Wszystkie pola: problem of translation - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Scholia – problem przekładu
Scholia – The Problem of Translation
Scholia – il problema della traduzione
Autorzy:: Czerwińska, Jadwiga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/648567.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: scolio
lettertura greca
tragedia greca
Sofocle
Euripide
-
Opis:: Con il termine scolio (pl. scoli) si intende un genere letterario coltivato nell’antichità e nel Medioevo, e appartiene alla letteratura scientifica. Il testo dei commenti è oggi una fonte molto importante d’informazione sui vari aspetti della cultura antica. Gli scoli costituiscono una miniera pressoché inesauribile per le conoscenze linguistiche, storiche, sociologiche, letterarie e teatrali, a patto che vengano tradotti ed elaborati in maniera approfondita e sotto vari punti di vista. Il più grande ostacolo per il ricercatore che lavora su questi antichi commenti è il linguaggio specifico utilizzato dagli autori. Fino ad ora una grande quantità di scoli è rimasta terra incognita, perché tali annotazioni venivano scritte in forma abbreviata, spesso con frasi equivalenti, che oggi è difficile stabilire a quale testo esse fanno riferimento. I testi degli antichi commenti, probabilmente, a causa della difficoltà di lettura, non sono stati ancora approfonditi in modo esaustivo in nessuna lingua.
Scholia represent the literary genre that belongs to the scientific literature. Being commentaries to other literary texts, scholia constitute an important source of knowledge about ancient culture. They can provide information concerning language, history, society, literature, and theatre, however, their form and specific language demand a comprehensive and contextual translation. Most of scholia collections still are a scientific terra incognita, considering the fact how difficult their language (consisting of system of codes, abbreviations and equivalent sentences) is. Therefore, this article aims at indicating some problematic issues of scholia translation in order to define kind of scientific apparatus being a handful tool for scholia translators.
Przedmiotem rozważań jest problem tłumaczenia scholiów, rozpatrywany zarówno jako proces dokonywania przekładu, jak i jego wynik, czyli przetłumaczony tekst2. W pierwszym przypadku zwrócę przede wszystkim uwagę na specyfikę pracy tłumacza scholiów i problemy, z jakimi się on styka; w drugim zaś – na potencjał informacyjny zawarty w samych scholiach (Nünlist 2009).
Źródło:: Collectanea Philologica; 2016, 19; 15-26
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:: Collectanea Philologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Kanon literatury polskiej jako wyzwanie dla zagranicznego polonisty. Problem przekładu
Polish literary canon as a challenge for a foreign specialist in polish studies: the problem of translation
Autorzy:: Wilczek, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/969668.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:: In the article an attempt is made to answer the question why some Polish literary works are included in the world canon and some others, endorsed by Polish critics as excellent, are not. The author discusses The Western Canon of Harold Bloom and the criteria for including some literary works in Bloom’s canon and excluding thers from this canon. There are only a few works of Polish literature on Bloom’s list. This is a starting point for the discussion about the presence of Polish literature in the world canon. As far as non-English literary works are concerned, the shape of the canon is infl uenced by several factors. Translation into English is only a prerequisite for a more important role in the world canon. Anthologies also play a decisive role in this process. However, there are a few other equally important factors: an infl uential, well known translator; a mainstream publishing house; recommendations of renowned critics; and reviews in prestigious journals and magazines. For that reason there are works and authors that can be found in the world canon, e.g. the latest translation of Ferdydurke, included as the only Polish literary work on a list of 501 Must-Read Books published by Bounty Books in 2007. This translation was included because it was published by Yale University Press, recommended by Susan Sontag and favourably reviewed by „The Observer”. This is also the case with the poetry Adam Zagajewski – he is in the canon not only because he is an excellent poet but also because he is a professor of prestigious American universities; his poetry and essays are present in magazines, such as „New Yorker”; he has an influential translator; his works are published by well known publishers and reviewed by „The New York Review of Books”. Only in such circumstances is there a chance to include a work of a minor literature in the world canon.
Źródło:: Wielogłos; 2008, 2, 4; 45-52
2084-395X
Pojawia się w:: Wielogłos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: „Llibre d’amic e amat” Rajmunda Lulla. Problem przekładu imion tytułowych postaci
“Llibre D’amic E Amat” by Raymond Lull. The Problem of Translation of the Title Characters’ Names
Autorzy:: Zając, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1892072.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Raymund Lull
rodzaje miłości
przyjaźń
mistyka
Biblia
sufizm
imię
Raymond Lull
kinds of love
friendship
mysticism
the Bible
Sufism
name
Opis:: One of the most famous and widely read works of Raymond Lull (1235-1316) is the Llibre d’ amic e amat. This simple title, as it turns out, is not at all clear enough and causes difficulties in Polish translations. The name of the first character, which is human—amic, appears in Polish translations as a friend or a lover, and the name of the other, which is God—amat, appears as a lover or beloved. Which of the variants more adequately captures the meaning of the original? For the rational getting bottom of the problem it is necessary to analyse the Catalan term from the semantic point of view at first. At the same time there have to be taken into consideration that the term locates its etymological source in the culture of the Latin language. Whereas the Lull's work draws inspiration from the Bible, it is also necessary to examine the biblical context of different kinds of love and the specific terms that define them. Pragmatic analysis also allows us to capture the specificity of the relationship of people related with a specific kind of love. An interdisciplinary reflection on the names of the mystic work shows the non-randomness of the literary convention settled in the concrete realities of religious experience, with its specificity in the context of the culture of the source language as well as the target language. This study, beyond the very analysis of the problem, also gives the author translation proposal with Polish equivalents of the title characters’ names of the work. « Llibre d’amic e amat » par Raymond Lull. Problème de la traduction des prénoms des personnages du titre Une des œuvres des plus connues et lues de Rajmund Lull (1235-1316) est intitulée Llibre d’amic e amat. Ce titre paraît simple mais en réalité il n’est pas univoque et pose des problèmes aux traducteurs polonais. Le prénom du premier personnage qu’est l’homme – amic, est traduit comme przyjaciel, miłujący, ou encore kochanek; le prénom du deuxième qu’est Dieu – amat, est traduit comme ukochany ou umiłowany. Lequel de ces mots exprime-t-il le mieux le sens du texte original ? Pour bien saisir le problème, il est nécessaire de faire d’abord l’analyse sémantique du terme catalan et de son étymologie qui prend sa source dans la culture propre au latin. L’œuvre de Lull s’inspire de la Bible, il est donc nécessaire d’étudier le contexte biblique dans lequel nous trouvons différents types d’amour désignés par des termes appropriés. L’analyse pragmatique permet de définir la spécificité des relations entre les personnes liées entre elles par un type donné d’amour. Une réflexion interdisciplinaire sur les prénoms de cette œuvre mystique montre que la convention littéraire n’est pas le fruit du hasard mais qu’elle est située dans l’expérience religieuse concrète et qu’elle a sa propre spécificité aussi bien dans la culture de la langue du départ que dans celle d’arrivée. L’analyse linguistique et biblique est complétée par la proposition des équivalents polonais des prénoms des personnages dans le titre.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 8; 177-191
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Aspekt polskiego czasownika jako problem przekładu oraz wyzwanie dla uczących się i nauczających języka polskiego jako obcego
Aspect of Polish verbs as a problem of translation and a challenge for learners and teachers of Polish as a foreign language
Autorzy:: Terka, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/679954.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: polska gramatyka
nauczanie języka
tłumaczenie
para aspektowa
semantyka
podejście kognitywne
Polish grammar
language teaching
translation
aspectual pair
semantics
cognitive approach
Opis:: The article concerns the issue of Slavonic aspect of Polish verb in the contrastive approach. The base for the contrastive analysis is Polish-German and German-Polish translation. Empirical research could finally be conducted in a complete and systematic way thanks to the new research perspective opened by applying cognitive semantics methods to the relevant issue. Here, the theories of Renata Grzegorczykowa and Volkmar Lehmann (concerning the primary or secondary cognitive character of each aspectual partner) are of particular importance. Conclusions drawn from the analysis focus on the following issues: the repertoire of functional exponents of aspect in German, the relevance of the category in Polish, the true importance of contextual and cognitive indicators of perfectiveness or imperfectiveness of verbs. The results are relevant from the perspective of translators and translation, but they can also be applied to the field of glottodidactics. They can provide a solid base for reopening the discussion on the ways of teaching aspect to students from non-Slavic countries and presenting the relevant issue in course books and other teaching materials.
Artykuł dotyczy zagadnienia słowiańskiego aspektu polskiego czasownika w ujęciu kontrastywnym. Podstawę analizy materiałowej stanowi przekład polsko-niemiecki i niemiecko-polski, a jej systematyczne i kompletne przeprowadzenie umożliwia nowa perspektywa badawcza, którą otwiera kognitywne ujęcie omawianego zagadnienia. Szczególne znaczenie mają tu konkluzje R. Grzegorczykowej i V. Lehmanna dotyczące kognitywnej prymarności lub sekundarności danego partnera w ramach opozycji aspektowej. Płynące z analizy materiału wnioski zogniskowane są wokół następujących problemów: repertuaru wykładników aspektu w języku bezaspektowym, relewancji omawianej kategorii w języku polskim, rzeczywistego udziału kontekstu w wyrażaniu znaczenia opozycji dokonaności : niedokonaności oraz znaczenia wykładnika kognitywnego dla rozpoznawania aspektu. Wyniki przeprowadzonych badań mogą znaleźć zastosowanie nie tylko w praktyce translatorskiej, ale także w glottodydaktyce polonistycznej. Stanowią dobry punkt wyjścia do ponownego otwarcia dyskusji na temat sposobów nauczania aspektu w grupach niesłowiańskich oraz prezentacji omawianego zagadnienia w podręcznikach i innych materiałach dydaktycznych do języka polskiego jako obcego.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2018, 25; 87-95
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Peryferyjna obecność. Problem recepcji literatury staroserbskiej w Polsce
Peripheral Presence. A Problem of Reception of the Old Serbian Literature in Poland
Периферијско присуство. Проблем рецепције старе српске књижевности у Пољској
Autorzy:: Lis-Wielgosz, Izabela
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487282.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: проблем превода
рецепција
пољски преводи
православни Словени
стара српска књижевност
Slaviae Orthodoxae
Slaviae Latinae
периферија
генологија
problem of translation
reception process
Polish translation
Orthodox Slavs
old Serbian literature
circle of the Slaviae Orthodoxae
circle of the Slaviae Latinae
peripheral character
literary genetics
Opis:: In the article, a problem of translation of the old Serbian literary texts into Polish is discussed together with the basic mechanisms of the reception process of creativity revealed by the Orthodox Slavs from the Balkan region, that is, in other words, the works arisen in the circle of the Slaviae Orthodoxae and their presence in the Polish culture’s space which belonged to the circle of the Slaviae Latinae. The considerations regard the essence and function of translation, presence and absence of translated literature - its initial version in the target space, and their foundation is located in the collections of translations existing in the Polish reading circuit. The issue of the presence or position of the old South Slavonic literatures, namely, the old Serbian texts in their Polish translation, is featured in several possible perspectives. The problem is exposed in the aspect of these texts’ peripheral character and literary genetics. By dint of the first reference, a phenomenon of asymmetry in the realm of translated literatures is emphasized, which results from the domination of the so-called world literatures and the marginalization of the so-called small literatures along with the translated literary texts’ place - their initial (Old Church Slavonic) status from the view-point of the target (Polish) culture’s space, and their situation in this specific polysystem. The genetic studies’ path, however, is used in order to expose a form of the translated literature’s presence (old Serbian texts in their Polish translation), and to indicate the strategy of its introduction, namely, anthology as a supporting platform of the initial (source) literature in the space of the target culture together with its presentation, dialogical, and intercultural function derived from the authorized genre. In the article’s conclusion, the author accentuates the fact that the collections or individual publications of the old Serbian works, omitting various values of the particular projects and realizations, exist in the Polish reading circuit in order to reflect largely their presence status, knowledge, and need for those concrete South Slavonic literature.
In the article, a problem of translation of the old Serbian literary texts into Polish is discussed together with the basic mechanisms of the reception process of creativity revealed by the Orthodox Slavs from the Balkan region, that is, in other words, the works arisen in the circle of the Slaviae Orthodoxae and their presence in the Polish culture’s space which belonged to the circle of the Slaviae Latinae. The considerations regard the essence and function of translation, presence and absence of translated literature - its initial version in the target space, and their foundation is located in the collections of translations existing in the Polish reading circuit. The issue of the presence or position of the old South Slavonic literatures, namely, the old Serbian texts in their Polish translation, is featured in several possible perspectives. The problem is exposed in the aspect of these texts’ peripheral character and literary genetics.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 147-171
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Lektura anagramatyczna a przekład (zmagania translatorskie z wierszem Krešimira Bagicia la folie de saussure
Anagramsko čitanje i problem prijevoda (smetnje pri prijevodu pjesme Krešimira Bagića la folie de saussure)
The anagram reading and the problem of translation (struggles with a translation of the poem la folie de saussure by Krešimir Bagić)
Autorzy:: Majdzik, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487276.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: anagram
Ferdinand de Saussure
Julija Kristeva
Krešimir Bagić
nesvjesno
Julia Kristeva
unconsciousness
nieświadome
Opis:: Polazište za razradbu problema prijevoda predstavljenu u članku koncepcija je anagrama Ferdinanda de Saussurea. Anagrami su pojedini glasovi ili skupine glasova što se ponavljaju u književnom djelu, a od kojih se sastoji riječ ili riječi (ideje; teme) prisutne, no razmještene po tkivu teksta. Na taj se način konstruira implicitan, skriveni smisao književnog djela. Čitanje i interpretacija anagrama iz perspektive psihoanalize pruža mogućnost njihova razumijevanja kao izraza autorova nesvjesnog (Julija Kristeva). U članku se analiziraju prijevodi pjesama (npr. la folie de saussure K. Bagića) s obzirom na mogućnosti i ograničenja prijenosa skrivenog i dodanog smisla, što su rezultati prisutnosti anagrama u tekstu te zvučne organizacije književnog djela (npr. u slučaju pjesništva ruskih futurista i ideje zauma).
The starting point for the presented elaboration on translation is the concept of Ferdinand de Saussure’s anagrams. Anagrams consist of certain phoneme or group of phonemes repeated in the literary work. They form a certain word or words (idea, theme) which are scattered (disseminated) in the text. By reconstructing these words we are able to discover or (re)construct the implicit, hidden sense of the text. Reading and interpreting anagrams from the perspective of psychoanalysis enables one to consider them as an expression of the author’s unconsciousness (Julia Kristeva). In this paper the translation of the poems (la folie de saussure by K. Bagić) is analyzed taking into consideration the possibilities and limitations of the transfer of hidden and added senses that appears as a result of the anagram’s presence or the tonal organization of the literary text (e.g. in the case of the poetry of the Russian Futurists and the idea of zaum).
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2015, 6, 1; 90-104
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: „Медальоны” Игоря Северянина – проблема перевода на польский язык (анализ и перевод)
„Medalions” by Igor Severyanin – the Problem of the Translation to Polish Language (Analysis and Translation)
Autorzy:: Bednarczyk, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/651193.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Игорь Северянин
перевод
сонет
цикл
„Медальоны”
„Medalions”
Igor Severyanin
translation
sonet
cycle
Opis:: The article concerns the problem of poetic translation of Igor Severyanin’s one hundred sonet cycle Medalions to polish. A brief review of the poet’s reception in Poland was conducted, taking in consideration his impact on polish futurists. In the course of the work, the difficulties related to the intertextualisation of the text, its saturation with neologisms and neosemantics, combination of innovative and traditional, as well as problems related to the translation of sonnets and the cycle, were also indicated. On the other hand, the possibilities given to the translator by the original text are shown: the similarity of cultures, the use of which contributes to the implementation of a good translation.
В статье рассматривается проблема перевода поэтического цикла ста сонетов Игоря Северянина Медальоны на польский язык. Проводится краткий осмотр рецепции поэта в Польше, учитывая его влияние на творчество польских футуристов. По ходу работы указывается также на осложнения, связанные с насыщенностью цикла интертекстом, неологизмами и неосемантизмами, на смещение новаторского и традиционного, а также на проблемы, связанные с переводом сонетов и цикла. С другой стороны, указаны и возможности, данные переводчику текстом первоисточника и сходства культур, использование которых способствует выполнению хорошего перевода.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2019, 12; 81-97
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Parties du corps dans la langue de spécialité - problème de traduction automatique
Body Parts in Specialist Language: The Problem of Automatic Translation
Części ciała w języku specjalistycznym - problem tłumaczenia automatycznego
Autorzy:: Czekaj, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1892097.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: polisemia
język specjalistyczny
tłumaczenie automatyczne
klasa obiektowa
metoda zorientowana obiektowo
frame
polysemy
specialist language
automatic translation
class of objects
object oriented approach
Opis:: Artykuł porusza problem tłumaczenia automatycznego tekstów specjalistycznych, w których często pojawiają się rzeczowniki określające części ciała, lecz używane w zawężonym kontekście technicznym. Autorka koncentruje się na kilku najczęściej pojawiających się rzeczownikach i bada, w jaki sposób radzą sobie z ich prawidłowym tłumaczeniem na język polski wybrane translatory automatyczne dostępne online. Autorka przedstawia jednocześnie, w jaki sposób można rozwiązać tego typu problemy pojawiające się w tłumaczeniu automatycznym za pomocą metody zorientowanej obiektowo, w której zasadniczą rolę odgrywają klasy obiektowe ujęte w odpowiedni kadr pojęciowy.
The article concentrates on the problem of automatic translation of specialist texts which often include the nouns referring to parts of the body but used in the narrowed technical context. The author discusses a few most often used nouns and examines how a group of chosen automatic translators available on-line cope with their appropriate translation into Polish. Simultaneously, the author proposes how some problems which appear in the process of automatic translation can be solved with the help of the object oriented approach, where the main role is ascribed to object classes presented in the appropriate frame.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 8; 75-88
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Problem of the Translation of Toponyms in the Septuagint Based on the Example of “Wool of Miletus” (Ez 27:18)
Problematyka przekładu toponimów w Septuagincie na przykładzie „wełny z Miletu” (Ez 27,18)
Autorzy:: Rambiert-Kwaśniewska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1917378.pdf
Data publikacji:: 2020-12-04
Wydawca:: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:: Septuagint
Book of Ezekiel
toponyms
wool
Sahar/Zahar
Miletus
Lamentation over Tyre
Septuaginta
Księga Ezechiela
toponimy
wełna
Sachar
Milet
lament nad Tyrem
Opis:: In antiquity, wool was traded between the Levant countries and the rest of the known world. Clean, soft wool was especially desirable because it absorbed dyes perfectly, including the purple for which the Phoenician Tyre was famous. In his “Lamentation over Tyre” (Ez 27:1-36) the Hebrew author, followed by a Greek translator, lists a number of cities and regions with which Tyre traded. Ezekiel’s material is therefore an excellent basis for research into translation techniques used in the translation of toponyms. Their analysis and comparison indicates the existence of several types of translation, among them the technique based on association, which will explain the introduction of Miletus to LXX Ez 27:18 in place of the Hebrew Sahar/Zahar. Evidence will be provided by Greek literary texts and papyrus documents from Ptolemaic Egypt.
Wełna w starożytności była przedmiotem wymiany handlowej pomiędzy krajami Lewantu a resztą znanego świata. Pożądano przede wszystkim tej czystej i miękkiej, ponieważ doskonale przyswajała ona barwniki, m.in. purpurę, z której słynął fenicki Tyr. W Lamencie nad Tyrem (Ez 27,1-36) autor hebrajski, a za nim tłumacz grecki wymieniają szereg miast i krain, z którymi handlował Tyr. Dostarczony przez Ezechiela materiał jest dzięki temu doskonałą podstawą do badań nad technikami translatorskimi stosowanymi w przekładzie toponimów. Ich analiza i porównanie wskazują na istnienie kilku rodzajów przekładu, a pośród nich techniki bazującej na asocjacji, która pozwoli wyjaśnić wprowadzenie do LXX Ez 27,18 Miletu w miejsce hebrajskiego Sacharu. Dowodów dostarczą greckie teksty literackie i dokumenty papirusowe z ptolemejskiego Egiptu.
Źródło:: Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2020, 28, 2; 31-48
2544-6460
Pojawia się w:: Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Współczesne trendy w lingwistyce komputerowej a problem automatycznego tłumaczenia języka arabskiego
Current trends in computer linguistics and problem of the machine translation of Arabic
Autorzy:: Łacina, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1036905.pdf
Data publikacji:: 2012-06-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:: The aim of this paper is to present some problems concerning the machine translation of Arabic in the context of the chosen NLP theories and their evolution. First attempts of electronic machine translations in Europe started only a little more than fifty years ago. It is enough time to perceive some aspects of the evolution? Although a lot of the concepts are still valid, the situation in A.D. 2012 is quite different than even twelve years ago. We still see useful old works of N. Chomsky, D. Cohen, but CFG seems to be supported with some new theories which also have got some disadvantages. Some interesting problems occur in the process of automatic translation when the number of grammatical cases is smaller in the source language than that in the output language.
Źródło:: Investigationes Linguisticae; 2012, 26; 39-58
1426-188X
1733-1757
Pojawia się w:: Investigationes Linguisticae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Polish Translations of “The Life of Adam and Eve” as a Research Problem: An Analysis of Translation Strategies
Przekłady Słowa o Adamie i Ewie na język polski jako problem badawczy. Analiza strategii tłumaczenia
Autorzy:: Stelmach, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/33321778.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:: translation
Old Bulgarian language
Modern Bulgarian language
Polish language
Agata Kawecka
Teresa Dąbek-Wirgowa
“The life of Adam and Eve”
przekład
język starobułgarski
język nowobułgarski
język polski
Słowo o Adamie i Ewie
Opis:: This paper presents the results of translatological research into Teresa Dąbek-Wirgowa and Agata Kawecka’s translations of the Old Church Slavonic apocrypha “The Life of Adam and Eve” into modern Polish. The two texts were examined independently of each other, since they do not form a translation series. The translations were compared with the Bulgarian and Old Church Slavonic sources, which made it possible to follow closely how the translators applied the fundamental techniques of translation. Using selected examples, the article discusses the types of translation transformations used, and characterises the dominant elements presented in the translations. Some errors are also pointed out, especially those that change the meaning of the translated text. The final part of the paper contains general conclusions about the translators’ work and indicates possible directions of future research, including further research into anthologies of ancient literature as translations and into the skills exhibited by translators of such literature.
Artykuł prezentuje wyniki badań translatologicznych nad przekładami staro-cerkiewno-słowiańskiego apokryfu Słowo o Adamie i Ewie na współczesny język polski, których autorkami są Teresa Dąbek-Wirgowa i Agata Kawecka. Oba teksty zostały zbadane niezależnie od siebie, ponieważ nie tworzą serii przekładowej. Przekłady zestawiono ze źródłami (bułgarskim oraz staro-cerkiewno-słowiańskim), co umożliwiło dokładne prześledzenie sposobu pracy tłumaczek z podstawami tłumaczenia. W artykule na wybranych przykładach zostały omówione typy transformacji przekładowych wykorzystane przez tłumaczki, a ponadto przedstawiono charakterystykę dominant obecnych w przekładach. Wskazano także nieliczne błędy, w tym przede wszystkim te, które zmieniają sens tłumaczonego tekstu. W podsumowaniu przedstawiono ogólne wnioski dotyczące pracy tłumaczek oraz perspektywy badawcze obejmujące dalsze badania nad antologiami literatury dawnej jako przekładami oraz nad warsztatem tłumaczy tej literatury.
Źródło:: Slavia Meridionalis; 2023, 23
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:: Slavia Meridionalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Перевод топонимов как проблема обучения художественному переводу (на материале переводов студентов и учеников старших классов)
Translation of Toponimes as a Problem of Teaching Literary Translation (by the Material of Translations of Students and High School Pupils)
Autorzy:: Иванова, Ваня
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/46617115.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: перевод
топонимы
урбанонимы
переводческие ошибки
русский язык
болгарский язык
translation
toponyms
urbanonyms
translation errors
Russian language
Bulgarian language
Opis:: Настоящая статья посвящена переводу топонимов и основным трудностям, с которыми сталкиваются в этом процессе молодые переводчики. Цель настоящей статьи – выявить некоторые ошибки при переводе топонимов, в частности, одного из их видов – урбанонимов (названий внутригородских объектов) с русского языка на болгарский язык. Настоящее исследование реализовано на материале переводов студентов и учеников старших классов. Основными методами, используемыми в ходе исследования, являются дескриптивный, сопоставительный анализ перевода с оригиналом на лексическом и семантическом уровнях, обзор переводческих ошибок с точки зрения их сущности и причин возникновения. Анализ настоящих переводов учащихся позволил отметить следующие ошибки в области передачи топонимических названий – урбанонимов с русского на болгарский язык: неточную передачу названий, входящих в разряд национально-специфических реалий, собственно реалий и аббревиатур; несоблюдение пунктуационных правил болгарского языка при написании топонимов, обозначающих улицы, площади и т.п.; неточности, связанные с графической формой названий. Результаты анализа актуальны для обучения художественному переводу и помогут исправить ошибки данного типа в процессе подготовки молодых переводчиков.
This article is devoted to the translation of toponyms and the main difficulties that young translators face in this process. The purpose of this article is to identify some errors in the translation of toponyms and, in particular, their category – urbanonyms (names of intracity objects) from Russian into Bulgarian. This study is carried out on the basis of student translations and translations of high school students. The main method used in this article is a comparative analysis of the translation with the original at the lexical and semantic levels; the descriptive method and the method of analyzing translation errors from the point of view of their essence and causes are also applied. The analysis of translations of students made it possible to identify the following errors in the transfer of toponymic names – urbanonyms from Russian into Bulgarian: inaccurate transfer of names included in the category of national-specific realities and abbreviations; non-compliance with the punctuation rules of the Bulgarian language in the spelling of the names of urbanonyms denoting streets, squares, etc.; errors associated with language proficiency at the level of morphology and with the perception of the graphic form of toponyms. The results of the analysis are relevant for teaching literary translation and will help overcome errors of this type in the process of training young translators.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2023, 22; 105-119
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Problem ekwiwalencji w przekładzie rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej na język polski
The problem of equivalence in the translation of Russian chess literature into Polish
Проблема эквивалентности при переводе русскоязычной шахматной литературы на польский язык
Autorzy:: Gasek, Bogumił
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20311531.pdf
Data publikacji:: 2022-09-03
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:: шахматная терминология
эквивалентность
фразематика
шахматный жаргон
двуязычный корпус
перевод
terminologia szachowa
ekwiwalencja
frazematyka
żargon szachowy
korpus dwujęzyczny
przekład
chess terminology
equivalence
phraseology
chess slang
bilingual text corpora
translation
Opis:: W niniejszym artykule został przedstawiony problem ustalania polskich ekwiwalentów w procesie przekładu rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej. Dokonano ogólnej charakterystyki specjalistycznej literatury szachowej, w której widoczne jest stosowanie terminologii specjalistycznej obok terminologii nieoficjalnej, określeń potocznych i żargonowych, frazematyki ogólnosportowej i wojskowej oraz elementów dodatkowego, sztucznego kodu semiotycznego w postaci notacji szachowej, symboli i diagramów. Poddano analizie wariantywność i synonimię leksyki szachowej, ekwiwalencję na poziomie frazemów oraz kwestię wiedzy specjalistycznej tłumacza. Materiał badawczy został zaczerpnięty z utworzonego na potrzeby danego artykułu korpusu rosyjskich tekstów o tematyce szachowej zawierającego 37 numerów czasopisma szachowego „64 – Szachmatnoje obozrienije” i 14 książek szachowych oraz z tłumaczeń rosyjskiej literatury szachowej i publikowanych w polskich mediach.
В настоящей статье рассматривается проблема поиска польских эквивалентов при переводе русскоязычной специальной шахматной литературы. Внимание заострено на общей характеристике шахматной литературы в виде использования наряду с шахматной терминологией неофициальных и жаргонных определений, общеспортивной и военной фразеологии и элементов искусственной семантической системы в виде шахматной нотации, символов и диаграмм. Анализу подвергается также вариативность и синонимия в области шахматной лексики, проблема эквивалентности на уровне фразем и вопрос предметных знаний переводчика. В качестве исходного материала используется корпус текстов, содержащий 37 номеров журнала «64 – Шахматное обозрение» и 14 шахматных книг, а также примеры, почерпнутые из переводов шахматной литературы и польских СМИ.
This article deals with the problem of finding Polish equivalents in the translation of Russian-language special chess literature. The focus of the article is on the general characteristics of chess literature in the form of the use, along with chess terminology, of informal and slang definitions, general sports and military phraseology and elements of an artificial semiotic system in the form of chess notation, symbols and diagrams. The variability and synonymy in the field of chess vocabulary, the problem of equivalence at the level of phrasemes and the question of the translator's subject knowledge are also analyzed. The text corpora containing 37 issues of the „64 – Shakhmatnoe obozrenie” and 14 chess books, as well as examples drawn from translations of chess literature and Polish media, is used as the source material.
Źródło:: Przegląd Rusycystyczny; 2022, 3 (179); 46-65
0137-298X
Pojawia się w:: Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Het probleempje van Le Petit Prince in vertaling: Verkleinwoorden vertaald uit het Frans in het Nederlands en Pools
The ‘little’ problem of Le Petit Prince in translation: Diminutives translated from French to Dutch and Polish
Autorzy:: Popławska, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1806790.pdf
Data publikacji:: 2019-10-24
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: zdrobnienia; Mały Książę; przekład polski i niderlandzki; analiza porównawcza
diminutives; The Little Prince; Dutch and Polish translations; comparison
Opis:: Problematyka przekładu Małego Księcia: Zdrobnienia w tłumaczeniu z francuskiego na język niderlandzki i polski Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza zdrobnień w polskim i niderlandzkim tłumaczeniu francuskiej noweli pt. Mały Książę (Le Petit Prince) Antoine’a de Saint-Exupéry'ego. Po przedstawieniu podstawowych zasad tworzenia zdrobnień w języku francuskim, niderlandzkim i polskim, z uwzględnieniem ich podziału i funkcji, podjęta została próba odpowiedzi na pytanie, czy liczba zdrobnień w obydwu przekładach jest równie niewielka jak w tekście oryginału — główny cel badania. Mały Książę to nowela przeznaczona (w pierwotnym założeniu) dla dzieci, dlatego zdrobnienia odgrywają w niej istotną rolę. Również z tego powodu ważny jest sposób, w jaki polscy i holenderscy tłumacze noweli rozwiązali problemem renderowania zdrobnień. Het probleempje van Le Petit Prince in vertaling: Verkleinwoorden vertaald uit het Frans in het Nederlands en Pools Deze bijdrage wil aan de hand van een corpus van twee vertalingen van de Franse novelle Le Petit Prince van Antoine de Saint-Exupéry kijken naar de vertaalmogelijkheden van diminutieven in het Nederlands en Pools. Het belangrijkste doel van de uitgevoerde analyse is om de vraag te kunnen beantwoorden of de Nederlandse en Poolse vertaling net zo weinig verkleinwoorden bevatten als het Franse origineel. De diminutiva zijn in deze tekst van groot belang omdat het een novelle is voor kinderen. Een ander probleem dat in de studie aan de orde komt, is hoe de Poolse en Nederlandse vertalers van deze novelle een probleem van het weergeven van verkleinwoorden hebben aangepakt. Het artikel schetst tevens een theoretische achtergrond van de principes voor het creëren van verkleinwoorden in het Frans, Nederlands en Pools, samen met hun verdeling en functies.
The article’s main objective is the analysis of the Dutch and Polish translation of Antoine de Saint-Exupéry’s novella Le Petit Prince (The Little Prince). After the opening remarks, the theoretical framework (i.e. the formation, classification, and functions of diminutives in French, Dutch, and Polish) is presented, followed by a quantitative analysis of diminutives in the original texts and the two translations. The Little Prince in this French original contains relatively few diminutives, especially given the fact that de Saint-Exupéry’s novella was originally classified as children’s literature, therefore answering the question whether the Dutch and Polish translations contain equally few diminutives as the French original is the main purpose of the analysis. Another issue addressed in the study is how the Polish and Dutch translators of the novel solved the problem of rendering diminutives in translation.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5 Special Issue; 211-223
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: El problema del género gramatical en la traducción: un estudio comparativo de dos traducciones del Romance de la luna, luna de Federico García Lorca (1928) al polaco
The Problem of Grammatical Gender in Translation: A Comparative Study of Two Polish Translations of Romance de la luna, luna by Federico García Lorca (1928)
Autorzy:: Jamka, Anna
Castellano Martínez, José María
Nalewajko, Paulina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/chapters/1032372.pdf
Data publikacji:: 2020-07-09
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: traducción poética
imagen/visión lingüística del mundo
luna
lingüística cognitiva
Federico Garcia Lorca
translation of poetry
linguistic worldview/linguistic picture of the world
cognitive linguistics
Opis:: La luna, el símbolo de la muerte en la poesía lorquiana, en el Romance de la luna, luna se convierte en una mujer encantadora que pretende seducir al niño con fin de raptarlo (Arango 1995: 60). Es una imagen consistente para cada hispanohablante dado el género gramatical femenino de la voz “luna” y el hecho de que en la cultura de habla hispana la muerte es normalmente personificada como mujer (Guthke 1999: 7). No obstante, ¿qué ocurre al traducir el poema a un idioma en el que el equivalente del vocablo “luna” y las asociaciones que provoca vienen a ser de género (gramatical) masculino? El presente trabajo tiene como objetivo estudiar dos traducciones más recientes del romance lorquiano al polaco –Romanca o lunie, lunie de Leszek Engelking (2017) y Romanca o księżycu, księżycu de Jacek Lyszczyna (2017)– haciendo hincapié en el problema del género gramatical en la traducción de la voz “luna”. El punto de partida para la autora será la tesis de que la traducción poética viene a ser una reconstrucción de la visión/imagen lingüística del mundo (językowy obraz świata, linguistic image of the world/worldview) no estándar que, a su vez, surge de la visión/imagen lingüística del mundo estándar, es decir, de la interpretación del mundo común en una lengua y cultura determinadas (Gicala 2018).
In Romance de la luna, luna the moon, a symbol of death in Lorca’s poetry, is portrayed as a charming woman who tries to seduce a boy in order to kidnap him (Arango 1995: 60). Given the feminine grammatical gender of the lexeme luna and the fact that in the Spanish and Latin American culture death is usually personified as a woman (Guthke 1999: 7), such image does not seem strange or unusual to the Spanish speakers. However, what will happen if we translate the poem into a language in which the equivalent of the word luna is of the masculine grammatical gender? The paper aims to examine two most recent Polish translations of García Lorca’s romance – Romanca o lunie, lunie by Leszek Engelking (2017) and Romanca o księżycu, księżycu by Jacek Lyszczyna (2017) – with a particular focus on the problem of grammatical gender in translation of the lexeme luna. The starting point for the author will be a thesis that any literary translation is a reconstruction of a non-standard linguistic picture of the world/linguistic worldview (językowy obraz świata) which, in turn, arises from a standard linguistic worldview embedded in each language, i.e., from the interpretation of the world in given language and culture shared by its speakers (Gicala 2018).
Źródło:: La traducción literaria en el contexto de las lenguas ibéricas; 249-268
9788323542841
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Integrated Problem and Decision Reporting in Translation Teaching – Advantages and Drawbacks from Translation Students’ Point of View
Zintegrowane raportowanie problemów i decyzji tłumaczeniowych (IPDR) – zalety i wady z punktu widzenia studentów kursu tłumaczeniowego
Autorzy:: Piecychna, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2117326.pdf
Data publikacji:: 2016-12-30
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: dydaktyka przekładu
wywiady częściowo ustrukturyzowane
techniki nauczania przekładu
Integrated Problem and Decision Reporting
IPDR
Daniel Gile
translation teaching
semi-structured interview
translation teaching technique
Opis:: Integrated Problem and Decision Reporting (IPDR) is a translation tool that has been used by Daniel Gile in his translation teaching practice for more than twenty years. However, there are neither experiments nor scientific articles tackling the problem of commentaries provided by translation students through IPDR. With this relative lack of research on the technique, the author of the paper conducted qualitative research in order to study translation students’ reactions towards IPDR used systematically during translation classes. In 2014, semi-structured interviews were conducted with the students who participated in the translation classes during which IPDR was used. Questions that were asked related mainly to the advantages and drawbacks of the technique, as seen from the students’ perspective. The aim of the paper is to present the results of the study. The first part of the paper focuses on the presentation of the background of IPDR, a short literature review, and potential benefits from its use during translation classes or workshops. The second part of the paper concentrates on the presentation of the methodology used, the research structure and procedure, and the description of participants. The issues presented in the third part of the paper relate to the presentation of results, while the conclusion takes the theme discussed in the work to present the implications for both translation theory and translation teaching.
Integrated Problem and Decision Reporting (IPDR) to narzędzie tłumaczeniowe opracowane przez francuskiego badacza Daniela Gile’a. Autor ten stosował je przez ponad dwadzieścia lat, nauczając przekładu. Jednak pomimo że IPDR stało się już dosyć znane w literaturze przedmiotu, brakuje prac weryfikujących wpływ tej techniki na proces akwizycji tłumaczeniowej u studentów specjalności tłumaczeniowych. Mając powyższe na uwadze, autorka niniejszego artykułu przeprowadziła badanie jakościowe (wywiady częściowo ustrukturyzowane) mające na celu sprawdzenie, w jaki sposób IPDR jest postrzegane przez uczestników procesu dydaktycznego. Praca stanowi raport z badania przeprowadzonego w 2014 r. w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Białymstoku na grupie 5 studentów lingwistyki stosowanej. Cześć pierwsza artykułu dotyczy stanu badań nad techniką IPDR (w aspekcie dydaktycznym oraz stricte badawczym), część druga zaś – metod badawczych oraz procedury badania. W kolejnych częściach artykułu przedstawiono wyniki oraz ich implikacje dla dydaktyki przekładu.
Źródło:: Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 247-263
1641-6961
Pojawia się w:: Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: Problem frazeologizmów w przekładzie literackim francusko-polskim (na wybranych przykładach)
The problem of phraseological units in literary translations from French into Polish (based on selected examples)
Autorzy:: Jezierska, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1045460.pdf
Data publikacji:: 2014-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: phraseologisms
canonical form
phraseological innovations
literary translation
translation relationship
translation equivalent
Opis:: The aim of this article is to present a part of the research results regarding the functioning of phraseological units (i.e. their canonical and innovative forms) in the Polish texts of contemporary prose translated from French. Consequently, there has been created a classification covering various types of relations occurring in given contexts between Polish phraseological units used by translators and the source texts. The practice shows that a translator decides from time to time to interpose a phraseological unit in a given context of the final text, even if there is no any kind of fixed expression in the original. Therefore, it is worth trying to find an answer to a question about translation decisions in this matter.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 1; 139-149
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: A Strategic Analysis of Translation Problems in a Polish Detective Novel: Seans w Domu Egipskim
Analiza strategiczna problemów tłumaczeniowych w polskiej powieści kryminalnej: „Seans w Domu Egipskim
Autorzy:: Piotrowska, Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1955539.pdf
Data publikacji:: 2021-12-29
Wydawca:: Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:: jednostka tlumaczeniowa
kulturem
powieść kryminalna
problem tłumaczeniowy
proces decyzyjny tłumacza
tłumaczenie polsko-angielskie
tłumaczenie strategiczne
cultureme
detective novel
Polish-English translation
strategic translation
translation problem
translation unit
translator's decision-making process
Opis:: The study explores the translator’s decision-making process and implementation of strategies and techniques in the English rendition of the contemporary Polish detective novel entitled Seans w Domu Egipskim. The main objective of the study is to analyse various translation problems, such as culturemes and idioms, and consider pragmatic gaps that may occur in their rendition from a language of limited diffusion, like Polish, to a dominating language, like English. Dynamic and contextualised strategic analysis conducted within the ARTS methodological framework and based on Pym’s minimalist competence model (2003) leads to observations on the nature of cultural knowledge, awareness of cultural meanings encoded in culturemes and pragmatic assumptions in intercultural communication. Conclusions from the conducted case study emphasize the mediating role of the translator in “playing the strategic translation game” and overcoming communicative barriers imposed by the cultural distance.
Artykuł ukazuje proces decyzyjny tłumacza oraz stosowanie strategii i technik przekładowychw tłumaczeniu na język angielski współczesnej polskiej powieści kryminalnej pt.,,Seans w Domu Egipskim”. Głównym celem studium jest przeanalizowanie problemów tłumaczeniowych, takich jak kulturemy lub idiomy oraz rozważenie luk pragmatycznych, które pojawiają się w procesie tłumaczenia powieści z polskiego na angielski. Dynamiczna i kontekstowa analiza strategiczna poprowadzona zgodnie z metodologią ARTS (badania w działaniu) oraz oparta na minimalistycznym modelu kompetencji według Pyma z 2003 roku, prowadzi do wniosków na temat istoty wiedzy kulturowej, świadomości znaczeń kulturowych zakodowanych w kulturemach, a także założeń pragmatycznych w komunikacji międzykulturowej. Wnioski z przedstawionego studium przypadku podkreślają mediacyjną rolę tłumacza podczas „strategicznej gry tłumaczeniowej” oraz w pokonywaniu barier komunikacyjnych wynikających z różnic kulturowych.
Źródło:: Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2021, 6, 2; 139-157
2543-7844
Pojawia się w:: Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: Przekład tytułów filmowych jako problem translatologiczny i (glotto)dydaktyczny
Translation of film titles as a translatological and (glotto)didactic problem
Autorzy:: Tambor, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28763643.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:: film
kino
tłumaczenie audiowizualne
przekład
tytuł
kultura
glottodydaktyka
cinema
audiovisual translation
translation
title
culture
glottodidactics
Opis:: Artykuł jest poświęcony zagadnieniu tłumaczenia tytułów filmowych. Autorka przygląda się najnowszym hitom kinowym jako materiałowi umożliwiającemu nie tylko ciekawą dyskusję w klasie, poświęconą strategiom translatorskim, ale także, a może przede wszystkim traktuje tytuły, jako przedmiot zdobywania wiedzy o języku i kulturze. Tytuły filmowe i sposoby ich przekładania z obcych języków są w tekście przedstawione jako element zajęć, który może pomóc rozwijać u uczących się kompetencję językową, a zatem umiejętność, która często bywa pomijana w tradycyjnym modelu kształcenia językowego, skupionym głównie na poprawności gramatycznej i odtwarzaniu wzorów językowych.
This article is dedicated to the issue of translating film titles. The author examines the latest blockbusters as a material enabling not only an interesting class discussion on translation strategies, but also, or perhaps foremost, approach to titles as instruments for acquiring the knowledge of a language and culture. Film titles and methods of translating them from foreign languages are presented in the text as a class component that could help develop language competence in learners, i.e. a skill that is often overlooked in the traditional language education model, which focuses primarily on grammatical correctness and reconstruction of language patterns.
Źródło:: Poradnik Językowy; 2023, 805, 6; 66-78
0551-5343
Pojawia się w:: Poradnik Językowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Złote spoiwa. Problem przekładu w tańcu na przykładzie klasycznego tańca japońskiego
Golden binders. Translation in dance on the example of the Japanese classical dance
Autorzy:: Umeda, Hana
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1944336.pdf
Data publikacji:: 2020-12-15
Wydawca:: Narodowe Centrum Kultury
Tematy:: taniec
nihon buyō
Japonia
translacja
antropologia doświadczenia
dance
Japan
translation
anthropology of experience
Opis:: In his essay The Task of the Translator, Walter Benjamin compared literary translation to fragments of a broken vessel that need to be put together. Applying Benjamin’s metaphor to the world of dance, this article proposes to look at the practice of the Japanese classical dance as a translation process that occurs at the level of the body. Kirsten Hastrup’s anthropology of experience is proposed as the methodological perspective. Basing on her own body and many years of personal experience with nihon buyō as the field of her ethnographic research, the author reflects on her dual role of a dancer and a researcher, and her double – half-Japanese and half-Polish – identity. Reconstructing her experience of learning the dance, primarily the mistakes she made at the early stage, she looks into the process of transforming the body. With the dance recognised as a kind of a language, she proposes to approach it and its practice like a form of reading. Through a detailed analysis of different positions of the body and putting the body in motion, she searches for the possible ways to understand the dance and its translation. While doing so, she highlights this long-term process as a prerequisite for such a translation to occur.
Źródło:: Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2020, 111, 4; 73-87
1230-4808
Pojawia się w:: Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: Przekraczając granice. Problem przekładu wulgaryzmów i przekleństw
Prekoračajući granice Pitanje prijevoda psovki i vulgarizama
Crossing the borders Problems of curses and vulgarisms translation
Autorzy:: Pycia, Paulina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487294.pdf
Data publikacji:: 2012-10-01
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: wulgaryzmy
tabu
przekład
ekwiwalencja
Vedrana Rudan
vulgarizam
prijevod
ekvivalencija
vulgarism
taboo
translation
equivalence
Opis:: U radu se analizira problem tabu riječi koje se definiraju kao psovke i vulgarizmi te njihova upotreba i prijevod. Izvor analiziranih tabu riječi je roman Vedrane Rudan "Uho, grlo, nož" i njegov poljski prijevod "Ucho, gardło, nóż". Istraživani diskurs je zapravo idiolekt glavnog lika — žene, što je jako iznenađujuće i interesantno. Analiza opisuje vrste tabu riječi i izraza te različite metode njihovog prevođenja. Istraživanje dokazuje da se vulgarizmi upotrebljavaju puno češće u hrvatskom tekstu, dok su u poljskom prijevodu, u većini primjera, eufemizirani ili ignorirani.
In this article the problem of taboo words, defined as curses and vulgarisms, appearing and translating is analysed. The source of investigated taboo words is Vedrana Rudan’s novel titled "Uho, grlo, nož" and its Polish translation "Ucho, gardło, nóż". It’s surprising and interesting that the investigated discourse is basically character’s idiolect — woman’s idiolect. The analysis describes the types of taboo words and expressions and presents various methods of their translation. It proves that vulgarisms occur in the Croatian text more frequently and in the Polish one they are in most cases euphemized or ignored.
Źródło:: Przekłady Literatur Słowiańskich; 2012, 3, 1; 135-148
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:: Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Problem ekwiwalencji terminologii (na przykładzie polskiej i węgierskiej terminologii geografii fizycznej na poziomie szkoły średniej)
Terms in physical geography: a case study of the Polish-Hungarian lexical equivalence
Autorzy:: Kaleta, Damian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/571978.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:: terminology equivalence
scientific translation
terminology translation
Geographical terminology
Opis:: Przedmiotem artykułu jest omówienie problemu ekwiwalencji terminologii specjalistycznej przy tłumaczeniu tekstu naukowego z jednego języka naturalnego na drugi. Za przykład służy terminologia geografii fizycznej używana w językach węgierskim i polskim. Artykuł udowadnia, że język nauki, choć jest językiem uniwersalnym, nie zawsze da się wyrazić w dowolnym języku naturalnym.
The article discusses equivalence of specialized terminology in the translation of scientific texts from one natural language to another on the basis of terms in physical geography in Hungarian and Polish languages. The article proves that the language of science – though it’s universal – not always can be expressed in any natural language.
Źródło:: Acta Philologica; 2016, 48; 5-13
0065-1524
Pojawia się w:: Acta Philologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Tłumaczenie literatury dziecięcej czy tłumaczenie dla dzieci? Problematyka translatoryki literatury dziecięcej na przykładzie dwóch polskich tłumaczeń Piotrusia Pana Jamesa M. Barriego
Translation of Children’s Literature or Translation for Children? The Problem of Translating Children’s Literature on the Example of two Polish Translations of Peter Pan and Wendy by James M. Barrie
Autorzy:: Cyzio, Marta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2031284.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:: children’s literature
Peter Pan
translation
the equivalent of the original
Opis:: This paper will seek to test two methodologies theorizing about translating children’s literature, one of which can be termed as the first theory in this field, shaped by Göte Klingberg and the other, polemical to the first one, introduced by Ritta Oittinen. On the example of children’s classic, Peter Pan and Wendy, it will be argued if the both methodologies allow the analysis of children’s literature translation and can justify most of the changes made by translators.
Źródło:: Filoteknos; 2020, 10; 438-452
2657-4810
Pojawia się w:: Filoteknos
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: „JEGO ANTYCYPACJA PIECZOŁOWICIE ZAPLANOWANEGO ŻYCIA PO KATASTROFIE DOWODZI POSIADANIA PERSPEKTYWY”1 – TOPONIMY W POWIEŚCI GÜNTERA GRASSA DIE RÄTTIN JAKO PROBLEM PRZEKŁADOZNAWCZY I LITERATUROZNAWCZY
“HIS ANTICIPATION OF A CAREFULLY PLANNED LIFE AFTER THE CATASTROPHE PROVES HAVING A PERSPECTIVE” – TOPONYMS IN GÜNTER GRASS’S NOVEL DIE RÄTTIN AS A TRANSLATION AND LITERARY THEORY PROBLEM
Autorzy:: Kubaszczyk, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/911720.pdf
Data publikacji:: 2019-03-12
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: translation of toponyms
literary translation
memory work
point of view
lost homeland
future project
przekład toponimów
przekład literacki
pielęgnowanie pamięci
punkt widzenia
utracona ojczyzna
projekt przyszłości
Opis:: Powieść Güntera Grassa Die Rättin to wielowątkowe dzieło splatające refleksje na temat przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, realizm z baśniowością i mitem. Szczególną rolę w powieści odgrywa antyutopijny projekt przyszłości. W artykule autorka, analizując funkcje i przekład toponimów w powieści Grassa i jej przekładzie na język polski Sławomira Błauta, zastanawia się, na ile ów projekt przyszłości jest tożsamy w oryginale i przekładzie oraz czy strategia przekładu nazw własnych obrana przez tłumacza jest strategią słuszną, na ile zaś przekład gubi wielość odniesień i skomplikowaną kreację autorską o mieście o podwójnej tożsamości.
Grass’s novel Die Rättin is a multi-faceted piece of work reflecting on the past, present and future, combining realism with fairy tales and myth. The anti-utopian project of the future plays a special role in the novel. In the article, the author analyzes the functions and translations of toponyms in Grass’s novel and its Polish translation by Błaut examining how far the project of the future is identical in the original and translation and whether the translation strategy of toponyms selected by the translator is a correct strategy or whether it leads to the loss of multiple references and it destroys the author’s complicated creation of a city with a double identity.
Źródło:: Porównania; 2018, 22, 1; 199-218
1733-165X
Pojawia się w:: Porównania
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Biblijny szafan – problem identyfikacyjno-egzegetyczny
Saphan – The Problem of Identification and Exegesis
Autorzy:: Morta, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1603434.pdf
Data publikacji:: 2017-10-19
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: góralek
zając
jeż
tłumaczenie
komentarz
Ojcowie Kościoła
biblijna fauna
symbolika
Hyrax
hare
hedgehog
coney
rock rabbit
translation/interpretation
commentary
Church Fathers
Biblical animals
imagery/symbolism
Opis:: Artykuł poświęcony jest góralkowi, niewielkiemu biblijnemu stworzeniu, które sprawiło w ciągu wieków wiele problemów identyfikacyjnych tłumaczom i egzegetom Biblii (zob. Kpł 11,5; Pwt 14,7; Ps 104,18; Prz 30,26). Pierwszym etapem było wprowadzenie przez tłumaczy Septuaginty w miejsce szerzej nieznanego hebrajskiego terminu szafan równie słabo kojarzonego greckiego ekwiwalentu choirogrillios. Dało to podstawy do różnych identyfikacji. Pojawiły się odniesienia do zająca, jeża, a nawet świni. Rozwijająca się egzegeza biblijna, bazująca na nieścisłościach i nieporozumieniach w tej kwestii, wprowadziła dodatkowe nieporozumienia. W ten sposób jeden hebrajski szafan zaczął być rozumiany jako dwa różne zwierzęta i komentowany jako jeż i zając (np. św. Augustyn). Doszło również do procesu odwrotnego: cechy dwóch różnych zwierząt używane jako ekwiwalenty szafana zostały skompilowane w jednym stworzeniu (św. Hieronim). Autor artykułu, który stara się uporządkować informacje związane z identyfikacją szafana, podaje starożytne świadectwa zachowane u Ojców Kościoła, które wskazują, że góralek już wtedy został zidentyfikowany. Niestety, ze względu na ograniczony obszar jego występowania i w związku z tym słabe kojarzenie tego zwierzęcia wśród czytelników/odbiorów Biblii te informacje o nim nie zostały szerzej rozpowszechnione i wykorzystane. Ta skomplikowana materia, z jaką mamy do czynienia w przypadku szafana, i dziś sprawia trudności badaczom oraz autorom chcącym odnieść się do tego zagadnienia.
The article discusses the hyrax (dassie), a small Biblical creature which over the centuries has caused translators and exegetes of the Bible many problems of identification (see Lev. 11:5; Deut. 14:7; Psalm 104:18; Prov. 30:26). Early in this process, in place of the otherwise unknown Hebrew term saphan the Septuagint translators introduced a likewise not widely-known Greek equivalent, choirogrillios. This inevitably gave rise to several different identifications, with references to the hare, hedgehog, or even hog. Over time, the resultant Biblical exegesis, based on compounded inaccuracies and misunderstandings, introduced still other misinterpretations. In this way, the one Hebrew word saphan began to be perceived as two distinct animals and commented upon as a hedgehog and a hare (Augustine). A reverse phenomenon also occurred, whereby the features of two different animals used as saphan equivalents were actually combined into one composite creature (St. Jerome). Nevertheless, the present article attempts to organise all the relevant information concerning the identification of saphan. It also lists testimonies, preserved in texts of the Church Fathers, indicating that in their day the hyrax had in fact already been identified. Unfortunately, due to the creature's limited geographical range, the readers/audience of the Bible were not usually familiar with this animal. That is why accurate information about the hyrax has not been spread and used more widely. Thus, the complicated issues concerning saphan present challenges, even today, to the researchers, scholars and authors wishing to write about it.
Źródło:: Verbum Vitae; 2017, 32; 351-396
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:: Verbum Vitae
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "problem of translation" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język