Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "osady denne rzeki" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Zawartosc pierwiastkow sladowych w osadach dennych rzeki Dunajec. Czesc I. Zawartosc mikroelementow
Autorzy:
Wisniowska-Kielian, B
Niemiec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/801618.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
mikroelementy
osady denne
zawartosc mikroelementow
rzeka Dunajec
Opis:
Oznaczono zawartość mikroelementów w osadach dennych rzeki Dunajec w rolniczo-przemysłowej części zlewni. Ich zawartość zależała od terminu oraz miejsca pobrania osadów. Najwięcej mikroelementów zawierały osady pobrane poniżej ujścia Białej Tarnowskiej oraz na dopływie Dunajca do zbiornika rożnowskiego (rejony ośrodków przemysłowych i zrzutu ścieków), a najmniej poniżej zapór w Czchowie i Rożnowie. Zaznaczył się wpływ zbiorników zaporowych oraz cieków zasilających na jakość osadów. Wyższy poziom mikroelementów poniżej dopływów świadczy o zrzutach ścieków z terenów wiejskich bezpośrednio do rzeki. Wiosną i latem osady z dolnej części zlewni zawierały średnio mniej mikroelementów niż z górnego jej odcinka. Jesienią relacja ta była odwrócona. Zawartość Fe, Mn, Zn i Cu w osadach rzeki Dunajec mieściła się w zakresach stwierdzanych w skałach osadowych i była 500 - 3000 razy większa niż w jej wodach. Zależnie od kryterium oceny naturalną zawartość Mn miało 93% próbek, Cu - 3 do 100% próbek, a naturalną zawartość Zn - 31 do 93% próbek. Podwyższony poziom Cu stwierdzono w 22%, a Zn w 28% próbek. Za zanieczyszczone antropogenicznie miedzią można uznać 22%, a cynkiem - 11% próbek. Badane osady nie powinny pogarszać jakości gleb użytków położonych w obrębie terasy zalewowej rzeki Dunajec. Ilości mikroelementów, jakie rośliny mogą pobrać z osadów, nie powinny zagrażać ich jakości, mogą natomiast stanowić zagrożenie w przypadku, gdy osiądą w znaczących ilościach na ich powierzchni.
Microelement contents in bottom sediments of Dunajec river on agricultural-industrial part of its basin were determined. Microelement contents was depended on the term and place of sediment sampling. Sediments taken below Biała Tarnowska mouth and in Dunajec flow to Rożnów reservoir (i.e. in regions of industrial centers and sewage offtake) contained the most of microelements. The smallest their content was observed below Czchów and Rożnów dams. Influence of dam reservoirs and tributaries on the sediments quality was appeared. Higher microelements’ level in sediments pointed on contamination with sewage taken off directly to the river from rural area. In spring and summer the bottom sediments from lower part of river basin contained on average less microelements than those from upper part of its section. In autumn this relation was upturned. Fe, Mn, Zn and Cu contents were situated within the ranges observed in sedimentary rocks being 500 - 3000 times higher than in Dunajec water. Depending on estimate criterion, 93% sediment samples showed natural Mn content, 3 to 100% - natural Cu content, and 31 to 93% - natural Zn content. Elevated Cu content was found in 22%, and Zn in 28% samples. As contaminated by copper one may account 22% samples, and by zinc - 11% samples. Investigated sediments should not worse the soils’ quality on arable lands within flood terrace of Dunajec river. Microelements’ quantity that may be taken up from the sediments by plants should not threaten their quality, however may become a threat when settled in significant amounts on plants’ surface.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 502, 2; 1039-1048
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Azot w osadach dennych wybranych rzek zlewni Gornej Narwi
Autorzy:
Skorbilowicz, E
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807538.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rzeki
azot
zlewnia gornej Narwi
osady denne
zlewnie rzek
zawartosc azotu
river
nitrogen
Narew catchment
bottom sediment
river catchment
nitrogen content
Opis:
W pracy określono i porównano zawartości azotu i materii organicznej w osadach dennych wybranych rzek zlewni górnej Narwi. Badaniami objęto rzekę Narew w 10 przekrojach pomiarowych oraz rzekę Supraśl, na której wytypowano 6 punktów badawczych. Pobrano także próbki do analiz z 17 mniejszych i większych dopływów Narwi. Azot ogólny oznaczono metodą Kjeldahla, po uprzedniej mineralizacji na mokro w stężonym kwasie siarkowym w obecności 30% H₂O₂. Wyniki badań kształtowały się następująco: azot - od 0,37 do 8,43 g·kg⁻¹ s.m., substancja organiczna - od 0,16% do 27,81%. Zaobserwowano istotną zależność pomiędzy ilością materii organicznej a zawartością azotu w osadach dennych badanych rzek.
The study defined and compared the contents of nitrogen and organic matter in bottom sediments of selected rivers from upper Narew basin. Investigations comprised 10 measuring points of Narew river and 6 points of the Supraśl river. Samples were also taken from 17 smaller and bigger tributaries of the Narew river. After mineralization in concentrated H₂SO₄ at the presence of 30% H₂O₂, total nitrogen was determined by Kjeldahl method. The results of investigations were: nitrogen - from 0.37 to 8.43 g·kg⁻¹ DM, organic matter - from 0.16% to 27.81%. Investigations showed a significant relationship between the quantity of organic matter and nitrogen content in bottom sediments from the rivers under study.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 513; 381-388
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwentaryzacja źródeł i ocena poziomu zanieczyszczenia metalami ciężkimi osadów dennych rzeki Prądnik-Białucha w Krakowie, celem określenia potencjału ekologicznego
Inspection of sources and evaluation of the level of pollution with heavy metals of bottom sediments of the Pradnik-Bialucha river in Cracow, for the assessment of its ecological potential
Autorzy:
Wardas, M.
Aleksander-Kwaterczak, U.
Lojan, E.
Wozniak, P.
Wolski, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61966.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
cieki wodne
cieki zurbanizowane
rzeka Pradnik-Bialucha
jakosc wody
zanieczyszczenia wod
zrodla zanieczyszczen
woda
wskazniki fizykochemiczne
wskazniki zanieczyszczen
chlorki
siarczany
azotany
fosforany
metale ciezkie
zawartosc metali ciezkich
osady denne
Opis:
Zgodnie z ustawą Prawo wodne, poprzez cieki naturalne, rozumie się rzeki, strugi, strumienie oraz inne wody, płynące w sposób ciągły lub okresowy, naturalnymi korytami (Dz.U. 2005.239.2019 (U)). Cieki zurbanizowane, wg Osmulskiej-Mróz [1990], to z kolei położone w granicach miasta i drenujące tereny miejskie strumienie i rzeczki. Ich średnie dzienne natężenie przepływu nie przekracza 1,5 m3/s, a maksymalny stosunek szerokości do głębokości jest równy 20:1. Cieki zurbanizowane, często o rozwiniętej małej retencji, ulegały i ulegają w przyspieszonym tempie zanikowi, wskutek intensywnej urbanizacji lub stają się otwartymi (ewentualnie częściowo przykrytymi) kanałami transportującymi zanieczyszczenia do większych odbiorników. Szczególnie w obrębie ich zlewni dochodzi do kumulacji metali ciężkich w osadach, co może być przyczyną, razem z procesami eutrofizacji i zasolenia, degradacji potencjału ekologicznego i zaniku wrażliwych osobników roślinności wodnej. Przykładem takiego cieku w Krakowie jest rzeka Prądnik-Białucha. W celu oceny jej jakości określono wskaźniki fizykochemiczne (pH, PEW i Eh) oraz zawartość metali ciężkich w wodzie, zawiesinie i osadach dennych. W wodzie określono także stężenie chlorków, siarczanów, azotanów i fosforanów. Wyniki odniesiono do normatywów obowiązujących w Polsce i Unii Europejskiej. Obszar koryta rzeki zinwentaryzowano pod względem obecności źródeł zanieczyszczenia i występowania (ilościowość i stopień wrażliwości na stresory) roślinności wodnej w warunkach ekologicznie trudnych.
As natural river-courses, according to the Act on Water Law (Dz.U. 2005.239.2019 (U)), are recognized: rivers, streams, brooks or other waters, flowing continually or periodically, in their natural river-beds. Urbanized water–courses, in turn, constitute streams and brooks, of draining character, within city areas (Osmulska- Mróz, 1990). Their average daily rate of flow is not higher than 1,5 m3/s, and maximum ratio of breadth to depth equals 20:1. The urbanized water courses, often with developed small retention, as a consequence of urbanization, either disappear or become sewers (open or partly covered), transporting pollutions to the greater rivers or water regions. Within their catchments, particularly, takes place the accumulation of heavy metals in bottom sediments. The latter process combined with eutrophisation and increased salinity, causes degradation of ecological potential and extinction of sensitive species of water plants. The Prądnik–Białucha River is an example of such water-courses. In order to assess the quality of water, its pH, EC, Eh and heavy metal contents in water, water suspension matter and bottom sediments, have been determined. The concentration of anions: chloride, sulfate, nitrate and phosphate have also been analyzed. The results obtained were referred to the standards obligatory in Poland and in EU. The area of the river–bed has been inspected in terms of sources of pollution (quantities and sensitivity to stress makers) and occurring of water plants in conditions ecologically difficult.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starorzecza - warty uwagi element dolin rzecznych na przykładzie rzeki Słupi
Oxbows - a worth of noticing element of river valleys on example of Slupia river
Autorzy:
Obolewski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60243.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina Slupi
starorzecze
Konski Staw
renaturyzacja
usuwanie osadow dennych
osady denne
zoocenozy
makrozoobentos
Opis:
Dolina Słupi usłana jest licznymi starorzeczami, które ulegają powolnemu zarastaniu. Aby zapobiec temu procesowi, a równocześnie wykorzystać zasoby zoocenotyczne jezior rzecznych, pojawiła się myśl ponownego włączenia ich do systemu rzecznego poprzez renaturyzację rzeki. Początkowo planowano włączać jedynie stare, częściowo zarośnięte jeziora rzeczne. W 2003 roku jedno ze starorzeczy Słupi Koński Staw poddano procesom bagrowania, co spowodowało stworzenie nowych warunków życia dla hydrobiontów. Przeprowadzone badania zoocenotyczne w tym jeziorze rzecznym potwierdziły korzystne zmiany w zagęszczeniu makrofauny dennej oraz zooperifitonu zasiedlającego sztuczne podłoże. Zagęszczenie zooperifitonu zasiedlającego trzcinę oraz zooplanktonu ulegało znacznym wahaniom, przy czym dominowały w nich Rotatoria, Protozoa i Cladocera filtrujące wodę. Usunięcie zakumulowanych w zbiornikach osadów dennych i wraz z nimi siarkowodoru oraz poprawa warunków tlenowych spowodowały odbudowę badanych zoocenoz. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że wybagrowane starorzecza mogą odegrać znaczącą rolę w procesach renaturyzacji rzek, znacznie ten proces przyspieszając. W takich zbiornikach mogą egzystować ryby, znajdując bogatą bazę pokarmową oraz mogą być prowadzone procesy oczyszczania wód rzecznych dzięki obecności bogatej w filtratory i sedymentatory formacji poroślowej.
The scientific research of the oxbow lake of Słupia River was carried out from 1998 as a preparation for drilling the conception of renaturyzation of Słupia River. It consisted in including particular oxbow lake in the right stream. The research included the analysis of the most important ecological formations with special regard to periphyton living in artificial and biotic substratum. In 2003 Koński Staw, one of the oxbow lake in the lagoon polder of the city of Słupsk, was submitted to the process of dredged. Drainage works created new life conditions for hybrobionts. During the research period (2004–2005) the density of bottom microfauna was increasing noticeably. The density of zooperiphyton living in artificial substratum was also increasing from 132 to 303 thou. indiv. m-2. However, high fluctuation on the biotic substratum could be observed. The density of zooplankton was fluctuating between 9.3 – 15.8 thou. indiv. per dm-3. The results of the research allow to state that the drainage works carried out in the oxbows lake of Słupia River are very profitable for zoocoenoses hybrobints. The removal of bottom sediments with hydrogen sulphide accumulated in reservoirs caused the reconstruction of qualitatively- quantitative structure of macrozoobenthos, zooperiphyton and zooplankton. It allowed to verify the original draft of the renaturization plan by including dredged oxbows, where representatives of ichtiofauna may exist. The cleaning process of river waters can be carried out thanks to lichen formation enriched with filters and sedimentators.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość metali ciężkich w osadach dennych rzeki Kłodnicy
Heavy metal content in bottom sediments of the Kłodnica river
Autorzy:
Nocon, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14916.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Tematy:
rzeka Klodnica
wody powierzchniowe
osady denne
metale ciezkie
zawartosc metali ciezkich
zelazo
zawartosc zelaza
zawartosc manganu
zawartosc cynku
zawartosc olowiu
zawartosc miedzi
zawartosc niklu
zawartosc kadmu
mangan
cynk
olow
miedz
nikiel
kadm
Opis:
Oznaczono zawartość metali ciężkich w osadach dennych rzeki Kłodnicy. Próbki pobrano z 7 stanowisk wzdłuż biegu rzeki - od źródeł do ujścia do Odry w Kędzierzynie-Koźlu. Zaobserwowano wysokie stężenia żelaza i manganu w osadach środkowego biegu rzeki, pochodzących z wód podziemnych odwadnianych kopalni węgla kamiennego. wysoka zawartość ołowiu w tym rejonie była, prawdopodobnie, skutkiem eksploatacji złóż tego metalu prowadzonej w przeszłości w obrębie zlewni rzeki. Wykazano, że zanieczyszczenie osadów dennych Kłodnicy nie odbiega od stanu stwierdzonego w innych rzekach rejonu Górnego Śląska, jednakże są one bardziej zanieczyszczone metalami ciężkimi niż osady z innych rejonów Polski. W przyszłości celowe jest objęcie badaniami monitoringowymi osadów dennych Kłodnicy.
Heavy metal content in bottom sediments of the Kłodnica River was assayed. Seven sample points were localized along the river course, from the source of the Kłodnica to the tributary inflow to the Odra river in Kędzierzyn-Koźle. In the middle part of the Kłodnica river course high concentrations of iron and manganese were observed. This was caused by the inflow of underground water from a coal mine. High content of lead was probably caused by exploitation of lead mines, which had occurred in the river basin in the past. The results of our investigation showed that bottom sediment contamination by heavy metals is similar as in the other Upper Silesia rivers. In contrast, the comparison with sediments from other regions of Poland shows that the contamination in the Kłodnica river was higher. This paper shows that the monitoring of the Kłodnica river bottom sediments should be undertaken in the future.
Źródło:
Journal of Elementology; 2006, 11, 4
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna ocena ilości i jakości osadów dennych wydzielonej części zbiornika wodnego "Besko" na rzece Wisłok
Preliminary qualitative and quantitative evaluation of bottom sediments of the side part of the storage reservoir "Besko" on the river Wislok
Autorzy:
Madeyski, M.
Tarnawski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60975.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Wislok
rzeka Czernislawka
zbiorniki wodne
zbiornik Besko
zamulanie dna
osady denne
sklad granulometryczny
sklad chemiczny
zawartosc metali ciezkich
Opis:
Zbiornik „Besko” na rzece Wisłok składa się z dwóch części: z zasadniczej, na rzece Wisłok (objętość około 11 mln m3) i z bocznej, na rzece Czernisławka – dopływie Wisłoka (objętość ok. 3 mln m3), która wpada do zbiornika kilkaset metrów przed zaporą tego zbiornika. Badaniami objęto boczną część zbiornika, na rzece Czernisławce. Określono właściwości fizyczne osadów dennych m.in. procentową zawartość części organicznych oraz ich skład granulometryczny, według metody Prószyńskiego w dwóch wariantach: z dodatkiem deflokulanta Na2CO3 i bez tego dodatku, wykazując istotne różnice. Również zbadano właściwości chemiczne: odczyn pH i zawartość metali ciężkich. Określenie zawartości metali śladowych pozwoliło na kwalifikację osadów w sześciostopniowej skali wg Kabaty-Pendias, według której oceniana jest możliwość ich rolniczego wykorzystania. Według wstępnych wyników osady klasyfikują się do pierwszego i drugiego stopnia zanieczyszczenia chemicznego gleby, co pozwala na rolnicze ich wykorzystanie i uzupełnianie nimi pobliskich gruntów uprawnych. Określono również przyrosty osadów w poszczególnych przekrojach pomiarowych tej części zbiornika, wykazując znaczne różnice w porównaniu z pomiarami wykonanymi w roku 1987. Ocena ta wykazała, że w ciągu ostatnich 20 lat przyrost miąższości osadów wyniósł około 1,8 metra w przekroju najbliższym od zbiornika głównego, a od początku istnienia zbiornika przyrost ten wyniósł około 3,20 m. Natomiast w przekroju najdalszym od zbiornika głównego przyrosty te wyniosły odpowiednio około 1,30 m i 2,10 m.
The storage reservoir “Besko” on the River Wisłok consists of two part: the main part, on the River Wisłok (volume of about 11 mln m3), and the other one, the side part, on the River Czernisławka – contributory of the River Wisłok (volume of about 3 mln m3). The research covered this side part of the reservoir. Physical properties of the bottom sediments were determined among others the granulometric composition according to Prószyński by use of two method: with addition of a deffloculant Na2CO3 and without, showing significant differences. Chemical properties were also determined among others the pH reaction, percentage content of organic particles and also presence of heavy metals – cadmium, copper, chromium, nickel, lead, zinc – and depending on it sediments were qualified for agriculture use. According to preliminary results the bottom sediments belong to first degree or not higher than second of chemical pollution what qualifies them for agriculture use and improvement of agricultural grounds. According to the accepted Polish standards either all agricultural crops (at zero pollution) or at the second degree of pollution with heavy metals, fodder crops, root crops can be cultivated or this grounds can be used as pastures. Increments of sediments in particular measurement sections of this part of the reservoir were determined and significant differences compared with measurements made in 1987 i.e. twenty years earlier were shown. Evaluation of the measure quantities of the deposited sediments showed that within the last twenty years the sediment increment was about 1,8 meter in the section closest to the main reservoir (from the beginning of the existence of the reservoir the increment was equal about 3,2 m). Whereas, in the forest section of the main reservoir the increments were 1,3 and 2,1 meters, respectively.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, w wybranych elementach ekosystemu estuarium Odry Co, Cd, Hg)
The contents of heavy metals (Cu, Zn, Pb, Co, Cd, Hg) accumulated in selected components of the Odra River Estuary ecosystem
Autorzy:
Piotrowski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074530.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
mięczaki
ujście rzeki Odry
heavy metals
bottom sediments
molluscs
Odra River estuary
Opis:
The content of Cu, Zn, Pb, Co, Cd and Hg accumulated in water, mollusc shells and 15-cm layer of bottom sediments in Lake D1bie, Domi1?a and Roztoka Odrzanska is analysed. The metal concentrations range from 99.82 to 99.88% in bottom sediments, from 0.09 to 0.16% in water and from 0.01 to 0.04% in shells. There is some diversity in distribution of heavy metals in bottom sediments of the study areas due to diversity of heavy metal concentrations in the Odra River Estuary. The metal successions in mollusc shells of the three areas under consideration are identical: Zn > Cu > Pb > Cd > Hg. The distribution of metals in water and mollusc shells indicates greater concentrations of metals in molluscs. In particular, when considering the mass ratio, the water mass is greater than the mass of shells, varying from 3100 (Lake Dąbie) to 20000 (Domiąża). The content of metals in the shells ranges from 7.33% to 22.39% of their total amount in the analysed ecosystems.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 6; 213-218
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ piętrzeń rzek Łasicy i Świdra na wybrane elementy środowiska przyrodniczego
The impact of damming the Lasica and Swider rivers on selected elements of the environment
Autorzy:
Wlodarczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40562.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
jakosc wody
oddzialywanie na srodowisko
osady denne
pietrzenie wod
retencja gruntowa
retencja korytowa
rezim wod
rzeka Lasica
rzeka Swider
rzeki
strefa korytowa
zbiorowiska roslinne
zmiany skladu gatunkowego
water quality
environment transformation
bottom deposit
water damming
soil retention
riverbed retention
water regime
Lasica River
Swider River
river
riverbed zone
plant community
species composition change
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2008, 07, 1
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metale ciężkie w osadach dennych wybranych dopływów rzeki Kłodnicy
Heavy metals in bottom sediments in selected tributaries of the Kłodnica river
Autorzy:
Nocoń, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297001.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
zlewnia Kłodnicy
heavy metals
bottom sediments
Kłodnica basin
Opis:
Przedstawiono wyniki badań zawartości metali ciężkich w osadach dennych wybranych dopływów rzeki Kłodnicy. Badaniami objęto następujące rzeki: Bytomkę, Czarniawkę oraz Potok Toszecki. Badania wykazały najwyższą zawartość metali ciężkich w osadach dennych Bytomki. Na nieco niższym poziomie odnotowano stężenia pierwiastków toksycznych w osadach dennych Czarniawki, natomiast najniższe w Potoku Toszeckim. Zgodnie z klasyfikacją LAWA, osady denne Bytomki i Czarniawki mogą być sklasyfikowane jako silnie zanieczyszczone/zanieczyszczone. Natomiast zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów oraz stężeń substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony, jedynie osady Bytomki są zaliczane do zanieczyszczonych. Ponadto wysokie stężenia Zn, Pb i Cd w górnym biegu Bytomki są wynikiem oddziaływania przemysłu wydobywczego rud cynkowo-ołowiowych, który tam się rozwijał do końca XIX wieku. Wyniki badań zawartości metali ciężkich w osadach wybranych dopływów Kłodnicy wskazują również na konieczność objęcia monitoringiem niewielkich dopływów tej rzeki, gdyż w okresach wezbrań powodziowych duża część materiału zgromadzonego w osadach zostaje uruchomiona i przetransportowana w niższe partie zlewni, przyczyniając się tym samym do wtórnego zanieczyszczenia rzek. Stan obecny jest przyczyną klęski ekologicznej w obrębie zlewni rzeki Kłodnicy.
Research results of heavy metals concentrations in bottom sediments in selected tributaries of the Kłodnica river are showed in this paper. Studies were taken out in the following rivers: the Bytomka, the Czarniawka and the Potok Toszecki. Bottom sediments were collected from five sample points in each river. Research showed the highest heavy metals contamination in bottom sediments of the Bytomka river (Zn up to 1900 mg kg-1, Pb - 287 mg kg-1, Cd - 6.1 mg kg-1, Cu - 127 mg kg-1, Ni - 26 mg kg-1, Cr - 25 mg kg-1, Mn - 694 mg kg-1, Fe - 13.9 g kg-1. Contamination of bottom sediments in the Czarniawka river was a bit lower than in the Bytomka river. Concentrations of Zn - up to 1050 mg kg-1, Pb - 289 mg kg-1, Cd - 4.0 mg kg-1, Cu - 90 mg kg-1, Ni - 39 mg kg-1, Cr - 38 mg kg-1, Mn - 973 mg kg-1, Fe - 42.1 g kg-1 were determined. The lowest heavy metals concentrations were observed in sediments of the Potok Toszecki. Both the Bytomka and the Czarniawka are the rivers with industrial basin area. The Potok Toszecki is the river with agricultural basin. Concentration of heavy metals in this river's sediments is at the level of geochemical background. Concentration of heavy metals in the Bytomka and the Czarniawka bottom sediments shows that these rivers are under strong anthropogenic influence. Classification of bottom sediments according to LAWA shows that the Bytomka and the Czarniawka sediments are strongly contaminated/contaminated. But according to ordinance of Polish Government from 16th April 2002 only the Bytomka river sediments can be classified as contaminated. Moreover, high concentrations of Zn, Pb and Cd in the upper Bytomka bottom sediments are caused by zinc-lead mine industry which was localized there to the end of 19th century. Results of research show the necessity of small tributaries monitoring, because a huge load of contaminants which is deposited in sediments is discharged and transported to the lower parts of river basin during the floods, and it is conducted to secondary basin contamination. The present condition is a reason of ecological disaster which is observed in the area of the Kłodnica river basin.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2009, 12, 1; 65-76
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osady denne rzeki Skródy i ich rola w obiegu metali w środowisku
Bottom sediments of Skróda river and their role in the metals circulation in the environment
Autorzy:
Labus, M.
Mrowiec, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372092.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
osady denne
metale
zanieczyszczenie metalami
odpady
Łuk Mużakowski
bottom sediments
metals
waste materials
Muskau Bend
Opis:
W artykule przedstawiono ocenę zanieczyszczenia metalami (Fe, Mn, As, Al, Cr) osadów dennych rzeki Skródy i ich potencjalny wpływ na jakość wód rzeki. Zastosowana do oceny stopnia zanieczyszczenia metoda ekstrakcji sekwencyjnej pozwoliła nie tylko na określenie całkowitej zawartości metalu w osadzie, ale także na ocenę udziału poszczególnych form występowania. W badanych osadach stwierdzono obecność żelaza, manganu, arsenu, glinu i chromu. Spośród wymienionych pierwiastków zanotowano podwyższone, w stosunku do tła geochemicznego, zawartości glinu, pozostałe metale występują w ilościach niższych od wartości tła na badanym obszarze. Duże zawartości glinu mogą być łączone z zachodzącymi, w skarpach zbiorników pokopalnianych, procesami wietrzenia chemicznego pirytu. Powstający w procesie kwas siarkowy sprzyja rozkładowi glinokrzemianów. Następnie w wyniku erozji powierzchniowej następuje migracja glinu do wód powierzchniowych. W przypadku pozostałych metali jedynie w niekorzystnych warunkach środowiskowych może dojść do ich uwolnienia i ponownej ekspansji w środowisku wodnym.
In the paper some metals content in the bottom sediments of Skróda river was discussed. The contamination of the bottom sediments is influenced by the dump material of the "anthropogenic lake district" in the Łęknica region. The analysis of sequential extraction used in this research allowed to define the share of the individual occurrence forms of the metals, and thereby to estimate the presumptive mobility of the components in the environment and the connected risk. Samples of the sediments were tested for Fe, Mn, As, Al and Cr content. The metals are present in the sediments but their content is mostly (apart from Al) beneath the geochemical background in the region. Among the elements only an elevated amount of aluminum was noticed. Its high content might be related to the process of chemical weathering of pyrite, taking place in the waste dumps. Sulfuric acid arisen during the process induces the decay of aluminosilicates. The other metals could be released in case of changing the geochemical conditions, and expand to the aquatic environment.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2010, 139 (19); 67-80
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie analizy specjacyjnej w monitoringu metali ciężkich w osadach dennych na przykładzie rzeki Utraty
Use of speciation analysis for monitoring heavy metals in the bottom sediments of the Utrata River
Autorzy:
Wojtkowska, M.
Bogacki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236850.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
sekwencyjna procedura ekstrakcji
heavy metals
bottom sediments
sequential extraction procedure
pollution
Opis:
Określono ruchliwość wybranych metali ciężkich w osadach dennych pobranych z rzeki Utraty. Do procesu ekstrakcji sekwencyjnej wg Tessiera wykorzystano powietrznie suchy osad o średnicy ziaren >90 žm. W poszczególnych ekstraktach oznaczano zawartość Cu, Pb, Zn, Cd wykorzystując technikę FAAS. Spośród badanych metali w osadach dennych największą biodostępnością charakteryzował się metal o największej toksyczności - kadm. Również cynk i ołów głównie wiązane były z frakcjami ruchliwymi, co wskazuje na możliwość ich uruchamiania do toni wodnej. Najmniejszą ruchliwością charakteryzowała się miedź, występująca w znacznych ilościach w połączeniach z frakcją organiczną. Na podstawie analizy udziału w ogólnej zawartości dwóch najbardziej ruchliwych form, biodostępność badanych metali uszeregowano w kolejności Cd>Zn>Pb>Cu. Uzyskane dane zostaną wykorzystane w dalszych badaniach dotyczących migracji zdeponowanych metali w układzie toń wodna-osady denne.
Some heavy metals found in the bottom sediments of the Utrata River were analyzed for mobility. Tessier's sequential extraction procedure was carried out using air-dried sediments with grain diameters greater than 90 žm. Concentrations of Cu, Pb, Zn, and Cd in particular extracts were measured by means of the FAAS technique. Among the heavy metals examined, the most toxic one, namely cadmium, was characterized by the highest mobility. Zinc and lead tended to form complexes with mobile fractions, which is an indication of their potential for desorption to water. Copper, which occurred in great amounts in complexes with the organic fraction, exhibited the lowest mobility. Taking into account the percentage of two metals with the highest mobility in the total heavy metal content, the bio-availability of the heavy metals examined was arranged in the following order: Cd>Zn>Pb>Cu. The data obtained will be used in further research on the migration of the deposited heavy metals within the water depths-bottom sediments system.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 4; 43-46
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian ładunku metali śladowych transportowanych wraz z zawiesinami wzdłuż biegu rzeki
Changes in trace metal load in suspended solids carried along the river
Autorzy:
Nocoń, W.
Barbusiński, K.
Nocoń, K.
Kernert, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237420.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
suspended solids
trace metals
load balance
bottom sediments
Klodnica river
zawiesiny
metale śladowe
osady denne
Kłodnica
Opis:
The paper discusses potential use of changes in load of suspended solids and co-transported trace metal ions to define sectors of the river where increased sedimentation occurs as river bottom deposits. Therefore, flow rate of the river was being determined as well as content of total suspended solids and of selected metal ions (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) in suspended solids and bottom sediments. Changes in the load of suspended solids and of metals with suspended solids found along the course of the river (Klodnica, Upper Silesia) were estimated. It was established that under similar hydraulic conditions the load of metals associated with suspended solids was a function of change in the load of suspended matter. The results of the research allowed determination of sectors of the Klodnica River where sedimentation of the major part of suspended solids is observed and where the number of metal ions in the bottom sediments is increased. This will enable defining sectors of small and medium-sized rivers that require certain measures to be taken in order to improve their ecological state.
Przedstawiono możliwości praktycznego wykorzystania zmian ładunku zawiesin i transportowanych wraz z nimi jonów metali śladowych do określenia odcinków koryta rzeki, na których następuje zwiększona sedymentacja zanieczyszczeń w postaci osadów dennych. W tym celu wyznaczano wartości strumienia objętości wody w rzece, zawartość zawiesin ogólnych oraz jonów wybranych metali (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) w zawiesinach i osadach dennych. Określono zmiany ładunku zawiesin oraz metali wraz z zawiesinami, jakie wystąpiły wzdłuż biegu rzeki (Kłodnica, Górny Śląsk). Stwierdzono, że ładunek metali śladowych związanych z zawiesinami, przy zbliżonych warunkach hydraulicznych, był funkcją zmian ładunku zawiesin. Wyniki badań pozwoliły na wskazanie odcinków rzeki, na których sedymentuje znaczna część zawiesin, a w osadach dennych występuje zwiększona zawartość związków metali śladowych. Umożliwi to wskazanie odcinków małych i średnich rzek, na których konieczne są zabiegi mające na celu poprawę ich stanu ekologicznego.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2013, 35, 1; 33-38
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phosphorus in Bottom Sediments of Rivers from Within the Upper Narew Catchment
Fosfor w osadach dennych rzek z obszaru zlewni górnej Narwi
Autorzy:
Skorbiłowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/387873.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
phosphorus
bottom sediments
rivers
sewage
fosfor
osady denne
rzeki
ścieki
Opis:
The aim of present study was to determine the content of phosphorus in bottom sediments from rivers of the Upper Narew catchment area. The study deals with tracing the changes of phosphorus in bottom sediments on the background of the spatial distribution of point sources of this nutrient, and identifying the main factors of its enrichment related to morphometry and management of catchment. The study was focused on the Narew River in 10 measurement sections within the stretch Bondary – Tykocin and the Supraoel River, on which six measurement points were selected. During the selection of the bottom sediment sampling sites, the presence of sites where the aquatic environment is improved in phosphorus (mainly sewage treatment plants), was adopted as the main criterion. Samples for analyses were also collected from 17 smaller and larger tributaries of Narew River. The highest contents of phosphorus in bottom sediments were found in Narew River (1.31 gP kg–1 d.m.), while the lowest in river Strabelka (0.10 gP kg–1 d.m.). Comparison with other research revealed that studied sediments were characterized by a typical content of phosphorus, and locally increased amounts of this element are the result of limited, however still existing anthropogenic pressure. The results indicate a relationship between phosphorus in bottom sediments and the nature of particular rivers catchments, including the amount of sewage discharged into these rivers.
Celem pracy było określenie zawartości fosforu w osadach dennych rzek z obszaru zlewni górnej Narwi. W pracy analizowano zmiany zawartości fosforu w osadach na tle przestrzennego rozkładu punktowych źródeł tego składnika oraz zidentyfikowano główne czynniki jego wzbogacania związane z morfometrią i zagospodarowaniem zlewni. Badaniami objęto rzekę Narew w 10 przekrojach pomiarowych na odcinku Bondary – Tykocin oraz rzekę Supraśl, na której wytypowano 6 punktów pomiarowych. W czasie doboru miejsc pobierania próbek osadów dennych za główne kryterium przyjęto obecność ognisk wzbogacania środowiska wodnego w fosfor, głównie oczyszczalni ścieków. Do analiz pobierano również próbki z 17 mniejszych i większych dopływów Narwi. Największe zawartości fosforu wykazano w osadach dennych Narwi (1,31 g kg–1 s.m.), a najmniejsze w osadach Strabelki (0,10 g kg–1 s.m.). Porównanie z innymi badaniami wykazało, że badane osady charakteryzują się typową zawartością fosforu, a lokalnie zwiększone ilości tego składnika są wynikiem ograniczonej wprawdzie, ale istniejącej presji antropogennej. W pracy wykazano, że istnieje zależność zawartości fosforu w osadach dennych od charakteru zlewni poszczególnych rzek, w tym od ilości ścieków odprowadzanych do tych rzek.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 10; 1127-1134
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania zawartości metali ciężkich w zlewni rzeki Biebrzy i jej trzech dopływów
The study of heavy metals content in the catchment area of the Biebrza River and three tributaries
Autorzy:
Kazimierowicz, Z
Kazimierowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399852.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
zanieczyszczenia
rzeka
heavy metals
bottom sediments
pollution
river
Opis:
Pobrano próbki osadu dennego w 11 punktach pomiarowych rzeki Biebrzy oraz określono zawartości sześciu metali (Cu, Cr, Co, Ni, Cd i Zn). Obliczono średnią arytmetyczną, medianę oraz odchylenie standardowe. Stwierdzono, że źródłami badanych metali ciężkich w osadach dennych są między innymi: zanieczyszczenia z pól i łąk (domieszki środków ochrony roślin oraz nawozów sztucznych), zrzuty ścieków bytowych i komunalnych z lokalnych oczyszczalni ścieków, zrzuty ścieków z zabudowań wiejskich oraz zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego. Rozpatrywanie zanieczyszczenia osadów dennych metalami ciężkimi są potrzebnym narzędziem do monitoringu środowiska wodnego. Ciągły monitoring zawartości metali w osadach pozwoli na przeciwdziałanie skutkom zagrożenia życia biologicznego w zbiorniku wodnym, które może wystąpić w przypadku notorycznych przekroczeń dopuszczalnych zawartości szkodliwych substancji.
Sediment samples were taken in 11 measuring points of the Biebrza River and determined the contents of six metals (Cu, Cr, Co, Ni, Cd and Zn). Arithmetic mean, median and standard deviation were calculated. The sources of heavy metals in bottom sediments are: pollutants of fields and meadows (admixtures of plant protection products and fertilizers), discharges of domestic sewage and municipal from local wastewater treatment plants, wastewater discharges from rural buildings and pollutions of anthropogenic origin. Research of pollution of bottom sediments with heavy metals are needed tool for monitoring the aquatic environment. Continuous monitoring metal content of the sediments will counteract the effects of the threat of biological life in the water reservoir, which may occur in the case of notorious exceeded permissible content of harmful substances.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 40; 25-32
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość rtęci w osadach dennych rzek Rudawa i Prądnik
Mercury content in the bottom sediments from the Rudawa and Prądnik rivers
Autorzy:
Klojzy-Karczmarczyk, B.
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075385.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
rtęć
osady denne rzeki
rzeka Rudawa
rzeka Prądnik
wody podziemne
mercury
river bottom sediments
Rudawa river
Prądnik river
groundwater
Opis:
Aquatic ecosystems, including river sediments, are particularly vulnerable to contamination with mercury compounds. One of the most visible effects of increased mercury pollution are changes in the concentration of this element in the bottom sediments of rivers that collect surface water from industrial areas, where numerous sources of mercury emissions are found. The aim of the study conducted in 2014, was to assess mercury contamination of the bottom sediments in the Rudawa and Pr¹dnik rivers in areas with different land use: urban-industrial and agricultural, and thus to recognize the possibility of a potential threat to the environment including the groundwater. For the purpose of comparison, results of research conducted by the authors for the Chech³o river bottom sediments in 2007 were used. Mercury contamination of bottom sediments of the Rudawa, Pr¹dnik rivers and the previously studied Chech³o river is characterized by considerable diversity and variability from the spring to their mouth. The highest mercury contamination was found in the sediments of the Chech³o river, especially in the mining area. Average mercury content in the sediments of the Chech³o river is 0.380 mg/kg. The studies have shown the lowest mercury content in the Rudawa river sediments, where the mean values are between 0.066 mg/kg and 0.071 mg/kg, depending on the depth of sampling. The mean levels of mercury in the sediments of the Pr¹dnik river are higher at between 0.203 and 0.246 mg/kg. Mercury contamination in the river Pr¹dnik’s sediments increases in the lower course, particularly in the vicinity of Krakow metropolitan area. No observed a clear correlation between total mercury content in the test samples and the share of silt and clay fractions in the bottom sediments.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/1; 820--824
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies