Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "narratologia" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-39 z 39
    Tytuł:
    Feministyczna narratologia filmowa. Sporo pytań i kilka odpowiedzi
    A Feminist Film Narratology: Several Questions, Few Answers
    Autorzy:
    Szczekała, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850512.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    narracja filmowa
    narratologia
    feminizm
    kino kobiet
    gender
    narratologia feministyczna
    film narration
    narratology
    feminism
    women's cinema
    feminist narratology
    Opis:
    Artykuł stanowi wprowadzenie do feministycznej narratologii filmowej: zarysowuje jej cele i wyzwania, wymienia narzędzia, nakreśla wstępnie możliwości operacjonalizacji i mapuje użyteczność analityczną. Feministyczna narratologia filmowa rozumiana jest tutaj jako subdyscyplina narratologii badająca zarówno narracje tworzone przez kobiety, jak i narracje o kobietach. Podkreślony jest jej aspekt metakrytyczny i rewizjonistyczny jako refleksji służącej zdemaskowaniu złudnego (męskiego) uniwersalizmu w tradycyjnych i strukturalistycznych propozycjach teorii opowiadania. Narratologia feministyczna osadzona zostaje w kontekście innych narratologii, przede wszystkim korporalnej (Punday, Stańczyk), naturalnej (Fludernik), kognitywnej (Bordwell, Branigan), transmedialnej i postklasycznej (Herman). Jedną z głównych kategorii stosowanych w tekście jest pojęcie doświadczeniowości (Fludernik), zgodnie z którym narracja jest w stanie reprodukować rzeczywiste ludzkie doświadczenia.
    The article serves as an introduction to feminist film narratology, outlining its goals, challenges, analytical tools, and the initial operationalization and analytical utility. Feminist film narratology is understood as a sub-discipline of narratology which concerns both narratives created by women and narratives on women. The metacritical and revisionist aspect of feminist film narratology is emphasized as a critical reflection serving to expose the illusory (male) universalism in traditional and structuralist propositions of narrative theory. Feminist film narratology is set in the context of other variations of narratology, primarily: corporeal (Punday, Stańczyk), natural (Fludernik), cognitive (Bordwell, Branigan), transmedial, and postclassical (Herman). One of the main categories used in the text is the concept of experientiality (Fludernik), according to which the narrative is capable of reproducing actual human experiences. This includes specifically women’s experiences related to socio-cultural inequality and bodily affect.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2022, 119; 78-99
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Что же она такое, ваша нарратология?» Интервью с Валерием Игоревичем Тюпой
    "What is it, your narratology?" Interview with Valery Igorevich Tyupa
    ,,Co to takiego jest ta Pana narratologia?” Wywiad z Walerijem Igoriewiczem Tiupą
    Autorzy:
    Ścibior, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/604699.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Валнрий Игоревич Тюпа, современная нарратология, (пост)бахтинская школа, риторика, сравнительная нарратология
    Walerij Igoriewicz Tiupa, współczesna narratologia, szkoła (po)bachtinowska, retoryka, narratologia porównawcza
    Valery Igorevich Tyupa, contemporary narratology, (post) Bakhtin school, rhetoric, comparative narratology
    Opis:
    Walerij Igoriewicz Tiupa (ur. 1945 r.) – jeden z najwybitniejszych rosyjskich teoretyków literatury i najważniejszych teoretyków narracji na świecie, autor ponad trzystu dziewięćdziesięciu publikacji naukowych z zakresu teorii literatury, teorii komunikacji i analizy dyskursu, komparatystyki, narratologii, estetyki, retoryki, profesor Rosyjskiego Państwowego Uniwersytetu Humanistycznego w Moskwie (RGGU). W zainteresowaniach naukowych Tiupy wyraźnie zarysowują się dwa główne obszary problemowe. Pierwszy z nich dotyczy estetyki literatury, drugi – narratologii. Wywiad z badaczem został poświęcony właśnie temu ostatniemu. Tiupa wyjaśnia, czym jest współczesna narratologia i dlaczego jest potrzebna; mówi między innymi o związkach narratologii z retoryką, o perspektywach rozwoju narratologii porównawczej, o projekcie stworzenia narratologii historycznej.
    Valery Igorevich Tyupa (born in 1945) – one of the most outstanding Russian literary theorists and the most important narrative theorists in the world, author of over three hundred and ninety scientific publications in the field of literary theory, communication theory and discourse analysis, comparative studies, narratology, aesthetics, rhetoric, professor at the Russian State University of Humanities in Moscow (RGGU). In Tyupa's scientific interests, two main problem areas are clearly outlined. The first concerns the aesthetics of literature, the second – narratology. The interview with the researcher was devoted to the latter. Tyupa explains what contemporary narratology is and why it is needed; he talks, among others, about the relationships between narratology and rhetoric, about the prospects for the development of comparative narratology, and about the project of creating historical narratology.
    Валерий Игоревич Тюпа (1945 г.) – один из ведущих российских теоретиков литературы и важнейших теоретиков наррации мира, автор свыше 390 научных публикаций в области теории литературы, теории коммуникации и дискурсного анализа, компаративистики, нарратологии, эстетики, риторики, профессор Российского государственного гуманитарного университета в Москве (РГГУ). В области научных интересов Тюпы выстраиваются две основные линии. Первая касается эстетики литературы, вторая – нарратологии. Интервью с исследователем посвящено именно последней линии. Тюпа объясняет, что это современная нарратология и почему она нужна; говорит о взаимосвязи нарратологии с риторикой, о перстективах развития сравнительной нарратологии, о проекте создания исторической нарратологии.  
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 170, 2
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Realność pośrednika
    The Reality of the Intermediary
    Autorzy:
    Tomczok, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1364928.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-25
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    narratology
    Bruno Schulz
    speculative realism
    cognitive science
    narratologia
    realizm spekulatywny
    kognitywistyka
    Opis:
    Artykuł przedstawia propozycję alternatywnych założeń dla badań narratologicznych. Klasyczna narratologia została oparta na paradygmacie mentalistycznym, co oznaczało zamknięcie badań narracji w języku, tekście lub dyskursie, a także prowadziło do zlekceważenia roli różnych mediów czy pośredników w opowiadaniu. W artykule zaproponowano interpretację owych mediów bądź pośredników jako osobnej rzeczywistości, która odgrywa ważną w rolę w procesie budowy opowiadania. Nawiązanie do współczesnych badań nad poznaniem, szczególnie do enaktywizmu, a także do spekulatywnego realizmu i teorii aktora-sieci pozwoliły rozwinąć nową teorię opowiadania uwzględniającą istotną rolę obiektów, które współkształtują narrację. Jako przykład literackiego wykorzystania tej teorii przywołana została propozycja interpretacji Ulicy Krokodyli Brunona Schulza.
    In this article, I formulate new premises for narrative studies. Classical narratology was based on a mentalist paradigm. It reduced the study of narrative to the study of language, text or discourse, downplaying the role of media or intermediaries in the story. I propose to define media and intermediaries in terms of a separate reality that plays an important role in the process of constructing the story. I combine cognitive science, especially enactivism, speculative realism and the actor-network theory to build a foundation for a new theory of narratology. New narratology should take into account the narrative role which objects play in the narrative. I exemplify how this theory can be used in practice in my analysis of Bruno Schulz’s Street of Crocodiles.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2019, 15-16; 6-23
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Le Grand Meaulnes d’Alain-Fournier. Un problème de flou artistique
    Autorzy:
    Jacques, Georges
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953807.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wyobraźnia
    impresjonizm literacki
    narratologia
    imaginary
    literary impressionism
    narratology
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 5; 15-27
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czas i pamięć: Ingardenowska koncepcja budowy fazowej dzieła literackiego w kontekście neurofenomenologii
    Autorzy:
    Ulicka, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090105.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    fazowa budowa dzieła literackiego
    pamięć
    neurofenomenologia
    protokoły narracji
    narratologia
    Opis:
    Whereas Ingarden’s studies on the strata of the literary work of art have attracted considerable critical attention, it is not the case with the other building-block of his theory, the concept of the literary work’s temporal phases. It was ignored by the French structuralists and the American pragmatists, and, more recently, by neuroscience, although the latter is founded on insights that are similar to Ingarden’s. A comparison of the two approaches shows that his concept of temporality remains as relevant as ever. It is an analytical tool of remarkable precision that can be used to examine schemas of understanding conditioned by the sequential nature of language, especially in case complex schemas elicited by utterances with many themes and hardly any temporal or causal links. Ingarden’s analyses shed light on the analogically-functioning memory mechanisms that generate cognitive schemas responsible for the integration of the experienced objects. Drawing on Edmund Husserl, Henri Bergson and philosophers of the Lvov-Warsaw School, Ingarden assigned the key role in that process to foreshortening and the retention-protention mechanism. After identifying these sources of inspiration it is possible to suggest an alternative solution to the problem of the cognitive value of neuroscience narrative protocols and to situate current developments in narratology in a broader conceptual framework.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2018, 2; 125-142
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    NARRATOLOGIA W BADANIACH KOMUNIKACJI POLITYCZNEJ. METODOLOGICZNE PRZYMIARKI
    NARRATOLOGY IN POLITICAL COMMUNICATION RESEARCH. METHODOLOGICAL APPROACHES
    Autorzy:
    Kołodziej, Jacek H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/513391.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    narratology, political communication, methodology of social sciences
    Opis:
    Developed within literary studies, the narrative theory is helping to understand relations between an author, features of a narrative text, its contents, cultural meanings, and perception. Modern narratology stems from the research of formalists (e.g. V. Propp), structural theory of literature (M. Bakhtin, Y. Lotman), and blossomed due to structuralism and semiology (R. Barthes, T. Todorov, A. Greimas et al.) – to become in the second half of XX century one of the main tools for explaining the communication strategy of a man – storytelling. A narrative is a commonplace to determine the dynamic elements of our experience, and as such is a fundamental category of perception. It is the core of the art of literature, interpretative journalism, but also makes the spine of political marketing (spinning political events and visions). This text tries to describe the basic methodological assumptions of narratology in order to make it suitable for political communication analysis.
    Źródło:
    Polityka i Społeczeństwo; 2017, 15, 1; 21-32 (12)
    1732-9639
    Pojawia się w:
    Polityka i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    JOSEPH CONRAD AND THE SILVER SCREEN
    Joseph Conrad i srebrny ekran
    Autorzy:
    Weseliński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/509383.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Akademia Finansów i Biznesu Vistula
    Tematy:
    adaptation
    appropriation
    Joseph Conrad
    Alfred Hitchcock
    Francis F. Coppola
    narratology
    adaptacja
    przyswajanie
    narratologia
    Opis:
    The filmography of films based on the works of Joseph Conrad testifies that since the silent film era numerous filmmakers have turned to Conrad for source material. In most cases, the screen adaptations of his works were artistic and box-office failures. The release of Francis Ford Coppola’s Apocalypse Now in 1979 sparked a revival of creative and commercial interest in Conrad as a source for films. Coppola’s picture, which has achieved the status of a modern classic, and Alfred Hitchcock’s famous adaptation of The Secret Agent (1936), seem to belie the prevailing opinion that Conrad’s works are impossible to adapt for the cinema successfully. This paper seeks to examine the ways in which Conrad’s works have been adapted and appropriated by two major film directors in the twentieth century.
    Filmografia adaptacji dzieł Josepha Conrada świadczy o tym, że od czasów filmu niemego liczni filmowcy sięgali po utwory Conrada jako materiał na scenariusze filmowe. W większości przypadków okazało się, że ekranizacje utworów Conrada to porażki artystyczne i fiasko finansowe. Film Francisa Forda Coppoli Czas Apokalipsy (1979) zapoczątkował odrodzenie artystycznego i finansowego zainteresowania środowiska filmowców twórczością Conrada. Obraz Coppoli, który osiągnął status współczesnej klasyki filmowej, oraz słynna adaptacja powieści Tajny agent w reżyserii Alfreda Hitchcocka (1936), wydają się zaprzeczać powszechnej opinii, że ekranizacje dzieł Conrada z góry skazane są na niepowodzenie. Celem artykułu jest zbadanie metod i środków artystycznego wyrazu jakimi posługiwali się dwaj czołowi reżyserzy XX wieku w swoich adaptacjach utworów Conrada.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2017, 52(1) Filologia; 77-88
    2353-2688
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspekty rytualizacji mężczyzny w przestrzeni literackiej powieści obrazkowej Günter Kastenfrosch Horsta Eckerta (Janoscha)
    Autorzy:
    Dusza, Sebastian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1830319.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-29
    Wydawca:
    Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
    Tematy:
    Janosch
    literatura dziecięco-młodzieżowa
    analiza treści
    narratologia
    Literature for Kids
    Content Analysis
    Narratology
    Opis:
    Artykuł analizuje jeden z komiksów Horsta Eckerta, by pokazać jego wyjątkowość. W momencie, gdy jeden z bohaterów całkowicie wychodzi z kadru, kolejne warstwy jego osobowości są dekonstruowane. Definicja komiksu zostaje podważona. Komiks, często uważany za gatunek pośledni, rodzi pytanie o cele edukacji medialnej w życiu. W kontekście faktu, że komiks jako element preferujący wizualność jest dziś bardzo popularny i zdaje się świadczyć o pauperyzacji słowa pisanego oraz o przewadze obrazu nad słowem, czytanie komiksu Janoscha (który jest komiksem nieprototypowym) prowadzi do wielu interesujących wniosków na temat społecznych aspektów literatury.
    Źródło:
    Świat i Słowo; 2019, 33, 2; 111-126
    1731-3317
    Pojawia się w:
    Świat i Słowo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Лінгвонаратологія в Україні: сучасний стан і перспективи
    Narratologia lingwistyczna w Ukrainie: stan aktualny oraz perspektywy
    Linguistic narratology in Ukraine: current status and prospects
    Autorzy:
    Bacewycz, Florij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343570.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    linguistic narratology
    narrator
    narrative structure
    narrative plot
    narrative discourse
    depth of a narrative fictionality
    narratologia lingwistyczna
    struktura narracji
    historia narracji
    dyskurs narracji
    głębokość warstw fikcjonalności narracji
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest kwestii określenia głównych kierunków rozwoju nowego nurtu badań w humanistyce ukraińskiej – narratologii lingwistycznej, która jest ważną dyscypliną ogólnofilologiczną o charakterze syntezującym. Cel artykułu realizowany jest z uwzględnieniem podstawowych tendencji rozwojowych współczesnego językoznawstwa, ukierunkowanego funkcjonalno-komunikatywnie oraz antropo- i pragmacentrycznie. Ustalono, iż ukraińska narratologia lingwistyczna skupia w sobie podejścia tradycyjnie narratologiczne oraz językoznawcze, literaturoznawcze, semiotyczne, kognitologiczne, psychologiczne, socjologiczne i etnologiczne. Sposób narracji w różnych gatunkach oraz stylach funkcjonalnych jest aktywnie badany pod kątem jego zorientowania na komunikatywną i semantyczno-pragmatyczną naturę narracji oraz jej rolę we współczesnym społeczeństwie. Za podstawowe kierunki badań w zakresie narratologii lingwistycznej można uznać: opracowanie ogólnofilologicznych problemów struktur narracyjnych, lingwosemiotyczne aspekty budowania historii oraz dyskursu narracji różnych gatunków i stylów funkcjonalnych, doprecyzowanie typologii narratorów, ujawnienie głębokości warstw fikcjonalności artystycznego sposobu opowiadania oraz inne.
    The article deals with the problem of defining the principal ways of developing a new trend in Ukrainian humanities research – linguistic narratology, which arises as an important philological discipline of a synthetic nature. The article analyses the dominant functional-communicative, anthropocentric and pragmacentric tendencies of modern linguistics. It has been established that Ukrainian linguistic narratology comprises traditional narratological approaches and linguistic, literary, semiotic, cognitive, psychological, sociological and ethnological aspects. The mode of narration in various functional styles and genres is actively studied in terms of the orientation to the communicative and semantic-pragmatic nature of narration, as well as its role in modern society. The main research directions in linguistic narratology studies are: the development of general theoretical problems of narrative structures, linguo-semiotic aspects of structuring the plot and discourse of narratives of different genres and functional styles, specifying the typology of narrators, revealing the depth of the fictionality of artistic narrations, along with other aims.
    Źródło:
    Studia Ukrainica Posnaniensia; 2023, 11, 1; 11-27
    2300-4754
    Pojawia się w:
    Studia Ukrainica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Funkcje „znaczącego ujęcia” w popularnym wariancie „puzzle films”
    The “Significant Shot” and Its Functions in the Popular Variant of Puzzle Films
    Autorzy:
    Korczarowska, Natasza
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850846.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    znaczące ujęcie
    puzzle films
    narratologia
    kognitywizm
    significant shot
    narratology
    cognitivism
    Opis:
    Autorka koncentruje się na „znaczących ujęciach” w popularnym (w opozycji do bieguna heavy weight) wariancie puzzle films. Ujęcie jest identyfikowane jako znaczące, jeśli pełni uprzywilejowaną rolę w strukturze tekstu filmowego. Aby uchwycić znaczenie (w aspekcie wytwarzania sensów) analizowanego ujęcia, autorka skupia się na jego dwóch fundamentalnych funkcjach: rozpoznania (prowadzącego do „od-opowiedzenia” i rekontekstualizacji fabuły) i zawieszenia (otwierającego tekst na ambiwalentne i sprzeczne interpretacje). Artykuł został zainspirowany pracami Kristin Thompson poświęconymi dominancie definiowanej jako element jednoczący wszystkie aspekty dzieła. Według Thompson niespodzianka rządzi formą – od całościowego kształtu opowiadania aż po poziom pojedynczego zdania. Autorka dowodzi, że „niespodzianka” stanowi dominantę w puzzle films, a „pojedyncze zdanie” – na poziomie metaforycznym – może być postrzegane jako ekwiwalent ujęcia filmowego. Wybrane filmy zostały umieszczone w kontekście kognitywizmu (Bordwell, Thompson) i narratologii (McHale).
    The article focuses on the “significant shot” in the popular (as opposed to heavy weight) variant of puzzle films. The shot is identified as significant if it performs a prominent role in the structure of a film text. To capture its significance (in the aspect of meaning-making), the author focuses on its two fundamental functions: recognition (leading to “re-telling” and re-contextualisation of the story) and suspension (opening the text to ambivalent and contradicting interpretations). The text has been inspired by Kristin Thompson’s writings on the dominant defined as an element that unifies all aspects of a work. According to Thompson, surprise governs form – from the overall shape of the plot to the level of the individual sentence. The article argues that “surprise” is the dominant in puzzle films and “the individual sentence” – on the metaphorical level – may be perceived as the equivalent of the film shot. Selected films are positioned in the theoretical frameworks of cognitivism (Thompson, Bordwell) and narratology (McHale).
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2022, 118; 126-151
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Pokot” Agnieszki Holland i Olgi Tokarczuk - o tym, jak przekład intermedialny wpływa na konstrukt mentalny u odbiorcy
    Autorzy:
    Siemieniuk, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1967890.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    narratologia  transmedialna
    konstrukt  mentalny
    medium
    adaptacja
    przekład intermedialnym
    transmedial  narratology
    mental  construct
    adaptation
    intermedial translation
    Opis:
    Narracja nie jest zjawiskiem wyłącznie językowym, lecz fenomenem o naturze kognitywnej aktywizującym się za sprawą odszyfrowania treści komunikatu. Owa aktywizacja warunkuje powstanie u czytelnika konstruktu mentalnego rozpatrywanego jako skrypt narracji. Zależnie od medium, w jakim następuje realizacja opowieści, odbiorca w odmienny sposób wytwarza skrypt, nawet jeżeli opowieść oparta jest na podobnym rdzeniu fabularnym. Problem ten ma szerokie zaplecze teoretyczne, jednak dotychczas żaden z badaczy nie pokusił się o przeanalizowanie na wybranym przykładzie, jak przekład intermedialny wpływa na wytworzenie konstruktu mentalnego. W niniejszym artykule zostaje podjęta próba uzupełnienia tej luki. Analiza, wykorzystująca ustalenia narratologii transmedialnej oraz komparatystyki mediów, zostanie przeprowadzona oparciu o film „Pokot” Agnieszki Holland i jego literacki pierwowzór - „Prowadź swój pług przez kości umarłych” Olgi Tokarczuk.
    The narration is a phenomonenon not only in a linguistic field, but also cognitive one which is activates when receiver descriptes the message. The activisation has an influence on receiver’s mental costruct which is a script of narration. Depending on medium in which the story is realized the receiver in different way creates the script, even when the story has the same story’s core. This problem has a widen theoretical background, but still none of researches has analized how intermedial translation influcences on creating the mental construct. In the article I will try to fill this gap. The analize, using arrangements known from transmedial narratology and media comparating studies, will be conduct basing on a film „Pokot” filmed by Agnieszka Holland and its literary prototype - „Prowadź swój pług przez kości umarłych” written by Olga Tokarczuk.
    Źródło:
    Kultura i Edukacja; 2019, 3(125); 152-162
    1230-266X
    Pojawia się w:
    Kultura i Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Point of View and the Modalities of Narrative
    Punkt widzenia a modalności narracyjne
    Autorzy:
    Tenev, Darin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012790.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    narratologia
    modalność
    logika wilomodalna
    punkt widzenia
    bułgarska Szkoła Guillaumistów
    narratology
    modality
    multimodal logic
    point of view
    Bulgarian Guillaumist School
    Opis:
    In this paper I will envisage the relationship between narrative modalities and point of view with the help of the narratological theory of Christo Todorov, who is a representative of the Bulgarian Guillaumist school. First, I will point to the multimodality of narrative modal logic with its combination of different types of modal categories (alethic, deontic, volitive, etc.). Then I will introduce Christo Todorov’s distinction between modal and transmodal categories, according to which modality (ability, desire, obligation) is what characterises the actions and transmodality (perception, emotion, intellection) is what characterises the subject of action. Along with Todorov I will claim that there are both modal and transmodal points of view, but unlike him I will define the point of view based not on the subject-image but on the directedness it introduces. My point will be that there is a double direction of the point of view: on the one hand, the direction of the subject to the object, and, on the other, the direction from one modality to another. This double direction, I will argue, is at the very basis of narrative logic, or of what I would call the ‘narrative potentiality.’
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2018, 8(11) cz.1; 27-42
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludo-narratywizm, czyli proceduralizm Bogosta na tle sporu ludologii z narratologią
    Ludo-narrativism as Bogost’s proceduralism in the light of the ludology-narratology debate
    Autorzy:
    Petrowicz, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/973181.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    ludology vs narratology debate
    Ian Bogost
    proceduralism
    Opis:
    The ludology-narratology dispute has been dismissed and neglected by many researchers. Theorists on both sides of the conflict created theories assimilating the concepts of their opponents. However, in my opinion, Ian Bogost — a scientist not involved in the dispute — has the most interesting solution to the problem. Bogost’s basic concepts — unit operations comparative criticism and procedural rhetoric theory – combine interpretations of game rules with those of narratives. The achievements of Bogost seem less known and appreciated in the Polish game studies. In this article, I will present the basic theories from Bogost’s main books: Unit Operations: An Approach to Videogame Criticism and Persuasive Games: The Expressive Power of Videogames in the context of ludology versus narratology debate.
    Źródło:
    Replay. The Polish Journal of Game Studies; 2014, 01
    2391-8551
    2449-8394
    Pojawia się w:
    Replay. The Polish Journal of Game Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Narratologia w systemie wiedzy o literaturze
    Narratology in the System of Literary Studies
    Autorzy:
    Tiupa, Walerij I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468009.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    filozofia
    teoria literatury
    dwudziestowieczna teoria literatury
    rosyjska teoria literatury
    philosophy
    literary theory
    20th century literary theory
    russian literary theory
    Opis:
    Identifying two vital aspects of narratology – poetics and rhetoric – the article then proceeds to highlight their nature and interpretive consequences some of which are embodied in the post-structuralist desire to reach beyond the internally structured text and reach the level of communicative intersubjectivity. Any narrative discourse is characterised by the combination of the referential event and the communicative event, which are both determined by three basic factors: the actant, the world-view and the point-of-view. Such a perspective, as the article suggests, opens up a series of new interpretive possibilities as they redefine the traditional and historical approach to literary studies.
    Uznając poetykę i retorykę za dwa fundamenty narratologii, niniejszy artykuł uwypukla ich naturę i interpretatywne konsekwencje, z których część ujawnia się w poststrukturalistycznym pragenieniu uchwyceniu tego, co co znajduje się poza wewnętrznie ustrukturyzowanym tekstem, a także tego, co można by określić jako komunikacyjną inter-podmiotowość. Każdy dyskurs narracyjny pozwala się rozpoznać jako kombinacja wydarzenia referencyjnego oraz wydarzenia komunikacyjnego. Oba zaś są zdeterminiowane przez trzy podstawowe czynniki: aktanta, punkt widzenia oraz Weltanschauung. Perspektywa przyjęta przez niniejszy artykuł pozwala otworzyć serię nowych możliwości interpretacyjnych, które umożliwiają przedefiniowanie tradycyjnych i historycznych metodologii badań literackich.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2015, 31
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O potrzebie dalszych badań nad prasą gadzinową. Stan obecny i perspektywy badawcze
    Autorzy:
    Napora, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1628420.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-23
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    prasa gadzinowa
    stan badań
    perspektywy badawcze
    historiografia klasyczna
    historiografia nieklasyczna
    narratologia
    reptile press
    the state of research
    research perspectives
    classical historiography
    non-classical historiography
    narratology
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie stanu badań nad prasą gadzinową oraz wskazanie potencjalnych obszarów umożliwiających ich dalszą kontynuację. Autor zmierza do pokazania wypracowanego na gruncie historiografii modelu badań nad gadzinówkami. Opierając się na analizie publikacji w zakresie wymienionej prasy oraz odwołując się do współczesnych koncepcji metodologicznych, wskazuje na niebezpieczeństwo marginalizacji badań bądź ich całkowitego zaniechania. W konkluzjach sygnalizuje nowe możliwości prowadzenia dalszych badań z wykorzystaniem założeń proponowanych przez narratologię.
    The purpose of the article is to present the state of research on the reptile press and indicate potential areas for its further continuation. The author aims to show the model of research on the reptile press developed on the basis of historiography. After a thorough analysis of publications concerning this press and referring to contemporary methodological concepts, she points to the danger of marginalisation of research or its complete abandonment. In conclusion, she signals new possibilities for further research with the use of assumptions proposed by narratology.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 2; 187-201
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Estetyka dzieła literackiego w strukturalistycznej koncepcji Jana MukaŘovskiego
    Aesthetics of a literary work in the structuralist conception of Jan Mukařovský
    Autorzy:
    Brzezińska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460046.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    strukturalizm praski
    Praskie Koło Lingwistyczne
    Jan Mukařovski
    narratologia
    structuralism in Prague
    Prague linguistics circle
    Jan Mukařovský
    narratology
    Opis:
    Strukturalizm jako kierunek badań literaturoznawczych i lingwistycznych był w latach dwudziestych i trzydziestych XX w. wiodący na uniwersytetach I Republiki Czechosłowackiej. Artykuł skupia się na jednym z najważniejszych członków Praskiego Koła Lingwistycznego, strukturaliście Janie Mukařovskim i jego studiach na temat estetyki w duchu strukturalizmu. Przedefi niował on pojęcia estetycznej wartości, normy i funkcji, a także stworzył wiele innych elementów spójnej teorii naukowej. Przepracował zagadnienia struktury, semantycznego gestu i indywidualności w sztuce. Elementy jego teorii zostały użyte przez neostrukturalistów i dzisiejszych narratologów do analizy dzieł literackich.
    Structuralism as an area in literary science researches was a main topic at the universities of the First Czechoslovak Republic in the Þ rst half of twentieth century. The article focuses on one of the most important members of the Prague linguistics circle, structuralist Jan Mukařovský and his studies about esthetics in spirit of structuralism. He has redeÞ ned the concept of esthetic value, norm and function and also made many others elements of coherent science theory. He has worked on the concepts of structure, semantic gesture and individuality in art. Elements of his theory were used by neo- structuralists and nowadays narratologists in the analyses of literary works.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 656-663
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyjemność na granicy dyskomfortu
    Pleasure on the Verge of Discomfort
    Autorzy:
    Przylipiak, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340692.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    filmy gier umysłowych
    narratologia
    afekt
    mind-game films
    narratology
    affect
    Opis:
    Artykuł jest recenzją książki Barbary Szczekały pt. Mind-game films. Gry z narracją i widzem (2019). Książka kładzie nacisk na komplikacje i zawiłości narracyjne filmów gier umysłowych. Zadaniem odbiorcy byłoby te zawiłości zrozumieć, z rozsypanych puzzli ułożyć spójny obrazek, zagadki i tajemnice wyjaśnić. Odbiór ma charakter racjonalny, jego opis jest ujęty w ramę psychologii poznawczej. Przeciwstawiony jest mu drugi typ odbioru (autorka książki za nim optuje), wedle którego odbiorcy filmów gier umysłowych szukają w nich przede wszystkim ucieleśnionych emocji. Szczekała charakteryzuje bliżej trzy rodzaje takich emocji, które nazywa terrorem identyfikacji, ekscesem nagromadzenia oraz dyskomfortem poznawczym. Choć są to doznania nieprzyjemne, zdaniem autorki to właśnie one przyciągają widza do tego typu kina.
    The paper is a review of a book by Barbara Szczekała entitled Mind-game films. Gry z narracją i widzem [Mind-game Films: Games with Narrative and Spectator] (2019). The subject of the book is the current of “mind game films”, and the book is particularly concerned with the issue of the viewer’s reception of such films. Two modes of reception are confronted with each other. In the first one the emphasis is put on the complexity of mind-game films. The viewer’s task would be to straighten up this complexity, to complete a puzzle, to answer the riddles and solve mysteries. The reception is rational in nature, and the whole issue is put in the framework of cognitive psychology. This mode is juxtaposed to another one (the author opts for it), according to which the admirers of such films strive especially for embodied affects. Three such affects are described in detail: terror of identification, excess of accumulation and cognitive discomfort. Although these affects are rather unpleasant, the author insists that they attract the viewer to this kind of cinema.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2020, 110; 213-218
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teksty narracyjne – analiza strukturalno-funkcjonalna
    Narrative Texts – a Structural and Functional Analysis
    Autorzy:
    Garbula, Joanna Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375762.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    narrative
    narratology
    narrative text
    structural and functional analysis of narrative texts
    Propp’s morphology
    narracja
    narratologia
    tekst narracyjny
    analiza strukturalno-funkcjonalna tekstów narracyjnych
    morfologia Proppa
    Opis:
    Istnieje związek między językiem, myślą a rzeczywistością. Język jest głównym czynnikiem wpływającym na kształt naszych spostrzeżeń, sądów, wiedzy i zwyczajów, a narracja umożliwia ludziom opowiedzenie o sensie konstruowanej przez siebie rzeczywistości. W narracji liczy się nie tylko treść, ale i konstrukcja, która stała się podstawą rozważań w niniejszym artykule. Artykuł rozpoczyna się od ustaleń terminologicznych (tekst narracyjny, narracja, narratologia, swoistość narracyjnej struktury), rozpatrywanych z punktu widzenia różnych nauk, a także od przedstawienia założeń dotyczących analizy strukturalno-funkcjonalnej tekstów narracyjnych w świetle teorii de Saussure’a, Rosner, Barthes’a i Todorova. W opracowaniu położono nacisk na analizę struktur narracyjnych zaproponowaną przez Proppa, twórcę ogólnych wzorców budowania opowieści. Jest ona przydatna do badań nad różnymi systemami kultury, w tym kultury masowej. Ponadto stanowi podstawę do analiz narracji filmowych czy też różnego typu narracji ustnych i pisanych. Morfologię Proppa wykorzystano również w badaniach wybranych tekstów narracyjnych w szkole.
    There is a relationship between language, thought and reality. Language is the principal factor influencing the shape of our insight, judgements, knowledge and customs, while narrative enables people to tell others about the essence of the reality they are creating. Both the content and construction are important in a narrative, but it is construction that forms the basis for the considerations presented in this article. The study opens with definitions of such terms as the narrative text, narrative, narratology, specific nature of a narrative structure, as understood from the viewpoint of different sciences, and with the presentation of the foundations concerning the structural and functional analysis of narrative texts in the light of the theories coined by de Saussure, Rosner, Barthes and Todorov. Emphasis is laid on the analysis of narrative structures proposed by Propp, the author of general patterns for constructing stories. It is useful in studies on different systems of culture, including mass culture. Moreover, it often forms a basis for analyzing narratives in films, as well as other types of oral or written narratives. Propp’s morphology has also been applied to analyze some narratives used in school education.
    Źródło:
    Prima Educatione; 2020, 4; 73-84
    2544-2317
    Pojawia się w:
    Prima Educatione
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fokalizacja taktylna w filmie. Uwagi wstępne na przykładzie Wstrętu Romana Polańskiego
    Tactile focalization in film. Introductory remarks on the basis of Roman Polanski’s Repulsion
    Autorzy:
    Birkholc, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25137472.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    focalization
    tactility
    narration
    narratology
    Roman Polanski
    „Repulsion”
    Mieke Bal
    fokalizacja
    taktylność
    narracja
    narratologia
    Roman Polański
    „Wstręt”
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest reprezentacjom taktylnych doświadczeń bohaterów w filmie. Choć zagadnienie taktylności cieszy się dużą popularnością wśród współczesnych filmoznawców, to jednak nie było dotychczas przedmiotem szerokich badań z zakresu poetyki strukturalnej. Autor ujmuje zagadnienie, odwołując się do koncepcji narratologicznej Mieke Bal oraz zaproponowanej przez badaczkę kategorii fokalizacji. Badacz wyróżnia podstawowe sposoby oddawania doświadczeń taktylnych w filmie, które mogą być przedstawiane zarówno w ramach narracji zobiektywizowanej, jak i w ramach subiektywizacji. Materiałem analitycznym jest Wstręt Romana Polańskiego, w którym doświadczenia taktylne głównej bohaterki organizują poetykę przekazu. Autor próbuje dowieść funkcjonalności kategorii fokalizacji taktylnej, pozwalającej zogniskować się na zagadnieniach z zakresu poetyki tekstu, które były marginalizowane przez tradycyjną narratologię.
    The article is devoted to the issue of representing the tactile experiences of characters in films. Although the category of tactility is very popular among contemporary film scholars, it has not yet been the subject of extensive research in the field of structural poetics. The author examines the issue referring to the narratological concept of Mieke Bal and the category of focalization. Birkholc distinguishes the basic types of representing tactile experiences in films, which can be depicted both within the objective and subjective mode of narration. The author tries to prove the functionality of the category of tactile focalization, which allows to focus on issues which were marginalized by classic narratology.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2022, 10; 250-266
    2353-4583
    2449-7401
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dimensions of Legal Ethics in the Light of Paul Ricoeur’s ‘Petite Éthique’
    Wymiary etyki prawniczej wobec „Petite Éthique” Paula Ricoeura
    Autorzy:
    Pieniążek, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531574.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    lawyers’ ethics
    Paul Ricoeur
    la petite éthique
    teleological ethics
    deontological ethics
    narratology
    etyka prawnicza
    etyka teleologiczna
    etyka deontologiczna
    narratologia
    Opis:
    The article investigates the multidimensional phenomenon of legal ethics, whose complexity justifies looking for adequate tools for its systematization in philosophy. An attempt is made to characterize a number of aspects of legal ethics in the perspective of Paul Ricoeur’s “little ethics” (French: la petite éthique). The concept makes it possible to order the reflection on the phenomenon of ethics in, among others, the teleological and deontological dimensions, as well as in the intrapersonal (i.e. within a person), interpersonal, and institutional (corporate) dimensions. The article also refers to the question of the textual dimension of legal ethics, including the co-conditioning of the substance of the codes of ethics and the personal “text of action” of a barrister, legal advisor, etc. This provides context for discussing the question of the dialectic of the prescriptive and descriptive aspects of codes of ethics on the basis of Ricoeur’s narratological considerations against a broader background of the dispute between cognitivism and noncognitivism.
    Przedmiotem analizy podjętej w artykule jest wielowymiarowość zjawiska etyki prawniczej. Stopień złożoności powyższego fenomenu powoduje, iż uzasadnione staje się poszukiwanie adekwatnych narzędzi filozoficznych, umożliwiających jego systematyzację. W tekście próba charakterystyki szeregu aspektów etyki prawniczej podjęta jest w perspektywie „małej etyki” (oryg. la petite éthique) Paula Ricoeura. Koncepcja Ricoeura pozwala uporządkować refleksję nad zjawiskiem etyki prawniczej, inter alia w wymiarze teleologicznym i deontologicznym oraz w wymiarze intrapersonalnym (wewnątrzosobowym), interpersonalnym oraz instytucjonalnym (korporacyjnym). W artykule podnosi się także kwestię wymiaru tekstualnego etyki prawniczej, w tym współwarunkowania treści kodyfikacji etycznej i osobistego „tekstu działania” adwokata, radcy, etc. W tym kontekście na gruncie rozważań narratologicznych Ricouera dyskutowana jest kwestia dialektyki aspektu preskryptywnego i deskryptywnego kodyfikacji etycznej, na szerszym tle sporu kognitywizmu z nonkognitywizmem.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 2(20); 20-28
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tematyka migracyjna na przykładzie filmu Der Junge Siyar / Before snowfall kurdyjskiego autora Hishama Zamana
    Migration themes using the example of Der Junge Siyar/ Before snowfall, a film by the Kurdish author Hisham Zaman
    Autorzy:
    Jędrzejewicz, Artur Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1068607.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    tekst kultury
    migracje
    narratologia
    autor
    text of culture
    migrations
    narratology
    author
    Opis:
    Artykuł jest próbą opisu tekstów kultury kreowanych przez twórców ze współczesnych kręgów migracyjnych. Dzieła te są ważne z kilku powodów: brak stereotypów, klisz i zapośredniczeń, za pomocą autorskiego języka ukazują doświadczenia (często traumy i przeżycia graniczne) oraz świadectwa; w sensie narratologicznym, łączą przekaz dawnej kultury oralnej ze współczesnym językiem autorskim, który pozwala zrozumieć treści nieuchwytne dla form dziennikarskich i skrótowości nowych mediów. Odnotowuje również powstawanie podgatunku refugee story, jaki kształtuje się w początkach XXI w., oraz stosunek kultury polskiej do tego zjawiska.
    The paper is an attempt to highlight the importance of cultural texts created by authors from contemporary migration circles. There are several reasons for their relevance: without resorting to stereotypes, clichés and intermediations, using the original author’s language, they show traumatic experiences (Grenzsituationen) and testimonies; in the narratological sense, they combine the message of traditional oral culture with a contemporary author’s text of culture, making it possible to understand contents which are elusive for journalistic forms and the restrictions imposed on new media. It also describes the emergence of the refugee story sub genre at the beginning of the 21st century and the Polish culture in relation to this phenomenon.  
    Źródło:
    Postscriptum Polonistyczne; 2020, 26, 2; 207-215
    1898-1593
    2353-9844
    Pojawia się w:
    Postscriptum Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metalepsa – trop tłumaczy
    Metalepsis: Translators’ Trope
    Autorzy:
    Orska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407701.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    metalepsa
    retoryka i epistemologia
    narratologia
    dekonstrukcja
    Harold Bloom
    Paul de Man
    metalepsis
    rhetoric and epistemology
    narrative theory
    deconstruction
    Opis:
    Metalepsa to trop w tradycyjnej retoryce na polskim gruncie najczęściej wyłączany z grupy najbardziej znaczących zabiegów, ze względu na swoje funkcje podporządkowywany metonimii. W polskim literaturoznawstwie był najczęściej omawiany z punktu widzenia teorii narratywistycznych, podążających śladem Gérarda Genette’a, znajdujących doskonałe uzasadnienie w eksperymentach postmodernistycznej prozy. Ten artykuł uzupełnia rekapitulację francuskiej linii dyskusji o metalepsie o wątek amerykańskiej, poetycko-filozoficznej debaty o relacjach retoryki, poetyki i epistemologii, która to debata w latach siedemdziesiątych XX w., przez Paula de Mana podążającego za retoryką Friedricha Nietzschego, przyczyniła się do wypracowania krytycznoliterackiego stanowiska Harolda Blooma, znanego z Lęku przed wpływem.
    In the context of Polish literary studies research on rhetoric, methalepsis is the least acknowledged among the most significant rhetorical devices subordinated to metonymy due to its poetical functions. The trope has recently become a part of the methodological analysis in the wake of the discussions on Gérard Genette’s narrative theories well-founded in the experiments performed in postmodern prose. This paper is meant to complement the existing recapitulation of French statements in the debate on metalepsis with the concepts developed and debated on by American circles. This philosophical and poetical polemic on the interrelations of rhetoric, poetics, and epistemology carried out in the 1970s by Paul de Man, who followed the rhetoric of Nietzsche, had a major impact on Harold Bloom’s approach to modern poetry which he reflected in his literary criticism theory The Anxiety of Influence.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 33-47
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Point of View in Translation: Edgar Allan Poe’s "The Cask of Amontillado" Translated into Polish
    Punkt widzenia w przekładzie: „The Cask of Amontillado” Edgara Allana Poego w polskich tłumaczeniach
    Autorzy:
    Łaszczuk, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012758.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    translatologia
    narratologia
    punkt widzenia
    językoznawstwo
    stylistyka
    translation studies
    narratology
    point of view
    linguistic
    stylistics
    Opis:
    The article examines the notion of point of view (POV) in translation by drawing on examples from selected Polish translations of Edgar Allan Poe’s The Cask of Amontillado. First, the paper deals with the question of narratologically-oriented research in translation studies and outlines a short history of the concept of point of view with an overview of definitions proposed by literary scholars. It is argued that recent linguistic analyses of point of view have contributed to examining the notion of POV in literary translations. The article also systematises different research approaches that have been developed to study “point of view in translation.” Finally, the paper follows the linguistically-oriented conception of point of view in order to examine translation shifts with regard to the linguistic indicators of POV, including time markers and modality, based on examples from Polish translations of Poe’s short story.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2018, 8(11) cz.1; 141-154
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czas niszczy wszystko. Fenomen odwróconej chronologii w opowiadaniu filmowym
    Time Destroys Everything: The Phenomenon of Reverse Chronology in Film Narrative
    Autorzy:
    Szczekała, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408963.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    odwrócona chronologia
    narratologia
    Mieke Bal
    reverse chronology
    narratology
    Opis:
    Celem artykułu jest opisanie i sproblematyzowanie fenomenu wstecznej narracji filmowej. Filmy takie jak Happy End, Zdrada, Dwie przyjaciółki, Miętowy cukierek, Memento, 5x2 czy Nieodwracalne w różny sposób funkcjonalizują chwyt odwróconej chronologii sekwencji. Jego rolą jest nie tylko stymulowanie aktywności odbiorczej, lecz także redefinicja, czy też dekonstrukcja konwencji gatunkowych oraz form identyfikacji widza z bohaterem. Nowatorstwo strukturalne i samozwrotność tych filmów sprawiają, że ich interpretacja musi uwzględniać także fikcyjne doświadczenie czasowe (Ricoeur). Autorka bada wsteczną narrację z perspektywy poetyki historycznej i form recepcji. Artykuł zawiera analizę sposobów, w jakie odwrócona chronologia sekwencji przedstawia kwestie epistemologiczne oraz opozycję przyszłości i przeszłości. Kontekstem analitycznym artykułu są narzędzia wypracowane przez narratologię (Mieke Bal) i teorię neoformalno-kognitywną.
    The aim of the article is to describe and problematize the phenomenon of reverse film narration. Films such as Happy End, Betrayal, Two Friends, Peppermint candy, Memento, 5x2 or Irreversible use the technique of the reverse sequence of events in different ways. Its role is not only the stimulation of the reception by the audience, but also a redefinition, or perhaps deconstruction of genre conventions and forms of viewer’s identifications with the protagonist. The structural innovation and self reflexivity of these films mean that their interpretation must also consider fictitious experience of time (Ricoeur). The author reflects on reverse narrative from the perspective of historical poetics and forms of reception. The article contains an analysis of ways in which reverse sequence chronology presents epistemological matters and the opposition between the future and the past. The analytical context for the article is provided by the tools developed in narratology (Mieke Bal) and neoformal-cognitive theory.
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2014, 86; 47-66
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ukryte, jawne, zaszyfrowane… Retrospekcje w filmie na tle teorii narracji Mieke Bal. Opowieść a retrospekcja
    Hidden, Explicit, Encrypted… Flashbacks in Film Against the Background of Mieke Bal’s Narrative Theory: Story vs. Retroversion
    Autorzy:
    Jakubowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850882.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    retrospekcja w filmie
    narratologia
    Mieke Bal
    filmoznawstwo
    retrospection in film
    retroversion
    narratology
    film studies
    Opis:
    Autorka bada filmowe retrospekcje jako wieloaspektowe techniki narracyjne na tle narratologii Mieke Bal. Kreśli szeroką ramę dla rozważań nad retrospekcją, co pozwala jej zbudować bazę różnych kontekstów narracyjnych, w jakie można wpisać odsłanianie wspomnień, pamięci i historii. Następnie podejmuje próbę krytycznej analizy teorii Bal, chcąc wskazać sprzeczności czy nieścisłości w jej rozważaniach. Podążając za holenderską badaczką, jako podstawowe założenie przyjmuje jej tezę, że system narracyjny składa się z tekstu, opowieści i fabuły. Autorka koncentruje się na relacji między opowieścią i retrospekcją. Analizuje różne aspekty temporalne opowieści na tle porządkowania sekwencyjnego. Łączy przy tym klasyfikację opartą o koncepcję podziałów zaproponowanych przez Bal z własnymi badaniami. Ponadto uzupełnia aspekty „opowieści o czasie przeszłym” o kilka problemów (np. od retrospekcji do antycypacji, retrospekcja kontra odwrócona chronologia, retrospekcja prosta/złożona, wiarygodna/niewiarygodna).
    The author examines film retroversions as multi-faceted narrative devices against the background of Mieke Bal’s narratology. She outlines a broad framework for reflection upon flashbacks, which allows her to build a set of various narrative contexts for discovering recollections, memory and history. She then attempts a critical analysis of Bal’s theory, seeking to point out contradictions or inaccuracies in her considerations. Following the Dutch theorist, the author takes her fundamental statement that the narrative system consists of text, story and fabula as a basic premise. The author focuses on the relationship between story and retroversion. She analyses different temporal aspects of story that characterize returns to the past against the background of sequential ordering. Consequently, she combines a classification based on Bal’s divisions with her own research. Additionally, she complements aspects of “stories about the past times” with some of her suggestions (e.g. from retroversion to anticipation, flashbacks vs. inverted chronology, simple/complex and reliable/unreliable retroversion).
    Źródło:
    Kwartalnik Filmowy; 2022, 117; 98-122
    0452-9502
    2719-2725
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Filmowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę rozszerzenia zbioru funkcji. Propozycja lektury O opisie Janusza Sławińskiego
    Towards Expanding a Set of Functions: How to Read Janusz Sławiński’s O opisie
    Autorzy:
    Ronge, Gerard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1337339.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    intention
    narratology
    structuralism
    textualism
    focalization
    description
    criticism
    hermeneutics of suspicion
    tekstualizm
    narratologia
    intencja
    funkcja
    sekwencja
    opis
    krytyka
    hermeneutyka podejrzeń
    strukturalizm
    fokalizacja
    dyskrypcja
    struktura
    Opis:
    Artykuł przypomina podstawowe koncepcje istotnego dla polskich badań literaturoznawczych tekstu O opisie Janusza Sławińskiego i włącza go w pole bieżącej dyskusji o konieczności zarzucenia lingwistycznego podejścia do literatury na rzecz poszukiwania sposobów pełniejszego zrozumienia sensów utworu. Wątpliwości wyrażone przez Toril Moi pod adresem analizy tekstów z tradycyjnej tekstualistycznej perspektywy w jej książce Revolution of the Ordinary stająsię pretekstem do  rewizji niektórych założeń szkoły strukturalnej dotyczących kategorii opisu formułowanych między innymi przez badaczy takich jak właśnie Sławiński czy Roland Barthes.
    The article discusses the basic concepts of Janusz Sławiński’s O opisie that are important for Polish literary studies in the wider context of the current discussion on the need to abandon the linguistic approach to literature in search of other ways to better understand the meaning of the work. Doubts expressed by Toril Moi in her book Revolution of the Ordinary regarding the analysis of texts from a traditional textual perspective become a pretext for revising some of the assumptions made by the structuralist school regarding the categories of description formulated, among others, by researchers such as Sławiński and Roland Barthes.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2020, 19; 88-101
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Спадчына Гарэцкiх чытанняў: спроба сiстэматызацыi
    Spuścizna braci Hareckich: próba systematyzacji badań
    The legacy of Goretsky’s lectures: an attempt of systematization of research
    Autorzy:
    Губская, Вольга
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109411.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    proza
    problem
    temat
    grupa tematyczna
    gatunek
    kontekst
    systematyzacja
    komparatystyka
    narratologia
    prose
    theme
    thematic group
    genre
    context
    classification
    comparative studies
    narrotology
    Opis:
    23-letnia historia wykładów poświęconych spuściźnie braci Maksymowi i Gawryle Hareckim stała się podstawą w procesie odsłaniania ich naukowych osiągnięć. W artykule podjęto próbę usystematyzowania przedstawionych w wykładach wyników badań literaturoznawczych klasyka białoruskiej literatury Maksyma Hareckiego. Określono stopień zbadania konkretnych utworów pisarza.
    The 23-year-old history of lectures devoted to the legacy of brothers Maksim and Gavrila Goretsky becomes the basis in the process of revealing their scientific results. In the article an attempt has been made to systematize creative works of Maksim Goretsky. The author of the article shows an extent of examination of the writer’s specific works.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015; 407-418
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Спадчына Гарэцкiх чытанняў: спроба сiстэматызацыi
    Spuścizna braci Hareckich: próba systematyzacji badań
    The legacy of Goretsky’s lectures: an attempt of systematization of research
    Autorzy:
    Губская, Вольга
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944745.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    prose
    problem
    theme
    thematic group
    genre
    context
    classification
    comparative studies
    narrotology
    proza
    temat
    grupa tematyczna
    gatunek
    kontekst
    systematyzacja
    komparatystyka
    narratologia
    Opis:
    23-letnia historia wykładów poświęconych spuściźnie braci Maksymowi i Gawryle Hareckim stała się podstawą w procesie odsłaniania ich naukowych osiągnięć. W artykule podjęto próbę usystematyzowania przedstawionych w wykładach wyników badań literaturoznawczych klasyka białoruskiej literatury Maksyma Hareckiego. Określono stopień zbadania konkretnych utworów pisarza.
    The 23-year-old history of lectures devoted to the legacy of brothers Maksim and Gavrila Goretsky becomes the basis in the process of revealing their scientific results. In the article an attempt has been made to systematize creative works of Maksim Goretsky. The author of the article shows an extent of examination of the writer’s specific works.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 407-418
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem metalepsy. Od tropu do konceptu
    The Issue of Metalepsis: From Trope to Concept
    Autorzy:
    Pawelec, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407698.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    metalepsa
    narratologia
    dekonstrukcjonizm
    tropy główne
    odwrócenie chronologiczne
    metalepsis
    narratology
    deconstruction
    master tropes
    chronological reversal
    Opis:
    Pojęcie metalepsy odrodziło się w dyskursie teoretycznym oraz krytycznoliterackim jako efekt recepcji publikacji Gérarda Genette’a z 1972 r. O swoistej modzie na ten trop mogłaby świadczyć liczba publikacji, w językach angielskim, francuskim czy niemieckim, szczególnie po rozwinięciu przez Genette’a swojego konceptu w roku 2004. W istocie mówimy w tym wypadku o zastosowaniu – „aneksji” przez narratologię pojęcia z zakresu retoryki.W tym samym czasie termin jest rzadko używany poza tym obszarem. Leksykony i słowniki albo go pomijają, albo definiują, dość pobieżnie, w ślad za jednym z nurtów wykładni retorycznej, jako odmianę metonimii. Niemal równolegle z Genette’em wprowadzili metalepsę do swojego dyskursu, inspirowani filozofią języka Friedricha Nietzschego, przedstawiciele dekonstrukcjonizmu: Paul de Man, Harold Bloom i Joseph Hillis Miller. Ich pomysły teoretyczne oraz interpretacje sięgające po pierwotny, retoryczny sens metalepsy, demonstrujące jej niezależną, a nawet dominującą pozycję w systemie tropów, jako „figury figur” i jednego z master tropes, okazały się zdecydowanie mniej wpływowe od konceptu narratologicznego. Autor artykułu, analizując zmienne w czasie dzieje pojęcia, spychanego na marginesy typologii z racji przypisywanej mu funkcji „figury granicznej”, stawia tezę o wciąż niewykorzystanym retorycznym potencjale tego tropu. Podążanie tą zaniedbaną ścieżką prowadzi do metalepsy jako oryginalnej procedury poznawczej, w której, w ślad za niedostrzeganym dotąd modelem asocjacji umysłowej, typem wyobraźni, możemy opisać szczególną dyspozycję podmiotu i strukturę świadomości.
    The notion of metalepsis was revived in theoretical and literary criticism as a result of the reception of Gérard Genette’s publication (1972). Its popularity was indicated by the number of publications issued in English, French or German which appeared with greater intensity especially after Genette developed his concept in 2004. In fact, what we are talking about in this case is somewhat of an ‘annexation’ of the rhetorical term by narratology. At that point, the term was rarely used outside this area of study. Lexicons and dictionaries either ignored it or most often defined it, rather superficially, following one of the rhetorical traditions, as a variant of metonymy. Almost simultaneously with Genette, critics of deconstruction (Paul de Man, Harold Bloom, and Joseph Hillis Miller), inspired by the philosophy of Friedrich Nietzsche’s language, introduced metalepsis into their discourse. Their theoretical ideas and interpretations, deriving from the primary rhetorical sense of metalepsis, demonstrating its independent and even dominant position in the system of tropes as the ‘figure of figures’ and one of the master tropes, were much less influential than the narratological concept. Analysing historical transformations of the concept, which is pushed to the margins of typology due to the assigned function of a ‘border figure,’ the author of the article makes a thesis on the unused rhetorical potential of this trope that is still neglected. This underexplored path leads to the concept of metalepsis as the original cognitive procedure in which, following a disregarded model of mental association, and a type of imagination, we can describe subject’s particular disposition and the structure of consciousness.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 17-31
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Die Inszenierung der Authentizität in der Migrationsliteratur am Beispiel ausgewählter deutschsprachiger Romane nach 2015
    Staged Authenticity in Migrant Literature in Selected GermanLanguage Novels after 2015
    Autentyczność literatury migracyjnej na przykładzie niemieckojęzycznych powieści wydanych po 2015 roku
    Autorzy:
    Badura, Anna Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/784273.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    Migrationsliteratur
    Erinnerungskultur
    Authentizität
    Erzähltheorie
    literatura migracyjna
    kultura pamięci
    autentyczność
    narratologia
    migrant literature
    Culture of Remembrance
    authenticity
    Opis:
    Ze względu na swoją tematykę literatura migracyjna jest częścią kultury pamięci. Jej zadaniem nie jest jednak zapisywanie obiektywnych faktów, ale raczej przedstawianie subiektywnych doświadczeń. Aby jednak stać się częścią pamięci zbiorowej, jej treść musi być możliwa do zweryfikowania i obiektywnie prawdziwa. Celem artykułu jest prezentacja różnorodnych procedur generowania autentyczności na różnych poziomach tekstu we współczesnej niemieckojęzycznej literaturze migracyjnej wydanej po 2015 roku.
    Migrant literature is a part of the Culture of Remembrance. However, its task is not to record the objective facts, but rather portray subjective experiences. In order to become a part of the collective memory; however, its truth content must be verifiable and objectively true. For this reason, among others, the majority of works of migrant literature work on several text levels with different procedures for generating authenticity.
    Aufgrund ihrer Thematik ist die Migrationsliteratur ein Teil der Erinnerungskultur. Ihre Aufgabe ist nicht die objektiven Fakten festzuhalten, sondern vielmehr die subjektiven Erfahrungen darzustellen. Um ein Teil des kollektiven Gedächtnisses zu werden, muss ihr Wahrheitsgehalt jedoch verifizierbar und objektiv wahr sein. Unter anderem aus diesem Grund arbeitet die Mehrheit der Werke der Migrationsliteratur auf mehreren Textebenen mit verschiedenen Verfahren zur Erzeugung von Authentizität.
    Źródło:
    Transfer. Reception studies; 2019, 4; 165-177
    2451-3334
    Pojawia się w:
    Transfer. Reception studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba semiotycznej analizy kompozycji i przestrzeni elegii Vidi te in somnis (II 26A) Propercjusza
    An Attempt at the Semiotic Analysis of Composition and Space of Elegy Vidi te in somnis (II 26A) of Properius
    Autorzy:
    Kopek, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1806917.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Propercjusz; elegia; kompozycja; semiotyka; narratologia; monodram; granica; liminalność; transgresja; przestrzeń
    Properius; elegy; composition; semiotics; narratology; monodrama; boundary; liminality; transgression; space
    Opis:
    W artykule została podjęta semiotyczna analiza przestrzeni w elegii II 26a Propercjusza na poziomie wydarzeń tekstowych (narracyjność) oraz na poziomie kompozycji utworu. Odwołując się do malarskich inspiracji poety (M. Hubbard), autor posługuje się koncepcją ekfrastycznej techniki kompozycji przestrzeni do ukazania funkcji motywu „granicy” tak w liminalnym i transgresyjnym modelu przestrzeni, jak i relacjach interpersonalnych. Ostatecznie autor konkluduje, że powyższe poziomy obrazów poetyckich i kompozycji tekstu łączy transgresyjna postać podmiotu, zdolnego do przekraczania wykreowanej w strukturze tekstu granicy między „opowieścią o śnie” a relacją narrator–odbiorca. Prowadzi to do postawienia tezy, że elegia II 26a jest formą monodramu z centralną postacią podmiotu–aktora, który niczym postać angellosa w dramacie, funkcjonuje jednocześnie w „scenicznej” przestrzeni relacji narrator–odbiorca i fabularnej przestrzeni opowieści.
    The article describes the undertaken semiotic analysis of space in elegy II 26a of Properius both at the level of textual events (narrative) and at the level of poem composition. Referring to the Propertian inspiration by visual arts (M. Hubbard), the author uses the concept of an ekphrastic technique of space composition to show the function of the “border” motif in a liminal and transgressive space model as well as interpersonal relations. In result the author concludes that the above-mentioned levels of poetic images and the composition of the text are connected by a transgressive figure of the subject, able to cross the boundary created between the “story of a dream” and the narrator–reader (or listener) relationship. This leads to the argument that elegy II 26a is a form of monodrama with the central figure of the subject–actor, who, like a angellos in the drama, simultaneously operates in the “stage” space of the narrator–recipient relation and the space of textual fiction.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3; 147-167
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wprowadzenie do narratologii transmedialnej jako projektu kulturoznawczo-medioznawczej archeologii. Casus politycznych narracji Kapitana Ameryki
    An Introduction to a Transmedial Narratology as an Archeology of Culture and Media. The Case of Captain America’s Political Narratives
    Autorzy:
    Żaglewski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1372933.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-09
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    narratologia transmedialna
    transmedialna archeologia
    komparatystyka medialna
    komiks
    Kapitan Ameryka
    transmedial narratology
    transmedial archeology
    media comparative studies
    comic books
    Captain America
    Opis:
    Artykuł stanowi propozycję metodologicznego doprecyzowania tzw. narratologii transmedialnej jako projektu badań o charakterze komparatystycznym. Wychodząc od istniejących zastosowań i ujęć narratologii transmedialnej, autor sugeruje konieczność poszerzenia dominujących wzorców przede wszystkim o perspektywę historyczną (diachroniczną), związaną z docelowym uprawianiem swego rodzaju transmedialnej archeologii wobec wybranych narracji. Autor obrazuje postulowany przez siebie projekt na przykładzie komparatystycznego spojrzenia na wybrane narracje towarzyszące fikcyjnej postaci Kapitana Ameryki, z uwagi na uzależnione od zmieniających się realiów (trans)medialnych oraz czasowych ich znaczenia ideologiczno-polityczne.
    The article stands as a proposition of a methodological clarification of the so called transmedial narratology as a comparative studies. By using the existing applications and understandings of transmedial narratology the author is suggesting a necessity of broadening the dominant models with a historical (diachronical) perspective connected with a transmedial archeology approach to a given narratives. The author is trying to illustrate his project by showing a comparative look at some of the Captain America’s fictional narratives with theirs different ideological and political meanings according to a changing (trans)medial and temporal realities.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2018, 14, 4; 126-149
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pawła Jarodzkiego gra w historię. Analiza <i>Kompletnej historii wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski</i> w kontekście „narracji wizualnej” o Polsce.
    Game in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of <i>Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski</i> in the Context of the “Visual Narrative” about Poland
    Autorzy:
    Papier, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466992.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Paweł Jarodzki
    artbook
    historia
    narratologia
    history
    narratology
    Opis:
    For an abstract in English, scroll downSylwia PapierDepartment of Anthropology of Literature and Cultural StudiesFaculty of PolishJagiellonian UniversityPoland Game in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski in the Context of the “Visual Narrative” about Poland  Abstract: The article discusses chosen themes in Paweł Jarodzki’s comic book Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski [A Complete History of the World, with Special Attention Paid to Poland]. Of special concern is the context of contemporary visual narrative. 171 This goal is to define Jarodzki’s book as a representative of hybrid genre and to discuss his strategies of representing history. Keywords: Paweł Jarodzki, artbook, history, narratology
    For an abstract in English, scroll downSylwia PapierKatedra Antropologii Literatury i Badań KulturowychWydział PolonistykiUniwersytet Jagielloński Pawła Jarodzkiego gra w historię Analiza Kompletnej historii wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski w kontekście „narracji wizualnej” o Polsce. Abstrakt: Artykuł służy omówieniu problematyki książki Pawła Jarodzkiego pt. Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Będę go rozpatrywała w kontekście współczesnych narracji wizualnych. Tekst ten służy próbie definicji omawianego zbioru jako gatunku hybrydycznego oraz omówieniu stosowanych przez autora strategii prezentowania historii.Słowa kluczowe: Paweł Jarodzki, artbook, historia, narratologiaGame in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski in the Context of the “Visual Narrative” about Poland Abstract: The article discusses chosen themes in Paweł Jarodzki’s comic book Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski [A Complete History of the World, with Special Attention Paid to Poland]. Of special concern is the context of contemporary visual narrative. 171 This goal is to define Jarodzki’s book as a representative of hybrid genre and to discuss his strategies of representing history. Keywords: Paweł Jarodzki, artbook, history, narratology
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 37
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    РОМАН ДОЦЯ ТАМАРИ ГОРІХА ЗЕРНЯ: СТРАТЕГІЇ ТВОРЕННЯ ЕФЕКТУ СПІВПРИЧЕТНОСТІ
    THE NOVEL BY TAMARA HORIHA ZERNIA DOTSYA: STRATEGIES OF CREATING THE EFFECT OF COOPERATION
    POWIEŚĆ TAMARY HORICHA ZERNIA DOCIA: STRATEGIE TWORZENIA EFEKTU WSPÓŁUDZIAŁU
    Autorzy:
    ГРЕБЕНЮК, ТЕТЯНА
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041192.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    experientiality
    narrative strategy
    cognitive narratology
    mimetism
    local identity
    patterns of the emotion expression
    ‘doświadczeniowość’
    mimetyczność
    strategia narracyjna
    narratologia kognitywna
    tożsamość lokalna
    wzorce wyrażania emocji
    Opis:
    The article considers narrative strategies of the creation of the effect of the reader’s involvement in the protagonist’s life experience in Tamara Horiha Zernia’s novel Dotsya, which is devoted to the important problem of today — the war on the east of Ukraine. The theoretical framework of the study is based on Monika Fludernik’s cognitive-narratological conception of experientiality referring to the idea of the reader’s familiarization with a character’s experience by narrative means. Three strategies of creating the experientiality in this novel are seen as the most important: mimetism while reflecting the region realities, manipulation by the category of local identity, and vivid emotionality of the novel’s narrative. The protagonist’s depersonalization, the display of corporal reactions and the inclusion of invective digressions into the fictional discourse are considered as prevailing patterns of emotional expression.
    Artykuł rozważa strategie narracyjne tworzenia efektu zaangażowania czytelnika w doświadczenia życiowe postaci w powieści Tamary Horichy Zerni Docia, poświęconej aktualnym problemom wojny na wschodzie Ukrainy. Teoretyczne podstawy pracy oparte są na zaproponowanej przez Monikę Fludernik w badaniach narratologii kognitywnej koncepcji ‘doświadczeniowości’ (‘experientiality’), związanej z reprezentacją świadomości bohatera lub reprezentacją roli mówcy w utworze. Głównymi strategiami tworzenia ‘doświadczeniowości’ w powieści Docia są mimetyczność w odtwarzaniu realiów regionu, manipulowanie kategorią tożsamości lokalnej i żywa emocjonalna narracja dzieła. Najczęstszymi wzorcami wyrażania emocji w powieści są depersonalizacja, ukazanie reakcji ciała na wydarzenia oraz elementy demaskujące inwektywne dygresje autorskie w dyskursie artystycznym.
    Źródło:
    Studia Ukrainica Posnaniensia; 2020, 8, 2; 203-213
    2300-4754
    Pojawia się w:
    Studia Ukrainica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    JAK NADAWAĆ ZNACZENIE? WYSTAWA „STAN ŻYCIA. POLSKA SZTUKA WSPÓŁCZESNA W KONTEKŚCIE GLOBALNYM” W NATIONAL ART MUSEUM OF CHINA W PEKINIE
    HOW TO GIVE MEANING? “STATE OF LIFE. POLISH CONTEMPORARY ART WITHIN A GLOBAL CONTEXT”. AN EXHIBITION IN THE NATIONAL ART MUSEUM OF CHINA IN BEIJING
    Autorzy:
    Jarosław, Lubiak,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/433512.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    sztuka współczesna
    sztuka globalna
    narratologia
    muzeum
    ekspozycja narracyjna
    tożsamość narodowa
    konstelacja doświadczeń.
    Opis:
    In 2015, the National Art Museum of China in Beijing hosted an exhibition entitled “State of Life. Polish Contemporary Art within a Global Context”. It was a comprehensive and diversified presentation of Polish culture in China, and both its content and professional intent drew upon three main challenges. The first consisted in incorporating the experiences dispersed and offered by contemporary art in a story which would at some point correspond to the format of a national presentation. The core difficulty was the complexity and ambiguity of the relationship between contemporary art and national identity, and more precisely the form of the nation. The second challenge was translating those experiences into a story which would be understood by the audience from a different and remote culture. The obstacle was not only the translation itself, but also the very subtle aspect of the differences in the importance of similar experiences in diverse cultural contexts. The third challenge was to arrange cooperation between two countries whose cultural policies differ completely and whose cultural infrastructure is organised quite differently. Those challenges resulted in the methodology of the exhibition which, contrary to narrative exhibitions and typical expositions of contemporary art, implied the creation of a story through experiences materialised in works of art.
    W 2015 r. odbyła się w National Art Museum of China w Pekinie wystawa „Stan życia. Polska sztuka współczesna w kontekście globalnym”. Była elementem szerokiej i zróżnicowanej prezentacji kultury polskiej w Chinach, jednocześnie na poziomie merytorycznym oraz profesjonalnym stanowiła odpowiedź na trzy zasadnicze wyzwania. Pierwsze z nich polegało na wpisaniu rozproszonych doświadczeń oferowanych przez sztukę współczesną w opowieść, spotykającą się w jakikolwiek sposób z formatem prezentacji narodowej. Podstawowa trudność wynikała tu ze złożonej i niejednoznacznej relacji sztuki współczesnej do narodowej tożsamości, a ściślej do formy narodu. Drugim wyzwaniem było przełożenie tych doświadczeń na opowieść, która byłaby czytelna dla odbiorców z odmiennej i odległej kultury. Trudnością nie była tu wyłącznie sama translacja, lecz również subtelna kwestia różnic w ważko- ści podobnych doświadczeń w odmiennych kontekstach kulturowych. I wreszcie trzecim wyzwaniem było ułożenie współpracy w sytuacji, gdy w obu krajach prowadzone są zupełnie odmienne polityki kulturalne oraz zupełnie inaczej zorganizowana jest kulturalna infrastruktura. W odpowiedzi na te wyzwania opracowana została metodologia wystawy, która w przeciwieństwie do ekspozycji narracyjnych oraz typowych pokazów sztuki współczesnej, zakładała stworzenie opowieści przez ustanawianie konstelacj
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2016, 57; 154-165
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Entangled Temporalities of Multiverse Narrative: Life’s Lottery by Kim Newman
    Splątane czasowości narracji wieloświatowej: Life’s Lottery Kima Newmana
    Autorzy:
    Maziarczyk, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341675.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kim Newman
    Life’s Lottery
    gra książkowa
    czasowość
    wieloświat
    narratologia nienaturalna
    gamebook
    temporality
    multiverse
    unnatural narratology
    Opis:
    Drawing on recent developments in unnatural narratology, this paper reads entangled temporalities of Kim Newman’s gamebook novel Life’s Lottery in relation to David Deutsch’s quantum theory of the multiverse. The forking narrative structure of the novel, which allows the reader to influence how a particular storyline will develop by choosing from a set of predetermined options, subverts such commonly assumed characteristics of time as unidirectionality and immutability, and undermines classical narratological models of temporal relations between story and discourse. In Life’s Lottery time constantly branches into contradictory timelines, which not only run in parallel but also crisscross one another and loop upon themselves, thus allowing transition between universes and times. Far from a mere exercise in narrative interactivity, a complex multiverse thus created can be construed as a paradoxically verisimilar representation of life’s contingency.
    Odwołując się do najnowszych tendencji w narratologii nienaturalnej, artykuł poddaje analizie powieść w formie gry książkowej Life’s Lottery Kima Newmana w odniesieniu do kwantowej teorii wieloświata Davida Deutscha. Rozwidlająca się struktura narracyjna powieści, umożliwiająca wpływ czytelnika na rozwój danego wątku poprzez wybór spośród określonych z góry opcji, odrzuca powszechnie zakładane właściwości czasu, takie jak jednokierunkowość i niezmienność, oraz podważa klasyczne modele narratologiczne relacji czasowych między historią a dyskursem. W Life’s Lottery czas nieustannie rozwidla się w sprzeczne linie czasowe, które są nie tylko równoległe do siebie, ale mogą się także przecinać i zapętlać, co pozwala na przemieszczanie się w czasie i przestrzeni. Stworzony w ten sposób złożony wieloświat jest nie tylko kluczem do narracji interaktywnej w powieści, ale może także zostać odczytany jako paradoksalnie realistyczne przedstawienie przygodności życia.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 11; 67-80
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Philosophical and literary two-handedness: The case of Dobrosław Kot
    O filozoficzno-literackiej „twórczości dwuręcznej”. Przypadek Dobrosława Kota
    Autorzy:
    Siwak, Ilona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087665.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    literary theory
    literature and philosophy
    narratology
    relational subject
    philosophy of dialogue
    implied and thematized communication
    Dobrosław Kot (b. 1976)
    twórczość dwuręczna
    narracja drugoosobowa
    narratologia
    podmiot relacyjny
    podmiotowość
    filozofia dialogu
    Dobrosław Kot
    Wit Szostak
    informacja implikowana i stematyzowana
    literatura i filozofia
    Opis:
    The possibility and the ways of articulating subjectivity is the main theme of both the philosophical books and essays of Dobrosław Kot as well as his fiction, written under the pseudonym Wit Szostak. His approach is grounded in ‘the relational subject’, a notion which has been developed in numerous philosophical treaties and in literature. This article examines the ways and means of the constituting the textual subject in Kot's philosophical books, Subjectivity and Loss (2009), Dramatic Thinking (2016), and Odyssseus' Raft: An essay about migrants (2020) and tries to position his thought with regard to similar studies of the relational subject in contemporary humanities. The discussion ranges from second-person narration and the semantics of personal pronouns in the structure of literary works (i.e. points of contact between philosophy and literary discourse) to the functioning of implied and thematized information in literary narratives. Crucially, the tensions between these two forms of communication offer the textual subject an opportunity to articulate his position. Finally, all the analyses point to the conclusion that loss is indeed at the heart Dobrosław Kot’s work.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 5; 679-700
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Ich bin eine große Baustelle“ – Zur Darstellung von Adoleszenz nach der Flucht in Julya Rabinowichs Roman „Dazwischen: Ich“
    „I’m a big construction site“ – adolescent rerfugee in Julia Rabinowichs novel “Dazwischen: Ich”
    Autorzy:
    Hernik-Młodzianowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1592423.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Migration
    Adoleszenz
    Narratologie
    Kinder- und Jugendliteratur
    Adoleszenzroman
    Jugendroman
    Tagebuchroman
    migration
    adolescence
    narratology
    children’s and youth literature
    adolescence novel
    young adult fiction
    diary
    migracja
    adolescencja
    narratologia
    literatura dla dzieci i młodzieży
    powieść adolescencyjna
    powieść dla młodzieży
    pamiętnik
    Opis:
    Der Beitrag geht der Frage der literarischen Darstellung von Adoleszenz in Verbindung mit der Migration nach. Das Thema ist sowohl wissenschaftlich, publizistisch, als auch literarisch weitgehend unerforscht. Dabei sind beide Prozesse einander äußerst ähnlich und können in Verbindung miteinander zu großen Störungen der Persönlichkeit sowie enormer Überforderung des jungen Menschen führen. Die Hauptfigur des Textes, ein adoleszentes Mädchen, durchlebt nach ihrer Ankunft in Deutschland Veränderungen auf sämtlichen Ebenen ihres Daseins. Im Beitrag geht es darum, aufzuzeigen, auf welche Aspekte die Aufmerksamkeit der Leser gerichtet wird und wie diese erzähltechnisch dargestellt werden.
    Artykuł poświęcony jest przedstawieniu problemu adolescencji w połączeniu z migracją. Temat ten pozostaje niezbadany naukowo czy publicystycznie, nie był częstym tematem dzieł literackich. Oba te procesy są jednak niezwykle zbliżone i w połączeniu ze sobą mogą prowadzić do znaczących zaburzeń osobowości oraz przytłaczać młodego człowieka. Główna bohaterka powieści, dorastająca dziewczyna, przeżywa po przyjeździe do Niemiec zmiany dotyczące niemalże każdego aspektu jej egzystencji. Celem artykułu jest wykazanie, na jakie aspekty zwraca uwagę autorka, jak również przy pomocy jakich środków narracji.
    The paper deals with the question of the literary representation of adolescence in connection with migration. The topic is largely unexplored, scientifically, journalistically and literarily. Both processes are extremely similar to each other and, combined with each other, can lead to great disturbances of the personality and enormous overburdening of the young person. The main character of the text, an adolescent girl, is experiencing changes on all levels of her existence when she arrives in Germany. The paper aims to show which aspects the reader’s attention is focused on and how they are presented in a narrative manner.
    Źródło:
    Colloquia Germanica Stetinensia; 2019, 28; 149-167
    2450-8543
    2353-317X
    Pojawia się w:
    Colloquia Germanica Stetinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-39 z 39

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies