Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "philosophy of literature" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Metafizyczność poezji. O kilku koncepcjach XX-wiecznej filozofii literatury
The Metaphysical Character of Poetry. On a Few Conceptions of the 20th-Century Philosophy of Literature
Autorzy:
Tyszczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963352.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The subject matter of the paper is the question of the ontic (existential) importance of literature. Referring to the thought of M. Scheler, K. Jaspers, R. Ingarden, S.I. Witkiewicz, and M. Heidegger, the author depicts such a model of the philosophical theory of literature in which the importance of poetry is being derived from the source and fundamental experiences of the being and existence of man. These experiences are deeply entangled in the aesthetic structures of poetry and leave their stamp of metaphysical importance on it. The author emphasizes the role of the category of metaphysical mystery, understood as basic aporias in some dimensions of human cognition. Philosophy takes pains to illuminate and rationalize this mystery in the system of concepts, whereas poetry structuralizes it and makes it manifest in aesthetic matter. Poetry participates in the manner man exists, revealing the sense of this existence and referring man to the source of valuableness.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1996, 44, 1; 5-16
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Алдановский образ русских идей в произведении Ульмская ночь
Aldanov’s image of Russian people in the work of literature „Ульямская ночь
Autorzy:
Biełousowa, Wiera
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480852.pdf
Data publikacji:
2006-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Mark Aldanow
image of Russian people
philosophy and literature
Opis:
In the article analyzed is the notion of Mark Aldanow concerning the Russian idea presented In the philosophical treatise entiled Ulmska noc.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2006, 1, XI; 169-177
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół pisarstwa Andrzeja Walickiego
About the writings of Andrzej Walicki
Autorzy:
Sobczak, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481997.pdf
Data publikacji:
2009-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Andrzej Walicki
Polish literature
Russian philosophy
Opis:
The basis of the author’s deliberations is the collection of articles written by the students and supporters of professor Andrzej Walicki ideas who is considered to be the best Polish slavist and who is widely known abroad. The collection of articles About Andrzej Walicki. Almanach of Russian thoughts was published under the auspices of Warsaw University and edited by Janusz Dobieszewski, Jan Skoczyński, and Michał Bihun who are interested in Russian philosophical thoughts in this area and who have considerable achievements in this sphere. The author claims that people who deal with and are interested in Russia, its history, culture and especially historio-philosophical thoughts, should be familiar with the articles published in this collection. It should be underlined that in Walicki’s interests and scientific research and as well in the writings of this advocate of Russian thoughts, Russian dominant is very clear and Jan Sobczak undertook the reconstruction of his views on stalinism and roots of Russian totalitarism, on the origins of Russian bolshevism. Moreover, Jan Sobczak pointed that Walicki’s ideas and thoughts are present in the contemporary Polish discourse on the subject of not only Polish -Russian connections but also the assessment of PRL and abusing such concepts as communists postcomunists, etc. or assessment of martial law, an attitude to Solidarność, etc. Walicki’s perception of Polish position in Europe depicts his characteristic statement: „Poland stands a better chance as west of east than periphery of west. [...] Russians are the only nation for which polish culture is significant, where the name of Mickiewicz is widely known. It is our cultural, spiritual capital that should be care for”. Since 1956 Polish system has been far away from standards of totalitarianism. In fact, that time Poland has become distant from the totalitarian model. Walicki has always criticized Polish foreign politics when it started to be defeated by different nationalist phobias.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2009, 1, XIV; 265-274
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gnothi sautón oder die Literatur und Menschenkenntnis im 18. Jahrhundert. Gewählte Aspekte
Gnothi sautón albo literatura i poznanie człowieka w XVIII wieku. Wybrane aspekty
Autorzy:
Grzesiuk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933647.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura
antropologia i filozofia popularna XVIII wieku
tragedia mieszczańska
teoria powieści
Alexander Gottlieb Baumgarten
Friedrich von Blankenburg
Johann Jakob Engel
Christian Garve
Gotthold Ephraim Lessing
Christian Thomasius
Christian Wolff
literature
anthropology and popular philosophy of the 18th Century
bourgeois tragedy
narrative theory
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą ukazania realizacji postulatu filozofii XVIII wieku dążenia do poznania całego człowieka i ciągle aktualnego postulatu poznania samego siebie z punktu widzenia antropologii literackiej. Dyskurs filozoficzny między racjonalizmem i sensualizmem, z którego wyodrębnia się (jeszcze filozoficzna) estetyka jako nauka poznania za pomocą niższych władz poznawczych człowieka, czyli poznania zmysłowego, znajduje odzwierciedlenie w tekstach teoretycznych dotyczących dramatu i powieści. Poznanie innego człowieka i poznanie samego siebie staje się podstawą tragedii mieszczańskiej (bürgerliches Trauerspiel), przy czym autorka wskazuje na nieadekwatność tego terminu, który polega na błędnym rozumieniu pojęcia bürgerlich, które pierwotnie oznaczało tyle, co „privat”, i na utożsamieniu go z warstwą społeczną Bürgertum, co było wynikiem nałożenia współczesnego rozumienia na pojęcie XVIII wieku, a co stanowi zbyt daleko idące uproszczenie. W przypadku tragedii autorka omawia pokrótce postać księcia Gonzagi, którą Gotthold Ephraim Lessing skonstruował na tle tradycji gatunku Fürstenspiegel, natomiast w odniesieniu do powieści pierwsze niemieckie teksty teoretyczne tego gatunku autorstwa Friedricha von Blankenburga i Johanna Jakoba Engela. Konsekwencją skupienia się na człowieku jest rezygnacja z takiego typu literatury, który przedstawia jedynie heroiczne wzorce cnót, na korzyść psychologicznie pogłębionych charakterów. Literatura zaczyna odkrywać najbardziej mroczne zakątki duszy ludzkiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 5; 91-113
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nawrócenie św. Augustyna a jego stosunek do kultury antycznej
Autorzy:
Spychała, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631021.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Roman Empire
Christianity
Fathers of the Church
synods
Augustine
classical literature
Manichaeism
magic
astrology
Plato’s philosophy
Plotinus
Porphyry
Ambrose
catechumen
baptism
Church.
Opis:
Augustine of Hippo was the most eminent Church theologian at the close of antiquity. His influence is perceptible until the present day. The path which led him to Christianity was typical for the period of the late Roman Empire, when various religious currents would contend. It seems that the problems of antique culture were of secondary significance in his conversion.  
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2011, 3; 227-243
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura piękna jako źródło refleksji filozoficznych oraz wiedzy filozoficznej
Literature as a source of philosophical thoughts and philosophical knowledge
Autorzy:
Szyszkowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323929.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
filozofia
literatura piękna
historiozofia
philosophy
literature
historiography
Opis:
Pogranicze filozofii i literatury pięknej wyraża się w przybliżaniu przez wielkie dzieła literackie poglądów filozoficznych bliskich pisarzowi. Ponadto, literatura piękna stanowi inspirację dla kształtowania światopoglądu. Dodam, że historiozofia jest działem filozofii, który uprawiają zarówno pisarze, jak i filozofowie, co stanowi wyrazistą ilustrację pogranicza obu tych dziedzin.
Having assumed that relations between philosophy and literature are deeply rooted, the author makes an attempt to reveal how literature shapes or at least influences the readers’ viewpoins. To illustrate the borderlines of philosophy and literature the author seeks the discipline approached by both philosophers and writers and ultimately finds it in historiography.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 413-418
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między codziennością a „państwem Platona”. Racjonalistyczne aspekty twórczości Łukasza Opalińskiego
Between Everyday and “Plato’s Republic”: Rationalist Aspects of Łukasz Opaliński’s Work
Autorzy:
Raubo, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1533583.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Łukasz Opaliński
Baroque
literature
rationalism
philosophy.
Opis:
The article specifies the role of rationalism in the work of a distinguished Baroque author, Łukasz Opaliński. The source material for the study consists of: Rozmowa Plebana z Ziemianinem (1641), Polonia defensa contra Ioan[nem] Barclaium (1648), Coś nowego (1652), Pauli Naeoceli de officiis libri tres (1659), Poeta nowy (1661–1662).Łukasz Opaliński stated that reason is the most important cognitive faculty of the human being. Reason makes it possible to understand the rules of natural law, which is the source of ethical action among humans, and brings on understanding of the eschatological aim of human life, that is salvation. The possibilities of rational explanation do not, however, encompass the mysteries of religious faith or the basic concepts of natural philosophy, such as the elements, which are the principal components of matter.Rationalism belongs to the principal ideas of Opaliński’s political philosophy. He opted for a rational organization of the state and for rational ways of solving social problems (he underscored the role of common sense, rational dialogue of citizens and rational responsibility for the common good). The political formation that is best suited for rationalization of social life is monarchy. Seeing it as a model government, the author realised that it could not be introduced in the Poland of the 17th century, and consequently, apart from the eulogy of the monarchy, he proposed improvements in gentry democracy, especially in limiting of the “golden freedom”.An important sphere of externalization of Opaliński’s rationalist ideals was his theoretical thought on literature. He critically evaluated some examples of Baroque art of conceit. He underscored the role of rational sources of creativity and rational discipline in structuring a literary work, and his postulates in this field were close to the concepts of classicist criticism.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 21; 253-270
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Idea of God and Religion in the Poetry of Anna Frajlich
Autorzy:
Wróbel-Best, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440936.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Literary criticism
thematic critique
Polish-American poetry
Polish-Jewish diaspora in America
religious motifs in literature Frajlich-Zając Anna (1942-)
religion, philosophy and literature
sacrum in literature
Jewish poetry of the 20th century “homo viator” as a literary symbol
hermeneutics
Krytyka literacka
krytyka tematyczna
literatura polska na emigracji polska diaspora żydowska w Ameryce
motywy religijne w literaturze Frajlich-Zając Anna (1942-)
religia
filozofia i literatura
sacrum w literaturze
żydowska poezja XX wieku
“homo viator” jako symbol w.
literaturze
hermeneutyka literacka
Opis:
The presented article is a conceptual work. It examines the poetry of Anna Frajlich-Zając (born in 1942-). The article aims at presenting Frajlich’s poetry using a very unique perspective of God and religion, which was never applied to her poetry in the past. It is also an attempt to comprehensively envision this poetry as the “palimpsest of meanings” that leads to polyphony of aesthetic values. The research method applied to the article is based on thematic critique. We also use the principles of the “hermeneutic circle” by Wilhelm Dilthey (1833-1911) to conduct the analysis. The “hermeneutic circle” stresses synergistic effects between the “whole” and “parts” of poetic writings. Finally, we underline Frajlich’s symbolic imagination as part of our methodology. The article shows an evolving structure of the idea of God and religion in the poetry of Anna Frajlich. It introduces the concept of “homo viator,” “religious syncretism,” and “closed”/“open” religion. It provides the unique interpretation of Frajlich’s poetry. The intellectual conclusions of the article are not limited to academia and journalism. They are useful to investigate popular culture and links that exist among religion, literature as well as philosophy. The results of this analysis can lead to new solutions in the humanities (literature, art, and philosophy). Also, they provide grounds for further research. The article is socially applicable in academia. It could be interesting for students as well as educators/academic instructors. The article provides a new and creative analysis of literary writings by Frajlich.
Artykuł jest rodzajem tekstu konceptualnego. Analizuje on poezję Anny Frajlich, posługując się ideą Boga i religii, co prowadzi w rezultacie do oryginalnych rozwiązań. Jest on próbą całościowego opisania tej poezji (definiowanej, jako „palimpsest znaczeń”), która odsłania polifonię jakości estetycznych. Metodologia artykułu opiera się głównie na krytyce tematycznej oraz założeniach hermeneutyki Wilhelma Diltheya (1833-1911). Koło hermeneutyczne jest postrzegane w tej analizie jako zależność interpretacyjna pomiędzy „częścią” i „całością” dzieła. Wychodzimy z założenia, że jednostkowa oraz izolowana „część” poszczególnych utworów wiedzie nieuchronnie w stronę ukrytej, semantycznej „całości” w poezji Anny Frajlich. Artykuł odsłania rozwijającą się strukturę tej poezji i wprowadza różnorodne pojęcia („homo viator”, „synkretyzm religijny”, „zamknięta / otwarta religia” i inne), aby ją całościowo opisać. Analiza taka odsłania głębokie i unikalne warstwy wyobraźni poetyckiej Anny Frajlich. Wnioski i rozwiązania intelektualne, proponowane w artykule, mogą być przydatne nie tylko w badaniach naukowych, kręgach uniwersyteckich lub dziennikarskich. Są one również pomocne w definiowaniu współczesnych założeń kultury popularnej i socjologii kultury oraz relacji istniejących pomiędzy religią, literaturą i filozofią. Mogą one, ponadto, prowadzić do nowych odkryć w dziedzinie nauk humanistycznych, bo badanie linii rozwojowej (znaczenie Boga i religii) w poezji Anny Frajlich jest nowe, twórcze oraz oparte na utworach, wydanych zarówno w języku polskim jak i angielskim.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 187-208
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Describing the concept of infinite among art, literature, philosophy and science: a pedagogical-didactic overview
Autorzy:
Di Sia, Paolo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/628075.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
infi nite, education, pedagogy, science, philosophy, humanities, art, religion
Opis:
In this work an interesting overview concerning the human attempts in the description of the concept of infi nite is presented. This peculiar concept represents a cardinal point in the history of human culture, because man, with different modalities, has always compared with it. Historically the main followed streams were two: the rational and the irrational approaches. In the fi rst approach we fi nd disciplines such as philosophy, mathematics and physics; thesecond is the domain of literature, arts and religion. Some activities for developing ideas about the intuitive concept of the infi nity at the level of compulsory education will be also given.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2014, 5, 1; 9-19
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fragment, czyli pogranicze filozofii i literatury w pisarstwie Emila Ciorana
Fragment or the borderlands of philosophy and literature in Emil Cioran’s writings
Autorzy:
Szaj, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18700927.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
This article concerns fragmentary writing of Emil Cioran. The author tries to show that the fragment is a specific type of artistic creativity that is situated between literature and philosophy. The initial part of the article deals with the problem of modern fragmentarism that was born in the times of German romanticism. Then, the author investigates the causes of Cioran’s fragmentary writing, which are: the opposition to systematic philosophy, the opposition to modern idea of a literary „work” and the intellectual honesty which shows heterogeneity of life. All this makes the fragment very difficult to interpret: we wish to adopt the whole sense of it, but we cannot do this. Also, the title issue turns out to be unsolvable. Cioran escapes fixed categories. And fragment, as an unsuccessful, fractured discourse, can be both literature and philosophy, or none of them. That makes it similar to Jacques Derrida’s ideas of farmakon, aporia or différance.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2014, 27, 4; 20-38
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepokój Sartre’a, trwoga Abrahama, pies Dostojewskiego. Od tragizmu wyboru do egzystencjalnej hermeneutyki oraz powieściowej „mądrości niepewności”
Sartre’s Anxiety, Abraham’s Awe, Dostoyevsky’s Dog. From Tragedy of Choice to Existential Hermeneutics and Novel’s ‘Wisdom of Incertitude’
Autorzy:
Jakubowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555599.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
decision-making process
narrative identity
ethics
philosophy of literature
sacrifice of Isaac
Opis:
The main aim of this article is to discuss some common and tragic human fate, that is making the decisions in state of incertitude (of our real motiva- tions as well as of further consequences of our choices), and especially natu- ral human’s reactions to them, that is searching the hints how to proceed (in- side us, from authority, from ‘the signs of the world’). The examples taken to analyse are: Biblical story of Abraham (Do I really hear the voice of God telling me to kill my son?), philosophical story of Sartre’s disciple (Should I join to the resistance or stay with my sick mother?), and literary story of Dostoyevsky, taken from J.M. Coetzee’s novel Master of Petersburg (How to refine the voice of revelation from the hum of world?). Philosophical con- siderations are connected with narrative analysis in order to not only describe human condition of incertitude but also observe how the medium of literature deals with it.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2014, 1; 369-395
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franz Kafka’s story "The metamorphosis" in the light of the theory of intentional object in Franz Brentano and Anton Marty
Autorzy:
Kamińska, Sonia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437286.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
intentionality
theory of emotion
correct emotion
philosophy of mind
philosophy of language
school of brentano
intersection between literature and philosophy
body
soul
Opis:
How does it feel to be a worm? No doubt, it feels Kafkaesque. The metamorphosis (1915) is a story of an ordinary man, Gregor Samsa, who wakes up one morning as an ungeheures Ungeziefer or ‘giant vermin’. Is this only a bodily change, or has his mind been transformed as well? And how do the people around him cope with this transformation? In this paper, I am going to examine these issues by using tools from Franz Brentano’s (1838–1917) and Anton Marty’s (1847–1914) philosophy of mind and language. Rumour has it that Kafka’s stories were not only products of his own troubled soul, but were also profoundly influenced by the work of these two philosophers. In my paper, I will cover the following issues: the influence of Franz Brentano on Anton Marty and a fortiori on Franz Kafka (1883–1924), who was Marty’s student in Prague (and in this way, saying something about the School of Brentano); Brentano’s and Marty’s theory of correct and incorrect emotions, and its traces in Kafka’s The metamorphosis; Marty’s philosophy of language and communication as reflected in Kafka’s writings; and Brentano’s reism in comparison to Kafka’s nominalism, on the basis of Roberto Calasso’s interpretation of Kafka.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2015, 5, 1; 35-50
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprzeczności: semantyczne strategie filozofii i literatury
Contradictions: Semantic Strategies of Philosophy and Literature
Autorzy:
Smirnow, Igor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467271.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
filozofia
literatura
semantyka
philosophy
literature
semantics
Opis:
Applying a semantic perspective, the article revolves around the questions of mutual relationships between philosophy and literature, pointing to a whole range of often contradictory views which see literature as both inferior and superior to philosophy since the former is often accused of generating imaginary worlds while the latter is seemingly verifiable through logic and truth-value. Both however, inevitably undergo a process of historical verification, which exposes not only differences between literature and philosophy but also a number of similarities resulting from various ways of appropriating otherness and an irreducible narrative components permeating their very semantic structures.
Przyjmując perspektywę semantyczną, niniejszy artykuł poświęcony jest pytaniom o wspólne związki literatury i filozofii. Wskazuje on na szeroką gamę poglądów, nierzadko przeciwstawnych, dla których literatura zarazem przekracza filozofię, jak i ulega jej. Wynika to z tego, że literatura jest często oskarżana o tworzenie wyobrażonych światów, zaś filozofia jest zwykle weryfikowana za pomocą logiki i wiary w prawdę. Obie dyscypliny, jednakże, uwikłane są w proces historycznej weryfikacji, która obnaża nie tylko różnice między nimi, ale także wskazuje na liczne podobieństwa, wynikające z wielości sposobów, za pomocą których przywłaszczają one sobie inność, a także z nieredukowalnej liczby narratywnych komponentów zawartych w ich semantycznych strukturach. 
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2015, 31
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Память, мифологизация или мифопоэтика? Лермонтов в свете религиозной философии Серебряного Века
Memory, Mythologization, Mythological Poetics? Lermontov in the Light of the Religious Philosophy of the Silver Age
Pamięć, mitologizacja, poetyka mitologiczna? Lermontow w świetle filozofii religijnej Srebrnego Wieku
Autorzy:
Zoltán, Józsa György
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879883.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Lermontow
metafizyka
literatura religijna
Srebrny Wiek
Sztuka Pamięci
Lermontov
metaphysics
religious literature
Silver Age
the Art of Memory
Opis:
В настоящей работе делается попытка суммировать и контрастировать взгляды русских религиозных философов эпохи Серебряного века на творчество Лермонтова. Полемичная оценка Владимира Соловьева дала толчок переосмыслению места Лермонтова в отечественном каноне. Начиная с Мережковского, истолковавшего произведения Лермонтова в согласии с дуалистическим кодом собственной метафизической умозрительной конструкции, все религиозные философы, включая Н. Бердяева, Л. Шестова, откликались на дилемму «Пушкин или Лермонтов», даже в форме кратких разбросанных замечаний. Религиозные мотивы, фигурирующие в лирике и прозе Лермонтова, внушают, что сакральный код русской словесности и художества определяет и его поэтику. Это очевидно в замысле композиции его предисловия к роману Герой нашего времени. В Лермонтове В. Розанов узрел «мистагога», о. Флоренский, трактуя его творчество преимущественно в рамках своего учения о Софии, акцентирует и «титаническое начало». О. С. Булгаков и С. М. Соловьев разъяснили факты, результировавшие негативную оценку Лермонтова В. Соловьевым. В сочинениях религиозных философов создавалась картина, резко противостоящая прочтениям последующих поколений историков литературы, которые старались выставлять художника-Лермонтова как вульгаризированного критика общественно-политической атмосферы своего времени
In the present article the author attempts to summarise and juxtapose views on Lermontov’s oeuvre formulated by the religious philosophers of the Silver Age. The polemic assessment made by Vladimir Solovyev offered a stimulus to reconsidering Lermontov’s position in Russian national canon. Beginning with Merezhkovsky, interpreting the works of Lermontov in accordance with his own metaphysical philosophical construction, all religious thinkers, including N. Berdyaev, L. Shestov, have reacted to the dilemma “Pushkin or Lermontov”, even if they did so in the form of scattered comments. Religious motifs coded in Lermontov’s prose and poetry, suggest that the sacral code of Russian literature and arts determined his poetics. This is obvious from the project of the composition seen in his foreword to A Hero of Our Time. V. V. Rozanov deemed Lermontov a ‘mystagogue’, whereas the Rev. Florensky, discussing his oeuvre pre-eminently in the framework of his own doctrine on Sophia, addresses the role of ‘titanic’ notion. The Rev. Sergius Bulgakov and S. M. Solovyov clarified facts leading to Vl. Solovyov’s negative assessment. In their writings religious philosophers created a picture sharply contrasting with vulgarised readings afforded by future generations of historians of literature, who strived to make out Lermontov the artist as a vulgarised critic of the social and political atmosphere of his time.
W artykule podjęto problem podsumowania i zarazem zderzenia poglądów rosyjskich filozofów religijnych Srebrnego Wieku na twórczość Lermontowa. Polemiczny osąd Włodzimierza Słowiowa stał się impulsem do przewartościowania pozycji Lermontowa w rosyjskim kanonie literackim. Poczynając od Mierieżkowskiego, który odczytał utwory poety zgodnie z kryteriami własnych teorii metafizycznych, ich spekulatywnym charakterem i dualistycznym kodem, kolejni myśliciele, w tym Mikołaj Bierdiajew i Lew Szestow, starali się odnieść do dylematu: „Puszkin czy Lermontow”, nawet jeśli były to ich krótkie rozproszone uwagi. Motywy religijne, obecne w liryce i prozie Lermontowa, odzwierciedlają fakt, że kod sakralny rosyjskiej literatury i sztuki nieobcy jest także jego poetyce. Widoczne jest to zwłaszcza w zamyśle kompozycji wstępu do powieści Bohater naszych czasów. Wasilij Rozanow dostrzegł w Lermontowie „mistagoga”, o. Paweł Florenski, rozpatrując jego twórczość głównie w ramach własnej teorii na temat Sofii, akcentował w nim „pierwiastek tytaniczny”. S. Bułgakow i S. M. Sołowiow próbowali objaśnić negatywną ocenę W. Sołowiowa wobec Lermontowa. Prace filozofów religijnych przyniosły obraz zdecydowanie przeciwstawny do oceny Lermontowa przez następne pokolenia historyków literatury, którzy przedstawiali go jako zwulgaryzowanego krytyka atmosfery społeczno-politycznej swej epoki.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 5-27
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translatio studii i kontakty międzykulturowe w średniowieczu. Słowo o V Kongresie Mediewistów Polskich w Rzeszowie
Translatio studii and Intercultural Contacts in the Middle Ages. A Word about the Fifth Congress of Polish Medievalists
Autorzy:
Trościński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/451178.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
The Fifth Congress of Polish Medievalists
the Middle Ages
Rzeszów
University of Rzeszów
translatio studii
intellectual and literary culture of the Middle Ages
medieval philosophy
medieval literature
the Polish Middle Ages
V Kongres Mediewistów Polskich
średniowiecze
Uniwersytet Rzeszowski
kultura intelektualna i literacka średniowiecza
filozofia średniowieczna
literatura średniowieczna
polskie średniowiecze
Opis:
Between September 20th and 24th, 2015 Rzeszów hosted the Fifth Congress of Polish Medievalists, which was attended by about 250 scholars of the Middle Ages from all academic centres in Poland and from abroad. The congress theme was “Reception and Rejection. Intercultural Contacts in the Middle Ages”. A large number of papers were presented in 20 thematic sections. One section, no. 17, entitled “Translatio studii in the intellectual and literary culture of the Middle Ages”, was organized by Professor Andrzej Dąbrówka from the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences and Grzegorz Trościński, Ph.D. from the Old Polish and Enlightenment Literature Department of the University of Rzeszów. The speakers included philosophers, historians of Polish literature and linguists from several academic centres in Poland. The papers focused on the main intellectual current of the Middle Ages, depicted from various perspectives and shown at different angles. Translatio studii turned out to be multifaceted and long-lasting.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2016, 6(11); 503-509
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies