Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rivers, K." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 33
Tytuł:
Rejonizacja potrzeb nawadniania w dorzeczu Odry i rzek Przymorza Zachodniego
Rajjonirovanie potrebnostejj oroshenija v bassejjne Odry i rek Zapadnogo Primorja
Regionalization of irrigation needs in the Odra river basin and in those of Western Pomerania rivers
Autorzy:
Marcilonek, S.
Nyc, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/802273.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rejonizacja
potrzeby nawadniania
melioracja
dorzecze Odry
rzeki
Pomorze Zachodnie
regionalization
water need
irrigation
melioration
Odra basin
river
West Pomeranian region
Opis:
На преобладающей части сельскохозяйственных угодий (СУ) бассейна р, Одры, за исключением Судет уже в средние годы выступают нехватки воды от 20 до 135 мм. В настоящее время охватывают 192 тыс.га (3% СУ). Учитывая величины водных недостатков, природные и сельскохозяйственные условия, были установлены вариантные потребности в орошениях. Потенциальный вариант предусматривает орошение на площади 1875,4 тыс. га (29% СУ), а оптимальный вариант 1219,0 тыс га (19%СУ) Водная потребность брутто для осуществления этой программы будет составлять: а) для потенциального варианта - в средние годы (50%) 2245,4 млн м³ - в сухие годы (10%) 4738.5 млн м³ б) для оптимального варианта - в средние годы 1478,0 млн м³ - в сухие годы 3063.5 млн м³
In the greater part of arable lands in the Odra river basin, excpet the Sudety mountains water deficiencies from 20 to 135 mm occur even in average years. At present as much as 192 thousand hectare (3%) are irrigated. Considering the amount of water deficit as well as the site and agricultural-organizational conditions, variants for irrigation needs have been established. The potential variant provides irrigation on the area of 1875,5 thou. ha (29%), while the optimum variant - 1219,0 thou. ha of arable land. The gross water requirement for realization of this program will amount: a) for the potential variant - in average years (50%) to 2245,4 mill. m³ - in dry years (10%) to 4738,5 mill. m³ a) for the optimum variant - in average years to 1478,0 mill. m³ - in dry years to 3063,5 mill. m³
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1990, 387
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania modelowe wpływu zmian koncentracji materiału unoszonego w wodach płynących
Model test of concentration variation effect of suspended load in rivers
Autorzy:
Pikul, K.
Mokwa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60315.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
roslinnosc
wody plynace
rumowiska unoszone
transport rumowiska
koncentracja rumowiska
badania modelowe
Opis:
Podstawowym celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wpływu stref roślinnych na koncentrację rumowiska unoszonego w płynącej wodzie. Nowe zasady regulacji rzek, które prowadzone są w zgodzie z naturą, przypisują ogromne znaczenie roślinności. Jest ona traktowana nie tylko jako czynnik przyrodniczy, ale także jako element oddziaływania technicznego, który wyraźnie kształtuje warunki hydrauliczne i hydrologiczne. Do niedawna panował pogląd, że roślinność jest jedynie czynnikiem utrudniającym eksploatację urządzeń wodnych oraz niekorzystnie wpływającym na funkcjonowanie budowli. Obecnie zaczęto jednak doceniać roślinność jako nowy element we współczesnej gospodarce wodnej, który może korzystnie wpływać na warunki hydrauliczne. Roślinność może bowiem powodować zmiany szorstkości koryta, konfiguracji dna, spadku zwierciadła wody, może zwiększyć odporność koryta na erozję, a także powodować kontrolowane przez człowieka zatrzymanie znacznej części transportowanego przez ciek rumowiska. Istnienie stref wegetacji w rzekach i w płytkich zbiornikach przepływowych (np. zbiorniki wstępne) istotnie wpływa na procesy fluwialne. Zarówno stopień porostu, jego wymiar poziomy i pionowy, jak i dynamika jego zmian wpływają na podłużny i poprzeczny ruch rumowiska. Badania ruchu rumowiska w strefach roślinnych przeprowadzono w Instytucie Inżynierii Środowiska na modelu fizycznym w skali 1:1. Celem badań było wyznaczenie charakterystyk hydraulicznych przepływu w strefie występowania porostu roślinnego oraz analiza wzajemnego oddziaływania roślin i rumowiska na procesy sedymentacyjne.
The main aim of the article is to show (present) the influence of vegetation zone on concentration of suspended load. New standards (principles, rules) of river engineering conducted in harmony with nature assign enormous plant significance. It is treated not only as a natural factor but also as a component of hydraulic reaction which clearly shapes hydraulic and hydrologic conditions. Until recently it was generally believed that vegetation is only the faktor which makes exploatation of water facilities difficult and unfavourably influence on structure working. At present vegetation has begun to be appreciated as a new element in contemporaly water management which may favourably influence on hydraulic conditions. Vegetation may cause riverbed roughness changes, bed configuration changes, water level slope changes increase of riverbed erosion resistance and also may cause retention of considerable amount of suspended load transported by (in) the river. Existing of vegetation zone in rivers and reservoirs influences on fluvial processes. Vegetation degree and its vertical and horisontal dimension influence on longitudinal and transverse transport of suspended load as well as its variation dynamics. The research of the suspended load transoport in vegetation zone was conducted in Institute of Environmental Engineering on model in scale 1:1. The aim of the research was to estimate hydraulic characteristic of the flow vegetation zone and analyze of interaction of vegetation and suspended load on the sedimentation processes and sorting of suspendned load.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania struktury i dynamiki koryt rzek karpackich
Studies of the structure and dynamics of Carpathian rivers
Autorzy:
Krzemien, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61590.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Karpaty
rzeki gorskie
koryta rzeczne
struktura koryta rzeki
dynamika koryta rzeki
Opis:
Artykuł przedstawia możliwości poznania struktury i dynamiki koryt w obszarach górskich, głównie na podstawie badań terenowych. Metodyka tych badań została wypracowana w Zakładzie Geomorfologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W opracowaniu przedstawiono możliwość badania całych systemów korytowych. Poszczególne koryta rzek dzielone są na podstawie ich przebiegu w planie na jednorodne odcinki, które następnie są charakteryzowane w terenie za pomocą specjalnego raptularza. Raptularz składa się z pięciu grup danych dotyczących koryta, form korytowych, osadów, zabudowy koryta oraz obejmuje charakterystykę zlewni. Na podstawie zebranych danych wnosi się o tempie procesów morfogenetycznych. Równolegle z badaniami terenowymi prowadzona powinna być analiza materiałów kartograficznych, zdjęć lotniczych i innych materiałów dostarczających danych o korytach i ich zlewniach. Na podstawie zebranych parametrów dotyczących koryta, form korytowych i rumowiska oraz wyliczonych wskaźników przeprowadzana jest typologia odcinków koryt. W artykule przedstawiono przykłady wyników badań z wybranych obszarów. Na podstawie dotychczasowych badań ukazano główne prawidłowości przemian koryt rzek górskich na przykładzie opracowań z Karpat i ich przedpola. Stwierdzono w badanym obszarze dopasowywanie struktury systemów korytowych do zmienionych warunków w dnach dolin i na stokach na skutek: regulacji koryt, budowy zbiorników zaporowych, eksploatacji rumowiska bezpośrednio z koryt, czy też zmian użytkowania w dorzeczach. W wyniku oddziaływań antropogenicznych następują wielkie zmiany struktury systemów korytowych polegające głównie na ich erozyjnym modelowaniu. Prowadzi to głównie do uproszczenia, ujednolicenia struktury systemu fluwialnego. Po roku 1989 można zauważyć nakładanie się impulsu erozji wgłębnej na skutek przemian w samych korytach i tego wynikającego ze zmian użytkowania ziemi.
The paper presents an approach to the understanding of the structure and dynamics of mountain rivers which is primarily based on field research. Applicable methodologies have been developed at the Department of Geomorphology of the Jagiellonian University, Cracow. In studies of entire channel systems individual channels are divided into uniform reaches on the basis of their pattern as viewed on a map, and then investigated in the field with the use of specially designed survey forms. The forms cover five groups of data which are the identity of the channels, channel landforms, deposits, civil engineering structures and the characteristics of the drainage basins. The data collected provide insights into the rates of morphogenetic processes. Cartographic material, aerial photos and other information on the channels and their drainage basins should also be analysed in parallel with the field research. The channel parameters, landforms and bedload information, as well as calculated indicators on the channel reaches, provide the basis for a typology of channel reaches. A number of cases from selected research studies are discussed here. General patterns in the development of mountain river channels are also presented which are derived from studies of Carpathian and foreland rivers. These studies concluded that the channel systems had altered their structures. These alterations match changes occurring on the valley floor and valley slopes as a result of channel training, river impoundment and rock or gravel mining in the channels and land use changes in the drainage basin. River channel systems undergo vast changes as a result of such human impacts which mainly involve erosion-driven reshaping. This principally leads to the increased simplification and uniformity of the fluvial system structures. An overlap of the downcutting stimuli resulting from changes in the channels themselves and those resulting from land use change was noted after 1989.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy metodyczne i narzędzia dla prowadzenia monitoringu hydromorfologicznego stanu rzek i potoków
Methodological basis and tools for hydromorphological monitoring in rivers
Autorzy:
Kulesza, K.
Walczykiewicz, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60389.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
potoki
stan hydromorfologiczny
Ramowa Dyrektywa Wodna
monitoring hydromorfologiczny
metodyka oceny
Opis:
Tematem artykułu jest prezentacja aktualnego stanu prac nad ustalaniem warunków referencyjnych dla wyznaczonych kategorii i typów wód powierzchniowych zgodnie z postanowieniami załącznika II do Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Wspólnoty Europejskiej. Ramowa Dyrektywa Wodna [RDW, 2000] ustanawia ramy wspólnotowych działań w dziedzinie polityki wodnej oraz wprowadza w krajach członkowskich Unii Europejskiej obowiązek planowania i zarządzania gospodarką wodną w granicach obszarów dorzeczy. Najważniejszym celem RDW jest osiągnięcie (do 2015 roku) dobrego stanu ekologicznego we wszystkich wyznaczonych kategoriach wód (rzeki, jeziora, wody przejściowe, przybrzeżne i podziemne). W następnych latach ma nastąpić osiągnięcie dobrego stanu wód, tam gdzie aktualne warunki naturalne, techniczne i ekonomiczne, czynią to niemożliwym w pierwszym etapie. W planistycznej pracy nad zrównoważonym rozwojem dolin i zlewni rzecznych jednym z najważniejszych zadań jest ekologiczna waloryzacja. W realizacji tego zadania skutecznym i praktycznym narzędziem będą wyznaczone zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej – WARUNKI REFERENCYJNE, stanowią one punkt odniesienia wobec którego oceniane jest „zdrowie” ekosystemu danego typu wód. W ramach tak określonego zadania RDW wprowadza obowiązek monitorowania i oceny stanu hydromorfologicznych elementów jakości wód powierzchniowych, przy jednoczesnym założeniu, że ww. elementy stanowią wsparcie dla oceny elementów biologicznych i fizykochemicznych służących kwantyfikacji oceny ekologicznego stanu (lub potencjału) wód powierzchniowych. Dlatego też w artykule autorzy starali się przybliżyć ogólne założenia oraz zakres prac, jakie należy wykonać w celu opracowania metodyki przeprowadzania monitoringu hydromorfologicznych elementów jakości.
The subject of this paper is presenting actual of works involving the determination of reference conditions for defined categories and types surface waters according to II Annex of Water Framework Directive 2000/60/WE of the European Parliament and the Council of the European Union. The Framework Water Directive [WFD, 2000] makes the framework for the EU activities in terms of water policy, and the introduces in the member states the duty to plan and control water management within river basins. The main objective of the Water Framework Directive is to achieve good ecological status (till 2015) in all the defined water categories (rivers, lakes, transition water, coastal water and underground water). In the following years a good state of waters should be achieved in the areas where present natural, technical and economic conditions make it impossible to achieve in the first stage. In a planistic work over a sustainable development of river valleys and catchments one of the biggest tasks is ecological valuation. In solving this task a very efficient and practical tool includes REFERENCE CONDITIONS made according to Framework Water Directive. Reference conditions make a reference point according to which “the health” of an ecosystem of a given type of waters in assessed. Within this task WFD requires to monitor and assess hydro-morphological quality elements of surface waters including their support role in assessment of biological and physicochemical elements which are useful in classification of ecological status or potential of surface waters. So in article authors tried to look more closely on general assumptions and scope of works needed to elaborate methodology of monitoring hydro-morphological quality elements.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki referencyjne specyficzne dla typów cieków w Polsce jako podstawa do prac nad oceną ekologicznego stanu wód płynących
Specific reference conditions for surfaces water body (rivers) types in Poland as a base of works on assessment of ecological status of rivers
Autorzy:
Czoch, K.
Kulesza, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61723.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
stan ekologiczny
warunki referencyjne
wskazniki biocenotyczne
typologia
ocena stanu rzeki
Ramowa Dyrektywa Wodna
Opis:
Polska jako kraj członkowski Unii Europejskiej została zobowiązana do wdrożenia Ramowej Dyrektywy Wodnej. Jednym z głównych celów zawartych w Dyrektywie jest osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 roku. Do określenia ekologicznego i chemicznego stanu wód wykorzystywane mają być wyniki badań monitoringowych. Ocena stanu ekologicznego cieku, rozumiana jako stopień odchylenia od wartości wzorcowych poszczególnych parametrów, przeprowadzana jest na podstawie warunków referencyjnych. Uwzględniając dane ze stanowisk monitoringu, opinie ekspertów oraz dane historyczne, wyznaczono wstępne warunki referencyjne specyficzne dla każdego spośród 25 typów cieków w Polsce, ustalonych w ramach typologii wód płynących. Wyodrębnione zostały silnie zmienione oraz sztuczne części wód oraz określono – biorąc pod uwagę presję i oddziaływania – części wód zagrożone nieosiągnięciem celu, jakim jest dobry stan ekologiczny do 2015 roku. Zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej w ramach warunków referencyjnych ustalono wstępną charakterystykę abiotyczną oraz przeprowadzono próbę biologicznej weryfikacji warunków referencyjnych dla wybranych typów cieków, z wyszczególnieniem biologicznych elementów jakości. W pracy opisano kryteria doboru miejsc referencyjnych oraz metody wyznaczania warunków referencyjnych. Przedstawiono stan prac nad ustaleniem warunków referencyjnych dla powierzchniowych wód płynących w Polsce oraz zakres koniecznych dalszych przedsięwzięć. Ustalone wartości warunków referencyjnych stanowić będą podstawę do oceny stanu ekologicznego danego cieku, pozwalającą m.in. na określenie stopnia naturalności cieku i stopnia jego różnorodności (struktur geomorfologicznych, parametrów hydrologicznych, klimatycznych, czynników krajobrazowych i innych) będących wynikiem różnorodnych presji na dany ciek.
Poland as a member of European Union was obligated to implement the Water Framework Directive. One of main purposes which are contained in the Directive is to achieve a good water status until 2015. In order to identifying ecological and chemical water status results of monitoring measures will be used. The assessment of ecological status understanding as a degree of deviation from representative value of parameters is performed by using reference conditions. Initial reference conditions for each among 25 types in Poland, which were established as part of river typology were performed by using data from monitoring points, historic data and experts opinions. Heavily modified river water bodies and artificial water bodies were destignated and it were determined-taking into account impacts and pressures-water bodies at risk in achievement the good status in 2015 9according to WFD). In harmony with regulations of WFD, as part of river typology, initial abiotic characteristic (hydromorphological and physicochemical quality elements) was established and a trial of biological verification of reference conditions, with detailed biological quality elements, was performed. Designated values of reference conditions are the base to assess ecological status of particular river, which allows among others to establish degree of river natural state and degree of it’s diversity (geomorphological structures, hydrological parameters, weather conditions, landscape factors e.g.) as a result of diverse pressures on particular river.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyrodniczo-krajobrazowy projekt granicy rolno-lesnej w srodkowej czesci Beskidu Sredniego miedzy Skawa a Raba
Project of forest-agricultural boundary based on natural criterions in Beskid Sredni mountains between Skawa and Raba rivers
Autorzy:
Ostafin, K
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/881933.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
lesnictwo
gory
Beskid Sredni
uzytkowanie gruntow
zmiany uzytkowania gruntow
granica rolno-lesna
projektowanie
kryteria przyrodniczo-krajobrazowe
kompleksowy wskaznik topograficzny
Opis:
W artykule przedstawiono niektóre wyniki badań prowadzonych w latach 2005–2008. Główne cele pracy to zaprojektowanie granicy rolno-leśnej i poznanie jej aktualnej dynamiki. Badania realizowano przy użyciu metod analiz kartograficznych (ortofotomap w skali 1:5 000 i 1:10 000 i map topograficznych 1:10 000, 1:25 000) oraz badań terenowych z wykorzystaniem odbiornika GPS dla skartowania odłogów i antropogenicznych nasadzeń drzew. Wyniki wskazują na dużą dynamikę zmian użytkowania ziemi oraz potrzebę korekty w strukturze użytków rolnych i wzrostu powierzchni leśnej.
The paper presents some results of research in 2005–2008. The aim of the work is design of the forest-agricultural boundary based on natural criterions. The aim was achieved via: analysis of the ortophotomaps (1:5 000, 1:10 000) and topographical maps (1:10 000, 1:25 000), mapping of current left fallow arable land and plant of trees with GPS. The results showed a lot of land use changes and the need for forest area increase.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 3[19]; 193-203
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalna Grupa Dzialania-Fundacja Zielonej Doliny Odry i Warty na rzecz rozwoju turystyki na obszarach przyrodniczo cennych
Activities of the Local Action Group-Foundation for the Green Valley of the Odra and the Warta Rivers for development of tourism in valuable natural areas
Autorzy:
Cygan, K
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/882097.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Tematy:
program Leader Plus
lokalne grupy dzialania
Lokalna Grupa Dzialania Fundacja Zielonej Doliny Odry i Warty
obszary cenne przyrodniczo
Ziemia Lubuska
rozwoj turystyki
Opis:
Lokalna Grupa Działania (LGD) Fundacja Zielonej Doliny Odry i Warty jest jedną z organizacji funkcjonujących w ramach Pilotażowego Programu Leader+ (PPL+) w województwie lubuskim. Tworzą ją przedstawiciele trzech sektorów: publicznego, społecznego i gospodarczego. Potencjał administracyjny oraz doświadczenie nabyte w Schemacie I PPL+ pozwoliło grupie na realizację projektu w ramach Schematu II p.t. „Kształtowanie czynników rozwojowych regionu wielkich rzek Ziemi Lubuskiej w oparciu o potencjał ludzki, przyrodniczy i kulturowy oraz pobudzenie tożsamości regionalnej wśród mieszkańców”. W artykule zostały przedstawione obszary przyrodniczo cenne objęte Zintegrowaną Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich Fundacji Zielonej Doliny Odry i Warty. W dalszej części pracy zaprezentowano zadania zrealizowane przez LGD zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym wspierające rozwój turystyki na obszarach przyrodniczo cennych, miedzy innymi szkolenia, analizy i ekspertyzy oraz przedsięwzięcia na rzecz promocji regionu.
Activities of the Local Action Group - Foundation for the Green Valley of the Odra and the Warta Rivers for the development of tourism in the valuable natural areas The Local Action Group – Foundation for the Green Valley of the Odra and Warta rivers is one of the organizations functioning within the Leader+ Programme Framework in Lubuskie Voivoedship. The Foundation is formed by the representatives of three sectors: public, social and economic. Administrative capacity and experience gained in the I Scheme of Leader+ Programme allowed Foundation to realize project under the II Scheme, entitled “Great Lakes of the Lubuskie Region – development of growth factors based on human, natural and cultural potential, and on the stimulation of the regional identity among inhabitants”. The article presents valuable natural areas covered by the Integrated Strategy for Rural Development of the Foundation for the Green Valley of the Odra and the Warta Rivers. Moreover, the paper presents the tasks carried out by the LGD in accordance with the material and financial schedule. Realized tasks supported development of tourism on valuable natural areas by trainings, analysis and expertise as well as projects in order to promote the region.
Źródło:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2009, 11, 4[23]; 324-328
1509-1414
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka prowadzenia monitoringu stanu hydromorfologicznego polskich rzek
Monitoring and assessment of hydromorphological elements in Polish rivers
Autorzy:
Ilnicki, P.
Gorecki, K.
Grzybowski, M.
Krzeminska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62444.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
Ramowa Dyrektywa Wodna
rzeki
stan hydromorfologiczny
metodyka oceny
metoda MHR
rezim hydrologiczny
ciaglosc cieku
morfologia koryt
doliny zalewowe
Opis:
W artykule przedstawiono podstawowe założenia nowej metodyki MHR (Monitoring Hydromorfologiczny Rzek), która spełnia zalecenia Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60 oraz normy europejskiej PN-EN 14 614. Metodyka ta uwzględnia również kompatybilność z wymogami dyrektyw dotyczących raportowania, systemów informacyjnych, jak i rozporządzeń Ministra Środowiska. W trakcie tworzenia metodyki MHR bazowano na doświadczeniach zebranych w ostatnich 25 latach w krajach środkowej Europy przy badaniu warunków hydromorfologicznych rzek, przy czym oparto się na dotychczasowych pracach zmierzających do wdrażania w Polsce Ramowej Dyrektywy Wodnej. MHR przewiduje dokonanie oceny warunków hydromorfologicznych w systemie, hierarchicznym, umożliwiając tym samym określenie liczbowej wartości współczynnika jakości ekologicznej. Podstawę systemu stanowią cztery elementy: reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina zalewowa. Każdy element jest charakteryzowany przez kilka wskaźników, a te przez wybrane atrybuty. Taka forma oceny wskaźników i elementów pozwala na określenie parametru powodującego nieuzyskanie dobrego stanu lub potencjału ekologicznego. Ocenę jednolitej części wód powierzchniowych uzyskuje się poprzez ocenę średnią z poszczególnych elementów. Zaproponowana metoda ma swoje oparcie na istniejących mapach topograficznych, ortofotomapach, danych IMGW oraz na danych od administratorów cieków. Z założenia badania terenowe powinny obejmować co najmniej 10% długości badanej jednolitej części wód. Stwierdzona znaczna zmienność badanych wskaźników wzdłuż biegu rzek wskazuje na konieczność objęcia monitoringiem całej wydzielonej jednolitej części wód powierzchniowych. Nieracjonalne jest ograniczenie się wyłącznie do wybranych krótkich odcinków rzeki lub ustanowionych punktów pomiarowo kontrolnych monitoringu fizykochemicznego wody rzecznej, zaś stosowanie zasady analogu może prowadzić do błędnych wyników. Ponieważ w licznych jednolitych częściach wód połączono cieki główne i ich drobne dopływy, racjonalne jest badanie jedynie głównego cieku, co ogranicza zakres monitoringu do około 75 000 km polskich rzek.
The main ideas of a new MHR method for hydromorphological river survey and assessment were presented. It is a combination of the substance of the Water Framework Directive 2000/60 and the European standard EN 14614. It takes into account the existing polish data basis, regulations from the Minister of Environment, the Inspire and Reporting directives and the existing experience completed in the Central European countries by the monotoring and assessment of hydromorphological elements in the last 25 years. The method is strength on the works done in Poland for the implementation of the Water Framework Directive. The hydromorphological river assessment uses a hierarchic system which allows for the calculation of the ecological quality index. The system’s basis is built by four elements: hydrological regime, river continuity, river morphology and the valley. Every element is described by some parameters and these by selected attributes. The separately calculated ecological quality index of elements and parameters allows to discover why the good ecological status was not obtained. The average index for all elements is the index of the water body. The investigations are based on existing topographical and orthophoto maps, data basis of the Institute for Meteorology and Water Management and the river authorities. Field investigations would be done on minimum 10% of the investigated water body length. A large variability of parameters and attributes along the river bed in investigated rivers show the absolute necessity to include the full water body into the monitoring. Investigations only on a short sections or station points of the water quality monitoring were wrong and the way of analogy of water bodies leads to false results. Because in many water bodies the main stream and their small tributaries are connected, it is rational to concentrate investigations only on the main river. In this way the monitoring include about 75 000 km of polish rivers.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona środowiska wodnego w Nadreńskim Zagłębiu Węgla Brunatnego
Water protection in Lower Rhine Lignite Basin
Autorzy:
Chodak, M.
Polak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350056.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
eksploatacja odkrywkowa
tereny podmokłe
rzeki
surface mining
wetlands
rivers
Opis:
Złoża węgla brunatnego w Nadreńskim Zagłębiu Węgla Brunatnego cechują się korzystnymi uwarunkowaniami geologicznymi jednakże często sąsiadują z terenami cennymi przyrodniczo. W niniejszej pracy przedstawiono przykłady działań podejmowanych w celu minimalizacji wpływu eksploatacji węgla brunatnego na wody powierzchniowe oraz tereny podmokłe. Zaprezentowane przykłady działań prośrodowiskowych realizowanych w Nadreńskim Zagłębiu Węgla Brunatnego wykazują, że możliwe jest całkowite zniwelowanie negatywnego oddziaływania prac eksploatacyjnych na wody powierzchniowe oraz ekosystemy podmokłe.
The lignite deposits in the Lower Rhine Basin have advantageous geological conditions but are often located in the vicinity of ecologically valuable areas. In this work we present the examples of activities aimed at minimization of lignite extraction influences on surface waters and wetlands. The presented examples indicate that it is possible to entirely exclude negative effects of open-cast lignite extraction on the surface waters and wetlands.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4; 109-115
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawowe uwarunkowania metodyczne oceny stanu ekologicznego cieków wodnych na podstawie elementów hydromorfologicznych
Methodical conditions of the ecological status assessment of rivers on the basis of their hydromorphological elements
Autorzy:
Ilnicki, P.
Goreski, K.
Grzybowski, M.
Krzeminska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59864.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
stan ekologiczny
stan hydromorfologiczny
Ramowa Dyrektywa Wodna
monitoring hydromorfologiczny
metodyka oceny
zrodla informacji
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga od krajów członkowskich dokonania oceny stanu ekologicznego cieków naturalnych oraz potencjału ekologicznego cieków silnie zmienionych i sztucznych. Ocena obejmuje elementy biologiczne, właściwości fizykochemiczne wody oraz elementy hydromorfologiczne (reżim hydrologiczny, ciągłość rzeki, morfologia koryta i dolina). W roku 2009 Główny Inspektorat Ochrony Środowiska zaakceptował przygotowaną przez autorów nową metodę MHR (Monitoringu Hydromorfologicznego Rzek). Jej opracowanie wymagało dokonania przeglądu badań wykonanych w Polsce i w innych krajach Europy w latach 1980-2008. Metoda MHR zakłada badanie warunków hydromorfologicznych głównych cieków wszystkich wydzielonych w kraju 4508 jednolitych części wód powierzchniowych o łącznej długości około 75 000 km. Należało przy tym uwzględnić liczne istniejące przepisy unijne i krajowe, dostępność materiałów kartograficznych oraz innych baz danych o ciekach wodnych. Przeanalizowano możliwość sporządzenia odrębnych metodyk dla rzek o różnej powierzchni zlewni, w różnych krajobrazach, kategoriach i typach abiotycznych. Stwierdzono, iż metodyki stosowane przy badaniach elementów biologicznych nie dostarczają informacji potrzebnych dla oceny hydromorfologii rzek. Wynikiem przeprowadzonych prac jest nowa metodyka, która uwzględnia ocenę czterech podstawowych elementów opartych na licznych wskaźnikach i atrybutach. Jej wynik podaje się w formie współczynnika jakości ekologicznej, którego wartość waha się w granicach 0-1,0. Powyższe liczne i różnorodne uwarunkowania stworzyły podstawę dla koncepcji nowej metodyki o małej praco- i kosztochłonności.
The Water Framework Directive requires all member states to make an assessment of the ecological status in natural, heavely modified and artificial water bodies. The evaluation includes biological elements, physico-chemical compounds of the water and hydromorphological elements (hydrological regime, river continuity, river morphology and valley). In 2009 the Central Inspectorate of Environment Protection in Warsaw accepted a new method of monitoring of the hydromorphological elements in rivers (MHR), prepared by the authors. The MHR method involves the investigation of main rivers in all Polands (4508) identified water bodies, with a total length of about 75 000 km. This required a review of the investigation methods developed by polish and other member states in 1980-2000. Many international and local regulations, the accessibility of topographic and thematic maps in different scales, as well as data bases for rivers and canals were analysed. The possibility of preparation of different methods for rivers with different catchment areas, in different landscapes, categories and substrate types were studied. The methods used for the assessment of biological elements was examined and shown not to provide adequate information for the investigation of the hydromorphological elements. The assessment was based on the characterization of four elements which were defined by many parameters and attributes. The result is presented as an ecological quality ratio, which fluctuate between 0 (bad status) to 1,0 (very good status). These many-sided analyses were the basis for the preparation of a detailed, small labour and cost consuming method.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Principles of hydromorphological surveys of Polish rivers
Podstawowe zasady monitoringu hydromorfologicznego polskich rzek
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292993.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
metoda
ocena hydromorfologii rzek
ramowa dyrektywa wodna
monitoring
hydromorphological method
river survey
Water Framework Directive
Opis:
This paper presents the key principles of the new Polish methodology for hydromorphological river surveys which is consistent with the provisions of the Water Framework Directive. This method proposes to investigate only the main watercourse of the water body. The assessment is based on cartographic maps, satellite images and the existing databases. Field surveys are limited to selected stretches of the water body. The classification of the river's ecological status and ecological potential is based on a hierarchical system comprising four elements: hydrological regime, river continuity, channel morphology and floodplain. They are evaluated in view of features characterized by selected attributes. The method is the same for natural and heavily modified water bodies, while a simplified methodology is used to investigate artificial water bodies. It does not account for differences in abiotic type, landscape or size of the catchment area. The results are presented in abridged and field protocols. The attributes are evaluated on a five-point grading scale or through a descriptive approach which supports the calculation of ecological quality ratios for quality elements, hierarchical system elements and the water body. The usefulness of the proposed method has been tested on 11 pilot water bodies. The presented approach enables to perform hydromorphological surveys of Polish rivers by 2015, as required under the Water Framework Directive.
W pracy przedstawiono podstawowe założenia nowej, polskiej metodyki monitoringu hydromorfologicznego rzek (MHR), dostosowanej do wymogów Ramowej Dyrektywy Wodnej. Zgodnie z nią przewiduje się badanie jedynie całego głównego cieku jednolitej części wód. Ocena opiera się na materiałach kartograficznych i teledetekcyjnych oraz istniejących bazach danych. Prace terenowe wykonuje się w ograniczonym zakresie. Do oceny stanu i potencjału ekologicznego stosowany jest system hierarchiczny. Zakłada on dokonanie oceny czterech elementów: reżimu hydrologicznego, ciągłości rzeki, morfologii koryta i doliny zalewowej. Są one oceniane na podstawie licznych wskaźników charakteryzowanych przez wybrane atrybuty. W analogiczny sposób bada się cieki naturalne i silnie zmienione, w uproszczony cieki sztuczne. Sposób ten nie różni się dla wydzielonych typów biotycznych, krajobrazów i wielkości zlewni cieku. Wyniki oceny są prezentowane w protokołach kameralnych i terenowych. Atrybuty podlegają ocenie punktowej lub opisowej, która umożliwia obliczenie współczynników jakości ekologicznej wskaźników, elementów oraz jednolitej części wód. Przydatność metody MHR została sprawdzona w 11 pilotowych jednolitych częściach wód. Stwarza ona możliwość przeprowadzenia wymaganej oceny hydromorfologii cieków w Polsce do końca 2015 r., czego wymaga Ramowa Dyrektywa Wodna.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2010, 14; 3-13
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie fosforem: bariera dla poprawy stanu ekologicznego rzek na Górnym Śląsku
The pollution with phosphorus: a barrier for the improvement of an ecological state of the rivers in the Upper Silesia
Autorzy:
Trząski, L.
Hamerla, A.
Kopel, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340304.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
zanieczyszczenie fosforem
stan ekologiczny rzek
Górny Śląsk
stężenie fosforu
phosphorus pollution
ecological state of rivers
Upper Silesia
phosphorus concentration
Opis:
W artykule przeanalizowano problem zanieczyszczenia fosforem rzek w wysoko zurbanizowanej części województwa śląskiego. Stwierdzono, że pomimo znacznej rozbudowy i modernizacji komunalnych systemów oczyszczania ścieków, w ostatnim dziesięcioleciu nie nastąpiła znacząca poprawa jakości wód, a stężenie fosforu ogólnego kilkukrotnie przewyższa progowe wartości limitujące możliwość osiągnięcia dobrego stanu ekologicznego w rozumieniu Ramowej Dyrektywy Wodnej. Wysunięto hipotezę, w myśl której, osiągnięcie znaczącej poprawy jest możliwe pod warunkiem wprowadzenia systemów doczyszczania ścieków oraz wprowadzenia w poszczególnych zlewniach lokalnych rozwiązań technicznych i przestrzennych ograniczających zanieczyszczanie fosforem przez spływ powierzchniowy z terenów zurbanizowanych.
In the paper, the problem of pollution of rivers with phosphorus in highly urbanised part of the Silesia Voivodeship has been analysed. There has been stated that despite the considerable development and modernisation of the municipal sewage treatment systems, significant improvement of the water quality has not occurred in the last ten years and the total phosphorus concentration exceeds several times the threshold values that limit the possibility of achieving a good ecological state, as defined by the Framework Water Directive. There has been formulated a hypothesis according to which considerable improvement is likely to be achieved, on condition that there would be introduced the sewage additional cleaning systems as well as technical and spatial solutions in particular local drainage areas that limit the pollution with phosphorus through the surface run-off from the urbanised areas.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2010, 3; 61-74
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie makrofitów w różnych typach nizinnych rzek referencyjnych w Polsce
Differentiation of macrophytes in the reference conditions of different river types in Poland
Autorzy:
Szoszkiewicz, K.
Jusik, Sz.
Ławniczak, A. E.
Zgoła, T.
Szwabińska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339244.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
makrofity
ramowa dyrektywa wodna
rzeki
warunki referencyjne
macrophytes
reference conditions
rivers
Water Framework Directive
Opis:
Badania przeprowadzono na terenie Polski niżowej, z uwzględnieniem odcinków referencyjnych wszystkich typów rzek nizinnych, które zostały wydzielone w naszym kraju na potrzeby Ramowej Dyrektywy Wodnej. Badania terenowe zostały wykonane w okresie od czerwca do września w latach 2003–2007. Badania wykonywano wg makrofitowej metody oceny rzek, na podstawie których obliczono makrofitowy indeks rzeczny MIR, całkowite pokrywanie przez rośliny, udział różnych grup ekologicznych oraz podstawowe wskaźniki różnorodności [liczba gatunków, wskaźnik Shannona-Wienera, równomierności, Simpsona i dominacji]. Oprócz badań biologicznych, na każdym stanowisku przeprowadzono ocenę hydromorfologiczną rzek metodą River Habitat Survey [RHS]. Na wszystkich badanych stanowiskach wykonano także analizy fizykochemicznych cech wody z wykorzystaniem standardowych metod. Analizy te umożliwiły wyodrębnienie czterech makrofitowych typów rzek. Są to: rzeki organiczne, małe rzeki krzemianowe z piaszczystym materiałem dna, małe rzeki krzemianowe z podłożem kamienistym oraz duże rzeki krzemianowe. Porównując obliczone wskaźniki makrofitowe, wykazano, że wskaźniki stanu ekologicznego MIR oraz wskaźniki dominacji miały podobne wartości w różnych typach rzek, natomiast indeksy różnorodności biologicznej oraz całkowite pokrywanie przez makrofity różniły się istotnie między typami. Największą różnorodność gatunkową zaobserwowano w rzekach organicznych, natomiast najmniejszą - w małych rzekach krzemianowych o piaszczystym materiale dna.
Presented analyses were aimed to describe macrophyte development in pristine lowland rivers and to show their variation among various stream types. The study was based on a country-wide survey of Poland with a dataset of 642 sites situated on 367 water courses. Surveyed rivers covered the whole lowland area of Poland and every potential reference site has been checked. During the survey all existing lowland river types were investigated in accordance to WFD requirements. The reference sites were selected from the whole database. Reference conditions were defined using four criteria: catchment land use, hydromorphological features, water quality and biological assessment. Based on chosen criteria, the database of reference lowland rivers included 40 sites. To classify plant data, twoway indicator species analysis Twinspan was used, which resulted in distinguishing 4 evident endclusters which differed in plant composition. These were: organic rivers and 3 types of siliceous rivers (small with sandy substrate, small with stony substrate and large rivers). For each of the revealed river types several macrophyte metrics were calculated. The numerical index MIR [Macrophyte Index for Rivers] did not significantly differ between river types while four diversity metrics: species richness, Shannon index, evenness and Simpson index differed significantly between river types. Moreover, the share of different structural forms of macrophytes was also diversified between river types.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 3; 297-308
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania hydromorfologii cieków nizinnych za pomocą metody MHR
Hydromorphological survey of lowland rivers with the MHR method
Autorzy:
Ilnicki, P.
Górecki, K.
Grzybowski, M.
Krzemińska, A.
Lewandowski, P.
Sojka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339609.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
hydromorfologia
metoda MHR
rzeki nizinne
hydromorphological survey
lowland rivers
MHR method
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60 wymaga wykonania monitoringu hydromorfologicznego rzek. Kraje członkowskie we własnym zakresie opracowują metodyki, zapewniające dokonanie oceny stanu i potencjału ekologicznego w przedziale 5 klas jakości. Przedstawiono wyniki badań pilotowych, wykonanych w Polsce za pomocą nowej metody MHR (Monitoring Hydromorfologiczny Rzek). Obejmowały one 11 jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) o łącznej długości 358,2 km, znajdujących się w różnych częściach kraju. Badania obejmowały jednolite części wód, głównie nizinne cieki naturalne. Określone współczynniki jakości ekologicznej (WJE) umożliwiają ocenę stanu ośmiu i potencjału ekologicznego trzech jednolitych części wód powierzchniowych. Wskazują również, które z 4 elementów i 16 wskaźników w największym zakresie wpływają na wynik oceny.
The Water Framework Directive 2000/60 obligates to realize the monitoring of hydromorphological elements of rivers. Member states should establish methodology for the assessment of the state and ecological potential within the 5 quality classes. In this article the results of pilot studies carried out in Poland using a new MHR (River Hydro-morphological Monitoring) method are presented. The studies involved 11 water bodies, mainly lowland rivers in different parts of the country, with a total length of 358.2 km. The Ecological Quality Ratios (EQR) established during the study allow for assessing the state of eight and the ecological potential of three water bodies. They also indicate which of the 4 elements and 16 indices exert the largest influence on results.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 97-112
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 33

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies