Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the Free City of Gdańsk" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 24
Tytuł:
Kurt Walter – przywódca Kościoła Wyznającego w Wolnym Mieście Gdańsku w 1934-1942
KURT WALTER – THE LEADER OF THE CONFESSING CHURCH IN THE FREE CITY OF GDAŃSK 1943-1942
Autorzy:
Żukowska, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/425564.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
Tematy:
THE CONFESSING CHURCH
THE FREE CITY OF GDAŃSK
EVANGELICAL CHURCH OF THE OLD PRUSSIAN UNION
KURT WALTER
Opis:
Kurt Walter (1892-1963) was born in Gdańsk, died in Stuttgart. He studied theology and philosophy in Berlin, Tübingen and Königsberg. He vo¬lun¬teered during the First World War and although he was seriously wounded he served in the air force. In 1923 he started his ministry in the Free City of Gdańsk (WMG). He was a leader of the Confessing Church in Gdańsk from 1934. He pro¬tested against state interference into church affairs. In his sermons and journalism he exposed the falsehoods inherent in Nazi ideology. He in¬formed both clergy and congregations about how members of the Confes-sing Church were sent to concentration camps, led prayers for imprisoned clergymen and organized help for persecuted Jews. In the spring of 1942 he was imprisoned, and sent finally to the con¬centration camp at Dachau. After his release he settled in Stuttgart, continu¬ing his ministry service. In addition, he was active in the Bund der Danziger. Kurt Walter is presented in the context of the political situation in Ger¬many and the Free City of Gdansk.
Źródło:
Gdański Rocznik Ewangelicki; 2012, 6; 132-147
1898-1127
Pojawia się w:
Gdański Rocznik Ewangelicki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojskowe oddziały mieszczańskie w napoleońskim Gdańsku w latach 1808-1814
Bourgeois Military Troops in Napoleonic Gdansk in the Years 1808-1814
Autorzy:
Wołodkowicz, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559018.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Napoleońskie Wolne Miasto Gdańsk
mieszczańskie oddziały wojskowe
Jean Rapp
Michał Grabowski
Napoleonic Free City of Gdansk
bourgeois military troops
Opis:
W okresie napoleońskiego Wolnego Miasta Gdańska Francuzi próbowali skłonić gdańszczan do wystawienia własnych oddziałów wojskowych. Miasto obciążone stosunkowo licznym garnizonem, a także kosztami jego otrzymania, niechętnie patrzyło na kolejny drenaż swoich kas. W 1808 roku powstała I Kompania Grenadierów Wolnego Miasta Gdańska, która miała stać się zalążkiem kolejnych formacji mieszczańskich. Rok później, w momencie wkroczenia wojsk austriackich do Księstwa Warszawskiego oraz w obliczu zbliżania się Austriaków do Torunia, generał Michał Grabowski skłonił władze miejskie do powołania nowej jednostki – straży (gwardii) mieszczańskiej. Owe dwie jednostki były jedynymi oddziałami wojskowymi wystawionymi przez miasto w owym okresie. Władze miejskie sprzeciwiały się wykorzystywaniu swoich jednostek w charakterze oddziałów liniowych. Na tym tle wybuchł spór z generałem Grabowskim. Obydwie jednostki nie reprezentowały większej wartości bojowej, pełniąc raczej funkcję symboliczną. Ich byt zakończył się w 1814 roku wraz z kapitulacją napoleońskiego garnizonu.
During the period of the Napoleonic Free City of Gdańsk (1807-1814), the French tried to persuade local authorities to establish a bourgeois military troop. The City, burdened with numerous garrisons (as well as their maintenance), was reluctant to consider another drain on its resources. In 1808 the1st company of grenadiers of the Free City of Gdańsk arose. A year later, when war broke out between France and Austria, and Austrians troops entered the Duchy of Warsaw and captured Warsaw. When they wereapproaching Toruń, the Polish general Michał Grabowski, commander of the city, drafted a new military unit – the city watch. Municipal authorities opposed the use of bourgeois as regular soldiers. Against this background, the city came into conflict with general Grabowski. None of these troops representedgreater combat value. They were rather a symbol of the independence of the Free City of Gdańsk. Their existence ended with the conquest of Gdańsk by the Russians and Prussians in 1814.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2015, 37; 251-266
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład oraz przekrój społeczny oddziałów Frontu Pomorskiego wkraczających na Pomorze w styczniu i lutym 1920 r.
Autorzy:
Smoliński, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529390.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia
Tematy:
Rzeczpospolita Polska
Wojsko Polskie
Armia Polska we Francji
Front Pomorski
Józef Haller
Józef Dowbor-Muśnicki
traktat wersalski
Pomorze
Wolne Miasto Gdańsk
rewindykacja Pomorza przez Polskę
Republik Polen
Polnische Armee
Polnische Armee in Frankreich
Pommersche Front
Józef Dowbór-Muśnicki
Versailler Vertrag
Pommern
Freie Stadt Danzig
Rückgewinnung Pommerns durch Polen
the Republic of Poland, the Polish Army
the Polish Army in France
the Pomeranian Front
the Treaty of Versailles
Pomerania
the Free City of Gdańsk
the revendication of Pomerania by Poland
Opis:
Pomimo upływu wielu lat od opisywanych poniżej wydarzeń oraz dość już dzisiaj bogatej literatury dotyczącej tego problemu, nadal brak jest w polskiej historiografii dostatecznie pełnego i wyczerpującego zagadnienie omówienia udziału polskich sił zbrojnych w mającej miejsce w styczniu i lutym 1920 r. operacji przejmowania ziem scedowanych Polsce przez Niemcy na mocy postanowień traktatu wersalskiego. Podobnie jest też z opisem ich przekroju społecznego. Znacznie lepiej przedstawiają się natomiast badania dotyczące przebiegu akcji rewindykacyjnej ze stycznia i lutego 1920 r. Dzieje się tak, choć tematyka ta – od czasu do czasu – głównie przy okazji kolejnych rocznic, zdaje się budzić pewne zainteresowanie historyków. Nie inaczej jest również obecnie, gdy trwają obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości państwowej.Stąd też autor postanowił pokazać możliwie pełny skład oraz przekrój społeczny wojsk Frontu Pomorskiego, które w styczniu i lutym 1920 r. wzięły udział w akcji przejmowania ziem pomorskich przyznanych Polsce na mocy traktatu w Wersalu. Poza tym omówił on też ich proweniencję, a także wpływ, jaki miała ona na ich stan oraz rzeczywistą wartość bojową w momencie rozpoczynania się akcji rewindykacyjnej. W efekcie tego widoczna jest skala tej wojskowej operacji, która wskazuje, że była to wówczas najważniejsza akcja militarna odrodzonej Rzeczpospolitej Polskiej.
Obwohl seit den unten beschriebenen Ereignissen viele Jahre vergangen sind und es heute eine recht reichhaltige Literatur zu diesem Problem gibt, fehlt es in der polnischen historischen Literatur bis heute an einer ausreichend vollständigen und das Phänomen erschöpfend behandelnden Abhandlung über die Beteiligung der polnischen Streitkräfte an der Operation, bei der im Januar und Februar 1920 die infolge des Versailler Vertrags von Deutschland an Polen abgetretenen Gebiete übernommen wurden. Ähnlich verhält es sich mit der Beschreibung ihres sozialen Querschnitts. Dagegen sieht es bei den Forschungen zum Verlauf der Wiedergewinnungsaktion vom Januar und Februar 1920 wesentlich besser aus. Dies ist so, obwohl diese Thematik von Zeit zu Zeit, hauptsächlich anlässlich von Jahrestagen, ein gewisses Interesse bei den Historikern zu erregen scheint. Nicht anders verhält es sich auch gegenwärtig, während der Feiern zum 100. Jubiläum der Wiedergewinnung der staatlichen Unabhängigkeit durch Polen.            Deshalb hat der Autor auch beschlossen, die möglichst vollständige Zusammensetzung und soziale Struktur der Armeen der Pommerschen Front zu präsentieren, die im Januar und Februar 1920 an der Aktion teilnahmen, bei der die Pommerschen Gebiete übernommen wurden, die Polen durch den Vertrag von Versailles zugesprochen worden waren. Außerdem bespricht er auch ihre Herkunft sowie den Zustand und den tatsächlichen Kampfwert zum Zeitpunkt des Beginns der Wiedergewinnungsaktion. Dadurch wird der Umfang der militärischen Operation sichtbar, der aufzeigt, dass es sich dabei um die damals wichtigste militärische Aktion der wiedergeborenen Polnischen Republik handelte.
Despite the fact that many years have passed  since the events described below occurred  and the literature  on this problem is quite rich, Polish historiography still lacks the complete and comprehensive discussion concerning the issue of  the participation of the Polish armed forces in the operations of taking over the territories  assigned to Poland by Germany under the provisions of the Versailles Treaty, which  took place in January and February 1920. A similar situation takes place with  the description of their profile.  On the other hand, the research on the process of the revendication actions of January and February 1920 looks much better. Yet,  this subject, from time to time - mainly on the occasion of subsequent anniversaries, seems to arouse some interest of  historians.  It also happens now  when the centenary celebrations of Poland regaining independence are taking place.Therefore, the author decided to show the possibly full composition and social profile of the Pomeranian Front troops, which in January and February 1920 took part in the takeover of Pomeranian lands granted to Poland under the provisions of the Treaty of Versailles. In addition, he also discussed their provenance and the impact they had on their condition and actual combat value at the time the revendication  action began. As a result, the magnitude of this military operation is visible, which indicates that it was then the most important military action of the reborn Polish Republic.
Źródło:
Rocznik Toruński; 2019, 46
0557-2177
Pojawia się w:
Rocznik Toruński
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Okno na świat” i „dwójka”. Działalność placówki polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego w Gdyni w latach 1933-1939
Autorzy:
Skóra, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591030.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
military intelligence
the port in Gdynia
Pomerania
sea policy
counter-intelligence
the Free City of Gdańsk/Danzig
wywiad wojskowy
port w Gdyni
Pomorze
polityka morska
kontrwywiad
Wolne Miasto Gdańsk
Opis:
W Gdyni w latach 1933-1939 działała placówka polskiego wywiadu wojskowego. Był to Posterunek Oficerski nr 2 (PO 2), podlegający większej agendzie, Ekspozyturze nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Pod kierownictwem oficera pracowało w nim kilku wojskowych i cywilów. Podlegali im agenci, zbierający wiadomości w terenie. Ich liczba oscylowała między 6 a 13. Ogółem, w latach 1933-1938 dla PO 2 pracowało w Gdańsku i Niemczech co najmniej 37 agentów. PO 2 utworzono kilka miesięcy po objęciu władzy w Rzeszy przez nazistów i tuż po wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodów. Lata 1931-1933 były okresem wyjątkowego napięcia w stosunkach polsko-gdańskich. Ich widownią było głównie forum Ligi Narodów. Prawdopodobnie powołanie posterunku kontrwywiadu ofensywnego (bo taki miał profil działalności przez pierwsze dwa lata) spowodowane było obawą przed rozwojem sytuacji w Wolnym Mieście. Naziści byli nieobliczalni i groźni. W zakresie kontrwywiadowczym PO 2 był tarczą osłaniającą port w Gdyni i najbliższy rejon przed penetracją niemiecką idącą. Sąsiedztwo Wolnego Miasta Gdańska było główną przyczyną powołania posterunku. Było to miasto cieplarniane dla działalności szpiegowskiej i nielegalnej. Przybywali tam dezerterzy, przemytnicy, fałszerze, pospolici przestępcy, działacze polityczni i uciekinierzy przed prześladowaniami. Do listopada 1935 roku gdyński PO 2 koncentrował się na pracach kontrwywiadowczych związanych z Gdańskiem. Do łatwych zadań należało namierzanie mieszkań, w których niemieckie służby spotykały się ze współpracownikami. Kilkadziesiąt zadań rocznie dotyczyło sprawdzenia doniesień posterunków oficerskich, ekspozytury lub innych służb polskich w odniesieniu do podejrzanych osób. Szukano szpiegów i zdrajców. Badano zachowania – zwłaszcza gdańszczan – nietypowe i występujące regularnie.Zbierano wiadomości o powiązaniach między przedsiębiorstwami polskimi, gdańskimi i niemieckimi na Wybrzeżu. Sprawdzano kontakty towarzyskie oficerów Wojska Polskiego i członków ich rodzin (zwłaszcza żon). Od 1935 roku, w związku z powstaniem niemieckiej armii z poboru powszechnego (Wehrmacht) PO 2 został przestawiony na działania ofensywne, głównie na terenie Pomorza Zachodniego (czyli wschodniego obszaru Provinz Pommern oraz Grenzmark Posen Westpreussen). Chodziło o poznanie stanu niemieckich zbrojeń, dyslokacji wojsk, budowy lotnisk i umocnień (na późniejszym tzw. Wale Pomorskim, (Pommern stellung – d 1).I przewidzenie szybkości mobilizacji.
In the years 1933-1939 in Gdynia there was a post of Polish military intelligence. It wasan officers’ Post no 2 (PO-2), subordinated to a bigger agency, the Branch Office no 3 ofthe Second Department of the Polish Army’s General Staff. An officer managed a teamof several people, military men and civilians. In turn, they managed agents, who collected information. Their number oscillated between 6 and 13. Altogether, in the years1933–1938 there were at least 37 agents working for PO-2 in Gdańsk and Germany. PO-2 was created a few months after the Nazis assumed power in the Reich andjust after Germany left the League of Nations. The years 1931–1933 were a period ofexceptional tension between Poland and Gdańsk/Danzig. It was especially visible in theforum of the League of Nations. The reason behind creating a post of offensive counter-intelligence (such was the profile of the post for the first two years) was a fear of howthe situation in the Free City of Danzig might develop. The Nazis were unpredictable anddangerous. From the counter-intelligence point of view PO-2 was a shield protecting the port in Gdynia and its surroundings from the German penetration. The vicinity of Gdańsk wasthe main reason to create the post. It was a propitious city for espionage. The Free Cityof Gdańsk/Danzig was full of deserters, smugglers, forgers, common criminals, politicalactivists, escapees and refugees. Until November 1935 the Gdynia PO-2 concentrated on counter-intelligence concerning Gdańsk. A relatively easy task was to identify flats where the Germans met withtheir collaborators. Several score of tasks were related with checking the reports concerning various people; the reports were coming from the officers’ posts, the branch office or other sources. Spies and traitors were looked for. The behaviours of selected inhabitantsof Gdańsk were investigated, especially the uncharacteristic and – at the same time –regular ones. The information was collected on the connections between Polish, Gdańskand German enterprises. Social contacts of officers of the Polish Army and the membersof their families (especially their wives) were looked at carefully. Since 1935 in connection with creating Wehrmacht out of compulsory conscriptionPO-2 changed its mode of action into offensive, mainly in West Pomerania, i.e. the eastern part of Provinz Pommern and Grenzmark Posen Westpreussen. The point was to define the state of the German armaments, the deployment of German troops, the locationof their airports and fortifications (of what was to become the Pomeranian Embankment,Pommernstellung) and the speed of mobilisation.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2019, 2; 99-131
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assumption of Gazeta Gdańska 1891–1939 and its publishers
Autorzy:
Romanow, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421830.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
History of the local Polish press in 19th and 20th century
Gazeta Gdańska in West Prussia and Free City of Gdańsk (1891–1939)
Assumption of newspaper and its publishers
Historia lokalnej prasy polskiej w XIX i XX wieku
„Gazeta Gdańska” w dobie pruskiego zaboru i Wolnego Miasta Gdańska (1891–1939)
założenie pisma i jego wydawcy
Opis:
The article discusses the reasons that determinet the assumption in Gdańsk Polish newspaper in 1891. It shows the initiators of this project and its subsequent publishers in the 1891–1939 years.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2016, 19, 1
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie czasopisma młodzieżowe w Wolnym Mieście Gdańsku
Polish youth magazines in the Free City of Gdansk
Autorzy:
Romanow, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/557528.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Prasa polska
historia
Wolne Miasto Gdańsk
Opis:
W artykule przedstawiono zachowane tytuły polskich, młodzieżowych inicjatyw prasowo – wydawniczych w W. M. Gdańsku, będących segmentem miejscowej, polskiej prasy organizacyjnej. Z racji zdekompletowania zbiorów tychże pisemek, w ograniczonym stopniu przeprowadzono ich analizę jakościową i ilościową. Podstawowym zadaniem gdańskiej, polonijnej prasy młodzieżowej było wzbudzanie i utrwalanie patriotyzmu oraz przeciwstawianie się germanizatorskim usiłowaniom gdańskich władz. Tymczasem wewnątrz redakcyjne spory, a także nie wystarczające opieka merytoryczna ze strony inceptorów owych wydawnictw osłabiały pożądane oddziaływanie na adresatów – czytelników. Ostatecznie charakteryzowane pisemka przejęły funkcje kronik i częściowo „raptularzy” życia organizacyjnego
The article presents the preserved titles of the Polish youth press publishing initiatives from the Free City of Gdansk, being a segment of local, Polish organizational press. Due to the incompletion of the series of these magazines, their qualitative and quantitative analysis has been done on a limited scale. The main task of the Gdansk Polish youth press was to inspire and uphold patriotism and to oppose the germainsation attempts of the Gdansk authorities. Meanwhile, the inter-editorial arguments, as well as insufficient thematic care from the inceptors of these publishings weakened the desired influence on the addressees – readers. Finally, the magazines took the form of chronicles and partially „diaries” of the organisational life of the Polish youth in the Free City of Gdansk
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia; 2015, 13; 110-125
2081-1861
2300-3057
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomorzanie w walce o powrót Pomorza Gdańskiego do Polski (1918-1920)
Autorzy:
Ostapowicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202868.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Pomorze Gdańskie
konferencja paryska
powstanie wielkopolskie
Organizacja Wojskowa Pomorza
Wolne Miasto Gdańsk
zaślubiny Polski z morzem
Pomerania-Gdansk
the Peace Conference in Paris
Greater Poland Uprising
the Pomerania Military Organization
the Free City of Gdansk
“marriage” of Poland with the Baltic Sea
Opis:
„Długi” wiek XIX (1772-1920) upłynął na Pomorzu Gdańskim pod władzą zaborcy pruskiego. Na przekór bismarckowskiej germanizacji kształtowała się nowoczesna świadomość narodowa polska, oparta o tradycje walki o niepodległość (1807, 1830, 1848, 1863) i hasła pozytywistyczne, co wpłynęło na postawy Polaków w latach 1918-1920. O połączeniu Pomorza Gdańskiego – Nadwiślańskiego – Prus Zachodnich (niem. Provinz Westpreussen) z odzyskującą niepodległość Polską zadecydowały silne powiązania z powstaniem wielkopolskim i decyzje konferencji pokojowej w Paryżu (1919). Mimo zakazu podejmowania walki na Pomorzu wydanego przez Naczelną Radę Ludową, działały tu różne grupy konspiracyjne na czele z Organizacją Wojskową Pomorza, toczące utarczki z niemieckim Grenzschutzem-Ost, przygotowujące powstanie w Gdańsku na wypadek pojawienia się „Błękitnej Armii” gen. Józefa Hallera, tworzące partyzantkę w Borach Tucholskich. Konspiratorzy wzięli udział w wojnie z Rosją Sowiecką w 1920 r., a symbolem ich zwycięstwa stały się zaślubiny Polski z morzem 10 lutego 1920 r.
The “long” 19th century (1772-1920) passed in Pomerania-Gdansk under the Prussian-German invaders. In spite of Bismarck’s germanization, modern polish national bassed on the traditions of the struggle for independence (for example Napoleonic Free City of Gdańsk, Springtide of Nations 1848 and polish Uprisings 1830, 1863) and positivist slogans which influenced the attitudes of Poles in the years 1918-1920. On the merger of Pomerania-Gdansk – Pomerania-on the Vistula – Western Prussia (germ. ‘Westpreussen’) with Poland regaining independence was determined by strongties with the Greater Poland Uprising and the decisions of the peace conference in Paris (1919). Despite the ban of fighting against Pomerania issued by the Supreme People’s Council (Naczelna Rada Ludowa), various underground groups led here, including the Pomeranian Military Organization (Organizacja Wojskowa Pomorza), fighting with the German Grenzschutz-Ost (germ. ‘border paramilitary units’), preparing the uprising in Gdansk in the event of the appearance of the “Blue Army” (Polish Army in France) gen. Joseph Haller’s, forming a guerilla in Bory Tucholskie (pol. Forrest of Tuchola). The conspirators took part in the war with Soviet Russia in 1920 and the symbol of their victory became the “marriage” of Poland with the Baltic Sea on February 10, 1920.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2020, 2(17); 79-101
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrematonimy w funkcji społeczno-kulturowej na przykładzie druków ulotnych Wolnego Miasta Gdańska 1920–1939
The socio-cultural function of chrematonyms on the example of advertisement prints in the Free City of Danzig in the years 1920–1939
Autorzy:
Olszewska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/475549.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
chrematonimy
onomastyka kulturowa
druki ulotne
Wolne Miasto Gdańsk
chrematonyms
cultural onomastics
advertisement prints
the Free City of Danzig
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest analiza chrematonimów w realiach historycznych oraz ich roli jako symboli tożsamości kulturowej. Omawiane w tekście niemieckojęzyczne chrematonimy z okresu Wolnego Miasta Gdańska (WMG) 1920–1939 nie były dotąd przedmiotem analizy kulturowej. Podstawę podziału i analizy chrematonimów wyekscerpowanych na potrzeby niniejszego artykułu z druków ulotnych WMG stanowi model badawczy Artura Gałkowskiego (2011) wraz z podziałem chrematonimów w funkcji kulturowo-użytkowej na chrematonimy marketingowe, społecznościowe i ideacyjne. Analiza wykazała, iż nazwy zakodowane w drukach ulotnych są odzwierciedleniem obrazu otaczającego świata mieszkańców WMG oraz utrwalonym symbolem ich tożsamości kulturowej.
The aim of the following article is the analysis of chrematonyms in historical reality and of their role as the symbols of cultural identity. The German language chrematonyms from the period of the Free City of Danzig covered in the following article have not been the object of the cultural analysis so far. The basis of the division and analysis of chrematonyms excerpted on the needs of the following article from the advertisement prints of the Free City of Danzig is constituted by the research model by Gałkowski (2011) together with the division of chrematonyms into marketing chrematonyms, social chrematonyms and idea-creating chrematonyms in the culturally usable function. The analysis showed that names coded in advertisement prints mirror the surrounding world of the inhabitants of the Free City of Danzig and create a fixed symbol of their cultural identity.
Źródło:
Socjolingwistyka; 2017, 31; 163-175
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cultural Identity of Citizens of Gdańsk from an Ethnolinguistic Perspective on the Basis of Chosen Texts of the Free City of Danzig
Autorzy:
Olszewska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508904.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
cultural identity, Free City of Danzig, image of a multiple subjectivity
linguistic image of the world
local press
Free City of Danzig
cultural identity
Opis:
Cultural Identity of Citizens of Gdańsk from an Ethnolinguistic Perspective on the Basis of Chosen Texts of the Free City of DanzigAs a consequence of the First World War and in the wake of the Treaty of Versailles the Free City of Danzig was established. The image of Danzig identity was created, first of all, by the following ethnic groups: German, Polish and Jewish. Was the Free City of Danzig multicultural or was it German with Polish and Jewish minorities? Did those nationalities live beside each other, did they together, as citizens of Danzig, create a common reality? Is it possible to talk about a uniform culture/identity of Danzig? The aim of this article is an analysis of linguistic image of the world of the citizens of the Free City of Danzig, which has been carried out on the basis of characteristics of the image of relations and cultural differences in the interpretation of Polish community. Yet, the whole image of identity consists of a mosaic of smaller interpretations which, only after being reduced to the lowest common denominator, may give the holistic image of Danzig identity as an image of a common multiple subjectivity. Mutual perception of nationalities inhabiting the area of the Free City of Danzig is the starting point for the discussion on their identity and an attempt to answer the question: did the citizens of Danzig see themselves as one community – exactly the one of Danzig? The analysed research material consists of chosen texts of the local press (in Polish and occasionally in German) concerning socio-cultural and political and informative issues. The Polish "Gazeta Gdańska" had been published since 1891 as the first Polish Danzig newspaper in Polish. Its first aim was to integrate Polish circles and to defend the rights of the Polish. "Danziger Neuesten Nachrichten", published since 1894, was the biggest Danzig conservative newspaper in German which influenced public opinion. In the analysis of the linguistic image of Danzig identities I will consider first of all the following scientific issues after Bartmiński: a) the way of defining common identity i.e. “who we are” – autostereotypes; b) the ways of linguistic perception and definition of the others i.e. “who they are” – heterostereotypes; c) the ways of conceptualization of space and ‘our place in the world’ and the common time in which we live. Tożsamości kulturowa gdańszczan w ujęciu etnolingwistycznym na przykładzie wybranych tekstów publicystycznych Wolnego Miasta Gdańska W konsekwencji I wojny światowej oraz na mocy postanowień Traktatu Wersalskiego utworzono Wolne Miasto Gdańsk (WMG). Na obraz tożsamości gdańskiej w okresie WMG składały się przede wszystkim następujące grupy etniczne: niemiecka, polska i żydowska. Czy Wolne Miasto Gdańsk było wielokulturowe, czy też niemieckie z mniejszościami polską i żydowską? Czy narodowości żyły obok siebie, czy wspólnie jako gdańszczanie kreowały swoją wspólną rzeczywistość? Czy w odniesieniu do WMG można mówić o jednolitej kulturze/tożsamości gdańskiej? Celem artykułu jest analiza językowego obrazu świata tożsamości gdańszczan w okresie Wolnego Miasta Gdańska, dokonana na podstawie charakterystyki obrazu związków i różnic kulturowych w interpretacji społeczności polskiej. Całkowity obraz tożsamości składa się bowiem z mozaiki mniejszych interpretacji, które dopiero sprowadzone do wspólnego mianownika mogą ułożyć się w całość jednej tożsamości gdańskiej, niejako na zasadzie obrazu wielopodmiotowości zbiorowej. Wzajemne postrzeganie się narodowości zamieszkujących obszar WMG jest punktem wyjścia do rozważań na temat ich tożsamości oraz próbą odpowiedzi na pytanie: czy gdańszczanie widzieli siebie, jako jedną społeczność - gdańską właśnie? Analizowany materiał badawczy to wybrane teksty publicystyki gdańskiej o charakterze kulturalno- społecznym oraz informacyjno-politycznym przede wszystkim w języku polskim oraz sporadycznie w języku niemieckim. Polska "Gazeta Gdańska", wydawana była od roku 1891 jako pierwsze pismo gdańskie w języku polskim. Pierwotnym jej celem była integracja kół polonijnych oraz obrona praw polskich. "Danziger Neueste Nachrichten", wydawane od 1894, było największym gdańskim opiniotwórczym dziennikiem w języku niemieckim o charakterze konserwatywnym. W analizie językowego obrazu tożsamości gdańskich z perspektywy społeczności polskiej autorka rozważa za Bartmińskim przede wszystkim następujące problemy badawcze: a) sposób określania tożsamości zbiorowej, tj. ‘kim jesteśmy my’ – autostereotypy; b) sposób postrzegania i językowego ujmowania innych, tj. ‘kim są oni’ – heterostereotypy oraz c) sposoby konceptualizacji przestrzeni i ‘naszego miejsca w świecie’ oraz czasu wspólnotowego, w którym żyjemy.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2013, 2
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Admirał Michał Aleksander Borowski, jego służba i działalność w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1919–1928
Admiral Michał Aleksander Borowski, His Service and Activity in the Free City of Gdańsk in the Years 1919–1928
Autorzy:
Machaliński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928139.pdf
Data publikacji:
2021-06-01
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
Michał Aleksander Borowski
port gdański
marynarka wojenna
Wolne Miasto Gdańsk
port of Gdańsk
navy
Free City of Gdańsk
Opis:
Michał Aleksander Borowski (1872–1939), generał major rosyjskiej marynarki wojennej, kontradmirał Polskiej Marynarki Wojennej. Do Wojska Polskiego został przyjęty 12 grudnia 1918 r. W lutym 1919 r. w ramach Generalnej Delegacji Ministerstwa Aprowizacji sprawował funkcję kierownika portu gdańskiego, od lipca 1919 r. jednocześnie w ramach Departamentu dla spraw Morskich pełnił funkcję pełnomoc-nika do spraw wojskowych i morskich. W marcu 1921 r. był zastępcą przewodniczącego Delegacji Polskiej w Radzie Portu Gdańskiego, a od lipca 1923 r. przewodniczącym Polskiej Delegacji Rady Portu i Dróg Wodnych w Gdańsku. Ze służby odszedł w sierpniu 1927 r. Emeryturę spędził w Wilnie, gdzie zmarł 23 grudnia 1939 r.
Michał Aleksander Borowski (1872–1939), Major General of the Russian Navy, Rear Admiral of the Polish Navy. He was admitted to the Polish Army on December 12, 1918. In February 1919, as part of the General Delegation of the Ministry of Provisions, he held the post of head of the Gdańsk port, and from July 1919, simultaneously as part of the Department for Maritime Affairs, he held the post of plenipotentiary for military and maritime affairs. In March 1921, he was deputy chairman of the Polish delegation to the Gdańsk Port Council, and from July 1923, chairman of the Polish delegation to the Port and Waterways Council in Gdańsk. He left the service in August 1927 and retired in Vilnius where he died on December 23, 1939.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2020, XVII; 143-171
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wacław Kłoczkowski (1873–1930) – kontradmirał rosyjskiej i polskiej marynarki wojennej, doradca Delegacji Polskiej na konferencję wersalską, attaché wojskowy i morski przy Poselstwie Polskim w Londynie
Wacław Kłoczkowski (1873–1930) – Rear Admiral of the Russian and Polish Navy, Advisor of the Polish Delegation to the Versailles Conference, Military and Naval Attaché at the Polish Legation in London
Autorzy:
Machaliński, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928143.pdf
Data publikacji:
2021-06-01
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
Wacław Kłoczkowski
marynarka wojenna
Wolne Miasto Gdańsk
attaché wojskowy i morski w Londynie
Poselstwo Polskie
navy
Free City of Gdańsk
Polish Legation
naval and military attaché in London
Opis:
W artykule opisano działalność Wacława Kłoczkowskiego (1873–1930), który służył w rosyjskiej marynarce wojennej od 1898 do 1917 r. W 1917 r. został awansowany do stopnia kontradmirała. W Wojsku Polskim służył od marca 1919 r. Od kwietnia 1919 r. do lutego 1922 r. był członkiem polskiej dyplomacji (członek Delegacji RP w Paryżu), przewodniczącym Komisji Gdańskiej i Żeglugi, pełnomocnikiem woj-skowym i morskim Poselstwa Polskiego w Londynie. Po przyjeździe do Polski był kolejno: naczelnikiem Wydziału Administracyjnego Spraw Wojskowych, drugim zastępcą szefa Zarządu Marynarki Wojennej, peł-nomocnikiem generalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych na Wester-platte, dowódcą 15. Dywizji Piechoty w Toruniu. Zmarł w Warszawie 15 stycznia 1930 r.
Wacław Kłoczkowski (1873–1930). He served in the Russian Navy from 1898 to 1917. In 1917 he was promoted to the rank of Rear Admiral. Served in the Polish Army since March 1919. From April 1919 to February 1922, he was a member of Polish diplomacy (member of the Polish Delegation in Paris), Chairman of the Gdańsk and Shipping Commission, military and naval plenipotentiary of the Polish Embassy in London. After arriving in Poland he was consecutively: head of the Admini-strative Branch of the Military Affairs, second deputy head of the Naval Management, general plenipotentiary of the Ministry of the Military Affairs for Westerplatte, commander of the 15th Infantry Division in Toruń. He died in Warsaw on 15 January 1930.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2020, XVII; 173-189
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Hier gibt es nur ein entweder oder!“. Emocje w politycznych drukach ulotnych z okresu Wolnego Miasta Gdańska (1920–1939)
“Hier gibt es nur ein entweder oder!” Emotions in Political Leaflets from the Free City of Gdansk Period (1920–1939)
Autorzy:
Kwiatkowska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458802.pdf
Data publikacji:
2020-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Free City of Gdansk
Volkstag
leaflets
emotions
politics
Opis:
Since ancient times, the goal of the language of politics has been to evoke emotions among recipients. It is no different in the forms that were created for the needs of election campaigns for Volkstag during the Free City of Gdańsk period (1920–1939). Leaflets were the most important media at that time; they were distributed on the streets, stuck on the walls. Their analysis reveals the language strategies that the authors used to encourage voting. The parties consistently create a picture of a city detached from the German homeland whose existence is threatened. They are eager to refer to such universal values as: homeland, patriotism, community, unity and Germanness. The texts are characterized by language aggression towards opponents, emotional saturation and the dichotomy of choice, the quintessence of which are the words used in the title from one of the leaflets.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2020, 17; 161-173
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czarodziej klawiatury” w świecie dyplomacji. Rola Ignacego Jana Paderewskiego w walce o polskie granice (1919-1920)
“Keyboard wizard” in the world of diplomacy. The role of Ignace Jan Paderewski in the fight for polish borders (1919-1920)
Autorzy:
Krochmal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202870.pdf
Data publikacji:
2020-11-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ignacy Jan Paderewski
Konferencja pokojowa w Paryżu
traktat wersalski
powstania śląskie
Galicja Wschodnia
Śląsk Cieszyński
Górny Śląsk
Wolne Miasto Gdańsk
Ignace Jan Paderewski
Paris Peace Conference
Treaty of Versailles
Silesian Uprisings
Eastern Galicia
Cieszyn Silesia
Upper Silesia
Free City of Gdańsk
Opis:
Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) – światowej sławy pianista, kompozytor, polityk oraz mąż stanu i dyplomata odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu się odrodzonego państwa polskiego i jego granic. Aktywną działalność polityczną podjął w okresie pierwszej wojny światowej. W latach 1915-1918 pozyskał dla sprawy polskiej prezydenta Stanów Zjednoczonych, Woodrowa Wilsona i jego najbliższe otoczenie polityczne oraz ponad 4-milionową Polonię amerykańską. Realny wpływ na kształtowanie się terytorium i granic państwa polskiego zyskał po objęciu urzędu premiera polskiego rządu i ministra spraw zagranicznych, co miało miejsce 16 stycznia 1919 r. Doprowadził on do uznania odrodzonego państwa polskiego na arenie międzynarodowej przez Stany Zjednoczone (30 stycznia 1919 r.), Francję (23 lutego), Wielką Brytanię (25 lutego), Włochy (27 lutego), a następnie inne państwa. Reprezentował Polskę w Paryżu jako delegat na konferencję pokojową. W trakcie kilku miesięcy obrad walczył o włączenie do państwa polskiego Galicji Wschodniej, Śląska Cieszyńskiego i Górnego Śląska oraz Gdańska wraz z Pomorzem. Wspierali go w tych działaniach znani polscy uczeni, zarówno historycy (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński), jak i geografowie (Eugeniusz Romer). Razem z Romanem Dmowskim podpisał w Wersalu w dniu 28 czerwca 1919 r. traktat pokojowy kończący I wojnę światową. Po rezygnacji z funkcji premiera w dniu 9 grudnia 1919 r. i wyjeździe z kraju, nadal interesował się sprawami polskimi. Do działalności politycznej powrócił w okresie inwazji bolszewickiej na Polskę. Od lipca 1920 r. do maja 1921 r. był na prośbę rządu polskiego i naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego polskim delegatem na konferencje międzynarodowe oraz przedstawicielem przy Lidze Narodów.
Ignace Jan Paderewski (1860-1941) – a world-famous pianist, composer, politician, statesman and diplomat played a significant role in shaping the reborn Polish state and its borders. He undertook active political activity during the First World War. In the years 1915-1918, he acquired the President of the United States, Woodrow Wilson and his closest associates, as well as over 4 million American Polonia for the Polish cause. He gained real influence on the shaping of the territory and borders of the Polish state after taking office as the Prime Minister of the Polish Government and the Minister of Foreign Affairs. This took place on January 16, 1919. Paderewski led to the recognition of the reborn Polish state in the international arena by the United States (January 30, 1919), France (February 23), Great Britain (February 25), Italy (February 27), and then other countries. He represented Poland in Paris as a delegate to the peace conference. During the several months of deliberations he fought for the incorporation into the Polish state of Eastern Galicia, Cieszyn Silesia and Upper Silesia, as well as Gdańsk together with Pomerania. He was supported in these activities by well-known Polish scholars, both historians (Szymon Askenazy, Oskar Halecki, Władysław Konopczyński) and geographers (Eugeniusz Romer). Together with Roman Dmowski, he signed at Versailles on 28 June 1919 a peace treaty ending World War I. After resigning from the post of prime minister on December 9, 1919 and leaving the country, he was still interested in Polish affairs. He returned to political activity during the Bolshevik invasion of Poland. From July 1920 to May 1921, at the request of the Polish government and the head of state Józef Piłsudski, he was a Polish delegate to international conferences and a representative at the League of Nations.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2020, 2(17); 27-59
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 24

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies