Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "sacred art" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 65
Tytuł:
COMMON SENSE APPROACH TO THE RESTORATION OF SACRED ART
Autorzy:
Lopez Pinto, Alphonso
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507352.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
International Étienne Gilson Society
Tematy:
historia
imitation
sacred art
contemplation
common sense
Opis:
In this paper, Sacred Art is examined as an imitation of historia. Historia interprets historical human events as empirical, material and real while seeking to understand their moral and spiritual significance. It is from historia that sacred art can be understood, where Christ and the saints are portrayed in the integrity of their human natures united to symbols representing Divinity or grace in order to present a visual/contemplative narrative. Mortimer Adler rightly sees that the vision of the beautiful is inherently contemplative, thus sacred iconography provides a language that can form the common sense of men and women.
Źródło:
Studia Gilsoniana; 2014, 3: supplement; 537-545
2300-0066
Pojawia się w:
Studia Gilsoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacred Art in Painting by Nafaa Teachers of 1980s-1990s Period
Autorzy:
Polishchuk, Alla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1930513.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Kyiv painting of the late twentieth century
paintings of NAFAA
teachers
sacred in Kyiv painting of 1980–1990
influence of sacred art on the
Ukrainian painting
Opis:
In the article an influence of sacred art on Ukrainian painting of the late twentieth century, as exemplified by works of NAFAA teachers, was studied. In the professional literature, an idea was established that Ukrainian art, including painting, in the late twentieth century is closely connected with popular art and folklore, sometimes it is also about the influences of fine arts of previous epochs. Herewith, the influence of sacred art on the formation of a new art is mentioned only cursorily or its significance is completely neutralized. The goal of the work was, first of all, to determine the influence of sacred art on the creation of Kyiv painters in the late twentieth century. To achieve the targeted goal the works of painters, who were representatives of different generations and different stylistic trends, were reviewed and formally analyzed. The pieces of art presented in the work give grounds to state that the influence of sacred art on the formation of Kyiv painting is significantly underestimated. Even a cursory overview of the works suggests that sacred art responded not only narratively. Artists examined and actively used icon-painting and composition building, turned to specific recognizable images and combined them with modern themes. In the study, a special attention is paid to M.A. Storozhenko, the founder of the Department of Sacred Painting, who was not only a prominent artist, but also a teacher, and he managed to educate a number of artists who continue the work of the mentor, teaching sacred painting to a new generation of artists.
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2021, 3(31); 160-170
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SZTUKA SAKRALNA A PRZEŻYCIE TANATOLOGICZNE – ASPEKT TEOLOGICZNO-PEDAGOGICZNY
SACRED ART AND THANATOLOGICAL EXPERIENCE – PEDAGOGICAL AND THEOLOGICAL ASPECT
Autorzy:
Ruman, Natalia Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549930.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
edukacja alternatywna kształcenie
wychowanie
kultura
sztuka
sens życia
tanatologia
eschatologia
alternative education
education
culture
art
the meaning of life
thanatology
eschatology
Opis:
Wychowanie przez sztukę mające prowadzić do rozwoju człowieka, do równowagi funkcji intelektualnych, emocjonalnych i motywacyjno-wolitywnych, jest często pomijanym aspektem. Sztuka powinna opanować nasze życie. Świat wyobraźni formowany jest od dzieciństwa, poddawany różnym perturbacjom, różnicuje się w trakcie dorastania i doświadczeń. Są to również doświadczenia przykre, smutne, trudne. Sztuka sakralna nie pomija takich doznań w życiu człowieka. Przedstawia śmierć często w taki sposób, by odbiorcę zachęcić do refleksji i wzbogacić jego życie. Sztuka wtedy staje się narzędziem ogólnego kształtowania człowieka, które ma umożliwić mu życie w sposób spontaniczny i twórczy, a także pomóc osiągnąć harmonię życia zmysłowego, uczuciowego i intelektualnego.
Education through art, which is to lead to human development and to balance intellectual, emotional and motivational-volitional aspects, is often overlooked problem. Art should control our lives. World of imagination is formed since childhood, subjected to various perturbations and differentiated during adolescence and experiences. These are also the experience unpleasant, sad and difficult. Sacred art does not ignore such sensations in human life. It represents death, which is a taboo subject, in such a way as to encourage the recipient to reflect and enrich his or her life. Therefore art becomes a tool for the overall development of human beings which is to enable man to live in a spontaneous and creative way and to help achieve harmony of sensual, emotional and intellectual life.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2015, 1; 135-145
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konserwacja obiektów sztuki sakralnej Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej
Conservation of objects of sacred art in the eastern borderlands
Autorzy:
Smaza, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539302.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sztuka sakralna
budowle sakralne
kresy
kresy wschodnie
wschodnia Rzeczypospolita
niewłaściwa adaptacja
dzieje powojenne
profesjonalne prace konserwatorskie
prace restauratorskie
światowej klasy wartości artystyczne
kolegiata żółkiewska
Żółkiew
Dziedzictwo Kulturowe
Ochrona Dziedzictwa Narodowego poza Granicami Kraju
materialne dziedzictwo Kresów
Opis:
The tumultuous history of World War II along with its political outcomes have not only lead to moving borders of the Republic of Poland, but also to losing a considerable part of its territory. The lands which were the source and the breeding ground for multicultural tangible and intangible values remained beyond the eastern border. While direct military activities did not lead to the destruction of many temples, the period of fratricidal combat, particularly in Volhynia, fuelled chiefly with hatred and anger, caused vast destruction. Another period was the rule of the Soviet authorities, whose main goals included fighting religion, as well as its entire tangible heritage. The forms and the intensity of fighting varied: temples were being closed, blown up or transformed into factories, power stations, prisons, bakeries, warehouses (usually for artificial fertilizers, oftentimes stored loose), mills, stables, department stores, gymnasiums, offices, apartments, concert halls, or museums of atheism and religion; this was connected with the removal of crosses, towers and domes. Frequently, reconstructions were so extensive that today it is very difficult to recognise that they were once sacred buildings. The furnishing of temples, which often was at the highest artistic level in the world, suffered the cruellest fate. Usually, it was barbarically removed and burnt. Immense geopolitical changes in East-Central Europe in the early 1990’s brought independence to many countries, which undertook a number of regulations enabling the return of temples to their rightful owners. This process, very vigorous in the first period, has almost ceased in recent years. Restoring fairly original appearance to the recovered temples required a huge sacrifice, and oftentimes heroism. First of all, protective, repair, and construction works had to be conducted, in many instances without adequate knowledge. The restoration of the sacred interior designs of the temples was done on a random basis. While the way of proceeding with the restorations was somewhat justified at the time, the activities in recent years, including among others, the inappropriate reconstruction of furnishing, have resulted in a loss of the last remaining values. They have been replaced with mediocrity and tackiness. Professional restoration works have been carried out only in few cases. The reasons for this are varied, on the one hand, among others, the lack of funds, the lack of adequate identification and the preparation of objects in such a vast territory, and on the other hand, the lack of partners. Presently, works on the appropriate professional level are being conducted almost in every scope and discipline at several dozen temples. They are carried out by highly experienced specialists from Polish schools. The works which have been conducted for the last 22 years in the 17th century collegiate church in Zhovkva, Ukraine, constitute one of such exceptions. They have been carried out by students and graduates of Polish schools: the Academy of Fine Arts in Warsaw and the Academy of Fine Arts in Kraków, as well as the Nicolaus Copernicus University in Toruń at the faculty of conservation and restoration of sculpture and architectural structure, and occasionally conservation and restoration of painting, or historic textiles. The works have been conducted in various forms: as holiday internships (month long) or MA theses (in case of the Academy in Warsaw), and the most difficult conservation issues are solved by international committees of specialists and are rendered by certified conservators and restorers of works of art based on the contract for specific task (it has only been several years that this form has contributed to a significant acceleration of the state of completing the restoration of the temple), and also as a form of volunteer work. This last form of activity (increasingly popular) requires highly qualified specialists who undertake full responsibility for the conducted works. Moreover, specific regulations exist which pertain to carrying out restoration works on historical monuments. The assistance, especially financial, of the Department of National Heritage, existing as a part of the Ministry of Culture and National Heritage, or the Centre of Polish Cultural Heritage Abroad at the Association “Polish Community”, as well as the Senate of the Republic of Poland and various foundations, has decidedly increased the number of works rendered on the highest professional level in the world serving the preservation of heritage of the eastern borderlands. It is, regrettably, still “a drop in the ocean”.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2010, 1-4; 85-94
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Сучасне сакральне мистецтво: переосмислення традиції. Огляд міжнародної наукової конференції "Współczesna sztuka sakralna. Historia i recepcja tradycji" / "Сучасне сакральне мистецтво. Історії та рецепція традиції"
Modern Sacred Art: Rethinking a Tradition. Review of the International scientific conference 'Modern Sacred Art. History and Reception of the Tradition'
Autorzy:
Levytska, Mariana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32362887.pdf
Data publikacji:
2023-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
сакральне мистецтво
релігійна традиція
авторське трактування
переосмислення традиції
sacred art
religious tradition
author 's interpretation
rethinking of tradition
Opis:
В огляді висвітлено теми і проблематику міжнародної наукової конференції, проведеної 6 грудня 2021 р. у онлайн-форматі між Варшавою та Львовом. Ініціаторами конференції стали дослідники іконопису та практикуючі митці, учасники багаторічних пленерів у Новиці (Польща), зацікавлені в аналітичному осмисленні шляхів розвитку сучасного релігійного мистецтва. Доповідачі зосередили свою увагу на питаннях історії та перспективах розвитку сакрального мистецтва в Україні та Польщі на сучасному етапі. Конференція продемонструвала важливість вивчення історичних витоків релігійного мистецтва та переосмислення засобів давнього сакрального мистецтва задля їх актуалізації.
The review highlights the topics and issues of the International scientific conference held on December 6, 2021 in the online format between Warsaw and Lviv. The initiators of the conference were researchers of icon painting and practicing artists, participants of the plein airs in Nowy Sącz (Poland), interested in analytical rethinking of the modern religious art. The speakers focused on the history and prospects of the development of sacred art in Ukraine and Poland at the present stage. The conference demonstrated the importance of studying the historical sources of religious art and rethinking the mediums of ancient sacred art in order to actualize them.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2023, 11; 221-225
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freski w grzędzickiej świątyni - "zapomniany" zabytek średniowiecznej sztuki kościelnej
Frescoes in the Grzędzice Church - a "Forgotten" Relic of the Medieval Sacred Art
Autorzy:
Grygowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591924.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Grzędzice
frescoes
church
Middle Ages
sacred art
freski
kościół
średniowiecze
sztuka sakralna
Opis:
Świątynie znajdujące się na terenie diecezji szczecińsko-kamieńskiej zawdzięczają w większości swój wystrój protestantom, którzy w końcu XVI i na początku XVII wieku, czyli po przyjęciu w 1534 roku na sejmiku w Trzebiatowie przez szlachtę zachodniopomorską wyznania luterańskiego, przejęli katolickie kościoły tej ziemi. Dlatego ich wystrój jest bardzo ascetyczny w swej formie. Tym bardziej wartościowe w naszych czasach są te zabytki sztuki sakralnej, które praktycznie w niezmienionej średniowiecznej formie przetrwały do dziś. Takim właśnie zabytkiem są freski znajdujące się w niewielkim wiejskim kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Grzędzicach. To dzieło anonimowego artysty, choć mało znane miłośnikom średniowiecznej sztuki, może być przedmiotem wielkich doznań estetycznych. Freski z Grzędzic powinny być bardziej obecne w przewodnikach opisujących dzieła sztuki Pomorza Zachodniego.
The temples in the Szczecin-Kamień Archdiocese owe much of their décor to Protestants, who at the end of the 16th and the beginning of the 17th century, that is after the acceptance of Lutheran confession in 1534 at the regional council in Trzebiatów by the West Pomeranian nobility, took over the Catholic churches of this land. That is why their décor is very ascetic in its form. All the more valuable in our time are the relics of the sacred art that have survived to the present day in virtually unchanged Medieval form. Such a relic is frescoes located in a small rural church devoted to St. Apostles Peter and Paul in Grzędzice. This work of an anonymous artist, though little known to lovers of Medieval art, can be tan object of great aesthetic experiences. It would be valuable for the frescoes from Grzędzice to be more present in the guidebooks commemorating various types of works of art that can be seen in the West Pomeranian Province.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2019, 1; 41-57
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conservator Ecclesiae 2013 dla Arcybiskupa Mieczysława Mokrzyckiego
Conservator Ecclesiae 2013 for Archbishop Mieczysław Mokrzycki
Autorzy:
Kadłuczka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217179.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Conservator Ecclesiae
sztuka sakralna
nagroda
sacred art
award
Opis:
Prestiżowa Nagroda „Conservator Ecclesiae” im. Księdza Profesora Janusza Stanisława Pasierba Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków przyznawana jest raz w roku przez Kapitułę złożoną z członków stowarzyszeń twórczych, zawodowych i przedstawicieli instytucji kościelnych. Nagroda ta, upamiętniająca dokonania Ks. Prof. Pasierba na polu ochrony sakralnego dziedzictwa kulturowego, tak praktyczne jak i teoretyczne, jest każdorazowo przyznawana osobom, które wniosły realny wkład w ratowanie zabytkowych kościołów, cerkwi, domów modlitw różnych wyznań oraz dzieł sztuki sakralnej przed zagrożeniami jakie, niesie współczesna epoka wszelkim śladom i dokumentom przeszłości.
The prestigious Rev. Prof. Janusz Stanisław Pasierb Award Conservator Ecclesiae of the Heritage Conservation Association is awarded once a year by the Chapter consisting of members of artistic, professional associations and representatives of church institutions. The award commemorating the achievements of the Rev. Prof. Pasierb in the fi eld of protecting the church cultural heritage, both practical and theoretical, is awarded to the people who effectively contributed to saving historic catholic or orthodox churches, houses of prayer of various faiths, as well as masterpieces of church art, from the dangers posed by the modern epoch to all the traces and documents of the past.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2013, 35; 93-96
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integracyjna rola muzyki w Kościele na podstawie nauczania papieży Benedykta XVI i Franciszka
Autorzy:
Nowak, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083209.pdf
Data publikacji:
2022-06-24
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Sacred Art
Liturgical Music
Community
Beauty
Integration of Believers
Opis:
In the liturgy of the Church, music, among other things, is a factor that supports a living relationship with God and unites believers. Pope-emeritus Benedict XVI and Pope Francis for the modern Church are guides and supreme guardians who point out the sense of maintaining the proper level of music in the Church. In his search for the right ways of church music, Benedict XVI does not deal thoroughly with musicological issues, but from the point of view of a theologian, he looks for points of contact between faith and art. For the pope, the musical expression of praise to God remains in harmony with the Christian dogma of the incarnation, which is realized in the Church and the sacraments. Music is one of the elements that create a space for the continuation of the events of the incarnation. Submitting to integration, it purifies the human being, liberates and inclines thoughts towards God. The current Pope Francis constantly recognizes music in the Church as a unifying element of the community and as a means of proclaiming the faith. He considers it necessary to constantly renew liturgical music and chant, especially in terms of quality, so that Church music is fully inculturated in the artistic and musical language of today. Getting to know the richness of music and traditions of different parts of the world helps to preserve the tradition of the Church in the modern world and to enrich it with what the modern times bring. Such an updating builds a living community which by listening or performing music unites diversity in one song of praise to God. The theological perspective on the meaning of sacred music and its qualities allows for the proper use of music as an integrating factor for both the individual believer and the whole community. The theological perspective on the importance of sacred music and its qualities helps to make the right use of music as an integrating factor for the individual believer and the community.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2022, 59, 1; 317-326
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrazek religijny w misji ewangelizacyjnej Kościoła
RELIGIOUS IMAGE IN THE CHURCH’S EVANGELIZING MISSION
Autorzy:
Leszczyński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/490118.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
religious image
devotional
sacred art
obrazek religijny
dewocjonalia
sztuka sakralna
Opis:
Among many objects belonging to the religious art there are not only great and significant works but also those which can get to almost everyone thanks to their availability. Religious images are included in this category. The history of creating small devotional representations dates back to 13th century, and the oldest documented example of holy pictures comes from 1423. From the very beginning the main topic of religious images was Christian iconography, which was supposed to present truths of faith to the faithful ones and encourage them to be more devout. Throughout the centuries techniques of creating images as well as materials from which they were made changed. Nevertheless, although years have passed, devotional representations in this form are still very popular, but due to automated production of a religious image, its artistic value decreased. Still, they become a collectible as well as fulfill an important evangelization mission.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2014, 21; 279-283
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzeum Sztuki Religijnej w Lubartowie
Autorzy:
Chachaj, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041751.pdf
Data publikacji:
2020-04-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
sztuka sakralna
parafia
kościół parafialny
sacred art
parisch
parisch church
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 74; 47-47
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W cieniu trzech katedr : z dziejów konserwacji zabytków sakralnych w Polsce północno-zachodniej, Roman Kostynowicz, Szczecin 1999
Autorzy:
Zahajkiewicz, Marek T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041472.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Kościół katolicki
dokumenty
sztuka sakralna
Catholic church
records
sacred art
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 73; 474-476
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ośrodek Renowacji Dzieł Sztuki Sakralnej (OrDss). Konserwacja zbiorów muzealnych i obiektów kultowych
Autorzy:
Szlachetka, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040456.pdf
Data publikacji:
2006-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
sztuka sakralna
muzeum
Kościół katolicki
ochrona
sacred art
museum
Catholic church
preservation
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2006, 85; 97-102
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewangelizacyjna rola sztuki kościelnej w świetle instrukcji Papieskiej Komisji ds. Zachowania Dziedzictwa Artystycznego i Historycznego Kościoła z dnia 15 października 1992 r.
Autorzy:
Knapiński, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042145.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
sztuka sakralna
kościół
zabytki
zbiory muzealne
sacred art
church
antiquity
museum collection
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1994, 63; 109-116
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea dzieła sztuki sakralnej w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku
The Idea of a Work of Sacred Art in the 1920’s and 1930’s
Autorzy:
Kossowska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120041.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
It was in 1918 when Eric Gill (1882-1940) founded in Ditchling Common the Guild of St Joseph and St Dominic, a community of Dominican Tertiaries. This religious fraternity was affiliated to the parent order and living in its spirit but the members remained lay people. For Gill, a convert to Roman Catholicism since 1913, the belief in God became the major impulse to creative work as a stonecarver of inscriptional lettering, a sculptor, a wood engraver and a typographic designer. The fraternity complied with the rule of a medieval guild and uncompromisingly respected high quality craftsmanship; it thus found itself in the wake of the Nazarenes' tradition and continued the principles of the Arts and Crafts Movement. Gill's concept of the artist as an honest workman produced a style that sought impersonality and subservience to the job in hand. Gill's assumption was that mysticism implies asceticism. This concept is best reflected in the synthetised and simplified form of his works referring to the 13th-Century idiom of sculpture. In 1918, Gill completed fourteen carvings in low relief presenting the Stations of the Cross in the new Catholic cathedral at Westminster. The compact static figures, deprived of any individualised features and clear expression, that were crammed against a neutral background in a limited compositional space, as well as a dense rhythm of geometrized folds of attire covering their anatomy unequivocally pointed to Romanesque models. The means of expression employed by Gill were not to generate emotion and imply a narrative based on the Holy Scripture, but to promote religious devotion and contemplation. David Jones (1895-1974) was for a number of years closely related with Gill's family. Upon his visit to Ditchling in 1921 he recognized in Gill a master, „a true master” in the sense that Morris was a master. Consequently, Jones joined the Ditchling Guild and in a due course became a Tertiary of the Order of St. Dominic. Coming under the influence of the Romanesque stylization of Gill's reliefs and sculptures executed in the 1920s he produced several wood-engravings of archaic form, devoid of illusive spatial depth and based on a sharp contrast between homogenous black and white planes. The stylistic of these prints reflects the Gill's concept of a work of sacred art being a sign representing metaphysical reality, a sign whose mystical denomination should be fathomed in an act of contemplation. Gill implemented the idea of a sign in both carving and graphic art. Holding in such high esteem manual work and crafstmanship he contributed greatly to the wood-engraving revival in England. Thus, while drawing and cutting wood-engravings Gill aimed at grasping the structure of the depicted image, of its objective and essential features, independent of the individual visual perception, as well as an emotional reaction of the beholder. On the other hand, the stylistic formula employed by Gill proves that he was interested in modern tendencies in art, both those originating in cubism, and those continuing the tradition of the „Renaissance primitives”, propagated by Maurice Denis. The illustrations and initials, which he designed in the late 1920s and early 1930s, betray neo-Romanesque simplification and additivity of form which harmonize with decorative rhythm, radical flattening of shapes and slendered canon of a human figure, all these being aesthetic qualities typical of Art Déco. Gill's book illustrations significantly influenced the artistic attitude of Wiktoria Goryńska (1902-1945), a Polish printmaker who spent her childhood in England. In 1927, the artist graduated from the Warsaw School of the Fine Arts where she had studied graphic techniques under Władysław Skoczylas, the creator of the Polish school of woodcut. Next year she went through a printing training at Samuel Morison's printing house in London. Gill's works must have appeared most appealing to her not solely for their technical and stylistic values, but also due to their religious contents. Goryńska was a devout Catholic. When searching for means of expression that best reflected her own artistic vision, she referred to various stylistic conventions and sought inspiration in Gill's illustrations as well as the Quattrocento painting and German Renaissance art. Goryńska's works were highly appreciated at the exhibition Maria Vergine vista dalla donna in Florence in 1934, where she won a gold medal for her wood-engraving Pietá (1929). In the print, which was a paraphrase of the famous Vatican sculpture by Michelangelo, Goryńska blended a number of iconographic motifs, namely the traditional Pietá compositional scheme, the scene of the Lamentation and the motif of bestowing the care of Mary upon the youngest disciple by dying Christ. Whilst abandoning the traditional Biblical narrative sequence Goryńska faced the challenge formulated by Gill in his concept of a „heraldic sign” which engenders contemplation of complex mystical meanings. A similar approach can be seen in the devotional apotheosis of Joan of Arc (1929) lifted into the abstract eternity space by the Archangel Michael. The most accomplished concept of the devotional image, and at the same time the closest to the style of Gill's illustrations, is Goryńska's wood-engraving The Crucifixion (1934). Here the artist once again harmoniously synthesized several iconographic motifs. A minute figure of kneeling Mary Magdalene, belonging to the sphere of worldliness, echoes the motif of pain, representing all those who followed Christ. Also in Antoni Michalak's (1902-1975) and Adam Bunsch's (1896-1969) paintings, the two being eminent representatives of sacred art in inter-war Poland, the figure of Mary Magdalene takes on a symbolic dimension becoming the personification of suffering and sins of the mankind redeemed by the Savior. In both Michalak's Crucifixion with Mary Magdalene (1931) and Bunsch's At the Cross (1929) one can trace the attempt to find the most expressive formula of a devotional image opening to mystical meanings – an attempt undertaken by Gill and Goryńska – to find the symbol of Christianity free from historical conditionings and the context of the Biblical narrative. To this end the artists applied stylization, compiled pictorial conventions borrowed from various epochs and artistic schools, as well as introduced some elements of contemporaneity which are meant to emphasize universality of the relationship between God and man.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 48-49, 4; 251-275
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka sakralna a tożsamość narodowa
Autorzy:
Mossakowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042161.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
XVII wiek
sztuka sakralna
korespondencja
zabytki
17th century
sacred art
correspondence
antiquity
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1994, 63; 19-25
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys historii sztuki witrażowniczej na ziemiach polskich
Outline of the history of stained glass art in Poland
Autorzy:
Wolska, K
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/168993.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:
witraż
historia
konstrukcja
światło
sztuka sakralna
stained glass
history
construction
light
sacred art
Opis:
Artykuł ukazuje dzieje witrażu od początków państwa polskiego do chwili obecnej z zaznaczeniem najcenniejszych przykładów ze szczególnym uwzględnieniem okresów największego rozwoju tego rzemiosła, czyli średniowiecza i secesji.
The article presents history of glass art from the beginning of Polish state until present moment describing the most important examples highlighting periods of the greatest development of this craft i.e. Middle Ages and Art Nouveau. The outline contains history of stained glass from the first pieces of stained glass found in Kalisz on which small painted and scratched ornaments were discovered. The composition of used glass is known by chemical analysis what gives us knowledge of contemporary technology. The author discuss also medieval examples of stained glass from Kraków, Toruń, Włocławek and Chełmno. In Modern Times stained glass art lost its importance and is used rarely replaced by other decorative motifs.
Źródło:
Szkło i Ceramika; 2013, R. 64, nr 5, 5; 21-24
0039-8144
Pojawia się w:
Szkło i Ceramika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzeum diecezjalne : założenia, realizacja i funkcjonowanie na przykładzie Muzeum Diecezjalnego w Opolu
Autorzy:
Maniurka, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042154.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
muzeum diecezjalne
sztuka sakralna
ochrona
zabytki
diocesan museum
sacred art
preservation
antiquity
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1994, 63; 61-64
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Arte sacra nell’insegnamento del Magistero dal Vaticano II a papa Francesco
Sacred Art in the Teaching of the Magisterium of the Church: from Vatican II to Pope Francis
Autorzy:
Jura, Piotr Pawel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050845.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
sacred art
church teaching
pulchritudinis
Vatican II
Arte sacra
magistero
Vaticano II
Francesco
Opis:
l’arte sacra occupa – a partire dal concilio vaticano ii – un posto importante nell’insegnamento del Magistero della chiesa. Ma è stato soprattutto il papa benedetto Xvi ad intraprendere una vera e propria ricerca della cosiddetta via pulchritudinis. nel suo magistero ha affrontato diverse volte il tema della bellezza e dell’arte nel senso ampio del termine. Un capitolo importante in queste sue riflessioni riguardava la bellezza nel contesto liturgico, cioè la bellezza della liturgia che è in grado di mostrare la bellezza di Dio stesso. Parlando della bellezza poi, papa ratzinger, si riferiva sia a ciò che è materiale e artistico, sia alla natura, alla creazione e a Dio. Anche l’attuale pontefice francesco parla della via della bellezza che, secondo lui, può condurre al bene, a Dio ed è capace di creare la comunione interpersonale, interculturale ed interreligiosa.
The dialogue with the world of art was taken up again by Vatican II and continues to this day. The post-conciliar popes dedicated several pronouncements to artists. But it was especially Benedict XVI that put into action a real search for the via pulchritudinis. In his teaching, he showed a particular predilection for the theme of beauty, art, as well as the relationship with the various arts. An important chapter of his reflection concerns beauty in the liturgical context. According to the Pontiff, the beauty of the liturgy manifests the beauty of God who is communicated through the beauty of the Church, and also the beauty of the assembly gathered in the liturgical celebration. Speaking of beauty, according to Ratzinger, it is necessary to take into consideration both the material, artistic one and also that referring to nature, to creation, to God.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2023, 53; 47-61
0137-4338
2720-7102
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powojenne losy kościoła św. Katarzyny w Braniewie w świetle archiwaliów Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie
The Post-War History of the St. Catherine Church in Braniewo in the Light of the Archival Material of the Provincial Monuments Conservator in Olsztyn
Autorzy:
Wojtkowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/512387.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
Christian historico-artistic heritage
sacred art
religious politics
Braniewo
Diocese of Warmia
Opis:
The church of S. Catherine in Braniewo was destroyed by the military operations of the World War II. The church was to be restored and left as “a permanent ruin” after 1945. The post-war history of the object accurately illustrates communist policy towards the Christian historico-artistic heritage of Warmia. The documents show that on 22 June 1959 the Provincial Conservator, Lucjan Czubiel, agreed “to remove the upper fragment of remainders of the church tower”. In 1961 the Department for Religious Affairs in Olsztyn took a following position on the ruins of St. Catherine church: “the protection of St. Catharine ruins should be postponed for subsequent years”. In practice this meant the suspension of any maintenance works and the progressive process of destruction. The documents reveal a deliberate action towards the total annihilation of the church. The shifting of the responsibility for the object between the Provincial Conservator and Town Council Presidium in Braniewo, and also the setting of a deadline for destructing remainders of the ruins on 3 May 1973 (a religious feast day of Mary the Queen of Poland), demonstrate a specific attitude of the authorities in Poland to the Christian heritage in those times. Finally, the ruins of St. Catherine church became the property of the Roman Catholic Church by the Ministry’s resolution No. 303 of 31 December 1973. For 28 years the state authorities have been trying to destroy a masterpiece of the Christian historico-artistic heritage, the church in Braniewo. The Diocese of Warmia waited 33 years for a permission to rebuild it. The first mass after World War II was celebrated by Bp. Julian Wojtkowski on Christmas Eve in 1981. Since the ruins were taken back, the temple was rebuilt and restored to its old splendor by the Diocese of Warmia within 8 years.
Źródło:
Studia Ełckie; 2012, 14; 311-334
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Joannesa Molanusa recepcja trydenckiego dekretu o obrazach
Reception of the Trent Decree on Sacred Images by Johannes Molanus
Autorzy:
Klejnowski-Różycki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047930.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Molanus
sztuka sakralna
święte obrazy
ikony
Trydent
sobór
sacred art
sacred image
icons
Trent
council
Opis:
Joannes Molanus, teolog, rektor Uniwersytetu w Louvain napisał obszerny traktat, który miał być pomocą dla biskupów i księży, w szczegółowym zastosowaniu ogólnego dekretu soborowego o obrazach. Molanus odrzucił te sposoby obrazowania, które nie są oparte na Biblii, a na apokryfach. Zerwał także z niektórymi przedstawieniami alegorycznymi czy wschodnimi. Stworzył teologiczne podstawy pod katolicką sztukę sakralną, która jest obecna w kościołach do dziś. Artykuł przedstawia analizę dekretu Soboru Trydenckiego o obrazach (1), życie i twórczość Molanusa (2), kontekst czasów Reformacji, w których żył Molanus, zwłaszcza w aspekcie obrazoburstwa (3), następnie zostaje omówiony traktat o obrazach Molanusa (4), istotne kategorie podziału teologicznego, które przypisuje sakralnym dziełom sztuki (5), a na koniec zostają przytoczone niektóre przykłady ilustrujące myśl Molanusa (6). W Podsumowaniu (7) zostanie dokonana ocena wpływu traktatu Molanusa na sztukę sakralną katolickiej Europy.
Joannes Molanus, theologian, rector of the University of Louvain, wrote a comprehensive treatise to assist bishops and priests in the detailed application of the general decree on images of the Council of Trent. Molanus rejected those representations that are not based on the Bible but on the Apocrypha. He also broke up with some allegorical or eastern representations. He created the theological foundations for Catholic sacred art, which is present in the churches to this day. The article presents an analysis of the decree of the Council of Trent on images (1), the life and work of Molanus (2), the context of the Reformation times in which Molanus lived, especially in the aspect of iconoclasm (3), then the treatise on images of Molanus (4), important categories theological division, which he attributes to sacred works of art (5), and finally some examples illustrating the thought of Molanus are given (6). In Summary (7), the impact of the Molanus treaty on the sacred art of Catholic Europe will be assessed.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2020, 20; 123-146
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka w służbie „geografii zbawienia” — uwagi o projekcie i początkach budowy kalwarii plenerowej w Szarogrodzie na Podolu
Art in the Service of “the Geography of Salvation”: Remarks on the Project and Starting of Construction of the Pleneral Calvary at Sharhorod in Podolia
Autorzy:
Moryc, Janusz Cyprian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807084.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
franciszkanie
Szarogród
Podolu
kalwaria plenerowa
Sharhorod
Calvary
iconography
a garden of prayer
sacred art
Opis:
Organizowany od 2008 r. przez franciszkanów w ukraińskim mieście Szarogrodzie na Podolu ośrodek pielgrzymkowy – Kalwaria franciszkańska jest wzorowany na idei kalwarii jerozolimskich. Franciszkanie, którzy w nowej rzeczywistości politycznej i państwowej powrócili do pracy duszpasterskiej na Ukrainę, odwołują się do swoich sprawdzonych doświadczeń pastoralnych. Jest to promocja pobożności pasyjnej, przeżywanej w duchu franciszkańskim. Artykuł przedstawia genezę i potrzebę budowy sanktuarium pasyjnego na bezprecedensową skalę.
The article focuses on the artistic concepts of the outdoor pilgrimage centre in Sharhorod in the broad context of the Franciscan passion tradition and the history as well as the culture of Sharhorod, which is undoubtedly a unique place. The aim of the article is to present the iconographic program of the Calvary in Sharhorod, including its integral link with the old concepts of passion centres and historical and cultural realities of the picturesque town, which never ceases to fascinate travellers and artists. A multifaceted analysis used in the study is the result of a number of methods relevant for interdisciplinary research. In addition to the interview and participant observation, which was possible due to author’s involvement in the projects for many years, the author used the analytical and comparative methods as well as the analytical and descriptive methods, the tools of which allowed the researcher to capture the essential components of traditional and contemporary Calvary centres. The article presents the rich history of Sharhorod with emphasis on recent events, especially the circumstances of the Calvary creation and the first manifestations of organized worship of the Passion. The author analysed both an overall picture of the Cavalry—a large garden of prayer and pilgrimage routes—as well as architecture and artistic vision of the internal design of individual chapels. The results of the analysis can be used in pastoral and educational work. They can also become the basis for the iconographic interpretation of the pilgrimage centre, which through an impact on the region participates in the reconstruction and creation of the Christian culture after the severe devastation caused by Communism
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2017, 8, 4; 145-176
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie budujcie mi pomników”. Wizja Świętego Jana Pawła II w sztuce sakralnej
„Do not build me any monuments”. Vision of the Saint John Paul II in sacred art
Autorzy:
Steliga, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193275.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Opis:
In Poland there is a cult of saint John Paul II. Presentations of his figure occur in any field of art (eg. in painting, sculpture, stained glass, mosaics, etc.). Most of those works are copies of images of the pope. Low price of work and realism in portraits – that’s what recipients wants. The world of modern art also tries to show the figure of John Paul II. Artists pay attention mainly to the social phenomenon, occurrence of pop culture, which a figure of the pope has become. This aroused and is still arousing controversy among the faithful. The article presents selected examples of successful and less successful artists’s approach to this topic
Źródło:
Dydaktyka Polonistyczna; 2016, 2(11); 148-161
2451-0939
Pojawia się w:
Dydaktyka Polonistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwość Boża, jako motyw sztuki eschatologicznej średniowiecza
Autorzy:
Guz, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830521.pdf
Data publikacji:
2018-10-20
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
Middle Ages
the Last Judgement
justice
sacred art
średniowiecze
sąd ostateczny
sprawiedliwość
sztuka sakralna
Opis:
Artykuł „Sprawiedliwość Boża, jako motyw sztuki eschatologicznej średniowiecza” jest syntetyczną pracą ukazującą wpływ kultury i okoliczności życia na kształtującą się sztukę sakralną. Ukazuje ścisły związek pomiędzy codziennością a przeżywaną wiarą. Dla udowodnienia swojej tezy autor posługuje się konkretnymi przedstawieniami sztuki sakralnej tego okresu. 
The article "The justice of God, as the eschatological theme art of the Middle Ages" is a synthetic work showing the influence of culture and circumstances of life in shaping the religious art. It shows the close relationship between the daily life and lived faith. To prove his thesis the author uses concrete representations of sacred art of this period.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2018, 52; 175-185
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Group of sacral buildings Zgromadzenie Księży Zmartwychwstańców in Cracow, example of an innovative and the unique architectural creations in contemporary Polish art of sacred
Zespół Sakralny Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców w Krakowie – przykład nowatorskiej i unikatowej kreacji architektonicznej we współczesnej polskiej sztuce sakralnej
Autorzy:
Gil-Mastalerczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/402509.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
Tematy:
sacred art
architecture of church
church
contemporary architecture
sztuka sakralna
architektura kościelna
kościół
architektura współczesna
Opis:
The architecture of the complex of sacred XX Zmartwychwstańców in Cracow, recognizes the freedom to create new shapes, metaphysical significance. The architecture is characterized by ambiguity and allusion. It contains symbols and signs are possible to read through the descriptions copyright, explaining the intentions of the creators and facilitating interpretation of meanings contained in structures.
Źródło:
Structure and Environment; 2016, 8, 1; 17-24
2081-1500
Pojawia się w:
Structure and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologiczne wątki maryjne mozaik Centro Aletti w sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie
Theological Marian Themes of the Centro Aletti Mosaics in the Sanctuary of Saint Paul II in Krakow
Autorzy:
Bartkowiak, Lucjan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147527.pdf
Data publikacji:
2021-05-31
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
Centro Aletti
sztuka sakralna
Maryja
mozaiki
twórczość artystyczna
sacred art
Mary
mosaics
artistic creation
Opis:
Posoborowe wskazania liturgiczne, których widomym znakiem stał się wolnostojący ołtarz z kapłanem sprawującym liturgię „przodem do wiernych”, uwolniły ściany prezbiteriów nowobudowanych świątyń od wielkich nadstaw ołtarzowych. Zaistniała sytuacja stała się swego rodzaju wezwaniem dla twórców sztuki sakralnej, stwarzając możliwość powrotu do szlachetnej sztuki mozaikowej, której monumentalne dzieła pierwszego tysiąclecia przetrwały do dziś. Wystarczy wspomnieć chociażby świątynie Rawenny, Palermo czy samego Rzymu. Ich bogate w formę i treść programy ikonograficzne znajdują swoją kontynuację w wielkoformatowych, współczesnych mozaikach ołtarzowych o. Marko Ivana Rupnika, w których wyrafinowana forma artystyczna splata się z przemyślaną koncepcją teologiczną, ukazując żywotność tradycji u progu trzeciego tysiąclecia. Niniejszy artykuł stawia sobie za cel ukazanie zasadniczych teologicznych wątków maryjnych, obecnych w największym kompleksowym zespole mozaik, jaki w ostatnich latach powstał w Polsce.
The post-conciliar liturgical indications, of which the free-standing altar with the priest celebrating the liturgy „facing the faithful” became a visible sign, freed the presbytery walls of newly built churches from large altar extensions. The situation became a kind of call for the creators of sacred art, providing an opportunity to return to the noble mosaic art, whose monumental works of the first millennium have survived to this day. It is enough to mention the temples of Ravenna, Palermo or Rome itself. Their iconographic programs, rich in form and content, are continued in the large-format, contemporary altar mosaics by Father Marko Ivan Rupnik, in which a refined artistic form intertwines with a well-thought-out theological concept, showing the vitality of tradition at the threshold of the third millennium. The aim of this article is to present the basic Marian theological themes present in the largest complex set of mosaics that has been built in Poland in recent years.
Źródło:
Sympozjum; 2021, 1(40); 103-127
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 65

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies