Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "translations into Polish" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-44 z 44
    Tytuł:
    Problematyka żydowska w Biblii księdza Jakuba Wujka z 1599 roku
    The Jewish Issues in Wujek’s Bible 1599
    Autorzy:
    Pietkiewicz, Rajmund
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048779.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biblia wujka
    żydzi
    przekłady biblii na język polski
    renesans
    wujek’s bible
    jews
    bible translations into polish
    renaissance
    Opis:
    Autor na podstawie studium tekstów komentarzy i wstępów do Biblii Wujka z 1599 roku wydobywa zawartą w nich wiedzę na temat Żydów i ich języka oraz kreśli obecny w tych tekstach obraz Żydów i ich zwyczajów. Wskazuje na źródła przekazywanych w Biblii Wujka informacji, ocenia je w kontekście sytuacji religijnej w renesansowej Rzeczypospolitej oraz podejmuje próbę określenia zakresu i siły ich oddziaływania na czytelników.
    The author, on the basis of the study of the commentaries and prefaces to Wujek’s Bible of 1599, depicts the image of the Jews, their language and their customs as it was presented by Jakub Wujek and his contemporaneous fellow Jesuits. The author refers to the sources of the information contained in Wujek’s Bible, evaluates it in the context of the religious situation in the Renaissance Polish-Lithuanian Commonwealth and attempts at establishing the realm and power of the influence it had on readers.
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2020, 10, 2; 279-302
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    When “soul” is lost in translation: Metaphorical conceptions of “soul” in Dostoyevskys original “Братья Карамазовы” (“The Brothers Karamazov”) and its translations into Polish, Croatian and English
    Autorzy:
    Ostanina-Olszewska, Julia
    Despot, Kristina S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677042.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    conceptual metaphor theory
    parallel corpus
    concept of soul
    metaphorical mappings
    metaphor and translation
    cultural variation
    linguistic variation
    Opis:
    When soul is lost in translation: Metaphorical conceptions of soul in Dostoyevsky’s original Братья Карамазовы (The Brothers Karamazov) and its translations into Polish, Croatian and EnglishGiven that our understanding of such an abstract concept as soul is almost purely metaphorical, this paper provides a comparative cross-linguistic analysis of the system of metaphorical conceptions of soul in Dostoyevsky’s original Братья Карамазовы (The Brothers Karamazov) and its Polish, Croatian and English translations. Special attention is paid to those metaphors that are translated differently between the various translations, either in conceptual or linguistic terms.This paper adheres to the cognitive-linguistic approach to Mind (Reddy, 1979; Sweetser, 1990; G. Lakoff & Johnson, 1999). Consistent with conceptual metaphor theory in general (G. Lakoff & Johnson, 1980; G. Lakoff, 1987; Grady, 1997; Kövecses, 2000; G. Lakoff, 2009; etc.), this paper’s theoretical and methodological approach is based on Sweetser’s (1990) analysis of the system of metaphors for knowledge, on G. Lakoff and Johnson’s (1999) systematic analysis of the metaphorical conceptions of Mind and Soul, and on Štrkalj Despot, Skrynnikova and Ostanina Olszewska’s (2014) comparative analysis of the metaphorical conceptions of ДУША/DUSZA/DUŠA (‘soul’) in Russian, Polish, and Croatian.The metaphors for soul were examined in a parallel corpus that consists of Dostoyevsky’s original Братья Карамазовы (The Brothers Karamazov) and its Polish, Croatian and English translations. Linguistic metaphors were detected using the MIPVU procedure (Steen et al., 2010).The main questions that this paper ains to answer are: Which metaphors for conceptualizing soul are shared by all the languages in question? Which metaphors are translated differently and why? If metaphors are translated differently, is the difference conceptual, cultural or linguistic? Does the type of metaphor (primary, complex) have any influence on the decision to translate the source language (SL) metaphor into a different one in the target language (TL)? What cultural differences are revealed through the analysis of the way metaphors have been translated to other Slavic and one non-Slavic language? Pojęcie duszy zagubione w tłumaczeniu: Metaforyczne ujęcie duszy w oryginale powieści Братья Карамазовы (Bracia Karamazow) Fiodora Dostojewskiego oraz w jej tłumaczeniach na język polski, chorwacki oraz angielskiRozumienie tak abstrakcyjnych pojęć, jak dusza jest w pełni metaforyczne. Niniejszy artykuł zawiera porównawczą, przekrojową analizę lingwistyczną systemu konceptualizacji pojęcia dusza w powieści Fiodora Dostojewskiego pt. Братья Карамазовы (Bracia Karamazow) oraz w jej polskim, chorwackim i angielskim tłumaczeniu. Zwrócono szczególną uwagę na te metafory, które zostały przetłumaczone inaczej w każdym wariancie tłumaczenia, pod względem pojęciowym albo językowym.W artykule zastosowano kognitywno-lingwistyczne podejście do umysłu (Reddy, 1979; Sweetser, 1990; Lakoff & Johnson, 1999), podejście teoretyczne i metodologiczne – zasadniczo spójne z teorią metafory pojęciowej (Lakoff i Johnson, 1980; Lakoff, 1987; Grady, 1997; Lakoff, 1999; Kövecses, 2000; Lakoff, 2009 i in.) – opiera się na analizie E. Sweetser (1990) dotyczącej systemu metafor wiedzy, systematycznej analizie G. Lakoffa i M. Johnsona (1999) dotyczącej metaforycznego pojmowania umysłu i duszy oraz na analizie porównawczej K. Štrkalj Despot, I. Skrynnikovej i J. Ostatniny-Olszewskiej (2014) pojęć metaforycznych ДУША/DUSZA/DUŠA (dusza) w językach rosyjskim, polskim i chorwackim.Przeanalizowano metaforyczne określenia duszy w korpusie paralelnym, w którym znalazła się powieść Fiodora Dostojewskiego pt. Братья Карамазовы (Bracia Karamazow) w oryginale oraz jej przekłady na język polski, angielski i chorwacki. Metafory językowe wskazano, korzystając z procedury MIPVU (Steen i in., 2010).Niniejsza analiza jest próbą odpowiedzi na następujące pytania: które metafory pojęcia dusza są tożsame we wszystkich analizowanych językach? Które metafory zostały przełożone w odmienny sposób i dlaczego tak się stało? Jeżeli metafory zostały przetłumaczone inaczej, czy jest to różnica pojęciowa, kulturowa czy językowa? Czy rodzaj metafory (podstawowa, złożona) wpływa na próbę przetłumaczenia metafory w języku źródłowym inną metaforą w języku docelowym? W jaki sposób metafory i rozumowanie metaforyczne w różnych językach wskazują na różnice i podobieństwa kulturowe w pojmowaniu świata?
    Źródło:
    Cognitive Studies; 2017, 17
    2392-2397
    Pojawia się w:
    Cognitive Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Emily Dickinson po polsku
    Emily Dickinson in Polish
    Autorzy:
    Salska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041434.pdf
    Data publikacji:
    2018-10-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Dickinson – reception in Poland
    translations into Polish
    Polish translators (Stanisław Barańczak
    Kazimiera Iłłakowiczówna
    Wacław Iwaniuk
    Ludmiła Marjańska
    Artur Międzyrzecki
    Andrzej Szuba)
    translating poetry
    Opis:
    The article traces Polish translations of Dickinson’s poetry preceding and following the publication in the nineteen nineties of 200 poems by Emily Dickinson translated by Stanisław Barańczak. It comments on some Polish poets’ response to Dickinson in their own works and points to the growing body of publications online of private selections from Dickinson’s poems previously translated by established Polish poets (mostly Barańczak or Marjańska) as well as translations and original poems inspired by Dickinson’s work authored by less known poets, amateur translators and lovers of poetry. The article suggests that the increased Polish interest in Dickinson’s work is not only a kind of domino effect following Barańczak’s impressive translations. It also results from the growth of interest in translation studies and skills and must be related, too, to the fact that her poetry of private sensibility confronted with a dramatically changing world resonates with contemporary experience of the sensitive individual.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2018, 33; 271-290
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy kategorii społecznych w pismach św. Franciszka z Asyżu i ich tłumaczenia na język polski
    Names of Social Categories in the Writings of Saint Francis of Assisi and Their Translations into Polish
    Autorzy:
    Zając, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1804826.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Franciszek z Asyżu; społeczeństwo; kategorie społeczne; równość; nazwa; retoryka
    Francis of Assisi; society; social categories; equality; name; rhetoric
    Opis:
    Kategorie społeczne w pismach św. Franciszka z Asyżu i w hagiografii franciszkańskiej były dotąd przedmiotem zainteresowania w aspekcie historiograficznym. Prezentowane studium podejmuje tę kwestię, skupiając jednak uwagę na jego wymiarze językoznawczym. Przedmiotem analiz są zasadniczo trzy fragmenty, obfitujące w nazwy zróżnicowanych kategorii społecznych: opowieść O prawdziwej i doskonałej radości, druga redakcja Listu do wiernych i 23. rozdział Reguły niezatwierdzonej. Ukazują one rozległą świadomość społeczną autora, wrażliwego na problemy związane ze złożonością struktury społecznej współczesnego mu świata oraz wynikającymi z niej podziałami. Retoryka analizowanych tekstów okazuje się niezwykle bogata: enumeracje, dyftologie, jednostki wieloczłonowe, epifonem. Świadczą one o zaangażowaniu emocjonalnym autora w treść enuncjacji, potwierdzając jednocześnie jego świadomość i dojrzałość językową. Św. Franciszek w analizowanych tekstach jawi się jako człowiek żywo zainteresowany sytuacją współczesnego mu świata i poszczególnych grup społecznych, nie wyłączając kobiet i dzieci, co w jego epoce nie było takie oczywiste. Potwierdza on chrześcijańską prawdę o wspólnej perspektywie wieczności i powszechności zbawienia, niezależnej od ziemskich podziałów i różnic. Les dénominations des catégories sociales dans les écrits de saint François d’Assise et leurs traductions en polonais Les catégories sociales mentionnées dans les écrits de saint François d’Assise, jusqu’alors étudiés du point de vue historiographique, sont ici étudiées du point de vue linquistique. Les exemples sont relevés des trois passages : Joie parfaite, Lettres à tous les fidèles (rédaction II), Règle non approuvée (chap. 23). Ces passages dévoilent une profonde conscience sociale de l’auteur, sensible aux problèmes liés à la complexité de la structure sociale de son époque. Les figures rhétoriques (énumérations, diphotologie, épiphonème, etc.) témoignent de l’engagement émotionnel de l’auteur dans ses écrits, confirmant ainsi sa matrise de la langue. Saint François se révèle en tant qu’homme vivement intéressé par la situation du monde et de la société de son époque, y compris les femmes et les enfants, ce qui alors n’était pas évident. Il confirme la vérité chrétienne sur la perspective commune de l’éternité et de l’universalité du salut, indépendante des divisions et des différences humaines.
    Social categories in the writings of Saint Francis of Assisi and in Franciscan hagiography were till now an object of interest just in the historiographic aspect. Present study touches this issue, but focuses its attention on the linguistic dimension. The subject of the analysis is basically a group of three fragments, rich in names of diverse social categories: The story of true and perfect joy, the second edition of The letter to the faithful and the 23rd chapter of the First rule. They show the extensive social awareness of the author, who is sensitive to problems related to the complexity of the social structure of the contemporary world and the divisions result from it. The rhetoric of the analysed texts turns out to be extremely rich: enumerations, diphthologies, multiples, epiphones. They all testify to the emotional involvement of the author in the content of the enunciation, and confirming his awareness and linguistic maturity as well. Saint Francis in the analysed texts appears as a man who is keenly interested in the situation of his contemporary world and individual social groups, including women and children, which in his era was not so obvious. It confirms the Christian truth about the common perspective of eternity and the universality of salvation, independent of earthly divisions and differences.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 27-38
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cultuurspecifieke elementen in de Poolse vertaling van Jip en Janneke van Annie M.G. Schmidt
    Cultural Specific Elements of Translations into Polish on the Basis of Jip en Janneke by Annie M.G. Schmidt
    Autorzy:
    Lipnicka, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791187.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    literatura dziecięca
    Jaś i Janeczka
    tłumaczenie realiów
    elementy kulturowe
    Annie M.G. Schmidt
    children’s literature
    Jip and Janneke
    translation of realia
    cultural element
    Opis:
    Elementy kulturowe w tłumaczeniu na język polski na podstawie Jasia i Janeczki Annie M.G. Schmidt Artykuł dotyczy tłumaczenia książki Jip en Janneke na język polski (Jaś i Janeczka). Jip en Janneke to klasyczny przykład literatury dziecięcej w Holandii. Artykuł zawiera wprowadzenie teoretyczne, w którym została zaprezentowany historia literatury dziecięcej w Holandii i fenomen pisarstwa Anny M.G. Schmidt. Następnie uwaga koncentruje się na tłumaczeniu elementów kulturowych. Część artykułu stanowi analiza tłumaczenia wybranych elementów kulturowych, tzw. realiów (w tym nazw własnych, jedzenia, świąt takich jak np. Sinterklaas i piosenek dla dzieci). Całość kończy się konkluzją.   Het artikel betreft de vertaling van het boek Jip en Janneke in het Pools. Jip en Janneke is een klassiek voorbeeld van kinderliteratuur in Nederland. Het artikel bevat een theoretische inleiding waarin de geschiedenis van de kinderliteratuur in Nederland en het fenomeen van het schrijverschap van Annie M.G. Schmidt wordt gepresenteerd. Vervolgens wordt de aandacht gericht op cultuurgebonden elementen in vertaling. Een onderdeel van het artikel is een analyse van de vertaling van geselecteerde cultuurelementen, d.w.z. realia (o.a. namen, eten, feesten zoals Sinterklaas en kinderliedjes). Het geheel wordt afgerond met een conclusie.
    Het artikel betreft de vertaling van het boek Jip en Janneke in het Pools. Jip en Janneke is een klassiek voorbeeld van kinderliteratuur in Nederland. Het artikel bevat een theoretische inleiding waarin de geschiedenis van de kinderliteratuur in Nederland en het fenomeen van het schrijverschap van Annie M.G. Schmidt wordt gepresenteerd. Vervolgens wordt de aandacht gericht op cultuurgebonden elementen in vertaling. Een onderdeel van het artikel is een analyse van de vertaling van geselecteerde cultuurelementen, d.w.z. realia (o.a. namen, eten, feesten zoals Sinterklaas en kinderliedjes). Het geheel wordt afgerond met een conclusie.
    The article concerns the translation of the book Jip en Janneke into Polish. Jip en Janneke is a classic example of children’s literature in the Netherlands. The article contains a theoretical introduction where the history of children’s literature in the Netherlands and the phenomenon of writership by Anna M.G. Schmidt was presented. Then attention is focused on the cultural specific items in translation. The last part of the work is the analysis of the translation of selected cultural elements, i.e. realia (including names, food, special days such as Sinterklaas and children’s songs). At the end of the article there are conclusions.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5 Zeszyt Specjalny / Speciale Uitgave; 65-81
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modele edytorskie XIX-wiecznych polskojęzycznych wydań Nowego Testamentu – próba identyfikacji
    Editorial Models of 19th-Century Polish-Language Editions of the New Testament – An Attempt at Identification
    Autorzy:
    Zakonnik, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089510.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Bible
    New Testament
    editorial models
    Bible translations into Polish
    Wujek Bible
    Gdansk Bible
    Biblia
    Nowy Testament
    Pismo Święte
    spis wydań Nowego Testamentu
    modele edytorskie
    polskie przekłady Pisma Świętego
    Biblia Wujka
    Biblia Gdańska
    Opis:
    W prezentowanym artykule dokonano przeglądu XIX-wiecznych wydań Nowego Testamentu w języku polskim celem odnalezienia modeli edytorskich, według których pojawiały się kolejne edycje. W pracy uwzględniono docelowo 68 wydań, które ukazały się na przestrzeni lat 1815-1900. 34 spośród nich bazowały na tłumaczeniu przyjętym w Biblii Gdańskiej a 34 na tłumaczeniu Jakuba Wujka. Spośród analizowanych edycji wskazano na 27, według których ukazywały się kolejne polskie wydania Nowego Testamentu (w XIX wieku). Obok zidentyfikowanych poszczególnych modeli, w pracy zaproponowano także 7 linii edycyjnych.
    The presented article reviews publications of 19th century Polish New Testament in order to find editorial models upon which subsequent editions were based. The work considers 68 editions published between 1815–1900. The first half of them were based on the translation adopted in the Danzig Bible and the second half on the translation by Jakub Wujek. Among the analyzed editions, 27 were identified, according to which subsequent Polish New Testament were published (in the 19th century). In addition to the editorial models indicated, the work also proposes 7 editing lines.  
    Źródło:
    The Biblical Annals; 2022, 12, 1; 89-133
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Proza macedońska XXI wieku. Literatura „małego narodu” w przekładach na język polski
    21st Century Macedonian Prose Literature of the “Small Nation” in Translations into Polish
    Македонска проза од 21 век Литература на „малата нација“ во преводи на полски
    Autorzy:
    Moroz-Grzelak, Lilla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373560.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Блаже Конески
    македонската литература
    преводи
    литература на малата нација
    преведувачи на македонската литература во Полска
    Blaze Koneski
    Macedonian Literature
    literature of a small nation
    Polish translators
    Opis:
    This article presents 21st-century Macedonian prose as it appears in contemporary Polish translation. Novels and stories by Macedonian authors are evidence of the great degreee to which this literature has recently developed. Topics under consideration include an analysis of the fine quality of modern Macedonian prose, as well as the high attainment of its Polish translators, who, using their own translation strategies, successfully transfer one cultural code to another.
    Во статијата се зборува за проблематиката на современата македонска проза во преводи на полски јазик, што беа излезени во 21 век. Во превод се појавија романи или раскази од деcет автори, а тоа се Луан Старова, Гоце Смилевски, Лидија Димковска, Блаже Миневски, Ермис Лафазановски, Румена Бужаровска, Бранко Прља, Александар Прокопиев, Жарко Кујунџиски и Радован Павловски. Прегледот на нивната проза, исто така, укажува на имињата на полските преведувачи и уметноста на нивните стратегии за превод. Беа презентирани и издавачките куќи чија амбиција е да промовираат добра литература. Преводите на македонски дела го потврдуваат нивото на развој на оваа литература, за која се осврна Блаже Конески, признаен во Македонија како главен креатор на културата, јазикот и литературата на својата земја.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 2; 137-152
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspekt poznawczy w przekładzie artystycznym — na przykładzie powieści Herty Müller i ich przekładów na języki polski i czeski
    Cognitive aspects in artistic translation — on the example of Herta Müller’s novels and their translations into Polish and Czec
    Kognitive Aspekte der künstlerischen Übersetzung
    Autorzy:
    Altmann, Jakob
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971890.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    ästhetisches Bedürfnis
    Kognition
    Herta Müller
    kulturelle Erfahrung
    kognitive Linguistik
    Atemschaukel
    a source text
    translation
    interpretation
    source text variants
    target text variants
    Opis:
    This article deals with cognitive aspects of artistic translation based on the example of translations of Herta Müller’s oeuvre into Polish and Czech. The reader of Herta Müller’s novels in translation seeks to get to know / acquaint onself with otherness in / through translation, which will be familiar to him or her in a manner consistent with the idiomaticity of the source language. Cognitive values are especially present in the topic offered by Herta Müller, that is, what living in a communist dictatorship means: constant fear of the secret police, reporting to authorities, individual incapacitation, censorship, thus — topics known to Czech and Polish readers from their own history.
    Dieser Artikel konzentriert sich auf die kognitiven Aspekte der künstlerischen Übersetzung am Beispiel von Herta Müllers Übersetzungen ins Polnische und Tschechische. Der zweitleser von Herta Müllers Roman sucht in der Übersetzung nach Andersartigkeit gepaart mit Idiomatizität der Ausgangssprache. Der Übersetzer muss daher Verbindungen zu kulturellen, mentalen und historischen Erfahrungen herstellen, insbesondere zu kulturell geprägten Wörtern und Ausdrücken, um seinen Lesern ähnliche ästhetische und kognitive Erfahrungen zu ermöglichen. Dabei berücksichtigt der Übersetzer die Unterschiede im historischen und kulturellen Bewusstsein zwischen den Erst- und Zweitlesern. Kognitive Werte sind besonders in den von Herta Müller angesprochenen Themen präsent. Sie äußern sich in poetischer Rauheit, Nähe zur gesprochenen Sprache und der Präsenz multikultureller Elemente, d.h. in dem, was das Leben in der kommunistischen Diktatur ausmacht: ständige Angst vor Geheimdiensten, Denunziantentum, Entmündigung, Zensur, d.h. Themen, die tschechischen und polnischen Lesern aus ihrer eigenen Geschichte bekannt sind.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2019, 9, 2; 147-168
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Brutalny, męski świat w twórczości Hansa Hellmuta Kirsta. Analiza animalizacji i leksyki znieważającej w wybranych przekładach na język polski
    The brutal, masculine world in the works of Hans Hellmut Kirst. An analysis of animalization and insulting lexis in selected translations into Polish
    Autorzy:
    Piętak, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34655956.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
    Tematy:
    animalizacja
    inwektywy
    metafora
    kategorie semantyczne
    animalization
    invectives
    metaphor
    semantic categories
    Opis:
    W artykule przeprowadzono analizę słownictwa znieważającego (inwektywy) oraz animalizacji w przekładach wybranych powieści Hansa Hellmuta Kirsta. Autor dzieli się z czytelnikiem spostrzeżeniami na temat uzwierzęcania opisywanych bohaterów w translacji oraz natury językowej inwektyw i ich społecznego oddziaływania na odbiorcę.
    The article analyses insulting vocabulary (invectives) and animalization in translations of selected novels by H.H. Kirst. The author shares with the reader his observations on the animalization of the described characters in translation and the linguistic nature of invectives and their social impact on the recipient.
    Źródło:
    Językoznawstwo; 2023, 18, 1; 99-106
    1897-0389
    2391-5137
    Pojawia się w:
    Językoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podróż między dwoma językami O pracy nad przekładem tekstów Olgi Tokarczuk z Esterą Czoj – tłumaczką literatury polskiej na język koreański – rozmawia Wioletta Hajduk-Gawron
    Journey between two languages. Interview with Estera Czoj, translator of Polish literature into Korean, on translating Olga Tokarczuk’s texts – by Wioletta Hajduk-Gawron
    Autorzy:
    Choi, Sungeun
    Hajduk-Gawron, Wioletta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/511357.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Olga Tokarczuk
    Estera Czoj
    translations of Polish literature into Korean
    Opis:
    The interview is dedicated to translations of Olga Tokarczuk’s texts into Korean. Korean translator Estera Czoj shares the inside story on her work on the Nobel Prize winner’s books, recalls fragments of novels that turned out to be real translation challenges, her first meeting with Olga Tokarczuk, and the writer’s visit to South Korea. The interview also addresses the aspect of the publishing strategies of Korean publishing houses, as well as the reception of Polish literature in South Korea.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2020, 25, 1; 177-196
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reformacja i polskie przekłady Biblii
    The Reformation and the Translations of the Bible into Polish .
    Autorzy:
    Sznajderski, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/579236.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Bible
    national language
    translation
    humanism
    Reformation
    Opis:
    The article dispels the myth that the Reformation caused interest in the Bible through critical activity of Martin Luther. The humanism of the 15th century, in the first stage of the Renaissance, through the works of Jan Gerson, Erasmus of Rotterdam, Thomas Morus, Laurentino Vall, focused interest on the Bible philosophical study, and on popularizing it in national languages. The golden era of the Polish Bible is constituted by publishing the New Testament translated by Stanisław Murzynowski in 1553, issuing the Leopolita’s Bible — the first Polish Bible translated by Jan Nicz Leopolita for the Catholic Church in 1561, editing the Jakub Wujek Bible in 1599 for Jesuits and the Gdańsk Bible in 1632, translated by Daniel Mikołajewski.
    Źródło:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2017, 60, 4 (124); 69-83
    0084-4446
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Rodzajów Literackich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recepcja dzieł Justusa Lipsjusza w piśmiennictwie polskim epok dawnych
    Justus Lipsius and old translations of his works into Polish
    Autorzy:
    Wichowa, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942657.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Justus Lipsjusz
    Justyna Dąbkowska
    old Polish translations
    recenzja
    staropolskie przekłady
    Opis:
    Justyna Dąbkowska-Kujko, autorka znakomitej monografii dawnych przekładów Lipsjusza na język polski, doświadczony filolog, pozwoliła sobie na pewną niekonsekwencję metodologiczną, mianowicie raz cytaty łacińskie dawała w oryginale i w polskim przekładzie, innym razem zamieszczała nietłumaczone. Monografia Dąbkowskiej jest praca cenną, wzbogaciła polską humanistykę dostarczając obszernych, wnikliwych informacji zarówno o życiu i twórczości Lipsjusza jak i o recepcji jego dzieł w dawnej Polsce, o jego wpływie na myśl polityczną i ugruntowanie neostoicyzmu w czasach Rzeczypospolitej szlacheckiej.
    Justin Dąbkowska-Kujko, author of the excellent monograph on old translations of Lipsius into Polish, an experienced philologist, allowed herself for a certain methodologicalinconsistency, namely sometimes she quoted Latin phrases in the priginal and in Polish, and on other occasions she only cited them untranslated . Dąbkowska’s monograph is a valuable work, and an important contribution to the Polish humanities, providing a comprehensive, in-depth information about both the life and work of Lipsius, and about the reception of his works in the old Poland andtheir impact on political thought and reinforcing neostoicism in the days of the Polish Republic of nobility.
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2014, 03
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem frazeologizmów w przekładzie literackim francusko-polskim (na wybranych przykładach)
    The problem of phraseological units in literary translations from French into Polish (based on selected examples)
    Autorzy:
    Jezierska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1045460.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    phraseologisms
    canonical form
    phraseological innovations
    literary translation
    translation relationship
    translation equivalent
    Opis:
    The aim of this article is to present a part of the research results regarding the functioning of phraseological units (i.e. their canonical and innovative forms) in the Polish texts of contemporary prose translated from French. Consequently, there has been created a classification covering various types of relations occurring in given contexts between Polish phraseological units used by translators and the source texts. The practice shows that a translator decides from time to time to interpose a phraseological unit in a given context of the final text, even if there is no any kind of fixed expression in the original. Therefore, it is worth trying to find an answer to a question about translation decisions in this matter.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 1; 139-149
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tytuły i śródtytuły w przekładach biblii na język polski
    Titles and Subtitles in Translations of the Bible into Polish
    Autorzy:
    Komorowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954220.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    tytuł
    śródtytuł
    podtytuł
    Biblia
    segmentacja tekstu
    title
    mid-title
    sub-title
    Bible
    text segmentation
    Opis:
    This article refers to problems which have not been addressed so far and which concern the origin, frame and structure of titles and sub-titles in Polish editions of the Bible. It also explains and orders terminological issues.  Titles had had appeared for the first time in nineteenth-century Polish translations of the Bible whereas their regular occurrence started in 1945.   There are two purposes of the Bible titles: practical and interpretative ones thanks to which  readers can easily find easy and interpret a given fragment of the Bible. Professing traditions makes titles to be repetitive forms built on the same basis to a great extent. That is why Bible titles are characterized by the lack of individuality, rare use of metaphors and the use of firm word-connections (often in the form of idiomatic combinations). Apart from that, titles are used: 1.strictly with reference to Bible tales,2. to summarize the content of stories,3. in quotation forms.  Nominal forms – in the form of sentence equivalents – dominate in grammatical structures of the titles. Verbal forms - in the form of single or complex sentences – are used  rarely.  The Bible titles are present in common consciousness of each human being. The symbolics of the Bible nomenclature is very often exploited in art, a fact which proves the popularity of the Bible titles.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 6; 53-84
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Semiotyczne ograniczenia zakresu modernizacji dawnych przekładów biblijnych
    Semiotic limitations in the modernization of old translations of the Bible
    Autorzy:
    Duda, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044641.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    translations of the Bible into Polish
    modernization of old translations of the Bible
    semiotics
    Tartu-Moscow Semiotic School
    secondary modeling systems
    Opis:
    The most important translations of the Bible into Polish, i.e. the Catholic Jakub Wujek Bible (1599) and the Protestant Gdańsk Bible (1632) were written at the end of the reformation period and were renewed and used in catholic churches and protestant communities until the first half of the 20th century. The reprints were systematically updated. In the 20th century the need to translate again the Holy Scripture into Polish was recognized. There were a few attempts at that in the second half of the previous century. They were always accompanied by heated debates which referred to the need of new translations as well the ways translators adopted to render in Polish selected books, sentences or even words. A religious text functions in a specific system of a higher level, i.e. religion. Religion is understood here as a culture text according to the Tartu-Moscow Semiotic School. Owing to this interpretation, religion has its own language built onto natural language. Text in natural language constitutes only a fragment of a bigger sign entity. To put it most simply, since a natural text is a subcomponent of a semiotic religious text, any change introduced in the former disrupts the coherence of cultural meaning on a higher level. Because of “a secondary modeling system” (a term coined by Yuri M. Lotman) the language of religious texts is always a bit archaic. This very modeling system prevents the propellers of modernization from a more thorough linguistic update of old biblical translations in Poland and, more often than not, does not let translators depart too far from the translation tradition.    Translated by Agnieszka Bryła-Cruz
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 31-44
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dar Zofii Bobowicz dla Biblioteki Jagiellońskiej
    The Donation of Zofia Bobowicz to the Jagiellonian Library
    Autorzy:
    Borsuk, Ewa
    Klatka, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/571082.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
    Tematy:
    literatura polska we Francji
    dar dla Biblioteki Jagiellońskiej
    Zofia Bobowicz
    przekłady literatury polskiej na język francuski
    Polish literature in France
    gift for the Jagiellonian Library
    translations of Polish literature into French
    Opis:
    This article presents the collection of Zofia Bobowicz, which was donated to the Jagiellonian Library in 2014 and consists of the donor’s professional archive together with her private library. At the same time it presents a profile of this translator and publisher of Polish literature who was active as an émigré in Paris. The donation of i.a. 635 volumes, 71 issues of literary magazines and 68 manuscripts completes the holdings of the library with those French polonica which were not held by Polish national institutions in the second half of the twentieth century. Zofia Bobowicz’s translations from Polish into French as well as her work as a propagator of Polish literature in France are part of the heritage of the Polish émigré community in the twentieth century.
    Artykuł prezentuje przekazany w 2014 roku do Biblioteki Jagiellońskiej dar Zofii Bobowicz, na który złożyło się jej archiwum zawodowe oraz księgozbiór. Jednocześnie tekst przybliża postać działającej na emigracji tłumaczki oraz wydawcy polskiej literatury w Paryżu. Darowizna złożona miedzy innymi z sześciuset trzydziestu pięciu woluminów wydawnictw zwartych, siedemdziesięciu jeden numerów czasopism literackich oraz sześćdziesięciu ośmiu jednostek rękopiśmiennych uzupełnia zbiory biblioteki o polonica powstałe we Francji, które w 2. połowie XX wieku nie docierały do instytucji krajowych. Dorobek Zofii Bobowicz jako tłumaczki na język francuski oraz promotorki literatury polskiej we Francji jest fragmentem dziedzictwa polskiej emigracji w XX wieku.
    Źródło:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2017, 67; 229-239
    0006-3940
    2450-0410
    Pojawia się w:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła do historii Biblii warszawskiej
    Sources to the History of Warsaw Bible
    Autorzy:
    Żak, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/494524.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    przekłady biblijne na język polski
    Biblia warszawska
    Biblijne i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne
    Towarzystwo Biblijne w Polsce
    Translations of the Bible into Polish
    Warsaw Bible
    British and Foreign Bible Society
    Bible Society in Poland
    Opis:
    Autor w niniejszym artykule prezentuje problematykę związaną z gromadzeniem, opracowaniem oraz wykorzystaniem źródeł do historii tzw. Biblii warszawskiej wydanej po raz pierwszy przez Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne w 1975 roku. Do tej pory nikt nie podejmował próby opracowania historii tego przekładu Biblii. Nikt również nie podejmował prób zgromadzenia i opracowania źródeł do jej historii. Autor omawia kolejno problematykę związaną z wydaniami Biblii warszawskiej, dokumentami archiwalnymi dotyczącymi jej historii, wywiadami z żyjącymi świadkami wydarzeń, recenzjami oraz opracowaniami naukowymi dotyczącymi tej Biblii. Następnie prezentuje metodologię pracy z tymi źródłami. Celem artykułu jest zainteresowanie środowisk teologicznych w Polsce badaniami nad historią Biblii warszawskiej, która za kilka lat (2025 rok) będzie obchodzić swój złoty jubileusz.
    The author of this article presents issues connected with the collection, compilation of and use of sources for the history of the so-called Warsaw Bible, published for the first time by the British and Foreign Biblical Society in 1975. Up until now, nobody had attempted to compile the history of the translation of the Bible. Nobody had tried to collect and develop sources for its history, either. Th e author discusses, in turn, the issues connected with Warsaw Bible editions, archival documents concerning its history, interviews with living witnesses to the events, reviews and scientific publications referring to this very Bible. He then presents the methodology of work with these sources. The aim of this article is to kindle a flame of interest among theological circles in Poland in research on the history of the Warsaw Bible, which will celebrate its Golden Jubilee in 2025.
    Źródło:
    Rocznik Teologiczny; 2018, 02; 175-208
    0239-2550
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tłumaczenia chińskiego piśmiennictwa na język polski w ujęciu historycznym i w świetle teorii przekładu
    Translations of Chinese Writing into Polish as Perceived from the Historical Perspective and in the Translation Theory Approach
    Autorzy:
    Paśnik, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2021276.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Opis:
    The main aim of this article is to present the translations of the most important pieces of Chinese writing into Polish language in the historical perspective, as well as to show that in the process of translation of any Chinese literary work not only the knowledge of the language but also of the culture is essential. Moreover, the author emphasizes the necessity of updating the already existing translations according to the increasing knowledge of Chinese literature and culture. In the main part of the article, three comparisons of different translations of the same texts (Su Tong’s Wives and Concubines, The Analects and Zhuangzi) have been made. The first comparison shows how the lack of Sinological knowledge results in mistakes made in the process of translation. The other two prove the importance of updating the already existing translations.
    Źródło:
    Azja-Pacyfik; 2013, XVI; 111-131
    1643-692X
    Pojawia się w:
    Azja-Pacyfik
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ks. prof. Aleksy Klawek i początki Biblii Poznańskiej
    Rev. Professor Aleksy Klawek and the Poznań Bible
    Autorzy:
    Kapera, Zdzisław J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035382.pdf
    Data publikacji:
    2018-01-05
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    Biblia Poznańska
    Biblia Tysiąclecia
    konferencje biblistów polskich
    tłumaczenia Biblii
    Augustyn Jankowski
    Aleksy Klawek
    Michał Peter
    Marian Wolniewicz
    The Poznań Bible
    The Millennium Bible
    symposia of the Polish biblical scholars
    translations of the Bible into Polish
    Opis:
    The Rev. Prof. Aleksy Klawek (1890-1969) was a great Polish Old Testamentscholar who can certainly also be called a great Hebrew scholar.His dream was to create a modern translation of the Bible directly fromHebrew, Aramaic and Greek, and Poland had long been in need of one, asWujek’s translation of 1597 was outdated and not easy to understand. Butit took Klawek years before he decided to present his first fragmentarytranslations; this happened in the late 1930s and 1940s. It is not clear whyKlawek did not join the team of translators of the so-called “Tyniec Bible”,now known as the “Millennium Bible”, in 1959, but being aware of the weakness of Father Augustyn Jankowski’s translating team, Klawek formedhis own team before the publication of the “Millennium Bible” composedmostly of his former Ph.D. students. In the end, we did not receive a moderntranslation of the Bible from Klawek’s hands as he died in 1969. His ideawas put into practice under the editorship of his pupil Michał Peter andMarian Wolniewicz. As Klawek’s translations of Psalms, Song of Songs andDaniel remained unfinished, all that the editors could do was to gratefullyacknowledge Klawek’s initiative. The new “Poznań Bible”, which appearedin the years 1974-1976, is much prized for its quality (clarity and accuracy)and its extensive commentaries.
    Źródło:
    Collectanea Theologica; 2017, 87, 2; 5-36
    0137-6985
    2720-1481
    Pojawia się w:
    Collectanea Theologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekłady włoskich librett oratoryjnych na język polski w latach 1764–1795. Trzy strategie tłumaczy
    Translations of Italian oratorio librettos into Polish language (1764 – 1795). Three translation strategies
    Autorzy:
    Paleta, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2165587.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Opis:
    The article focuses on the Italian oratorio in Poland in the period of Stanisław August Poniatowski (1764–1795). In that time Italian dramatic genres were of a great importance in Polish cultural life as they were considered, together with the French dramaturgy, the main source of inspiration for many Polish poets and musicians of the second half of the XVIII century. Apart from Italian "opera seria", also Italian oratorio used to be frequently executed in Poland and the librettos were published not only in original version but also translated in Polish, some of them even more than once. The reasons for which the Polish versions of Italian librettos were prepared were various and the destination of the translation was crucial to the form of the text. The aim of the article is to verify if and how the transfer from Italian to Polish had an influence on the oratorio considered a musical-literary genre.
    L’articolo riguarda la fortuna dell’oratorio italiano nella Polonia di Stanislao Augusto Poniatowski. Gli anni 1764–1795 in Polonia vengono tradizionalmente considerati un periodo di dinamico sviluppo dei generi teatrali, drammatici e musicali all’insegna degli influssi stranieri. Le opere italiane svolsero un ruolo importante nella vita teatrale dell’epoca e costituirono, insieme alla drammaturgia francese, la fonte d’ispirazione principale per gli autori polacchi. Accanto all’opera lirica italiana, anche gli oratori venivano di frequente cantati in Polonia e i loro libretti venivano pubblicati non solo in italiano ma anche tradotti in polacco, alcuni perfino in più versioni. I motivi per cui si preparavano le traduzioni dei libretti in polacco erano diversi. I testi polacchi accompagnavano di frequente i concerti ed erano distribuiti tra il pubblico per facilitare la comprensione del testo, ma vi furono anche tentativi di eseguire i testi tradotti con la musica originale italiana. La destinazione della versione polacca influiva dunque sulla forma definitiva della traduzione. Nel presente lavoro, in base ad un’analisi comparata di tre libretti d’oratorio italiani con le rispettive traduzioni in polacco, si procede alla verifica se e come il transfer da una lingua all’altra influiva sul libretto d’oratorio inteso come genere musicale-letterario.
    Źródło:
    Italica Wratislaviensia; 2010, 1; 37-53
    2084-4514
    Pojawia się w:
    Italica Wratislaviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekłady literatury polskiej na język francuski jako próba ustalania kanonu – reinterpretacja i reintegracja w systemie literackiej kultury francuskiej
    Translations of Polish literature into French as an attempt to establish the canon – reinterpretation and reintegration into the system of French literary culture
    Autorzy:
    Warchoł, Jadwiga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/511125.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    translatological theory of polysystem classic dominant of French literary canon
    romantic dominant of Polish literary canon
    Polish literary canon
    European literary canon
    Opis:
    The author poses the question whether Polish literary canon that has been established since Romanticism through translations into French can be used in the joint¬ creation of the canon of European literature. Methodology used by the author is based on translatological theory of polysystem by I. Even¬ Zohar: it underlines the function of the translation in the target cultural system. The conclusions concerning establishing Polish literary canon in France are based on analyzing a series of examples, using the typical for French culture idea of what is „classic” and encyclopaedic tradition of popularizing general knowledge („culture générale”). From 19th century till the turn of 20th and 21st centuries the canonic Polish authors in France have become: A. Mickiewicz and C. Miłosz (in poetry), H. Sienkiewicz and W. Gombrowicz (in prose), Witkacy, Mrożek, Kantor (in drama), S. Lem (in science-fiction literature) and R. Kapuściński (in reportage).
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2010, 2(6); 167-184
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biblia brzeska a Europa z perspektywy Mikołaja Radziwiłła „Czarnego” działań o charakterze public relations
    The Brest Bible [Biblia brzeska] and Europe after 450 Years: Perspectives for New Research and Promotional Activity of Mikołaj “the Black” Radziwiłł
    Autorzy:
    Walecki, Wacław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451168.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Translations of the Holy Scriptures into Polish
    the Brest Bible – Perspectives for New Research
    Mikołaj “the Black” Radziwiłł
    Polskie tłumaczenia Pisma świętego
    Biblia brzeska – perspektywy nowych badań
    Mikołaj Radziwiłł „Czarny”
    Opis:
    The article presents the current state of research and outlines plans for further studies on one of the most important translations of the Holy Scriptures into Polish, the so-called Brest Bible, or the Radziwiłł Bible (1563). In the second part, on the basis of Latin sources, the paper analyses the promotion of this edition conducted in Europe by Mikołaj “the Black” Radziwiłł, the initiator of the publication.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2016, 6(11); 24-35
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „STRACH” W KOMEDII NIKOŁAJA RUDKOWSKIEGO DOŻYĆ DO PREMIERY I JEJ TŁUMACZENIU NA JĘZYK POLSKI
    THE CONCEPT OF FEAR IN NIKOLAY RUDKOVSKI’S COMEDY „TO LIVE TO SEE THE OPENING NIGHT” AND IN THE TRANSLATIONS OF THE COMEDY INTO POLISH
    Autorzy:
    Rusiecka, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911718.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-12
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    emotions
    fear
    Belarusian dramaturgy in Russian
    emocje
    strach
    białoruska dramaturgia rosyjskojęzyczna
    Opis:
    W niniejszym artykule została podjęta próba analizy wybranych językowych wykładników emocji strachu w komedii Dożyć do premiery napisanej w języku rosyjskim przez współczesnego dramatopisarza białoruskiego Nikołaja Rudkowskiego oraz w polskim przekładzie tej sztuki autorstwa Bożeny Majorczyk. Zwraca się uwagę na to, iż mimo podobieństwa „skryptów kulturowych” i doświadczeń historycznych są istotne różnice w rozumieniu tekstu pomiędzy odbiorcą przynależącym do rosyjskojęzycznego oraz do polskojęzycznego kręgu kulturowego.
    This article attempts to analyze selected language exponents of the emotion of fear in the comedy “To Live to See the Opening Night”. This play was written in Russian by the contemporary Belarusian playwright Nikolay Rudkovski and translated into Polish by Bożena Majorczyk. Attention is drawn to the fact that, despite the similarity of “cultural scripts” and historical experiences, there are significant differences in the perception of the text between the recipients belonging to the Russian-speaking and the Polish-speaking cultural circle.
    Źródło:
    Porównania; 2018, 22, 1; 237-247
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekłady książkowe bułgarsko‑polskie i polsko‑bułgarskie w latach 2007—2013
    Преводитe на книги от български нa полски и от полски на български през 2007—2013 г.
    The translations of books from Bulgarian into Polish and from Polish into Bulgarian in 2007—2013
    Autorzy:
    Gołek-Sepetliewa, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487151.pdf
    Data publikacji:
    2014-07-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    literatura polska
    literatura bułgarska
    przekłady
    полска литература
    българска литература
    преводи
    Polish literature
    Bulgarian literature
    translations
    Opis:
    Предмет на обсъждане в настоящата статия са преводите на български книги издадени в Полша и полски книги издадени в България, в периода 2007—2013 г. През последните години в Полша e публикуван относително силен корпус от преводи на българскатa литература. Колекциятa се състои от съвременни романи, сборници, антологии с разкази и cтихосбирки. Въпреки неблагоприятнатa ситуация, която се изразява в общата икономическа и културнa кризa, прозападнaта мода, ограничаваща присъствието на „малкитe”литератури, българската литература всяка година присъствa на полския издателски пазар. Успешният прием на полскaтa литература в България в последните седем години се дължи на: високото качество на преводите, подходящaтa литературнa и критическа рефлексия, финансовата подкрепа на Полския институт в София. Резултатът от благоприятни обстоятелства се оказа голям брой преводи, който се състои от: класикaтa и селекциятa от съвременнaтa и и най‑новата полска литература.
    The subject of discussion in this article is translation of Bulgarian books in Poland and Polish books in Bulgaria in the period 2007—2013. In recent years relatively a large number of translations of Bulgarian literature are published in Poland. Collection includes modern novels, short story volumes and anthologies, poetry books. Despite the unfavorable situation, which expressed in the general economic and cultural situation, pro‑Western orientation, limiting the presence of “small” literatures, Bulgarian literature each year attend the Polish publishing market. The successful reception of Polish literature in Bulgaria in the last seven years due to: high quality translations, adequate reflection in the field of literary criticism and literary studies, the financial support of the Polish Institute in Sofia. The result of favorable circumstances have been a large number of translations, which consist: the literary classics and selection of contemporary and recent Polish literature.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 2; 27-38
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dlaczego powstają nowe przekłady? Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa w nowym tłumaczeniu na język polski
    Why Do New Translations Come into Being? Mikhail Bulgakov’s The Master and Margarita in a New Polish Translation
    Autorzy:
    Mocarz-Kleindienst, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487263.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    domestication
    exoticization
    Master and Margarita
    Mikhail Bulgakov
    udomowienie
    egzotyzacja
    Mistrz i Małgorzata
    Michaił Bułhakow
    Opis:
    Teksty literackie cechują się największą spośród wszystkich typów tekstów tendencją do uzyskiwania nowych przekładów. doskonałym przykładem jest powieść Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa, której trzy nowe przekłady ukazały się w ostatnich latach (2016—2017). jednym z nich jest tłumaczenie autorstwa Leokadii, Grzegorza i Igora Przebindów. W niniejszym artykule omówione zostały najważniejsze przesłanki powstania nowego „rodzinnego” przekładu. Refleksji nad celowością doko¬nywania kolejnych przekładów towarzyszyły pytania: jak tłumaczone są takie teksty? jakie strategie stosuje tłumacz? w jakim stopniu uwzględnia on zakładane oczekiwania współczesnych odbiorców? W prezentowanym tekście zaproponowane zostały dwie per¬spektywy badawcze: pierwsza nich stanowi punkt widzenia samych tłumaczy, którzy nowo powstały przekład określają mianem „udomowiony”, druga perspektywa — ba¬dacza — sprowadza się do oceny samego tekstu przekładu w szczególności pod kątem zastosowanych strategii translatorskich (egzotyzacja vs adaptacja), wskazania różnic mię¬dzy najnowszym przekładem a wcześniejszymi tłumaczeniami (Ireny Lewandowskiej i Witolda Dąbrowskiego oraz Andrzeja Drawicza). Analiza samego tekstu przekładu oraz dołączonych do niego paratekstów w postaci licznych przypisów skłania do stwierdzenia, że dominującą strategią jest egzotyzacja.
    Literary works tend to be amongst the most often translated texts. A perfect example is Mikhail Bulgakov’s novel The Master and Margarita: over the previous two years (2016-2017) three new translations thereof into Polish appeared, one of them being a translation by Leokadia, Grzegorz, and Igor Przebinda. In this paper, the main reasons for the publication of this new, “family” translation were discussed. The question about the need for makeing new translations was accompanied by other questions: how are such texts translated what strategies are used by the translator?, to what extent does he or she take account of the assumed expectations of contemporary readers? In the presentation, two research perspectives were proposed. The first of them is the translator’s viewpoint, for whom the newly done translation is a domesticated translation. The other perspective, the researcher’s one, consist in analyzing the translated text itself, in particular with regard to the applied translation strategies (exoticization vs. adaptation), indicating the differences between the latest translation and the previous ones (first by Irena Lewandowska and Witold Dąbrowski, and second by Andrzej Drawicz). The analysis of the translated text along with the accompanying paratexts in the form of numerous footnotes leads one to a conclusion that exoticization is a dominant strategy.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1; 267-281
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tłumaczenia wybranych dzieł literatury angielskiej i rosyjskiej na regionalny język kaszubski dokonywane „z drugiej ręki”
    Translations of Selected Works of English and Russian Literature into the Regional Kashubian Language Done “Second-Hand”
    Autorzy:
    Makurat-Snuzik, Hanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487241.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    dolmaczënk
    dolmaczënk „z drëdżi rãczi”
    kaszëbsczi jãzëk
    pòlsczi jãzëk
    interpretacjô
    translation
    “second-hand” translation
    the Kashubian language
    the Polish language
    interpretation
    Opis:
    The article concerns translations of Russian and English literature into Kashubian language, performed not from the original language, but from the existing Polish translation. Such “second-hand” translations are: a fragment of the novel Crime and Punishment by Fyodor Dostoyevsky, a fragment of the novel Resurrection by Leo Tolstoy, and translation of the novel Anne of Green Gables by Lucy Maud Montgomery. In the first part of this article, I discuss examples showing that Kashubian translators follow the interpretations suggested by the authors of previous translations of the same works into Polish. In the second part, I discuss idioms and proverbs, which did not appear in the source texts, but come from Polish translations and have been adapted by Kashubian translators.
    Hewòtny articzel tikô sã dolmaczënków rusczi i anielsczi lëteraturë na kaszëbiznã, wëkònywónëch nié jãzëka òriginału, ale z jistniejącégò ju pòlsczégò przełożënkù. Taczima tłómaczënkama wëkonywónyma „z drëdżi rãczi” są m.jim. fragment pòwiescë Fiodora Dostojewsczégò pt. Przësprawa i ùkôranié, fragment pòwiescë Lwa Tołstoja pt. Zmartwëchwtanié, dolmaczënk pòwiescë Anne of Green Gables aùtorstwa Lucy Maud Montgomery. W pierszim dzélu artikla òbgôdóné òstałë przëmiôrë wskôzëjącé na jidzenié przez kaszëbsczich dolmaczérów za interpretacją zasugerowóną przez aùtorów wczasniészich przełożënków nëch samëch dokazów na pòlsczi jãzëk. W drëdżim dzélu robòtë òbgôdóné są frazeólogiznë i przësłowia, jaczé nie pòkazałë sã w zdrzódłowëch tekstach, ale pòchôdają z jich pòlsczich dolmaczënków i jakno taczé òstałë zaadaptowóné przez kaszëbsczich dolmaczérów.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 131-145
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Świt» i inne przekłady twórczości Władysława Orkana na język rosyjski
    «The Dawn» and other translations of Władysław Orkan’s works into the Russian language
    Autorzy:
    Brodacki, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968156.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Orkan Władysław (1875–1930)
    Polish literature
    Polish short-stories
    Russian translations
    Opis:
    The article contains a translation into Russian of Władysław Orkan’s short story entitled “The Dawn”. It was translated by the writer’s second wife, Bronisława Folejewska and has not been printed yet. The translated text is preceded by historical and literary introduction, which explains the circumstances that contributed to the origin of the story and its translation. The introduction is concluded by a list of Władysław Orkan’s works that have been translated into Russian.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2014, 10; 167-185
    1731-8025
    2353-9623
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Translating Canadian Culture into Polish: Names of People and Places in Polish Translations of Lucy Maud Montgomery’s Anne of Green Gables
    Autorzy:
    Zborowska-Motylińska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/600763.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Anglica; 2007, 7
    1427-9673
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Anglica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tłumaczenia tytułów dzieł literatury chińskiej na język polski
    Translations of the Titles of Works of Chinese Literature into Polish
    Autorzy:
    Sarek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1798459.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    tłumaczenie tytułu; tłumaczenia chińsko-polskie; ekwiwalencja; adaptacja kulturowa
    translation of the title; Chinese-Polish translations; equivalence; cultural adaptation
    Opis:
    Tytuł dzieła literackiego spełnia wiele funkcji i odgrywa ważną rolę — służy jako wizytówka dzieła i pojawia się jako najczęściej cytowany i powtarzany fragment. W tym artykule, w wybranych przykładach tłumaczeń utworów literackich z języka chińskiego na język polski, zostały wyodrębnione cztery metody przekładu tytułów: tłumaczenia dosłowne, tłumaczenia semantyczne, adaptacje kulturowe i kopiowanie tytułów z tłumaczeń pośrednich bądź z ekranizacji filmowych. Przytoczone tytuły wyraźnie pokazują, że podejście językoznawcze zostało zastąpione przez analizę kontekstu społeczno-kulturowego kraju kultury docelowej. Dlatego tłumacz, choć czasem podejmuje zaskakujące decyzje, odchodzi drastycznie od tytułu dzieła oryginalnego, uwypukla elementy, które autor pozostawił w cieniu bądź pomija te, które twórca starał się wyeksponować, robi to świadomie, ponieważ jego celem jest uzyskanie najwyższego stopnia ekwiwalencji.
    The title of literary work fulfills many functions and plays an important role — serves as a showcase of the work and appears as its most frequently quoted and repeated passage. In this paper, in selected examples of titles’ translations of literary works from Chinese into Polish, four methods have been distinguished: literal translations, semantic translations, cultural adaptations and copying of titles from indirect translations, or from film adaptations. The quoted titles clearly show that the linguistic approach is superseded by the analysis of the socio-cultural context of the country of the target culture. Therefore, although the translator sometimes makes surprising decisions, he goes away drastically from the title of the original work, emphasizes elements that the author left behind in the shadow, or omits those that the author tried to display, he does it consciously, because his goal is to obtain the highest degree of equivalence.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 9; 139-149
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czesława Miłosza ślady (nie)przypadkowe. O recepcji czeskiej
    Czesław Miłosz’s Works Translated into Czech
    Autorzy:
    Zakopalová, Lucie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/511134.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Czesław Miłosz,
    reception of Polish literature in Czech translations,
    autobiography
    Opis:
    The article presents translations of Czesław Miłosz’s works into Czech language, in the context of socio¬ political situation in Czechoslovakia before 1989 and after the downfall of communist regime. In the second part of the article the author presents her own interpretations of the following texts by Czesław Miłosz: Naive Realm, The Year of the Hunter, Miłosz’s Alphabet.
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2011, 1(7); 315-326
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Literackie przekłady i formy prezentacji twórczości Olgi Tokarczuk w Chinach
    Literary Translations and Forms of Presenting Olga Tokarczuk’s Works in China
    Autorzy:
    Lan, Wu
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1532880.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-14
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Olga Tokarczuk
    Nobel Prize for literature
    reception of Polish literature in China
    Chinese publishing market
    translation of Polish literature into Chinese
    Opis:
    The article chronologically reconstructs the process of reception of Olga Tokarczuk’s prose in China with particular focus on the period after she received the Nobel Prize for Literature. The author invokes utterances of the translators, publishers and critics to demonstrate how Tokarczuk’s works fare on the Chinese book market in terms of marketing, in the context of sales results and their presence online, which elements of her writings are closest to the Chinese readers and why, what global literary and cultural discourses her work is assigned to and what challenges the Chinese translators are faced with when translating her prose.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 153-179
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy przekładu podmiotów zaimkowych w aktach prawnych na język polski
    Problems in translation of pronoun subjects in legal acts into Polish
    Autorzy:
    Iluk, Jan
    Iluk, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/555517.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-24
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej
    Tematy:
    translation of constitution
    law language
    pronoum subjects in legal texts translations problems
    Opis:
    In many languages principles in use of pronoun subjects are similar, however in legal texts there are more specific restrictions. They can impact on the chosen translation strategy. To analyse this problem three examples of translation of German constitution and Swiss constitution into Polish and another two examples of translation of the Polish constitution into German were used. The author paid special attention to the equivalence issues. At the end of the paper possibilities of adequate pronoun subjects translation were pondered.
    Źródło:
    Applied Linguistics Papers; 2019, 26/2; 33-46
    2544-9354
    Pojawia się w:
    Applied Linguistics Papers
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From Euphemisms to Vulgarisms: Translating King Lear’s Misogynistic Monologue (Act IV, Scene 6) into Polish
    Od eufemizmów do wulgaryzmów – tłumaczenia na język polski mizoginistycznego monologu Króla Leara (Akt IV, Scena 6)
    Autorzy:
    Cebrat, Grzegorz Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192812.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    Shakespeare
    King Lear
    Polish translations
    obscenity
    Szekspir
    Król Lear
    tłumaczenia
    obsceniczność
    Opis:
    The paper investigates the issue how Polish translators of William Shakespeare’s King Lear dealt with rendering Lear’s monologue (Act IV, Scene 6, ll. 107-132), being a misogynistic tirade of the mad king against adultery, sexuality, and women in general. The play was translated into Polish at least fifteen times in the 19th and 20th centuries, beginning with the oldest published rendition by Ignacy Hołowiński (1841) and concluding with the most recent one by Jerzy S. Sito (2001). The paper analyses seven selected fragments taking into consideration lexical and stylistic choices made by the translators of the monologue in order to show how changing attitudes to sexual taboo and Shakespearean obscenities affected the translations in question. The analysis reveals the evolution of translators’ attitudes to those issues (also affected by contemporary Shakespearean research): from euphemistic treatment of the topic in the 19th century, through philological translations of Tarnawski and Chwalewik, to unrestricted modern renditions of Słomczyński and Barańczak, and the extreme case of straightforward obscene translation of Jerzy S. Sito
    Artykuł jest próbą analizy technik i metod zastosowanych przez tłumaczy w trakcie przekładu wyrazów i wyrażeń obscenicznych występujących w tragedii Williama Shakespeare’a Król Lear na język polski. Analiza skupia się na tłumaczeniach monologu szalonego króla (Akt IV, scena 6, wersy 107-132), który jawi się jako mizoginistyczny atak na kobiety, seksualność, oraz cudzołóstwo. Materiał tekstowy stanowi 15 przekładów sztuki, począwszy od najstarszego tłumaczenia, dokonanego przez Ignacego Hołowińskiego i opublikowanego w 1841 roku, a skończywszy na wersji Jerzego S. Sity z roku 2001. Artykuł analizuje wybrane zdania i jednostki leksykalne, pochodzące z siedmiu fragmentów monologu, pod kątem technik i strategii tłumaczeniowych zastosowanych przez poszczególnych tłumaczy przy przekładaniu pojęć uważanych za nieprzyzwoite, a dotyczących kobiecego ciała, seksu, rozpusty, cudzołóstwa, itp. Przeprowadzona analiza wykazuje ewolucję sposobów przekładu, związanych z epoką w której polski tekst powstał i jej uwarunkowaniami kulturowo-społecznymi, a także z rozwojem badań nad twórczością i językiem Shakespeare’a, i pozwala śledzić zmiany, począwszy od eufemistycznego stylu tłumaczeń powstałych w XIX. wieku, poprzez filologiczne tłumaczenia Tarnawskiego i Chwalewika, a skończywszy na współczesnych, miejscami ‘niecenzuralnych,’ tekstach Słomczyńskigo, Barańczaka, a zwłaszcza Sity, który nie zawahał się użyć wulgaryzmów.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 1; 77-96
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odczytując sens oryginału (na podstawie przekładu na język serbski i angielski "Poematu dla dorosłych" Adama Ważyka)
    Прочитајући смисао оригинала (на основу превода на српски и енглески "Поеме за одрасле" Адама Важика)
    Making out the sense (based on translations of Adam Wazyk’s "A Poem for Adults" into English and Polish)
    Autorzy:
    Haneczok, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486910.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    tłumaczenia z polskiego na chorwacki
    tłumaczenia z polskiego na serbski
    Adam Ważyk
    преводи с пољског на енглески
    преводи с пољског на српски
    translation from Polish into English
    translation from Polish into Serbian
    Opis:
    Когнитивна наука је основа овог чланка који покушава да ствара прототип савршене ситуације у преводу и затим категоризuje две такве ситуације: превод са пољског на српски и са пољског на енглески. Овај прототип је процес у коме преводилац нема проблема да нађе еквивалент речи, a читалац може да прочита у преводу смисао оргинала. Иако је ова савршена ситуација нестварна, различите ситуације превода могу бити класификоване као “бољи“ или „гори“ представници ове категорије. Чланак се фокусира на пољском, српском и енглеском језику и закључак је да превод са пољског на српски је бољи представник категорије него превод са пољскод на енглески. Деси се тако због тога да пољски и српски потиче из зaједничке групе словенских језика.
    The article is based on cognitive science and tries to create a prototype of a perfect situation in translation and then categorize two of these situations: a translation from Polish into English and from Polish into Serbian. The prototype is a process in which the translator doesn’t find it difficult to find equivalents and the reader is able to understand the sense of the original. Although this perfect situation is unreal, different situations can be classified as “better” or “worse” representatives of it. As the article focuses on Polish, Serbian and English languages, the conclusion is that the translation from Polish into Serbian is a better representative of the category than the translation from Polish into English as the language relationship of the two former languages is stronger than the relationship between the two latter ones.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 37-49
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le traduzioni polacche delle novelle di Grazia Deledda (1906–1939)
    Polish Translations of Grazia Deledda’s Short Stories (1906–1939)
    Autorzy:
    Łukaszewicz, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34670928.pdf
    Data publikacji:
    2024-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Grazia Deledda
    short stories
    literary translation
    translation from Italian into Polish
    literary image
    novelle
    traduzione letteraria
    traduzione dall’italiano al polacco
    immagine letteraria
    Opis:
    The paper is devoted to the editorial and translation history of Grazia Deledda’s short stories in Poland before the Second World War, a topic barely touched upon in scholarship so far. I establish which original collections were most successful and examine the circumstances of the publication of the translations, taking into consideration the translators and the profiles of the journals that published the eleven translated short stories. My study of the translations themselves focuses on the translators’ approach to Italian and Sardinian nature and culture and identifies elements that were eliminated, reproduced without explanation, or explained by means of notes. My findings are that only one translation is equipped with footnotes, that the local colour is largely rendered in translation, and that major losses in translation include some elements of descriptions of landscapes and characters.
    Il saggio è dedicato alla fortuna editoriale e traduttiva della novellistica deleddiana in Polonia prima della Seconda guerra mondiale, un argomento finora poco studiato. Si stabilisce quali siano state le raccolte originali più fortunate; si esaminano altresì le circostanze della pubblicazione delle traduzioni, prendendo in considerazione le figure dei traduttori e il profilo delle riviste che hanno accolto le undici novelle tradotte. Lo studio delle traduzioni si focalizza sull’approccio dei traduttori nei confronti della natura e della cultura italiana e sarda per approfondire la questione delle scelte traduttive. Ci si chiede in particolare quali elementi sono stati eliminati, quali invece sono stati riprodotti senza spiegazioni o spiegati con uso di note. L’indagine qui condotta ha portato alla conclusione che solo una fra le traduzioni esaminate contiene delle note à piè di pagina, che il colorito locale è stato in gran parte rispettato e che le perdite interessano maggiormente gli elementi descrittivi relativi a paesaggi e personaggi.
    Źródło:
    Italica Wratislaviensia; 2024, 15.1; 105-126
    2084-4514
    Pojawia się w:
    Italica Wratislaviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O „chronicznej nieokreśloności tłumaczenia”. Uwagi o przekładach Paradise Lost Johna Miltona na języki francuski i polski
    On “chronic indeterminacy of translation”. Remarks on the translations of John Milton’s Paradise Lost into French and Polish
    Autorzy:
    Dąmbska-Prokop, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192808.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    translatability
    discourse
    „mirror” in translation
    translator’conditions
    przekładalność
    dyskurs
    „lustro” w tłumaczeniu
    uwarunkowania tłumacza
    Opis:
    W uwagach o „chronicznej nieokreśloności tłumaczenia” postawiono pytanie o stopnie przekładalności tekstu, od hipotetycznej przekładalności maksymalnej do przekładalności „przybliżonej”, trudnej do zaakceptowania. Analizą objęto poemat Paradise Lost Johna Miltona, jego dwa przekłady francuskie (Chateaubrianda i Armanda Himy’ego) oraz trzy polskie (wraz z szeregiem tłumaczonych krótkich na ogół fragmentów). Przypomniano czynniki warunkujące z jednej strony zamysł autora tłumaczonego tekstu, z drugiej strony odczytanie i przekazanie tekstu przez tłumacza. Podkreślona została zależność między przekształcaniem dyskursu przez poszczególnych tłumaczy a celem jaki sobie stawiali, sytuacją w jakiej działali i ich indywidualnymi upodobaniami. Porównanie tekstów nie doprowadziło jednak do „schematycznego i ścisłego opisu” stopni przekładalności, co potwierdzałoby tezę o chronicznej nieokreśloności tłumaczenia.
    In the remarks on the "chronic indeterminacy of translation" a question was asked about the degree of translatability of the text, from hypothetical maximum translatability to the "approximate" one, difficult to accept. The analysis covered John Milton's Paradise Lost poem, his two French translations (of Chateaubriand and Armand Himy) and three Polish (along with a number of generally translated short fragments). The factors conditioning the author's intention of the translated text were recalled on the one hand, and the translator's reading and forwarding of the text on the other. The relationship between the transformation of discourse by individual translators and the goal they set for themselves, the situation in which they acted and their individual preferences were emphasized. The comparison of the texts, however, did not lead to a "schematic and accurate description" of the levels of translatability, which seems to confirm the thesis about the chronic indeterminacy of the translation.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 2; 88-121
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tłumaczenia niektórych tekstów współczesnej prozy polskiej na język czeski — przyczynek do dialogu kultur
    Překlady některých textů současné polské prózy do češtiny — příspěvek k dialogu kultur
    Translations of Certain Contemporary Polish Prose Works into Czech — a Contribution to the Dialogue between Cultures
    Autorzy:
    Pavera, Libor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486783.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    dialog międzykulturowy
    Dorota Masłowska
    Michał Witkowski
    Mariusz Szczygiel
    dialogue between cultures
    Opis:
    Autor studie se zabývá problematikou překládání současné polské literatury do češtiny po roce 1989. Připomíná některá fakta z literárního života posledních dvaceti let a analyzuje některé texty současné polské prózy, které byly přeloženy do češtiny. Překladům ani jejich překladatelům není garantováno, že překlady vyjdou tiskem, neexistuje ani systematické vydávání polské literatury v ČR. Na druhé straně se objevují vydané překlady, jež mohou českému čtenáři ukázat Poláka a současné Polsko v úplně jiném image než kdysi. Badatel připomíná prózu Masłowské, která českému čtenáři přiblíží subkulturu „dreserów”, což si vyžaduje od překladatele, který chce do cílového jazyka přeložit veškerý kontext, aby našel odekvátní styl a princip. Poněkud jinak se diskutuje o obrazu Poláků J. Witkowskiego, který se ve svých textech dívá na specifickou komunitu gayů. Konečně na posledním příkladu autor ukazuje, jak M. Szczygiel pohlíží z pohledu Poláka na dějiny Čechů v XX. století (próza "Gottland"). Autor připomíná rovněž fakt, že v obou literárních kulturách probíhají analogické procesy (tematika, výběr jazykových prostředků).
    In his paper, the author deals with the topic of rendering the contemporary Polish literature, created after the year 1989, into the Czech language. He reminds the reader of certain facts from the literary life of the last 20 years and analyses certain texts of the contemporary Polish prose which were translated into Czech. It is not guaranteed that the outcome of numerous translations will be ever printed. What is more, Polish literature is not systematically published in the Czech Republic. On the other hand, the translations which have been published may show a Czech reader Polish people and the contemporary Poland in a different light than it was done earlier. The researcher quotes D. Maslowska’s prose, who introduces a Czech reader to the subculture of „dreserzy”(„dresiarze”), which requires a translator to find an adequate style and language in order to render the whole context into the target language. Another approach to the issue of shattering the image of Poles has been taken by J. Witkowski, who looks at the specific gay community in his texts. Finally, in the last example, the author shows how M. Szczygiel, a Pole, views the Czech history in the XXth century (the prose "Gottland"). The author also mentions the fact that there have been analogicalprocesses in both literary cultures (subject matter, selection of means of literature, etc.).
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 188-202
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Les expressions de la gradation absolue dans Dzienniczek (Petit Journal) de la sœur Faustine et leurs traductions en français
    Expressions of Absolute Gradation in Dzienniczek of Sister Faustina and Their Translations into French
    Autorzy:
    Śliwa, Dorota
    Atanasow, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1804827.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    dyskurs mistyczny; tłumaczenie; stopniowanie; derywacja; intensywność; korpus równoległy; analiza kontrastywna polsko-francuska
    mystical speech; translation; gradation; derivation; intensity; parallel corpus; Polish-French contrastive analysis
    Opis:
    Wyrażenia gradacyjne stopnia absolutnego w Dzienniczku siostry Faustyny oraz ich tłumaczenia na język francuski Aby opisać wyrażenia gradacyjne w dyskursie mistycznym, Autorki podają wpierw definicję gradacji, która zawiera porównanie implicytne i intensywność. Intensywność, nierozerwalnie złączona z doświadczeniem mistycznym, jest obecna w dyskursie mistycznym i stanowi odniesienie znaku językowego. Specyfika tego znaku w dyskursie mistyków katolickich badana jest od początku XX wieku. W tym kontekście zostaną poddane analizie wyrażenia gradacyjne stopnia absolutnego za pomocą stopnia najwyższego przymiotników oraz przymiotników z prefiksami o znaczeniu „poza” granice danej skali wartości. Analiza dotyczy przykładów z tekstu oryginalnego (język polski) i tekstu tłumaczonego (język francuski), aby pokazać trudności mistyka w wyrażeniu swego doświadczenia mistycznego oraz trudności tłumacza, który stara się oddać w tłumaczonym tekście wzruszenia i piękno języka mistyka. Les expressions de la gradation absolue dans Dzienniczek (Petit Journal) de la sœur Faustine et leurs traductions en français Quelles sont les expressions de la gradation absolue dans un discours mystique et comment les traduire? Pour répondre à cette question, nous allons d’abord donner la définition de la gradation qui englobe la comparaison implicite et l’intensité. L’intensité s’avère être inséparable de l’expérience mystique, par conséquent le discours des mystiques est marqué par les expressions de l’intensité. Pour saisir la spécificité du signe linguistique dans un discours mystique catholique, étudié dès le début du XXe siècle, nous présenterons l’expérience mystique qui constitue une référence spécifique du signe linguistique. C’est dans ce cadre que nous analyserons les expressions de la gradation absolue par le superlatif des adjectifs et par les adjectifs avec des préfixes marquant un « au-delà » des bornes d’une échelle des valeurs. L’analyse sera menée sur les exemples du texte original et du texte traduit afin de montrer les difficultés du mystique pour exprimer son expérience mystique et les difficultés du traducteur qui s’efforce de rendre dans le texte traduit l’émotion et la beauté du langage du mystique.
    What are expressions of absolute gradation in the mystical speech and how should they be translated? To answer this question, we will first give the definition of gradation that includes implicit comparison and intensity. As intensity is inseparable from mystical experience, it also marks the mystical speech. To grasp the specificity of the linguistic sign in a mystical catholic speech we will present the mystical experience which is a precise reference to the linguistic sign. It is in this context that we will analyze the expressions of absolute gradation, namely the superlative forms of adjectives and adjectives with prefixes marking a “beyond” of the boundaries of a scale of values. The analysis will be conducted on the examples of the original text and of the translated text in order to show difficulties of a mystic in expressing his/her mystical experience and the difficulties of the translator trying to render the emotion and the beauty of the mystical language.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 39-66
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    De ‘reizen’ van Ruusbroec naar Polen: Over de vertalingen van het werk van Jan van Ruusbroec (1293–1381) naar het Pools
    The ‘travels’ of Ruusbroec to Poland: On translations of the work of John of Ruusbroec (1293–1381) into Polish
    ‘Podróże’ Ruusbroeca do Polski — o polskich przekładach dzieł Jana van Ruusbroeca (1293–1381)
    Autorzy:
    Dowlaszewicz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882523.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    mediator
    Ruusbroec
    przekład
    tłumaczenia
    wydawnictwo
    mistycyzm
    translation
    publishing house
    mysticism
    Opis:
    De tractaten van Jan van Ruusbroec zijn meerdere keren in het Pools vertaald. De eerste bekende vertaling werd gepubliceerd in 1874 en de laatste in 2006. Dit artikel analyseert de bemiddelaars die verantwoordelijk zijn voor de Poolse edities — vertalers en uitgeverijen. Het artikel wil een antwoord geven op waarom zij de gedachten van deze middeleeuwse Vlaamse mystiek naar Polen hebben gebracht, welke algemene keuzes ze hebben gemaakt (de brontekst, de presentatie) en wat de ontvangst ervan was. Het lijkt erop dat de meeste vertalingen werden voorbereid en gepubliceerd in een conservatieve katholieke omgeving. Dit was de waarschijnlijke reden voor gebrek aan interesse in de werken van Ruusbroec buiten deze kring. Tussen 2000 en 2006 werden de volledige werken vertaald met een moderne Nederlandse editie van de tractaten als brontekst. Deze Poolse publicatie die bestaat uit vier delen biedt niet alleen de vertaling van de werken van Ruusbroec maar geeft ook een uitgebreide analyse van zijn leven en aanwezigheid in de wereldse mystieke literatuur. Het zou een golf van nieuwe interesse in deze grote middeleeuwse geschriften kunnen veroorzaken
    The treaties of Jan van Ruusbroec have been translated several times into Polish. The first known translation was published in 1874 and the last one in 2006. This article analyses the mediators responsible for the Polish editions — translators and publishing houses. The article seeks to answer the questions of why they chose to bring the thoughts of this medieval Flemish mystic to Poland, what general choices they made (the source text, the presentation) and what the reception of it was. It appears that most of the translations were prepared and published in a conservative catholic environment. This was the probable reason for little interest in the works of Ruusbroec outside this circle. Between 2000 and 2006, the complete works were translated using the modern Dutch edition of the treaties as the source text. This Polish publication consisting of four parts does not only provide the translation of the works of Ruusbroec but it also gives a comprehensive analysis of his life and presence in the world mystic literature. It could be a start to a wave of new interest in those great medieval writings
    Traktaty Jana van Ruusbroeca zostały przetłumaczone na język polski kilkakrotnie. Pierwsze znane tłumaczenie zostało opublikowane w 1874 r., ostatnie zaś w 2006 r. Niniejszy artykuł przedstawia mediatorów odpowiedzialnych za powstanie polskich wydań — tłumaczy i wydawnictwa. Próbuje także odpowiedzieć na pytania, dlaczego zdecydowali się na przedstawienie myśli tego średniowiecznego mistyka flamandzkiego w Polsce, jakich wyborów musieli dokonać (tekst źródłowy, prezentacja) oraz jaki był odbiór tych tekstów. Większość przekładów była przygotowana i opublikowana w konserwatywnym katolickim środowisku. Prawdopodobnie to było przyczyną małego zainteresowania pracami Ruusbroeca poza tym kręgiem. W latach 2000-2006 dzieła Ruusbroeca zostały przetłumaczone na podstawie współczesnej edycji niderlandzkiej traktatów. Polska publikacja składa się z czterech części, które nie tylko zawierają tłumaczenie dzieł Ruusbroeca, ale przedstawiają również analizę życia i obecności tego twórcy w świecie literatury mistycznej. To może być początek nowej fali zainteresowania pismami tego wielkiego średniowiecznego mistyka.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 64 Special Issue, 5; 165-177
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielopoziomowe relacje między literaturą religijną Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego a przekładami Biblii na języki narodowe
    The multilayered relations between the religious literature of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania and the translations of the Bible into national languages
    Autorzy:
    Kulwicka-Kamińska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044609.pdf
    Data publikacji:
    2019-04-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    the Reformation
    the history of the Polish language
    kitabistics
    the religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
    the Qur’an
    the Bible
    translation
    Opis:
    The article presents the genesis and the features of the Renaissance religious writings of the Tatars of the Grand Duchy of Lithuania in the context of the translations of the Bible into national languages. An analysis was performed on a Tatar tefsir, which – according to the most recent research – is a translation of the Qur’an into a European language – the third translation of this kind in the world. Due to the fact that in the 16th century a Polish and even a European Qur’anic translational tradition did not exist, this translation makes reference to the Biblical-psalter literature of the Middle Ages and to the translations of the Scripture of the Reformation, inter alia as far as the selection of the methods and the ways of translation or the adoption of specific translational solutions is concerned. Thus the translation belongs to the translational tradition of sacred books and to the most important trends of Polish and European culture. In this context, a medieval tradition (a continuation of the achievements of translation studies of the 15th c.) and the innovation of the Renaissance overlap. There is an analogy with the 16th-century Biblical printed texts, which also represent a transitional stage – they make reference to a medieval tradition and they also take advantage of the benefits of humanist Biblical studies.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 189-206
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adresat dziecięcy w tłumaczeniach "Winnie-the-Pooh" A.A. Milne’a na język polski i słowacki
    Dieťa ako odberateľ prekladov "Winnie-the-Pooh" A.A. Milne’a do poľského a slovenského jazyka
    Children’s recipient in translations of "Winnie-the-Pooh" by A.A. Milne into Polish and Slovak
    Autorzy:
    Sojda, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/486662.pdf
    Data publikacji:
    2012-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    adresat dziecięcy
    honoryfikatywności
    deminutywa
    hipokorystyka
    detský recipient
    honorifikativnósť
    zdvorilosť
    zdrobneniny
    hypokoristiká
    children’s recipient
    honorification
    deminutives
    hypocoristics
    behavitives
    Opis:
    Príspevok sa zameriava na popis a analýzu poľských a slovenských prekladov detskej knihy A.A. Milne’a "Winnie-the-Pooh" zo prihľadnutím na kategóriu honorifikativnósti, ktorú do poľskej jazykovedy zaviedol Romuald Huszcza. Determinantmi tejto kategórie sú zdvorilostné frá¬zy obracania sa na účastníka komunikácie: pozdravy na privítanie a rozlúčenie, poďakovania, prepáčenia, zdrobneniny a hypokoristiká.
    The paper presents a comparison of Polish and Slovak translations of A.A. Milne’s book "Winnie-the-Pooh", made by Irena Tuwim, Monika Adamczyk-Garbowska, Margita Príbusová and Stanislav Dančiak. The main object is to show determinants of honorification in the children’s style in compared languages: behavitives, adressative forms, deminutives and hypocoristics. The author also focuses on problems connected with the translation of plays on words, short rhyme poems and children’s songs.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2012, 3, 1; 149-163
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy tłumaczenia tekstów niemieckich pisanych prozą z okresu wczesno-nowo-wysoko-niemieckiego na język polski
    Selected problems of translating German texts written in prose from the Early New High German period into Polish
    Autorzy:
    Firyn, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2196217.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
    Tematy:
    tłumaczenia tekstów wczesno-nowo-wysoko-niemieckich
    odczytywanie rękopisów
    wskazówki dla tłumacza
    metody tłumaczenia
    problem zmiany znaczenia
    translations of Early New High German texts
    guidelines for the translator
    auxiliary works
    translation methods
    the problem of changing the meaning
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest aspektom tłumaczenia tekstów kancelaryjnych w formie rękopisów i tekstów odczytanych z okresu wczesno-nowo-wysoko-niemieckiego. Celem rozważań jest pokazanie metod przekładu tych tekstów na współczesny język polski. Proponowana droga do takiego przekładu składa się z trzech etapów: odczytanie starego rękopisu, przekład tekstu na nowożytny język niemiecki, przekład na współczesny język polski. Ewentualne pominięcie etapu przekładu na współczesny język niemiecki nie jest to wskazane ze względu na fakt, iż wówczas badacze niemieccy bez znajomości języka wczesno-nowo-wysoko-niemieckiego utraciliby dostęp do treści danego tekstu. Prezentowane badania oparte są na tekstach kancelarii Zakonu Krzyżackiego i niemieckojęzycznych kancelarii będących kontynuacją tej kancelarii (np. teksty powstałe w miastach obszaru Prus Królewskich po II pokoju toruńskim).
    The publication is devoted to the aspects of translating chancellery texts existing in the manuscript form and texts read off from the Early New High German period. The paper provides basic information introducing the problems of reading manuscripts from the turn of the Middle Ages and the modern era. The road to Polish translation usually consists of three stages: reading the old manuscript, translation of the text into modern German, translation into Polish. The potential omission in the stage of translation into modern German is not recommended, because then German researchers without knowledge of Early New High German would lose access to the content of the text. The presented research is based on the texts of the chancellery of the Teutonic Order and German-speaking non-religious chancelleries (e.g. texts written in the cities of Royal Prussia after the Second Peace of Toruń).
    Źródło:
    Forum Filologiczne Ateneum; 2022, 10, 1; 175-198
    2353-2912
    2719-8537
    Pojawia się w:
    Forum Filologiczne Ateneum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Українсько-польські синтаксичні контрасти на прикладі підрядних означальних речень з kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd і перекладі їх українською мовою
    Polish-ukrainian syntactic contrasts (on the example of complex sentences with subordinate attributive clauses with kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd in polish and in translations into ukrainian)
    Polsko-ukraińskie kontrasty składniowe (na przykładzie zdań złożonych z podrzędnymi przydawkowymi z kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd w języku polskim i tłumaczeniu ich na język ukraiński)
    Autorzy:
    Baranivs’Ka, Oksana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1887587.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    składnia
    zdanie podrzędne
    zdanie złożone z podrzędnym przydawkowym
    wskaźniki zespolenia
    przekład
    a compound sentence with a subordinate attributive clause
    a connective word
    a translation
    Opis:
    Artykuł został poświęcony poszczególnym typom zdań złożonych z podrzędnymi przydawkowymi w języku polskim i ukraińskim (m.in. zdania zawierające wskaźniki zespolenia kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd oraz ich odpowiedniki w języku ukraińskim коли, де, куди, звідки). Szczególną uwagę zwrócono na tłumaczenia tych zdań w obu językach (oryginał w języku polskim, tłumaczenie w języku ukraińskim. Przeprowadzono analizę porównawczą wymienionych typów zdań, na podstawie której można stwierdzić, że w drodze tłumaczenia mogą zachodzić zmiany syntaktyczne. Często to zależy od wyboru tłumacza bądź użycia przez niego konkretnego wskaźnika zespolenia oraz od norm gramatyczno-stylistycznych języka, na który został przetłumaczony tekst.
    With this article the author presents a publication on syntax of the modern Polish and Ukrainian language. In particular, it is dedicated to the consideration and the analysis of compound sentences with subordinate attributive clauses with kiedy, gdy, gdzie, dokąd, skąd as connective words and their Ukrainian equivalents коли, де, куди, звідки). On the basis of the original and translated (into Ukrainian) Polish texts the author compares common and distinctive characteristics of subordinate attributive clauses in both languages. The article establishes that in the process of translation the syntax nature of subordinate attributive clauses in the Polish and the Ukrainian languages does not always stay homogeneous, and this is often due to the translator’s choice, the use of a particular connective word as well as the grammar and stylistic norms of the language the text has been translated into.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 7; 2017-216
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-44 z 44

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies