the context allow to link them with the influence of the Janów Pomorski/Truso emporium.

Źródło:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2019, 60; 75-93
0080-9993

Pojawia się w:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Gdzie pochowano mieszkańców grodu w Grzybowie?
Where were the inhabitants of the Grzybowo stronghold buried?

Autorzy:

Wrzesińska, Anna
Wrzesiński, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2176153.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

Grzybowo gród
stan. 1
wczesnośredniowieczne groby szkieletowe
chronologia
analiza antropologiczna
Grzybowo stronghold
site 1
early medieval skeletal graves
chronology
anthropological analysis

Opis:

Artykuł prezentuje wyniki badań kości ludzkich pochodzących z trzech grobów szkieletowych wkopanych we wczesnośredniowieczne nawarstwienia północnej partii majdanu grodu w Grzybowie oraz analizę luźnego materiału kostnego z warstw zasypiskowych. Są to pierwsze pochówki szkieletowe, jakie odsłonięto i udokumentowano na grodzie. Analizowane szczątki należały do osób dorosłych obu płci oraz dzieci – w tym płodu i noworodka. W sezonie wykopaliskowym w 2018 roku odsłonięto dwa groby szkieletowe orientowane na osi E-W. W większej jamie grobowej spoczywały szczątki osoby dorosłej (grób nr 1/2018), w mniejszej – pochówek dziecka (grób nr 2/2018). W sezonie 2019 roku odsłonięto kolejny grób orientowany wzdłuż osi E-W (grób nr 1/2019), gdzie w jamie spoczywał kompletny szkielet osobnika dorosłego, u którego, przy kości udowej prawej i w zasypisku grobu, odsłonięto kości szkieletu dziecka. Materiał szkieletowy wydatowano metodą radiowęglową 14C na wiek XII/XIII.
The article presents the results of a study of human bones from three skeletal graves buried in the early medieval stratification of the northern part of the maidan of the Grzybowo stronghold, as well as an analysis of loose bone material from backfill layers. These are the first skeletal burials to be exposed and documented in the stronghold. The analysed remains belonged to adults of both sexes and to children – including a foetus and a newborn. The 2018 excavation season uncovered two skeletal graves oriented on the E-W axis. In the larger grave pit was situated the burial of an adult individual (grave no. 1/2018), and in the smaller one the burial of a child (grave no. 2/2018). In the 2019 season, another grave oriented along the E-W axis was uncovered (grave no. 1/2019) where the pit contained the complete skeleton of an adult and the bones of a child’s skeleton which were exposed near the right femur and in the grave fill. The skeletal material was dated by the 14C radiocarbon method to the 12th/18th centuries, respectively.

Źródło:

Studia Lednickie; 2022, 21; 239-274
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Przełom antypozytywistyczny i strukturalizm w Mitologii Słowian Aleksandra Gieysztora

Autorzy:

Modzelewski, Karol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1900605.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

wczesnośredniowieczna Słowiańszczyzna
religia Słowian
mitologia Słowian
Piastowie
dziejopisarstwo wczesnośredniowieczne
Aleksander Gieysztor (1916-1999)
early medieval Slavs
religion of the Slavs
mythology of the Slavs
Piasts
early medieval chronicle writing

Opis:

The first part of the article is devoted to a discussion of Aleksander Gieysztor’s research on the religion and mythology of the Slavs. It discusses the sources of his inspiration (among others the works of Georges Dumézil on the original beliefs and mythology of the Indo-European peoples, the Romans and the Germans; the Parisian ‘Annales’ school) and the achieved results, e.g., the reconstruction of the pantheon of the original Slavic deities. In the second part of the paper, the author reinterprets Gallus Anonymous’ account of the founding of the Piast dynasty.

Źródło:

Historia Slavorum Occidentis; 2021, 3 (30); 278-297
2084-1213

Pojawia się w:

Historia Slavorum Occidentis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne grodzisko w Dusinie, pow. gostyński, woj. wielkopolskie w świetle ponownej analizy archeologicznej
Early medieval stronghold in Dusina, Gostyń Commune, Greater Poland Voivodeship in the light of new archeological analysis

Autorzy:

Mizerka, Jagoda

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2044191.pdf

Data publikacji:

2021-12-30

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

city
early Middle Ages
chronology
millennium research
Greater Poland
stronghold

Opis:

The article presents the results of another archaeological analysis carried out on materials from an early medieval settlement in Dusina in southern Greater Poland. The data obtained during the excavations, during the millennium research, prompted the recognition of the settlement as the oldest motte-type object in Poland. During the verification of the old findings, the ceramic material and the stratigraphic situation were re-analyzed, radiocarbon dating was made, and historical and cartographic data were used to confirm the chronology of the stronghold as well as the course of events that led to severe damage and disturbance of the original appearance of the stronghold. A contour plan and a model of the terrain were also prepared.

Źródło:

Folia Praehistorica Posnaniensia; 2021, 26; 171-226
0239-8524
2450-5846

Pojawia się w:

Folia Praehistorica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Prząsławiu, gm. Jędrzejów, woj. świętokrzyskie, stanowisko 1 (AZP 90-59/1)
An early medieval burial ground in Prząsław, Jędrzejów Commune, Świętokrzyskie Voivodeship, site 1 (AZP 90-59/1)

Autorzy:

Nowaczyk, Krzysztof
Nowaczyk, Lubomiła

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/896826.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

Early Middle Ages
burial ground
Jędrzejów ring road

Opis:

The article presents the results of archaeological research carried out in Przęsław in 2012 in relation to the construction of Jedrzejów ring road. Archaeologists discovered 50 skeletal graves, dated to the early Middle Ages. The burial ground in Prząsław was in use from the mid-11th century to the mid-12th century.

Źródło:

Raport; 2017, 12; 97-122
2300-0511

Pojawia się w:

Raport

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne i nowożytne cmentarzysko w Pniu, red. Dariusz Poliński, Toruń 2020, ss. 487, il. (Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Jagielloński Instytut Wydawniczy, Europejska Fundacja „Pamięć i Dziedzictwo”)

Autorzy:

Żychlińska, Justyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/53429838.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Źródło:

Tabularium Historiae; 2022, 11; 209-224
2543-8433

Pojawia się w:

Tabularium Historiae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Relikty wczesnośredniowieczne odkryte przy ulicy Batalionów Chłopskich w Wiślicy
VESTIGES DU HAUT MOYEN-AGE DECOUVERTS A WIŚLICA (RUE BATALIONÓW CHŁOPSKICH)

Autorzy:

Penkala, Barbara
Weber-Kozińska, Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/538147.pdf

Data publikacji:

1967

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

prace archeologiczne w Wiślicy
odkrycia na ul. Batalionów Chłopskich w Wiślicy
kaplica grobowa w Wiślicy
zabezpieczenia reliktów
właściwa ekspozycja reliktów

Opis:

L’article donne successivement dans l’ordre chronologique la description des trois ensembles historiques du haut moyen-âge découverts à Wiślica à l’emplacement cité en marge. L’article relate les divers types des matériaux de pierre qui ont servi à la construction des murs, il parle de leur résistance aux influences des facteurs atmosphériques ainsi que des raisons de leur dégradation. On y a touché aussi aux problèmes de l’exposition et de la protection des vestiges trouvés contre les destructions qui les menacent au futur. Les auteurs de l’article ont soumis à la discussion des propositions basées sur des observations de longue durée et sur des recherches effectuées dans le domaine considéré.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 1967, 1; 44-52
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Skarby wielkopolskie z początków państwa polskiego
Greater Poland’s Hoards from the Beginnings of the Polish State

Autorzy:

Kurnatowska, Zofia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/531926.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

skarby wczesnośredniowieczne
znalezisko gromadne
początki państwa polskiego
kontakty handlowe
szlaki dalekosiężne
early medieval hoards
multiple finds
beginnings of the Polish state
trade relations
long-distance routes

Opis:

In the 9th–11th c., hoards consisting of silver coins and ornaments chiefly occured in the Baltic zone and they are a kind of distinguishing mark of this zone against the background of other European countries. These hoards present archaeological sources which allow for the examination of various aspects of the culture and civilisation of those days. In the territory of northern Poland, especially in Pomerania, there are known hoards which are dated to as early as the 9th c., or even the 8th/9th centuries. On the other hand, in the territory of later Greater Poland, hoards mainly appear in the first half of the 10th c. They become more widespread in the second half of the 10th and in the 11th c. These hoards can be roughly divided into so-called dirham hoards and somewhat later ones, which contain Western coins. The map of the distribution of early medieval hoards in Greater Poland shows an evident concentration of such finds in the hinterland of the most important centres of the arising state of the Piasts—in the vicinity of strongholds in Giecz, Gniezno and Poznań, as well as in the hinterland of Ostrów Lednicki and Kruszwica. There are various hypotheses in scholarly literature which attempt at explaining this phenomenon. The distribution of hoards was related to the trade routes of those days. The relation of the hoards to a defined group of contemporary society was also pointed out. At that time, a group of magnates in the entourage of the duke was in the process of formation. These magnates lived in the neighbourhood of the especially significant centres of the arising state and they were believed to actively participate in the exchange of goods, especially long-distance ones. Another issue is the reason behind the deposition of hoards in the ground. Comparative studies incline the researcher to assume that artefacts made from precious metals which were deposited in the earliest of Great Poland’s hoards may have come from ceremonial exchange, or, more precisely, from gifts granted by the ruler to his men. However, another possibility must also be taken into consideration. The person who deposited the hoard was not doing this in order to temporarily secure it and to be able to extract and use it at some later time. Rather, in contrast to this, the deposition of the hoard had a completely different meaning: a non-economic and non-prestige one. It could be assumed that the deposition of the hoard was (at least in some cases) related to magical or cult activities. Such practices have been well-known since Antiquity.

Źródło:

Studia Lednickie; 2014, 13; 19-26
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

(Rec.) Bartłomiej Gruszka (red.), Wczesnośredniowieczny gród w Połupinie, stan. 2. Nowe analizy i interpretacje źródeł archeologicznych i przyrodniczych (= Monografie wczesnośredniowieczne 2). Zielona Góra: Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej w Zielonej Górze 2016, 335 stron, 209 rycin, 3 fotografie, 4 wykresy i 48 tabel

Autorzy:

Śpiewla, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/896790.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

Recenzja

Opis:

Recenzja

Źródło:

Raport; 2019, 14; 200-204
2300-0511

Pojawia się w:

Raport

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Rekonstrukcja ewolucji układu przestrzennego średniowiecznego miasta i portu Szczecin
Reconstruction of the spatial evolution of the medieval city and port of Szczecin

Autorzy:

Krośnicka, K. A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/294053.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Tematy:

Szczecin
miasto wczesnośredniowieczne
port wczesnośredniowieczny
dynamika rozwoju miasta
miasta wielokrotne
early medieval city
early medieval port
dynamics of urban growth
multiple cities

Opis:

Praca rekonstruuje ewolucję układu osadniczego Szczecina w okresie od połowy VIII w. do początku XIV w., w oparciu o interpretację dostępnej literatury naukowej dotyczącej historii i archeologii Szczecina oraz metodę analizy planistycznej. Bardzo istotnym elementem opisu struktury urbanistycznej wczesnośredniowiecznego Szczecina było określenie roli i położenia portu. W wyniku analizy zmian układu przestrzennego miasta w omawianym okresie wyłoniono sześć kolejnych etapów jego rozwoju: 1. Osada otwarta na Wzgórzu Zamkowym i jej przystań (2. poł. VIII w.– 2. poł. IX w.), 2. Gród i przystań grodu (2. poł. IX w.–2. poł. X w.), 3. Wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy: gród, podgrodzie i port podgrodzia (2. poł. X w.–poł. XII w.), 4. Ośrodek wczesnomiejski: gród, podgrodzie słowiańskie i port podgrodzia, podgrodzie niemieckie i Havening, osady otwarte (2. poł. XII w.–koniec 1. ćw. XIII w.), 5. Średniowieczne miasto podwójne: „dolne miasto”, „górne miasto” (koniec 1. ćw. XIII w.–8. dekada XIII w.), 6. Proces wykształcania się miasta średniowiecznego (8. dekada XIII w.–koniec 1. ćw. XIV w.). Rozwój Szczecina w okresie wczesnośredniowiecznym i średniowiecznym odbywał się skokowo, poprzez przyłączanie kolejnych, autonomicznych funkcjonalnie i zorganizowanych przestrzennie osad. Tak przebiegający proces wzrostu miasta, polegający na istnieniu miast „podwójnych i wielokrotnych”, stanowić może ciekawą alternatywę dla rozwoju współczesnych aglomeracji, borykających się na co dzień ze zjawiskiem „urban sprawl”. Przedstawiona koncepcja w wielu miejscach bazuje na przypuszczeniach wynikających z logiki procesów osiedleńczych znanych z urbanistyki. Dlatego też do chwili zweryfikowania jej za pomocą nowych dowodów archeologicznych należy ją traktować jako hipotezę badawczą.
The paper reconstructs the evolution of the urban growth of Szczecin between half of the 8th century and the beginning of the 14th century, basing on the interpretation of the available scientific literature on history and archeology of Szczecin, and on the method of planning analysis. A very important element of the description of urban structure of the early medieval Szczecin was a determination of the role and location of the port. The analysis of changes in the spatial layout of the city in the mentioned period allowed us to define the six successive stages of its development: 1. The open settlement on the Castle Hill and its’ haven (the 2nd half of the 8th century–the 2nd half of the 9th century), 2. The gord and its haven (the 2nd half of the 9th century–the 2nd half of the 10th century), 3. The early medieval urban complex: the gord, the slavic borough and its port (the 2nd half of the 10th century–half of the 12th century), 4. Townlike urban complex: the gord, the slavic borough and its port, German borough and its port Havening, open settlements (the 2nd half of the 12th century–the end of the first quarter of the 13th century), 5. The double city: “Lower town”, and “Upper town” (the end of the first quarter of the 13th century–the 8th decade of the 13th century), 6. The formation of the medieval city (8th decade of the 13th century–the end of the first quarter of the 14th century). The early medieval Szczecin was not growing simply in a linear manner, but it was developing in a stepwise manner, by attaching new, already spatially organized settlements. Such a model of an urban growth, consisting of the existence of “double” or even “multiple” cities, can be an interesting alternative for the development of contemporary urban areas, which are struggling with the phenomenon of “urban sprawl”. The presented concept is basing in many places on assumptions, resulting from logic of the settlement process, known from urban planning theory. Therefore, this work should be regarded as a research hypothesis, until finding new archaeological evidences will give a chance for its verification.

Źródło:

Architectus; 2016, 4 (48); 3-22
1429-7507
2084-5227

Pojawia się w:

Architectus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Badania nad wczesnośredniowiecznymi zaprawami występującymi w posadzkach zabytkowych reliktów w Wiślicy
INVESTIGATIONS OF^EARLY MEDIEVAL MORTARS IN FLOORINGS FOUND IN MONUMENTAL RELICS AT WIŚLICA

Autorzy:

Ciach, Teresa Danuta
Osler, Stanisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/539576.pdf

Data publikacji:

1970

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

Wiślica
wczesnośredniowieczne zaprawy w Wiślicy
posadzki reliktów w Wiślicy
badania mikroskopowe
badania makroskopowe
posadzka ornamentowana
analiza termoróżnicowa

Opis:

The author presents the results o f investigations conducted on the courtyard floorings which have recently been discovered by Dr. Z. Wartołowska within an early medieval group of relics in the „Castle” area at Wiślica. Two fragments of the courtyard flooring have been discovered; one of them having th e thickness of about 12 cm, composed of fiv e different layers, and the other having the thickness of 9 cm, consisting o f four layers. The microscopic examinations, and both chemical and chemical-and-physical investigations have shown that in the earlier discovered fragment its first, i.e. the bottom layer consists o f a lime-and-sand mixture, the second and the third of gypsum whereas the fourth of lime-and-gypsum mixture, and the fifth, the top one, of gypsum alone. As the fillers in mortars present in the second to fifth layers were used m ixtures of different proportions containing the crushed gypsum stone, quartz sand and the fine organogenic lime chippings. In addition, in those mortars were present 2 to 5 per cent admixtures of pottery fragments, feldspar grains and also the fine-grained coal. Layers in the second fragment basically correspond to those characteristic for the first one with this only exception that the lime and lime-and-gypsum layers are absent. One from among the samples taken exhibited high crushing strength (amounting to 171— 211 kG/cm2) and a relatively high abrasion resistance (0,46 cm) thus evidencing its perfect state of preservation after good many centuries that passed since their production. On the basis of results obtained the ancient recipes could be reconstituted enabling the preparation of new samples and providing the possibility to subject them to the crushing strength tests. The high values obtained as result o f the above investigations and tests point to the perfect mastering of technology used for preparing of anhydrous gypsum mortars possessed by their makers in the early medieval period.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 1970, 3; 197-209
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Osadnictwo wczesnośredniowieczne i z okresu nowożytnego na stanowisku nr 4 w Zambrzycach Starych, gm. Rutki, woj. podlaskie
Early medieval and post-medieval settlement at site no. 4 in Zambrzyce Stare, Rutki Commune, Podlaskie Voivodeship

Autorzy:

Trzeciecki, Maciej
Affelski, Jakub

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/896881.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

Early Middle Ages
post-medieval period
settlement
ceramics

Opis:

The article presents the analysis of two settlement phases discovered at a site in Zambrzyce Stare in relation to the construction of the S-8 road. The authors present settlement relics from the early Middle Ages (12th century) and the post-medieval period (15th-17th centuries).

Źródło:

Raport; 2017, 12; 169-197
2300-0511

Pojawia się w:

Raport

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne groty strzał z poroża i kości
Early medieval antler and bone arrowheads

Autorzy:

Mitelsztet, Szymon

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28407569.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Bone and antler
arrowheads
Early Middle Ages
Piast State

Opis:

The text aims to draw attention to the issue of early medieval antler and bone arrowheads, rarely discussed in historiography. Tracing the history of research and bringing closer the opinions of individual researchers shows how the interpretations of these monuments in archaeological literature have changed over the years. The text discusses and characterizes the findings of arrowheads from the territory ruled by the Piast Dynasty together with an attempt to divide them into types according to thetypology of A. F. Medvedev for finds from the territory of ancient Rus. These issues are only an introduction to further research in this field.

Źródło:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim; 2023, 64; 243-274
0080-9993

Pojawia się w:

Slavia Antiqua: rocznik poświęcony starożytnościom słowiańskim

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Pochodzenie mieszkańców grodu w Grzybowie (Wielkopolska) na podstawie badań izotopów strontu
The origin of the inhabitants of the gord in Grzybowo (Wielkopolska) based on strontium isotope studies

Autorzy:

Bełka, Zdzisław
Wrzesińska, Anna
Wrzesiński, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2176152.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

Grzybowo
środkowa Polska
early medieval graves
origin of human individuals
central Poland
groby wczesnośredniowieczne
pochodzenie ludzi

Opis:

Artykuł prezentuje wyniki badań składu izotopowego strontu kości z trzech grobów szkieletowych odsłoniętych w latach 2018-2019 podczas badań grodziska w Grzybowie. Materiał badawczy stanowiły zęby ludzkie i zwierzęce, dla których określono skład izotopowy strontu 87Sr/86Sr. Sygnatury izotopowe zbadanych zębów trzonowych kobiety i mężczyzny z Grzybowa mieszczą się w wąskim zakresie pomiędzy 0,7116 a 0,7121 i są typowe dla osób zamieszkujących obszary Polski, na których odsłaniają się czwartorzędowe osady polodowcowe.
The article presents the results of a study of the strontium isotope composition of bones from three skeletal graves uncovered during the 2018-2019 survey of the Grzybowo settlement. The study material consisted of human and animal teeth, for which the isotopic composition of strontium 87Sr/86Sr was determined. The isotopic signatures of the examined molar teeth of a woman and a man from Grzybowo fall within a narrow range between 0.7116 and 0.7121 and are typical of people inhabiting the territory of Poland.

Źródło:

Studia Lednickie; 2022, 21; 275-283
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Wczesnośredniowieczne rybołówstwo mieszkańców Ostrowa Lednickiego na podstawie materiałów z badań podwodnych
Early medieval fishery of the inhabitants at Ostrów Lednicki based on underwater survey materials

Autorzy:

Popek, Mateusz
Mosakowski, Szymon
Baranowski, Kacper
Ostrowski, MIchał
Lewek, Konrad

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2176161.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

rybołówstwo
wczesne średniowiecze
Ostrów Lednicki
archeologia
podwodna
fishery
early Middle Ages
underwater archaeology

Opis:

Połów ryb był jednym z powszechnych sposobów pozyskiwania pożywienia we wczesnym średniowieczu. Znaczenie tego pokarmu rosło wraz z upowszechnianiem się chrześcijaństwa i wymogiem przestrzegania postów. Stąd także w przypadku mieszkańców Ostrowa Lednickiego rybołówstwo musiało być powszechną i codzienną praktyką zdobywania pożywienia. Dzięki wieloletnim podwodnym badaniom archeologicznym prowadzonym w jeziorze pozyskano zbiór ponad 30 przedmiotów identyfikowanych jako narzędzia związane z rybołówstwem. Natomiast analiza szczątków kostnych znalezionych podczas badań lądowych dała możliwość rekonstrukcji składu gatunkowego ryb i preferencji kulinarnych mieszkańców Ostrowa Lednickiego we wczesnym średniowieczu. Pozwala to, w oparciu o dane z obydwu obszarów badań, rekonstruować ów ważny fragment życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców okolic jeziora Lednica, jakim było rybołówstwo.
Fishery was one of the common ways of obtaining food in the early Middle Ages. The importance of this element grew along with the spread of Christianity and the requirement to observe fasts. This way of obtaining food must have been common for the inhabitants of Ostrów Lednicki as well. A collection of more than 30 objects identified as fishing equipment was obtained through years of underwater archaeological research. The analysis of skeletal remains found during land surveys has provided an opportunity to reconstruct the composition of fish species and culinary preferences of the inhabitants of Ostrów Lednicki in the early Middle Ages. By combining these two types of sources, it is possible to reconstruct that part of the life of early medieval people which was made up of fishery.

Źródło:

Studia Lednickie; 2022, 21; 31-56
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Jeden z dziesięciu. Pomorskie kontyngenty dla Krzywoustego według relacji Herborda
One in Ten. Pomeranian Contingents for Bolesław Iii Krzywousty (Wrymouth) According to Herbord’s Account

Autorzy:

Babij, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1591106.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

early medieval Pomerania
military organization
select levy
expeditionary levy
hagiography
wczesnośredniowieczne Pomorze
organizacja sił zbrojnych
wybranieckie pospolite ruszenie
ekspedycyjne pospolite ruszenie
hagiografia

Opis:

Artykuł traktuje o interpretacji relacji Herborda, w którym autor jednego z żywotów św. Ottona opisał wymiar kontyngentów wojskowych, jakie Pomorzanie mieli dostarczać Bolesławowi III. Istnieją trzy zasadnicze interpretacje tego przekazu. Pierwsza oparta jest na rozumieniu sformułowania patres familias jako warstwy możnych. Zgodnie z drugą byli oni grupą niewolnych wojowników wyspecjalizowanych w wyprawach łupieżczych. Zdaniem autora najwłaściwsze będzie jednak dosłowne rozumienie tekstu Herborda. Wymiar pomorskich kontyngentów najczęściej porównywano z realiami monarchii karolińskiej i ottońskiej. Warto odnieść się też do materiału porównawczego z obszaru Danii i Połabia. Duńska organizacja sił zbrojnych znała ekspedycyjne pospolite ruszenie o charakterze morskim. Słowianie Połabscy również mobilizowali oddziały na zasadzie terytorialnej, jednak nie wiadomo, czy było to wybranieckie pospolite ruszenie tak samo jak na Pomorzu. Liczba 1/10 wydaje się prawdopodobna, jednak należy pamiętać, że Herbord był hagiografem i bardziej zależało mu na symbolicznym znaczeniu liczb niż ich dokładności.
This article covers the interpretation of Herbord’s account, in which the author describes the size of the military contingents which the Pomeranians were supposed to provide to Bolesław III. There are three main interpretations of this source. The first one relies on understanding “patres familias” as the upper class or magnates. The second interprets the same phrase as a group of slave warriors specialised in raids. According to the author of this article, the literary interpretation is the most appropriate one. The size of the Pomeranian contingents was most commonly compared to the reality of Carolingian and Ottonian monarchy. One may also use comparable sources from Denmark and Polabia. The Danish military organisation included maritime expeditionary levy. The Polabian Slavs mobilised their troops based on territorial rules but it is not certain whether they were select levy as in Pomerania. The one in ten ratio seems to be probable but it should be noted that Herbord was a hagiographer and wanted to emphasize the symbolic meaning of the numbers rather than their accuracy.

Źródło:

Przegląd Zachodniopomorski; 2017, 2; 43-66
0552-4245
2353-3021

Pojawia się w:

Przegląd Zachodniopomorski

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Opracowanie antropologiczne szczątków ludzkich z wczesnośredniowiecznego cmentarzyska rzędowego w Gołuniu, stan. 23/24, woj. wielkopolskie
An Anthropological Analysis of Human Remains from the Early Medieval Row Cemetery in Gołuń, Site 23/24, the Wielkopolskie Voivodeship

Autorzy:

Wrzesińska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/532438.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

Gołuń
cmentarzysko wczesnośredniowieczne
rzędowe
osteologia
paleopatologia
paleodemografia
Early Medieval cemetery
row cemetery
osteology
palaeopathology
palaeodemography

Opis:

The Early Medieval cemetery in Gołuń is archaeologically dated to the period from the end of the 10th c. to the mid-11th c. (Małgorzata Talarczyk-Andrałojć in this volume). The span of use of the cemetery was about 50 years. In the nearest neighbourhood there is no other uncovered and examined cemetery from this period. Only in the second half of the 11th c. did two cemeteries in a close vicinity commence to exist next to each other — Dziekanowice Site 2 and Dziekanowice Site 22. Both are situated on the eastern coast of Lake Lednica (to the north, c. 10 km from Gołuń). The anthropological analysis first of all concerned the age and sex assessment (of adult individuals) (Table 1), the structure of deaths for the examined cemetery (Table 2) and the reconstruction of intravital body height, done individually for each adult individual (Table 5; Table 6). Based on measurements of the long bones of the upper and lower limbs, the average intravital body height of the examined individuals was reconstructed. It was found that the inhumation burials and stray human bones belong to no less than 54 individuals. The bones of 5 individuals were found in 2007, while the bones of another 49 individuals were discovered in 2011 (Table 1). The group of children’s burials was composed of 10 skeletons (or skeleton fragments). Among these, 7 died at the age of Infans I, while three — at the age of Infans II (for one individual the age was assessed as 13–15 years, i.e., the end of Infans II and the beginning of Juvenis). 4 burials were classified as juvenile persons (the age of Juvenis): 3 of these were female burials and 1 was a male burial. 13 individuals died at the age of Adultus: 3 females and 10 males. Yet another burial was that of a woman who died at the age of Adultus–Maturus. 13 individuals died at the age of Maturus: 4 females and 9 males. One man died at the age of Maturus–Senilis. 7 persons: 3 females and 4 males died at the age of Senilis. Gender was assessed for 39 adult or juvenile individuals. 14 female individuals and 25 male individuals were isolated. For 5 individuals their age was assessed as “Adult” (Table 2). The state of health of the examined group can be assessed, with some approximation, on the basis of the changes which have come into existence in the bones [Gładykowska-Rzeczycka, Sokół 2000]. In the group of analysed skeletons, lesions of disease were found within 34 skeletons (Table 1), more often in male than female ones (22:10). Two skeletons with recorded lesions of disease belonged to children (Table 1). The bone material was measured using the anthropometric technique. Individual results for each person are offered in the Tables. A poor state of preservation of the bone material rendered most measurements impossible. The obtained results of intravital body height, separately for women and men, were compared with data for various Early Medieval skeleton series from the territory of Poland. The average height of female individuals (157.9 cm) and male individuals (169.3 cm) buried in the cemetery in Gołuń displays the greatest similarity to a series from Dziekanowice 2 (women 157.0 cm, men 170.1 cm) [Henneberg, Puch 1989: Table 7, p. 153]. We can assume that the group buried in the cemetery in Gołuń was remarkable for their considerable body heights. These values are higher than the average value of this trait in the Early Middle Ages in Poland (men — 165.7 cm, women — 153.6 cm) [Stolarczyk, Lorkiewicz 1993]. Thus, the body height of individuals from this population was above the average in this period. Thanks to the detailed anthropological analysis of the examined bone remains, it was possible to carry out a reconstruction of mortality processes in the group from Gołuń. The distribution of mortality of the examined group (Table 9) diverged from the mortality model which is typical for prehistoric populations [Henneberg, Strzałko 1975; Piontek 1979]. What is absent are evenly distributed frequencies of mortality of the adult individuals, and the frequency of mortality of children too is low (18.5%). If one assumes, however, that this is a reflection of the actual mortality conditions in the examined group, it would be necessary to state that the group from Gołyń does not significantly differ from other groups from the territory of Poland in terms of their biological condition. Differences in values of individual measures, i.e., the percentage of individuals who lived until the age of x (lx), the probability of death (qx), and the average further continuation of life of an individual at the age of x (eo x) (Table 9 and 11), confirm the observations of Janusz Piontek [1979] on the considerable diversification of biological conditions of local groups in historical periods. The anthropological analysis of even such a small and poorly preserved group can be a valuable contribution to the reconstruction of the structure and the age of the dead and the reconstruction of the biostructure of this population. Based on the nature of the changes, we are able to say that in spite of the fact that in a majority of cases the dead suffered from childhood diseases related to periodical malnutrition, they belonged to a “wealthy” group, whose living conditions were at least good. The adult population rather suffered from diseases progressing with age than from too onerous physical labour.

Źródło:

Studia Lednickie; 2015, 14; 177-237
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Wczesnopiastowskie cmentarzysko rzędowe w Gołuniu, gm. Pobiedziska, woj. wielkopolskie
The Early Medieval Row Cemetery in Gołuń, the Pobiedziska Commune, the Wielkopolskie Voivodeship

Autorzy:

Andrałojć, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/532639.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

Tematy:

Gołuń
cmentarzysko rzędowe
cmentarzysko wczesnośredniowieczne
cmentarzysko wczesnopiastowskie groby wojowników
topór typu M
paciorki mozaikowe
row cemetery
Early Medieval cemetery
Early Piast cemetery
warrior graves
Type M axe
mosaic beads

Opis:

This work discusses the results of rescue excavations in the Early Medieval row cemetery in Gołuń, the Pobiedziska Commune. 17 ares were examined, out of which the necropolis took up the area of 13.21 ares. Prehistoric and Late Medieval finds were also recorded in the cemetery. The cemetery in Gołuń is situated in the Gniezno Lake District, in an area which is pretty diversified with regard to its hypsometry. There are a few more prominent rises of terrain, and one of these, located near a small watercourse, was occupied by the examined necropolis (Fig. 1). All immovable features and finds related to the cemetery were discussed in detail in the catalogue. The catalogue is divided into two principal parts — one of which contains descriptions of graves, including those preserved in situ and destroyed, while the other iscusses the remaining features found within the necropolis: empty grave pits and bonfires. All the graves contained inhumation burials and the dead were buried directly at the bottom of grave pits (perhaps in one case the body was covered with bog soil). 42 graves in situ containing one burial in each were discovered. Further discoveries included 1 grave with the remains of 2 persons as well as bones belonging to 10 individuals, which came from destroyed graves. Almost all out of the 44 burials which were not destroyed were located along the E–W axis or with some deviation to the N and S from it, according to the alignment of the grave pits. The arrangement of skeletons from two graves (24 and 38) which are aligned along the N–E axis is at variance with this principle. Furthermore, these two graves disturb the row arrangement of the cemetery. On the other hand, one can see some sort of regularity for the cemetery in Gołuń, as women were deposited with their heads to the west and men — with their heads to the east. The anthropological analysis demonstrates that most of the dead were men (26 persons — c. 48%), while the women were buried in 14 graves (nearly 26%). Persons whose sex was not assessed constituted about 26% altogether, including children. The nature of the grave inventories (recorded in c. 61.5% of graves) and the co-occurrence of given funds were analysed (Tables 1–2). Deformations of bone materials (e.g., a successful skull trepanation was recorded) as well as the stratigraphy of this basically single-layer cemetery are also discussed. In the work an analysis of all the portable finds discovered in the cemetery was carried out. 3 groups of finds were isolated: artefacts and tools of daily use (knives — 17 items in the graves and 1 in a secondary deposit; a bronze fitting of a leather knife sheath, vessels — 4 in the graves, 1 in the top of an empty grave pit, 1 in a secondary deposit; 2 staved buckets with iron rims; 4 phyllite whetstones; 1 double fire striker; an iron hoof; a clay spindle whorl, an iron awl and 4 artefacts with unclear functions), weaponry (a Type M iron axe and two pairs of spurs belonging to Type I:2 according to Hilczerówna, including one with a pair of buckles) and ornaments (2 silver temple rings; 2 necklaces having 9 beads each — Tab. 3, including 2 mosaic beads; a bronze bell-shaped pendant) and a single find — a silver clump. Concerning other features discovered in the area of the cemetery in Gołuń, 5 features were classified as unused grave pits based on their formal traits, while one of these may have been a cenotaph (a vessel was found in the top of this feature). Another two features — bonfires, which did not disturb graves but overlapped them — are believed to have been related to post-funeral ceremonies. C14 dating (AD 985–1043, cf. Fig. 21) demonstrates that the functioning of the cemetery in Gołuń should be dated to between the late 10th and the mid-11th c. This is also coherent with the results of a typological-chronological analysis of the discovered finds: such as first of all the Type M axe (finds from Greater Poland are dated to the first half of the 11th c.), Type I iron spurs (chiefly dated to the 10th-mid-11th c. in Central and Northern Europe), and a silver bead taken from an earring of Type Świątki, which were in use from the mid- 10th to the late 11th c., or perhaps only to the mid-11th c. Two glass polyhedral mosaic beads with a few groups of “eyelets,” probably coming from Scandinavia or Rus’, are dated to about 1000 and they belong to artefacts with a more precise chronology among those found in the “Gołuń” necropolis. Both temple rings found in the cemetery are dated to between c. the mid-10th c. and the early (?) 13th c. However, their small dimensions (Variant A according to Kóčka-Krenz) rather suggest the first half of this period. Furthermore, the co-occurrence of clay vessels of the Type Menkendorf-Szczecin and Type Vipperov demonstrate that we are dealing with partially slow-wheel made forms which became obsolete and the occurrence of fully slow-wheel made vessels. Therefore, it is justified to propose the first half of the 11th c. as the chronology for the pottery finds. Phyllite whetstones have one quality which confirms the assumed chronology of the cemetery, as in the Baltic Sea zone they have been most commonly discovered among finds from the 10th–11th c. Bronze bell-shaped pendants and staved buckets with iron rims are most often recorded in Poland in necropolises dated to the 10th/11th–11th c. The remaining artefacts, such as the fire striker, the hoof, some other types of beads and the bronze fitting of the leather sheath of a knife, although having a broader chronology, are also discovered in grave inventories which are contemporary to the cemetery in Gołuń. Furthermore, the fittings of knife sheaths with extended upper parts (as it is the case with the Gołuń find) occurred already in finds from early phases in Birka. The sparse stratigraphic relations between the graves, their low number and the relatively small area of the necropolis also suggest that it was in use for a rather short period of time. The necropolis in Gołuń belongs to a type of Early Medieval row cemeteries, which were not located next to churches. It is possible to isolate two zones of this burial ground. The main one — the southern, western and northern parts — consisted of 4 rows, running from the north to the south. However, the arrangement of some parts (especially the central one) is disturbed (Fig. 5). The cemetery with such a spatial layout is adjoined from the south-east by a much smaller cluster of 17 graves (2–3 rows), some of them overlapping each other. Within these two main parts of the necropolis one could make an attempt at isolating smaller units of division. This brings some order and reveals a better spatial organization of the cemetery in Gołuń. This is a hypothetical division, as no traces of fences were recorded in the course of excavation works. When analysing the positions of the graves in the cemetery in Gołuń one can isolate as many as 10 such smaller zones/quarters, which were marked with Roman letters from I to X (Fig. 22). The central part of the necropolis in Gołuń is taken up by Quarter I, with dimensions of c. 8 × 10 m. Only 4 graves were located in it, but they stand out with regard to their grave furnishings. In an empty square which can be seen in the centre of the southern part of the cemetery in Gołuń, no remains were discovered, which could imply an existence of any structure fulfilling a role of a sacral building, e.g., a small wooden church or a cemetery chapel. On the basis of the number of discovered graves and taking the data on destroyed burials into consideration, one can suppose that the cemetery was used by a small local community for some dozen years. Among the finds which were recorded together with the burials of the dead, one’s attention is attracted to grave goods which testify to the formation of a group of warriors, related to the Early Piast monarchy — which was coming into existence at that time. There is no doubt that two women buried with necklaces composed of 9 beads each, belonged to the group of wealthier members of the community using the necropolis. The knife in a leather sheath which is fitted with a bronze sheet with rich ornamentation, which was found in Grave 30, should also be regarded as a luxurious artefact. The analysis of the Archaeological Record of Poland’s research results, demonstrated that the cemetery is situated on the edge of an area which was used in an enormously intensive manner in the Early Middle Ages. The cemetery in Gołuń was probably one of the burial grounds which were used by this broader community, inhabiting the mentioned settlements.

Źródło:

Studia Lednickie; 2015, 14; 15-176
0860-7893
2353-7906

Pojawia się w:

Studia Lednickie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Ślady prac górniczych w Libiążu pow. Chrzanów
Traces after mining works in Libiąż, Chrzanów County (Poland)

Autorzy:

Rozmus, D.
Szymaszkiewicz, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/122129.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa

Tematy:

górnictwo wczesnośredniowieczne
górnictwo kruszcowe srebra
górnictwo kruszcowe ołowiu
halsztacki wytop
produkcja ozdób ołowianych
wyrobiska
szyby kopalniane
chodniki kopalniane
early medieval lead
silver mining
hallstatt smelting of metals
production of lead ornaments
mining pits
shafts
drifts

Opis:

Przedmiotem artykułu są wyniki nadzoru archeologicznego przeprowadzonego w 1988 r. po odkryciu szybów górniczych w Libiążu. Jest to jeden z rzadkich przykładów badań archeologicznych na reliktach górnictwa kruszcowego, na obszarach pogranicza Górnego Śląska i Zachodniej Małopolski. Podczas nadzoru archeologicznego nad pracami budowlanymi natrafiono na szyb, od którego odchodziły promieniście chodniki poziome w liczbie przynajmniej trzech. Chodniki występowały na głębokości 2,5–3 m, w warstwie skalnej dolomitu o niezbyt zwartej strukturze. Poziome wyrobiska miały płaski spąg, w miarę wyrównane ociosy i łukowato sklepiony strop. Ich szerokość wynosiła około 100 cm a wysokość około 80–100 cm. Jeden z chodników posiadał rozgałęzienie. Prawa odnoga, była ściśle zasklepiona regularnie ułożonymi bloczkami dolomitu. Tajemniczo przedstawia się chronologia znalezisk. Najprawdopodobniej związane są one z wczesnośredniowiecznym górnictwem kruszcowym. Prawdopodobne jest też postawienie hipotezy, że związane są one z okresem halsztackim. Byłyby zatem śladami prac górniczych prowadzonych przez ludność kultury łużyckiej, która na omawianym regionie (cmentarzysko ciałopalne w Żarkach, około 5 km od miejsca odkrycia szybów) eksperymentowała z wytopem ołowiu z lokalnych rud i produkcją z niego ozdób znalezionych pośród darów grobowych.
The article is devoted to the results of archaeological supervision conducted in 1988 afer the discovery of mining shafts in Libiąż. This is one of the rare examples of archaeological studies in the relic of ore mining, in the border areas of Górny Śląsk and Zachodnia Małopolska. During the archaeological supervision and the construction work a vertical shaft was discovered, from which spread at least 3 horizontal drifts projected in a radial manner. The drifts were located at the depth of 2.5–3 m in a dolomite rock layer whose structure was of relatively poor density. The horizontal tunnels (adits) had a flat bottom, relatively straight lateral walls and an arched vault. Their width was about 100 cm and their height was about 80-100 cm. One of the tunnels bifurcated – there was a side tunnel, oriented at about 25 degrees. The chronology of the finds is a source of mystery. Most probably the finds are associated with early medieval ore mining. One may also venture a legitimate hypothesis that they may be associated with the Hallstatt period. Therefore they are the traces of the mining work which was conducted by the people who represented Lusatian culture and experimented with the technology of smelting lead from local ores and with the production (from this material) of ornaments found among the burial gifs in the region in question (a cremation grave in Żarki located about 5 km from the place where the shafts were discovered).

Źródło:

Hereditas Minariorum; 2017, 4; 209-220
2391-9450
2450-4114

Pojawia się w:

Hereditas Minariorum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce