Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "polish poetry of the XX century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-19 z 19
    Tytuł:
    Muzyczne wyzwolenie z języka? Filozoficzne aspekty muzycznych inspiracji w poezji Mirona Białoszewskiego
    Music as the liberation from language? Philosophical aspects of musical inspiration in Miron Białoszewskis poetry
    Autorzy:
    Bochyńska, Agata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649050.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    polish poetry of the XX century
    music
    musical inspiration
    Miron Białoszewski
    experimental poetry
    philosophy
    Opis:
    Miron Bialoszewski is known for his untypical and idiosyncratic language of his poetry, as well as prose and drama that he has created. However, it is possible to find many connections between those linguistic experiments and the strategies used by polish avant-garde poets during the interwar years. It makes the works of Bialoszewski both innovative and dependent on the history of literature. Through the analysis of his specif-ic language and the content of his poetry, as well as the comparison to the works and statements of the polish avant-garde representatives, author of this paper tries to recre-ate the philosophical backgroud of Bialoszewski's poems and explain how is the concept of music present in them. The article is divided into two main parts. The first main prob-lem is a question about the philosophical condition of the language that we can encoun-ter in this poetry — are we free in using our language or maybe we are limited by the word? The negative response to the first question leads to the necessity of possible solu-tions. Here music appears. It seems to be for Bialoszewski as the possibility of escaping from the limitations of the language. At the same time, music in his poetry is a new way of describing the world and a form of expressing ones thoughts.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 15, 1; 200-211
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojciech Kudyba, twórca poezji religijnej
    Wojciech Kudyba, the Author of Religious Poetry
    Autorzy:
    Kwiek-Osiowska, Janina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951921.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    kultura chrześcijańska
    literatura chrześcijańska
    polska poezja religijna
    polska poezja metafizyczna
    polska liryka XX wieku
    polska liryka XXI wieku
    Christian culture
    Christian literature
    Polish religious poetry
    Polish metaphysical poetry
    Polish lyrics of the 20th century
    Polish lyrics of the 21st century
    Opis:
    Autorka opisuje osobę Wojciecha Kudyby, naukowca i poetę religijnego, w sposób ogólny próbując scharakteryzować jego poetycki dorobek twórczy na podstawie kilku książek. Podjęte analizy prowadzą do konkluzji na temat literackich środków stylistycznych, stosowanych przez W. Kudybę. Przykłady używanych przezeń tropów artystycznych autorka wylicza, podając w zestawieniach tytuły wierszy (utworów) z poszczególnych tomów, które zawierają dany typ chwytów literackich. Analiza ma charakter przeglądowy.
    The author describes Wojciech Kudyba, a scholar and a religious poet, trying to characterize his poetic output on the basis of a few books. The analyses carried out in the book lead to the conclusions referring to the stylistic devices used by Wojciech Kudyba. The examples of the poet’s artistic tropes are enumerated by the author who in her specifications provides the titles of the poems published in particular volumes along with the information about a particular type of literary devices found in these poems.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 185-204
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “The Sense of Form” in the Poetry of Wisława Szymborska and Czesław Miłosz
    „Zmysł formy” w poezji Wisławy Szymborskiej i Czesława Miłosza
    Autorzy:
    Grądziel-Wójcik, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012245.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Czesław Miłosz
    Wisława Szymborska
    poezja polska w XX wieku
    utwór poetycki
    Polish poetry of XX century
    poem
    Opis:
    The article addresses the sources behind the poems of Wisława Szymborska and Czesław Miłosz. The focal point of Miłosz’s poetry is the concept of Entirety, which is intertwined with his religious worldview, whereas the world in Szymborska’s poetry lacks a metaphysical structure based on a number of divine certainties. These fundamental differences are observed in the metrical decisions made as the shape of the poem becomes a test for the infinite, remaining outside reality. For both authors “the order, rhythm, form” seem to be the reasons for the existence of poetry and as such protect it from chaos and nothingness. However, Szymborska “thinks in verse” differently from Miłosz, undertaking her own “struggle with a poem.” This aspect of her work is analyzed in the article with reference to “I’m working on the world” and “Vermeer.”
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2013, 3(6) cz.1; 91-106
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Droga przez prowincję. Zamiary i miary poezji Edwarda Kupiszewskiego
    Road through provinces. Intentions and measures of poetry by Edward Kupiszewski
    Autorzy:
    Chojnowski, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2164616.pdf
    Data publikacji:
    2010-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    poezja polska XX w.
    regionalizm
    autobiografizm
    historia PRL
    Polish poetry of the twentieth century
    localism
    autobiographical
    Polish history after 1945
    Opis:
    Twórczość poetycka Edwarda Kupiszewskiego (1940–2000) dokumentuje los polskiego inteligenta z prowincji drugiej połowy XX w. W wierszach odzwierciedlają się kompleksy prowincjusza, a jednocześnie jego twórcza ambicja i godność. Kupiszewski, posługując się realiami geograficznymi, przywoływał doświadczenia autobiograficzne, tradycję literacką, przeżycia religijne oraz niepokoje polityczne swojego czasu. Dorobek liryczny poety reprezentuje nurt polskiej poezji regionalnej.
    Edward Kupiszewski’s (1940–2000) poetic work documents the fate of a representative of the Polish intelligentsia who lives in the countryside during the second half of the twentieth century. His poems reflect complexes of the inhabitant of the provinces as well as his creative ambition and dignity. Using geographical realities, Kupiszewski evoked autobiographical experiences, literary tradition, religious experience and political unrest of his time. This literary output represents the stream of Polish regional poetry.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2010, Zeszyt, XXIV; 19-38
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Światło zza rzeki – kwestia tożsamości we współczesnej poezji Zaolzia
    The light from across the River – the question of national identity in contemporary poetry from Zaolzie
    Autorzy:
    Różańska, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1967916.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    tożsamość
    pogranicze
    Zaolzie
    poezja polska XX wieku
    national identity
    borderland
    Polish poetry of the twentieth century
    Opis:
    Praca bada kwestię tożsamości narodowej na wybranych przykładach współczesnej poezji Zaolzia, regionu leżącego na polsko-czeskim pograniczu. Przynależność narodowa, będąca trudnym tematem dla mieszkańców ziemi podzielonej politycznie, rozpatrywana jest na płaszczyźnie przestrzennej oraz kulturowej. Głównymi toposami związanymi z problemem identyfikacji narodowej zaolziańskich poetów, wokół których umieszczane są wybrane utwory pisane po polsku oraz w gwarze cieszyńskiej, są granica, miasto, dom oraz język, religia i historia. W najnowszej poezji Zaolzia język przestaje być wyznacznikiem tożsamości narodowej autora. Zanika sztuczny podział na polskie i czeskie dziedzictwo kulturowe w imię wielojęzyczności i wielokulturowości. Niniejsza praca nakreśla obraz zróżnicowanego kulturowo pogranicza, które współcześnie odchodzi od wytyczania definitywnych granic w imię „dialogu kultur” i tożsamości bazującej na zaolziańskim genius loci.
    The work explores the issue of national identity based on selected texts of contemporary poetry from Zaolzie – the region on the Polish-Czech borderland. The question of nationality, a difficult subject for the inhabitants of this politically-divided land, is examined at spatial and cultural levels. The central topoi – the border, city, house, language, religion and history – are associated with the problems of national identity of the Zaolzian poets; they are intrinsically present in selected works written in Polish language and its Cieszyn dialect. Yet in the latest Zaolzian poetry language ceases to be a determinant of national identity of these authors and therefore artificial division between Polish and Czech cultural heritages disappear in the name of multilingualism and multiculturalism. This study shows a picture of culturally diverse borderland, which nowadays has departed from the traditional view of borders differentiation; the borderland poets abandon the stereotypical divisions in the name of “dialogue of cultures” and identity based on Zaolzian genius loci.
    Źródło:
    Edukacja Międzykulturowa; 2014, 3; 239-264
    2299-4106
    Pojawia się w:
    Edukacja Międzykulturowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba opisania świata… Świat z góry na dół w Pieczerskiej Ławrze w Kijowie Tadeusza Kubiaka
    Autorzy:
    Bobryk, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030898.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Tadeusz Kubiak
    Polish poetry of the 20th century
    descriptive poetry
    poetics of space
    poezja polska XX wieku
    poezja opisowa
    poetyka przestrzeni
    Opis:
    The article provides an interpretation of Tadeusz Kubiak’s Świat z góry na dół w Pieczewskiej Ławrze w Kijowie [The World Upside Down in Pechersk Lavra in Kyiv]. The poem presents a description of Lavra’s interior, which makes a closed and harmonious entity, “the world”. This entity is gradational rather, than homogeneous. The direction of gradation is indicated in the title and finds its embodiment on the level of style and motif. The space depicted can be divided onto two separate parts: the sacred and the profane, the boundaries of which are defined by “the wall.”
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2017, 12, 7; 485-495
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lapsus calami, czyli „radość czytania” Barańczaka
    Lapsus calami: or, the Joy of reading Barańczak
    Autorzy:
    Grądziel-Wójcik, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391589.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Stanisław Barańczak
    Wisława Szymborska
    20th-century Polish poetry
    engaged poetry
    poetical conceit
    versification
    polska poezja XX wieku
    poezja zaangażowana
    koncept poetycki
    wersyfikacja
    Opis:
    The article presents and interpretation of a Stanisław Barańczak’s poem Łono przyrody [The Bosom of Nature], seldom discussed by specialists. This seemingly simple poem from the volume Ja wiem, że to niesłuszne [I Know It’s Not Right] (1977) elaborates on the common idiomatic phrase ‘the bosom of nature’ and proves to be a masterful and intricate artistic declaration of existential and political disobedience. The “I” of Barańczak’s poem is something of a lapsus of Nature and History, standing in opposition to the mindless existence and enslavement of the communist state. In this sense he is very similar to the subject of Wisława Szymborska’s verse. Her poetic oeuvre, translated and discussed on numerous occasions by Barańczak himself, is indeed an important interpretive context here. The article points to the relationships between specific texts by both poets and depicts similarities and differences between their poetic outlooks.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 13-30
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le conte dans la poésie catastrophiste : Krzysztof Kamil Baczyński et Tadeusz Gajcy
    The Fairy Tale in Catastrophist Poetry: Krzysztof Kamil Baczyński and Tadeusz Gajcy
    Autorzy:
    Vandenborre, Katia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690269.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    katastrofizm
    baśń
    cudowność
    poezja polska XX wieku
    catastrophism
    fairy tale
    the supernatural
    Polish poetry of 20th Century
    Opis:
    In the present article an attempt is made to describe the use of fairy tale in catastrophist poetry, focusing more specifically on Krzysztof Kamil Baczyński and Tadeusz Gajcy’s works. Both poets allude to the despair of the Second World War by contrasting the idyllic Arcadia of fairytale world with the hopeless universe of the apocalyptic reality. Unconnected with the reality, fairy tale may seem unattainable, like an unseizable dream. But it can also be the victim of the omnipresent evil of the war and decomposes from the inside, unable to avoid its baleful power. A careful analysis of Baczyński and Gajcy’s works shows that this subtle relationship between fairy tale and evil or death recurs in their poetry, and is even widespread in their period. The popularity of this strategy raises therefore the question of the existence of a separate category that could be called ‘catastrophist fairy tale’. The paper is divided into three parts: the first part is devoted to Baczyński, the second one — to Gajcy and the third one offers a synthetic reflection on the notion of ‘catastrophist fairy tale’.
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2014, 69; 163-175
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Piosenka pasterska. Dziedzictwo sielanki w poezji polskiej XX wieku
    Pastoral song. Heritage of pastoral in Polish poetry of the twentieth century
    Autorzy:
    Kostkiewiczowa, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690360.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    antyidylla
    konwencja
    sielanka (idylla, bukolika)
    tradycja
    antyidyll
    convention
    pastoral (idyll, bucolic)
    tradition
    Opis:
    The second half of the eighteenth century is considered the apogee of development of pastoral in Polish poetry and the work of Franciszek Karpinski emblematic for this genre. Although in the next century it underwent a conventionalization and then was significantly changed, tradition of pastoral lasted until the twentieth century, it was also utilized by numerous poets, treating the elements of the convention of the genre in different ways. Manifestations of the distance to the convention and its recognition as a poetically exhausted model were accompanied by such treatment of pastoral which proved its continuous attractiveness, the possibility of updating it in the new historical and literary conditions and the kind of “longing” to values and attitudes towards the world existing in pastoral. Idyll is sometimes understood as a metonymy of poetry.
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2016, LXXI; 19-30
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Rev.] Ks. Stefan Radziszewski, Kamińska ostiumiczna, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011, ss. 272, bibliogr., indeks.
    [Rev:] Father Stefan Radziszewski, Ostiumic Kamienska, Publishing Jednosc, Kielce 2011.
    Autorzy:
    Tytko, Marek Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951883.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Anna Kamieńska (1920-1986)
    poezja polska XX wieku
    poezja religijna
    liryka metafizyczna
    literatura polska
    Anna Kamienska (1920-1986)
    Polish poetry of the 20th century religious poetry
    metaphysical lyrics
    Polish literature
    Opis:
    W recenzji książki monograficznej ks. Stefana Radziszewskiego pt. Kamińska ostiumiczna (‘Kamieńska w odrzwiach’) omówiono krótko jej strukturę, zawartość (treść) i konkluzje twórcy dzieła. Książka dotyczy opisu i analizy poezji polskiej poetki chrześcijańskiej Anny Kamieńskiej (1920-1986). Autor monografii objął badaniem całą twórczość poetycką tej poetki (wszystkie tomiki wierszy). Ks. Radziszewski wprowadził kategorię ‘ostiumiczności’, którą rozumie czworako (definiuje to na s. 238): 1. dziedzictwo poetyki quasi sacrum, 2. negacja negacji (interpretacja symboliczna), 3. swoiste odczytanie apokastasis panton [odnowienia całego bytu], 4. realizacja idei paschalnej.
    In his review of the monographic book by father Stefan Radziszewski Ostiumic Kamienska (‘Kamienska in the door’) the author briefly discussed the structure, content and conclusions of this work. The book is concerned with the description and analysis of the poetry of Anna Kamienska (1920-1986) a Polish Christian poet. In his monograph Stefan Radziszewski dealt with all of Kamienska’s poetic works. He introduced the category ‘ostiumicsness’ that he understood in four ways (he defined it on p. 238): 1. heritage of the ‘quasi sacred ‘ poetics, 2. the negation of negation (a symbolic interpretation), 3. specific re-reading of apokatastasis panton [renewal of all the being], 4. realization of the paschal idea.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 4(8); 217-220
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziesięć sążni w dół albo dziesięć uwag o płynności i głębi
    Ten fathoms down, or ten remarks on fluidity and depth
    Autorzy:
    Hoffmann, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391647.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Barańczak
    Polish poetry of the 20th century
    interpretation
    modernism
    poezja polska XX wieku
    interpretacja
    modernizm
    Opis:
    The text is an interpretation of Stanisław Barańczak’s poem From the introduction to a phrasebook. The reading of the lyric reveals a basic organizing opposition, i.e. the dichotomy of “liquidity” (“shallowness”) and “depth”. The final parts of the interpretation present the role of poetic language (defined through modernistic concepts) as a language that gives the opportunity to counter the aporia inherent in every act of communication.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 163-173
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od gier językowych po bunt przeciw tradycji w polskiej poezji XX wieku
    From Language-Games to Rebellion Against Tradition in the Polish Poetry of the 20th Century
    Autorzy:
    Sokólska, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1882833.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    neologizm
    gra językowa
    konotacja
    polisemiczność
    kontekst stylistyczny
    neologism
    language-game
    connotation
    polysemousness
    stylistic context
    Opis:
    W artykule podjęto próbę opisu kilku mechanizmów stylistycznych odpowiadających za tworzenie gier językowych w wybranych utworach Juliana Tuwima, Stanisława Młodożeńca, Marii Cyranowicz, Tadeusza Różewicza i Ryszarda Krynickiego. Uwzględniono też zjawiska związane z naruszeniem tradycyjnych poetyckich wzorców w polskiej liryce XX wieku.
    In the article an attempt is made to describe a few stylistic mechanisms responsible for creating language-games in selected poems by Julian Tuwim, Stanisław Młodożeniec, Maria Cyranowicz, Tadeusz Różewicz and Ryszard Krynicki. Also the phenomena are considered that are connected with infringing traditional poetic patterns in Polish lyric poetry of the 20th century.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 303-315
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podmiot - dom - świat. Rozważania o wybranych wierszach Anny Janko
    Subject – home – space. Reflections of selected poems of Anna Janko
    Autorzy:
    Dąbrowska-Czoch, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/626619.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    poezja polska 2. połowy XX wieku
    poezja Anny Janko
    podmiot w wybranych wierszach Anny Janko
    znaczenia motywów domu i świata
    Polish poetry of the second half of the 20th-Century
    the poetry of Anna Janko
    the subject in Anna Janko's selected poems
    meanings of the motivs of home and the world
    Opis:
    The article treats about relations between person and space, especially home, which appear in selected poems of Anna Janko. Home in them is an important, although painful place. An interesting issue is how the poet describes spaces of habitation and what values are associated with them. The article also brigs up the question of what is the essence of home in the characterized poems.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2012, 7, 1; 128-147
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Definicje poetyckie w tekstach literackich Karola Wojtyły. Uwagi wstępne
    Poetic definitions in the literary works of Karol Wojtyła. Preliminaries
    Autorzy:
    Kozłowska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/911274.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-26
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    poetic definitions
    meaning
    idiolect of Karol Wojtyła
    language of XXth century Polish poetry
    definiendum
    definiens
    metaphor
    definicje poetyckie
    znaczenie
    idiolekt Karola Wojtyły
    język poezji polskiej XX wieku
    metafora
    Opis:
    Celem artykułu jest uchwycenie najważniejszych cech charakteryzujących definicje poetyckie Karola Wojtyły. Definicja poetycka jest rozumiana jako typ metaforycznej (czasami metonimicznej) struktury złożonej z dwóch elementów: definiensa i definiendum. Oba elementy są połączone relacją identyczności (X=Y), gdzie wyrażenie Y wskazuje na określone cechy wyróżniające obiektu nazwanego przez X; w ten sposób Y wyjaśnia znaczenie X-a. Równie ważne jest to, że X powinien zajmować pozycję tematu wypowiedzi, a Y komentarza, objaśnienia.Definicje poetyckie mogą realizować kilka różnych wzorców strukturalnych. W pracach literackichKarola Wojtyły są to:• X jest Y-iem; X to Y;• X znaczy Y; X-em nazwijmy Y;• relatywizujące wyrażenia X jest Y-iem dla kogoś;• konstrukcje wprowadzające wyjaśnienie w modalności warunku lub przypuszczenia: jeśliX jest Y-iem; X może być Y-iem,• apozycje X : Y; X – Y; X… Y; X Y,• konstrukcje włączne: X, czyli Y,• konstrukcje z negacją: X nie jest Y-iem,• pytania retoryczne typu Czy X jest Y-iem?; Czy X znaczy Y?W poezji i dramatach Karola Wojtyły można znaleźć blisko 200 przykładów definicji poetyckich realizujących wskazane powyżej schematy. Karol Wojtyła zazwyczaj definiował kluczowe pojęcia dla swojej poezji, które uważał za niewystarczająco lub niepoprawnie opisane. Najczęściej pojawiające się definienda to: 1. Bóg; 2. ludzkie uczucia, postawy i doświadczenia; 3. instytucje, praktyki, symbole i wydarzenia bezpośrednio związane z tradycją judaizmu bądź chrześcijaństwa; 4. czynności, stany i cechy związane z relacjami;5. kategorie czasowe – etapy i momenty w czasie; 6. zjawiska atmosferyczne, ciała niebieskie i żywioły;7. przymioty, cechy i zdolności człowieka; 8. zjawiska i byty z zakresu sztuki; 9. czynności i stany związane z percepcją i poznaniem; 10. rośliny i zwierzęta; 11. inne kategorie.Definicje Wojtyły często powielają metafory obecne w polszczyźnie, jednak jego dzieła przedstawiają także wiele definicji ukazujących niezwykle oryginalną konceptualizację. Liczne wyrażenia ujmują obiekty świata natury w kategoriach kultury i ogólnie mówiąc rzeczywistości. Kluczowe domeny wykorzystywane w definicjach to przestrzeń i woda. Charakterystycznymi cechami Wojtyłowych definicji są także: paradoks oraz treściowy związek z chrześcijaństwem. Definicje poetyckie winny być uważane za ważne narzędzie poznawcze. Pełnią one również inne funkcje (zgodnie z terminologią Romana Jakobsona): konatywną, metajęzykową, poetycką, fatyczną i ekspresywną, a także – jak pokazały ważne pojęcia wykorzystywane przez Wojtyłę – są sposobem rozumienia roli języka i wyrazem stosunku do niego.
    The main goal of the article is to grasp the key features characterizing the poetic definitions of Karol Wojtyła. A poetic definition is considered as a type of metaphorical (sometimes metonymic) structure composed of two elements: definiens and definiendum. Both elements are connected by the relation (X=Y), where Y points at certain distinctive features of the object X; in this way Y explains the meaning of X. Equally importantly, X takes the place of the topic of the utterance, and Y becomes the comment.Poetic definitions can realize various structural models. In the literary work of Karol Wojtyła the following ones appear :• X is Y; X it is Y;• X means Y; let us name Y X;• relativizing expression: for somebody X is Y;• structure entailing a condition or probability: if X is Y; X can be Y;• apposition: X: Y; X – Y; X… Y; X Y;• X, that is Y;• model, with the negation: X is not Y (with the optional addition: X is Z);• rhetorical question: is X Y? does X mean Y?In Karol Wojtyła’s poems and dramas one can find nearly 200 examples of poetic definitions of the types listed above.Karol Wojtyła defined the notions crucial for his poetry which he regarded as described insufficiently or incorrectly. The most often appearing definienda are: 1. God; 2. human feelings, attitudes and experiences; 3. institutions, customs, symbols and events connected with the Jewish or Christian traditions; 4. activities, states and features referring to relationships; 5. stages and moments in time; 6. atmospheric phenomena, heavenly bodies and elements; 7. attributes, features and abilities of man; 8. phenomena and objects from art; 9. activities and states associated with perception and cognition; 10. plants and animals; 11. other categories. Wojtyła’s definitions often copy metaphors that have been fixed in the Polish language; however, his artistic work brings also many definitions manifesting a very original conceptualization. Numerous expressions describe objects from the real world described in terms of culture and reality in general. Crucial domains used in the definitions are those of space and water. Distinctive features of Wojtyła’s definitions also include paradox and connections with Christianity. Poetic definitions should be considered an important cognitive tool. They also perform other functions (in line with Roman Jakobson’s terminology): conative, metalinguistic, poetic, phatic and expressive, as well as showing Wojtyła’s key concepts, the way he understands them and his attitude towards language.
    Źródło:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33
    2082-9825
    2450-0259
    Pojawia się w:
    Poznańskie Spotkania Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znikomek wśród innobytów. Przyczynek do anatomii Leśmianowskiej wyobraźni
    Znikomek among other-beings. Analysis of the anatomy of Leśmian’s imagination
    Autorzy:
    Michałowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682680.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    zoologia fantastyczna
    Leśmian Bolesław
    Polish poetry in the 21st century
    bestiary
    mythology
    fantastic zoology
    science fiction
    contemporary literature
    tradition of culture
    poezja polska XX wieku
    bestiariusz
    mitologia
    fantastyka naukowa
    literatura współczesna
    tradycja kultury
    Opis:
    The article is an attempt to situate the world of peculiar creatures created in the ballads of Bolesław Leśmian with other bestiaries drawn from mythology and literary creations in the field of science fiction, fairy tales and grotesque, creativity for children and popular culture, by, for instance, Jorge Luis Borges, Stanisław Lem, Konstanty Ildefons Gałczyński, Maciej Wojtyszko. Against this background, the distinctiveness of Leśmian’s imagination makes us call it a fantastic ontology and references to the category of “other-beings”. Leśmian creates his characters in an anti-anthropocentric perspective as an alternative existence. Their appearance remains undetermined as the residual characteristics dispersed in the narrative focus primarily on their existence marginalized with regard to the real world. An overviewof the most important Leśmian creatures closes with a detailed interpretation of the ballad Znikomek from the collection Napój cienisty (Shadowy Drink).
    Artykuł jest próbą usytuowania świata osobliwych stworów kreowanych w balladach Bolesława Leśmiana wobec innych bestiariuszy wywiedzionych z mitologii oraz literackich kreacji w zakresie: science fiction, baśni i groteski, twórczości dla dzieci i kultury popularnej, m.in. Jorge Luisa Borgesa, Stanisława Lema, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Macieja Wojtyszki. Na tym tle odrębność wyobraźni Leśmiana skłania do nazwania jej ontologią fantastyczną i odniesienia do kategorii „innobytu”. Leśmian kreuje swe postaci w perspektywie anty-antropocentrycznej – jako istnienia alternatywne. Ich wyglądy pozostają niedookreślone, gdyż szczątkowe charakterystyki rozpraszone w narracji skupiają się przede wszystkim na ich marginalizowanej wobec świata realnego egzystencji. Przegląd ważniejszych Leśmianowskich stworów zamyka szczegółowa interpretacja ballady Znikomek ze zbioru Napój cienisty.  
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 177-193
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Idea of God and Religion in the Poetry of Anna Frajlich
    Autorzy:
    Wróbel-Best, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440936.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Literary criticism
    thematic critique
    Polish-American poetry
    Polish-Jewish diaspora in America
    religious motifs in literature Frajlich-Zając Anna (1942-)
    religion, philosophy and literature
    sacrum in literature
    Jewish poetry of the 20th century “homo viator” as a literary symbol
    hermeneutics
    Krytyka literacka
    krytyka tematyczna
    literatura polska na emigracji polska diaspora żydowska w Ameryce
    motywy religijne w literaturze Frajlich-Zając Anna (1942-)
    religia
    filozofia i literatura
    sacrum w literaturze
    żydowska poezja XX wieku
    “homo viator” jako symbol w.
    literaturze
    hermeneutyka literacka
    Opis:
    The presented article is a conceptual work. It examines the poetry of Anna Frajlich-Zając (born in 1942-). The article aims at presenting Frajlich’s poetry using a very unique perspective of God and religion, which was never applied to her poetry in the past. It is also an attempt to comprehensively envision this poetry as the “palimpsest of meanings” that leads to polyphony of aesthetic values. The research method applied to the article is based on thematic critique. We also use the principles of the “hermeneutic circle” by Wilhelm Dilthey (1833-1911) to conduct the analysis. The “hermeneutic circle” stresses synergistic effects between the “whole” and “parts” of poetic writings. Finally, we underline Frajlich’s symbolic imagination as part of our methodology. The article shows an evolving structure of the idea of God and religion in the poetry of Anna Frajlich. It introduces the concept of “homo viator,” “religious syncretism,” and “closed”/“open” religion. It provides the unique interpretation of Frajlich’s poetry. The intellectual conclusions of the article are not limited to academia and journalism. They are useful to investigate popular culture and links that exist among religion, literature as well as philosophy. The results of this analysis can lead to new solutions in the humanities (literature, art, and philosophy). Also, they provide grounds for further research. The article is socially applicable in academia. It could be interesting for students as well as educators/academic instructors. The article provides a new and creative analysis of literary writings by Frajlich.
    Artykuł jest rodzajem tekstu konceptualnego. Analizuje on poezję Anny Frajlich, posługując się ideą Boga i religii, co prowadzi w rezultacie do oryginalnych rozwiązań. Jest on próbą całościowego opisania tej poezji (definiowanej, jako „palimpsest znaczeń”), która odsłania polifonię jakości estetycznych. Metodologia artykułu opiera się głównie na krytyce tematycznej oraz założeniach hermeneutyki Wilhelma Diltheya (1833-1911). Koło hermeneutyczne jest postrzegane w tej analizie jako zależność interpretacyjna pomiędzy „częścią” i „całością” dzieła. Wychodzimy z założenia, że jednostkowa oraz izolowana „część” poszczególnych utworów wiedzie nieuchronnie w stronę ukrytej, semantycznej „całości” w poezji Anny Frajlich. Artykuł odsłania rozwijającą się strukturę tej poezji i wprowadza różnorodne pojęcia („homo viator”, „synkretyzm religijny”, „zamknięta / otwarta religia” i inne), aby ją całościowo opisać. Analiza taka odsłania głębokie i unikalne warstwy wyobraźni poetyckiej Anny Frajlich. Wnioski i rozwiązania intelektualne, proponowane w artykule, mogą być przydatne nie tylko w badaniach naukowych, kręgach uniwersyteckich lub dziennikarskich. Są one również pomocne w definiowaniu współczesnych założeń kultury popularnej i socjologii kultury oraz relacji istniejących pomiędzy religią, literaturą i filozofią. Mogą one, ponadto, prowadzić do nowych odkryć w dziedzinie nauk humanistycznych, bo badanie linii rozwojowej (znaczenie Boga i religii) w poezji Anny Frajlich jest nowe, twórcze oraz oparte na utworach, wydanych zarówno w języku polskim jak i angielskim.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 187-208
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idealistic Philosophy of Participation and Contemporary Art. Selected Examples of Polish Art at the turn of the Twenty First Century
    Idealistyczna filozofia partycypacji i sztuka współczesna. Wybrane przykłady sztuki polskiej na przełomie XX i XXI wieku
    Autorzy:
    Solewski, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593839.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    philosophy of participation
    being
    act
    geometric abstraction
    critical art
    symbol
    paradox
    poetry
    filozofia partycypacji
    byt
    akt
    abstrakcja geometryczna
    sztuka krytyczna
    paradoks
    poezja
    Opis:
    The article begins with elements of the idealistic philosophy of participation. The introduction includes both Plato’s thought regarding the possibility of participating in the world of ideas and the concepts of being (including the Absolute Being), acting and existence of Saint Thomas Aquinas. Finally, the notion of religious faith in participating in God’s truth and love is discussed. The examples of works by Janusz Orbitowski, Grzegorz Sztabiński, Mirosław Bałka, Sebastian Wywiórski and Zbigniew Libera are described then as contemporary artistic attempts to participate in the metaphysical reality. The participation not only occurs thanks to the very metaphysical nature of art, but it is also the content and theme of works. Artists address the issues of being, essence, act, ideal pattern, the idea of writing, eternity, love relationship as participation in the idea of the Good. The poetic use of symbols and paradoxes also serves to relate to metaphysics. It is precisely poetics that is ultimately indicated as a way of participating in the metaphysical reality clearly present in contemporary visual arts.
    Tekst rozpoczyna wprowadzenie w idealistyczną filozofię partycypacji. Zawiera ono przypomnienie o myśli Platona dotyczącej możliwości uczestniczenia w świecie idei, o koncepcjach bytu (w tym Bytu Absolutnego), aktu i egzystencji w filozofii Św. Tomasza z Akwinu oraz o religijnej wierze w uczestniczenie w prawdzie i miłości Boga. Opisane dalej przykłady dzieł Janusza Orbitowskiego, Grzegorza Sztabińskiego, Mirosława Bałki, Sebastiana Wywiórskiego * i Zbigniewa Libery zinterpretowane zostają jako współczesne próby artystycznego uczestniczenia w rzeczywistości metafizycznej. Dzieje się to przez samą metafizyczność sztuki oraz przez podejmowanie w treści i formie dzieł zagadnień bytu, esencji, akt, idealnego wzoru, idei pisma, wieczności, relacji miłosnej jako uczestniczenia w idei Dobra. Relacji z metafizyką służy także poetyckie wykorzystanie symbolu i paradoksu. Właśnie poetyckość zostaje ostatecznie wskazana jako sposób partycypowania w rzeczywistości metafizycznej wyraźnie obecny we współczesnych sztukach wizualnych.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2018, 20; 245-255
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział Krystyny i Czesława Bednarczyków w pracach redakcyjnych „Kultury” i „Orła Białego” (na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku)
    Krystyna and Czesław Bednarczyk’s contribution to edition of „Kultura” and „Orzeł Biały” on the turn of the 40s of 20th Century
    Autorzy:
    Wysocka, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472173.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    Oficyna Poetów i Malarzy
    „Kultura”
    Orzeł Biały”
    polska prasa na uchodźstwie
    polska poezja emigracyjna
    „Orzeł Biały”
    Polish press in exile
    Polish émigré poetry
    Opis:
    W oparciu przede wszystkim o źródła archiwalne podjęłam w artykule próbę zwięzłego omówienia udziału Krystyny i Czesława Bednarczyków, założycieli emigracyjnej Oficyny Poetów i Malarzy, w pracach redakcyjnych zespołu paryskiej „Kultury” i londyńskiego „Orła Białego”. Zarówno szczegóły tej współpracy, jak i redaktorskie dokonania debiutujących wydawców poezji nie wzbudziły dotychczas żywszego zainteresowania badaczy życia literackiego emigracji. Tymczasem na początku lat pięćdziesiątych Bednarczykowie zasadniczo wpływali na podniesienie poziomu poetyckiego i artystycznego obu periodyków, publikując gościnnie autorskie całostronicowe kompozycje wierszy i grafik malarzy oraz poetów, których poznali w większości na wojennym szlaku II Korpusu. W „Kulturze” ukazały się one tylko dwa razy (w kwietniu i listopadzie 1950 r.), na łamach „Orła Białego” zaś dziesięć razy (w latach 1950-1951). Uczestnictwo w tworzeniu numerów miesięcznika oraz tygodnika stanowiło dla Bednarczyków szansę nie tylko na redaktorski debiut i edytorską wprawkę, lecz także na reklamę własnego wydawniczego przedsięwzięcia. Zarówno bowiem Jerzy Giedroyc, jak i Ryszard Piestrzyński wspomogli nowo założoną Oficynę Poetów i Malarzy, zamieszczając w kierowanych przez siebie pismach apele, ogłoszenia i artykuły promujące tę inicjatywę. Zatem mimo że opisana współpraca stanowiła dla Bednarczyków dodatkowe i krótkotrwałe zatrudnienie, należy uznać możliwość równoczesnego redagowania działu poetyckiego „Kultury” oraz „Orła Białego” za niemałe ich osiągnięcie i przywrócić temu epizodowi należne mu z tej racji miejsce w literaturze przedmiotu.
    The article presents a little-known episode from the history of Polish press in exile. Its subject is Krystyna and Czesław Bednarczyk’s editorial cooperation with „Kultura” („Culture”, the most prominent émigré literary magazine of that time) and „Orzeł Biały” („The White Eagle”, the Polish 2nd Corps’ weekly magazine) in the 1950s. The article examines and briefl y describes the archival sources on this topic. They were collected mostly in the research centres for culture of Polish emigration in Maisons-Laffi tte (Literary Institute), Torun (Archives of Polish Emigration) and Cracow (the manuscript collection inherited by the Jagiellonian University through the last will of Krystyna Bednarczyk) and present the Bednarczyk’s contribution to artistic development of both magazines. Czesław and Krystyna Bednarczyk were founders of the publishing house and printing company Ofi cyna Poetów i Malarzy (Poets and Painters’ Press). Analysis of their correspondence, especially with Jerzy Giedroyc and Ryszard Piestrzyński, proves that the cooperation with editorial staffs used to be mutually benefi cial, as „Kultura” and „Orzeł Biały” helped Bednarczyks to promote their own undertaking. Although short, this episode in their biography therefore deserves to be considered as an achievement worth being remembered.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2016, 10; 229-250
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wanda and Maryla – mother and daughter: Two stories of artistic talent
    Wanda i Maryla – dzieje talentów artystycznych matki i córki
    Autorzy:
    Zabawa, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087283.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish literature of the turn of the 19th century
    women's literature
    Young Poland's poetry and art
    memoirs
    translations from the German
    children’s literature
    mother and daughter
    Wanda Młodnicka (1850–1923)
    Maryla Wolska (1873–1930)
    relacja matka-córka
    literatura dla dzieci
    poezja przełomu XIX i XX wieku
    przekład
    śpiew
    malarstwo
    rzeźba
    biografia
    Opis:
    This article portrays a pair of artistically gifted women, Wanda Młodnicka née Monné (1850–1923) and her daughter Maryla Wolska (1873–1930), each with a diverse range of interests, including painting, music, and, first and foremost, literature. Their achieve-ment (both original works and translations) achievement has been largely forgotten. This article attempts to find out what inspired the two women, to identify those points of their artistic endeavor they had in common and those that determined their individual profiles, while paying special attention to the mother-daughter relationship.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 2; 175-194
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-19 z 19

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies