Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "grammatical;" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 252
Tytuł:
Lexicon of grammatical-semantic features: discontinuity
Autorzy:
Vondráček, Miloslav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2193781.pdf
Data publikacji:
2023-03-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
grammatical category
grammeme
grammatical-semantic property
grammatical-semantic feature
gramm
compatibility
Opis:
The contribution represents a fragment of an intended Lexicon of grammatical-semantic features. It presents only very general properties as components of grammatical categories and the results of their presence or non-presence for category value interpretation and for (in)compatibility of language means. Grammatical features of a lexical unit can be described with the help of the tagset, i.e., analytical morphological label. Similarly, it is possible to describe a complete grammeme on the principle of fractals, including inner structure of each grammatical category and their values with the help of sets of grammatical-semantic properties. Grammatical-semantic properties bound on lexical forms are not isolated from lexical-semantic features: the first can be considered as a result of grammaticalization of the latter. From the chosen point of view, the construction of grammar from a semantic basis seems to be as a multi-level phenomenon to such a level in which grammatical-semantic properties are based on similarity and contrast in the area of lexical-semantic properties.
Źródło:
Bohemistyka; 2023, 1; 3-18
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Two syntactic positions of grammatical gender
Autorzy:
Steriopolo, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134947.pdf
Data publikacji:
2018-12-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
linguistics
morphosyntax
grammatical gender
noun class
endangered languages
Opis:
The paper proposes some formal and functional criteria for distinguishing between two different syntactic positions of grammatical gender: determiner gender (D-gender) and nominal gender (n-gender). Focusing on D-gender and how it differs from n-gender, this work supports previous analyses of gender as a heterogeneous category that occupies different positions in the syntactic tree. Data are presented from 27 languages, many of which are either critically endangered or already extinct.1
Źródło:
Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting; 2018, 4, 1; 125-151
2449-7525
Pojawia się w:
Yearbook of the Poznań Linguistic Meeting
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grammatical gender and sexism
Autorzy:
Dąbrowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634477.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
The objective of the paper is to investigate the attitude speakers of Polish have towards masculine and feminine forms of personal titles and names of professions and to discuss how their grammatical gender may evoke biased treatment on the part of the language users. The observations are drawn on the basis of the analysis of a questionnaire distributed among 56 Polish men and women whose task was, among others, to provide the names of certain professions following the definitions provided, state who (man or a woman) they imagine on hearing certain names of professions, and evaluate the relative rank of the professions (either in masculine or feminine gender). The respondents were also asked direct questions concerning the need for the existence of feminine counterparts of certain generically masculine titles. The analysis of the answers demonstrated mixed attitudes towards this need, with some persons opposing the idea on both linguistic and/or emotional grounds, while others stressed the necessity for maintaining balance in language in this respect. The results of the evaluation and recognition questions, however, did show that certain names of professions, when in their masculine form, were still predominantly associated with males, whereas the masculine forms of a fair number of professions and titles (the ones associated with a higher degree of power) were always ranked more highly than their feminine equivalents. It may thus be concluded that even though the users of Polish may consciously deny this fact, the grammatical form of the personal title or a profession may be a source of sexism towards the persons they describe.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2008, 125
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topological Modelling of Grammatical and Lexical Aspect in English
Autorzy:
Skrzypczak, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620673.pdf
Data publikacji:
2007-01-01
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
grammatical and lexical aspect
states
events
processes
profiling
Opis:
This paper stems from a broader research project entitled Analog-based Modelling of Meaning Representations in English (Skrzypczak 2006), and aims to present grammatical aspect and lexical aspect as two modes of encoding the temporal profiles within the conceptualisation of processes (terminologically, in Langackerian sense, imperfective and perfective processes, otherwise, variously labelled as stative and dynamic verbs, i. e. states vs. discrete ‘unitary’ events and non-discrete ‘unbounded’ processes).It is assumed that aspect in both cases - as a process-profiling category - is analogous to the profiling of things and atemporal relations (in the sense of Langacker 1987, 1990, 2000), given the maximisation of the temporal domain in the characterisation of processes (perfective and imperfective, hence: dynamic and stative), and minimalisation of the temporal domain during the conceptualisation of things (conceptually independent entities) and atemporal relations (conceptually dependent atemporal configurations). The analogy between nouns and verbs in terms of ‘granularity’ has been so far variously addressed by Langacker (1990), Jackendoff (1991) and Talmy (2001), and also constitutes the core assumption in my research on topological modelling.
Źródło:
Research in Language; 2007, 5; 185-204
1731-7533
Pojawia się w:
Research in Language
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Тарашкевіца і наркамаўка: ці ёсць граматычнае процістаянне?
Taraszkiewica i narkamaǔka: czy istnieje gramatyczna opozycja?
Taraškevica and narkamaǔka: or, is there a grammatical opposition?
Autorzy:
Рамза, Таццяна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594060.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
taraszkiewica
narkamaǔka
norma gramatyczna
wariant
opozycja gramatyczna
taraškevica
grammatical norm
variant
grammatical opposition
Opis:
W artykule skupiono się na analizie gramatyki Bronisława Taraszkiewicza, jej cech oraz roli jako bodźca do nauki języka białoruskiego dla nowych użytkowników. W tekście rozpatruje się gramatyczne rozbieżności między dwoma wariantami białoruskiego języka literackiego, które mają nieformalne nazwy taraszkiewica i narkamaǔka. Określone i usystematyzowane przez I. Klimowa opozycje gramatyczne są analizowane na tle gramatyk języka białoruskiego publikowanych, poczynając od połowy lat pięćdziesiątych XX wieku. Z jednej strony pozwoliło to zwrócić uwagę na pewną bezpodstawność zaproponowanych opozycji gramatycznych, z drugiej zaś ukazać obecność deskrypcyjnego ujęcia B. Taraszkiewicza w opisie dubletów gramatycznych przez autorów późniejszych gramatyk akademickich.
The article is devoted to B. Tarashkevich’s grammar, its hallmarks and role-stimulus in studying the Belarusian language by “new” speakers of Belarusian. The grammatical norms are considered, under which two versions of Belarusian literary language, that have unofficial names taraškevica and narkamaǔka, are opposed. Grammatical oppositions defined and systematized by I. Klimov are analyzed in the context of the academic grammars of the Belarusian language which have been published since the mid 1950s. This approach has allowed, on the one hand, to indicate a certain inaccuracy in unilaterally opposed grammatical rules; on the other hand, to reveal the succession of B. Tarashkevich’s descriptive approach by the authors of grammars when delivering grammatical variants.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 409-432
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surface transfer in the acquisition of grammatical gender in L2 Swedish. A longitudinal study
Autorzy:
Długosz, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314187.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
grammatical gender
surface transfer
default gender
Swedish
Opis:
This longitudinal study explores two specific aspects of the acquisition of grammatical gender in L2 Swedish: the use of a default gender and surface transfer. Twenty-one L1 Polish university students of L2 Swedish were tested by means of an untimed gender assignment task after two, three, and four semesters of studying. The data were analysed using a two-way ANOVA for repeated measures. Participants had more success in assigning gender to Swedish nouns that shared gender across Polish and Swedish than to Swedish nouns that differed in gender across the two languages, regardless of length of experience in learning Swedish. Contrary to previous studies that observed overgeneralisation of uter gender forms in production, this study did not identify the tendency to use uter as a default, presumably because participants had unlimited time to perform the task. This finding points to a dissociation between the knowledge of grammatical gender and the ability to use it during processing.
Źródło:
Folia Scandinavica Posnaniensia; 2023, 33; 4-13
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:
Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diagnosing corporate stability using grammatical evolution
Autorzy:
Brabazon, A.
O'Neill, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/907637.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
ewolucja gramatyczna
prognozowanie awarii
mapowanie procesu
grammatical evolution
corporate failure prediction
mapping process
Opis:
Grammatical Evolution (GE) is a novel data-driven, model-induction tool, inspired by the biological gene-to-protein mapping process. This study provides an introduction to GE, and demonstrates the methodology by applying it to construct a series of models for the prediction of bankruptcy, employing information drawn from financial statements. Unlike prior studies in this domain, the raw financial information is not preprocessed into pre-determined financial ratios. Instead, the ratios to be incorporated into the classification rule are evolved from the raw financial data. This allows the creation and subsequent evolution of alternative ratio-based representations of the financial data. A sample of 178 publicly quoted, US firms, drawn from the period 1991 to 2000 are used to train and test the model. The best evolved model correctly classified 86 (77)% of the firms in the in-sample training set (out-of-sample validation set), one year prior to failure.
Źródło:
International Journal of Applied Mathematics and Computer Science; 2004, 14, 3; 363-374
1641-876X
2083-8492
Pojawia się w:
International Journal of Applied Mathematics and Computer Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grammatical competence of IFA UŁ students
Autorzy:
Tomaszczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683669.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Chapter Thirteen
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 1990, 024
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reading as Re-reading: The Poetic Function of the Grammatical Ambiguity in Jer 51:20-24
Autorzy:
Popko, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1053689.pdf
Data publikacji:
2018-04-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
grammatical ambiguity
jer 51:20-24
babylon
hermeneutics
Opis:
The grammatical ambiguity of Jer 51:20-24 results in three possible interpretations: 1) Babylon as God’s weapon; 2) an announcement of Babylon’s demise; 3) God as the victorious ruler of the world history. The ambiguity should be considered as a poetic trope.
Źródło:
The Biblical Annals; 2018, 8, 2; 159-171
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected grammatical categories in the Czech language as understood by non-Czech speaking students
Autorzy:
Žvaková, Kateřina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2193777.pdf
Data publikacji:
2023-03-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
grammatical categories
non-Czech speaking studentsnts
word formation processes
Opis:
Teaching elementary Czech to university students is a challenging task. Given the profound complexity and numerous exceptions found in the Czech language system, a balance between oversimplification on the one hand and overwhelming students on the other hand needs to be sought. The objective of this study is to find out whether and to what extent do beginner Czech learners understand how selected grammatical categories work in Czech. The results imply that more attention should be paid to word formation processes as insufficient understanding of them was identified not only in students who were new to Czech but also in the control group.
Źródło:
Bohemistyka; 2023, 1; 77-89
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Removing grammar ambiguity of word forms by statistical methods
Autorzy:
Karnaukh, Ganna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967221.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
grammatical homonyms
linguistic processor
N-gram
trigram
word form
grammatical meaning
capital / small letters
statistical methods
Opis:
Removing grammar ambiguity of word forms by statistical methodsResearch is devoted to the study of behaviour of linguistic processor at simultaneous application of software supporting functions (taking into account the characteristics of the writing word forms (capital / small letters), punctuation marks in trigrams and location of trigrams within a sentence). The article analyses qualitative quantitative characteristics of the results removing grammatical homonyms of word forms using statistical methods in compliance with requirements. The research is based on the texts of normative legal document.
Źródło:
Cognitive Studies; 2014, 14
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between usage-based and meaningfully-motivated grammatical rules: A psycholinguistic basis of applied cognitive grammar
Autorzy:
Król-Markefka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634613.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
applied cognitive linguistics, usage-based model, grammar teaching, grammatical rules
Opis:
The aim of the article is to present a usage-based theory of second language acquisition (SLA) which might serve as a framework for explaining the learning mechanisms that are operating when students are exposed to the meaningfully-motivated Cognitive Grammar-based teaching materials. Currently, two seemingly quite different stands of Cognitive Grammar (CG) applications are advocated: one focusing on the use of meaningfully-motivated linguistic explanations and the other on the usage-based nature of language. The article outlines a unified psycholinguistic theory, inspired by Brian MacWhinney’s Competition Model and developed by Nick C. Ellis, which is compatible with both the meaning-based and the usage-based conceptions of language assumed by CG, and which can provide a more fine-grained frame of reference for introducing Cognitive Grammar into the teaching practice. Finally, some suggestions are made concerning practical application of CG-inspired pedagogical rules that should enhance the effectiveness of meaningfully motivated grammatical instruction.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2014, 131, 1
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пространственность как семантико-грамматическая особенность русского языка (в сравнении с болгарским языком)
Spatiality as a Semantic and Grammatical Feature of the Russian Language in Comparison with Bulgarian
Autorzy:
Карпенко, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22858141.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
русский язык
болгарский язык
пространственность
семантико-грамматическая доминанта
грамматическая концептуализация
Russian
Bulgarian
spatiality
semantic-grammatical dominant
grammatical conceptualization
Opis:
В статье рассматривается языковая концептуализация пространства в русском языке. Актуальность статьи обусловлена важностью сопоставительного изучения специфических черт русского языка. Цель статьи – проследить степень выраженности локальности в сравнении с болгарским языком. Привлекается материал Национального корпуса русского языка и Болгарского национального корпуса, переводных текстов и словарей. Пространственность русского языка рассматривается как семантико-грамматическая доминанта, выявляемая на разных языковых уровнях. В исследовании использованы системный, сопоставительный и функциональный методы. Эффективность и актуальность названных методов связана с возможностью предметно представить при комплексном подходе специфические черты русского языка в выражении пространственности, показать данную категорию как семантико-грамматическую доминанту русского языка, которая проявляется как в системе языка на разных уровнях, так и в речи. Более явная выраженность ее в сравнении с болгарским языком прослеживается при сопоставительном анализе на уровнях фразеологии, грамматики и текста. Показано, что русский язык в совокупности своих выразительных средств фиксирует внимание на пространственной картине мира с максимальной экспликацией и детализацией реальных предметно-пространственных отношений, содержащихся в ситуации. Выявленные на русском и болгарском материале различия в языковой интерпретации пространства обусловлены как внеязыковыми, так и собственно языковыми факторами – особенностями системных свойств языков, их лексико-грамматическими ресурсами и типологическими характеристиками. Отмечено значение проведенного исследования для теории и практики преподавания русского языка как иностранного.
The article deals with the linguistic conceptualization of space in the Russian language. The relevance of the article is due to the importance of studying the specific features of the Russian language. The aim of the article is to trace the degree of expressiveness of locality in comparison with the Bulgarian language. The material used comes from the National Corpus of the Russian language, the Bulgarian National Corpus, translated texts, and dictionaries. Spatiality in the Russian language is considered a semantic-grammatical dominant, revealed at different linguistic levels. The study uses systemic, comparative, and functional methods. The effectiveness and relevance of the named methods is connected with the possibility to present the specific features of the Russian language in the expression of spatiality in a comprehensive approach, to show this category as a semantic-grammatical dominant of the Russian language, which is manifested both in the language system at different levels, and in speech. Its more explicit manifestation in comparison with the Bulgarian language is traced in the comparative analysis at the levels of phraseology, grammar, and text. It is demonstrated that the Russian language in the totality of its expressive means draws attention to the spatial picture of the world with maximum explication and detailing of real object-spatial relations contained in the situation. The differences in the linguistic interpretation of space, revealed in the Russian and Bulgarian material, are due to both extra-linguistic and linguistic factors – the peculiarities of the system properties of the languages, their lexico-grammatical resources, and typological characteristics. The significance of the study for the theory and practice of teaching Russian as a foreign language is noted.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2022, 21; 69-79
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The grammatical gender of Death: a textual and discourse approach
Rodzaj gramatyczny śmierci z punktu widzenia tekstu i dyskursu
Autorzy:
Stroińska, Magda
Drzazga, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473954.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
text linguistics
grammatical gender
contrastive linguistics
Opis:
The assignment of grammatical gender is among the most intriguing problems in human language. In this paper we discuss the question of semantic versus morphological motivation for gender assignment and agreement by analyzing the grammatical gender of one of the key cultural concepts, i.e. death. In our analysis, we consider how the grammatical category influences conceptualizations of death in cultures and discourses of various nations. We will refer to the images of death in three different languages and cultures: English, German and Polish. Finally, we will illustrate the crosslinguistic problems potentially caused by such differing conceptualizations by analyzing translation challenges connected with the noun death on examples from contemporary popular literature in those three languages. It seems that at the discourse level the semantic cues can influence grammatical gender and override morphological motivation, even in the case of such an important concept as death. The personification of death is a type of hybrid that allows agreement patterns which would be considered incorrect from a purely grammatical point of view.
Klasyfikacja rzeczowników pod względem rodzaju gramatycznego jest jednym z najbardziej interesujących zagadnień dotyczących języka. W poniższym arytkule rozważamy problem rozróżnienia pomiędzy semantyczną a morfologiczno-składniową motywacją rodzaju gramatycznego na podstawie jednego z kluczowych pojęć kulturowych: śmierci. W naszej analizie zastanawiamy się jak kategoria gramatyczna rodzaju wpływa na konceptualizacje śmierci w kulturze i dyskursie. Odwołujemy się do przedstawienia śmierci w trzech kulturach i trzech językach: angielskim, niemieckim i polskim. Na podstawie fragmentów współczesnej literarury popularnej, pokazujemy jakie problemy tłumaczeniowe może sprawiać istnienie tych różnych konceptualizacji. Wydaje się, że na poziomie dyskursu informacje semantyczne mogą wpłynąć na rodzaj gramatyczny nawet w przypadku tak ważnego pojęcia jak śmierć. Personifikacja śmierci jest rodzajem hybrydy, która dopuszcza różne warianty składni zgody, uznawane za niepoprawne na poziome opisu czysto językowego.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2012, 5; 205-221
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O gramatycznych i leksykalnych wykładnikach pojęcia liczby w polszczyźnie
Autorzy:
Nowosad-Bakalarczyk, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611301.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the concept of number
grammatical number
numeral
grammatical categories
pojęcie liczby
liczba gramatyczna
liczebnik
kategorie gramatyczne
Opis:
The study is based on the assumption that human cognition is closely linked with natural language. One can therefore ask what conceptual content has found its way into linguistic expression, in what form it is expressed, and what motivates that expression.The study is concerned with the linguistic manifestation of the concept of number (one of the most important categories of human thinking), through grammatical (morphological, syntactic and lexical), highly conventionalised means. Elementary numerical meanings encoded in Polish include ‘one’ and ‘more than one’ (in former stages of the language also ‘two’), corresponding to first numerical concepts comprehensible to humans (both in the historical and the individual sense). Those meanings are obligatorily expressed by all speakers of Polish and their markers are inflectional morphemes that play a role – in accordance with the norm – in all inflected parts of speech. That numerical opposition is also broadly expressed at the world-formational plane: there exist special morphemes that code the singularity of something (e.g. grosz-ek ‘pea’) or the collectivity of items (e.g. pierz-e ‘feathers; plumage’). Similarly, specific morphemes accentuate the singularity of an event (e.g. kaszl-ną-ć ‘to cough once’) or the multitude (multiplication) of actions (e.g. na-obierać ‘peel a lot of’, po-wynosić ‘take out many/all’ the items). The importance of the concept of number in Polish is also attested by the existence of numerals. The various degrees of precision that they express, e.g. the so-called definite numerals (trzy ‘three’, piętnaście ‘fifteen’) and indefinite (kilka ‘a few’, dużo ‘many’, tyle ‘that many’) correspond to the differences in the number and needs of the persons engaged in communication. The different inflectional paradigms and related syntactic functions of different numeral types stems from the need to link, in sentences, numbers with names of entities and events – that need, in turn, shows that a wide range of phenomena are perceived and conceptualised in numerical terms.
Podstawę opracowania stanowi założenie, że czynności poznawcze człowieka pozostają w ścisłym związku z używanym przez niego językiem naturalnym. Pozwala to stawiać pytania o to, jakie treści pojęciowe zostały ujęzykowione, w jaki sposób, w jakich formach – zakodowane w języku oraz jaka jest tego motywacja.W artykule przedstawiono ujęzykowione treści pojęcia liczby (jednej z ważniejszych kategorii ludzkiego myślenia) wyrażane środkami gramatycznymi (morfologicznymi, składniowymi i leksykalnymi), które cechuje wysoki stopień konwencjonalności i kategorialności. Elementarne znaczenia liczbowe kodowane w polszczyźnie to ‘jeden’ i ‘więcej niż jeden’ (a w dawnej polszczyźnie także ‘dwa’) odpowiadające pierwszym pojęciom numerycznym zrozumiałym dla człowieka (w aspekcie zarówno historycznym, jak też indywidualnym). Sensy te są wyrażane obligatoryjnie przez wszystkich mówiących tym językiem, ich nośnikiem są odpowiednie morfemy fleksyjne przyjmowane – zgodnie z normą – przez wszystkie odmienne części mowy. Wskazane przeciwstawienie jest też szeroko wyrażane na płaszczyźnie słowotwórczej. Istnieją specjalne morfemy, które pozwalają wyrazić znaczenie pojedynczości przedmiotu (np. grosz-ek) oraz znaczenie zbiorowości przedmiotów (np. pierz-e). Podobnie w przypadku liczby zdarzeń – odpowiednie morfemy mogą eksponować pojedynczość (np. kaszl-ną-ć) albo wielość aktów zdarzenia (np. na-obierać, po-wynosić).O randze pojęcia liczby w polszczyźnie świadczy istnienie specjalnej kategorii wyrazów – liczebników. Różny stopień precyzji wskazywania liczby, który ujawniają liczebniki tzw. określone (np. trzy, piętnaście) i nieokreślone (np. kilka, dużo, tyle) odpowiada różnicom wiedzy i potrzeb komunikujących się osób. Z kolei zróżnicowanie właściwości odmiany i związanych z tym funkcji składniowych poszczególnych typów liczebników wynika z potrzeby łączenia w zdaniu nazw liczb z nazwami różnych bytów (zarówno rzeczy, jak i zdarzeń), ta zaś jest znakiem postrzegania w aspekcie liczbowym szerokiego spektrum zjawisk rzeczywistości.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Граммемная транспозиция как языковое явление
The grammeme transposition as a linguistic phenomenon
Autorzy:
Nakonechna, Larysa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968269.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
grammeme transposition
grammatical transposition
language transposition
grammatical category
граммемная транспозиция
грамматическая транспозиция
грамматическая категория
грамматическая форма
Opis:
This article deals with the analysis of the grammeme transposition as a manifestation of the grammar transposition and the whole language one generally. The grammeme transposition is one of realisation method of the grammatical transposition and is realised between components of different grammatical categories. The terms of realisation and the ways of identification of the grammeme transposition have been analysed at the work. The author referes to the scientific approach which is focused on a comprehensive study of the linguistic phenomena; the formal grammatical analysis; functional and communicative parameters as well as lexical-semantic parameters of grammatical categories and grammatical units. This approach to the analysis of linguistic facts is the conceptual framework for the researching of the grammeme transposition (as well as the language transposition generally).
Статья посвящена анализу граммемной транспозиции как одного из проявлений переходности в языке, разновидности грамматической транспозиции и языковой транспозиции в общем. Рассмотрен вопрос сути граммемной транспозиции, ее специфические черты и черты, объединяющие ее с иными видами грамматической транспозиции, проанализированы способы определения прямого и переносного, транспонированного, значения грамматической формы, контекстуальные средства транспозиции. Граммемная транспозиция в данной статье рассмотрена на примере грамматической категории времени глагола в украинском языке.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2015, 11; 83-90
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Improved genetic algorithm for the context-free grammatical inference
Autorzy:
Gietka, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/764763.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio AI, Informatica; 2007, 7, 1
1732-1360
2083-3628
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio AI, Informatica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria rodzaju gramatycznego w systemie językowym, dyskursie i glottodydaktyce
Category of grammatical gender in the Polish language system, discourse and glottodidactics
Autorzy:
Pałuszyńska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680359.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
językoznawstwo
rodzaj gramatyczny
glottodydaktyka
metodyka
linguistics
grammatical gender
glottodidactics
methodology
Opis:
The aim of the article is to describe the category of gender in Polish from three perspectives: the perspective of the grammatical system, of discourse and of glottodidactics. In the grammatical description, the author emphasizes the syntactic function and the rules for dividing Polish nouns into genders. She draws attention to different ways of linguistic symbolization of gender in a discourse, which may be divergent from the grammatical gender. She notices differences between the acquisition of the category in question by native and non-native users. From the perspective of pedagogical grammar, she analyzes the mistakes of foreigners in terms of gender and proposes general principles of teaching this category.
Celem artykułu jest opis kategorii rodzaju w języku polskim z trzech perspektyw: systemu gramatycznego, dyskursu oraz glottodydaktyki. W opisie gramatycznym autorka kładzie nacisk na funkcję składniową oraz zasady podziału rzeczowników na rodzaje. Zwraca uwagę na różny sposób językowego symbolizowania płci w dyskursie, który może być rozbieżny z rodzajem gramatycznym. Zauważa różnice między przyswajaniem omawianej kategorii przez rodzimych i nierodzimych użytkowników. Z perspektywy gramatyki pedagogicznej analizuje błędy cudzoziemców w zakresie rodzaju i proponuje ogólne zasady nauczania tej kategorii.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 413-423
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategorie gramatyczne a językowy obraz świata
Autorzy:
Pajdzińska, Anna Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611823.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
grammatical category and subcategory
grammaticalised meaning
grammatical gender
Baudouin de Courtenay
literary text
kategoria i subkategoria gramatyczna
znaczenie zgramatykalizowane
rodzaj gramatyczny
tekst artystyczny
Opis:
The grammar of every language codes a body of meanings characteristic of that language. Expression of the grammaticalised meanings is obligatory and largely automatic. Individual languages contain grammatical categories specific to them and differ from one another not only with regard to the number of those categories but also their type, the internal structure of the categories they share (different numbers of subcategories) and the nature of their specific categories (which can be of the selecting or modelling type). These differences are exemplified in the study, the titular relationship being illustrated with the category of gender. The following problems are in the focus of attention:1. Is there any relationship between concepts and the grammatical gender of the words that express them?2. In what way does the grammatical gender of words influence our view of those aspects of reality that correspond to the words in question?3. How can one explain the similarities and differences with regard to gender between corresponding words in various languages?
W gramatyce każdego języka zakodowany jest specyficzny dla niego zespół znaczeń. Znaczenia zgramatykalizowane są wyrażane w sposób konieczny, w dużej mierze automatycznie. Poszczególne języki mają sobie właściwe zbiory kategorii gramatycznych. Różnią się nie tylko liczbą tych kategorii, lecz także ich rodzajem, strukturą wewnętrzną kategorii wspólnych (odmienną liczbą subkategorii w każdym z języków) i charakterem (kategoria selektywna bądź modulująca). Różnice te zyskały w artykule egzemplifikację, a tytułowa relacja została omówiona na przykładzie kategorii rodzaju. W centrum uwagi znalazły się następujące problemy:1. Czy jest związek między pojęciami a rodzajem gramatycznym wyrazów, które te pojęcia oznaczają?2. Jak rodzaj gramatyczny wyrazów wpływa na kształtowanie się naszych wyobrażeń o elementach świata owym wyrazom odpowiadających?3. Czym można wytłumaczyć rodzajowe podobieństwa i różnice między odpowiadającymi sobie wyrazami w różnych językach?
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawne nomenklatory gramatyczne jako źródło wiedzy o gramatyce
Old grammatical nomenclatures as a source of grammatical knowledge
Autorzy:
Decyk-Zięba, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765545.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
terminologia gramatyczna
leksykografia
gramatyki
historia językoznawstwa
działy gramatyki
grammatical terminology
lexicography
grammar books
history of linguistics
branches of grammar
Opis:
Przedmiotem analizy są terminy zanotowane w nomenklatorach gramatycznych od XVII do XIX w. Najliczniejszą reprezentację mają w nich terminy z zakresu fleksji (nazywające części mowy i kategorie gramatyczne), niewiele było w nich terminów z zakresu fonetyki i słowotwórstwa, dopiero w XIX-wiecznych słowniczkach pojawiają się terminy z zakresu składni zdania. O takim, a nie innym udziale terminów z różnych działów decydował charakter użytkowy dzieł gramatycznych, były one przeznaczone do nauki języka polskiego lub języków obcych. Zakładano niejako a priori, że uczący się posiada już znajomość zasad gramatyki łacińskiej, punkt odniesienia dla terminów polskich (czy niemieckich jak w gramatyce Dobrackiego) stanowiła terminologia łacińska. Wynikiem rozwoju wiedzy gramatycznej jest redefinicja samej gramatyki i jej działów, uniezależnienie opisu gramatycznego języków nowożytnych od gramatyki łacińskiej, a także kodyfikacja i normalizacja terminologii gramatycznej.
The subject of the analysis are terms recorded in the 17th–19th-century grammar nomenclatures. The most numerously represented ones were terms from the field of inflection (naming parts of speech and grammatical categories), there were few terms from the field of phonetics and word-formation, and terms from the field of sentence syntax had not appeared in glossaries until the 19th century. This share of terms from various branches was determined by the utilitarian nature of grammatical works: they were intended for learning Polish or foreign languages. It was assumed a priori, so to speak, that the learner already had the knowledge of the rules of Latin grammar, and the point of reference for Polish terms (or German ones, as in Dobracki’s grammar book) was the Latin terminology. The outcome of the development of grammtical knowledge is the redefinition of grammar itself and its branches, the independence of the grammatical description of modern languages from Latin grammar, as well as the codification and standardisation of grammatical terminology.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 809, 10; 94-114
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Types of grammatical and lexical errors made by students with a mild intellectual disability at the second stage of their education a qualitative analysis
Autorzy:
Marciniak-Firadza, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941329.pdf
Data publikacji:
2020-08-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
grammatical errors
lexical errors
intellectual disabilities
Opis:
The aim of the article is to provide a qualitative description of the errors committed by pupils with mild intellectual disabilities. The discussed issue has not yet been the subject of a scientific description from a linguistic point of view. The analysis of errors was based on Andrzej Markowski's classification with small additions from Zygmunt Saloni’s classification. Due to the volumetric framework, the article is limited to discussing grammatical and lexical errors. The research showed that pupils with mild intellectual disabilities make similar errors as those with typical development. No qualitative differences were noted between the study group and the control group, only quantitative ones.
Źródło:
Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej; 2020, 28; 149-170
2300-391X
Pojawia się w:
Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstrukcje z przyimkami w ustawach prawnych. Znaczenia gramatyczne
Prepositional Constructions in Legal Acts and their Grammatical Functions
Autorzy:
Łapa, Romana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892202.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przyimek właściwy (tradycyjny)
przyimek wtórny
znaczenie gramatyczne
nominalizacja
(traditional) proper preposition
secondary preposition
grammatical function
nominalization
Opis:
The paper discusses prepositional constructions used in contemporary acts of law. The analysis covers the primary (traditional) prepositions as well as the secondary ones. When taking their nominal complement, the latter category shows the realization of two kinds of nominalization process: of the complete (proper) nominalization, which has its overt exponent in the form of an action noun; and of the reduced nominalization, in which formal constrains prevent the overt realization of an action noun. The author discusses the grammatical non-personal functions related to the traditional and the secondary prepositions. The analysis does not cover spatial and temporal meanings of the prepositions. The author wants to establish to what extent the particular grammatical functions in legal acts are realized by the traditional prepositions, and to what extent by the secondary ones. She also explains how the particular functions and legal meanings can be influenced by the particular nominalization processes.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 6; 77-91
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzaj gramatyczny rzeczownika jako nośnik informacji pozagramatycznej I. Przegląd literatury dotyczącej rodzaju gramatycznego
Grammatical gender of nouns as a means of conveying extragrammatical information I. Review of the research concerning grammatical gender
Autorzy:
Koziarski, Mirosław
Krysiak, Adrian P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036906.pdf
Data publikacji:
2012-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
This article aims at investigating the nature of the gender system in Polish. The paper includes a review of various approaches to the problem, as seen by psycholinguistics, neurolinguistics and feminist linguistics, as well as an attempt at presenting a synchronic view on the gender system. It is also the theoretical introduction to a following empirical article treating of Polish genders.
Źródło:
Investigationes Linguisticae; 2012, 26; 20-38
1426-188X
1733-1757
Pojawia się w:
Investigationes Linguisticae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Accuracy order in L2 grammatical morphemes: Corpus evidence from different proficiency levels of Turkish learners of English
Autorzy:
Akbaş, Erdem
Ölçü-Dinçer, Zeynep
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051527.pdf
Data publikacji:
2021-12-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
grammatical morpheme
second language acquisition
natural order
learner corpus
English as a foreign language
Opis:
The present study empirically scrutinizes the fixed natural order of grammatical morphemes relying on a manual analysis of an EFL learner corpus. Specifically, we test whether the accuracy order of L2 grammatical morphemes in the case of L1 Turkish speakers of English deviates from Krashen’s (1977) natural order and whether proficiency levels play a role in the order of acquisition of these morphemes. With this in mind, we focus on the (in)accuracy of nine English grammatical morphemes with 2883 cases manually tagged by the UAM Corpus Tool in the written exam scripts of Turkish learners of English. The results based on target-like use scores provide evidence for deviation from what is widely believed to be a set order of acquisition of these grammatical morphemes by second language learners. In light of such findings, we challenge the view that the internally driven processes of mastering grammatical morphemes in English for interlanguage users are largely independent of their L1. Regardless of L2 grammar proficiency in our data, the observed accuracy of some morphemes ranked low in comparison with the so-called natural order. These grammatical morphemes were almost exclusively non-existent features in participants’ mother tongue (e.g., third person singular –s, articles and the irregular past tense forms), thus suggesting the influence of L1 in this respect.
Źródło:
Studies in Second Language Learning and Teaching; 2021, 11, 4; 607-627
2083-5205
2084-1965
Pojawia się w:
Studies in Second Language Learning and Teaching
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 252

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies