Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "turystyka Polska" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 172
Tytuł:
Polska turystyka wyjazdowa do Rosji – zarys problematyki
Autorzy:
Banaszkiewicz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/528075.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Russia
tourism
excursions
development
Opis:
The article presents the issue of Polish citizens’ travels to Russia. The introduction outlines the most important features of the current situation in the Russian tourist market, including its potential and problems ‘inherited’ after the former political system. In this context, the article analyses the tourist movement from Poland, while considering factors that favour or hamper its development. The article has been based on the analysis of statistical data (from research projects conducted by the Institute of Tourism and the corresponding institutions in Russia), as well as the author’s own experiences. It adds to the current state of knowledge – particularly by adding the practical conclusions, which in the future can be put to practice in order to improve the Polish-Russian cooperation in the field of tourism.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2011, 1; 223-240
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyczne aspekty twierdzy srebrnogórskiej
Autorzy:
Przerwa, Tomasz.
Powiązania:
Fortyfikacja 2000, t. 12, s. 95-102
Data publikacji:
2000
Tematy:
Twierdze turystyka Polska materiały konferencyjne
Architektura obronna zagospodarowanie Polska
Opis:
Fot.; Materiały konferencji naukowej pt. "Nowożytne fortyfikacje Śląska. Twierdze Kłodzko i Srebrna Góra." Kłodzko, Srebrna Góra, 6-8 X 2000 r.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Polish Domestic Tourism in the Face of SARS‑CoV–2 Pandemic
Polska turystyka krajowa w obliczu pandemii SARS‑CoV–2
Autorzy:
Piechaczek, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033887.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
turystyka
sektory gospodarcze
COVID-19
SARS-CoV-2
pandemia
tourism
economic sectors
pandemic
Opis:
The paper focuses on the tourism market in the face of the SARS‑CoV–2 pandemic. Its aim is to verify whether Polish tourism in this period actually recorded such a significant drop in interest. The research is based on secondary data from the reports of Statistics Poland concerning the use of accommodation facilities in Poland by both Poles and foreign tourists. Accommodation services offered by accommodation facilities constitute one of the basic tourist services included in the tourist market. Verifying their situation in the holiday season 2020 is therefore one of the easiest ways to estimate the impact of the pandemic on the tourism market in Poland. The paper also includes a comparison of data on Polish tourists in 2020 in relation to previous years. The research was conducted with the use of ANOVA analysis of variance.
Artykuł skupia się na tematyce rynku turystycznego w obliczu pandemii SARS‑CoV–2. Jego celem jest zweryfikowanie, czy polska turystyka w tym okresie faktycznie odnotowała tak znaczący spadek zainteresowania. Badania oparte są na danych wtórnych pochodzących z raportów Głównego Urzędu Statystycznego, dotyczących wykorzystania baz noclegowych w Polsce zarówno przez Polaków, jak i turystów zagranicznych. Usługi noclegowe oferowane przez bazy noclegowe stanowią jedną z podstawowych usług turystycznych wchodzących w skład rynku turystycznego. Zweryfikowanie, jak wyglądała ich sytuacja w okresie wakacyjnym 2020, jest więc jedną z najprostszych możliwości oszacowania wpływu pandemii na rynek turystyki w Polsce. Praca obejmuje również porównanie danych dotyczących polskich turystów w 2020 roku w odniesieniu do lat ubiegłych. Badania przeprowadzono na podstawie analizy wariancji ANOVA.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2021, 2, 353; 29-42
0208-6018
2353-7663
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka i handel przygraniczny – przykład wschodniego pogranicza Polski
Autorzy:
Brzosko-Sermak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634195.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
granica, pogranicze, turystyka zakupowa, handel, współpraca transgraniczna, Polska wschodnia
Opis:
Tourism and trade in borderlands – an example of Polish eastern borderlandThe main objective of the paper is to present Polish eastern border problems in a particular geopolitical context including efforts such as shopping tourism, which helps overcome border problems and associated limitations. National borders serve as a factor of separation between different political and institutional systems, but on the other hand, borders can be a source of contact between different groups of people or different societies. It is important to understand the nature and various types and functions of borders and the related factors that make nearby regions special destinations for tourists. National borders may prove highly valuable to local autonomy as well as tourism planning and destination marketing organizations making border area economics less prone to recession. The paper describes the main motivations for borderland tourism – that is shopping – giving many different reasons to travel across national borders. Shopping tourism close to Poland’s eastern  border is characterized via an analysis of commercial endeavors, the frequency of border crossings, as well as the structure and average costs. National border area tourism plays an important role in local economies, making them more prosperous and/or enlarging the black market zone. The European Union’s Schengen eastern  border is a special example of the occurrence of these problems. This borderland faces serious economic and demographic problems due to the political function of the eastern border as a strong barrier to development. In this situation, it is important to examine relevant trends and observe if tourism is one of the ways for local area residents to deal with economic stagnation.
Źródło:
Prace Geograficzne; 2015, 141
1644-3586
Pojawia się w:
Prace Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROZWÓJ TURYSTYKI KONNEJ NA OBSZARACH WIEJSKICH
HORSE TOURISM DEVELOPMENT IN RURAL AREAS
Autorzy:
ILIEV, KATARZYNA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475950.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO
Tematy:
turystyka konna
turystyka wiejska
Polska
horse tourism
rural tourism
Polska
Opis:
Niniejsza praca porusza problematykę rozwoju turystyki konnej na obszarach wiejskich. Autorka skupia się na przedstawieniu ogólnej charakterystyki potencjalnych osób uczestniczących w tego rodzaju turystyce. Pierwsza część artykułu wyjaśnia pojęcia teoretyczne związane z turystyką konną. W dalszej części pracy poświęcono uwagę rozwojowi infrastruktury oraz rozwojowi rekreacji konnej na terenach wiejskich. W artykule zostały zaprezentowane wyniki badań ankietowych przeprowadzone na grupie 50 osób wyłącznie ze środowiska jeździeckiego.
This paper presents the theme “Development of horse tourism in rural areas.” Raises problems of its development and focuses on the presentation, creating a general characterization of the potential people participating in it. The first part of the article explains the theoretical concepts related to tourism riding. The rest of the work focuses on the development of infrastructure and recreational riding in the countryside. The article contained the results of the survey, conducted on a group of 50 people with horse riding experience/background.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2014, 2(14); 181-190
1899-7228
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka zrownowazona w parkach narodowych w opinii turystow
Sustainable tourism in national parks in opinion of respondents
Autorzy:
Galazka, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/882188.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
obszary chronione
parki narodowe
turystyka
turystyka zrownowazona
ruch turystyczny
opinia spoleczna
Polska
Opis:
Wzmożony ruch turystyczny na obszarach chronionych, w tym w parkach narodowych, niesie za sobą wiele negatywnych skutków wpływających na środowisko naturalne tych obszarów. Obecnie uważa się, iż jednym ze skuteczniejszych sposobów powstrzymania lub zminimalizowania degradacji walorów parków narodowych jest włączanie do turystyki zasad rozwoju zrównoważonego, czyli nadawanie jej zrównoważonego charakteru. W artykule dokonano analizy badań ankietowych, których celem było poznanie opinii turystów odwiedzających parki narodowe na temat zjawiska turystyki na tych terenach oraz ich znajomości i stosunku do turystyki zrównoważonej.
Increased number of visitors in protected areas, including national parks, provides a lot of negative consequences affecting environment on these areas. Currently it is believed that one of the most effective ways to minimize degradation of the values of national parks is connect tourism with sustainable development principles. This article analyzes a results of survey that concern opinion of tourists visiting national parks on the phenomenon of tourism in these areas and their opinion and knowledge about sustainable tourism.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2009, 11, 4[23]; 123-130
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka winiarska w Polsce
Wine tourism in Poland
Autorzy:
Makowski, Jerzy
Miętkiewska-Brynda, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/476012.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO
Tematy:
Polska
turystyka winiarska (enoturystyka)
szlaki winiarskie
dziedzictwo kulturowe
Polska
wine touris
mwine route
cultural heritage
Opis:
W artykule zwrócono uwagę na trzy elementy, które złożyły się na rozwój turystyki winiarskiej w Polsce. Pierwszym jest historia uprawy winorośli, wytwarzania wina, handlu nim oraz składowania i dojrzewania win w Polsce. Świadectwa tych działań są elementami dziedzictwa kulturowego, do których nawiązują współcześni winiarze i rodząca się enoturystyka. Drugim elementem jest ocieplenie klimatu, które sprzyja powrotowi winorośli w miejsca, w których niegdyś ją w Polsce uprawiano. Zainteresowaniu uprawą winorośli i wytwarzaniem wina towarzyszy wzrost spożycia wina w Polsce, wynikający m.in. z wyjazdów enoturystycznych do krajów, w których mają one długą historię. Przyczynia się do tego moda na kuchnię śródziemnomorską, której wino jest nieodłącznym składnikiem – to trzeci element. Mimo iż Polska nie stanie się potęgą enoturystyczną, to turystyka winiarska może się przyczynić do rozwoju lokalnego. Aby odnieść sukces, powinna być częścią szerokiej oferty turystycznej.
The article focuses on three issues that contributed to the development of wine tourism in Poland. The first is the history of viticulture, winemaking, its trade and the storage and maturation of wines in Poland. Certificates of these actions are part of the cultural heritage, to which refers contemporary winemakers and an emerging enotourism. The second issue is global warming, which favors return of vineyards in places where once it was cultivated in Poland. Interest in viticulture and wine production is accompanied by an increase in wine consumption in Poland, due touristic trips to countries where enotourism have a long history. This is accompanied by the fashion of the Mediterranean kitchen, where wine is an integral component – that’s the third issue. Although Poland will not become a power in an enotourism, but a wine tourism can contribute to the local development. To achieve success, enotourism should be a part of broad touristic offer.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2015, 1(15); 163-172
1899-7228
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popyt na polski produkt turystyka zdrowotna: Zainteresowanie turystyką zdrowotną turystów z wybranych krajów europejskich
Demand for the Polish Products of Health Tourism: Tourists’ Interest in Health Tourism in Selected European Countries
Autorzy:
Biernat, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2128958.pdf
Data publikacji:
2017-11-14
Wydawca:
Fundacja Edukacji Medycznej, Promocji Zdrowia, Sztuki i Kultury Ars Medica
Tematy:
EU turystyka zdrowotna
Polska
oferta
touroperatorzy
EU health tourism
Polska
offer
tour operators
Opis:
Polska postrzegana jest jako ważny ośrodek dla światowej turystyki zdrowotnej. Określa się ją nawet mianem kliniki Europy. Podtrzymanie tej opinii oraz dalszy rozwój wymaga jednak długofalowej strategii, w tym promocji i budowania współpracy między podmiotami wysyłającymi i przyjmującymi turystów. Celem pracy jest ocena działalności touroperatorów z wybranych krajów europejskich w zakresie organizacji turystyki zdrowotnej do Polski. Analizie poddano zainteresowania tego rodzaju ofertą odbiorców z Niemiec, Austrii, Wielkiej Brytanii, Francji, Rosji, Ukrainy i Czech oraz możliwości szerszej promocji polskiej oferty w w/w krajach. Badanie przeprowadzono na podstawie krytycznej analizy piśmiennictwa o charakterze naukowym i konsultingowym. Dalszy rozwój polskiej turystyki zdrowotnej na rynku europejskim wymaga wsparcia prywatnych i publicznych świadczeniodawców w nawiązaniu kontaktów z płatnikami, ubezpieczycielami i pośrednikami z poszczególnych krajów. Konieczne jest budowanie kontaktów i sieci partnerskich. Istotne jest tworzenie platform − jako najbardziej wiarygodnego źródła wymiany informacji i bazy danych dla zagranicznych pacjentów. Wielonarzędziowe kampanie promocyjne (podkreślające jakość, bezpieczeństwo, podmiotowe traktowanie turysty, specjalizację w niszowych produktach i przystępność cenową) należy kierować zarówno do klientów indywidualnych, jak i decydujących o wyjazdach grupowych.
Poland is regarded as an important centre for world health tourism and is even sometimes called the clinic of Europe. Maintaining this opinion and further development, however, require a long-term strategy including promotion and cooperation building among entities sending and hosting tourists. The main objective of this work is to evaluate activities of tour operators from selected European countries in terms of organizing health tourism to Poland. The analysis concerns interest in this type of offer among customers from Germany, Austria, Great Britain, France, Russia, Ukraine and the Czech Republic and wider promotion possibilities of the Polish offer in those countries. The study is based on a critical analysis of scientific and consulting literature. Further development of Polish health tourism on the European market needs support from private and public service providers in making contacts with payers, insurance companies and brokers from individual countries. It is essential to build contacts and networks of partners. Creating online platforms as the most reliable source of information and a data base for foreign patients is crucial. Complex promotional campaigns (emphasising quality, safety, individual treatment of tourists, specialization in niche products and affordability) should be aimed at individual customers as well as group trip organizers.
Źródło:
Polish Journal of Sports Medicine; 2017, 33(3); 177-191
1232-406X
2084-431X
Pojawia się w:
Polish Journal of Sports Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka: niewykorzystana szansa rozwojowa regionow?
Tourism: A lost opportunity for regional development?
Autorzy:
Kozak, Marek W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414687.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
Polska
turystyka
czynniki rozwoju
paradygmat
sukces
Poland; tourism
development drivers
paradigm
success
Opis:
Turystyka w ostatnich latach powszechnie postrzegana jest jako ważny czynnik rozwoju regionalnego. Wynika to z dynamicznego wzrostu liczby turystów, przemian po stronie popytu i podaży czy – szerzej – zmiany paradygmatu. Państwa i regiony podejmują próby nowoczesnego planowania rozwoju turystyki. Dokonany w artykule przegląd wybranych dokumentów planistycznych, głównie regionalnych, prowadzi do wniosku, że mimo deklaratywnego przyjęcia na szczeblu strategicznym nowego paradygmatu poziom operacyjny jest zdominowany przez stare podejście, oparte na wielu mitach. Mity te należy uznać za kluczową barierę rozwoju turystyki w Polsce.
Due to a dynamic increase of the number of tourists, to demand and supply changes, or – in short – to changes of paradigm, tourism has been recently considered as an important factor of regional development. Countries and regions attempt to encourage tourism development with modern planning. An overview of selected planning documents, mostly regional, leads to the conclusion that in spite of a declarative adoption of the new paradigm on the strategic level, the operational level is still dominated by the old approach, based on a number of myths. These myths should be considered main obstacles in tourism development in Poland.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2010, 4(42); 43-59
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konkurencyjność turystyczna polskich regionów
Touristic Competitiveness of Polish Regions
Autorzy:
Kozak, Marek W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414541.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
Polska
region
turystyka
konkurencyjność
Polska
tourism
competitiveness
Opis:
Gospodarka turystyczna to dynamicznie rozwijający się sektor, zdolny do wchłonięcia znacznych i zróżnicowanych zasobów ludzkich, także na obszarach słabo rozwiniętych. Szanse jego rozwoju zależą nie tylko od zasobów naturalnych i kulturowych, lecz także od niezbędnej infrastruktury i odpowiedniej polityki rozwoju. Polskie zasoby naturalne były dotychczas na ogół przeceniane, kulturowe zaś nie w pełni wykorzystywane. Większa część polskiego terytorium nie dysponuje zasobami pozwalającymi na rozwój turystyki jedynie w oparciu o nie, co oznacza, że tereny te zależne są od zdolności do wykreowania produktów turystycznych i włączenia się we wspólne projekty z ośrodkami w nie zasobniejszymi. Działania państwa winny się koncentrować na obszarach już aktywnych turystycznie, wzmacniając ich pozycję konkurencyjną i wspierając tworzenie sieci współpracy (dyfuzję na pozostałe tereny).
Tourist sector belongs to most dynamic sectors able to absorb large and different human resources. Its chances to get developed depend not only on natural and cultural resources, but also increasingly on necessary infrastructure and appropriate development policy. While Polish natural resources were mostly overvalued, the cultural ones were seemed to be underestimated. In general most of the Polish territory does not have significant touristic resources and its chances to develop touristic sector depends to a large extent on ability to create touristic products and on involvement into networks with other, better equipped regions. The state policy should concentrate scarce development resources on 1. areas already touristically developed in order to improve their competitiveness and 2. support to diffusion processes and cooperation network creating.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2006, 3(25); 49-65
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka z "Garłuchem" w tle
Autorzy:
Białkowski, Leszek.
Powiązania:
Powstaniec Warszawski 2011, nr 66, s. 33-36
Data publikacji:
2011
Tematy:
Sosnowski, Stefan (1922-1994)
Armia Krajowa. 7 Pułk Piechoty Legionów "Garłuch"
Harcerski Klub Turystyczny "Wyga"
Związek Harcerstwa Polskiego
Turystyka
Wychowanie patriotyczne
Opis:
Rajd "Dzieje Oręża Polskiego" i "Szlakami Garłucha" organizowany przez Stefana Sosnowskiego w Harcerskim Klubie Turystycznym "Wyga" PTTK.
Rys.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Polonijna turystyka z Niemiec do Polski w okresie międzywojennym XX wieku
Tourism of Polish minority from Germany to Poland during the interwar period of the 20th century
Autorzy:
Jurek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4790.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wiek XX
okres miedzywojenny
historia
turystyka
Polska
Niemcy
ruch turystyczny
sport
turystyka sportowa
Opis:
W artykule ukazano zarys rozwoju ruchu turystycznego ludności polskiej z Niemiec do Polski w okresie międzywojennym XX wieku. W latach 1918–1939 rozwinęła się specyficzna forma polonijnej turystyki sportowej oraz kolonijnej dzieci i młodzieży polskiej z Niemiec do II Rzeczypospolitej. Największe rozmiary przybrała ona w I połowie lat trzydziestych. Obok turystyki sportowej i kolonijnej istniał również ruch pielgrzymkowy, zwłaszcza do miejsc kultu maryjnego w Polsce. Szczególną rolę odegrały także Polonijne Igrzyska Sportowe, które odbyły się w Warszawie w 1934 roku i stanowiły oryginalną formę powiązań turystyki i sportu, łączyły bowiem przyjazd i zwiedzanie „starej ojczyzny” z czynnym udziałem w pierwszych igrzyskach polonijnych oraz innych zawodach, którym nadano bardzo wysoka rangę. Polonijny ruch turystyczny odegrał w okresie międzywojennym ważną rolę w utrzymaniu tożsamości narodowej i integracji liczącej 1,5 mln osób mniejszości polskiej w Republice Weimarskiej i III Rzeszy.
This article depicts the development of tourism movement among the Polish minority living in Germany in the interwar period of the 20th century. Between 1918 and 1939 the specific forms of sport tourism and summer camps in the Second Republic of Poland became very popular among the Polish youth and children living in Germany, especially in the early thirties. Besides sport tourism and youth summer camps also pilgrimages were very popular, mainly to the sanctuaries of Holy Mary. An import part played the Olympic Games of Polish minority living abroad, that took place in Warsaw in 1934 and connected tourism with sport – the participants could not only visit their homeland but also took part in the sport contest that was very prestigious. The Polish tourism movement played a key role in the integration of almost 1,5 million of Polish people living at that time in Germany.
Źródło:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna; 2014, 13, 2
1895-8680
Pojawia się w:
Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Członkowie Koła PTTK "Bażanty" na trasach "Dorosłych" spotakań turystycznych policji "Karkonosze 2010"
Autorzy:
Zawadzki, Wojciech.
Powiązania:
Problemy Ochrony Granic. Biuletyn 2010, nr 46, s. 195-204
Data publikacji:
2011
Tematy:
Ogólnopolskie Spotkania Turystyczne Policji "Karkonosze 2010" (21-25.09.2010 ; Karkonosze)
Turystyka górska
Straż graniczna
Turystyka
Opis:
W spotkaniach uczestniczyły m.in. drużyny piesze Policji, Straży Granicznej i Centralnego Biura Śledczego.
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Działania proekologiczne w ocenie gości hoteli
Autorzy:
Kapera, Izabela
Wszendybył-Skulska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627704.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
turystyka
usługi
hotelarstwo
działania proekologiczne
Polska
Opis:
Celem autorek artykułu było zbadanie, czy działania proekologiczne podejmowane w hotelach są istotne dla ich gości. Aby móc odpowiedzieć na to pytanie zastosowano badania ankietowe, w których wzięło udział 274 respondentów goszczących w 23 hotelach na terenie Polski. Wykazano, że 32,1% respondentów przy wyborze obiektu na nocleg bierze pod uwagę fakt prowadzenia w hotelu działań proekologicznych, a blisko 62% gości uważa, że w obiektach powinny być podejmowane tego typy inicjatywy. Wśród głównych korzyści ankietowani wymieniali: ochronę środowiska, oszczędność kosztów operacyjnych oraz efekty promocyjne i pozytywny wpływ na wizerunek. Ponad 35% gości byłoby w stanie zapłacić więcej za pobyt wiedząc, że w hotelu prowadzone są działania przyjazne środowisku.
Źródło:
Turyzm; 2017, 27, 2; 59-64
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka w górskich przygranicznych parkach narodowych w Europie
Tourism in mountain border national parks in Europe
Autorzy:
Kozyra, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/882281.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
turystyka
obszary przygraniczne
parki narodowe
wspolpraca
zagospodarowanie turystyczne
szlaki turystyczne
Polska
Czechy
Francja
Wlochy
Niemcy
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2013, 15, 4[37]
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wegańscy turyści polscy i zagraniczni – tacy sami czy inni?
Autorzy:
Ciążyńska, Kamila Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390339.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu
Tematy:
weganizm
weganie
turystyka
Polska
zagraniczni turyści
Opis:
Niniejszy artykuł prezentuje wyniki dwóch badań dotyczących turystyki wegan polskich i zagranicznych. Zbadano ich preferencje wypoczynkowe, hierarchię potrzeb oraz opinie o usługach turystycznych. Zagadnienie to nie było dotąd poruszane w literaturze i ma charakter niszowy, mimo że obserwuje się wzrost liczby osób wybierających wegański styl życia w Polsce i za granicą. Badania przeprowadzono w listopadzie 2013 (Polska) i październiku 2014 r. (26 innych państw) z zastosowaniem metody sondażu diagnostycznego i techniki ankiety CAWI (computer aided web-based interview). Grupy badawcze liczyły odpowiednio 223 i 115 respondentów. Wyniki badań wskazują, że zarówno dla polskich, jak i dla zagranicznych wegan jednym z najważniejszych czynników wyboru obiektu wypoczynkowego jest dostępność wegańskiego wyżywienia. Badani gotowi są zapłacić wyższą cenę za pobyt, jeśli obejmuje on odpowiednio dobrane posiłki. W ocenie obu grup badawczych wiedza pracowników branży turystycznej, hotelarskiej i gastronomicznej w zakresie weganizmu jest niewystarczająca, podobnie jak liczba ośrodków wypoczynkowych oferujących wegańskie wyżywienie. Badania mają charakter pilotażowy i w przyszłości zostaną przeprowadzone z udziałem większej grupy respondentów.
Źródło:
Studia Periegetica; 2014, 11(1); 115-127
1897-9262
2658-1736
Pojawia się w:
Studia Periegetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studia w zakresie turystyki na tle szkolnictwa wyższego w kraju
Autorzy:
Długosz, Zbigniew
Biały, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116493.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
szkolnictwo wyższe
turystyka
Polska
Opis:
In recent years, many universities have experienced decline in recruitment. This is due to decrease of birth rate of the late 80's and 90's and the increasing number of private higher education institutions, which allow payable studying. In the academic year 2009/10 1.9 million students in Poland were studying at 456 universities, including 131 public and 325 private ones. 41 state higher education institutions used name of university, of which 18 were humanities universities, and 23 so-called adjectival. 36 universities had the status of the academy. The others were polytechnics departmental universities and state schools of higher professional education. Among the most popular fields of study Tourism and recreation took 6th place among the 125 in total, as indicated by the number of candidates for 1 place. Students are trained in the field of tourism in 75 municipalities in Poland at 183 universities, including 63 state ones. Tourism also occurs as 123 specializations in the various fields of study. It is found in the fields with similar educational profile, but also as rare and highly focused specializations. The most of universities educating in the field of Tourism and Recreation or related fields are in mazowieckie (31 universities), wielkopolskie (19), małopolskie (17) and śląskie (16) voivodeships. The smallest numbers of colleges offer such voivodeships as: opolskie (2), warmińsko- -mazurskie (3) and lubuskie (4). The popularity of this field is caused by the spread of mass tourism and rapid development of regions and sector of tourism services. An Important reason is also raising the professional qualifications and strategy for the promotion of Poland as a country attractive for tourists. However, the question arises, how useful it is to educate so many specialists in the field of tourism and whether the level of their education would allow them to find their place on a competitive labour market?
Źródło:
Przedsiębiorczość - Edukacja; 2011, 7; 346-360
2083-3296
2449-9048
Pojawia się w:
Przedsiębiorczość - Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biroturystyka w Polsce – charakterystyka zjawiska
Beer tourism in Poland
Autorzy:
Duda-Gromada, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084267.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
turystyka kulturowa
Polska
piwo
szlaki turystyczne
festiwale
Opis:
The present paper deals with conditions and opportunities for the development of beer tourism in Poland. The first part characterises the phenomenon. The definition of beer-related tourism can be based on a better-researched phenomenon, namely wine tourism. According to R. Plummer et al. (2005, 449), beer tourism includes excursions to breweries, participation in beer festivals and other beer-related events, during which beer tasting and experiencing the local beer culture are the most important motivation factors for the visitors. The author proposes a classification of beer tourism attractions consisting of two categories: facilities and events. Four types of facilities are distinguished. The fundamental type consists of production breweries, in which the production function dominates. An interesting type are brewpubs, which function both as breweries and as restaurants. Other facilities are being created, too, whose main function is serving the tourists and other visitors. These are mainly brewery museums. The last type of facilities are places where beer is being served, such as pubs. The second category consists of events, divided into two types: events and festivals devoted to beer and, more broadly, culinary and regional events. The second part of the paper presents selected examples of facilities and event related to beer tourism in Poland. Described are breweries, brewpubs, brewery museums, beer routes and beer festivals. The author's discussion unambiguously indicates great potential for beer tourism in Poland. On the one hand, a distinct demand for this kind of attractions and services can be observed, which results from a growing interest in beer making and beer culture. On the other hand, many varied places exist where tourists interested in beer can satisfy their needs and motivations.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2013, 52; 63-84
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Lasow Panstwowych w propagowaniu turystyki przyrodniczo-lesnej
Significant role of the State Forests in propagation of the forest and nature tourism
Autorzy:
Pigan, M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/881695.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
Polska
Panstwowe Gospodarstwo Lesne Lasy Panstwowe
turystyka przyrodnicza
turystyka lesna
propagowanie
oferty turystyczne
oferty edukacyjne
Opis:
W zarządzie PGL Lasy Państwowe pozostaje prawie 7,5 miliona hektarów lasów, tj. około 1/4 powierzchni kraju bardzo atrakcyjnej turystycznie, co wynika z faktu przedstawiania przez nie przyjaznego, niezdegradowanego środowiska, bardzo zróżnicowanego krajobrazowo i przyrodniczo. Oferta skierowana do turystów jest niezwykle bogata i różnorodna. Dla ich potrzeb wyznaczone zostały szlaki piesze, rowerowe, konne, wodne i narciarskie. Lasy Państwowe udostępniły także swoją bazę noclegową. Co roku aktualizowany jest „Leśny Przewodnik Turystyczny”. Dodatkowo prowadzona jest na dużą skalę edukacja leśna społeczeństwa w licznych ośrodkach i punktach edukacyjnych. Działalność turystyczna i edukacyjna LP niesie ze sobą również realne zagrożenia i problemy. Pomimo znacznych nakładów finansowych ponoszonych każdego roku przez PGL LP na rozwój i utrzymanie bazy turystycznej, bardzo istotnym problemem jest brak wystarczających środków na utrzymanie, konserwację i remonty już istniejących obiektów. Olbrzymim problemem jest także zanieczyszczanie polskich lasów przez samych odwiedzających.
Supervised by The State Forests there is almost 7.5 million hectares of forests, i.e., about 1/4 of the country very attractive to tourists, due to the fact that they provide a friendly, nondegragated environment and very diverse in landscape and nature. The offer addressed to tourists is extremely rich and diverse. For their designated purposes are hiking, cycling, riding, skiing and water routes. State Forests also make available their accommodation base. Updated annually is a "Forest Travel Guide." Additionally, forest education of the society is conducted on a large scale in many centers and educational spots. Tourist educational activities of SF also bring real threats and problems. Despite considerable financial outlays incurred each year by SF for the development and maintenance of tourist accommodation, a very important problem is the lack of sufficient resources to the maintenance and possible repairs of existing facilities. Huge problem is the pollution of Polish forests by the visitors.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2009, 11, 4[23]; 14-20
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turystyka w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin nadmorskich w Polsce
Tourism in the socio-economic development of seaside communities in Poland
Autorzy:
Olenczuk-Paszel, A.
Nowak, M.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/78981.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
Polska
tereny nadmorskie
gminy
rozwoj spoleczno-gospodarczy
dzialalnosc gospodarcza
przedsiebiorczosc
turystyka
rozwoj turystyki
zroznicowanie przestrzenne
Opis:
The aim of the article is to determinate the level of socio-economic development and level of tourism development in seaside communities in Poland. There are four parts of the article, where author shows the way of data collection and methods used to present both of phenomens which were studied as well as shows it’s interdependence. The local authorities opinion about ways of entreprenurship development stimulation was also presented. The researches were carried in 2009. To present the results of researches there were used method of analisys and comparison as well as taksonomic method and tebular method.
Źródło:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica; 2010, 61
2081-0644
Pojawia się w:
Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
40. Jubileuszowy Ogólnopolski Rajd Górski "Szlakami obrońców granic" Bieszczady 2011 roku
Czterdziesty Jubileuszowy Ogólnopolski Rajd Górski "Szlakami obrońców granic" Bieszczady 2011 roku
Autorzy:
Zawadzki, Wojciech.
Powiązania:
Problemy Ochrony Granic. Biuletyn 2011, nr 49, s. 111-118
Data publikacji:
2011
Tematy:
Ogólnopolski Rajd. Górski "Szlakami Obrońców Granic” (40 ; 2011)
Turystyka górska
Turystyka
Straż graniczna
Opis:
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Geograficzne uwarunkowania turystyki aktywnej w Polsce
Geographical conditions for active tourism in Poland: an outline
Autorzy:
Tomik, Rajmund
Kosmala, Gerard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464576.pdf
Data publikacji:
2018-03-28
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
Polska
turystyka aktywna
geografia
Polska
active sports tourism
geography
Opis:
Cel badań. Celem pracy jest próba zarysowania geograficznych uwarunkowań uprawiania turystyki aktywnej w Polsce z uwzględnieniem stanu atmosfery, pogody i klimatu, ukształtowania terenu, warunków hydrograficznych oraz roślinności i zwierząt. Materiał i metoda. Źródłem analizy badawczej były dotychczasowe wyniki badań naukowych dotyczących głównych cech środowiska przyrodniczego Polski, takich jak: ukształtowanie terenu, klimat, jakość powietrza, sieć hydrograficzna, fauna i flora. Istotne w opracowaniu było również doświadczenie własne autorów – aktywnych turystów i organizatorów tego typu imprez w różnych miejscach Polski. Wyniki. Przegląd uwarunkowań geograficznych, czyli terenów atrakcyjnych do podejmowania turystyki aktywnej pozwolił wykazać potencjał, jaki posiada Polska w tym zakresie. Wydaje się, że jest on obecnie tylko w części wykorzystywany. W wielu regionach naszego kraju można znaleźć obszary rzadko penetrowane przez człowieka, które mają walory środowiskowe sprzyjające uprawianiu różnych rodzajów turystyki aktywnej. Wnioski. Analizując geograficzne uwarunkowania turystyki aktywnej w Polsce, należy zauważyć bardzo sprzyjające cechy środowiska naturalnego dla większości jej rodzajów. Istnieje też wieloletnia tradycja podejmowania aktywności fizycznej w plenerze z wykorzystaniem walorów turystycznych specjalistycznych. Szczególnie sprzyjające warunki dotyczą uprawiania turystyki pieszej (nizinnej i górskiej), jazdy na rowerze, żeglarstwa jachtowego śródlądowego oraz kajakarstwa.
Background. The aim of the study was to analyse the influence of the natural geographical environment variables and motivational forces on the phenomenon of active sport tourism in Poland. Method. The study was based on bibliography referring to geography of Poland and the authors’ own experiences. Results. Active sport tourists travel to participate in sport: being physically active is the main purpose of their travels. While defining this type of tourism, several authors emphasize that active sport tourists are individuals who participate in sports activities while on holiday. Tourist attractions are of the major importance for active sports tourism as for all other kinds of tourism. Conclusions. The analysis of the environmental determinants of active sports tourism in Poland, such as terrain, climate, the hydrographic network, and air quality, allowed to conclude that the conditions are conducive to different types of active sports tourism, especially hiking (both lowland and mountain), biking, inland waterway sailing, and canoeing.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2018, 60; 3-14
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medical tourism in Poland – development proposals
Turystyka medyczna w Polsce – propozycje rozwoju
Autorzy:
Orekhovska, I.
Bergier, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048049.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
medical tourism
travel for treatment
Polska
Opis:
Background. People have travelled for treatment-related purposes for a long time. Every year, the demand for such trips increases. The market of travelling because of one’s health is a growing sector of the tourism economics. Poland is a country with a strong potential medicine-wise and may expand its capabilities with proper resource management (legal changes, personnel education, implementing new technologies and global promotion). One of the factors that encourages tourists to come to Poland are the prices of medical procedures – much lower than in other countries in Europe and worldwide. Material and methods. The study included individuals aged 18 to 56 from seven countries: Poland, Ukraine, Belarus, Russia, United Kingdom, Norway and Italy. A diagnostic survey and the questionnaire technique were used. Results. Poland is visited by tourists of different age and their interest in the travels still grows. Contemporary medical tourism offers a wide range of services and each person (not only the actually ill) may explore them. The main purpose of the travels is health improvement, but there are also arguments regarding “changing oneself,” relaxation and escaping civilization. The examined persons express their dissatisfaction with the state of the buildings at which they stayed during their treatments and personnel preparedness. Conclusions. Medical tourism in Poland needs to undergo some changes to have a chance of developing on a global scale. Poland is an EU country with low prices of procedures and a high level of medicine.
Źródło:
Health Problems of Civilization; 2021, 15, 3; 225-233
2353-6942
2354-0265
Pojawia się w:
Health Problems of Civilization
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich
Conditions of mountain areas in Poland development through tourism
Autorzy:
Chudy-Hyski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61990.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
tereny gorskie
obszary wiejskie
rozwoj regionalny
rozwoj lokalny
kierunki rozwoju
rozwoj wielofunkcyjny
turystyka
rynek turystyczny
turystyka wiejska
rozwoj turystyki
uwarunkowania wewnetrzne
scenariusze rozwoju
Opis:
Obszary górskie Polski stanowią specyficzne terytorium pod względem fizyczno-geograficznym, gospodarczym i społecznym. Posiadają one szczególne uwarunkowania przyrodnicze, ekonomiczne i kulturowe, z których wynikają zarówno ograniczenia, jak i szanse rozwoju tych obszarów. Z uwarunkowaniami przyrodniczymi wiążą się zwiększone koszty gospodarowania, głównie w rolnictwie, a także takich dziedzinach, jak budownictwo, czy komunikacja. Wiążą się z nimi także cechy stanowiące walory turystyczne, umożliwiające właśnie poprzez rozwój turystyki rekompensowanie przynajmniej części ograniczonych możliwości pozyskiwania dochodów przez ludność miejscową. Obszary górskie definiuje się jako obszary, gdzie produkcja rolna jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki klimatyczne i ukształtowanie terenu. Podstawowym kryterium wyodrębniania obszarów górskich stosowanym w Polsce jest wzniesienie nad poziom morza. Do obszarów górskich zaliczono więc gminy i obręby geodezyjne, w których ponad połowa powierzchni użytków rolnych znajduje się na wysokości powyżej 500 m n.p.m. Przestrzennie badaniami objęto górskie obszary wiejskie Polski, przy czym za najmniejszą jednostkę badawczą przyjęto obszar gminy. Obiektem badań są wszystkie gminy stanowiące w Polsce górskie obszary wiejskie o niekorzystnych warunkach gospodarowania (określane jako ONW górskie). Badaniami objęto łącznie 50 gmin (w czterech województwach: dolnośląskim, małopolskim, podkarpackim oraz śląskim), z których 43 to gminy wiejskie, natomiast 7 to gminy miejsko-wiejskie. Z uwagi na fakt, że przedmiot badań stanowią wyłącznie obszary wiejskie, analizą objęto gminy wiejskie w całości oraz części wiejskie gmin miejsko-wiejskich. Gminy te wybrano na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich. Załącznik 2 rozporządzenia wskazuje enumeratywnie gminy stanowiące w Polsce obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania, w tym obszary górskie. Aby dana gmina mogła wykorzystać turystykę jako siłę napędową lokalnego rozwoju społeczno-gospodarczego, muszą po pierwsze istnieć sprzyjające warunki uprawiania różnych form turystyki (muszą być podstawy dla powstania i zwiększania intensywności ruchu turystycznego), a po drugie – muszą być podstawy powstawania różnych form działalności gospodarczej w zakresie turystyki oraz związanej z obsługą ruchu turystycznego i zwiększonych potrzeb mieszkańców. Uwarunkowania (czynniki), decydujące o predyspozycjach gmin górskich do podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju (rozwoju przez turystykę), mogą mieć charakter zewnętrzny oraz wewnętrzny. W pracy szczegółowej analizie poddano wyłącznie uwarunkowania wewnętrzne. Przyjęto, że zbiorczą kategorią grupującą wszystkie te czynniki są uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju obszaru (U). Uwarunkowania te poddano analizie, uwzględniając ich różnorodny charakter, co znalazło wyraz w postaci wyodrębnienia uwarunkowań cząstkowych, tj. uwarunkowań infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska (przyrodniczego i antropogenicznego) oraz społecznych, charakteryzowanych przez poszczególne cechy diagnostyczne. W pracy wykorzystano różne metody badawcze. W odniesieniu do celu poznawczego pracy instrumentem była w szczególności analiza opisowo-jakościowa, która pozwoliła na zidentyfikowanie problemów oraz uwarunkowań rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Cel metodyczny pracy zrealizowano, wykorzystując dorobek nauk ekonomicznych, bazując przy tym na wybranych metodach statystycznej analizy wielowymiarowej, a w szczególności na metodach taksonomicznych. Cel aplikacyjny osiągnięto, wykorzystując wyniki przeprowadzonych badań ilościowych oraz opracowując różne scenariusze rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski ze wskazaniem możliwości uwzględnienia właściwego ich wariantu. Źródłowe materiały dotyczące badanych cech zostały uzyskane drogą ankietową z urzędów gmin objętych analizą. Ponadto wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego, w tym dane Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz Powszechnego Spisu Rolnego 2002. Dane, zarówno z badań ankietowych, jak i statystyczne GUS, zgromadzono dla celów porównawczych z dwóch lat – 2005 i 2007. Korzystając z procedur taksonometrycznych, określono syntetyczny wskaźnik poziomu uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Na podstawie jego wartości obliczonych dla każdej z badanych gmin i dla każdego z uwarunkowań cząstkowych stwierdzono znaczące zróżnicowanie poziomu uwarunkowań rozwoju analizowanych gmin, zarówno pod względem poziomu ogółem, jak i z uwzględnieniem uwarunkowań cząstkowych (infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska i społecznych) analizowanej struktury. Szczególnie dużym zróżnicowaniem badane gminy charakteryzowały się pod względem uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), w odniesieniu do których zakres zmienności okazał się największy. Najmniejszą zmiennością w 2007 r. charakteryzował się poziom uwarunkowań społecznych (US). Przeważająca liczba badanych gmin charakteryzowała się w 2007 r. niskim oraz bardzo niskim poziomem uwarunkowań gospodarczych (UG) oraz społecznych (US), a tylko w nielicznych gminach poziomy te były wysokie. Analizując uporządkowanie gmin według wartości zmiennej syntetycznej opisującej poziom uwarunkowań ogółem, można zauważyć, że do grupy gmin o najkorzystniejszym poziomie uwarunkowań należą gminy, które już mają „tradycje” turystyczne, tj. realizują strategie rozwoju, w których turystyka odgrywa istotną rolę jako czynnik rozwoju lokalnego. Na podstawie uporządkowania gmin pod względem wartości miary syntetycznej wyznaczonej w zakresie warstw analizowanej struktury uwarunkowań, tj. uwarunkowań: UI, UG, UŚ oraz US, można zauważyć znaczną zmienność uporządkowania badanych gmin. Stwierdzono wyraźną zależność w uporządkowaniu badanych gmin pod względem poziomu uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i gospodarczych (UG). Natomiast pomiędzy uporządkowaniami pod względem poziomu uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i środowiska (UŚ) oraz gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) stwierdzono średnią zależność korelacyjną. Korelacja okazała się nieistotna w odniesieniu do następujących par uwarunkowań: infrastrukturalnych (UI) i społecznych (US), gospodarczych (UG) i społecznych (US), jak również środowiska (UŚ) i społecznych (US). Poszczególne uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju posłużyły jako odrębne kryteria klasyfikacji gmin górskich pod względem poziomu tych uwarunkowań. W wyniku klasyfikacji gmin pod względem poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski wyodrębniono cztery grupy gmin. Przyjęta metoda klasyfikacji (metoda trzech średnich) pozwala na uzyskanie jako wynikowej stałej liczby grup (cztery grupy) charakteryzujących się jednoznaczną ich interpretacją, tzn. kolejne grupy obejmują gminy o coraz niższym poziomie uwarunkowań, przy czym dwie pierwsze grupy odznaczają się poziomem powyżej średniej wyznaczonej dla wszystkich gmin (poziom „bardzo korzystny” oraz „korzystny”), a dwie następne – poziomem poniżej średniej (poziom „niekorzystny” oraz „wyjątkowo niekorzystny”). Najmniej liczną okazała się pierwsza grupa gmin. W jej skład weszły cztery gminy górskie o „bardzo korzystnym” poziomie uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, ustalonym na podstawie wszystkich cech diagnostycznych łącznie. Wszystkie gminy z pierwszej grupy typologicznej znajdują się w granicach administracyjnych województwa małopolskiego, przy czym trzy z nich tworzą zwarty przestrzennie układ, a czwarta znajduje się w otoczeniu obszarów o „korzystnym” poziomie uwarunkowań (gminy z grupy drugiej). Typologiczna grupa druga obejmuje 14 gmin górskich o „korzystnym” poziomie uwarunkowań (a więc o poziomie uwarunkowań powyżej wartości średniej ustalonej dla wszystkich badanych gmin łącznie). Gminy tej grupy występują we wszystkich czterech województwach, tworząc w przeważającej mierze większe obszary charakteryzujące się zbliżonym poziomem uwarunkowań. Gminy trzeciej grupy typologicznej, a więc charakteryzowane przez „niekorzystny” poziom uwarunkowań, zlokalizowane są również we wszystkich badanych województwach. W każdym z województw (z wyjątkiem śląskiego) są to gminy sąsiadujące z sobą i tworzące w ten sposób większe obszary charakteryzowane przez zbliżony pod względem wartości poziom uwarunkowań. Spośród 12 gmin z czwartej grupy żadna nie należała do gmin województwa podkarpackiego. Ich lokalizacja (zwłaszcza w województwie małopolskim) sugeruje wniosek, że górskie obszary wiejskie charakteryzowane przez „wyjątkowo niekorzystny” poziom uwarunkowań rozwoju zlokalizowane są na obrzeżach obszarów górskich. Analiza zmian czasowych poddanej badaniom struktury uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski pozwoliła na odnotowanie w roku 2007 w porównaniu z rokiem 2005 ogólnej poprawy poziomu uwarunkowań (U), przy czym uwarunkowania cząstkowe złożyły się na ten stan rzeczy w zróżnicowanym stopniu, tj. jedne z nich wpłynęły na ten poziom stymulująco, inne wpłynęły na niego hamująco. Maksymalny przyrost wartości poziomu uwarunkowań (U) odnotowano w gminie Jordanów, natomiast maksymalny spadek odnotowano w gminie Szaflary. Rozkład przestrzenny zmiany poziomu uwarunkowań wskazuje, że w większości gmin odnotowano przyrost wartości miary syntetycznej, a w mniejszej ich liczbie – obniżenie poziomu uwarunkowań. W pracy przeprowadzono także klasyfikację gmin górskich Polski pod względem struktury uwarunkowań wewnętrznych turystycznego kierunku rozwoju, co pozwoliło na wyodrębnienie ośmiu typów górskich obszarów wiejskich. Typ I górskich obszarów wiejskich obejmuje 33 gminy charakteryzowane przez wartość średnią poziomu uwarunkowań (U) poniżej wartości średniej wyznaczonej dla wszystkich gmin górskich. Istniejący poziom uwarunkowań świadczy o słabszej pozycji konkurencyjnej gmin objętych typem pierwszym. Gminy te cechują się znacznym zróżnicowaniem poziomu uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, tzn. występują gminy o wyraźnie niekorzystnym ich poziomie, jak również gminy o wyraźnej przewadze konkurencyjnej względem większości gmin górskich. Większość gmin pierwszego typu cechuje się niskimi wartościami miary syntetycznej poziomu uwarunkowań (U). Żadne z uwarunkowań cząstkowych (UI, UG, UŚ, US) nie osiągnęło poziomu równego średniej dla wszystkich gmin górskich. Poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), gospodarczych (UG) oraz środowiska (UŚ) można określić jako przeciętny, natomiast poziom uwarunkowań społecznych (US) – jako niski. Obszary górskie typu pierwszego występują we wszystkich czterech badanych województwach. Tworzą one kilka względnie zwartych przestrzennie skupisk, z których największe znajduje się na pograniczu województw śląskiego i małopolskiego. Typ II górskich obszarów wiejskich tworzony jest przez siedem gmin górskich. Wartość średnia poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju wyniosła nieco powyżej średniej dla wszystkich badanych gmin. Gminy typu drugiego są bardziej zróżnicowane pod względem ogólnego poziomu uwarunkowań niż miało to miejsce w wyróżnionym typie pierwszym, ale też żadna z nich nie osiągnęła tak niskiego, jak w typie pierwszym poziomu uwarunkowań. W gminach typu drugiego uwarunkowania społeczne (US) osiągnęły bardzo wysoki poziom. Jako przeciętny można uznać poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) oraz środowiska (UŚ), natomiast uwarunkowania gospodarcze (UG), średnio rzecz biorąc osiągnęły niski poziom. Gminy drugiej grupy typologicznej występują w województwie małopolskim i tworzą zwarty przestrzennie obszar z wyjątkiem gminy Muszyna. Typ III górskich obszarów wiejskich obejmuje zaledwie trzy gminy, dla których wartość średnia poziomu uwarunkowań (U) plasuje tę grupę gmin na korzystnej pozycji konkurencyjnej względem większości gmin górskich. Trzecią grupę typologiczną charakteryzuje względnie niewielka zmienność, przy czym nawet gmina o najmniej korzystnych uwarunkowaniach w tej grupie osiągnęła poziom wyraźnie przewyższający średni poziom dla badanych gmin ogółem. Strukturę uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju gmin stanowiących typ trzeci górskich obszarów wiejskich cechuje przeciętny poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), wysoki poziom uwarunkowań gospodarczych (UG), bardzo wysoki poziom uwarunkowań środowiska (UŚ) oraz niski poziom uwarunkowań społecznych (US). Gminy trzeciej grupy typologicznej występują po jednej w województwach: śląskim, małopolskim oraz podkarpackim. Typ IV górskich obszarów wiejskich tworzony jest również przez trzy gminy – jedna z województwa dolnośląskiego i dwie z małopolskiego. Ten typ obszarów górskich cechuje niski poziom uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym jest on wyraźnie niższy niż to miało miejsce w pierwszej grupie typologicznej. W gminach górskich tego typu poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) można określić jako przeciętny, poziom uwarunkowań gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) – jako niski, natomiast poziom uwarunkowań społecznych (US) – jako wysoki. Typ V górskich obszarów wiejskich opisany jest przez poziom uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju tylko nieznacznie przewyższający średni poziom ustalony dla wszystkich gmin górskich. W tym względzie typ piąty obszarów można porównać do typu drugiego, jednakże charakteryzuje się on wyraźnie korzystniejszym poziomem uwarunkowań gospodarczych oraz infrastrukturalnych. Ten typ reprezentuje tylko jedna gmina górska, tj. gmina Poronin (województwo małopolskie). Uwarunkowania infrastrukturalne (UI) oraz środowiska (UŚ) osiągnęły w niej poziom przeciętny, uwarunkowania gospodarcze (UG) – poziom wysoki, natomiast uwarunkowania społeczne (US) – bardzo wysoki. Typ VI górskich obszarów wiejskich, do którego zaklasyfikowano też jedną tylko gminę – Krynicę-Zdrój (województwo małopolskie), charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym poszczególne jego składowe cechuje również bardzo wysoki poziom z wyjątkiem uwarunkowań środowiska (UŚ), których poziom można określić jako przeciętny. Typ VII górskich obszarów wiejskich cechuje gminę Uście Gorlickie (województwo małopolskie). Typ ten opisany został przez bardzo wysokie wartości miary poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju. Poziom poszczególnych uwarunkowań stanowiących warstwy analizowanej struktury można ocenić jako bardzo wysoki – w odniesieniu do uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i gospodarczych (UG), jako wysoki – w odniesieniu do uwarunkowań środowiska (UŚ) oraz przeciętny – w stosunku do uwarunkowań społecznych (US). Typ VIII górskich obszarów wiejskich charakteryzuje się bardzo niskim poziomem uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym w odniesieniu do uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) również okazał się on bardzo niski, a w wypadku uwarunkowań społecznych (US) – wysoki. Jedynie gmina Czarny Bór (województwo dolnośląskie) została zaklasyfikowana do ósmego typu górskich obszarów wiejskich. Na podstawie przeprowadzonych badań i uzyskanych wyników klasyfikacji pod względem poziomu oraz struktury uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju opracowano scenariusze turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Scenariusz pierwszy kierowany jest do gmin górskich charakteryzujących się bardzo wysokim poziomem uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, co stanowi bez wątpienia o dużych możliwościach rozwoju turystyki na ich obszarze. Poprzez systematyczną dbałość o istniejące uwarunkowania celem zwiększenia ich atrakcyjności (turystycznej i inwestycyjnej) oraz zachowania ich dla przyszłych pokoleń gminy te predestynują do wzrostu pozycji konkurencyjnej względem gmin o podobnym poziomie uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Gminy górskie, wybierając i rozwijając turystykę jako wiodącą działalność gospodarczą, stają się beneficjentami pozytywnych efektów (efektów mnożnikowych) wielofunkcyjnego rozwoju obszaru. Scenariusz drugi przeznaczony jest dla gmin górskich zamierzających wykorzystywać powstające efekty mnożnikowe turystyki w stymulowaniu rozwoju społeczno-gospodarczego. Obszary predestynowane do realizacji drugiego scenariusza rozwoju charakteryzują się ponadprzeciętnym (ale nie najwyższym) poziomem uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Obszary te stanowią więc atrakcyjną przestrzeń dla podmiotów rynku turystycznego zainteresowanych turystyką (po stronie popytowej oraz podażowej). W celu poprawy swojej pozycji konkurencyjnej gminy górskie, dla których realizacja tego scenariusza jest właściwa, wymagają rozwiązania pewnych istotnych kwestii wynikających z przynależności danej gminy do jednego z wyodrębnionych typów górskich obszarów wiejskich, a więc związanych ze strukturą uwarunkowań. Scenariusz trzeci uwzględnia możliwość podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich, przy czym taka alternatywa nie może stanowić głównego czynnika rozwoju społeczno-gospodarczego, a wyłącznie dodatkowy (uzupełniający) przyczyniający się do zwiększenia stopnia wielofunkcyjności danego obszaru. Trzeci scenariusz rozwoju przewidziany został dla 303 gmin górskich charakteryzujących się znaczącymi ograniczeniami w zakresie podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju. Gminy te mogą realizować go w ograniczonym zakresie, przyjmując jako niezbędne rozwiązanie licznych istotnych kwestii (również wynikających z faktu zaklasyfikowania ich do danego typu górskich obszarów wiejskich) w celu wykorzystania dodatnich (pozytywnych) efektów zewnętrznych generowanych przez turystykę w zakresie rozwoju społeczno- gospodarczego. Szansą dla tych gmin może być wykreowanie regionalnego (lokalnego) produktu turystycznego, gwarantującego wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej, przejawiający się możliwością konkurowania o turystów i inwestorów z innymi gminami górskimi, nawet tymi o wyższym poziomie uwarunkowań tego rozwoju. Scenariusz czwarty zakłada „ostrożne” podejście do kwestii stymulowania rozwoju lokalnego dzięki korzyściom (gospodarczym, społecznym oraz przyrodniczym) generowanym przez turystykę. Scenariusz ten został przewidziany dla takich górskich obszarów wiejskich, które charakteryzowane są przez bardzo niski poziom uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Gminy górskie, dla których przewidziany został czwarty scenariusz rozwoju, cechują się istotnymi ograniczeniami realizacji turystycznego kierunku rozwoju, co wskazuje na niewielkie szanse skutecznej jego realizacji. Niemniej jednak bardziej szczegółowa analiza zapóźnień w sferze uwarunkowań rozwoju (uwarunkowań cząstkowych) umożliwia zróżnicowanie gospodarki lokalnej przez podejmowanie przez podmioty działalności turystycznej. Każdy z czterech opracowanych scenariuszy turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski uwzględnia w swoich założeniach poziom uwarunkowań tego rozwoju właściwy dla kolejnych przebadanych gmin górskich. O sposobie realizacji przez daną gminę górską określonego scenariusza nie może jednak przesądzać sam tylko specyficzny dla niej poziom uwarunkowań. Należy także uwzględnić strukturę tych uwarunkowań, którą tworzą uwarunkowania cząstkowe w postaci uwarunkowań infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska oraz społecznych. Scenariusze te stanowią narzędzie podejmowania decyzji na szczeblu lokalnym, czyli tam, gdzie ważą się decyzje o podjęciu i realizacji turystycznego kierunku rozwoju obszaru, bądź też tam, gdzie taki kierunek rozwoju obszaru jest już realizowany, a władze gminy jedynie potwierdzając trafność swoich dotychczasowych decyzji, podejmują działania zmierzające do jego kontynuowania podjętą ścieżką rozwoju.
Mountain areas in Poland constitute a special territory with respect to physico-geographical, economic and social aspects. There are specific environmental, economic and cultural conditions, which on one hand restrain and on the other provide chances of these areas development. Environmental conditions involve higher economic costs mainly in agriculture but also in other fields, such as construction or transportation. Other characteristics of these areas include landscape values which just through development of tourism can at least partially recompense the local communities the limited opportunities of gaining incomes. Mountain areas are defined as the areas where agricultural production is made difficult by the unfavourable climatic conditions and land configuration. The basic criterion used for identification of mountain areas in Poland is their elevation above the sea level. Therefore the mountain areas comprise communes and land surveying districts, where over a half of the arable land area is situated above 500 m a.s.l. Considering the investigated space, the research comprised mountain rural areas in Poland, whereas the area of a single commune was assumed as the smallest researched unit. The object of studies were all communes which in Poland constitute mountain less favoured areas (mountain LFA). The investigations comprised a total of 50 communes (in four provinces: dolnośląskie, małopolskie, podkarpackie and śląskie), of which 43 are rural communes, whereas 7 are urbanrural communes. Due to the fact that rural areas have been the object of research, analysed were wholly rural communes and rural parts of urban-rural communes. The communes were selected on the basis of the Regulation of the Council of Ministers dated 14 April 2004 stating detailed terms and procedures of providing financial assistance for supporting agricultural activity in less favoured areas included in the rural development plan. Appendix 2 to the above mentioned regulation enumerates the communes in Poland which constitute less favoured areas, including also mountain areas. In order that an individual commune may use tourism as a driving force for local social-economic development, in the first place there must be conditions favourable for practising various forms of tourism (bases for starting and then intensifying the tourist movement are necessary prerequisites), secondly opportunities must be opened up for creating various enterprises connected with tourism and providing services for tourists, and capable of meeting increased needs of local communities. Conditions (factors) determining mountain communes predisposition for undertaking and realisation of development through tourism may be either of external or internal character. A detailed analysis was conducted in the thesis only on the internal conditions. It was assumed that a collective category grouping all these factors are the conditions of the area development through tourism (U). These conditions were analysed considering their diversified character, which was presented as identification of partial conditions, i.e. infrastructural, economic, environmental (natural and anthropogenic) and social conditions characterised by individual diagnostic features. Various research methods were applied in the thesis. Regarding the cognitive objective of the thesis, descriptive-qualitative analysis was the tool which allowed to identify the problems and conditions of the development of mountain rural areas in Poland. The methodological aim of the thesis was realised by using the output of economic sciences, at the same time basing on selected methods of multivariate statistical analysis, particularly taxonomic methods. The applicational aim was reached using the results of conducted quantitative analysis and developing various scenarios for the development of mountain rural areas in Poland, pointing to a potential of considering their proper variant. The source materials concerning the analysed features were obtained by means of surveys conducted by communes offices of the analysed communes. Moreover, the Author used the data provided by the Central Statistical Office, including the data from Population and Housing Census and Agricultural Census 2002. For the purpose of comparison, the data both from the survey studies and statistical CSO data were gathered for two years 2005 and 2007. Taxonometric procedures were used to determine the synthetic indicator of the level of development conditions through tourism. On the basis of its values computed for each of the analysed communes and for the partial conditions, a considerable diversification of the level of development conditions through tourism was found for the analysed communes, both with respect to the general level and considering partial conditions (infrastructural, economic, environmental and social) of the analysed structure. The analysed communes revealed especially great diversification with respect to infrastructural conditions (UI), for which variability range proved the widest. The level of social conditions (US) was characterised by the smallest variability in 2007. Also in 2007 the prevailing number of the analysed communes was characterised by low or very low level of economic (UG) and social (US) conditions and only in few communes these levels were high. The analysis of commune ordering according to the values of synthetic variable describing the general conditions level, reveals that the group of communes with the most advantageous level conditions includes those, which already have some tourist “traditions”, i.e. have been implementing a development strategy, in which tourism plays a crucial role as a local development factor. On the basis of arranging communes according to the value of synthetic measure determined within the range of the analysed condition structure layers, i.e. UI, UG, UŚ and US conditions, a considerable variability of the analysed communes ordering may be seen. An apparent dependence was observed for the analysed communes ordering in respect of the level of infrastructural (UI) and economic (UG) conditions. On the other hand a medium correlational dependence was found for the ordering according to the level of infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions, and economic (UG) and environmental (UŚ) conditions. The correlation proved nonsignificant for the following pairs of conditions: infrastructural (UG) and social, economic (UG) and social (US), and also for environmental (UŚ) and social (US). Individual conditions of development through tourism served as separate criteria for classification of mountain communes according to the level of these conditions. Four groups of communes were identified in result of commune classification with respect to the level of conditions (U) of mountain areas in Poland development through tourism. Applied method of classification (triple averages method) allows to obtain as a result a constant number of groups (four groups) characterised by an unanimous interpretation, i.e. the subsequent groups comprise communes with decreasing level of conditions, however the two first groups reveal the level above the average determined for all communes (“very advantageous” and “advantageous” level), whereas the two next reveal the level beneath the average (“disadvantageous” and “exceptionally disadvantageous”. The first group of communes proved the least numerous. It comprised four mountain communes with a “very advantageous” level of conditions of development through tourism, determined on the basis of all diagnostic features. All communes from the first typological group are situated within the administrative boundaries of the małopolskie province, where three of them constitute a compact spatial configuration, whereas the fourth one is surrounded by the areas with “advantageous” level of conditions (communes from the second group). The second typological group comprises 14 mountain communes with an “advantageous” level of conditions (i.e. the level of conditions above the average value determined jointly for all analysed communes). The communes in this group are situated in all provinces, in majority forming larger areas characterised by an approximate level of conditions. The communes in the third typological group, i.e. characterised by “disadvantageous” level of conditions are also localised in all investigated provinces. In each of the provinces (except śląskie) these are neighbouring communes together forming larger areas characterised by an approximate value of conditions level. None of the 12 communes from the fourth group is situated in the podkarpackie province. Their localisation (particularly in the małopolskie province) suggest a conclusion that mountain rural areas characterised by “exceptionally disadvantageous” level of conditions for development are situated on the border of mountain terrains. The analysis of time changes of investigated structure of conditions for mountain rural areas in Poland development through tourism allowed to register a general improvement of the conditions (U) level in 2007 in comparison with 2005, however the partial conditions differently contributed to this situation, i.e. some stimulated the level, whereas the others had a negative effect. The maximum increase in the value of condition (U) level was noted in Jordanów commune, whereas a maximum decrease was registered in Szaflary commune. Spatial distribution of the change in the level of conditions shows that in a majority of communes an increase in the synthetic measure value was noted, whereas the level of conditions decreased in the least number of the communes. The thesis presents also the classification of mountain communes in Poland conducted with respect to the structure of internal conditions for the development through tourism, which allowed to identify eight types of mountain rural areas. Type 1 of mountain rural areas comprises 33 communes characterised by a medium value of conditions level (U), below the mean value determined for all mountain communes. The existing level of conditions evidences a weaker competitive position of the communes within the first type. These communes reveal a considerable diversification of the level of development conditions through tourism, i.e. there are communes where this level is apparently disadvantageous, but also those showing obvious competitive advantage over most mountain communes. A majority of the first type communes is characterised by low values of synthetic measure of the level of conditions (U). None of the partial conditions (UI, UG, UŚ or US) reached the level equal to the average for all mountain communes. The level of infrastructural (UI), economic (UG) and environmental (UŚ) conditions may be determined as average, whereas the level of social conditions (US) as low. The mountain areas of the first type are situated in all four analysed provinces. They constitute several relatively compact spatial clusters, of which the largest is located on the border of the śląskie and małopolskie provinces. Type 2 of the mountain rural areas consists of seven mountain communes. The mean level value of conditions (U) for development through tourism was lightly above the mean value computed for all analysed communes. The communes of the second type are more diversified with respect to general level of conditions than those of the first type, but none has reached such low level of conditions as registered in type 1. In the communes of the second type social conditions (US) reached very high level. The levels of infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions may be considered average, whereas economic (UG) conditions on average reached a low level. The communes from the second typological group are situated in the małopolskie province and form a spatially compact configuration, except for the Muszyna commune. Type 3 of mountain rural areas comprise only three communes which the mean value of condition level (U) places in a disadvantageous competitive position in relation to most mountain communes. The third typological group is characterised by a relatively small variability, however even the commune with the least advantageous conditions in this group reached the level apparently higher than the average level for a total of the analysed group. The structure of conditions for development through tourism in communes constituting the third type of mountain rural areas reveals an average level of infrastructural (UI) conditions, high level of economic conditions (UG), very high level of environmental conditions (UŚ) but a low level of social conditions (US). One of the communes from the third typological group is situated in śląskie, małopolskie and podkarpackie province, each. Type 4 of the mountain rural areas is also formed of three communes – one in the dolnośląskie and two from the małopolskie province. This type of mountain areas is characterised by a low level of conditions (U) for development through tourism which is apparently lower than registered in the first typological group. In this typological group the level of infrastructural (UI) conditions may be assessed as average, the level of economic (UG) and environmental (UŚ) conditions as low, whereas the level of social (US) conditions as high. Type 5 of mountain rural areas is described by the level of conditions for development through tourism as only slightly exceeding the average level determined for all mountain areas. In this respect the fifth type of the areas may be compared with the second type, however it is characterised by an apparently more advantageous level of economic and infrastructural conditions. This type is represented by only one mountain commune, i.e. Poronin commune (małopolskie province). Infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions reached the average level, economic conditions (UG) – high level, whereas social conditions (US) – very high level. Type 6 of mountain rural areas to which also only one commune (Krynica Zdrój in the małopolskie province) was classified is characterised by a very high level of conditions (U) for development through tourism, however the individual components also represent a high level, except for the environmental (UŚ) conditions, whose level may be described as average. Type 7 of mountain rural areas characterises Uście Gorlickie commune (małopolskie province). This type was described by very high values of the measure of condition (U) level of development through tourism. The levels of individual conditions constituting the layers of the analysed structure may be assessed as very high – considering the infrastructural (UI) and economic (UG) conditions, but average with respect to social conditions (US). Type 8 of mountain rural areas is characterised by a very low level of conditions (U) for development though tourism, and the level proved also very low concerning the infrastructural (UI), economic (UG) and environmental (UŚ) conditions, but high for social conditions (US). Only Czarny Bór commune (dolnośląskie province) was classified to the eighth type of mountain rural areas. On the basis of conducted research and obtained results of classification concerning the level and structure of conditions for development through tourism, scenarios of mountain rural areas in Poland development through tourism were developed. The first scenario targets mountain communes characterised by very high level of conditions for development through tourism, which undoubtedly determined considerable potential of tourism development in these areas. Owing to systematic care about the existing conditions and to improve their attractiveness (for tourists and investors), and maintaining them for future generations, these communes are predetermined to improve their competitive position over the communes with a similar level of conditions for development through tourism. By choosing and developing tourism as the leading economic activity, the mountain communes become beneficiaries of positive effects (multiplier effect) of multifunctional area development. The second scenario is meant for mountain communes which intend to use generated multiplier effects of tourism for stimulating their socio-economic development. The areas where the second development scenario should be implemented are characterised by over the average (but not the highest) level of conditions for development through tourism. Therefore, these areas constitute an attractive space for tourist market subjects interested in tourism (considering sales and demand). In order to improve their competitive position, the mountain communes for which realisation of this scenario seems proper, must solve some important problems resulting from their affiliation to one of the identified types of mountain rural areas, i.e. connected with the structure of conditions. The third scenario considers a possible undertaking and realisation of mountain rural areas development through tourism, however this alternative cannot be the main factor of socio-economic development, but only an additional (supplementary) one contributing to an improvement of this area multifunctionality. The third scenario of development has been developed for the mountain communes characterised by considerable constraints involved in the undertaking and realization of development through tourism. These communes may realize it in a limited scope, considering as crucial solving numerous important problems (resulting also from their classification to an individual type of mountain rural areas) in order to utilise positive external effects generated by tourism in the field of socio- economic development. A chance for these communes is provided by creating a regional (local) tourist product, ensuring their improved attractiveness for tourists and investors, apparent as possible competing for tourists and investors with the other mountain communes, even these with a higher level of conditions for development. The fourth scenario assumes “careful” approach to stimulating local development owing to the benefits (economic, social and environmental) generated by tourism. This scenario was intended for the mountain rural areas characterised by very high level of conditions for development through tourism. Mountain com munes for which the fourth development scenario was developed are characterised by considerable constraints in the realisation of development through tourism, which points to small chances of its effective implementation. However, more detailed analysis of delays in the sphere of conditions for development (partial conditions) enables diversification of the local economy through undertaking tourist activities by economic subjects. Each of the four scenarios developed for mountain rural areas in Poland development through tourism includes in its assumptions the level of conditions of development proper for the subsequent analysed mountain communes. However, the way in which individual scenario would be realised by individual communes cannot be determined only by its specific level of conditions. One should also consider the structure of these conditions, formed by partial, i.e. infrastructural, economic, environmental and social conditions. These scenarios are a tool for decision making on a local level, i.e. in places where decisions are made about undertaking and realisation of the area development through tourism, or in the localities where this particular direction of development has been already pursued, and the commune authorities need only to confirm their former right decisions and continue the initiated development.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 01
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na ratunek turystom
Autorzy:
Sobótka, Anna.
Powiązania:
Przegląd Pożarniczy 2020, nr 5, s. 42-44
Data publikacji:
2020
Tematy:
Wspinaczka wysokogórska
Ratownictwo górskie
Turystyka górska
Wypadki w górach
Artykuł z czasopisma fachowego
Opis:
Artykuł omawia program "Bezpieczny Kazbek". Polscy ratownicy górscy co rok w sezonie letnim dbają o bezpieczeństwo turystów wspinających się na szczyt liczący 5054 m.n.p.m. Autor artykułu przybliża proces rekrutacji ratowników, dyżur ratowniczy oraz opisuje trudniejsze akcje.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Strategia rozwoju turystyki na terenach cennych przyrodniczo
Tourism development strategy in environmentally valuably areas
Autorzy:
Cieszewska, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/880947.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
Polska
obszary cenne przyrodniczo
turystyka
strategia rozwoju
Opis:
Artykuł przedstawia obserwacje wynikające z analiz różnych dokumentów strategicznych sporządzanych dla rozwoju turystyki obejmujących tereny cenne przyrodniczo. W pierwszej części przedstawiono problemy wynikające z systemu zarządzania terenami cennymi przyrodniczo, następnie zagadnienia związane z wdrażaniem strategii sporządzanych przez różne podmioty kształtujące rozwój turystyki. W dalszej części skupiono się na zestawieniu głównych składowych strategii rozwoju turystyki w krajach UE – trendach demograficznych i społecznych wpływających na rozwój turystyki. Ostatnia część przedstawia kwestię wpływu diagnozy ruchu turystycznego na budowanie strategii rozwoju turystyki. Jako konkluzję wskazano postulaty, których uwzględnienie pozwoli wyeliminować negatywne zjawiska w dokumentach strategicznych.
The article present some observation related to strategies of tourism development that are presented for natural valuable areas in Poland. The first part contains the discussion about the term of natural valuable areas. Next, examples of different documents that contain tourism development strategies and that are prepared for same area – national or regional park, state forest and community with the main problem as lack of coordination between these visions. The following part focused on result of implementation of these different visions, and lack of monitoring particularly in natural valuable areas. As the conclusion have been listed questions for the tourism development strategy authors as a checklist to improve the document.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2009, 11, 4[23]; 43-49
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typologia konfliktów występujących w sektorze turystycznym
Typology of tourist related conflicts
Autorzy:
Kozak, Marek W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/987006.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
turystyka
typologia
konflikty
Polska
tourism
confl icts
typology
poland
Opis:
Celem pracy było sformułowanie nowej typologii konfliktów występujących w sektorze turystycznym. Główna metoda oparta była na analizie literatury oraz na obserwacji prowadzonej w Polsce i za granicą. W artykule wyróżniono cztery główne typy konfliktów: pierwszy – na tle środowiskowym; drugi – między grupami społecznymi uczestniczącymi w turystyce; trzeci – konflikt poglądów na temat czynników rozwoju turystyki oraz czwarty – konflikty inne (wojna, terroryzm i inne). Każdy rodzaj konfliktu jest zwięźle analizowany i ilustrowany. Oryginalność pracy polega na nowym podejściu do problemu konfliktów związanych z turystyką, gdzie się zakłada, że każdy konflikt turystyczny ma charakter społeczny, tylko człowiek może bowiem być stroną konfliktu.
Main aim of this article is to propose new typology of tourism related conflicts. Main method covers literature study and observation carried out in Poland and abroad. Four main types of conflicts are depicted here: 1. With environmental background, 2. Between social groups involved in tourism activity, 3. Conflict of notions about tourism development drivers, 4. Other forms of conflicts (war, terrorism etc.). Each type is briefly explained and illustrated. Originality of article stems is in a new approach to conflicts assuming that each type of conflict is de facto a social one, as only the human being can be a part of a conflict.
Źródło:
Turystyka i Rozwój Regionalny; 2016, 6; 59-68
2353-9178
Pojawia się w:
Turystyka i Rozwój Regionalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany transgranicznego ruchu turystycznego na pograniczu polsko-białoruskim na przykładzie Kanału Augustowskiego
Autorzy:
Cyargeenka, Aliaksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797681.pdf
Data publikacji:
2021-06-25
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Kanał Augustowski
ruch graniczny
strefy bezwizowe
turystyka
Polska
Białoruś
Opis:
Kanał Augustowski jest jedną z wyjątkowych atrakcji turystycznych pogranicza polsko-białoruskiego, znaną z wysokich walorów przyrodniczych, kulturowo-historycznych oraz turystycznych. Od początku XXI w., po całkowitej renowacji oraz po otwarciu zarówno rzecznego (2005 r.), jak i drogowego (2017 r.) przejścia Rudawka–Lesnaja, obserwuje się wielokrotny wzrost granicznego ruchu turystycznego w obrębie przestrzeni turystycznej Kanału Augustowskiego. Z jednej strony artykuł ma być próbą wypełnienia luki badawczej związanej z aktualną analizą struktury i dynamiki natężenia ruchu granicznego pod kątem zróżnicowania kraju pochodzenia turystów, sezonowości oraz wyboru rodzaju ruchu – rzecznego (środkiem pływającym) bądź drogowego (rowerem lub pieszo). Z drugiej strony opracowanie stanowi kontynuację badania wpływu złagodzenia reżimu granicznego na Białorusi (wprowadzenie stref bezwizowych) na wielkość ruchu turystycznego. Analizę czynników oddziałujących na transgraniczny ruch turystyczny na Kanale Augustowskim wykonano na różnych poziomach – lokalnym, regionalnym, krajowym oraz międzynarodowym – za pomocą podejścia wieloskalowego (multi-scalar). Poza tym zorganizowano badania terenowe, podczas których zastosowano metodę obserwacji uczestniczącej, a także wykorzystano metodę analizy danych statystycznych, pochodzących z raportów polskiej Straży Granicznej. Wyniki badań wskazują na to, że najwięcej turystów korzystających z przejścia granicznego Rudawka–Lesnaja pochodzi z Polski i Białorusi, natomiast mniejszy udział mają podróżni z Litwy, Rosji oraz Niemiec. Polacy najczęściej wybierają możliwość rzecznego przekroczenia granicy, Białorusini zaś preferują tryb drogowy.
Źródło:
Turyzm; 2021, 31, 1; 59-69
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jasne scenariusze w nauczaniu geografii Polski
Clear lesson scripts in teaching the geography of Poland
Autorzy:
Plit, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084851.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
geografia
Polska
nauczanie
dydaktyka
turystyka
aspekty gospodarcze
Opis:
Pozytywne przykłady i optymistyczne scenariusze odgrywają bardzo ważną rolę w kształtowaniu postawy patriotycznej. Są one jednak dość rzadko przedstawiane w szkole, także na lekcjach geografii. W programach i podręcznikach elementy oceny pojawiają się rzadko, przeważa faktografia, dość liczne są też „czarne” scenariusze (zatrucie środowiska, kryzys przemysłu ciężkiego i rolnictwa, bezrobocie, emigracja itd.). Było to przedstawiane m.in. w referacie na 56. Zjeździe PTG w Kielcach (Plit 2007). Celem niniejszego wystąpienia jest skupienie się na tych zjawiskach, które pozwalają przekazać młodzieży więcej optymizmu i dumy z kraju. Skupiono się na następujących faktach: Wyjątkowe w skali Europy (a może i świata) walory turystyczne Pojezierzy: są tam najwyższe w pasie pojezierzy młodoglacjalnych na Niżu deniwelacje, urozmaicona linia brzegowa, zróżnicowane użytkowanie ziemi, co stwarza preferencje zwłaszcza dla turystyki konnej; Atrakcyjna kolorystyka (dominacja odcieni złota) piasku bałtyckich plaż i ich długość; Jakościowa poprawa stanu środowiska przyrodniczego, m.in. czystości wód, ograniczenie zapylenia powietrza, wzrost lesistości; Malejące bezrobocie i wyraźny wzrost wynagrodzeń (w latach 2003-2007 wynagrodzenie wzrosło przeciętnie o 30%, tj. szybciej od tempa inflacji); Rozwój nowych gałęzi przemysłu przetwórczego (np. meblarskiego), zwłaszcza wysokich technologii (np. monitory telewizyjne, samochody osobowe, sprzęt komputerowy - Dell i firmy rodzime, w wielu dziedzinach dominujemy w UE); Rosnąca konkurencyjność polskiego rolnictwa, zwłaszcza w nietypowych dziedzinach produkcji (bizony, strusie i in.); Rozmach inwestycji komunikacyjnych, w tym w zakresie dróg szybkiego ruchu; Powszechna dostępność wielu usług, w tym handlowych (znacznie lepsza niż w większości państw UE!), obfitość towarów, poprawiająca się kontrola ich jakości; Rewitalizacja historycznych centrów niewielkich nawet miast, ich odnowienie i uporządkowanie. Jasne przykłady i pozytywne scenariusze nie mogą przesłonić faktu, że nadal jest wiele spraw bolesnych i niezałatwionych (np. zaśmiecenie środowiska, wciąż niski poziom wynagrodzeń, zły stan techniczny pojazdów na naszych drogach, brak autostrad, fatalny stan służby zdrowia itd.), jak też terenów o ograniczonych możliwościach rozwoju (trudno np. rozwijać turystykę na bezleśnych równinach, a rolnictwo na glebach klasy V). Geografia nie może ograniczać się do nauczania tylko o pozytywach, oznaczałoby to bowiem uprawianie propagandy sukcesu i utratę wszelkiej wiarygodności. Musimy nauczać i o sprawach trudnych, ale ważne jest zachowanie proporcji i eksponowanie wysiłków mających przezwyciężyć te trudności.
Positive examples and optimistic outlines play a very important role in shaping patriotic attitudes. However, they are quite rarely presented at school, including geography lessons. In syllabuses and textbooks, elements of assessment are rare, while facts dominate, pretty often also "black" scenarios (pollution, heavy industry and agriculture crisis, unemployment, outmigrations, etc.). This issue was among the ones discussed at the 56th Convention of the Polish Geographical Society in Kielce (Plit 2007). - The aim of this presentation is to concentrate on those phenomena which allow to show students more optimism and pride in their country. - Attention was focused on the following issues: - Exceptional tourist attractions - the biggest denivelations on the Pleistocene ice age lowlands, diverse coastline, diverse land use, especially suitable for horse-riding tourism; - An attractive colouring of the Baltic sand beaches and their length; - Qualitative improvements of the environment e.g. fresh water quality, restrictions of the amount of dust emission, increase of forestry; - Decrease in unemployment and distinct increase of wages (between 2003 and 2007 an average increase of 30% more dynamic than the inflation rate); - Development of the new branches of the manufacturing industry (e.g. furniture) and high-tech industries (e.g. cars, computers - Dell and other corporations). - Increasing competitiveness of Polish agriculture, especially of non-typical domains of production (e.g. buffalos, oysters). - Huge developments in the communication services. - Common access to many new services, abundance of consumer goods, improving quality control.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 2008, 39; 101-108
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niewykorzystane walory turystyczne polskich lasow
The tourist value of forests in Poland
Autorzy:
Laurow, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/881596.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
Polska
lasy
walory turystyczne
stopien wykorzystania
turystyka lesna
infrastruktura turystyczna
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2006, 08, 3[13]; 121-129
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WYKORZYSTANIE TECHNIK INFORMATYCZNYCH W PROMOCJI DZIAŁALNOŚCI TURYSTYCZNEJ
THE USE OF IT TECHNIQUES IN THE PROMOTION OF TOURISM
Autorzy:
Dargiewicz, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450608.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku
Tematy:
Turystyka
Informatyka
ICT
Promocja
Perspektywy
Polska
Tourism
Information Technology
Promotion
Perspectives
Polska
Opis:
Pod koniec ubiegłego wieku techniki informatyczne upowszechniły się w działalności turystycznej. Ponad 20 lat temu informatyczna sfera branży turystycznej skupiała się głównie na tworzeniu systemów organizacyjno-biurowych, kierując się zasadą, że informacja turystyczna to niezbędny składnik promocji turystycznej. Dokonując analizy rozwoju informatycznego gospodarstw domowych i przedsiębiorców w Polsce i UE, rozważono perspektywy promocji działalności turystycznej, wskazując konkretnych odbiorców informacji turystycznej. Ukazano wybrane działania ICT i możliwy ich wpływ na tworzenie się nowych aplikacji turystycznych.
At the end of the last century, IT techniques have become popular in tourist activities. At the scientific conference "The role of tourism in the development of the region" (Bytów 1996), the importance of the Internet was postulated. More than 20 years ago, the computerization of the tourism industry concerned only the creation of office systems. Currently, the basic carrier of tourist promotion are commercial IT services and the Internet. Based on the retrospection, the author presents current technical and IT trends in tourism.
Źródło:
Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku; 2017, 3(21); 5-15 s.
2081-1063
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TURYŚCI MEDYCZNI W POLSCE W KONTEKŚCIE MIĘDZYNARODOWYM
MEDICAL TOURISTS IN POLAND IN THE INTERNATIONAL CONTEXT
Autorzy:
BIAŁK-WOLF, ANNA
ARENT, MARIUSZ
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/476084.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych. Wydawnictwo WSTiJO
Tematy:
turystyka medyczna
liczba turystów medycznych
Polska
medical tourism
number of medical tourists
Polska
Opis:
Celem artykułu było przeprowadzenie dyskusji na temat szacunków dotyczących liczby turystów medycznych w Polsce. Autorzy zestawili cząstkowe dane dotyczące tego zjawiska w Polsce i ukazali je na tle danych innych państw europejskich. Wyniki analizy wykazały, że najczęściej przytaczane liczby szacunkowe odnoszące się do turystyki medycznej w Polsce są niekompatybilne z danymi uzyskiwanymi z oficjalnych badań cząstkowych oraz z badaniami pochodzącymi z innych państw. Analiza dostępnych opracowań cząstkowych oraz wyniki badań strony podażowej pozwoliły na określenie liczby 155 tys. unikatowych nierezydentów, którzy przyjechali do Polski w 2016 r. w celu skorzystania ze świadczeń medycznych w trybie jednodniowym oraz jako turyści.
The aim of this paper is to compare and critically discuss the statistics concerning the number of medical tourists in Poland. The official statistics office in Poland collects only part of the data covering the phenomena of medical tourism. If we compare the official sub-total data of the nonresidents visiting Poland due to obtain health services with the corresponding numbers cited in newspapers, we can see an enormous discrepancy. Based on an investigation of the demand site of medical tourism in Poland and the sub-total official date, we estimate that in 2016 the total number of medical tourists in Poland was approximately 155,000.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja; 2018, 1(21); 99-111
1899-7228
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Euroregion Tesinske Slezsko - Śląsk Cieszyński - ogólna charakterystyka
Autorzy:
Machej, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/12094.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Naukowe Wydawnictwo IVG
Tematy:
euroregiony
euroregion Tesinske Slezsko-Slask Cieszynski
wspolpraca transgraniczna
Polska
Czechy
uwarunkowania historyczne
uwarunkowania kulturowe
uwarunkowania gospodarcze
turystyka
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie: Wiedza. Raporty. Diagnozy. Analizy. Przykłady; 2014, 5
2084-963X
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie: Wiedza. Raporty. Diagnozy. Analizy. Przykłady
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 172

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies