Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Narażenia elektromagnetyczne

Autorzy:

Kowalczyk, Bolesław.
Musiński, Bogdan.

Data publikacji:

1996

Wydawca:

Zegrze : WSOWŁ

Tematy:

Promieniowanie

Opis:

Bibliogr. s. 108-110.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Książka

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Akrylan butylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Butyl acrylate

Autorzy:

Kupczewska-Dobecka, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137516.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

akrylan butylu
NDS
dopuszczalny poziom narażenia zawodowego
butyl acrylate
MAC (TWA)
occupational limit

Opis:

Akrylan butylu (BA) jest przezroczystą, bezbarwną, łatwo palną cieczą o gryzącym zapachu. Znalazł zastosowanie głównie do produkcji polimerów akrylowych i żywic, w syntezie organicznej jako substrat lub półprodukt, w mieszaninie z innymi pochodnymi akrylowymi jako czynnik wiążący w przemyśle skórzanym, tekstylnym, papierniczym oraz przy produkcji farb i lakierów. W piśmiennictwie nie występują doniesienia o śmiertelnych zatruciach ludzi narażonych na kontakt z tym związkiem. Narażenie na ostre działanie par akrylanu butylu może powodować podrażnienie błon śluzowych nosa, oczu, skóry i dróg oddechowych. W naskórkowych testach okluzyjnych przeprowadzonych na ochotnikach, którzy wcześniej uskarżali się na powtarzające się stany zapalne skóry (m.in. pracownikach drukarni, dentystach, pracownikach przemysłu chemicznego, mających kontakt z klejami akrylowymi), akrylan butylu wykazywał działanie uczulające. Głównym skutkiem przewlekłego narażenia zawodowego na akrylan butylu jest miejscowe działanie drażniące jego par na górne drogi oddechowe, oczy oraz skórę, spowodowane hydrolizą estru do kwasu akrylowego, przejawiające się bólem głowy, kaszlem, dyskomfortem, przekrwieniem błon śluzowych oczu i skóry. U ludzi narażonych zawodowo na akrylan butylu obserwowano także przypadki kontaktowego alergicznego zapalenia skóry. Akrylan butylu wykazuje umiarkowane działanie drażniące na skórę zwierząt. Zakroplony do worka spojówkowego królika powoduje jednak martwicę rogówki w stopniu podobnym do martwicy wywołanej przez etanol, jeśli oko zwierzęcia nie zostanie przemyte. Wyniki badań doświadczalnych na świnkach morskich świadczą o właściwościach alergennych akrylanu butylu. Wyniki pozytywne uzyskano w testach: kompletnego adiuwantu Freunda z roztworem badanej substancji, maksymalizacji, naskórkowych otwartych, Polaka i LLNA. Stwierdzono, na podstawie wyników 2-letniego badania inhalacyjnego na szczurach, zanik komórek nerwowych i rozrost komórek rezerwowych nabłonka węchowego. Zmiany te były zależne od wartości stężenia. Na podstawie wyników badań oftalmologicznych grupy narażonej na związek o stężeniu 773 mg/m3 wykazano zmętnienie rogówki i wrastanie naczyń do rogówki. Stężenie 86 mg/m3 akrylanu butylu uznano za wartość NOAEL działania drażniącego akrylanu butylu i wartość tę przyjęto do wyliczenia wartości NDS. Zastosowano następujące współczynniki niepewności: A = 2 (współczynnik związany z wrażliwością osobniczą człowieka) i E = 2 (współczynnik modyfikacyjny, związany z udowodnionym działaniem uczulającym BA u ludzi i zwierząt oraz potencjalnym działaniem na reprodukcję). Proponuje się przyjęcie wartość NDS akrylanu butylu, wynoszącej 11 mg/m3, analogicznie do wartości przyjętej w Unii Europejskiej. Natomiast wartość NDSCh akrylanu butylu ustalono, ze względu na jego działanie drażniące, na 30 mg/m3.
Butyl acrylate is a clear, flammable liquid with a fruity, pungent odor. Butyl acrylate is used in the preparation of polymers and copolymers with acrylic acid and its derivatives, methyl acrylate, vinyl chloride, butadiene, styrene. Butyl acrylate is a skin, ocular, and respiratory tract irritant in animals. It can cause skin sensitization. The International Agency for Research on Cancer (IARC) has classified butyl acrylate as a Group 3 carcinogen: not classifiable as to carcinogenicity to humans. There have been very little published data on the effects of butyl acrylate on humans. As with laboratory animal testing, sensitization and cross-sensitization with other acrylates has been reported in humans. In the inhalation subchronic study on Sprague-Dawley rats the concentration 86 mg/m3 was identified as the noobserved- adverse-effect level (NOAEL). Based on this data the Expert Group for Chemical Agents has established an 8-hour MAC (TWA) value of 11 mg/m3, and a MAC (STEL) value of 30 mg/m3.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 2 (40); 5-29
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Narażenia eksploatacyjne urządzeń elektroenergetycznych a niezawodność zasilania energią elektryczną
Exploitation hazards of electrical equipment and electrical power supply reliability

Autorzy:

Kulas, S.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/186496.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

Tematy:

eksploatacja maszyn
narażenia eksploatacyjne
equipment maintenance
exploitation hazards

Opis:

Urządzenia elektroenergetyczne wchodzące w skład sieci przesyłowej i rozdzielczej podlegają różnym rodzajom narażeń eksploatacyjnych. Należy przy tym zaznaczyć, że nie wszystkie narażenia są uwzględniane przy wyznaczaniu parametrów znamionowych tych urządzeń. Narażenia napięciowe, prądowe, a także wybrane nietypowe warunki pracy łączników elektrycznych są przedmiotem referatu.
Electrical equipment enter into subtransmission grid and distribution network subject to different exploitation hazards. It is necessary to note that not all nominal parameters of electrical apparatuses are determined during testing. Voltage and current hazards, as well as non-standard operating conditions of electrical switches have been chosen for analysis in this paper.

Źródło:

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa; 2010, R. 48, nr 7, 7; 3-10
0208-7448

Pojawia się w:

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Scenariusze narażenia : system deskryptorów do opisu zastosowania
Exposure scenarios : a descriptor system for describing applications

Autorzy:

Bańkowska, A.
Palczewska-Tulińska, M.
Krześlak, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1221247.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem

Tematy:

ocena bezpieczeństwa chemicznego
scenariusze narażenia
REACH
CLP
process of chemical safety assessment
exposure scenarios

Opis:

Scenariusze narażenia są częścią procesu dokonywania oceny bezpieczeństwa chemicznego. Proces dokonywania oceny bezpieczeństwa chemicznego może być przeprowadzany wielokrotnie. Scenariusz narażenia stanowi zespół warunków opisujących sposób produkcji lub stosowania substancji podczas etapów jej istnienia oraz sposób kontroli narażenia ludzi i środowiska, który producent lub importer stosuje lub zaleca dalszym użytkownikom.
Exposure scenarios are part of the process of chemical safety assessment. The process of chemical safety assessment can be carried out repeatedly. An exposure scenario is a set of conditions that describe how the production or use of the substance during its whole lifecycle, and how to control exposure of humans and environment, which the manufacturer or importer uses or recommends downstream users.

Źródło:

Chemik; 2010, 64, 3; 175-189
0009-2886

Pojawia się w:

Chemik

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

1-Metylo-2-pirolidon. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
N-Methyl-2-pyrrolidone

Autorzy:

Sitarek, K.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138571.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

N-metylo-2-pirolidon
najwyższe dopuszczalne stężenie
NDS
dopuszczalny poziom narażenia zawodowego
N-methyl-2-pyrrolidone
TLV (MAC)
occupational limit

Opis:

1-Metylo-2-pirolidon (NMP) jest bezbarwną, higroskopijną cieczą o zapachu amin, stosowaną jako rozpuszczalnik, zmywacz farb, środek do zawieszania pigmentów, półprodukt w przemyśle chemicznym oraz w przemyśle elektrycznym i elektronice. NMP należy do substancji nieklasyfikowanych pod względem toksyczności ostrej. Głównymi objawami ostrego działania NMP w następstwie inhalacyjnego narażenia szczurów są: ataksja, pobudzenie, a następnie śpiączka. 1-Metylo-2-pirolidon należy do związków o słabym działaniu drażniącym, które dobrze przenikają przez skórę w warunkach in vitro – średnia stała przenikania wynosi 171 ± 59 g/m2 h. NMP nie wykazuje działania mutagennego ani genotoksycznego, a także nie indukuje nowotworów u szczurów narażanych 2 lata na związek o stężeniach 40 i 400 mg/m3, należy natomiast do związków zaburzających rozwój prenatalny szczurów (wywiera działanie fetotoksyczne i embriotoksyczne). W państwach skandynawskich NMP zaliczono do grupy I B, tzn. związków prawdopodobnie zaburzających prokreację u ludzi. W wyniku badania rozmieszczania znakowanego 14C lub 3H 1-metylo-2-pirolidonu u szczurów po jednorazowej iniekcji wykazano, że największe stężenie związku występuje w wątrobie. W organizmie ludzi (badania ochotników) NMP ulega przemianie do 5-hydroksy-N-metylo-2-pirolidonu, którego półokres wydalania z moczem wynosi 4 h.
N-methyl-2-pyrrolidone (NMP) is an industrial solvent. NMP can be absorbed through the skin. This chemical is not mutagenic, genotoxic or carcinogenic. NMP belongs to the chemicals, which disturb fetal development of laboratory animals as a result of maternal exposure. It is embryptoxic, fetotoxic and teratogenic at doses which are non-toxic to the mothers. Considering that it disturbs prenatal development in more than one animal species, in the Scandinavian countries NMP has been classified into the IB group, which comprises substances probably harmful to human reproduction. Based on the NOAEL value obtained in an experimental study (500 mg/m3) and appropriate uncertainty factors, a TLV has been calculated and proposed at 120 mg/m3, and the STEL value as 240 mg/m3. The Expert Group for Chemical Agents suggested additional notations: I (irritative substace), Sk (substance absorbed through the skin), Ft (fetotoxic substance).

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 1 (43); 103-115
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Zanieczyszczenia chemiczne w pomieszczeniach pracy biurowej - ocena narażenia
Volatile organic compounds in office buildings–assessment of exposure

Autorzy:

Pośniak, M.
Makhniashvili, I.
Jankowska, E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/179943.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

pomieszczenia biurowe
ocena narażenia
zanieczyszczenia chemiczne
związki organiczne
office space
exposure assessment
chemical pollution
organic compounds

Opis:

Chemiczne zanieczyszczenia powietrza mają istotny wpływ na jakość powietrza w pomieszczeniach pracy biurowej. W artykule omówiono wyniki badań i oceny narażenia na lotne związki organiczne w 50 pomieszczeniach budynków biurowych. Przeprowadzone badania identyfikacyjne wykazały obecność wieloskładnikowych mieszanin związków chemicznych. Związki te występowały w stężeniach, które mogą mieć wpływ na występowanie syndromu chorego budynku SBS u pracowników, szczególnie w budynkach nie klimatyzowanych. Ze względu na brak w przepisach krajowych kryteriów umożliwiających ocenę czystości powietrza i oceny narażenia na substancje chemiczne w pomieszczeniach pracy biurowej, zaproponowano stosowanie jako wartości dopuszczalnej - stężenie TVOCs - 200 mg/m³. Przeprowadzone badania wykazały przekroczenie tej wartości w 58% badanych pomieszczeń w budynkach z systemem wentylacji naturalnej oraz w 45% badanych pomieszczeń w budynkach klimatyzowanych.
Assessment of exposure to volatile organic compounds (VOCs) in office buildings was the aim of this study. Identification and determination of VOCs in the working environment were carried out in 50 offices, twice over the period of a year. A multicomponent mixture of chemical compounds was detected in the indoor air of the investigated offices. Because of the absence of health-based indoor air quality standards for the office working environment, either in Poland or in other countries, VOC exposure assessment was carried out in according with the limit value for total volatile organic compounds – 200 μg/m³ – recommended by Molhave. The experimental results showed that VOC concentrations in 58% of offices with natural ventilation systems, and 45% with air conditioning, exceeded the recommended level.

Źródło:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2004, 6; 21-25
0137-7043

Pojawia się w:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Ocena możliwości ograniczenia narażenia na czynniki szkodliwe w kopalni granitu
Assessment of the possibilities limitations of exposure harmful factors in granite mine

Autorzy:

Góral, B.
Romanowska-Słomka, I.
Horzela, I.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/203313.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Politechnika Poznańska. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej

Tematy:

bezpieczeństwo pracy
czynniki szkodliwe
ograniczenie narażenia
kopalnia granitu
safety
harmful factors

Opis:

W górnictwie skalnym powszechnie występuje zapylenie, hałas oraz drgania mechaniczne. Ograniczanie tych szkodliwych czynników ma istotne znaczenie w aspektach ochrony bezpieczeństwa zdrowia pracowników. Celem pracy było przeprowadzenie analizy możliwości zmniejszenia do wartości zgodnych z przepisami narażenia na pył, hałas i wibracje na stanowiskach pracy, na których stwierdzono wielokrotne przekroczenie wartości dopuszczalnych, poprzez zmianę czasu ekspozycji. Analiza ma za zadanie ukazać wartości stężeń i natężeń, które będą bezpieczne dla pracowników narażonych na ekspozycję tych czynników w środowisku pracy. Przedstawione w pracy wyniki badań z przeprowadzonych analiz, pozwalają stwierdzić, że poprawę warunków środowiska pracy z uwagi na zapylenie, hałas oraz wibrację można byłoby osiągnąć poprzez ograniczenie czasu narażenia na czynniki szkodliwe do wartości dopuszczalnych, jednak zmiany te są nie do przyjęcia przez kopalnię. Jedyną możliwą ochroną pracowników przed hałasem, pyłem i drganiami są środki ochrony indywidualnej.
Dust, noise and vibration commonly found in rock mining. Reducing these harmful factors is important in protecting the safety aspects of the health of workers. The aim of this study was to analyze workstations, on which are found repeatedly exceeded the limit values. There were evaluated opportunities to reduce exposure to dust, noise and vibration to the values comply with the provisions, by changing the exposure time. The paper presents the results of measurements that are a reference for the test. Akus computer program was used for the calculation. The analysis is intended to show the value of concentration and intensity that are safe for workers exposed to these factors exposure in the work environment. Results from the analyzes, allow to conclude that improve the working environment due to dust, noise and vibration can be achieved by limiting the duration of exposure to harmful factors to limit values, but these changes are not acceptable to the mine. Among the factors related to the working environment in a granite quarry greatest threat is the noise, then dustand then vibrations. The only possible protection of workers against noise, dust and vibration are personal protective equipment.

Źródło:

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie; 2015, 66; 5-26
0239-9415

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Oksym butan-2-onu. Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Butan-2-one oxime. Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)

Autorzy:

Kupczewska-Dobecka, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23352094.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

MEKO
substancja rakotwórcza
narażenie zawodowe
NDS
dopuszczalny poziom narażenia zawodowego
carcinogen
MAK
occupational exposure level
occupational exposure

Opis:

Oksym butan-2-onu (MEKO) należy do ketoksymów. Znajduje zastosowanie w formulacjach podkładów, lakierów i powłok ochronnych. Od 1 marca 2022 r. MEKO został zaklasyfikowany jako substancja rakotwórcza kategorii 1B. Wielokrotne, powtarzane lub przewlekłe narażenie drogą inhalacyjną zwierząt laboratoryjnych na MEKO prowadzi do: methemoglobinemii, niedokrwistości hemolitycznej, nienowotworowego działania na wątrobę oraz zmian zwyrodnieniowych nabłonka węchowego w nosie. W badaniach obejmujących cały okres życia obserwowano wpływ MEKO na wątrobę u szczurów i myszy w sposób zależny od stężenia. MEKO nie indukował mutacji w testach na bakteriach, in vitro na komórkach ssaków oraz in vivo. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat rakotwórczego działania MEKO u ludzi. Oksym butan-2-onu powodował nowotwory wątroby (gruczolaki i raki) u szczurów F344 i myszy CD-1. Dawkę 600 mg/kg mc./dzień przyjęto za wartość NOAEL dla toksyczności rozwojowej u szczurów. W przypadku toksyczności matczynej ustalono wartość LOAEL wynoszącą 25 mg/kg mc./dzień. Podstawą do obliczenia proponowanej wartości NDS były wyniki szacowania ryzyka raka wątroby przeprowadzone przez badaczy niemieckich. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS na poziomie 1 mg/m³ oraz NDSCh na poziomie 3 · NDS, tj. 3 mg/m³. Ze względu na działanie rakotwórcze, drażniące i uczulające substancji oraz wchłanianie przez skórę zaproponowano następujące oznakowanie związku: „Carc. 1B”, „A”, „I”, „skóra”. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Butan-2-one oxime (MEKO) belongs to ketoximes. It is used in the formulation of primers, varnishes and protective coatings. From March 1, 2022, MEKO has been classified as a category 1B carcinogen. Repeated or chronic inhalation exposure of laboratory animals to MEKO leads to: methaemoglobinaemia, haemolytic anemia, non-neoplastic effects on the liver and degenerative changes of the olfactory epithelium in the nose. Liver effects of MEKO were observed in rats and mice in a concentration-dependent manner in life-long studies. MEKO did not induce mutations in bacterial, in vitro mammalian cell and in vivo tests. No data on the carcinogenicity of MEKO in humans have been found in the available literature. Butan-2-one oxime caused liver tumors (adenomas and carcinomas) in F344 rats and CD-1 mice. A dose of 600 mg/kg/day was taken as the NOAEL for developmental toxicity in rats. For maternal toxicity, a LOAEL of 25 mg/kg/day was established. The base for calculating the proposed MAC value included the results of liver cancer risk estimation carried out by German researchers. It was proposed to adopt the MAC-TWA value at the level of 1 mg/m³ and MAC-STEL at the level of 3 mg/m³ . Due to the carcinogenic, irritating and sensitizing effect of the substance as well as skin absorption, the following labeling of the compound was proposed: “Carc. 1B”, “A”, “I”, “skin”. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2023, 2 (116); 105--143
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Pole magnetyczne wytwarzane przez wyposażenie elektroenergetyczne w budynkach - zalecenia profilaktyczne dotyczące ograniczenia narażenia długotrwałego
Magnetic fields in buildings with electrical power equipment - preventive recommendations on reducing long-lasting exposure

Autorzy:

Gryz, K.
Karpowicz, J.
Zradziński, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/180888.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

pole elektromagnetyczne
zagrożenia zdrowia
narażenia elektromagnetyczne
electromagnetic field
health hazard

Opis:

W artykule przedstawiono problematykę zagrożeń elektromagnetycznych występujących w budynkach z wyposażeniem elektroenergetycznym (stacje transformatorowe, rozbudowane instalacje zasilające) w aspekcie wyników badań dotyczących skutków narażenia ludności na pole magnetyczne małych częstotliwości. Scharakteryzowano poziomy pola elektromagnetycznego oraz zaprezentowano metody jego ograniczania w otoczeniu elektroenergetycznego wyposażenia budynków.
This paper discusses electromagnetic hazards caused by electrical power equipment in buildings (transformer stations, extended power supplying installations) in relation to results of studies on public exposure to low-frequency magnetic fields. It presents the level of the electromagnetic field and measures for reducing it in the vicinity of electrical power equipment.

Źródło:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2011, 5; 16-19
0137-7043

Pojawia się w:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Loads and basic exposures of contact systems of electric switches
Obciążenia i narażenia podstawowe układów stykowych łączników elektrycznych

Autorzy:

Kulas, S. J.
Supronowicz, H.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1361968.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH

Tematy:

Wytrzymałość elektryczna na przebicie przerwy międzystykowej
narażenia prądowe układów stykowych
electric strength to the breakdown of the contact gap
current exposures of contact systems

Opis:

Insulation systems and electric contacts of electric power switches are components that are damaged most often. The electric strength to the breakdown of the electric switch contact gap is measured by the electric field intensity and the corresponding voltage at which the breakdown of the system occurs. The breakdown of the contact gap is fostered by the heterogeneity of voltage gradient. Electric contact systems in the process of currents conduction or switching are the most loaded heat elements of the current paths. They should be designed, constructed and operated in such a way that during the conduction of operating currents the prescribed value of the temperature rise limit should not be exceeded and that the contacts should not weld or deform permanently during the conduction of fault currents. The paper presents exam-ples how to use analytical and numerical methods to evaluate the heterogeneity degree of the electric field in the contact gap. In addition, appropriate mathematical relations were given to estimate the value of the contact gap breakdown voltage. Finally, the paper discusses the factors influencing the ampacity of the contacts during the conduction of operating and short-circuit currents.
Układy izolacyjne oraz stykowe łączników elektroenergetycznych należą do podzespołów, które najczęściej ulegają uszkodzeniu. Miarą wytrzymałości elektrycznej na przebicie przerwy (przestrzeni) międzystykowej łącznika jest natężenie pola elektrycznego i odpowiadające mu napięcie, przy którym następuje przebicie układu. Przebiciu przerwy międzystykowej sprzyja występująca tam niejednorodność naprężeń elektrycznych. Układy stykowe w stanie przewodzenia prądów lub w procesie ich łączenia są z kolei najbardziej obciążonymi cieplnie elementami torów prądowych. Powinny być tak zaprojektowane, wykonane i eksploatowane, aby w stanie przewodzenia prądów roboczych nie były przekroczone przepisowe wartości przyrostów temperatury i żeby styki się nie sczepiały, ani trwale nie odkształcały podczas przewodzenia prądów zakłóceniowych. W pracy przedstawiono przykłady wykorzystania metod analitycznych i numerycznych do oceny stopnia niejednorodności pola elektrycznego w przestrzeni międzystykowej oraz podano odpowiednie zależności matematyczne, umożliwiające oszacowanie wartości napięcia przebicia przerwy międzystykowej. W opracowaniu tym omówiono również czynniki wpływające na obciążalność prądową układów stykowych w stanie przewodzenia prądów roboczych oraz zakłóceniowych.

Źródło:

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2016, 54, 4; 33-39
2450-7326
2449-6421

Pojawia się w:

Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Tetrahydrofuran. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Tetrahydrofuran

Autorzy:

Skowroń, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137923.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

tetrahydrofuran
narażenie zawodowe
działanie toksyczne
occupational exposure
toxicity

Opis:

Tetrahydrofuran (THF) jest cieczą o zapachu acetonu, otrzymywaną m.in. przez katalityczne uwodornienie bezwodnika malonowego lub furanu czy katalityczne odwodnienie 1,4-butandiolu. THF jest stosowany jako rozpuszczalnik olejów, tłuszczów, naturalnych i syntetycznych żywic oraz polimerów, głównie polichlorku winylu. Używany jest w produkcji lakierów, klejów, atramentów, farb, w syntezach paliw, witamin, hormonów, farmaceutyków, syntetycznych perfum, insektycydów i kaset magnetycznych. Jest związkiem pośrednim w syntezach chemicznych. Informacje, dotyczące toksyczności THF u ludzi, są fragmentaryczne. Zatruć ostrych u ludzi nie stwierdzono. W narażeniu inhalacyjnym THF o małych stężeniach powoduje bóle głowy oraz podrażnienia błon śluzowych nosa i gardła. Podrażnienie oczu obserwowano po narażeniu na THF o stężeniu około 15 000 mg/m3, a po narażeniu na THF o stężeniu około 75 000 mg/m3 obserwowano ogólne znieczulenie, czemu towarzyszył spadek ciśnienia krwi i przyśpieszenie oddechu. Długotrwałe narażenie na THF może powodować zapalenia skóry. THF w doświadczeniach na zwierzętach wykazuje umiarkowaną toksyczność. Wartość DL50 dla zwierząt po podaniu dożołądkowym waha się w granicach 1650 ÷ 6210 mg/kg. Wartość medialnego stężenia letalnego dla niemal wszystkich gatunków, narażanych przez 3 h lub krócej, wynosi powyżej 61 740 mg/m3 (21 000 ppm). Jednorazowe inhalacyjne, krótkotrwałe (do 3 h) narażenie szczurów na THF o stężeniu 290 ÷ 14 700 mg/m3 wywoływało zwykle niewielkie miejscowe podrażnienie skóry i błon śluzowych. THF o stężeniach 24 000 ÷ 191 000 mg/m3 powodował u szczurów ospałość, spowolnienie oddechu, sinicę, zmiany w wątrobie, nerkach oraz śledzionie i płucach. Po wielokrotnym narażeniu szczurów na THF o stężeniach 294 ÷ 590 mg/m3 stwierdzono tylko niewielkie działanie drażniące na błony śluzowe nosa i tchawicy. THF o stężeniach 1000 ÷ 2000 mg/m3 powodował spadek masy ciała szczurów, niewielkie zmiany histologiczne i zmniejszenie ciśnienia krwi. Narażenie szczurów 12 ÷ 18-tygodniowych na THF o stężeniu około 2900 mg/m3 wywoływało, oprócz działania drażniącego, także zmiany w wątrobie, uszkodzenie nabłonka tchawicy oraz wzrost aktywności acetylocholinoesterazy w mięśniach. Narażenie szczurów na THF o stężeniach 5880 ÷ 8800 mg/m3 powodowało m.in. spadek masy ciała, zaburzenia funkcji wątroby, niewielkie zmiany histologiczne, leukocytozę, zmniejszenie ciśnienia krwi oraz zmiany w płucach. THF o stężeniu 14 700 mg/m3, największym stężeniu, na który narażano szczury przez 12 ÷ 13 tygodni, powodował, oprócz obserwowanych wcześniej skutków – także ataksję, uszkodzenie funkcji wątroby i płuc. THF nie wykazywał działania mutagennego, a dane o możliwości wystąpienia aberracji chromosomowych są niekompletne i niepewne. THF może być embriotoksyczny u myszy. Dane toksykokinetyczne są bardzo skąpe. Wiadomo, że THF wchłania się szybko w drogach oddechowych. Po inhalacyjnym narażeniu szczurów stwierdzano THF w mózgu i tkance tłuszczowej. Informacje o metabolizmie THF in vitro wskazują na możliwość hydroksylacji przy udziale enzymów mikrosomalnych oraz rozszczepienia pierścienia THF. Półokres eliminacji THF u ludzi wynosił 30 min. W dostępnej literaturze nie znaleziono informacji o mechanizmie działania toksycznego THF. Autorzy proponują zmniejszenie obowiązującej w Polsce wartości NDS THF z 600 mg/m3 do 150 mg/m3, a wartości NDSCh – z 750 mg/m3 do 300 mg/m3. Podstawą do zmiany wartości NDS są wyniki badań inhalacyjnych na zwierzętach, w których obserwowano po narażeniu na THF o stężeniach około 600 mg/m3 podrażnienie błon śluzowych.
Tetrahydrofuran (THF) is a liquid smelling of acetone; it is obtained by catalytic hydrogenation of malonyl anhydride or furane and catalytic dehydratation of 1,4-butandiole. THF is used as a solvent of oils, fats, natural and synthetic resins and polymers, especially vinyl polychloride. It is used to produce varnishes, inks, paints and glues, in synthesis of fuels, vitamins, hormones, pharmaceuticals, synthetic perfumes, insecticides and magnetic cassettes. It is an intermediary compound in chemical syntheses. Data concerning THF toxicity are scarce. In inhalatory exposition THF in low concentrations causes headaches and irritation of oral and nasal mucosa. Eye irritation has been observed after exposure to THF in concentrations approximating 15 000 mg/m3. Concentration of approx. 75 000 mg/m3 causes general anesthesia, accompanied by lowering of blood pressure and tachypnea. Prolonged exposure to THF may result in dermatitis. Acute poisonings in humans have not been observed. In experiments performed on animals it shows medium toxicity. DL50 value for animals after intragastrical administration varies between 1650 and 6210 mg/kg. The value of medial lethal concentration (CL50) for almost all species exposed for 3 hours or shorter is above 61 740 mg/m3 (21 000 ppm). Single inhalatory exposure (up to 3 hours) of rats to THF at concentrations between 290 and 14 700 mg/m3 has usually resulted in slight, local irritation of the skin and mucose membranes. Increasing concentrations to 24 000 ÷ 191 000 mg/m3 caused somnolence, reduced respiratory rate, cyanosis, changes in the liver, kidneys, spleen and lungs. After repeated exposure of rats to THF at concentrations between 294 and 590 mg/m3, insignificant irritating effect on mucous membranes of trachea and nose were detected. Concentration of 1000 ÷ 2000 mg/m3 caused loss in the rats’ bodyweight, slight histological changes and lowering of blood pressure. Exposure lasting for 12 ÷ 18 weeks at concentrations approximating 2900 mg/m3, apart from an irritating effect, resulted in changes in the liver, damage of trachea epithelium and increase in the activity of acethylcholinesterase in the muscles. Exposing rats to THF at concentrations between 5880 and 8800 mg/m3 caused, among others, loss in bodyweight, impairment of the liver functions, slight histological changes and leucocytosis, lowered blood pressure, as well as changes in the lungs. The highest concentration of THF (14 700 mg/m3) to which rats were exposed for 12 ÷ 13 weeks, apart from the effects mentioned before, also caused ataxia, impairment of the liver and lungs. THF did not display a mutagenic effect, and data concerning the possibility of chromosomal aberrations are not certain and not complete. THF might be embryotoxic in mice. Toxicokinetic data are very scarce. It is known that THF is quickly absorbed in the respiratory tract. After inhalatory exposure of rats, THF was detected in the brain and fat tissue. Data concerning THF metabolism in vitro suggest the possibility of hydroxylation by means of microsomal enzymes and the possibility of splitting the THF ring. THF half-life in humans was 30 minutes. No data about the mechanism of THF toxicity were found in literature. The authors of this study suggest reducing the MAC value accepted in Poland from 600 mg/m3 to 150 mg/m3, and the MAC (STEL) value from 750 mg/m3 to 300 mg/m3. The changes are suggested on the basis of inhalatory experiments on animals, where THF caused irritation of mucous membranes at concentrations of approx. 600 mg/m3.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 1 (39); 117-145
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Chlorodifluorometan. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Chlorodifluorometan

Autorzy:

Rydzyński, K.
Gromadzińska, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137635.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

Chlorodifluorometan
działanie toksyczne
toksykinetyka
chlorodifluoromethane
toxicity
toxicokinetics

Opis:

Chlorodifluorometan (freon 22, CF22) jest bezbarwnym, bezwonnym, niepalnym gazem. Stosowany jest jako czynnik chłodzący w urządzeniach i systemach chłodniczych (np. w lodówkach, chłodniach i klimatyzatorach). Chlorodifluorometan powstaje w reakcji chloroformu i fluorowodoru w obecności katalizatorów. Jest gazem o małej toksyczności zarówno przy ostrych, jak i przewlekłych narażeniach. Chlorodifluorometan o dużych stężeniach, powyżej 177 g/m3 (50 000 ppm), może powodować lekkie bóle i zawroty głowy oraz zadyszkę. CF22 nie wykazuje działania mutagennego, rakotwórczego ani teratogennego. W dużej liczbie prac wskazano na możliwość wystąpienia zaburzeń rytmu serca u ludzi w wyniku narażenia na CF22. Niemniej jednak przedstawione zależności między występowaniem arytmii a wielkością narażenia nie były jednoznaczne. Zespół Ekspertów zaproponował, podczas ustalania wartości NDS chlorodifluorometanu oprzeć się na wynikach przewlekłego inhalacyjnego badania na zwierzętach. U szczurów narażonych na CF22 o stężeniach 3,54 i 35,4 g/m3 5 h dziennie, 5 dni tygodniowo przez 118 tygodni (samice) i 131 tygodni (samce) nie stwierdzono żadnych skutków narażenia. Natomiast narażenie na związek o wyższym stężeniu 177 g/m3 spowodowało u samic istotny wzrost masy nerek, nadnerczy i przysadki. Według EPA stężenie 35,4 g/m3 chlorodifluorometanu przyjęto za wartość NOAEL działania układowego tego freonu. Proponuje się przyjąć wartość NDS CF22 na poziomie 3000 mg/m3. Wartość ta powinna jednocześnie zabezpieczyć pracowników przed potencjalnymi skutkami działania kardiotoksycznego. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości NDSCh chlorodifluorometanu.
Chlorodifluorometan (CF22) is a colorless, nonflammable gas with very low toxicity. FC22 is used as an aerosol Extremely high vapors concentrations (177 g/m3) may cause headache, nausea and shortness of breath. Some epidemiological reports have shown excess irregular heartbreakin exposed population.Based on the NOAEL value obtained in an experimental study (35400 mg/m3) and appropriate uncertainty factors, a TLV has been calculated and proposed at 3000 mg/m3.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 1 (39); 19-35
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Skutki zdrowotne narażenia pracowników na drgania mechaniczne przenoszone przez kończyny górne
Health results from the exposure to general vibrations in work environment

Autorzy:

Łastowiecka-Moras, Elżbieta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2202796.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

drgania mechaniczne
zespół wibracyjny
choroba wibracyjna
skutki narażenia na drgania
mechanical vibration
hand-arm vibration syndrome
vibration sickness
effects of the exposure to vibration

Opis:

W 2018 r. na drgania mechaniczne narażonych było w Polsce 13140 pracowników. Długotrwała ekspozycja na drgania mechaniczne przenoszone przez kończyny górne (hand-transmitted vibration – HTV) wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju dolegliwości o etiologii naczyniowej, nerwowej oraz ze strony układu kostno-szkieletowego. Zespół tych objawów nazywany jest zespołem wibracyjnym (hand-arm vibration syndrome HAVS) lub chorobą wibracyjną. W 2018 r. zespół wibracyjny stwierdzono w 17 przypadkach, co stanowiło 0,8% wszystkich rejestrowanych chorób zawodowych w naszym kraju. Obraz kliniczny zespołu wibracyjnego jest niespecyficzny i może obejmować zarówno zaburzenia czynnościowe, jak i organiczne. W obrazie klinicznym rozróżnia się postać: naczyniowo-nerwową, kostno-stawową i mieszaną zespołu wibracyjnego. Pierwsze symptomy pojawiają się dość wcześnie, najczęściej nie są jednak początkowo zbyt uciążliwe i mogą zostać przeoczone. Dlatego też ważne jest skrupulatne monitorowanie parametrów środowiska pracy oraz stosowanie profilaktyki, zarówno na poziomie technicznym, jak i w postaci przewidzianych przepisami prawa pracy badań wstępnych i okresowych pracowników zatrudnionych w narażeniu na wibrację miejscową.
According to the data provided by the National Statistical Bureau (GUS) there were 13140 workers in Poland who were exposed to mechanical vibrations. A long lasting exposure to mechanical vibrations transferred through upper limbs (hand-transmitted vibration - HTV) may lead to a higher risk of the development of vascular, nervous or musculoskeletal etiology ailments. Such a symptom complex is called a hand-arm vibration syndrome HAVS or, alternatively, a vibration sickness. In 2018 the vibration syndrome was recognized in 17 cases which means 0,8 per cent of all registered occupational illnesses in Poland. Clinical picture of the syndrome in question is non-specific and may cover either function and organic disorders. Depending on the nature of changes prevalent in the clinical picture several forms of the syndrome may be distinguished: vascular-nervous, musculoskeletal and mixed. The sickness' development is not obvious - the first symptoms appear quite early, yet they cause little nuisance and, therefore, may be overlooked. Thus, it's imperative to carefully monitor work environment parameters and to employ prevention methods, both on technical and legally agreeable research level within the scope of occupational medicine towards workers exposed to mechanical vibration.

Źródło:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2020, 10; 18-21
0137-7043

Pojawia się w:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Karbendazym. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Carbendazim

Autorzy:

Sitarek, K.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137344.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

karbendazym
narażenie zawodowe
działanie toksyczne
carbendazime
occupational exposure
toxicity

Opis:

Karbendazym jest białym, krystalicznym proszkiem stosowanym jako środek grzybobójczy. Jest on również metabolitem takich fungicydów, jak benomyl czy tiofanat metylu. W Polsce są stosowane 42 preparaty, zawierające karbendazym. Karbendazym należy do związków nieklasyfikowanych na podstawie siły działania toksycznego w warunkach narażenia ostrego. Wartość LD50 po jednorazowym podaniu do żołądka szczurów wynosi 6400 mg/kg. Karbendazym jest związkiem zaburzającym rozród zwierząt doświadczalnych; działa gonado toksycznie po podaniu samcom szczura, indukuje ponadto wady wrodzone u szczurów narażanych w okresie organogenezy oraz powoduje wzrost śmiertelności wewnątrzmacicznej. Karbendazym dobrze wchłania się z układu pokarmowego szczurów (80- 85% dawki ulega wchłonięciu), ale bardzo słabo wchłania się przez skórę. Związek ten nie kumuluje się w ustroju. Głównymi metabolitami karbendazymu wydalanymi z moczem szczurów są wodorosiarczan-2[(metoksykarbonylo)-amino]-1H-benzimidazolo- 5-ylo i kwas {2-[(metoksykarbo-nylo)-amino]-6-okso-1-tlenek-6H-benzimidazol-5-ilo-D glikopiranozydouranowy. Karbendazym ulega szybko wydaleniu z ustroju. W ciągu 72 h wydala się z moczem i kałem około 98% dawki podanej szczurom per os. Przyjmuje się, że mechanizm działania toksycznego tego związku polega na uszkodzeniu mikrotubul, struktur odpowiedzialnych między innymi za transport wewnątrzkomórkowy czy też podział komórek. Na podstawie wyników, przeprowadzonych w latach 90. badań genotoksyczności, ujawniono, że karbendazym powoduje wzrost częstości mikrojąder w szpiku kostnym myszy oraz w limfocytach krwi obwodowej ludzi. Zwrócono uwagę na fakt, że wyniki te nie powinny być lekceważone mimo słabej rozpuszczalności karbendazymu w wodzie i małej jego biodostępności. Na podstawie wyników badań rakotwórczości karbendazymu, przeprowadzonych na różnych szczepach myszy, wynika, że u myszy szczepów SPF-Swiss i szczepu CD-1 indukuje on raki i gruczolaki wątrobowokomórkowe. Natomiast u myszy szczepu NMRKf (SPF-71) nie ujawniono działania rakotwórczego po 96 tygodniach narażania na ten związek. Jednakże myszy dwóch pierwszych szczepów charakteryzuje duża spontaniczna częstość nowotworów wątroby i są one w związku z tym niewłaściwe do testowania substancji, mogących indukować nowotwory o tej lokalizacji. Wnioskowanie należy więc oprzeć na wynikach badania wykonywanego na myszach NMRKf (SPF 71) i uznać, że karbendazym nie jest czynnikiem rakotwórczym dla myszy. W piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat działania rakotwórczego karbendazymu u ludzi. W Polsce nie ustalono dotąd wartości NDS i NDSCh karbendazymu**. Jedynie w ZSRR istniał normatyw NDSCh tego związku i wynosił on 0,1 mg/m3. Za podstawę proponowanej wartości NDS karbendazymu przyjęto fakt, iż związek ten jako metabolit benomylu powinien mieć wartość NDS na takim samym poziomie. Ustalone przez ACGIH oraz obowiązujące w większości państw wartości normatywne benomylu wynoszą 10 mg/m3, stąd dla karbendazymu proponuje się przyjęcie takiej samej wartości normatywu, tj. na poziomie 10 mg/m3. Ponieważ związek ten zaburza rozwój wewnątrzmaciczny należy go oznaczyć dodatkowo literami „Ft” – fetotoksyczny.
Carbendazim is the most widely used representative of the benzimidazole family of fungicides. It is also the main metabolite of benomyl in mammals the degradation product of benomyl in the environment. This chemical is well absorbed after oral exposure. The absorption by male rats administered a single oral dose of 12 mg/kg 14C-carbendazim was determined to be 85%. The main metabolite of this compounds in urine is methyl 5-hydroxy-2-imidazolecarbamate. It is not a carcinogenic agent. The Expert Group for Chemical Agents has established an 8-hour TWA value of 10 mg/m3 and suggested additional notation: Ft (fetotoxic substance).

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 1 (39); 45-63
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Dietyloamina. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Diethylamine

Autorzy:

Kupczewska-Dobecka, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137461.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

dietyloamina
NDS
narażenie zawodowe
diethylamine
MAC
occupational exposure

Opis:

Dietyloamina (DEN) jest bezbarwną o ostrym amoniakalnym zapachu oraz słonym smaku palną cieczą, która znalazła zastosowanie w syntezie chemicznej do produkcji: żywic, pestycydów i insektycydów, a także jako: przyspieszacz w przemyśle gumowym, inhibitor korozji i inhibitor polimeryzacji. Narażenie na dietyloaminę może występować także w przemyśle farmaceutycznym, gdzie jest wykorzystywana do produkcji disulfiramu, flurazepamu, lidokainy oraz w przemyśle barwników. Dietyloaminę można zaliczyć do substancji szkodliwych w kontakcie ze skórą i po połknięciu. Najmniejsza wyznaczona wartość LD50 dla szczurów po podaniu dożołądkowym wynosi 108 mg/kg m.c., natomiast dla myszy 130 mg/kg. Inne dane wskazują, że wartości te są większe i wynoszą odpowiednio 540 mg/kg dla szczura i 500 mg/kg dla myszy. Wartość LD50 po podaniu na skórę wyznaczona dla królika wynosi 820 mg/kg . Głównym skutkiem działania dietyloaminy jest działanie żrące i drażniące. Narządami krytycznymi w przypadku narażenia zarówno na pary dietyloaminy, jak i ciekłą aminę są: oczy, skóra i układ oddechowy. W eksperymencie na ochotnikach nie udało się wyznaczyć wielkości najmniejszego stężenia dietyloaminy, które może spowodować wystąpienie objawów działania drażniącego na oczy i nos, jednak oszacowano, że objawy te pojawiają się po narażeniu na dietyloaminę o stężeniu wynoszącym 30 mg/m3. Powtarzane narażenie zwierząt na pary dietyloaminy powoduje działanie drażniące na układ oddechowy u zwierząt. W eksperymencie inhalacyjnym, 24-tygodniowym na szczurach F-344 nie obserwowano skutków działania drażniącego dietyloaminy o stężeniu 75 mg/m3. Nie wykonano jednak badań histopatologicznych błony śluzowej nosa. U szczurów narażonych na DEN o stężeniu 750 mg/m3 stwierdzono objawy podrażnienia przejawiające się występowaniem wydzieliny zapalnej z nosa, łzawieniem, zaczerwienieniem nosa, zmianami zwyrodnieniowymi w nabłonku pod postacią płaskonabłonkowej metaplazji (8/14 u samców i 13/13 u samic), rozrostu limfoidalnego (odpowiednio 7/14 i 6/13) oraz ropnego nieżytu nosa (13/14 i 13/13). Komitet Naukowy ds. Ustalania Dopuszczalnych Poziomów Narażenia Zawodowego w Unii Europejskiej (SCOEL) przyjął stężenie 75 mg/m3 za wartość LOAEL dla działania drażniącego dietyloaminy, pomimo wątpliwości spowodowanych brakiem badań histopatologicznych narażenia na związek o tym stężeniu. Eksperci SCOEL powołują się na niepublikowany raport NIOSH z 1983 r., w którym opisano skutki narażenia szczurów na dietyloaminę o stężeniu 75 mg/m3 po 30; 60 i 120 dniach narażenia. Z raportu tego wynika, że nie obserwowano skutków działania drażniącego dietyloaminy u zwierząt narażanych przez 30 i 60 dni, natomiast zmiany zwyrodnieniowe w nabłonku pod postacią płaskonabłonkowej metaplazji stwierdzono po 120 dniach narażenia. W doświadczeniach na myszach wyznaczono wartość RD50 dietyloaminy, która wynosi 550 lub 606 mg/m3. Do wyliczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dietyloaminy posłużyły dane zawarte w dokumentacji Unii Europejskiej. Za wartość LOAEL dla działania drażniącego przyjęto stężenie dietyloaminy wynoszące 75 mg/m3. Zastosowano łączny współczynnik niepewności równy 4, związany z wrażliwością osobniczą człowieka i stosowaniem wartości LOAEL zamiast wartości NOAEL. Jednocześnie wartość NDS wyliczono jako 1/30 wartości RD50 wyznaczonej na podstawie wyników badań na myszach. Proponuje się przyjęcie wartości NDS dietyloaminy wynoszącej 15 mg/m3, co jest zgodne z wartością dopuszczalną ustaloną w Unii Europejskiej oraz wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynoszącej 30 mg/m3. Zaleca się oznakowanie substancji literami „Sk” – wchłania się przez skórę, ponieważ wyznaczona wartość LD50s < 1000 mg/kg m.c. i wynosi dla królika 630 - 820 mg/kg. Nie ma podstaw do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia biologicznego (DSB) dietyloaminy.
Diethylamine is an alkaline, colourless, volatile liquid with a strong ammoniacal odour. The human olfactory threshold is 0.42 mg/m3. Diethylamine is used in the production of the corrosion inhibitor, and in the production of some pesticides and insect repellents, pharmaceuticals (e.g., the alcohol antagonist disulfiram ANTABUS, flurazepam, lidocaine) and rubber processig chemicals. After a single oral exposure the LD50 was 108 mg/kg body weight in the rat and 130 mg/kg bw in the mouse. After dermal exposure the LD50 was 820 mg/kg bw in rabbits. Acute DEN exposure produces severe irritation or corrosion to the eyes and skin of laboratory animals and of humans. Irritation was seen in humans exposed to 30 mg/m3. Repeated inhalation exposure to DEN vapour also produces irritation of the upper respiratory tract of rodents. The RD50 was 550 or 606 mg.m3 in the mouse. Using the NIOSH summary report of the pathology seen in this study, 75 mg/m3 was an LOAEL. Based on the LOAEL, an 8-hour TWA value of 15 mg/m3 has been recommended. In order to minimize irritation symptoms, STEL of 30 mg/m3 has been recommended.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 2 (44); 51-73
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Wymagania w zakresie odporności na narażenia elektromagnetyczne instalacji elektrycznych opancerzonych pojazdów gąsienicowych

Autorzy:

Borowiec, Lech.
Mazurkiewicz Władysław.

Powiązania:

Szybkobieżne Pojazdy Gąsienicowe 2001, nr 1, s. 13-19

Data publikacji:

2001

Tematy:

Pojazdy gąsienicowe elektrotechnika urządzenia

Opis:

Rys.; Bibliogr.; Abstr., streszcz.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Benzotiazol . Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Benzothiazole

Autorzy:

Zapór, L.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137305.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

benzotiazol
toksyczność układowa
wartości normatywne
benzothiazole
systemic toxicity
exposure limits

Opis:

Benzotiazol jest cieczą o nieprzyjemnym, podobnym do chinoliny zapachu. Jest stosowany jako związek pośredni w syntezie organicznej (do syntezy barwników cyjanowych), środek poprawiający smak w produktach żywnościowych i środek przeciwgrzybiczy przy impregnacji obuwia. Benzotiazol występuje także jako związek naturalny. Narażenie zawodowe na benzotiazol drogą inhalacyjną i dermalną dotyczy głównie osób zatrudnionych przy jego produkcji oraz w przemyśle gumowym (np.: przy procesie wulkanizacji gumy, utwardzaniu kauczuku, w przemyśle opon samochodowych), a także osób zatrudnionych w przedsiębiorstwach drogowych (przy wylewaniu mas bitumicznych). Wyniki badań toksyczności ostrej pozwalają na sklasyfikowanie benzotiazolu jako związku szkodliwego, niezależnie od drogi podania. Wartości LD50 po podaniu per os szczurom ustalono na poziomie 177 - 479 mg/kg m.c., a po naniesieniu na skórę szczura na poziomie 933 - 1233 mg/kg m.c. Wyznaczona wartość LC50 po narażeniu inhalacyjnym szczurów wynosiła około 5000 mg/m3 . W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono informacji o zatruciach ostrych i przewlekłych benzotiazolem u ludzi. U myszy, szczurów i królików wykazano, że benzotiazol może działać szkodliwie na układ nerwowy i wątrobę. U kotów stwierdzono słabe, odwracalne działanie methemoglobinotwórcze. Związek może działać drażniąco na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych oraz na skórę. Benzotiazol nie wykazywał działania mutagennego w krótkoterminowych testach mutagenności, nie został również zaliczony do czynników rakotwórczych w żadnym systemie klasyfikacji (IARC, UE, EPA i ACGIH). W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych dotyczących działania teratogennego benzotiazolu oraz jego wpływu na rozrodczość. Na podstawie wyników badań na zwierzętach można przypuszczać, że benzotiazol wykazuje działanie embriotoksyczne. W Polsce i na świecie nie ustalono dotąd wartości normatywów higienicznych dla benzotiazolu. Wartość NDS benzotiazolu wynoszącą 20 mg/m3 obliczono z wartości LOAEL wyznaczonej w badaniach na szczurach, którą przeliczono na równoważne dla człowieka stężenie związku w powietrzu, a następnie podzielono przez odpowiednie współczynniki niepewności. Opierając się na wartościach medialnych dawek śmiertelnych po podaniu substancji na skórę królika i szczura, zaproponowano oznakowanie benzotiazolu literami „Sk” oznaczającymi, że substancja wchłania się przez skórę. Nie ma podstaw do ustalania wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń chwilowych (NDSCh) i dopuszczalnych stężeń biologicznych (DSB) benzonatiolu.
Benzothiazole is a yellow liquid with an unpleasant odor similar to quinoline. Benzothiazole is used as a chemical intermediate in organic synthesis. It is a precursor of rubber accelerators and a component of cyanine dyes. It is also used as a flavoring substance in foods and as an antimicrobial agent. Occupational exposure to benzothiazole through inhalation or dermal contact occurs mostly at rubber processing facilities and during asphalt paving. Benzothiazole is harmful substance in laboratory animals in acute toxicity testing. It exerts systemic action on the central nervous system and the liver. In the available literature no data on the toxicity in humans, or genotoxicity, carcinogenicity, fetotoxicity, and teratogenicity of benzothiazole in laboratory animals have been found. In setting exposure limits, the results of an acute toxicity testing were considered. Based on the LOAEL value obtained in an experimental study (135 mg/kg) and the relevant uncertainty factors, a MAC (TWA) value has been calculated at 20 mg/m3 . With regard to systemic effects of benzothiazole no STEL value has been established. Because benzothiazole has been shown to penetrate the skin in amounts sufficient to induce systemic toxicity, a skin notation (Sk) is considered appropriate. notation (Sk) is considered appropriate.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 3 (45); 37-48
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Bromoetan. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Bromoethane

Autorzy:

Gralewicz, S.
Wiaderna, D.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137909.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

bromoetan
działanie toksyczne
działanie rakotwórcze
bromoethane
toxicity
carcinogenicity

Opis:

Bromoetan jest bezbarwną, lotną, łatwo palną cieczą o eterycznym zapachu. W ubiegłym wieku bromoetan był używany podczas zabiegów chirurgicznych jako środek znieczulający. Obecnie jest wykorzystywany w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym jako rozpuszczalnik oraz związek alkilujący w procesie syntezy związków organicznych. Do niedawna był również stosowany w systemach chłodniczych jako środek chłodzący. Bromoetan działa drażniąco na skórę, śluzówkę górnych dróg oddechowych i oczy. Wywiera szkodliwe działanie na układ nerwowy, krążenia i oddechowy, a także na wątrobę i nerki. Działa mutagennie na szczepy TA100 i TA1535 Salmonella typhimurium w warunkach aktywacji metabolicznej i bez aktywacji metabolicznej. Mutagenne właściwości bromoetanu stwierdzono także w badaniach na komórkach Escherichia coli ze szczepu WP2(hc-). U szczurów i myszy narażanych chronicznie (dwa lata) na bromoetan o stężeniach 445 - 1780 mg/m3 (100 - 400 ppm) stwierdzono częstsze występowanie nowotworów nadnerczy, płuc i macicy. Pod względem kancerogenności bromoetan został zaklasyfikowany do grupy A2 przez NTP (Narodowy Program Toksykologiczny, USA) i do grupy A3 przez ACGIH. Ze względu na fakt, iż niewątpliwie kancerogenne działanie bromoetanu wykazano tylko u myszy, a nie ma dowodów kancerogennego działania tego związku u człowieka, nie zostały uwzględniowe, w wyliczeniach proponowanej wartości NDS, wyniki badania kancerogenności. Podstawę wyliczeń stanowiły wyniki badań toksyczności ogólnej w doświadczeniu długoterminowym (2 lata) na szczurach i myszach. Na podstawie uzyskanych w tym doświadczeniu wyników można sądzić, że u szczurów i myszy narażenie na bromoetan o stężeniu 890 mg/m3 5 dni w tygodniu, 6 h/dzień przez dwa lata nie wywołuje efektów toksycznych. Przyjmując stężenie 890 mg/m3 za wartość NOAEL, a także następujące współczynniki niepewności: B = 2 (różnice we wrażliwości osobniczej), A = 2 (różnice we wrażliwości gatunkowej) oraz E = 3 (współczynnik modyfikujący udokumentowane działanie kancerogenne u niektórych szczepów gryzoni), wyliczona wartość NDS bromoetanu wyniesie 74,2 mg/m3. Ponieważ jest ona zbliżona do obowiązującej w Polsce wartości NDS bromoetanu (50 mg/m3), dokonywanie zmiany tej wartości nie jest uzasadnione. Wartość NDSCh bromoetanu proponuje się ustalić tak jak dla substancji o działaniu drażniącym (2 razy wartość NDS), tj. na poziomie 100 mg/m3. Związek powinien zostać oznaczony literami „Sk”, wskazującymi na wchłanianie się substancji przez skórę.
Bromoethane is a colorless, volatile, flammable liquid. Bromoethane is an alkylating agent used in organic synthesis, in the manufacture of pharmaceuticals. It has been used as a refrigerant and solvent. In the last century bromoethane was used as an anesthetic. Bromoethane is the eyes, skin and mucous membranes tract irritant. The vapor can cause hepatic, cardiovascular and nervous system damage. The substance is mutagenic to Salmonella typhimurium TA100, TA1535 strain and Escherichia coli both with and without metabolic activation. The results of 2-year studies showed that inhalation exposure to bromoetane at the concentration of 445 ÷ 1780 mg/m3 (100 ÷ 400 ppm) significantly increases the number of adrenal glands, lungs and uterus tumors. Bromoethane is classified by ACGIH to A3 group and by NTP to A2 group. The TLV value for bromoethane was estimated on the basis of 2-year studies (rats and mice). The concentration of 890 mg/m3, 5 days/week, and 6h/day is a NOAEL value. The following uncertainty factors were used: 2 for differences between individuals, 2 for differences between species and modifying factor-3. Based on these data, the TLV value for bromoethane is proposed as 50 mgm/m3, STEL value as 100 mg/m3. Due to dermal absorption bromoethane should be mark as Sk.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 1 (39); 5-18
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Pajęczaki jako czynniki narażenia zawodowego
ARACHNIDS AS OCCUPATIONAL BIOHAZARDS

Autorzy:

Dutkiewicz, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2149088.pdf

Data publikacji:

1995

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Parazytologiczne

Tematy:

alergeny
alergie
pajaki
choroby odzwierzece
choroby zawodowe
roztocze
pajeczaki
pasozyty czlowieka

Opis:

Arachnids pose two types of occupational hazard, mainly affecting agricultural and forestry workers. The first type is associated with bites of ticks, mites and spiders resulting in a local skin inflammation, systemic symptoms due to intoxication and the transmission of pathogenic viruses or bacteria, mainly caused by tick vectors. The second type is associated with the exposure to storage mites which cause asthma and rhinoconjunctivitis in farmers and grain workers.

Źródło:

Wiadomości Parazytologiczne; 1995, 41, 3; 253-266
0043-5163

Pojawia się w:

Wiadomości Parazytologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Bezpomiarowa ocena narażenia na działanie substancji chemicznych przez kontakt ze skórą w środowisku pracy
Assessment of predictive dermal exposure to chemicals in the work environment

Autorzy:

Jankowska, Agnieszka
Czerczak, Sławomir
Kupczewska-Dobecka, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2164077.pdf

Data publikacji:

2017-06-27

Wydawca:

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi

Tematy:

narażenie zawodowe
modele predykcyjne
ocena narażenia
higiena pracy
narażenie dermalne
RISKOFDERM
occupational exposure
predictive models
exposure assessment
occupational hygiene
dermal exposure

Opis:

Ocena narażenia dermalnego na substancje chemiczne w środowisku pracy jest zagadnieniem problematycznym. Wynika to w pierwszej kolejności z braku danych na temat wielkości narażenia zawodowego, pochodzących z pomiarów stężeń chemikaliów. Ze względu na powszechność potencjalnego narażenia przez kontakt ze skórą w środowisku pracy i jego konsekwencje zdrowotne konieczne jest szukanie skutecznych rozwiązań umożliwiających wiarygodną ocenę narażenia. Celem pracy jest przybliżenie bezpomiarowej oceny narażenia dermalnego na substancje chemiczne za pomocą modeli predykcyjnych i bliższe przedstawienie zasad działania wybranego modelu polskim użytkownikom. W pracy przedstawiono przykładowe modele wspomagające pracodawcę w ocenie narażenia zawodowego związanego z kontaktem substancji chemicznych ze skórą pracownika, opracowane w krajach Unii Europejskiej, jak również poza Unią. Na podstawie danych literaturowych w artykule krótko opisano wybrane modele do szacowania narażenia dermalnego: EASE (Estimation and Assessment of Substance Exposure – oszacowanie i ocena narażenia na substancję), COSHH Essentials (Control of Substances Hazardous to Health Regulations – utrzymywanie pod kontrolą substancji niebezpiecznych dla zdrowia), DREAM (Dermal Exposure Assessment Method – metoda oceny narażenia dermalnego), Stoffenmanager, ECETOC TRA (European Centre for Ecotoxicology and Toxicology of Chemicals Targeted Risk Assessment – ukierunkowane szacowanie ryzyka Europejskiego Centrum ds. Ekotoksykologii i Toksykologii Chemikaliów), MEASE (Metal’s EASE), PHED (Pesticide Handlers Exposure Database – baza danych na temat narażenia użytkowników pestycydów), DERM (Dermal Exposure Ranking Method – metoda rankingu narażenia dermalnego) i RISKOFDERM (Risk Assessment of Occupational Dermal Exposure to Chemicals – ocena ryzyka wynikającego z narażenia dermalnego na chemikalia). Ponadto bardziej szczegółowo zaprezentowano charakterystykę modelu RISKOFDERM, wskazówki dotyczące korzystania z narzędzia oraz informacje na temat danych wejściowych i wyjściowych tego modelu. Opisano problem oceny narażenia dermalnego w ciągu całego dnia roboczego, a także przedstawiono przykładowe szacowanie narażenia za pomocą modelu RISKOFDERM i dotychczasową ocenę skuteczności tego modelu. W przypadku braku danych z pomiarów stężeń chemikaliów stwarzających zagrożenie dla pracownika w wyniku kontaktu ze skórą użycie modelu RISKOFDERM umożliwia ocenę potencjalnego dermalnego narażenia zawodowego, co może podnieść jakość oceny ryzyka, a przez to skuteczność sterowania ryzykiem wynikającym z narażenia przez skórę. Med. Pr. 2017;68(4):557–569
Assessment of dermal exposure to chemicals in the work environment is problematic, mainly as a result of the lack of measurement data on occupational exposure to chemicals. Due to common prevalence of occupational skin exposure and its health consequences it is necessary to look for efficient solutions allowing for reliable exposure assessment. The aim of the study is to present predictive models used to assess non-measured dermal exposure, as well as to acquaint Polish users with the principles of the selected model functioning. This paper presents examples of models to assist the employer in the the assessment of occupational exposure associated with the skin contact with chemicals, developed in European Union (EU) countries, as well as in countries outside the EU. Based on the literature data dermal exposure models EASE (Estimation and Assessment of Substance Exposure), COSHH Essentials (Control of Substances Hazardous to Health Regulations), DREAM (Dermal Exposure Assessment Method), Stoffenmanager , ECETOC TRA (European Centre for Ecotoxicology and Toxicology of Chemicals Targeted Risk Assessment), MEASE (Metal’s EASE), PHED (Pesticide Handlers Exposure Database), DERM (Dermal Exposure Ranking Method) and RISKOFDERM (Risk Assessment of Occupational Dermal Exposure to Chemicals) were briefly described. Moreover the characteristics of RISKOFDERM, guidelines for its use, information on input and output data were further detailed. Problem of full work shift dermal exposure assessment is described. An example of exposure assessment using RISKOFDERM and effectiveness evaluation to date were also presented. When no measurements are available, RISKOFDERM allows dermal exposure assessment and thus can improve the risk assessment quality and effectiveness of dermal risk management. Med Pr 2017;68(4):557–569

Źródło:

Medycyna Pracy; 2017, 68, 4; 557-569
0465-5893
2353-1339

Pojawia się w:

Medycyna Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Ocena narażenia zawodowego na pyły drewna pracowników przemysłu meblarskiego w Polsce
Assessment of occupational exposure to wood dust in the Polish furniture industry

Autorzy:

Szewczyńska, Małgorzata
Pośniak, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2164217.pdf

Data publikacji:

2017-02-28

Wydawca:

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi

Tematy:

ocena narażenia zawodowego
przemysł meblarski
pyły drewna
frakcja wdychalna
frakcja respirabilna
czynniki chemiczne
exposure assessment
furniture industry
wood dust
inhalable fraction
Respirable Fraction
chemical agents

Opis:

Wstęp Narażenie zawodowe na pyły drewna może powodować szkodliwe następstwa zdrowotne. Przede wszystkim stanowią one zagrożenie dla zdrowia pracowników zatrudnionych w zakładach przemysłu drzewnego. Ocena szkodliwego oddziaływania pyłów drewna, jak również interpretacja wyników pomiarów stężeń prowadzonych w celu oceny narażenia zawodowego, jest bardzo trudnym i skomplikowanym zadaniem. Problemy te wynikają z możliwości występowania w powietrzu na stanowiskach pracy pyłów drewna pochodzących z kilkudziesięciu gatunków drzew należących do 2 gromad – nagonasiennych (drzewa iglaste) i okrytonasiennych (drzewa liściaste), a także różniących się składem chemicznym i gęstością (twardością). Materiał i metody Pył całkowity i frakcję respirabilną na stanowiskach pracy w zakładach przemysłu meblowego oznaczano metodą filtracyjno-wagową, zgodnie z normami PN-Z-04030-05:1991 i PN-Z-04030-06:1991. Próbki powietrza do badań pobierano, stosując zasady dozymetrii indywidualnej. Wyniki Stężenia pyłu całkowitego wynosiły 0,84–13,92 mg/m³, a stężenia frakcji wdychalnej, uzyskane po przeliczeniu pyłu całkowitego po zastosowaniu współczynnika 1,59, 1,34–22,13 mg/m³. Stężenia frakcji respirabilnej wynosiły 0,38–4,04 mg/m³, co stanowi średnio ok. 25% frakcji wdychalnej. Najwyższe stężenia obydwu frakcji pyłu drewna występowało na stanowiskach szlifowania, a najniższe podczas frezowania materiałów stosowanych do produkcji mebli. Wnioski Wyniki pomiarów stężeń pyłów drewna mieszanego w zakładach produkujących meble wskazują, że udział frakcji respirabilnej we frakcji wdychalnej tych pyłów jest znaczny. Z uwagi na ustalenie wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) dla frakcji wdychalnej pyłów drewna konieczne jest zastąpienie dotychczas stosowanych próbników do oznaczania pyłu całkowitego próbnikami, które zapewnią ilościowe wyodrębnienie frakcji wdychalnej pyłów drewna zgodnie z konwencją tej frakcji określoną w normie PN-EN 481:1998. Med. Pr. 2017;68(1):45–60
Background Occupational exposure to wood dust can be responsible for many different harmful health effects, especially in workers employed in the wood industry. The assessment of wood dust adverse effects to humans, as well as the interpretation of its concentration measurements carried out to assess potential occupational exposure are very difficult. First of all, it is due to possible occurrence of different kind of wood dust in the workplace air, namely wood dust from dozens of species of trees belonging to 2 kinds of botanical gymnosperms and angiosperms, as well as to its different chemical composition. Material and Methods Total dust and respirable wood dust in the workplace air in the furniture industry was determined using the filtration-gravimetric method in accordance with Polish Standards PN-Z-04030-05:1991 and PN-Z-04030-06:1991. Air samples were collected based on the principles of individual dosimetry. Results Total dust concentrations were 0.84–13.92 mg/m³ and inhalable fraction concentrations, obtained after the conversion of total dust by applying a conversion factor of 1.59, were 1.34–22.13 mg/m³. Respirable fraction concentrations were 0.38–4.04 mg/m³, which makes approx. 25% of the inhalable fraction on average. The highest concentrations occurred in grinding and the lowest during milling processes of materials used in the manufacture of furniture. Conclusions The results indicate that the share of respirable fraction in the inhalable fraction of wood dust is considerable. Due to the determination of the threshold limit value (TLV) for the inhalable fraction of wood dust, it is necessary to replace the previously used samplers for total dust with samplers that provide quantitative separation of wood dust inhalable fractions in accordance with the convention of this fraction as defined in PN-EN 481:1998. Med Pr 2017;68(1):45–60

Źródło:

Medycyna Pracy; 2017, 68, 1; 45-60
0465-5893
2353-1339

Pojawia się w:

Medycyna Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Chlorooctan metylu. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Methyl chloroacetate. Documentation

Autorzy:

Kupczewska-Dobecka, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137724.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

chlorooctan metylu
NDS
narażenie zawodowe
methyl chloroacetate
MAC
OEL

Opis:

Chlorooctan metylu jest palną, bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu. Jest stosowany głównie jako rozpuszczalnik oraz w syntezie organicznej jako półprodukt do otrzymywania witaminy A i fluorooctanu sodu, a także rodentycydów. Substancja działa żrąco na skórę, oczy i wykazuje działanie drażniące na górne drogi oddechowe i płuca przejawiające się zaczerwienieniem skóry, a także bolesnymi oparzeniami, silnym łzawieniem, zaczerwienieniem i bólem oczu, zaburzeniami widzenia oraz kaszlem i bólem gardła. Po spożyciu chlorooctanu metylu mogą wystąpić bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunka. Siła miejscowego działania żrącego jest porównywalna do siły działania kwasu chlorooctowego. U ludzi narażonych zawodowo na pary chloroctanu metylu występowało silne podrażnienie spojówek, zwykle po krótkim okresie latencji. Chlorooctan metylu można zaliczyć – zgodnie z klasyfikacją toksyczności według Unii Europejskiej – do substancji toksycznych, niezależnie od drogi podania. Nie wykazano działania mutagennego chlorooctanu metylu na bakteriach Salmonella typhimurium. Nie obserwowano wzrostu częstości występowania nowotworów płuc u myszy szczepu A po dootrzewnowym podaniu chlorooctanu metylu w doświadczeniu krótkoterminowym. W Polsce dotychczas nie ustalono wartości normatywów higienicznych dla chlorooctanu metylu. Przyjmując za efekt krytyczny działanie drażniące chlorooctanu metylu, proponuje się przyjęcie do wyliczenia wartości NDS wartość NOAEL wyznaczoną w doświadczeniu inhalacyjnym 28-dniowym na szczurach, która wynosi 44 mg/m3. Zastosowano następujące współczynniki niepewności: współczynnik A równy 2, związany z wrażliwością osobniczą człowieka, współczynnik B równy 2, związany z różnicami międzygatunkowymi oraz współczynnik C równy 2, związany z przejściem z badań krótkoterminowych do przewlekłych. Proponuje się także przyjęcie wartości NDS chlorooctanu metylu równej 5 mg/m3 i wartości NDSCh równej 2 wartość NDS, tj. 10 mg/m3, ze względu na silne działanie drażniące substancji. Proponuje się także oznakowanie chlorooctanu metylu symbolem „I” – substancja drażniąca oraz „Sk” – substancja wchłania się przez skórę.
Methyl chloroacetate is a flammable, colorless liquid with a sweet, pungent odor. It is used as a solvent and an intermediate for organic synthesis. The toxicity ot this compound is high. For rats exposed once for 4 hours, the LC50 was about 1350 mg/m3. The substance affects breathing, produces eye irritation, corneal clouding, cyanosis, and non-specific symptoms of intoxication. It is irritant and corrosive to all tissues. After either a single or repeated inhalation exposure, the main effect is local irritation. Methyl chloroacetate vapour led to delayed eye irritation in exposed workers. Groups of five male and five female rats were exposed to methyl chloroacetate vapour concentrations of 44; 146, 443 mg/m3 for 6 hours daily, 5 days per week, for 28 days. In addition to irritation, effects on breathing and coordination were seen in animals from the 443 mg/m3 group. In the animals from the 146 mg/m3 group, substancespecific irritation of the mucous membranes was observed. The concentration of 44 mg/m3 is given as the no effect level. Based on these animal data the Expert Group for Chemical Agents established an 8-hour TWA value of 5 mg/m3, and a STEL value of 10 mg/m3. The notations: “I” (irritating substance) and “Sk” (substance absorbed through the skin) were proposed.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2006, 1 (47); 97-107
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Metoda oznaczania berylu do oceny narażenia zawodowego

Autorzy:

Gawęda, E.
Madej, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/181402.pdf

Data publikacji:

2001

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

beryl
substancje niebezpieczne
ocena ryzyka zawodowego
beryllium
dangerous substances
occupational risk assessment

Źródło:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2001, 1; 22-24
0137-7043

Pojawia się w:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Dinitrofenol – mieszanina izomerów. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Dinitrophenol

Autorzy:

Gralewicz, S.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137927.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

dinitrofenol
fosforylacja oksydatywna
metabolizm
zaćma
dinitrophenol
oxidative phosphorylation
metabolism
cataract

Opis:

Dinitrofenol (DNP) – mieszanina izomerów: 2,3- DNP, 2,4- DNP i 2,6-DNP z przewagą 2,4-DNP, jest stosowany w produkcji barwników, kwasu pikrynowego i pikraminowego, wywoływaczy fotograficznych i materiałów wybuchowych oraz jako pestycyd w rolnictwie i sadownictwie. Dinitrofenol jest trucizną metaboliczną, a mechanizm jego działania toksycznego polega na rozprzęganiu fosforylacji oksydatywnej. Zawodowe narażenie na pary i pyły 2,4-DNP może wywoływać objawy wzmożonego metabolizmu. 2,4-DNP nie jest kancerogenem, nie wykazuje także działania genotoksycznego ani mutagennego. Za podstawę wyliczenia wartości NDS dla 2,4-DNP przyjęto wartość LOAEL dla skutków metabolicznych. Wartość ta u człowieka wynosi 1,2 mg/kg/dzień. W warunkach narażenia drogą oddechową taką dawkę pracownik może wchłonąć, gdy stężenie 2,4-DNP we wdychanym powietrzu wynosi 10,5 mg/m3. Przyjmując współczynnik niepewności równy 16 (2 dla różnic we wrażliwości osobniczej, 2 dla przejścia z wartości LOAEL do wartości NOAEL, 2 dla różnicy w sposobie narażenia i 2 dla ekstrapolacji z narażenia średnioterminowego do przewlekłego), to wyliczona wartość normatywu będzie wynosiła 0,66 mg/m3. W związku z powyższym proponuje się przyjęcie stężenia 0,5 mg/m3 za wartość NDS dla 2,4-DNP. Przyjmując, że 2,4-DNP jest najbardziej toksycznym izomerem dinitrofenolu oraz, że udział tego izomeru w dinitrofenolu – mieszaninie izomerów jest dominujący, proponujemy przyjęcie dla dinitrofenolu – mieszaniny również takiej samej wartości NDS jaką zaproponowano dla 2,4-DNP.
Dinitrophenol (DNP) is a mixture of 2,4-DNP and smaller amounts of 2,3-DNP and 2,6-DNP). It is a yellow, crystalline solid. DNP is used in synthesis of dyes, picric acid, picramic acid, wood preservatives, photographic developers, explosives, and insecticides. In the 1930s, 2,4-DNP was used as a weight-reducing drug. Short-term exposure to DNP may affect metabolism resulting in hyperthermia. High-level exposure may be fatal. The existing data concerning the health effects of 2,4-DNP oral exposure in humans indicate that the characteristic effects of 2,4-DNP for this route are: increased basal metabolic rate and perspiration, weight loss, a sensation of warmth, and – at higher dosage – increased heart and respiratory rate, and increased body temperature. Repeated or prolonged contact with the skin may cause dermatitis. Exposure to DNP may result in changes in the functional state of the peripheral nervous system, cardiovascular system and gastrointestinal system. It may also induce cataracts. Taking into account the results obtained in clinical studies on people ingesting 2,4-DNP (LOAEL for metabolic effects was 1.2 mg/kg/day), a concentration 0.5 mg of dinitrophenol/m3 is proposed as a maximum exposure limit (maximum admissible concentration) with a skin notation. With regard to systemic effects of DNP no STEL value has beeen established.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 1 (43); 67-89
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Skutki narażenia na działanie promieniowania jonizującego w warunkach w warunkach współczesnych. Cz. 1-2

Autorzy:

Janiak, Marek K.
Lisiak, Emil.

Powiązania:

Lekarz Wojskowy 2002, nr 1 →

Data publikacji:

2002

Tematy:

Promieniowanie jonizujące działanie skutki

Opis:

[Cz. 1]:; Działanie dawek powyżej 0,5-1,0 Gy; nr 1; s. 40-44.
[Cz. 2]:; Działanie dawek małych; s. 45-48.
Tab.
Bibliogr.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Pobudzanie spłonek elektrycznych w aspekcie odporności zespołu: bomba-samolot na narażenia piorunowe

Autorzy:

Faryński, Andrzej.
Karpiński, Lesław.
Ziółkowski, Zbigniew.

Powiązania:

Problemy Techniki Uzbrojenia 2001, nr 5, s. 111-120

Data publikacji:

2001

Tematy:

Spłonki
Bomby lotnicze
Technika uzbrojenia

Opis:

Rys., tab.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Zagrożenia zdrowotne wynikające z narażenia na cynk i jego związki nieorganiczne w przemyśle
Health hazards resulting from exposure to zinc and its inorganic compounds in industry

Autorzy:

Pakulska, Daria
Czerczak, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2164002.pdf

Data publikacji:

2017-10-17

Wydawca:

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi

Tematy:

cynk
zagrożenia zdrowotne
zastosowanie
związki cynku
odległe skutki narażenia
wartości dopuszczalnych stężeń
zinc
health hazards
application
zinc compounds
remote exposure effects
occupation exposure levels

Opis:

W artykule omówiono zagrożenia zdrowotne wynikające z narażenia na cynk i jego związki nieorganiczne w przemyśle. Głównymi źródłami narażenia na cynk są dymy powstające w procesach termicznych i chemicznych, głównie dymy tlenku cynku uwalniane w wyniku natychmiastowego utleniania par metalicznego cynku podczas procesów wysokotemperaturowych. W mniejszym stopniu źródłem narażenia jest emisja pyłów powstających podczas mechanicznej obróbki galwanizowanej stali, jak również podczas produkcji i procesów przemysłowych z użyciem binarnych stopów cynku. Uznaje się, że za skutki zdrowotne narażenia na pył cynkowy oraz pyły i/lub dymy większości związków cynku odpowiedzialny jest cynk, a ich szkodliwość jest uzależniona m.in. od stopnia rozdrobnienia cząstek zawieszonych w powietrzu. Ponieważ skutki narażenia zależą od rozmiaru cząstek, wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego zaczęto ustalać oddzielnie dla frakcji respirabilnej i wdychalnej. Uznano, że skutkiem krytycznym narażenia zawodowego na frakcję respirabilną cynku i jego związków nieorganicznych jest „gorączka metaliczna”, która występuje głównie jako skutek ostrego narażenia i nie pozostawia następstw długotrwałych, a w narażeniu przewlekłym występuje jako efekt związany z nawrotami objawów zatrucia ostrego. Za skutki krytyczne narażenia na frakcję wdychalną uważa się zaburzenia czynnościowe płuc i objawy astmatyczne. W przypadku związków o działaniu żrącym (np. dichlorku cynku) zagrożenia zdrowotne wynikają głównie z działania żrącego. Ze względu na ograniczoną wartość dostępnych danych nie jest możliwa ocena rakotwórczości, wpływu na rozrodczość i działania teratogennego cynku i jego związków nieorganicznych. Celem artykułu była analiza najważniejszych zagrożeń zdrowotnych wynikających z zawodowego narażenia na cynk i jego związki nieorganiczne w kontekście ich właściwości fizykochemicznych, szerokiego spektrum zastosowań oraz danych dotyczących narażenia zawodowego. Med. Pr. 2017;68(6):779–794
This article deals with health risks resulting from exposure to zinc and its inorganic compounds in industry. The main source of zinc exposure are fumes generated during thermal and chemical processes, mainly zinc oxide fume formed by immediate oxidation of metallic zinc vapor formed during high-temperature processes, as well as dust generated during the mechanical processing of zinc-containing materials. It is recognized that zinc ions are responsible for health effects of exposure to dust/fumes of the majority of zinc compounds, and the final effect of exposure depends on the degree of dispersion of dusts/fumes suspended in the air. Since the effects of exposure depends on the particle size, occupational exposure limits have began to be established separately for respirable and inhalable fractions. A critical effect of acute exposure to respirable fraction is a “fume fever” which in chronic exposure occurs as an effect associated with recurrent symptoms of acute poisoning. Impaired lung function and asthma symptoms are considered to be the main effects of exposure to inhalable fraction. Due to the limited number of the available data it is not possible to assess carcinogenicity, reproductive toxicity and teratogenicity of zinc and its compounds. The aim of the study was to analyze the major health hazards resulting from occupational exposure to zinc and its inorganic compounds in the context of their physico-chemical properties, a wide range of applications and occupational exposure data. Med Pr 2017;68(6):779–794

Źródło:

Medycyna Pracy; 2017, 68, 6; 779-794
0465-5893
2353-1339

Pojawia się w:

Medycyna Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Harmonizacja strategii pomiarowych do oceny narażenia na: nanoobiekty, ich aglomeraty i agregaty (NO A A)
Harmonizing measurement strategies for assessing exposure to nano-objects and their agglomerates and aggregates (NOAA)

Autorzy:

Jankowska, E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138241.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

nanotechnologie
nanomateriały
nanoobiekty
NOAA
powietrze na stanowiskach pracy
strategie pomiarowe
ocena narażenia
nanotechnology
nanomaterials
nano-objects
workplace air
measurement strategies
evaluation of exposure

Opis:

W artykule przedstawiono zagadnienia, które powinny być uwzględnione podczas harmonizacji metod pomiarów wykonywanych w rzeczywistych warunkach na stanowiskach pracy w kontekście oceny narażenia i ryzyka zawodowego oraz doboru właściwych środków ochrony. Stwierdzono, że istotnym zagadnieniem jest również harmonizacja w zakresie: analizowania, oceny i opracowywania sprawozdań dotyczących danych o narażeniu na: nanoobiekty, ich aglomeraty i agregaty (NOAA), podczas badań wykonywanych w rzeczywistych warunkach ich emisji na stanowiskach pracy oraz określenie trybu postępowania podczas kalibrowania aparatury pomiarowej stosowanej w badaniach emisji NOAA w czasie rzeczywistym. Bardzo ważnym działaniem, z uwagi na opracowywanie baz danych, jest przechowywanie informacji dotyczących narażenia na NOAA i oceny ryzyka zawodowego związanego z występowaniem NOAA w środowisku pracy. Informacje te mogą stanowić podstawę do przyszłego rozwoju, kalibracji i walidacji modeli narażenia lub budowania scenariuszy narażenia.
This article discusses harmonizing methods of measurements done in real conditions at workstations in the context of assessing exposure and occupational risk and selecting appropriate protection measures. It is important to harmonize the analysis, evaluation and reporting of data on exposure to nanoobjects during measurements done in real conditions and to determine procedures for calibrating equipment for measuring emission of nanoobjects in real time. In the context of the development of the database, it is also very important to store information on exposure to nanoobjects and on risk assessment related to the presence of nanoobjects in the working environment, 'lilis information can provide a basis for future development, calibration and validation of models or for building exposure scenarios.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2014, 4 (82); 7-21
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Narażenia wirnika turbogeneratora podczas pracy niestabilnej
Exposure of the Turbogenerator Rotor During Unstable Work

Autorzy:

Kisielewski, P.
Antal, L.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1368204.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel

Tematy:

turbogenerators
stability research
field-circuit modeling

Opis:

This paper presents two-dimensional field-circuit model of 500 MVA turbogenerator. Model is designed to calculate static and dynamic characteristics of machine. During solving field equations real physical characteristics of materials, configuration of windings, damper circuit and motion elements in electromagnetic field are taken into account. In circuit part there is an electrical scheme. The electrical elements correspond with winding in the field model. Parameters of frontal connections are included. The model was applied to calculate and show exposure of the turbogenerator rotor during unstable work.

Źródło:

Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2013, 3, 100/1; 51-54
0239-3646
2084-5618

Pojawia się w:

Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Ocena elektromagnetycznych okoliczności użytkowania nasobnych lokalizatorów
Evaluation of the electromagnetic circumstances of the use of wearable locators

Autorzy:

Zradziński, Patryk
Karpowicz, Jolanta
Gryz, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23352065.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

pole elektromagnetyczne
skutki bezpośrednie narażenia
skutki pośrednie narażenia
nauki o zdrowiu
inżynieria biomedyczna
inżynieria środowiska
zagrożenia elektromagnetyczne
electromagnetic field
direct effects of exposure
indirect effects of exposure
biomedical engineering
environmental engineering
electromagnetic hazards

Opis:

Lokalizatory, czyli nasobne urządzenia ułatwiające zdalne (elektromagnetyczne) monitorowanie miejsca pobytu lub odnalezienie człowieka, są wykorzystywane w rozwiązaniach poprawiających bezpieczeństwo ludzi w trudnym lub niebezpiecznym terenie. W związku z tym, że lokalizatory mają za zadanie poprawienie bezpieczeństwa ludzi w razie zagrożenia bezpieczeństwa, a nawet życia użytkownika, parametry emitowanego przez nie pola elektromagnetycznego są w znacznym stopniu zdeterminowane spodziewanymi dla takiego zdarzenia okolicznościami technicznymi i parametrami dielektrycznymi środowiska w takim miejscu. Wykonane badania wykazały, że w otoczeniu nasobnych lokalizatorów (takich jak lokalizatory lawinowe, lampy górnicze wyposażone w górniczy nadajnik lokacyjny czy radiotelefony) należy rozpoznać, czy występuje przestrzeń pola elektromagnetycznego o poziomie, przy którym stosuje się systemowe działania związane z ochroną przed zagrożeniami elektromagnetycznymi (tzn. jest tam pole elektromagnetyczne stref ochronnych, o zasięgach zależnych od rodzaju urządzenia i parametrów jego pracy), a przy radiotelefonach pracujących z mocą 4 W lub więcej należy również rozpoznać, czy występuje przestrzeń pola elektromagnetycznego strefy niebezpiecznej (narażenie niebezpieczne). Ze względów funkcjonalnych (konieczność emisji pola elektromagnetycznego w pobliżu ciała pracownika) całkowita eliminacja zagrożeń elektromagnetycznych związanych z użytkowaniem nasobnych lokalizatorów jest niemożliwa. Zaproponowane w niniejszym opracowaniu środki ochronne umożliwiają znaczne ograniczenie omawianych zagrożeń elektromagnetycznych podczas użytkowania lokalizatorów nasobnych.
Locators, i.e. wearable remote (electromagnetic) assisting devices, provide ability to supervise the places to stay or to find a person, they are in solutions that improve the safety of people in harsh or dangerous environment. Due to the fact that the locators are designed to improve the safety of people in the event of a hazardous or even life danger of the user, the parameters of the electromagnetic field emitted by them are determined by the technical circumstances and dielectric parameters of the environment that may occur where the active use of locators is expected. Based on the results of performed studies in the vicinity of wearable locators (such as avalanche locators, mining lamps equipped with a mining locating transmitters, or radiotelephones) it is necessary to recognize whether there is an electromagnetic field space with a level at which systemic measures related to protection against electromagnetic hazards are applied (i.e. with ranges depending on the type of device and its operating parameters), and in the case of radiotelephones operating with a power of 4 W or higher, also whether there is also an electromagnetic field space of the dangerous (conditional) exposure. For functional reasons (the need to emit an electromagnetic field near the worker’s body), complete elimination of electromagnetic hazards related to the use of wearable locators is impossible. The protective measures proposed in this paper make it possible to significantly reduce the discussed electromagnetic hazards during the use of wearable locators.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2022, 4 (114); 65--78
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Anilina. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Aniline. Documentation

Autorzy:

Sapota, A.
Skrzypińska-Gawrysiak, M

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137650.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

anilina
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
aniline
toxicity
occupational exposure
MAC
BEI

Opis:

Anilina jest oleistą, bezbarwną cieczą o charakterystycznym zapachu. Sklasyfikowana jest jako substancja toksyczna, która działa toksycznie: przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu. Może powodować uszkodzenie oczu i uczulenie w kontakcie ze skórą. Produkcja aniliny jest wielkotonażowa. Anilina jest wyjściową substancją do otrzymywania związków przejściowych, stosowanych w różnych gałęziach przemysłu, głównie do produkcji 4.4'-metylenodianiliny –związku wyjściowego do otrzymywania mas poliuretanowych oraz do produkcji: związków dla przemysłu gumowego, barwników, pestycydów i farmaceutyków. Zawodowe narażenie na anilinę może występować podczas: produkcji, dalszego przerobu i dystrybucji tego związku, a także w procesie uwalniania aniliny jako produktu rozkładu przy termicznej degradacji mas plastycznych (np. w odlewniach czy w przemyśle gumowym przy wulkanizacji gumy) oraz stosowania produktów zawierających anilinę (np. barwniki). Stężenia aniliny w powietrzu środowiska pracy w różnych gałęziach przemysłu obecnie nie przekraczają 3,6 mg/m3. W Polsce wg danych GIS w 2010 r. a nie było pracowników narażonych w środowisku pracy na anilinę o stężeniach w powietrzu przekraczających wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) związku, czyli 5 mg/ m3. W ostrych zatruciach pracowników narażonych zawodowo na anilinę obserwowano: sinicę, we krwi anemię z obecnością ciałek Heinza, ogólne osłabienie, zaburzenia umysłowe, drgawki i duszność. Obraz przewlekłego zatrucia aniliną w warunkach przemysłowych nie jest jednoznaczny, ponieważ wielu badaczy nie potwierdza możliwości powstania zatruć przewlekłych aniliną, wskazując raczej na sumowanie się skutków wielokrotnych zatruć ostrych. Na podstawie wyników badań toksyczności ostrej aniliny na zwierzętach wykazano, że niezależnie od drogi narażenia {per os lub inhalacyjną) występują podobne objawy narażenia: sinica, objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego oraz wzrost stężenia MetHb we krwi, zależny od wielkości stężenia (dawki) aniliny. Obserwowano także duże różnice gatunkowe we wrażliwości zwierząt na anilinę. Podprzewlekłe i przewlekłe narażenie szczurów i myszy na anilinę drogą inhalacyjną lub pokarmową skutkowało głównie, w zależności od wielkości dawki (stężenia), wzrostem: poziomu MetHb i ciałek Heinza oraz retikulocytów we krwi, a także objawów uszkodzenia śledziony. Testy w warunkach in vitro na organizmach niższych (nie ssakach) nie wykazały zdolności aniliny do indukowania mutacji punktowych. Anilina indukowała aberracje chromosomowe w warunkach zarówno in vitro, jak i in vivo. Skutki te obserwowano po narażeniu na anilinę o stosunkowo dużych stężeniach. Anilina powodowała też wzrost częstości tworzenia mikrojąder w komórkach somatycznych myszy i szczurów w warunkach in vivo tylko w zakresie dawek wywołujących methemoglobinemię i inne skutki toksyczne. Wyniki testów dotyczących uszkodzeń DNA przez anilinę, zarówno w warunkach in vitro, jak i in vivo, są dość rozbieżne, ale pozwalają jednak przypuszczać, że zdolność aniliny do bezpośredniego uszkodzenia DNA jest bardzo niewielka. Działanie rakotwórcze aniliny (nowotwory śledziony) obserwowano jedynie u szczurów po przewlekłym narażeniu na duże dawki związku (72 mg/ kg i większe) i były one ograniczone tylko do jednego gatunku zwierząt oraz praktycznie jednej płci (samce). W IARC zaliczono anilinę do grupy 3. - związków nieklasyfikowanych pod względem rakotwórczości dla ludzi. Eksperci Unii Europejskiej zaklasyfikowali anilinę jako substancję rakotwórczą Carc. 2., z przypisanym zwrotem określającym rodzaj zagrożenia H351 - podejrzewa się, że powoduje raka. SCOEL zaliczył anilinę do grupy C - geno- toksycznych kancerogenów, dla których można ustalić praktyczną wartość dopuszczalną na podstawie istniejących danych. Anilina u zwierząt doświadczalnych nie wykazywała ani działania embriotoksycznego, ani teratogennego, a także nie wpływała na rozrodczość w dawkach nietoksycznych dla matek. Anilina jest szybko wchłaniana: z przewodu pokarmowego i dróg oddechowych oraz przez skórę. Wydajność wchłaniania z przewodu pokarmowego zwierząt wynosi, w zależności od gatunku, od 56 do ponad 90%. Szybkość wchłaniania par aniliny w drogach oddechowych ludzi (ochotników) w stanie spoczynku wynosiła odpowiednio 2-11 mg/h, gdy stężenie wynosiło 5 – 30 mg/m3, a retencja wynosiła 91,3%. Anilina w postaci par wchłania się również przez skórę z szybkością wchłaniania tego samego rzędu co szybkość wchłaniania w drogach oddechowych. Szybkość absorpcji wzrasta wraz ze zwiększeniem temperatury otoczenia i wilgotności. Anilina także w postaci ciekłej bardzo wydajnie wchłania się przez skórę. Na podstawie wyników badań na zwierzętach wykazano, że największe stężenia aniliny występują we krwi (zwłaszcza w erytrocytach), a także w: śledzionie, nerkach, wątrobie, pęcherzu moczowym i przewodzie pokarmowym. Śledziona była jedynym narządem, w którym nie stwierdzano spadku stężenia w miarę upływu czasu. Powtarzane podawanie aniliny prowadzi do kumulacji kowalencyjnie związanej 14C-ani- liny w erytrocytach i śledzionie. Anilina prze¬chodzi przez barierę krew/łożysko. Anilina jest metabolizowana, głównie w wątrobie, trzema szlakami metabolicznymi: N-acetylacji, C-hydroksylacji i N-hydroksylacji. Produkty N-acetylacji i C-hydroksylaqi są wydalane z moczem w postaci sprzężonej z kwasem siarkowym i/lub glukuronowym. N-Hydroksylacja prowadzi do powstawania skutków toksycznych, w tym met- hemoglobinemii. U wszystkich badanych gatunków zwierząt główną drogą wydalania metabolitów aniliny i/lub aniliny był mocz. Z kałem wydalało się jedynie poniżej 2% podanej dawki. Za krytyczne skutki toksyczne po powtarzanym narażeniu na anilinę uznano tworzenie methemoglobiny oraz toksyczność związku dla erytrocytów. Ze względu na bardzo duże różnice międzygatunkowe między zwierzętami doświadczalnymi a ludźmi w ilości tworzonej MetHb, wyprowadzenie wartości NDS oparto na dostępnych danych dla człowieka.Dla ludzi przyjęto za tolerowany poziom MetHb we krwi wynoszący 5%. Przy takim stężeniu MetHb nie obserwowano żadnych objawów klinicznych narażenia na anilinę. Na podstawie wyników badań na ochotnikach stwierdzono, że doustna dawka aniliny wynosząca 35 mg/osobę powoduje maksymalny wzrost stężenia MetHb o 3,7%. Biorąc pod uwagę fizjologiczny poziom około 1% MetHb, to maksymalny poziom MetHb wynosi 4,7%. Dawkę tę (35 mg) uznano za wewnętrzną dawkę dopuszczalną. Obliczenia mo¬delowe wykonano, zakładając 90-procentową retencję aniliny (pobranie inhalacyjne) i wentylację płuc wynoszącą u człowieka 10 m3 w ciągu 8 h zmiany roboczej. Pobranie aniliny przez człowieka drogą inhalacyjną i dermalną może bvć tego samego rzędu wielkości. Dopuszczalnej dziennej dawce aniliny wynoszącej 35 (pochodzące z pobrania drogą inhalacyjną i dermalną) odpowiada narażenie na stężenie aniliny w powietrzu wynoszące 1,9 mg/m3 przez 8 h. Wartość tę zaproponowano jako wartość NDS aniliny. Normatyw oznakowano literami „Sk" oznaczającymi substancję wchłaniającą się przez skórę. Ze względu na działanie toksyczne aniliny na: erytrocyty, tworzenie methemoglobiny i uszkodzenie śledziony prowadzące do zmian nowotworowych obserwowanych tylko u szczurów, ustalono wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) związku, aby zapobiec powstawaniu MetHb przy krótkim czasie narażenia. Zgodnie z przyjętą w Polsce metodą obliczania wartości NDSCh powinna ona zawierać się w zakresie 3,53 -s- 5,49 mg/m3. Zaproponowano przyjęcie stężenia 3,8 mg/m3 za wartość NDSCh aniliny. Wewnętrzna dawka aniliny (35 mg) odpowiada szybkości wydalania p-aminofenołu z moczem nie przekraczającej 1,5 mg/h w 2-godzinnej zbiórce moczu pobieranego pod koniec (6-8h) zmiany roboczej. Wartość 1,5 mg p-aminofenolu/h zaproponowano przyjąć jako wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) aniliny.
Aniline is an oily colorless liquid with a characteristic odor. It is classified as a substance that exerts toxic effects through inhalation, ingestion and skin. It can cause damage to the eyes and induce allergy by dermal contact. Aniline is produced in large quantities. It is a precursor to obtain transient compounds used in various industrial branches. It is used to produce 4,4'-methylenedianiline, a precursor for obtaining polyurethane foams, and to produce compounds of the industrial rubbers, dyes, pesticides and pharmaceutics. Occupational exposure to aniline may occur during its production, further processing and distribution, during the aniline release in the form of a breakdown product of thermal degradation of plastics (e.g., foundry or industrial rubber vulcanization) and application of aniline-containing products (e.g., dyes). Ambient air concentrations of aniline in work environments in different branches of industry do not exceed 3.6 mg/m3. According to the data rt the Chief Sanitary Inspectorate (2010), worker in Poland are not exposed to aniline air concentrations exceeding the maximum allowable i. ue of 5 mg/ m3. Acute toxic effects of the exposure to aniline are cyanosis, anemia with Heinz bodies in the fcfcod, asthenia, mental disorder, seizure and : srnea. Because much research has not confirm firm the possibility of acute poisoning with aniline, opinions on chronic poisoning in industrial conditions are controversial; they rather mention the effects of multiple acute poisonings. On the basis of the results of the animal studies on the aniline acute toxicity, similar symptoms (cyanosis, disorders of the central nervous system, aniline dose-dependent increase in MetHb and Heinz bodies in the blood) have been reported, regardless of the exposure route (per os or inhalation). Great interspecies differences in the sensitivity to aniline have also been observed. Ihe results of the subchronic and chronic inhalation or oral exposure of rats and mice to aniline were dose-dependent increase in the level of reticulocytes, MetHb and Heinz bodies in the blood, and in the symptoms of spleen damage. In vitro tests in lower organisms (not mammals) proved that aniline has no ability to induce point mutations. Aniline induced chromosome aberrations in both in vitro and in vivo conditions. These effects were observed after exposure to aniline in relatively high concentrations. Aniline also increased the frequency of in vitro micronuclei production in somatic cells of mice and rats but only in doses inducing methemoglobinemia and other toxic effects. The results of in vitro and in vivo tests for DNA damage following aniline exposure are rather divergent, but the researchers can assume that the aniline ability to cause directly DNA damage is very limited. Aniline carcinogenic action (spleen cancer) was observed in rats only after chronic exposure to high doses of this compound (>72 mg/kg). This was limited to a single animal species and practically to one gender (males). The International Agency for Research on Cancer (IARC) categorized aniline according to its potential carcinogenic risk to group 3 as not classifiable as to its carcinogenicity in humans. The European Union experts classified aniline as a carcinogenic sub-stance (Care. 2) and labeled with H351 (suspected of being carcinogenic), whilst SCOEL classified it into group C: genotoxic carcinogens with the possibility to define on the basis of the available data a practical value of allowable concen-tration. Aniline showed neither embriotoxic nor teratogenic effects in experimental animals. Neither effects on reproduction in doses not toxic to dams have been reported.Aniline is absorbed very quickly from the gastrointestinal tract and the lungs, and through the skin. The absorption from the animal gastrointestinal tract ranges from 56-90% or more, de-pending on the species. Aniline vapor absorption from airways by humans at rest (volunteers) was 2+11 mg/h at concentration of 5+30 mg/m3 and retention of 91.3%. Aniline in the form of vapor is also absorbed through the skin with velocity similar to the airway absorption. The absorption velocity increases with the increasing environmental temperature and humidity. Aniline in the liquid form is also efficiently absorbed through the skin. On the basis of the results of animal studies, the highest aniline concentration was in the blood (in erythrocytes) and in the spleen, kidneys, liver, urinary bladder and alimentary tract. The spleen was the only organ in which no decrease in aniline concentration over time was observed. A repeated administration of the substance leads to the accumulation and covalent binding of 14C-aniline in erythrocytes and the spleen. Aniline readily crosses the blood-placental barrier. Aniline is metabolized in the liver via three metabolic routes: N-acetylation, C-hydroxylation and N-hydroxylation. N-hydroxylation and C-hydroxylation products coupled with sulfuric and/or glucuronic acid are excreted with urine. N-hydro- xylation has toxic effects, including methemoglobinemia. In all tested animal species urine was the main elimination route of aniline metabolites and/or aniline. Only 2% of the dose wTas excreted with feces.The production of methemoglobin and aniline- induced erythrocyte toxicity have been recognized as critical toxic effects of aniline after its repeated administration. Interspecies differences in the amount of produced MetHb between experimental animals and humans and the determination of MAC values were based on the available human data. Tolerable level for people of blood MetHb is 5%. At this MetHb concentration, no clinical symptoms of exposure to aniline were observed. The studies in a group of volunteers showed that an oral aniline dose of 35 mg/person caused a maximum 3.7% increase in MetHb concentration. The physiological level is about 1% of MetHb and the maximum level is 4.7%. The 35-mg dose was adopted as an allowable internal dose. The model calculations were done, including a 90% retention of aniline (inhalation intake) and the human lung ventilation of 10 m3 during the 8-h work shift. Aniline intake by a person via inhala-tion and dermal routes may be the same. An allowable 35-mg daily aniline dose (both inhalation and dermal intake) corresponds with the exposure to aniline air concentration of 1.9 mg/m3 for 8 h. This value has been suggested as the aniline MAC value. The standard was labeled with "Sk" indicating dermal absorption of the substance. Because of the effects of aniline on erythrocytes, methemoglobinemia and damage to spleen leading to carcinogenic lesions observed only in rats, the maximum allowable short-term level of the aniline was defined to prevent the production of MetHb in short-time exposure. According to the calculation method of maximum allowable values in Poland, shortterm level should range from 3.53+5.49 mg/m3. Therefore, the concentration of 3.8 mg/m3 was proposed as the short-term level value for aniline. An internal 35-mg dose of aniline corresponds with the velocity of p-aminophenol urinal excretion under 1.5 mg/h in a 2-h collection at the end of work shift (6+8 h). The maximum allowable concentration in the biological material for aniline is 1.5 mg of p-aminophenol/h.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2013, 2 (76); 19-56
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Piperazyna. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Piperazine

Autorzy:

Starek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138138.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

piperazyna
działanie uczulające
piperazynowa dychawica oskrzelowa
nitrozowanie
piperazine
allergic action
piperazine asthma
nitrosation

Opis:

Piperazyna jest ciałem stałym, krystalicznym, występującym w postaci wolnej zasady lub różnych soli z kwasami nieorganicznymi i organicznymi. Stosowana jest w medycynie i weterynarii jako lek przeciwrobaczy oraz w przemyśle jako inhibitor korozji, przyspieszacz procesu twardnienia polimerów i surowic w syntezie organicznej. W dostępnym piśmiennictwie nie ma danych, dotyczących narażenia na piperazynę. Piperazyna cechuje się małą siłą działania toksycznego. U ludzi wywiera działanie uczulające na skórę i drogi oddechowe. Nie działa genotoksycznie i rakotwórczo. Natomiast w wyniku nitrozowania w kwaśnym soku żołądkowym tworzy N-nitrozopochodne, działające genotoksycznie i rakotwórczo u gryzoni. Za podstawę wartości NDS przyjęto uczulające działanie piperazyny u ludzi zawodowo narażonych na ten związek. Stwierdzono, że narażenie na piperazynę o stężeniu 0,1 mg/m3 nie prowadzi do wystąpienia objawów dychawicy oskrzelowej. W związku z tym zaproponowano wartość NDS, wynoszącą 0,1 mg/m3, oraz wartość NDSCh, wynoszącą 0,3 mg/m3. Propozycja ta jest zgodna z dyrektywą Komisji Europejskiej 2000/39/CE.
Piperazine (CAS Registry No. 110-85-0) is a solid, crystalline substance used mainly as an antihelminthic drug in medicine and veterinary medicine, and also as corrosion inhibitor and polymerization accelerant in industry. Piperazine is a low-toxic chemical. In humans, exposure to piperazine led to both skin sensitization and allergic asthma. No mutagenic and carcinogenic effects have been found in the relevant epidemiologic and experimental studies. On the of human observations in industry, values of 0.1 mg/m3 and 0.3 mg/m3, have been proposed as MAC (TWA) and MAC (STEL) respectively.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 2 (40); 73-82
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Diwinylobenzen. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Divinylbenzene

Autorzy:

Sapota, A.
Kilanowicz, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137668.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

diwinylobenzen
przewlekła toksyczność
najwyższe dopuszczalne stężenie
NDS
divinylbenzene
chronic toxicity
MAC value

Opis:

Diwinylobenzen (DVB) jest cieczą o jasnym, słomkowym kolorze. Techniczny preparat DVB jest mieszaniną składającą się z dwóch izomerów (meta i para) diwinylobenzenu i dwóch izomerów etylowinylobenzenu (EVB). Najczęściej oba związki występują w następującym układzie stechiometrycznym: 50 - 60% DVB i 45 - 50% EVB. Diwinylobenzen jest komonomerem do otrzymywania usieciowanych polimerów. Narażenie zawodowe na di winylobenzen występuje w przemyśle gumowym (przy produkcji gumy syntetycznej), w przemyśle tworzyw sztucznych (przy produkcji poliestrów, winylowych polimerów oraz tworzyw sztucznych), a także przy produkcji pestycydów, gdzie DVB jest stosowany jako stabilizator. Diwinylobenzen wchłania się dobrze przez drogi oddechowe i słabo przez skórę. U pracowników narażonych na diwinylobenzen powodował on słabe działanie drażniące układ oddechowy oraz skórę i oczy. Nie ma danych dotyczących przewlekłego działania DVB na ludzi. Ostra toksyczność diwinylobenzenu u zwierząt doświadczalnych jest stosunkowo mała. Związek wykazuje łagodne działanie drażniące na oczy królika, a w badaniach podprzewlekłych również słabe działanie drażniące na skórę. Nie ma danych dotyczących toksyczności przewlekłej. W badaniach krótkoterminowych na myszach narażonych inhalacyjnie na DVB przez tydzień wykazano, oprócz zmian degeneracyjnych i martwiczych w nabłonku węchowym jamy nosowej, cechy martwicy komórek wątrobowych i przejściowe zmiany zapalne w kanalikach nerkowych. DVB nie wykazywał działania mutagennego w testach Amesa. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat działania embriotoksycznego, fetotoksycznego i teratogennego diwinylobenzenu. Nie został on sklasyfikowany przez IARC pod względem działania rakotwórczego, a w Polsce nie określono dla DVB wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Z uwagi na fakt, że diwinylobenzen występuje w mieszaninie z etylowinylobenzenem, omówione wcześniej skutki jego działania toksycznego dotyczą mieszaniny tego związku, nie ma natomiast danych dotyczących działania czystego DVB. Ze względu na podobieństwo DVB do styrenu zarówno strukturalne, jak i dotyczące przemian metabolicznych (przez reaktywne epoksydy), proponujemy przyjąć dla DVB taką samą wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia jak dla styrenu, to jest wynoszącą 50 mg/m3. Zaproponowana wartość powinna zabezpieczyć pracowników przed potencjalnym działaniem układowym oraz działaniem drażniącym na błonyśluzowe. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i wartości dopuszczalnego stężenia biologicznego (DSB) diwinylobenzenu.
Divinylbenzene (DVB) is a liquid of light straw colour. Technical DVB preparation is a mixture consisting of divinylbenzene and ethylvinylbenzene (EVB) isomers (meta and para). Most frequently both compounds are found in the following stoichiometric mixture: 50 ÷ 60% DVB: 45 ÷ 50% EVB. Divinylbenzene is a co-monomer for the formation of network polymers. Occupational exposure to divinylbenzene is observed in the rubber industry (in the production of synthetic rubber), in the plastics industry (in the production of polyesters, vinyl polymers and plastics); as well as in the production of pesticides where DVB is used as a stabilizer. Divinylbenzene is well absorbed by airways and poorly by skin. In workers exposed to DVB, this compound demonstrates a weak irritating effect on the respiratory tract, on the skin and eyes. There is no data on a chronic effect of DVB on humans. The acute toxicity of divinylbenzene in experimental animals is relatively low. The compound demonstrates a slightly irritating effect on rabbit eyes and in subchronic investigations also a weak irritating effect on the skin. There is no data concerning chronic toxicity. In short-term experiments on mice exposed through inhalation to DVB for a week, apart from degenerative and necrotic lesions in nasal cavity olfactory epithelium, liver cells necrosis and temporary inflammatory changes in renal tubules were demonstrated. DVB did not show any mutagenic action in Ames tests. In available literature no data have been found on embryotoxic, fetotoxic or teratogenic effects of DVB. This compound is not classified by IARC as regards carcinogenic activity. In Poland a MAC value has not been established. Taking into account the fact that divinylbenzene is found in a mixture with ethylvinylbenzene, the abovementioned toxic action of DVB concerns a mixture of this compound, whereas there is lack of data on a pure DVB effect. Due to the similarity of DVB to styrene, both structural and concerning metabolism (by reactive epoxides), we suggest accepting the same MAC value for DVB as for styrene, that is 50 mg/m3. The suggested value should protect workers against potential systemic or irritating effects on mucosa. There are no bases for establishing STEL and BEI values.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 2 (44); 91-103
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Nanoobiekty
Nano-objects at workplaces

Autorzy:

Jankowska, E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137997.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

nanotechnologie
nanomateriały
nanoobiekty
powietrze na stanowiskach pracy
ocena potencjalnego narażenia
nanotechnology
nanomaterials
nano-objects
evaluation of potential exposure

Opis:

W artykule przedstawiono niektóre zagadnienia związane z nanoobiektami (nazwa zwyczajowa: nanocząstki) i metodami badania ich parametrów. Podano definicje, przepisy prawne i normy oraz projekty badawcze ukierunkowane na uzyskanie wyników związanych z rzeczywistym narażeniem na nanoobiekty. Przedstawiono także przykładowe podejście do oceny potencjalnego narażenia na nanoobiekty występujące w środowisku pracy.
In the article some issues connected with nanoobjects (vernacular of the "nanoparticles") and methods of investigation of nanoobjects parameters were presented. Definitions, provisions of law and norms and research projects directed at achieving results associated with real exposure to nanoobjects were given. An also model attempt at the evaluation of potential exposure to nanoobjects in a workplace was described.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2011, 4 (70); 7-20
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Bromowodór. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Hydrogen bromide

Autorzy:

Rydzyński, K.
Kuchowicz, E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138017.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

bromowodór
NDS
normatywy higieniczne
hydrogen bromide
MAC (TWA)
OEL
hygienic standards

Opis:

Bromowodór (HBr) jest bezbarwnym, niepalnym gazem o ostrym, drażniącym zapachu. Pod wpływem wilgoci z powietrza atmosferycznego tworzy kwas bromowodorowy i w tej postaci działa korodująco na metale. Bromowodór jest stosowany w syntezach organicznych do produkcji bromopochodnych jako czynnik redukujący, jako katalizator w kontrolowanych procesach oksydacyjno-alkilujących związków aromatycznych oraz do izomeryzacji dwuolefin. Kwas bromowodorowy znajduje zastosowanie także w lecznictwie weterynaryjnym. Narażenie pracowników może występować podczas produkcji oraz stosowania bromowodoru i kwasu bromowodorowego w przemyśle. Bromowodór powoduje podrażnienie chemiczne w miejscu kontaktu, a jego wynikiem jest działanie drażniące na skórę i błony śluzowe; bromowodór o większych stężeniach powoduje martwicę tkanek. Wyniki badań ludzi świadczą o braku drażniącego działania bromowodoru na śluzówkę nosa, gardła i oczu podczas trwającego kilka minut narażenia na pary bromowodoru o stężeniu 6,6 mg/m3. Bromowodór o stężeniu 9,9 mg/m3 podrażnił gardło jednej i nos także jednej z sześciu narażonych osób. Bromowodór o stężeniu 13,2 mg/m3 spowodował podrażnienie nosa u trzech i podrażnienie gardła u jednej z sześciu narażonych osób. Wszystkie osoby narażane na bromowodór o stężeniu 16,5 i 19,8 mg/m3 odczuwały podrażnienie nosa, a podrażnienie gardła jedna z sześciu narażonych osób, natomiast żadna z narażonych osób nie zgłaszała podrażnienia oczu. Wartość stężenia śmiertelnego (LC50) u szczurów po 60-minutowym narażeniu na bromowodór wynosi 9240 mg/m3, a u myszy – 2640 mg/m3. Narażenie szczurów na pary bromowodoru o stężeniu 4290 mg/m3 przez 30 min powodowało przed upływem 24 h śmierć 8% zwierząt oddychających przez nos i 19% oddychających przez pysk. Na podstawie wyników badań histopatologicznych wykazano zmiany spowodowane działaniem drażniącym substancji, ograniczone do układu oddechowego. Gdy porównano te zmiany z obserwowanymi przy analogicznym narażeniu na fluorowodór i chlorowodór, okazało się, że u zwierząt oddychających przez pysk zmiany martwicze nabłonka tchawicy oraz stan zapalny warstwy podśluzówkowej były największe po narażeniu na fluorowodór, słabsze po narażeniu na chlorowodór i najsłabsze po narażeniu na bromowodór. Zmiany patologiczne w płucach także były trochę bardziej zaznaczone po narażeniu na fluorowodór i chlorowodór niż na bromowodór. Proponuje się nieprzyjmowanie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia oraz najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego bromowodoru, a jedynie przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia pułapowego o wielkości 6,5 mg/m3. Proponowana wartość NDSP jest oparta na wynikach badań nad działaniem toksycznym HBr na ludzi, wskazujących, że jest tolerowane kilkuminutowe narażenie na 2 ppm (6,6 mg/m3), a wraz ze wzrastającym stężeniem HBr dochodzi do podrażnienia przede wszystkim błony śluzowej nosa i dróg oddechowych, lecz nie oczu. Stężenie 3 ppm (9,9 mg/m3) bromowodoru spowodowało podrażnienie błony śluzowej nosa i górnych dróg oddechowych (lecz nie oczu) u jednego z sześciu badanych ochotników. Proponowany normatyw ma zabezpieczyć pracowników przed działaniem drażniącym bromowodoru.
Hydrogen bromide is a eolorless, eorrosive, nonflammable gas with an aerid odor. An odor threshold of 6 mg/m3 has been reported. Hydrogen bromide gas and hydrobromie aeid may be used in organie synthesis, for dissolving eertain ores, in the manufaeture of bromides, and as an alkylation eatalyst. Aeute toxieity data indieate that hydro gen bromide, with a 60-minute LC50 of 9240 mg/m3 was somewhat more toxic to the rat than hydro gen ehloride. The Intersectoral Commission considers hydro gen bromide a primary irritant and believes that primary irritants with no known chronic effects should have Ceilings rather than MAC(TWA) and MAC(STEL) values. Therefore, a Ceiling of 6,5 mg/m3 is recommended for hydro gen bromide, based on the results of controlled exposures of human volunteers. It is anticipated that maintenance of workplace air concentrations below the Ceiling should minimize even transient irritation and eomplaints. There is no implication that brief, small excursions above the 9,9 mg/m3 ceiling are life-threatening or have the potential for creating permanent harm. Sufficient data were available to recommend "I" notation.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 3 (41); 71-80
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Ditlenek azotu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Nitrogen dioxide

Autorzy:

Starek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138057.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

ditlenek azotu
układ oddechowy
działanie klastogenne
nitrogen dioxide
respiratory tract
clastogenic action

Opis:

Ditlenek azotu (NO2) jest gazem, który dosyć często występuje w środowisku pracy i środowisku komunalnym. Związek ten powstaje podczas: spalania substancji organicznych zawierających azot, detonacji materiałów wybuchowych, obróbki elektrochemicznej metali oraz pracy silników dieslowskich. W 2001 r. w Polsce było 736 osób narażonych zawodowo na ditlenek azotu o stężeniu większym od obowiązującej wartości NDS. Zarówno u ludzi, jak i u zwierząt laboratoryjnych narządem krytycznym dla ditlenku azotu jest układ oddechowy. Ostre zatrucie tym związkiem manifestuje się obrzękiem płuc prowadzącym nawet do zejścia śmiertelnego; związek jest klasyfikowany jako substancja toksyczna. Ditlenek azotu może działać klastogennie (czynnik powodujący załamania chromosomów i ich następstwa w postaci pozyskania, utraty lub przemieszczenia części chromosomów) oraz może sprzyjać rozwojowi nowotworów. Związek ten może również negatywnie wpływać na ontogenetyczny rozwój organizmu. Podstawą wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) ditlenku azotu są wyniki dobrze udokumentowanych badań przeprowadzonych w przemyśle, których wyniki posłużyły do wykazania pneumotoksycznego działania związku. Wartość NDS ditlenku azotu obliczono na podstawie wartości LOAEL (2,95 mg/m3) i dwóch współczynników niepewności. Na podstawie wartości NDS obliczono również wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) ditlenku azotu. Po analizie wyliczeń zaproponowano przyjęcie wartości NDS ditlenku azotu wynoszącej 0,7 mg/m3 oraz wartości NDSCh wynoszącej 1,5 mg/m3.
Nitrogen dioxide (NO2) is a gas commonly present in both occupational and general environments. It is a product of fired materials containing nitrogen. In 2001 in Poland 736 workers were exposed to NO2 at a level above the MAC value. Respiratory tract is a critical organ for toxic action of NO2 in both humans and animals. This chemical is a clastogen. In the industry pneumotoxic effects in workers exposed to NO2 at level of 0.8 – 5.1 mg/m3 were observed. The MAC (TWA) value of 0.7 mg/m3 was calculated on the basis of the LOAEL value (2.95 mg/m3) and relevant uncertainty factors. The MAC (STEL) value was established by calculation at level of 1.5 mg/m3.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 3 (45); 49-64
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Tlenek diazotu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Nitrous oxide

Autorzy:

Starek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137457.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

tlenek diazotu
personel medyczny
narażenie
NDS
nitrous oxide
medical staff
exposure
MAC

Opis:

Tlenek diazotu jest gazem stosowanym głównie do znieczulenia ogólnego w medycynie, stomatologii i weterynarii. Narażenie na ten związek zostało dobrze scharakteryzowane w szpitalnych salach zabiegowych i w gabinetach stomatologicznych. Najczęściej stężenia tego związku w powietrzu pomieszczeń zabiegowych wahają się w zakresie wartości 11 ÷ 7990 mg/m3. Duże stężenia tlenku diazotu stwierdzono w pomieszczeniach niewentylowanych oraz w przypadku nieszczelności aparatury anestezjologicznej. Usunięcie tylko tych przyczyn zmniejszało stężenia ksenobiotyku w powietrzu 3 ÷ 15-krotnie. Po obserwacji personelu medycznego i wynikach badań epidemiologicznych wykazano neurotoksyczne, embriotoksyczne, fetotoksyczne i teratogenne działanie tlenku diazotu. Na podstawie wyników badań przeprowadzonych na zwierzętach laboratoryjnych stwierdzono zaburzenia metabolizmu neuroprzekaźników, zahamowanie biosyntezy metioniny oraz działanie immunosupresyjne w zakresie odporności humoralnej. Nie wykazano mutagennego i kancerogennego działania tego związku. Za podstawę wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) tlenku diazotu przyjęto jego neurotoksyczne działanie u ludzi. Wychodząc z wartości NOAEL wynoszącej 180 mg/m3 i jednego współczynnika niepewności równego 2, obliczono wartość NDS wynoszącą 90 mg/m3. Zaproponowano wartość normatywną równą 90 mg/m3 łącznie z oznaczeniem literami „Ft”. Nie znaleziono merytorycznych podstaw do obliczenia wartości najwyższe go dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i wartości dopuszczalnego stężenia biologicznego (DSB) dla tlenku diazotu.
Nitrous oxide (N2O) is a gas mainly used in medicine, dentistry, and veterinary medicine as an anaesthetic. Medical staff is a subpopulation exposed to this chemical. Nitrous oxide exerts neurotoxic, embriotoxic, fetotoxic, and teratogenic effects on human and animal organisms. This compound is an inhibitor of methionine synthase. The MAC (TWA) value of 90 mg/m3 was calculated on the basis of the LOAEL value (180 mg/m3) for neurotoxic effect in humans. The MAC (STEL) value has not been established. Moreover Ft (fetotoxicity) notation is recommended.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 3 (45); 135-152
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Profilaktyka narażenia na hałas ultradźwiękowy w środowisku pracy

Autorzy:

Smagowska, B.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138182.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

hałas ultradźwiękowy
profilaktyka zdrowotna
minimalizowanie ryzyka zawodowego
środowisko pracy
ultrasonic noise
health prevention
work environment

Opis:

Zagadnieniu szkodliwego działania hałasu ultradźwiękowego na człowieka poświęcono niewiele uwagi zarówno w literaturze polskiej, jak i zagranicznej. W artykule omówiono, na podstawie nielicznych danych literaturowych: oddziaływanie na człowieka hałasu ultradźwiękowego, cechy fizyczne tego hałasu oraz jego wpływ na pracownika w warunkach ekspozycji w środowisku pracy. Stwierdzono, że czynnik ten może wywoływać u człowieka zarówno skutki słuchowe, powodując ubytki słuchu, jak i może wpływać ujemnie na układ przedsionkowy, co objawia się: bólami i zawrotami głowy, zaburzeniami równowagi i nudnościami. W artykule omówiono także działania podejmowane w celu ochrony pracowników przed skutkami oddziaływania hałasu ultradźwiękowego w środowisku pracy. Wśród nich przedstawiono metodę oceny ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na hałas ultradźwiękowy na stanowiskach pracy oraz metody: techniczne, organizacyjne i medyczne ograniczenia narażenia na ten rodzaj hałasu.
This article discusses physical traits of ultrasonic noise, their influence on the human body during exposure in the work environment. However, the literature on this subject is limited. The article presents prevention activities for workers protection against the effects of exposure to ultrasonic noise in the work environment. It describes a method of assessing occupational risk resulting from exposure to ultrasonic noise at workstations as well as general technical, organizational and medical methods of reducing occupational exposure.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 2 (72); 5-11
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

2-Furylometanol. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
2-Furylmethanol

Autorzy:

Starek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138225.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

2-furylometanol
działanie drażniące
wrażliwość gatunkowa
2-furylmethanol
irritation effect
species susceptibility

Opis:

2-Furylometanol jest cieczą stosowaną do syntezy żywicy furanowej jako rozpuszczalnik, dodatek do polimerów i cementów oraz półprodukt do syntezy organicznej. Wielkość narażenia na ten związek nie została precyzyjnie określona. U ludzi w warunkach jednorazowego narażenia (8 h) związek o stężeniach powyżej 64 mg/m3 działa drażniąco na oczy. U gryzoni, w warunkach narażenia powtarzanego, wykazano, że związek o stężeniu 8 mg/m3 działa drażniąco na błony śluzowe górnych dróg oddechowych, a o większych stężeniach (100 i 200 mg/m3) powoduje zmiany czynnościowe i morfologiczne w mózgu i móżdżku. W zasadzie nie wykazano działania mutagennego związku. W dostępnym piśmiennictwie nie ma danych na temat działania rakotwórczego, embriotoksycznego, fetotoksycznego i teratogennego 2-furylometanolu. Ze względu na różnice wrażliwości ludzi i gryzoni na drażniące działanie 2-furylometanolu (gryzonie są bardziej wrażliwe), które wynikają z budowy anatomicznej górnych dróg oddechowych i modelu oddychania, za podstawę wartości największego dopuszczalnego stężenia (NDS) tego związku przyjęto jego działanie drażniące na oczy i depresyjne na OUN u ludzi. Przyjmując stężenie 64 mg/m3 2-furylometanolu za wartość NOAEL oraz współczynnik niepewności 2 dla różnic wrażliwości osobniczej, zaproponowano przyjęcie wartości NDS wynoszącej 30 mg/m3, natomiast wartości NDSCh równej 60 mg/m3. Związek powinien być również oznaczony literami „Sk”.
2-Furylmethanol (2-FM) is a colorless liquid. It is mainly used as an intermediate in the synthesis of furane resin and other organic compounds as well as industrial solvents. The acute toxicity of 2-FM in laboratory animals is moderate. The oral LD50 in rats is 177-275 mg/kg. The vapours of 2-FM are irritating to the eyes and respiratory tract in humans and animals. In humans this chemical also exerts a depressive effect on the central nervous system. No mutagenic effect has been found in the relevant toxicological studies. The data on carcinogenic, embriotoxic, fetotoxic and teratogenic effects of 2-FM are not available in toxicological literature. The proposed maximum exposure limit (MAC) – 30 mg/m3 and the MAC-STEL – 60 mg/m3 are based on the irritative effects of 2-FM observed in humans.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 2 (44); 105-115
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

N-Etylomorfolina. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
N-ethylmorpholine

Autorzy:

Czerczak, S.
Stępnik, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138515.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

N-Etylomorfolina
NDS
działanie toksyczne
N-ethylmorpholine
MAC-value
carcinogenicity

Opis:

W normalnych warunkach ciśnienia i temperatury N-etylomorfolina (N-EM) jest bezbarwną cieczą o amoniakalnym zapachu. Jest używana w przemyśle jako katalizator pianek poliuretanowych, a także jako produkt pośredni w produkcji barwników kadziowych, środków farmaceutycznych, emulgatorów i przyspieszaczy do tworzyw gumowych. Wykorzystywana jest również w syntezie organicznej jako rozpuszczalnik dla tłuszczów i olejów oraz regulator pH. N-Etylomorfolina może wchłaniać się przez nieuszkodzoną skórę, drogą pokarmową i oddechową. Jest związkiem słabo toksycznym u zwierząt po podaniu dożołądkowym i narażeniu inhalacyjnym. Odznacza się działaniem drażniącym na oczy oraz błonę śluzową nosa i tchawicy. Wykazuje działanie mutagenne w testach na S. typhimurium. Brak jest danych literaturowych, wskazujących na jej działanie kancerogenne i teratogenne oraz toksyczne działanie na rozrodczość. Według istniejących danych, najważniejszym objawem szkodliwym u ludzi po narażeniu na N-etylomorfolinę jest działanie drażniące na oczy (obrzęk rogówki) oraz błonę śluzową nosa i tchawicy. W jednym z badań zaobserwowano, u robotników narażonych na N-EM o stężeniach 188 mg/m3 (40 ppm) i większych, obrzęk rogówki. Zmiany te pojawiły się pod koniec zmiany roboczej i ustąpiły w ciągu 3 - 4 h po przerwaniu narażenia. Opierając się na powyższym doniesieniu, a także przyjmując za wartość LOAEL stężenie N-EM równe 188 mg/m3 oraz wartości współczynników, wynikających z: przejścia z wartości LOAEL do wartości NOAEL równego 2, różnic we wrażliwości na działanie drażniące N-etylomorfoliny w populacji narażonej równego 2 oraz niekompletności danych równego 2, proponujemy przyjąć wartość NDS N-etylomorfoliny obliczoną na podstawie wzoru: NDS = 188 mg/m3/8 = 23,5 mg/m3 - 23 mg/m3. Wartość NDS N-EM na poziomie 23 mg/m3 powinna chronić narażone osoby przed wystąpieniem ewentualnych zmian zapalno-obrzękowych rogówki, jak również przed podrażnieniem układu oddechowgo. Ze względu na drażniące działanie N-EM, proponuje się przyjąć wartość NDSCh tego związku, wynoszącą 2-krotną wartość NDS, czyli 46 mg/m3.
Under normal conditions of pressure and temperature N-ethylmorpholine (N-EM) constitutes a colorless liquid with ammonia-like odor. In industry it is used as urethane foam catalyst, intermediate for dyestuffs, pharmaceuticals, rubber accelerators, emulsifying agents, as well as a pH regulator and a solvent for dyes, resins, oils. N-EM can be absorbed through unbroken skin, digestive and respiratory tract. It is relatively poorly toxic after oral and inhalation exposure. Corneal, nasal and tracheal irritation have been reported. A direct mutagenic effect was found with N-EM in mutagenicity tests with Salmonella typhimurium strains TA1535 and TA100, with and without metabolic activation. There are no scientific data indicating carcinogenic, teratogenic or developmental toxicity of N-EM. According to existing data irritation to the eyes (corneal oedema), nose, and throat are the most important adverse effects. Corneal edema was observed in workers exposed at 188 mg/m3 (40 ppm) and more N-EM for several hours. The lesions appeared near the end of the work shift and cleared within 3 to 4 hr after cessation of exposure. Based on the study and taking into account the following uncertainty factors: 2 for calculation of NOAEL from LOAEL, 2 for differences in susceptibility of individuals, and 2 for incompleteness of data, the TLV value for Nethylmorpholine is proposed as 23 mg/m3 and the STEL value as 46 mg/m3.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 1 (39); 37-44
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Bromian(V) potasu – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Autorzy:

Starek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137420.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

bromian(V) potasu
nefrotoksyczność
genotoksyczność
NDS
potassium bromate (V)
nephrotoxicity
genotoxicity
MAC value

Opis:

Potassium bromate – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 2 (96); 35-59
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Badanie narażeń mechanicznych armaty S-60M
Mechanical exposures research of S-60M Cannon

Autorzy:

Napierała, T.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/209825.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego

Tematy:

narażenia mechaniczne
armata przeciwlotnicza
mechanical exposures
anti-aircraft cannon

Opis:

W artykule omówiono modernizację systemów sterowania powszechnie stosowanych w wojsku polskim armat przeciwlotniczych S-60. Opisano sposób przeprowadzenia badań poligonowych w celu wyznaczenia wartości przyspieszeń i czasów w dwunastu punktach na armacie, podczas strzelania ogniem pojedynczym i seriami. Podano wyniki pomiarów. Omówiono charakter przebiegu drgań.
Control systems modernizing S-60 anti-aircraft cannons, generally used in the Polish Army, are discussed in this paper. A method of military field tests to determine accelerations in twelve points of cannon, during single and series shooting fire is described. Measurement results are presented. Character of the vibrations process is discussed.

Źródło:

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej; 2007, 56, sp.1; 317-327
1234-5865

Pojawia się w:

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

O pojęciu abstrakcyjnego narażenia dobra prawnego. Rozważania z pogranicza dogmatyki i teorii prawa karnego
Abstract exposure of legal good to danger. Considerations between criminal and legal dogmatics and a theory of criminal law

Autorzy:

Filipczak, Mateusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/964971.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

legal good
theory of criminal law
theory of criminalisation
crimes of an abstract exposure to danger
dobro prawne
teoria prawa karnego
teoria kryminalizacji
przestępstwa abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo

Opis:

Na niniejszy tekst składają się rozważania o pojęciu abstrakcyjnego narażenia dobra prawnego, które jest elementem konstrukcji tzw. przestępstw abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo. Są to rozważania interdyscyplinarne, obejmujące filozoficzno-teoretyczno-dogmatyczne konotacje tzw. przedpola naruszenia dobra prawnego. W tym zakresie dokonano krytycznej analizy teorii uzasadniających przestępstwa abstrakcyjnego narażenia i zaproponowano nową koncepcję potencjalnego zagrożenia w ujęciu ontologicznym in conreto czynu. Omówiono naukę o dobru prawnym i zaproponowano model semantyczno-ontologiczny dobra prawnego, jako nowe narzędzie metodologiczne teorii prawa karnego.
This paper is about a controversy of an abstract danger of legal good, which is an element of a construction of a type of a crime – the so called crime of an abstract exposure to danger. The discussion includes a philosophical-theoretical-dogmatical connotations of a rechtsgutschutz- based prohibited behaviour. In the scope of this a critical analysis has been made concerning theories justifying the crime of an abstract exposure to danger and a new conception of an ontological potential in concreto conduct danger. Moreover, the legal good doctrine (Rechtsgutlehre) has been described and an ontological-semantic model of the legal good has been suggested, which ought to be understood as a new methodological tool or attitude in a theory of criminal law.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2016, 76
0208-6069
2450-2782

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Priorytet: bezpieczne warunki pracy
Priority: safe working conditions

Autorzy:

Skowroń, Jolanta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2162778.pdf

Data publikacji:

2019-07-16

Wydawca:

Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi

Tematy:

rozporządzenie w sprawie NDS i NDN
dyrektywa 2017/164/UE
dyrektywa 2017/2398/UE
wartości dopuszczalnych stężeń
wskaźnikowe dopuszczalne wartości narażenia zawodowego
wiążące dopuszczalne wartości narażenia zawodowego
regulation for MAC and MAI
Directive 2017/164/EU
Directive 2017/2398/EU
maximum admissible concentration
for chemicals
indicative occupational exposure level
binding occupational exposure level

Opis:

Przygotowanie nowego Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy wynikało z konieczności wdrożenia do prawa krajowego postanowień Dyrektywy Komisji (UE) 2017/164 z dnia 31 stycznia 2017 r. ustanawiającej czwarty wykaz wskaźnikowych dopuszczalnych wartości narażenia zawodowego zgodnie z dyrektywą Rady 98/24/WE oraz zmieniającej dyrektywy Komisji 91/322/EWG, 2000/39/WE i 2009/161/UE, której postanowienia państwa członkowskie musiały wprowadzić do 21 sierpnia 2018 r., a także częściowo dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2017/2398/UE z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy. Rozporządzenie uwzględnia 13 wniosków skierowanych w latach 2014−2017 do ministra właściwego ds. pracy przez Międzyresortową Komisję do Spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy. Komisja ta została powołana rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r., a do jej zadań należy m.in. przedkładanie ministrowi właściwemu ds. pracy wniosków dotyczących wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Med. Pr. 2019;70(4):497–509
The drawing up of a new regulation of the Minister of Family, Labour and Social Policy regarding the maximum admissible concentrations and intensities of agents harmful to health in the working environment resulted from the obligatory implementation into national law the provisions of Commission Directive (EU) 2017/164 of 31 January 2017 establishing a fourth list of indicative occupational exposure limit values pursuant to Council Directive 98/24/EC, and amending Commission Directives 91/322/EEC, 2000/39/EC and 2009/161/EU, the provisions of which Member States had to introduce by 21 August 2018, and partly Directive 2017/2398/EU of the European Parliament and of the Council of 12 December 2017 amending Directive 2004/37/EC on the protection of workers from the risks related to exposure to carcinogens or mutagens at work. The Regulation takes into account 13 applications submitted in the years 2014−2017 by the Interdepartmental Commission for Maximum Admissible Concentrations and Intensities for Agents Harmful to Health in the Working Environment to the minister competent for labour issues. The Commission was appointed by way of the regulation of the Prime Minister of 15 December 2008 (Journal of Laws 2015, item 1772, as amended), and its tasks include submitting to the minister competent for labour issues applications regarding the value of the maximum admissible concentrations and intensities for agents harmful to health in the working environment. Med Pr. 2019;70(4):497–509

Źródło:

Medycyna Pracy; 2019, 70, 4; 497-509
0465-5893
2353-1339

Pojawia się w:

Medycyna Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Propan. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Propane

Autorzy:

Piotrowski, J. P.
Szymańska, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137800.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

propan
NDS
normatywy higieniczne
propane
MAC (TWA) value
OEL
occupational exposure limit

Opis:

Propan jest bezbarwnym gazem, skrajnie łatwo palnym, otrzymywanym z niżej wrzących frakcji ropy naftowej lub gazu naturalnego. Jest stosowany jako gaz palny, często w mieszaninach z butanem. Propan jest przyczyną ostrych zatruć, które mogą być wynikiem awarii w miejscu pracy lub w warunkach domowych. Związek o dużych stężeniach ma mdły, duszący zapach i działa depresyjnie na OUN. Krótkotrwałe narażenie na propan o stężeniach poniżej 18 000 mg/m3 nie wywoływało żadnych skutków u ludzi, a narażenie na związek o stężeniu 180 000 mg/m3 powodowało u osób narażonych zawroty głowy. Oblanie skóry ciekłym propanem powodowało uszkodzenie skóry, które mogło prowadzić do powstania martwicy. Stwierdzono, na podstawie wyników badań nad toksycznością ostrą propanu, na który narażano świnki morskie, że dopiero związek o stężeniach 43 000 ÷ 52 000 mg/m3 powoduje wystąpienie nieregularnego oddechu – pierwszego skutku działania propanu, a działanie depresyjne na OUN stwierdzono po narażeniu na związek o stężeniu 90 000 mg/m3. U małp narażanych na propan o stężeniu 1350 mg/m3 w ciągu 90 dni nie stwierdzono żadnych zmian. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat rakotwórczego działania propanu, a wyniki badania działania mutagennego testem Ames’a dały wynik negatywny. Wchłanianie propanu odbywa się głównie w drogach oddechowych. Informacje o stężeniach tkankowych propanu u ludzi pochodzą z wyników badań pośmiertnych – największe stężenia stwierdzano w tkance tłuszczowej, mózgu, wątrobie, nerkach, płucach i we krwi. Propan może wydalać się z powietrzem wydechowym i z moczem. Propan jest związkiem, powodującym asfiksję (uduszenie), ponieważ wypiera tlen z powietrza, może także działać depresyjnie na OUN. Istniejące wartości dopuszczalnych stężeń propanu w powietrzu zostały ustalone na podstawie wyników badań na zwierzętach (propan wykazuje słabe działanie biologiczne) i założeniu, że wartość NDS dla gazów nie powinna przekraczać 10% niższego poziomu wybuchowego (LEL). W Niemczech i USA (OSHA i NIOSH) obowiązująca wartość normatywna propanu wynosi 1800 mg/m3. Autorzy niniejszej dokumentacji, korzystając również z powyższych przesłanek, proponują dla propanu przyjęcie wartości NDS równej 1800 mg/m3.
Propane is a colourless, extremely flammable gas obtained from lower boiling-point fractions of crude oil, or natural gas. It is used as fuel gas, often in combination with butane. At high concentrations, propane has a vapid smell. Propane may cause acute poisoning as a result of emergencies in the workplace or at home. At high concentrations, it is asphyxiating and depressive to the central nervous system (CNS). Short-lasting exposure to propane at concentrations below 18 000 mg/m3 do not cause any effects in humans, while in people exposed to concentrations as high as 180 000 mg/m3 it may produce vertigo. Liquid propane splashed on the skin causes skin lesion which may lead to dermal necrosis. Acute toxicity tests on guinea pigs have shown that exposures to propane at 43 000 52 000 mg/m3 result in irregular breathing, which is the first symptom of propane poisoning, while the CNS depressing effect in exposed animals is observed at 90 000 mg/m3. No changes were noted in monkeys exposed for 90 days to propane at 1350 mg/m3. No data could be located in the available literature concerning the carcinogenic activity of propane, and the results of the Ames test were negative. Propane is absorbed primarily through the respiratory tract. Information on propane concentrations in human tissues comes from post-mortem examinations. Highest propane concentrations have been detected in adipose tissue, brain, liver, kidneys, lungs, and blood. Propane is removed from the system in exhaled air and urine. Propane is a chemical causing asphyxia, because it expels oxygen from the air; it may also show a depressive Current admissible values of propane concentrations in the ambient air are based on the results of animal tests (propane shows a weak biological activity), while assuming that MAC (TWA) values for gases should not exceed 10% of the lower explosion level (LEL). In Germany and the USA, the admissible level for propane is 1800 mg/m3. Considering also the data quoted above, the authors of this report suggest for propane a MAC (TWA) value of 1800 mg/m3.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2004, 2 (40); 83-94
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Izocyjanian cykloheksylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Cyclohexyl isocyanate

Autorzy:

Skowroń, J.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138265.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

izocyjanian cykloheksylu
działanie uczulające
najwyższe dopuszczalne stężenie
NDS
cyclohexyl isocyanate
sensitization
MAC value

Opis:

Izocyjanian cykloheksylu (CHI) jest cieczą bezbarwną lub lekko żółtą o nieprzyjemnym, ostrym zapachu stosowaną jako produkt pośredni do produkcji leków, pestycydów, amin, karbamidów i innych związków karbamylowych. Jako substancja inicjująca proces polimeryzacji CHI jest stosowana przy produkcji poliuretanów oraz mas plastycznych i gumy. Głównymi drogami narażenia na substancję w warunkach pracy zawodowej są układ oddechowy i skóra. Pary CHI działają silnie drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę. Objawy szkodliwego działania CHI na drogi oddechowe to trudności w oddychaniu, suchy kaszel, duszność i odkrztuszanie krwią. Izocyjanian cykloheksylu w postaci cieczy działa umiarkowanie drażniąco na skórę (obrzęk, zaczerwienienie w miejscu kontaktu) oraz może być przyczyną poważnych uszkodzeń oczu (oparzenie, uszkodzenie rogówki). Podobnie jak inne izocyjaniany związek może mieć działanie uczulające na skórę i drogi oddechowe. Objawy szkodliwego działania CHI mogą wystąpić zaraz po narażeniu lub z opóźnieniem kilkugodzinnym. Większą wrażliwość na toksyczne działanie izocyjanianu cykloheksylu wykazują osoby z przewlekłym nieżytem oskrzelowym, rozedmą płuc czy uczulone na inne izocyjaniany lub diizocyjaniany. W piśmiennictwie nie znaleziono opisu klinicznego zatrucia ostrego izocyjanianem cykloheksylu. Nie ma też danych dotyczących objawów przewlekłych zatruć u ludzi. Izocyjanian cykloheksylu jest związkiem szkodliwym po podaniu drogą dożołądkową. Wartość LD50 po podaniu per os dla szczurów wynosi 560 mg/kg m.c. Główne objawy działania toksycznego CHI u zwierząt w warunkach narażenia inhalacyjnego ostrego to działanie drażniące na układ oddechowy oraz działanie neurotoksyczne. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych dotyczących przewlekłych zatruć zwierząt doświadczalnych CHI. Izocyjanian cykloheksylu należy do związków wysoce reaktywnych chemicznie. W organizmie wchodzi w reakcje z grupami hydroksylowymi, aminowymi, karboksylowymi, sulfhydrylowymi, może też zobojętniać białka wiązaniami kowalencyjnymi. Mechanizm działania toksycznego związku nie został poznany. Zebrane informacje na temat działania toksycznego izocyjanianu cykloheksylu wskazują, że przy ustalaniu wartości NDS należy uwzględnić działanie drażniące i uczulające związku na drogi oddechowe i skórę. Ryzyko toksycznego oddziaływania CHI na układ oddechowy w wyniku powtarzanego narażenia to przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych i natychmiastowa i/lub opóźniona reakcja astmatyczna. Nie ma jednak podstaw naukowych do wyliczenia wartości NDS. Z tego względu proponuje się ustalenie wartości NDS izocyjanianu cykloheksylu na poziomie zbliżonym do innych izocyjanianów i wynoszącym 0,04 mg/m3. Wartość normatywu proponuje się także oznakować literami: „I” – substancja o działaniu drażniącym oraz „A” – substancja o działaniu uczulającym. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i dopuszczalnego stężenia biologicznego (DSB) izocyjanianu cykloheksylu.
Cyclohexyl isocyanate (CHI) is a colourless to pale yellow liquid. It is a lachrymator. It is used as a chemical intermediate in the production of drugs, pesticides, amines, ureas and other carbamoyl compounds. The vapour phases of cyclohexyl isocyanate are strongly irritating to the eyes, the skin and mucous membranes. Typical symptoms include breathlessness, dry cough, difficulty in breathing and possibly coughing up blood. Like other isocyanates, CHI may cause skin and respiratory sensitization. Symptoms may appear immediately or may be delayed several hours after exposure, depending upon the concentration, and may continue for 3 to 7 days or longer. Permanent lung damage may result. There are currently no reports of these effects in people working with CHI. Cyclohexyl isocyanate is harmful by oral route for laboratory animals. The LD50 for rats is about 560 mg/kg. The vapours of cyclohexyl isocyanate are irritating to the respiratory tract and exert a depressive effect on the central nervous system in animals. Due to the similarity of CHI to other isocyanates, the Expert Group has established 0.04 mg/m3 as a maximum exposure limit (MAC). There are no bases for establishing MAC-STEL and BEI values. According to the irritant and sensitized effect of cyclohexyl isocyanate, the Group has suggested an additional determination with letters I and A.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2005, 4 (46); 71-82
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Doksorubicyna i chlorowodorek doksorubicyny – frakcja wdychalna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Doxorubicine and doxorubicine hydrochloride – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)

Autorzy:

Kupczewska-Dobecka, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/138213.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

doksorubicyna
chlorowodorek doksorubicyny
adriamycyna
NDS
dopuszczalny poziom narażenia zawodowego
toksyczność
narażenie zawodowe
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
doxorubicine
doxorubicine hydrochloride
adriamycin
OEL
MAC
toxicity
occupational exposure
health sciences
environmental engineering

Opis:

Doksorubicyna (CAS: 23214-92-8) i jej chlorowodorek (CAS: 25136-40-9) to organiczne substancje chemiczne rozpuszczalne w wodzie. Doksorubicyna to lek cytostatyczny z grupy antybiotyków antracyklinowych, stosowany w antymitotycznej chemioterapii antynowotworowej, przede wszystkim drogą dożylną, dopęcherzowo, a także, w przypadku raka płuca, w postaci aerozolu do inhalacji. W Polsce, według informacji z Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje Chemiczne, ich Mieszaniny, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym, prowadzonego w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi, liczba osób narażonych łącznie na doksorubicynę i jej chlorowodorek w 2016 r. wynosiła 587 Podawanie doksorubicyny lub jej chlorowodorku pacjentom w dawkach leczniczych może prowadzić do: mielosupresji, kardiomiopatii i zwłóknienia mięśnia sercowego oraz neurotoksyczności. Najmniejsza dawka terapeutyczna po podaniu doksorubicyny wziewnie w postaci aerozolu w badaniach klinicznych pacjentom z chorobą nowotworową wynosi 0,04 mg/kg mc. Skutki niepożądane podania doksorubicyny obejmowały: kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej, świszczący oddech, chrypkę, krwioplucie oraz skurcz oskrzeli. Toksyczność ogólnonarządowa była określona jako łagodna i przejściowa i obejmowała: ból gardła, anoreksję, zaburzenia smaku, zmęczenie, nudności, ból języka i tachykardię. Producenci doksorubicyny w kartach charakterystyki podają, że narażenie inhalacyjne na pył lub aerozol jest niebezpieczne dla zdrowia, może powodować: dyskomfort, nudności, wymioty, supresję szpiku kostnego, zapalenie jamy ustnej, utratę włosów i kardiotoksyczność. W badaniach rakotwórczości przeprowadzonych na zwierzętach wykazano, że doksorubicyna była rakotwórcza dla szczurów po podaniu dożylnym i podskórnym, powodując głównie guzy gruczołu sutkowego. Stwierdzono działanie genotoksyczne doksorubicyny na komórki somatyczne i zarodkowe myszy. Zaobserwowano aberracje chromosomowe w komórkach szpiku kostnego. Doksorubicyna działa szkodliwie na rozrodczość. Może działać szkodliwie na płodność i na dziecko w łonie matki. W Polsce oraz w innych państwach dotychczas nie zostały ustalone wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń doksorubicyny i jej chlorowodorku w środowisku pracy. Dopuszczalne poziomy narażenia zawodowego rekomendują jej producenci: FormuMax Scientific, Inc. oraz Pfizer, na poziomie 0,0005 mg/m³ . Zaproponowano przyjąć wartość NDS doksorubicyny i jej chlorowodorku na poziomie stężenia ekwiwalentnego do 0,1% najmniejszej znalezionej w piśmiennictwie wziewnej dawki terapeutycznej u ludzi Dw = 0,04 mg/kg mc., tj. na poziomie 0,0003 mg/m³ – frakcja wdychalna. Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh). Zalecono oznakowanie substancji notacją „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową. Należy również zastosować oznakowanie literami „Ft” – substancja o działaniu szkodliwym na rozrodczość, Carc. 1B – substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B oraz Muta. 1B – substancja mutagenna na komórki rozrodcze kategorii zagrożenia 1B. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Doxorubicin (CAS: 23214-92-8) and its hydrochloride (CAS: 25136 40 9) are organic chemicals soluble in water. It is a cytostatic drug from the group of anthracycline antibiotics, used in antimitotic antitumor chemotherapy, primarily by intravenous, intravesical, and also in the case of lung cancer in the form of an aerosol for inhalation. In Poland, according to data from the Central Data Register on Exposure to Chemicals, Mixtures Thereof, Factors or Technological Processes with Carcinogenic or Mutagenic Effect, conducted at the Institute of Occupational Medicine in Łódź, the number of people exposed to doxorubicin and its hydrochloride in 2016 totaled 587. Administration of doxorubicin or its hydrochloride to patients at therapeutic doses may lead to myelosuppression, cardiomyopathy and myocardial fibrosis as well as neurotoxicity. Adverse effects of doxorubicin administration included cough, shortness of breath, chest pain, wheezing, hoarseness, hemoptysis, and bronchospasm. Systemic toxicity was defined as mild and transient and included sore throat, anorexia, dysgeusia, fatigue, nausea, tongue pain, tachycardia. Doxorubicin manufacturers state in their safety data sheets that inhalation of dust or aerosol is hazardous to health, may cause discomfort and nuisance, nausea, vomiting, bone marrow suppression, stomatitis, hair loss, and cardiotoxicity. Animal carcinogenicity studies have shown that doxorubicin was carcinogenic to rats after intravenous and subcutaneous administration, mainly causing mammary gland tumors. Doxorubicin has been shown to have genotoxic effects on somatic and embryonic mouse cells. Doxorubicin is toxic for reproduction. It may damage fertility and the unborn child. In Poland and in other countries, the highest permissible concentrations of doxorubicin and its hydrochloride in the work environment have not yet been determined. Occupational exposure limits are recommended by its manufacturers: FormuMax Scientific, Inc. and Pfizer at 0.0005 mg/m³ . It was proposed to set up the MAC value for doxorubicin and its hydrochloride at the equivalent concentration level up to 0.1% of the lowest inhalational therapeutic dose found in the literature Dw = 0.04 mg/kg, i.e., 0.0003 mg/m³ – inhalable fraction. There are no substantive grounds to determine the STEL value. It is recommended to label the substance with the notation “skin” – the absorption of the substance through the skin may be just as important as when inhaled. The letters “Ft” should also be used – toxic for reproduction, Carc. 1B – carcinogen category 1B and Muta. 1B – germ cell mutagen category 1B. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 1 (103); 35-70
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Szacowanie ryzyka dla łącznego narażenia na pozostałość pestycydów w żywności
Risk assessment for cumulative exposure to pesticide residues in food

Autorzy:

Kostka, G.
Urbanek-Olejnik, K.
Liszewska, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/876614.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny

Opis:

Badania monitorowe żywności wskazują, że człowiek jest stale narażony na pozostałości środków ochrony roślin (pestycydów) występujące w produktach spożywczych dostępnych w obrocie. Stąd szacowanie ryzyka dla konsumentów związanego ze spożywaniem produktów zawierających pozostałości substancji czynnych pestycydów, stanowi kluczowy etap zarówno procedury rejestracji pestycydów jak i urzędowej kontroli żywności. Jednak w wielu przypadkach dochodzi nie tylko do narażenia na pojedyncze substancje czynne, ale również na mieszaninę pozostałości pestycydów. Poziomy te są zwykle niskie, poniżej skutecznego działania i interakcje takie jak synergizm lub potencjacja nie są spodziewane. Jednocześnie dane literaturowe wskazują, że dla mieszanin charakteryzujących się wspólnym MOA (Mode of Action/Mechanism of Action) nawet przy uwzględnieniu niskich poziomów stężeń współwystępujących pozostałości pestycydów, istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia działania addytywnego. Stąd szacowanie ryzyka zdrowotnego dla konsumentów narażonych na te mieszaniny (ryzyko skumulowane/łączne) staje się potrzebą chwili. Podjęte inicjatywy na poziomie UE, nad wypracowaniem właściwej metodologii dla szacowania skumulowanego/łącznego ryzyka umożliwiły znaczny postęp w tym zakresie. W artykule omówiono aspekty szacowania skumulowanego ryzyka dla konsumentów związanego z narażeniem na mieszaninę pozostałości pestycydów w żywności.
The results of food monitoring studies indicate that humans are constantly exposed to residues of plant protection products (pesticides) in marketed food products. Hence, assessment of the risk to consumers associated with the consumption of products containing residues of the active substances of pesticides is a key stage in both the registration of pesticides and official control of foodstuffs. However, there are frequent cases of exposure not only to individual active substances but also to mixtures of pesticide residues. These levels are usually low, below of effective action, and interaction such as synergism or potentiation is not expected to occur. At the same time, literature data indicate that for mixtures sharing a common MOA (Mode of Action/Mechanism of Action), the probability of additive effects is high, even after adjusting for the low levels of the mixed pesticide residues present. Accordingly, health risk assessment for consumers exposed to such mixtures (cumulative/ aggregate risk) has become an issue of topical importance. EU-level initiatives regarding the development of appropriate methodology for the estimation of cumulative/aggregate risk have brought about considerable progress in this area. The article discusses various aspects of estimation of cumulative risk for consumers associated with exposure to mixtures of pesticide residues in food.

Źródło:

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 2
0035-7715

Pojawia się w:

Roczniki Państwowego Zakładu Higieny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Ocena narażenia dermalnego
Assessment of dermal exposure

Autorzy:

Pośniak, M.
Galwas, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/180869.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

narażenie na czynniki chemiczne
narażenie zawodowe
substancje chemiczne
exposure to chemical agents
occupational exposure
chemical agents

Opis:

Dermalne narażenie zawodowe na szkodliwe substancje chemiczne stanowi zauważalny problem dla wielu grup zawodowych w rolnictwie, przemyśle oraz w sektorze usług. Ocena zawodowego narażenia dermalnego jest jednym z elementów oceny ryzyka związanego ze stosowaniem czynników chemicznych w pracy. Jest ona bardzo istotna z uwagi na skutki tego narażenia, które mogą mieć charakter miejscowy i/lub układowy. Celem artykułu jest przedstawienie głównych założeń dotyczących oceny narażenia dermalnego na substancje chemiczne. W artykule omówiono mechanizmy wchłaniania przez skórę oraz czynniki wpływające na dermalną absorpcję substancji chemicznych. Przedstawiono definicję narażenia dermalnego oraz zasady klasyfikacji i oznakowania substancji wchłanianych przez skórę. Zaprezentowano także zasady i metody pomiaru niezbędne do oceny zawodowego narażenia dermalnego.
Dermal occupational exposure to harmful chemical substances is a significant problem for many employees in agriculture, industry and services. Assessment of dermal exposure is an element of an assessment of occupational exposure to chemical substances. This assessment is important because dermal contamination can induce local and/or system responses. The aim of this article is to draw attention to the principles of assessing dermal exposure. It discusses skin absorption, some factors that influence dermal exposure and absorption, a definition of dermal exposure, and regulations of classification and notification. This article also provides information on the principles and methods of measuring dermal exposure in the workplace.

Źródło:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2007, 11; 14-17
0137-7043

Pojawia się w:

Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Heksan. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
n-Hexane. Documentation

Autorzy:

Jakubowski, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/137506.pdf

Data publikacji:

2006

Wydawca:

Centralny Instytut Ochrony Pracy

Tematy:

n-heksan
wchłania się przez skórę
najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS)
n-hexane
skin notation
MAC-value

Opis:

Heksan (n-heksan) jest bezbarwną, łatwopalną lotną cieczą stosowaną jako rozpuszczalnik organiczny klejów, lakierów, farb zwykłych oraz drukarskich, a także rozcieńczalnik i środek czyszczący. Związek jest używany w przemyśle gumowym, obuwniczym, spożywczym (do ekstrakcji olejów roślinnych z nasion), farmaceutycznym, kosmetycznym oraz chemicznym. W Polsce narażenie na heksan występuje głównie w przemyśle obuwniczym i w zakładach kaletniczych. Obecnie są wprowadzane takie zamienniki heksanu, jak metyloheksan i dimetyloheksan. Zgodnie z danymi Instytutu Medycyny Pracy z 2001 r. w Polsce na działanie heksanu o większym stężeniu niż wartość NDS wynosząca 100 mg/m3 było narażonych w środowisku pracy 136 osób. W dostępnym piśmiennictwie nie ma danych na temat padnięć zwierząt w wyniku narażenia na czysty heksan. Wartość LC50 dla mieszaniny heksanu i jego izomerów wyniosła 259 353 mg/m3 dla szczurów narażanych w ciągu 4 h. Stężenie to było znacznie większe niż stężenie wybuchowe (około 38 000 mg/m3). Wartość DL50 po podaniu szczurom do żołądka wyniosła 15 840 mg/kg. W przypadku przewlekłego narażenia ludzi na heksan narządem krytycznym jest obwodowy układ nerwowy. Efektem krytycznym jest zespół objawów klinicznych, zmian elektrofizjologicznych oraz morfologicznych w nerwach i mięśniach określany mianem polineuropatii obwodowej. U ludzi narażonych zawodowo na mieszaninę lotnych związków organicznych obecnych w rozpuszczalnikach do klejów i farb skutek ten stwierdzono wielokrotnie. Wyniki badań ludzi narażonych zawodowo na heksan, wprawdzie spójne jakościowo, nie pozwalają jednak na ustalenie zależności dawka-efekt, ze względu na niepełne dane w ocenie narażenia i występowanie narażenia złożonego. Wieloletnie narażenie na heksan o średnim stężeniu (240 mg/m3) nie powodowało tego skutku działania (NOAEL). Objawy ze strony obwodowego układu nerwowego stwierdzano najwcześniej w wyniku narażenia ciągłego, przekraczającego 18 h dziennie. U szczurów zwyrodnienie aksonów nerwów obwodowych wystąpiło w wyniku narażenia na heksan o stężeniu 1760 mg/m3 (9 tygodni, 7 dni/tydzień, 22 h dziennie). Gdy okres narażenia w ciągu dnia nie przekraczał 12 h, jego skutki były słabiej nasilone. Nie stwierdzano efektów działania toksycznego heksanu na inne układy i narządy. Wchłanianie heksanu może zachodzić w drogach oddechowych, przez skórę i w przewodzie pokarmowym. Retencja par heksanu w drogach oddechowych człowieka wynosi 28 - 34%. Około 10 - 20% wchłoniętej dawki heksanu ulega przemianom metabolicznym. Heksan ulega utlenieniu z udziałem cytochromu P-450, tworząc 1-heksanol, 2-heksanol i 3-heksanol. W wyniku utlenienia 2-heksanonu i hydroksylacji powstałego związku tworzy się 5-hydroksy-2-heksanon, który ulega dalszemu utlenieniu do 2,5-heksanodionu. Przyjęcie stężenia 204 mg/m3 heksanu za wartość LOAEL i jednego współczynnika niepewności uwzględniającego wrażliwość osobniczą daje wartość 100 mg/m3, co pozwala na zaakceptowanie wartości NDS równej 72 mg/m3 przyjętej przez Komitet Naukowy ds. Dopuszczalnych Stężeń w Środowisku Pracy Unii Europejskiej. Nie ma podstaw do zaproponowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) heksanu.
n-Hexane is a colorless liquid, readily volatile with a boiling point of 69 oC. Technical grade hexane is a mixture of n-hexane and isomers of methylpentane and heptane. n-Hexane is commonly used as a solvent component of paints and thinners and especially glues. Ii is also present in gasoline. Occupational exposure to n-hexane may occur in rubber, chemical, pharmaceutical and shoe industries. n-Hexane is readily absorbed by all routes of exposure. In industrial settings, absorption takes place primarily via respiration. Retention rate of 28 – 34% has been reported. The rate of absorption of liquid hexane through the skin is 0.31 mg/cm2/h. Metabolism of n-hexane is important from the point of view of toxic effects. The metabolite, 2,5-hexanodion (2,5-HD), is responsible for toxic effects on peripheral nervous system inducing polyneuropathy. 2,5-HD can be derived in vivo from n-hexane via 2-hexanol, to either 2,5-hexanediol or methyl butyl ketone, and then to 5-hydroxy-2-hexanone, the last being interconvertible with 2,5-HD. n-Hexane is eliminated unchanged in exhaled air. After termination of exposure concentration in exhaled air it declines rapidly after cessation of exposure with apparent half-lives of 5 to 10 minutes and 100 minutes. Urinary excretion is negligible. The major elimination pathway is metabolism. The major metabolite is 2,5-hexanodione, which is eliminated with an apparent half-life of 13 – 14 hours and therefore, has a potential for accumulation over the workweek. Occupational exposure shows that n-hexane is toxic to the peripheral nervous system. Cases of sensorimotor to amyotrophic polyneuropathy have been observed among workers exposed to n-hexane in concentrations of up to 9000 mg/m3 for 48 hours or longer per week. Some of the affected individuals had exposure below 1800 mg/m3. In spite of numerous investigations in the industrial setting the dose-effect and dose-response relationships have not been established because workers were usually exposed to a mixture of solvents. The toxicity of n-hexane to induce polyneuropathy after repeated exposures was further confirmed by animal experiments. In rats, degeneration of axons in peripheral nerves occurred as a result of exposure to n-hexane in concentration of 1760 mg/m3 (9 weeks, 7 days/week, 22 h/day). The proposed occupational exposure limit (OEL-TWA) of 100 mg/m3 is based on the NOAEL (204 mg/m3) value derived from long-term (6.5 years) observation of the group of 14 persons exposed to a mixture of n-hexane and acetone and the uncertainty factor of 2.

Źródło:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2006, 1 (47); 109-129
1231-868X

Pojawia się w:

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce