Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "humanistyka" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Humanistyka przełomu wieków, pod red. Józefa Kozieleckiego, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1999, ss. 417
Autorzy:
Kuczyńska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957714.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
humanistyka
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2000, 11/12; 98-99
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The New Humanities in Poland: A Few Subjective Observations, Conjectures, and Criticisms
Nowa humanistyka w Polsce: kilka bardzo subiektywnych obserwacji, koniektur, refutacji
Autorzy:
Nycz, Ryszard
Schauffler, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097198.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Nowa Humanistyka
humanistyka cyfrowa
humanistyka zaangażowana
humanistyka kognitywna
posthumanizm
badania oparte na sztuce
KTL
kulturowa teoria literatury
kulturowo-tekstualna piśmienność
New Humanities
digital humanities
engaged humanities
cognitive humanities
posthumanism
art-based research
CLS
cultural literary theory
cultural-textual literacy
Opis:
Nycz outlines the main trends of the New Humanities in the world - digital humanities, engaged humanities, cognitive humanities, posthumanism, art-based research, as well as the main debates and misunderstandings that have emerged over the last decade in the Polish context. An example of the evolution of ways of thinking and conducting research are the cultural-literary studies, CLS. This acronym stands for a variety of terms ranging from cultural literary theory to cultural-textual literacy.
Nycz zarysowuje główne nurty Nowej Humanistyki na świecie – humanistykę cyfrową, humanistykę zaangażowaną, humanistykę kognitywną, posthumanizm, badania oparte na sztuce, a także główne debaty i nieporozumienia, które pojawiły się w ciągu ostatniej dekady w kontekście polskim. Przykładem ewolucji sposobów myślenia oraz prowadzenia badań są studia literacko-kulturowe, KTL. Skrót ten oznacza różne pojęcia, od kulturowej teorii literatury do kulturowo-tekstualnej piśmienności.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2021, 43; 315-338
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Sewn-Together Humanities
Pozszywana humanistyka
Autorzy:
Rewers, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26061763.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
myślenie asamblażowe
nowa humanistyka
zdecentralizowana podmiotowość
zszywanie
assemblage thinking
new humanities
decentralized subjectivity
“sewing-together”
Opis:
The purpose of this paper is a straightforward one: to step back from the increasing use of assemblage in recent debates and to attempt to take stock of what assemblage thinking offers to humanities. I relate the answer to this question to the title concept of “sewn-together” humanities, which has a tentative and ad hoc character. The starting point is the analysis of the video installation realized by Angela Melitopoulos and Maurizio Lazzarato, entitled Assemblages, which relies upon the concept of assemblages proposed by Gilles Deleuze and Félix Guattari. Assuming that research practices and theories combine assemblages of ideas of both abstract and practical nature, I analyse examples of the application of assemblage thinking and action at the levels of a method, methodology, and onto-epistemology, tracing the goals that humanities achieve by means of this approach to research.
Zadanie tego artykułu jest proste: zdystansowanie się od wzrastającego na sile stosowania pojęcia asamblażu we współczesnych debatach i próba podjęcia kwestii co myślenie asamblażowe ma do zaoferowania humanistyce. Odpowiedź na to pytanie wiążę z tytułowym konceptem "pozszywanej" humanistyki, który ma charakter roboczy i doraźny. Punktem wyjścia jest analiza wideoinstalacji zrealizowanej przez Angelę Melipoulos i Maurizio Lazzarato pod tytułem Assemblages/Asamblaże, wykorzystującej koncepcję asamblaży Gillesa Deleuze’a i Félixa Guattariego. Przyjmując, że praktyki badawcze i teorie  łączą zespoły idei o charakterze abstrakcyjnym i praktycznym, analizuję przykłady zastosowania myślenia i działania asamblażowego na poziomie metody, metodologii i onto-epistemologii, śledząc cele, jakie osiąga  dzięki takiemu podejściu badawczemu humanistyka. 
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2023, 47; 45-63
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka: jej prawa i powinności
Autorzy:
Bukraba-Rylska, Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679439.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
humanities and their enemies, intellectual autonomy, narration which rises prominence
humanistyka i jej wrogowie, intelektualna autonomia, narracje przydające znaczenia
Opis:
Contemporary humanities, as always, are in danger because of three factors: market, politics and bureaucracy. But for humanities in the country like Poland there is one more risk: lack of intellectual autonomy. Polish humanities were ever interested much more in western novelties than in their own traditions. Thereby now, as usual, they take the role rather of travelling agents for foreign ideas instead of creating original theories and narrations by themselves which would make it possible for their culture, society and country to come into prominence.Achieving independence of thinking is the first purpose for Polish present-day humanities. 
Współczesna humanistyka, jak zawsze, jest zagrożona przez trzy czynniki: rynek, politykę i biurokrację. Ale nauki humanistyczne w kraju takim jak Polska są w niebezpieczeństwie jeszcze z jednego powodu: braku intelektualnej autonomii. Polscy badacze zawsze interesowali się dużo bardziej nowinkami z Zachodu niż ich rodzimą tradycją. To dlatego, jak zwykle, pełnią rolę raczej komiwojażerów cudzych idei, zamiast samodzielnie tworzyć oryginalne teorie i narracje, które nadałyby znaczenie ich kulturze, społeczeństwu i krajowi. Osiągnięcie niepodległości w myśleniu jest najważniejszym wyzwaniem dla dzisiejszej polskiej humanistyki.
Źródło:
Artes Humanae; 2016, 1
2449-6340
Pojawia się w:
Artes Humanae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka, zmiana, autobiografia. Studium przypadku osobistego
Humanities, change, autobiography Private case study
Autorzy:
Iwasiów, Inga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1204778.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
humanistyka
autobiografia
emancypacja
zwrot
podmiot
obiekt
humanities
autobiography
emancipation
theoretical turn
subject
artefact
Opis:
Artykuł dotyczy zmian w metodologiach humanistycznych. Wychodząc od etapu badań nad tożsamością grup, odwołuje się do tekstu Ewy Domańskiej i zastosowanych w nim metafor poszukiwania nowych tematów i obiektów jako nawigowania po morzu. Za istotne uznaje podejście autobiograficzne, akcentujące doświadczenie badacza. Przykładem takiego podejścia są interpretacje powieści Bolesława Prusa Lalka, weryfikowane w przebiegu życia. Najszerzej omówiony został przykład wpływu autorefleksji na teorię na podstawie książek Susan Faludi (Backlash, In the Darkroom).
The article follows dynamic changes and evolutions in the history of research theories in the field of humanities. It begins with an analysis of studies on group identity, and drawing from ideas by Ewa Domanska, it employs the metaphor of the see as the space in which one can navigate for new themes and ideas. A special importance is attached to the concept of autobiography, especially in reference to the researcher’s life and experience. Boleslaw Prus’s The Doll and its critical reception offers a good case study to illustrate this approach of analysis which draws on private lives of interpreters and critics. The influence of autobiography on literary theory is analysed using Susan Faludi’s Backlash and In the Darkroom.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2021, 60, 1; 15-31
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura – socjologia – humanistyka (o ekonomii politycznej postmodernizmu)
Literature – Sociology – Humanities (On Political Economy of Postmodernism)
Autorzy:
Łęcki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833009.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura
socjologia
humanistyka
ekonomia polityczna
postmodernizm
literature
sociology
humanities
political economy
postmodernism
Opis:
Artykuł proponuje analizę, w perspektywie socjologicznej, zderzenia tzw. starego i nowego w literaturze pięknej, ale także – szerzej – w humanistyce, zwłaszcza w jej wersji literaturoznawczej. Jest też w zamierzeniu – jednocześnie i tym samym – wstępem do krytyki mód literaturoznawczych i ich destrukcyjnego wpływu na (akademickie) interpretacje i (w mniejszym stopniu) potoczny odbiór literatury. Szkic jest rozwinięciem koncepcji teoretycznej autora wyłożonej wcześniej w tomie Perspektywy socjologii kultury artystycznej i uszczegółowionej w problemowej monografii Św. Gombrowicz. Całość odniesiona jest w tym przypadku także do opisu specyfiki charakteru szeroko rozumianego życia akademickiego i twórczości naukowej humanistów.  
The article proposes to analyze, in the sociological perspective, the collision of the so-called old and new in the literature, but also — more broadly — in the humanities, especially in its literary version. It is also intended, at the same time, to be an introduction to criticism of literary studies and their destructive influence on (academic) interpretations and (to a lesser extent) colloquial reception of literature. The text is an extension of the theoretical concept of the author outlined earlier in the volume Perspektywy socjologii kultury artystycznej (“Perspectives of the sociology of artistic culture”) and detailed in the problem monograph Św. Gombrowicz (“Saint Gombrowicz”). The whole is also referred in this case to the description of the specific character of the broadly understood academic life and scientific creativity of humanists.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 97-108
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krzysztof Obremski, Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką. Przymiarki metodologiczne
Autorzy:
Probulski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636249.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
RECENZJA: Krzysztof Obremski, Literatura staropolska czytana współczesną humanistyką. Przymiarki metodologiczne, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2012, ss. 198
Źródło:
Terminus; 2013, 15, 3(28)
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka performatywna
The performative humanities.
Autorzy:
Krajewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039770.pdf
Data publikacji:
2019-01-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
drama
theatre
performance
performative humanities
Opis:
This article foregrounds the collapse of the binary opposition between drama and theatre that in literary and theatre discourses are traditionally recognized as wholly separate art forms, with the former based on words and the latter based on live performances. The present author argues that by applying a performative perspective on art in its varied forms and introducing the category of the entanglement of matter and meaning, derived from quantum physics, a non-antagonistic approach to drama and theatre is still possible. The argument that sees literature as a performative art, adopted by the author, provides additional support. This article shows how changes in the very notion of the text as well as in the ontological status of literature itself have had their effect on the transformations of beliefs and conceptions grounded in the vision of the humanities understood as “the textual world” to produce the concept of “entangled world” instead. This being the case, the author proposes to depart from the concept of “text” (no matter how restructured or redefined), abandon thinking in categories of network structures (even Latour’s actor-network’s theory), and discard dialectical or holistic approaches (even the theory of cognitive blending – “cognitive amalgams”) in favour of emergent “entanglement acts”, anamorphic perspective in art reception and synaesthetic discourses. By studying experiences related to performativity in the arts and discourses related to performance studies, the article goes to show the changes currently going on in the humanities and transforming them into the perfomative humanities in the process.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2018, 29; 31-51
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka zaangażowana: wizja czy rzeczywistość?
Engaged Humanities: Illusion or Reality?
Autorzy:
Wolff-Powęska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26064429.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
kryzys humanistyki
nowa humanistyka
zaangażowanie
tożsamość
polityka
Oświecenie
crisis of the humanities
new humanities
engagement
identity
politics
the Enlightenment
Opis:
Współczesny lament nad kondycją humanistyki stanowi integralny element zataczającej coraz szersze kręgi debaty na temat kryzysu demokracji, tożsamości, oświecenia, krytyki globalizacji, postnowoczesności. Jest wreszcie wyrazem bezradności człowieka w obliczu radykalizacji ruchów i partii politycznych wobec nieuniknionego procesu coraz gwałtowniejszych i wszechogarniających cywilizacyjnych i kulturowych zmian. Wśród czynników rzutujących na jej postrzeganie na pierwszy plan wysuwa się poczucie wyobcowania generacji aktywnie współtworzącej porządek demokratyczny w Europie Środkowo-Wschodniej po 1989 roku, jak i zachodnich elit zaangażowanych w pogłębienie integracji europejskiej. Ich świat wartości legł w gruzach. Ambiwalencja i obosieczność transformacji niemal wszystkich dziedzin życia, złożoność i sprzeczności wpisane niemal w naturę przemian społecznych i politycznych przyniosły w konsekwencji poczucie niepokoju, wzmocnione przez nieprzewidywalność rozwoju pandemii COVID-19 oraz wszechogarniający kryzys poczucia bezpieczeństwa społecznego.
Recent wailing over the condition of the humanities is an integral part of a greater debate on the crisis of democracy, identity, the Enlightenment, the critique of globalisation, and post-modernity. What is more, such lamentation expresses human helplessness as we confront the radicalisation of political movements and parties connected to the inevitable process of rapidly progressing and all-encompassing civilisational and cultural change. Among the factors influencing its perception, the sense of generational alienation actively co-creating the democratic order in Central and Eastern Europe after 1989, as well as of the Western elites involved in deepening European integration, has to be first and foremost considered. Their values were in ruins. The ambivalent and double-edged nature of the transformation of almost all spheres of life, the complexity and contradictions inherent in social and political change brought about a sense of unease, reinforced by the unpredictability of the COVID-19 pandemic and an all-embracing crisis of the sense of social security.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2023, 47; 167-184
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka problemem nauki. Ujęcie neokantowskie
Humanities as a problem of science. Neo-Kantianism point of view
Autorzy:
Noras, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323390.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
humanistyka
przełom antypozytywistyczny
status nauk humanistycznych
humanities
antipositivistic breakthrough
status of the humanities
Opis:
Rozwój nauk szczegółowych stanowi wyzwanie dla reprezentantów humanistyki, a konsekwencją jest dyskusja na temat statusu nauk humanistycznych, jaka toczy się w ostatnich dziesiątkach lat dziewiętnastego wieku i na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. To, co nosi nazwę przełomu antypozytywistycznego zostało zainicjowane przez Wilhelma Diltheya, ale istotny wkład w dyskusję na temat statusu nauk humanistycznych mają również neokantyści. Artykuł stanowi próbę krótkiego ukazania stanowisk reprezentantów szkół badeńskiej i marburskiej w tej dyskusji. Jednocześnie analiza ujawnia różnice między ujęciem badeńczyków a marburczyków. Badeńczycy koncentrują się na odrębności nauk humanistycznych od nauk przyrodniczych, natomiast marburczycy chcą ukazać szczególną pozycję filozofii w systemie nauk. Wspólnym mianownikiem tych koncepcji jest jednak potrzeba pokazania wagi nauk humanistycznych w rozwoju cywilizacyjnym ludzkości, świadomość faktu, że rodząca się humanistyka stanowi problem dla nauk przyrodniczych.
The development of specialized sciences is a challenge for representatives of the humanities, and consequence is a discussion on the status of the humanities, which takes place in the last decades of the nineteenth century and at the turn of the nineteenth and twentieth century. What is called N antipositivist turn, was initiated by Wilhelm Dilthey, but an important contribution into discussion on the status of the humanities is made by neo-Kantians. This article is an short attempt to present the position of representatives of Baden and Marburg school in this discussion. Badenians concentrates on the separetness of humanities from the natural sciences, ant the Marburgians wants to show a special position of philosophy in the science system. The common denominator of these concepts, however, is the need to show the importance of the humanities in the development of the civilization of mankind, aware of the fact that the nascent humanities is a problem for science.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 95; 319-331
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
I Krajowa Konferencja „Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna - antropologia kultury - humanistyka
Autorzy:
Krawczuk, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1858096.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1998, 26, 1; 241-242
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce komeniologii we współczesnych naukach humanistycznych
Autorzy:
Sztobryn, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194969.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
badania naukowe
humanistyka
historiografia
komeniologia
Opis:
Badania komeniologiczne traktuję jako należące do szeroko rozumianej humanistyki. Z racji zróżnicowania merytorycznego twórczości Komeńskiego, będącego przedmiotem wielu specjalizacji naukowych, zaliczam je do badań transdyscyplinarnych. Komeniologia jest zdolna do konstruowania ciągów genetycznych, dzięki którym dorobek i spuścizna Komeńskiego nie ma wyłącznie charakteru historycznego, lecz należy do wartościowych składników współczesnej kultury humanistycznej. Przynależność komeniologii do humanistyki ma także ciemniejszą stronę, bowiem z naukoznawczego i metodologicznego punktu widzenia generalizacje w jej obrębie nie mają charakteru nomotetycznego.
Źródło:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika; 2019, 6; 27-34
2450-7245
2658-1973
Pojawia się w:
Siedleckie Zeszyty Komeniologiczne. Seria pedagogika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lech Witkowski, <i>Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne </i>versus<i> ekologia kultury</i> (Nota o książce)
Lech Witkowski, <i>Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne </i>versus<i> ekologia kultury</i> (A Critical Note)
Autorzy:
Jędrzejko, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467684.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
humanistyka stosowana
teoria pedagogiki
socjologia stosowana
etyka
teoria kultury
applied humanities
theory of pedagogy
applied sociology
ethics
cultural theory
Opis:
Nota krytyczna na temat książki Lecha Witkowskiego pt. Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury. Wydawnictwo Impuls i Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Kraków 2018. Oprawa twarda, 790 stron.
A critical note on Lech Witkowski's book Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury. Wydawnictwo Impuls i Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Kraków 2018. Hard cover, 790 pages.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2019, 38; 181-184
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sieciowa ekstropia. Wprowadzenie
Autorzy:
Leś, Mariusz Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638950.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
utopia, myślenie utopijne, cyberprzestrzeń, hipertekst, humanistyka cyfrowa, posthumanizm
Opis:
Internet as extropy. An introductionAuthor of the article offers an insight into three threads of utopian thinking in a world wide web environment. In the first of them, cyberspace operates – in terms of Gibson’s protypical Neuromancer – as a space of decentralized exchange of ideas. In the second, hypertext brings a promise of non-linear and democratized perception, an open-ended eutopia of shared knowledge. In the third, the web is a place of an intriguing meeting of man and machine inside posthumanism and digital humanities movements.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 3(21)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińska humanistyka w odzyskaniu tożsamości
The Ukrainian liberal arts in regaining identity
Autorzy:
Poliszczuk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626898.pdf
Data publikacji:
2015-09-10
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Opis:
The author of the text describes the situation of Ukrainian liberal arts. At the time of radical political changes liberal arts, their methodology and attitude have to get restructured as well. In the 90s some masterpieces of liberal arts were translated into Ukrainian. Especially the translation of philosophy literature made provisions for autonomic development of liberal arts in Ukraine. It became possible to use categories and terms applied by the world of modern liberal arts. Unfortunately, the reality of modern world of science in Ukraine forces scholars to waver between official, scientific dogmas behind which the right, serious institutions and career possibilities are hidden, and the postmodern rhetorics of western theories which creates the illusion of participating in another (modern, trendy) scientific paradigm. Searching for a new methodological model at the same time is turning into searching for one's own science and research identity together with all the possible drastic and exaggerated opinions from the interim period.
Autor tekstu opisuje sytuację ukraińskiej humanistyki. W czasie radykalnych przemian politycznych również nauki humanistyczne, ich metodologia i podejście muszą ulec przebudowie. W latach dziewięćdziesiątych przetłumaczono na język ukraiński arcydzieła światowej humanistyki. Przetłumaczenie przede wszystkim literatury filozoficznej stworzyło warunki do autonomicznego rozwoju nauk humanistycznych na Ukrainie. Możliwe stało się posługiwanie kategoriami i pojęciami, których używa współczesny świat humanistyki. Niestety realia współczesnego świata naukowego na Ukrainie zmuszają uczonych do wahania pomiędzy oficjalnymi, naukowymi dogmatami, za którymi kryją się odpowiednie poważne instytucje i możliwości kariery, a postmodernistyczną retoryką zachodnich teorii, która stwarza iluzję uczestnictwa w Innym (współczesnym, modnym) paradygmacie naukowym. Poszukiwanie nowego modelu metodologicznego staje się jednocześnie poszukiwaniem własnej tożsamości naukowo-badawczej ze wszystkimi możliwymi drastycznymi i przesadnymi opiniami okresu przejściowego.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2015, 10, 4; 7-14
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka cyfrowa w dobie ponowoczesności. Próby diagnozy i prognozy z perspektywy myśli chrześcijańskiej
Digital Humanity in the Post-Modern Era: Attempts at Diagnosis and Prognosis from the Perspective of Christian Thought
Autorzy:
Setlak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807155.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
chrześcijaństwo
cywilizacja
humanistyka cyfrowa
humanistyka słowa
kultura
obraz
ponowoczesność
słowo
wartości
Christianity
civilisation
digital humanity
word humanity
culture
image
post-modernity
word
values
Opis:
Rozwój cywilizacji cyfrowej jest już nie do powstrzymania. To signum temporis ponowoczesności i ważne zagadnienie współczesnego dyskursu humanistycznego. Tezą główną artykułu jest pogląd, że słowo (logos) – fundament i tworzywo tradycyjnie rozumianej humanistyki – ulegnie naporowi obrazu, a swoje odwieczne znaczenie zachowa już tylko w niszach czy enklawach. Nie jest to stan rzeczy dający się „uprawomocnić” w myśleniu – czy to naukowym, czy potocznym – inspirowanym aksjologią i antropologią o chrześcijańskiej genezie. Organiczny chrześcijanin nie może przystać na prymat obrazu i liczby (cyfry) nad słowem choćby ze względu na sakralny status słowa. Słowo bowiem wyraża byt Boga, jest początkiem Jego dzieła i Nim samym. W teologii katolicyzmu, protestantyzmu czy prawosławia można doszukać się wielu argumentów przeciwko swoistej „deifikacji” techniki stymulującej rozwój tak zwanej humanistyki cyfrowej. Podobnie sceptyczne jest stanowisko przedstawicieli filozofii personalistycznej, zbudowanej na chrześcijańskiej koncepcji człowieka – osoby. Coraz mocniej artykułowane w ponowoczesności przyzwolenie na zależność człowieka od wytworów technologii należy, z perspektywy humanistyki słowa, uznać za błąd antropologiczny.
The development of digital civilization has become unstoppable. It is the signum temporis of post-modernity and an important issue in contemporary humanistic discourse. The main thesis of the article is the view that the word (logos)—foundation and material in traditional humanities will succumb to the pressure of the image and will keep its original meaning only in niches or enclaves. This is not a status quo which can be implemented in thinking—either scientific or colloquial— inspired by axiology and anthropology of Christian origin. An organic Christian cannot accept the primacy of the image and number (digit) over the word due to the sacred status of the word. The word expresses the existence of God, it is the beginning of His work and Himself. In Catholic, Protestant or Orthodox theologies one may find many arguments against specific “deification” of technology stimulating the development of the so called digital humanity. Certain representatives of personalistic philosophy, based on the Christian concept of man-person present a similarly skeptical attitude. From the humanistic perspective, the post-modern permission for the dependence of man on technological creations should be regarded as a mistake.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2016, 7, 3; 41-57
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka – po coś, czyli recenzja rozprawy Lecha Witkowskiego na ekranie krytycznego myślenia
Autorzy:
Śliwerski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/428605.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Źródło:
Studia z Teorii Wychowania; 2018, 1 (22); 219-225
2083-0998
2719-4078
Pojawia się w:
Studia z Teorii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka – pomiędzy profesją a misją
Humanities (arts) – between professsion and mission
Autorzy:
Golka, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1029613.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
humanities
university
Opis:
The thesis of this paper is that Polish humanities exists and is doing well in institutional sense but at the same time it has no social impact. That being so, on one hand we have dozens if not hundreds of units in which thousands of academics work. On the other hand we observe a limited external influence of these institutions and their employees. This impressive institutional and at the same time personal development seems to ignore external goals and functions or undervalue them in comparison to the institutions’ own development and functioning. There are many reasons for this, and not only academic institutions themselves should be blamed for it. It can be claimed that the modern world seems to see humanities as something inimportant, and it happens due to various conditions. One can see a parallel between the satae of the humanities and the state of the culture in general with the whole socio-cultural context, including the humanities. The article consists of five parts. The first one is about the reasons of the humanities institutional development. In the second part, I refer to the character of social sciences and humanities. In the third part, I mention the motivation to practice them. The fourth part deals with external conditions of practicing social sciences and humanities, and the fifth with their important tasks.
Źródło:
Człowiek i Społeczeństwo; 2020, 49
0239-3271
Pojawia się w:
Człowiek i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka i przyrodoznawstwo
Autorzy:
Wachowski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632608.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
działanie
Lewicki Andrzej
orientacja w otoczeniu
poz- nanie
psychologia
wartość
Opis:
W niniejszej recenzji dokonuję przeglądu zbioru tekstów Andrzeja Lewickiego opatrzonego wstępem, koncentrując się na tym ostatnim oraz na analizach autora zawartych we fragmentach jego książki z 1960, a także odnosząc je do współczesnych zmian w paradygmacie badań nad poznaniemAutor tekstów w zbiorze: Andrzej LewickiTytuł: Między humanistyką a przyrodoznawstwem. Od podstaw psychologii do eksperymentalnej psychologii klinicznejWstęp i dobór tekstów: Maria Lewicka, Helena Sęk Rok wydania: 2009Wydawnictwo: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk Liczba stron: 220
Źródło:
Avant; 2016, 7, 3
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Energy of Non-Simple Stories: Humanities in the Form of Pedagogy and Educational Research
Energia opowieści nieprostych: humanistyka w formie pedagogiki i badań edukacyjnych
Autorzy:
Maliszewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26062189.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
humanistyka
scjentyzm
pedagogika
hermeneutyka
subiektywność
edukacja
humanities
scientism
pedagogy
hermeneutics
subjectivity
education
Opis:
In the article, I put forward the thesis that research based on scientistic assumptions (in the sense of the tendency to make the humanities and social sciences similar to natural sciences, that is: based on ontological and methodological naturalism) is marginal and only auxiliary importance in the exploration of human practices (I consider it on the example of pedagogy as the science of a subjective and communicational undertaking called education). I argue that when the scientistic model of research becomes dominant – as it is nowadays – it obscures the basic subject of pedagogical research: education. As a result, the public image of education is reduced and distorted.
W artykule stawiam tezę, że badania oparte na założeniach scjentystycznych (w sensie dążenia do upodobnienia nauk humanistycznych i społecznych do nauk przyrodniczych, czyli opartych na naturalizmie ontologicznym i metodologicznym) mają charakter marginalny, a ich znaczenie dla eksploracji ludzkich praktyk ma co najwyżej pomocniczy charakter. (Rozważam tę tezę na przykładzie pedagogiki jako nauki o przedsięwzięciu podmiotowym i komunikacyjnym, zwanym edukacją). Twierdzę, że kiedy scjentystyczny model badań staje się dominujący – jak ma to miejsce obecnie – zaciemnia on podstawowy przedmiot badań pedagogicznych: edukację. W rezultacie publiczny wizerunek edukacji jest pomniejszony i zniekształcony.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2023, 47; 65-82
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa Respublica Litteraria? Humanistyka cyfrowa jako metaorientacja współczesnych badań humanistycznych
A New Respublica Litteraria? Digital Humanities as the Metaorientation for the Contemporary Humanities
Autorzy:
Solska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807178.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
humanistyka cyfrowa
metafora
metodologia
Nowa Respublica Litteraria
digital humanities
metaphor
methodology
New Respublica Litteraria
Opis:
W niniejszym artykule wracam do kwestii zwrotu cyfrowego w humanistyce współczesnej, rozpatrując ją z perspektywy metodologicznej. Ponawiam pytanie: Czy humanistyka cyfrowa jest wstępem do budowania nowej organizacji wiedzy poprzez wdrożenie w obszarze badań humanistycznych metodyki opartej na nowych technologiach i mediach cyfrowych? Czy przedstawia plan racjonalizacji, formując zarazem nową metaorientację rozmaitych nurtów badań w tym obszarze i projekt nowej republiki humanistów, w której przedsięwzięcia badawcze stanowić będą komplementarne pole gry między tworzeniem a wynajdywaniem?
In the article, I refer to the the issue of the digital turn in humanities, concerning its implications from the methodological perspective. I deal with the question: should digital humanities be defined only as the application of digital research methods in the field of humanities and the potential mode of its institutionalisation? Or may it be considered as a proposal for the improvement and introduction of the new republic of humanists, creating the research area for the projects situated between constructing / inventing and finding the solution?
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2016, 7, 1; 99-118
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The New Humanities: In Search of Boundaries
"Nowa humanistyka: w poszukiawniu granic"
Autorzy:
Bielik-Robson, Agata
Schauffler, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097242.pdf
Data publikacji:
2022-06-25
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Nowa Humanistyka
Posthumanizm
Heidegger
Szkoła Frankfurcka
Michel Foucault
Jacques Derrida
Karol Marks
Martin Heidegger
New Humanities
Posthumanism
The Frankfurt School
Karl Marx
Opis:
This article attempts to discuss the philosophical contexts and meaning of the new humanities in the context of the philosophy of subjectivity. At the foundation of the new humanities, as it is argued, is not enlightenment, but Heidegger’s thought, with his excoriating critique of modern subjectivity and its Machenschaft. The article points to the foundational hubris that the new humanities oppose, and to the attempt to reinstall the subject within fixed boundaries. The new humanities, and posthumanism in particular, might backlash with violence against civilisation, comparable to that they endeavour to renounce. In order to manoeuvre through these convoluted figures of subjectivity, the article supports its theses with insightful readings of Hölderlin and Adorno.
Niniejszy artykuł podejmuje się próby przemyślenia kształtu oraz roli nowej humanistyki w kontekście filozofii podmiotowości. Zdaniem autorki, u podstawy nowej humanistyki nie stoi projekt oświeceniowy, lecz wpływ filozofii Martina Heideggera i jej krytyki nowoczesnej podmiotowości wraz z jej Machenschaft. Autorka wskazuje na fundamentalną pychę, której przeciwstawić stara się nowa humanistyka, starając się na nowo umieścić podmiot wewnątrz sztywnych granic. Myślenie nowohumanistycznie, a szczególnie posthumanistyczne, może jednak doprowadzić do powrotu przemocy przeciwko cywylizacji, której sama staje się krytyką. Kluczem do takiego odczytania, stają się dla autorki wnikliwe lektury Hölderlina oraz Adorna.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2022, 44; 199-215
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka węglowa w kręgu energii kontrindustrialnych
Coal Humanities in the Context of Counterindustrial Energy
Autorzy:
Tomczok, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135689.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
coal
environmental history
coal humanities
coal culture
literature and art of PRL
węgiel
historia środowiskowa
humanistyka węglowa
kultura węgla
literatura i sztuka PRL
Opis:
Artykuł prezentuje projekt humanistyki węglowej – wielodziedzinowego obszaru wiedzy na temat węgla, uwzględniającego zdobycze geologii czy górnictwa, przedstawiane z perspektywy refleksji na temat relacji ludzko-nie-ludzkich, ulokowanych w studiach nad energią i posthumanistyce. Na tym tle autorka analizuje najpierw najczęstsze reprezentacje węgla w sztuce i literaturze, związane z przemysłem, by pokazać, że w połowie XX wieku próbowano odejść od nich i stworzyć w poezji oraz malarstwie polskim refleksję krytyczną, będącą reakcją na forsowne wydobywanie węgla, ważne dla polskiej gospodarki i polityki. Przykładów przedstawień kontrindustrialnych „zielonego węgla” dostarczają obrazy górnika z KWK „Moszczenica”, Ludwika Holesza, oraz teksty poety Bolesława Lubosza, urodzonego w Tarnowskich Górach. Obaj artyści tworzą wizje przyrody karbońskiej, próbują ożywić węgiel i zobaczyć w nim coś więcej niż surowiec, np. istotę nieludzką, roślinę, elementy organiczne.
The article presents the project of coal humanities, a multidisciplinary area of knowledge about coal, which takes into account the achievements in geology and mining, presented from the perspective of human-non-human relations, and located in energy and post-human studies. Against this background, the author first analyses the most common representations of coal in art and literature, related to industry, to show that in the mid-twentieth century, attempts were made to depart from them and create a critical reflection in Polish poetry and painting, which would be a reaction to the forced mining of coal, important for Polish economy and politics. Examples of counter-industrial representations of “green coal” are provided by the paintings of a miner from KWK “Moszczenica,” Ludwik Holesz, and the poet Bolesław Lubosz, born in Tarnowskie Góry. Both artists create visions of Carboniferous nature, try to revive coal and see something more than a raw material in it, e.g. a non-human being, a plant, and organic elements.
Źródło:
Porównania; 2022, 31, 1; 21-37
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językoznawstwo – dyscyplina humanistyczna
Linguistics – a humanistic discipline
Autorzy:
Walczak, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459352.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
humanistyka
lingwistyka
kultura
humanities
linguistics
culture
Opis:
The author of the article proves the existence of a strict connection between the broadly understood humanities and the areas of linguistic research that refer back to the cultural, communication, and in part also the structuralist paradigms. In order to substantiate his thesis, the author provides examples of such connections, with particular emphasis on the character and outcomes of research conducted by Krakow-based linguists.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2016, 11; 12-17
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Historia w kontekście posthumanistyki, „Historyka. Studia metodologiczne”, T. 45, 2015.
Autorzy:
Woźniak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631507.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
humanistyka, posthumanistyka, historia
Źródło:
Res Historica; 2016, 41
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Historia w kontekście posthumanistyki, „Historyka. Studia metodologiczne”, T. 45, 2015.
Autorzy:
Woźniak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631571.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
humanistyka, posthumanistyka, historia
Źródło:
Res Historica; 2016, 41
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka emancypacji, czyli przestrzenie życia i przestrzenie komunikacji między słowem a wirtualnością
Emancipating humanities: communicating between the real and the virtual
Autorzy:
Lachman, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1204779.pdf
Data publikacji:
2021-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
humanistyka
emancypacja
przestrzeń literacka
archiwum
krytyka genetyczna
kultura cyfrowa
humanities
emancipation
fictional space
archive
genetic criticism
digital culture
Opis:
Artykuł stanowi podsumowanie kilku sposobów rozumienia współczesnej humanistyki, której zasadniczą cechą pozostaje aspekt emancypacyjny oraz jej charakter relacyjny. Humanistyka postrzegana jest w tym kontekście nie tylko jako dyscyplina nauki zdominowana przez otwartość, ale przede wszystkim jako metodologia akceptująca własną nieostateczność. Ten element miękkiej strategii badawczej, w której ważnym aspektem refleksji pozostaje również doświadczenie osoby badającej, obecny jest w tych dziedzinach humanistyki, które łączą się z szeroko rozumianym obszarem kultury cyfrowej oraz wirtualnej rzeczywistości. Humanistyka badająca kulturę cyfrową zmuszona jest do redefinicji własnych narzędzi, a także do uznania innych podmiotów stanowiących źródło doświadczenia. Ten relacyjny charakter humanistyki, w którym ewoluuje ona ku wielości podmiotów i perspektyw badawczych stanowi zarówno wyzwanie, przed którym stają współcześni humaniści, jak i szansę dalszego rozwoju tej gałęzi nauki.
The article offers a summary of a number of approaches to contemporary humanities in which the main dynamics of research and methodology could be characterised as emancipation. The humanities is seen here not merely as an open discipline, but it is viewed as a method of research able of accepting its relational and indeterminate progress. The soft dimension of its analysis, which is also rooted in an individual biography of the researcher, results from a particular attention paid to other than human subjects. In particular, the humanities related to digital culture and virtual reality needs to redefine its research methods but also communicate with other sources of perception and experience. This relational nature of contemporary humanities in which it reflects the complexity of multiple subjects and perspectives challenges more traditional positions of analysis but simultaneously offers a chance of development.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2021, 60, 1; 7-14
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zielone pisanie”, „zielone czytanie”. Humanistyka ekologiczna jako projekt badań literaturoznawczych
“Green Writing”, “Green Reading”: Ecological humanities as a literary research project
Autorzy:
Tomaszewska, Wiesława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470879.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
humanistyka ekologiczna
biohumanistyka
ekologiczny paradygmat w literaturoznawstwie
ecological humanities
bio-humanities
ecological paradigm in literary studies
Opis:
The article discusses one of the new methodologies in literary studies i.e. ecological humanities. Referring to theoretical texts, the author critically examines their main ideas. In this spirit, she comments on the interpretation of literary works based on the methodology offered by bio-humanities, focusing on the sketch on the novel “On the Rocks of Calvados” (1884) by Antoni Sygietynski. Author presents “green writing” as common practice among authors of literary works and puts forward a hypothesis that literature might be ascribed with a precursory attribute in the field of ecology.
Artykuł omawia jedną z nowych metodologii w badaniach literaturoznawczych, ktorą jest humanistyka ekologiczna. Odwołując się do tekstow teoretycznych, autorka polemicznie analizuje ich głowne idee. W tym duchu komentuje interpretację dzieł literackich, prowadzonych zgodnie z metodologią proponowaną przez humanistykę ekologiczną, skupiając się na szkicu o powieści Antoniego Sygietyńskiego Na skałach Calvados (1884). Wskazuje na „zielone pisanie” jako na stałą praktykę tworcow dzieł literackich, stawiając tezę, że literaturze można przypisać rownież cechę prekursorstwa w dziedzinie ekologii.
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2018, 16, 4; 77-95
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mapa jako optyka
Autorzy:
Madurowicz, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016569.pdf
Data publikacji:
2021-11-07
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
mapa
optyka
odwzorowanie kartograficzne
przestrzeń
humanistyka
map
optics
cartographic projection
space
humanities
Opis:
Tradycja i praktyka zarówno stricte kartograficznego odwzorowania realiów, jak i opracowa- nych na gruncie nauk humanistycznych i społecznych technik odzwierciedlania topografii sytu- ują mapę w centrum dyskursu. W niniejszych rozważaniach potraktowano mapę jako pojemną optykę interpretacyjną rozciągającą się od obiektywnego rzutowania sytuacji przestrzennej na płaszczyznę wedle określonych reguł do krytycznej narracji humanistycznej, wręcz zakładającej nieobojętność recepcji i dokumentowania. Mapa jako optyka oscyluje między obiektywizującą diagnozą kartometryczną a personalizującą konstatacją intencjonalną. W obydwu scenariuszach chodzi o dotarcie do prawdy (prawdopodobieństwa), do odnotowania zmian gradientu cech, do stwierdzenia różnic i podobieństw. Zarówno w jednym, jak i drugim przypadku ważne staje się wyrażenie regularności oraz idiomatyczności świata. Refleksję nad mapowaniem czysto kartograficznym (zmierzającym ku klasyfikacji) i humanistycznym (zwróconym raczej ku kon- ceptualizacji i problematyzacji) rozpisano jako próbę odpowiedzi na trzy pytania: po co? jak / w jaki sposób? kto / dla kogo? Jednym z wniosków jest stwierdzenie, że mapa stanowi dla człowieka istotne medium epistemologiczne i świadectwo ontologiczne.
The tradition and practice of both strictly cartographic mapping of reality and techniques of reflecting topography developed on the basis of the humanities and social sciences put the map at the centre of the discourse. In these considerations, the map has been treated as a capacious interpretive optics, ranging from the objective projection of the spatial situation onto a surface according to specific rules, to a critical humanistic narrative, even to assuming non-indifference within reception and documentation of reality. Map as an optics oscillates between the objec- tifying cartometric diagnosis and the personalizing, intentional finding. In both scenarios, the goal is to arrive at the truth (or just probability), to see changes in the gradient of features, and to note differences and similarities. In both cases, it is important to express the regularity and idiomaticity of the world. The reflection on purely cartographic mapping (mainly focused on classification) and humanistic mapping (which takes into account conceptualization and prob- lematisation) was outlined as an attempt to answer three questions: what for? how? who / for whom? One conclusion is that a map is an epistemological medium and ontological evidence.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2021, 60; 13-34
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Humanistyka cyfrowa w praktyce – analiza i wizualizacja obrazów
Digital Humanities in Practice: Analysis and Visualization of Images
Autorzy:
Radomski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807204.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
humanistyka cyfrowa
digitalizacja
big data
oprogramowanie
obraz
wizualizacja
ImagePlot
cyfrowa narracja
digital humanities
digitalization
software
picture
visualization
Image Plot
digital story
Opis:
Współczesne społeczeństwa produkują ogromne ilości informacji. Coraz ważniejszą rolę zaczynają odgrywać materiały wizualne (zdjęcia, filmy czy grafika). Gwałtowany przyrost materiałów audiowizualnych powoduje, że nie można ich interpretować i prezentować za pomocą dotychczasowych narzędzi i towarzyszącej im metodologii. Mamy tu bowiem do czynienia z wielkimi masami danych, określanymi jako big data, wobec których dotychczasowy warsztat badawczy zaczyna być bezradny. Celem artykułu jest ukazanie nowych sposobów radzenia sobie ze światem big data. Zostały pokazane nowe programy i aplikacje, za pomocą których jesteśmy w stanie ogarnąć olbrzymie ilości cyfrowych materiałów wizualnych i – co za tym idzie – badać świat obrazów, bez których zrozumienie kultury współczesnej, jak i historii kultury wydaje się niemożliwe. Główny nacisk został położony na omówienie ImagePlot oraz aplikacji Ex-voto, które zostały zaprojektowane w celu analizy i wizualizacji obrazów.
Modern societies produce vast amounts of information. An increasingly important role begin to play visual material (photos, videos or graphics). Sharply increase visual material means that they can not be interpreted and presented using existing tools and accompanying methodology. We are dealing here with huge masses of data—referred to as big data, where the previous research workshop begins to be helpless. The aim of the paper is to present new ways of dealing with the world of big data. They are shown new programs and applications, through which we are able to grasp the enormous amounts of digital visual materials and thus explore the world of images, without which understanding of contemporary culture and cultural history seems impossible. The main emphasis is on discussion ImagePlot and Ex-voto applications that have been designed for analysis and visualization of images.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2015, 6, 4; 5-15
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zrozumieć pozytywizm
Autorzy:
Stachura-Lupa, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521741.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Maciej Gloger; Tomasz Sobieraj; Między przyrodoznawstwem a humanistyką. Przestrzenie kultury polskiego pozytywizmu
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2018, Numer 24; 621-627
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedagogika w potrzasku między humanistyką a naukami społecznymi
Pedagogy trapped between humanities and social sciences
Autorzy:
Śliwerski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/633833.pdf
Data publikacji:
2012-12-08
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
The content of the article is a discussion on the place of pedagogy as a scientific discipline. The author characterizes pedagogy as a discipline locating both in social sciences area as well as in the humanities. Such a location of pedagogy generates methodological problems – including questioning its scientific status. The author perceives pedagogy being interdisciplinary science as a chance for its development enabling the break-up of the scientific disciplines’ isolation.   English translation: Anna Moroz-Darska The translation was financed with funds made available by the Ministry of Finance and Higher Education under contract No. 661/P-DUN/2018 of 13 July 2018 as a part of the execution of task 1: the creation of English-language versions of the issued publications in 2018.
Treść artykułu jest dyskusją na temat miejsca pedagogiki jako dyscypliny naukowej. Autor charakteryzuje pedagogikę jako dyscyplinę lokującą się zarówno w obszarze nauk społecznych jak również w naukach humanistycznych. Taka lokalizacja pedagogiki generuje problemy metodologiczne - w tym kwestionowanie jej statusu naukowego. Autor postrzega interdyscyplinarność pedagogiki jako szansę na jej rozwój i przeciwstawienie się jej izolacji od innych dyscyplin naukowych.   Tłumaczenie na język angielski: Anna Moroz-Darska Tłumaczenie sfinansowano ze s´rodko´w Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyz˙szego na podstawie umowy nr 661/P-DUN/2018 z dnia 13 lipca 2018 roku w ramach realizacji zadania 1 – stworzenie angloje?zycznych wersji wydawanych publikacji w 2018 roku.
Źródło:
Ars Educandi; 2012, 9; 40-55
2083-0947
Pojawia się w:
Ars Educandi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowa humanistyka służebna
Servile new literary studies
Autorzy:
Pertek, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32062530.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
new literary studies
modern theory
probe
affect
inside
outside
nowa humanistyka
teoria nowoczesna
sonda
afekt
wnętrze
zewnętrze
Opis:
The paper is devoted to the theoretical foundation of the new humanities that have been recently developing in Poland. They result mainly from the need  to surpass the theoretical and methodological horizon that was outlined by modern theory, especially by structuralism. The author argues that the more the new humanities attempt to revoke the modern theory, the more they are faithful to its premises. By analyzing the latest works of Ryszard Nycz, one of the main founders of the theoretical bases of the new humanities in Poland, the author shows i.a. how the main concepts of the main theory (in this case – mainly the concept of sounding out) work at its behalf.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2023, 40; 297-320
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The humanities and the ‘capturing of reality’: Ryszard Nycz’s theoretical practice
Humanistyka i „pozyskiwanie rzeczywistości”: praktyka teoretyczna Ryszarda Nycza
Autorzy:
Rakowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088477.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
cultural theory and practice
the humanities
knowledge
innovation
metaphors of practice
Ryszard Nycz’s "Culture as Verb"
humanistyka
innowacja
praca
interpretacja
praktyka
Opis:
In a follow-up to Ryszard Nycz’s work Culture as Verb this article outlines a new way of bringing forward his great project. The challenge it has to face is the cognitive dilemma that lurks at the intersection of the humanities and the sciences, or, in other words, the dissonance between the traditional paradigm of accumulating and developing the store of cultural knowledge and cognitive procedures that underpin new, experimental and inductive knowledge with a potential to effect qualitative change. The article contends that Nycz’s study allows us to bypass that dilemma. The ‘Third Way’, as it is called here, would open up new forms of innovation, i.e. not just knowledge whose value is determined by its utility for the systems of late capitalism, but a mode of concrete practice of rediscovering the outer world for the humanities. In the process of capturing and transforming of that world, the metaphors of embodied labour and of knowledge production (conceptualized as the verb) function as extraordinarily important tools of the humanities reinvented as a practical, embodied theory.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 4; 441-450
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Pokój/wojna – humanistyka wobec wyzwań współczesności”, Zielona Góra 18–19 listopada 2015 r.
Autorzy:
Husar, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647561.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2015, 22, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblioteka Betel
The Library of Bethel
Autorzy:
Kuligowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013930.pdf
Data publikacji:
2019-07-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Babel
Betel
humanistyka
modernizm
gnoza
Bethel
the humanities
modernism
gnosis
Opis:
The essay starts with Borges and his unsurpassable account of the Library of Babel, interpreted as an ad hoc allegory of the humanistic erudition and its close affiliation with gnosis or, more precisely, its modern variety. The latter is conceived here as described by Eric Voegelin. The humanistic ideal of knowledge, in a manner of speaking, ‘immanentises the eschaton’ by the sheer fact of lending it a form, ‘visualised’ by Borges as the Library of Babel, a ‘gnostic’, inner-worldly equivalent of the Beyond. In a typically modern fashion, the Library replaces the mystics with aesthetics. The transcendental figure of Christ is reduced to an all-too-human figure of Narcissus. And yet, somehow, there is more to books than just words. By reading Ovid in the light of Plato, the essay penetrates and reflects the dual, ambivalent nature of the humanistic − or, shall we say, humane − pursuit of knowledge, gnostically ‘narcissistic’ and platonically ‘Christian’ at the same time. It is only then, at the close of the essay, that we are back with Borges: “Through this space [the Library] [...] there passes a spiral staircase which winds upward and downward into the remotest distance”. Deep within the periodically infinite Library of Babel, there lurks another one − the Library of Bethel − Jacobean, transcendental, surreal.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2019, 9(12) cz.2; 127-141
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analityka kulturowa, czyli jak narzędzia Data Science zmieniły humanistykę
Cultural Analytics or How Data Science Tools Changed the Humanities
Autorzy:
Radomski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154889.pdf
Data publikacji:
2022-03-31
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
wizualizacja
big data
uczenie maszynowe
humanistyka cyfrowa
Humanistyka
analityka kulturowa
data science
Machine Learning
Big Data
Visualization
Humanities
Digital Humanities
Cultural Analytics
Data Science
Opis:
W artykule zostały przedstawione paradygmaty badawcze, które radykalnie zmieniły współczesną humanistykę. Najważniejszym z nich jest analityka kulturowa. Jest ona oparta na metodach Data Science. Autor prezentuje założenia data science, a następnie cechy charakterystyczne humanistyki cyfrowej i analityki kulturowej. W drugiej części artykułu zostały przedstawione przykłady badań i projektów prowadzonych w ramach analityki kulturowej. Są to projekty realizowane w DH Lab uniwersytetu w Yale, Software Studies Initiative oraz Media lab Katowice. Badania prowadzone w tych instytucjach przeobraziły humanistykę. Jej cechy charakterystyczne – to badanie dużych kolekcji danych, automatyzacja badań, wykorzystanie uczenia maszynowego i wizualizacja wiedzy. Nowa humanistyka, twierdzi autor, stała się nauką ścisłą.
The article presents research paradigms that have radically changed the contemporary humanities. The most important of these is cultural analytics. It is based on Data Science methods. The author presents the assumptions of data science, and then the characteristics of digital humanities and cultural analytics. The second part of the article presents examples of research and projects conducted as part of cultural analysis. These are projects implemented at the DH Lab at Yale University, Software Studies Initiative, and Media Lab Katowice. Research conducted in these institutions transformed the humanities. Its characteristic features are the study of large data collections, research automation, the use of machine learning and knowledge visualization. The new humanities, the author claims, has become an exact science.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2022, 21, 1; 7-22
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The humanities and cultural theory and practice in Ryszard Nycz’s “Culture as Verb”
Humanistyka, teoria i praktyka kulturowa w ujęciu Ryszarda Nycza
Autorzy:
Łebkowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089361.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
cultural theory and practice
the humanities
the cultural process
creativity
Ryszard Nycz’s "Culture as Verb"
humanistyka
kultura
kulturoznawstwo
teoria
praktyka kulturowa
Opis:
This article takes a look at Ryszard Nycz’s new, groundbreaking study of cultural theory, pointedly titled Culture as Verb. It focuses on the author’s two major claims which seem to provide a foundation for the whole project. One is a vigorous defence of the humanities, the other is the proposition that culture may be best understood as a verb. The latter provokes a number of questions, especially about the role of invention, a dominant factor in any action-oriented model of culture. For example, would invention control and drive the mechanism of semantic ordering and appropriation of the things that used to be nameless, ignored, or suppressed? Is that domination culturally determined, or merely conditioned? Is it a source of suffering? It would also be interesting to fi nd out more about the Nycz’s idea of transition from passive participation to the culture of active participation. The question is: Are we doomed to take part? As an aside, the author of this essay draws our attention to the darker side of being permanently involved in other people lives, the FOMO (Fear of Missing Out) anxiety, and a new narcissism.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 4; 421-428
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyprowadzenie z humanistyki (O książce Michała Pawła Markowskiego Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki)
Autorzy:
Skrendo, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639174.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
uniwersytet, humanistyka, nauka, kryzys
Opis:
An exit from the humanities The subject of this article is ‘Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki/The Politics of Sensibility: An Introduction to the Humanities’ (Kraków 2013) by Michał Paweł Markowski. The author of the review looks into the causes of the crisis in humanistic studies and the issue of scientification in literature studies. He oppose to the statement that humanistic studies is not, and should not be, science. He ascertains that in modern university, the fate of literature researchers depends on their ability to re-justify scientific status of humanistic studies.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 1(19)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biskup Hieronim Rozrażewski jako humanista i mecenas
Autorzy:
Librowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048384.pdf
Data publikacji:
1965
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
biskup
mecenas
humanista
humanistyka
Hieronim Rozrażewski
bishop
patron
humanist
humanism
humanities
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1965, 11; 201-263
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The world of data
Świat danych
Autorzy:
Smołucha, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597149.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
humanistyka cyfrowa
digitalizacja
dane
informacja
wizualizacja
Digital Humanities
digitalization
data
information
visualization
Opis:
In the world of digital technologies, the creation and reception of in- formation are based on data processing, which is an ordered structure of data stored as a sequence of zeros and ones. This representation has significant consequences on how to collect, process, visualize and analyze data. Currently, they are based mainly on algorithmic meth- ods available from the application level, often generally open and free of charge. Data digitalizing is a challenge for researchers who, to prac- tice digital humanities, should incorporate modern tools to improve their work with the massive amount of data available today. The aim of this article is describing the fundamental issues related to the explo- ration and visualization of data in the humanities. It is a contribution to the broader considerations.
W świecie cyfrowych technologii tworzenie informacji opiera się na przetwarzaniu danych, będących uporządkowanymi strukturami za- pisanymi w postaci sekwencji zer i jedynek. Taka reprezentacja niesie ze sobą istotne konsekwencje dotyczące sposobów gromadzenia i prze- twarzania danych, a w konsekwencji ich wizualizację i analizę. Proce- sy te opierają się głównie na algorytmicznych metodach, dostępnych z poziomu aplikacji, często ogólnie dostępnych i nieodpłatnych. Na- rzędzia te dostępne są również dla humanistów. Aby uprawiać cyfro- wą humanistykę powinni oni włączyć je do swojego warsztatu badaw- czego. Celem artykułu jest przedstawienie podstawowej problematyki związanej z zagadnieniem eksploracji i wizualizacji danych w naukach humanistycznych. Stanowi on przyczynek do dalszych rozważań.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2017, 19, 4; 125-138
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies