Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "for centuries" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-81 z 81
    Tytuł:
    Grypa znana od stuleci – nadal groźna
    Flu known for centuries – still dangerous
    Autorzy:
    Brydak, Lidia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/552885.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Przyjaciół Medycyny Rodzinnej i Lekarzy Rodzinnych
    Tematy:
    grypa
    zmiany antygenowe
    szczepionka przeciw grypie
    Źródło:
    Family Medicine & Primary Care Review; 2014, 2; 181-184
    1734-3402
    Pojawia się w:
    Family Medicine & Primary Care Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Beton – materiał budowlany znany od wieków
    Concrete - a construction material known for centuries
    Autorzy:
    Raczkiewicz, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/163336.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    beton
    historia wykorzystania
    okres starożytny
    Cesarstwo Rzymskie
    czasy nowożytne
    beton zbrojony
    beton sprężony
    kablobeton
    concrete
    usage history
    ancient period
    Roman Empire
    modern times
    reinforced concrete
    prestressed concrete
    post-tensioned prestressed concrete
    Opis:
    Beton to mieszanina kruszywa (drobno- i gruboziarnistego), piasku i cementu, która w wyniku hydratacji cementu ulega wiązaniu, a następnie twardnieniu stając się materiałem o właściwościach bliskich właściwościom skał naturalnych. Najstarsze ślady stosowania betonu datuje się na 7000 r. p.n.e. Z tego okresu pochodzą budowle w miejscowości Yiftah El (południowa Galilea, Izrael), w których podłogi i fragmenty ścian wykonane były z betonu ze spoiwem wapiennym i kruszywem z rozdrobnionego wapienia. Podobny rodzaj betonu występował w podłogach chat rybackich odkrytych w osadzie w Lepenskim Virze (Serbia), a której powstanie datowane jest na 5600 r. p.n.e. Jednak wynalezienie i rozpowszechnienie betonu jako materiału budowlanego przypisuje się starożytnym Rzymianom.
    Concrete is a mixture of aggregate (fine- and coarse-grained), sand and cement, which as a result of hydration of the cement undergoes binding followed by hardening, turning into a material with properties similar to those of natural rocks. The oldest evidence of the use of cement is dated to 7000 BC . Buildings from that period have been found at Yiftah El in southern Galilee, Israel, with floors and fragments of walls made of concrete with a calciferous binder and aggregate made of crushed limestone. A similar type of concrete was used in the floors of fishermen’s huts discovered in a settlement at Lepenski Vir, Serbia, dated to 5600 BC . Nonetheless the invention and popularization of concrete as a construction material is attributed to the ancient Romans.
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2012, R. 83, nr 10, 10; 13-18
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bulle und Bär – Fachbegriffe, die für Investoren ihr Dasein bedeuten, also einiges zur Börsensprache, die seit Jahrhunderten die Finanzenwelt steuert
    Bull and bear – key terms for investors. A few words on the stock exchange language which has shaped the financial world for centuries
    Autorzy:
    Stawikowska-Marcinkowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967327.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    stock market
    terminology of stock exchange
    historical overview of stock exchange
    financial world
    key terms for investors
    Opis:
    The article focuses on the realm of stock exchange and its terminology. It starts with a historical overview of stock exchange in Europe, with a particular emphasis on the one in Frankfurt am Main. The main objective of the article, however, is to present the key stock market terms. After characterising the terms from the stock exchanges in Paris and the United States, the author discusses lexis from the online version of the German stock-market daily newspaper, BörsenZeitung. The data comes from the first half of 2013. Thirty terms with the highest frequency have been selected and analysed.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica; 2013, 09; 95-103
    2449-6820
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Germanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Byłaś przez wieki Matką i Królową : maryjny aspekt Mszy św. za Ojczyznę sprawowanej przez bł. ks. Jerzego Popiełuszkę - 29 maja 1983 r.
    „You have been Mother and Queen for Centuries : the Marian aspect of the Mass for the Homeland celebrated by bl. fr. Jerzy Popieluszko - May 29, 1983
    Autorzy:
    Szczecina, Grzegorz Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2042894.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
    Tematy:
    ks. Jerzy Popiełuszko
    Msze św. za Ojczyznę
    Matka Boża
    Królowa Polski
    Naród
    Jerzy Popieluszko
    Holy Masses for the Homeland
    Mother of God
    Queen of Poland
    nation
    Opis:
    Holy Masses for the Homeland exercised by Bl. Fr. Jerzy Popiełuszko in Warsaw’s Żoliborz, in the years 1982-1984, are one of the basic identifying elements of his ministry. During these liturgies, he delivered famous sermons, which with time became, among others, the reason for the actions of the communist repression apparatus aimed at the chaplain of “Solidarity”. Each of the monthly Eucharists was devoted to a specific topic, which was marked by a historical anniversary or a current social event. It was similar in May 1983, when Fr. Jerzy in the message of the Holy Mass for the Homeland, he focused on showing the Marian aspect of Polishness, as well as pointing to the Mother of God as the surest intercessor for the oppressed nation. This theme was contained in a broader Marian dimension manifested in the life and activity of the martyr of communism. The main idea of the Mass for the Homeland of May 29, 1983, was expressed primarily in the preaching of the blessed, sung songs, prayers of the faithful, artistic decorations decorating the chancel of the Żoliborz temple, as well as in the poetry recited at the end of the liturgy. Fr. Popiełuszko, referring to specific events in the past of Poland and to the suffering of his countrymen at that time, pointed to the accompaniment of Mary to the Nation, which, despite situations and adversities, always resorted to her, recognizing her as King. Fr. Jerzy portrayed the Blessed Mother as the surest confidant of hardships and suffering experienced by her countrymen during martial law. Thus, the blessed maintained hope and faith in Poles, and formed the religious and patriotic attitudes of his countrymen who at Mass. for their homeland they treated as an exceptional “island of freedom”.
    Msze św. za Ojczyznę sprawowane przez bł. ks. Jerzego Popiełuszkę na warszawskim Żoliborzu w latach 1982-1984 są jednym z podstawowych elementów rozpoznawczych jego posługi. W czasie owych liturgii wygłosił on słynne kazania, które z czasem stały się m.in. powodem działań aparatu represji komunistycznego wymierzonego w kapelana „Solidarności”. Każda z comiesięcznych Eucharystii była poświęcona konkretnemu tematowi, który wyznaczała rocznica historyczna bądź bieżące wydarzenie społeczne. Podobnie było w maju 1983 r., kiedy to ks. Jerzy w przesłaniu Mszy św. za Ojczyznę, skupił się na ukazaniu maryjnego aspektu polskości, a także wskazaniu na Matkę Bożą jako najpewniejszą orędowniczkę dla uciśnionego narodu. Ów temat zawierał się w szerszym wymiarze maryjnym przejawiającym się w życiu oraz działalności męczennika komunizmu. Idea przewodnia Mszy św. za Ojczyznę z 29 maja 1983 r., wyrażała się przede wszystkim w przepowiadaniu błogosławionego, śpiewanych pieśniach, modlitwie wiernych, dekoracji plastycznej zdobiącej prezbiterium żoliborskiej świątyni, jak również w recytowanej na zakończenie liturgii poezji. Ks. Popiełuszko, odwołując się do konkretnych wydarzeń z przeszłości Polski oraz do ówczesnych cierpień rodaków, wskazywał na towarzyszenie Maryi narodowi, który pomimo sytuacji i przeciwności zawsze do Niej się uciekał, uznając Jej Królowanie. Ks. Jerzy ukazywał Matkę Najświętszą jako najpewniejszą powierniczkę trudów i cierpień przeżywanych przez rodaków w stanie wojennym. Tym samym błogosławiony podtrzymywał w Polakach nadzieję, wiarę, formował religijno-patriotyczne postawy rodaków, którzy Msze św. za Ojczyznę traktowali jako wyjątkową „wyspę wolności”.
    Źródło:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2020, 27; 239-248
    1234-8880
    Pojawia się w:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gebet als Sprachhandlung im Ansatz von Richard Schaeffler
    Prayer as a speech act in the approach of Richard Schaeffler
    Autorzy:
    Schreiber, Thorsten Ph.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/626650.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    Gebet
    Gebetssprache
    identitätsstiftend
    wichtiger Faktor
    Sprachhandlung
    religiöse Sprache
    Spezifika
    Psalmen
    Magnificat
    eigene Person
    Adressat
    Bestand
    Gemeinschaft
    Tradition
    the theory of prayer
    never senseless
    relation between God and a human
    the unique nature
    religious language
    psalms
    the Magnificat
    a speech act
    the self-awareness
    for centuries
    an important factor
    the one and the same
    having influence
    the deep meanings
    lexemes
    prayer and language
    modlitwa
    relacja Bóg - człowiek
    osobowotwórczy
    język modlitwy
    psalmy
    Magnifikat
    akt modlitwy
    wazny czynnik
    przez wieki
    tradycja
    wspólnota
    Opis:
    Schaeffler zeigt mit seinen Beiträgen sehr deutlich, dass das Gebet keine sinnlose sprachliche Äußerung ist und arbeitet sehr gut die Spezifika religiöser Sprache heraus, was besonders an Beispielen in Psalmen und am Magnificat deutlich werden konnte. Er wies auf das Selbstverständnis der Beterin/des Beters hin und zeichnete dies am Beispiel Mariens nach. An ihrem Beispiel konnten wir sehen, wie religiöses Sprechen die eigene Person zur Sprache bringen kann und wie in der Sprache der Adressat berücksichtigt wird in Rückgebundenheit auf die eigene Existenz. Das Gebet hat Bestand durch die Zeit hindurch und ruft somit eine immer größere Gemeinschaft zusammen, die dieselben Worte ein und desselben Gebetes weitergeben kann und somit ermöglicht, eine Tradition aufrechtzuerhalten, in der Geschichte und Gegenwart zusammenfließen und einen Bestand für die Zukunft garantieren. Die gemeinsame Gebetssprache, wie z.B. die Psalmen oder das „Vater Unser“, ist ein wichtiger Faktor, der ein Erblühen und Weiterblühen einer Gemeinde möglich macht. Gott kann durch die Zeit hindurch als ein und derselbe erkannt werden. Auch über den Wandel zahlreicher Zeitalter hinaus erkennen wir immer wieder neu die Bedeutung des Aufstrahlens Gottes. Das biblische „Siehe, da“ weist auf eine Tat Gottes hin, die plötzlich zu geschehen scheint und doch große Wirkung weit über diesen einen Moment hinaus zu wirken vermag. Um diese Zeit der religiösen Erfahrungswelt ständig wach zu halten, bedarf es einer Treue der Erinnerung. Durch das Gebet im Gegenüber von Gott findet die Beterin/der Beter erst ihre/ seine Identität. Gebet ist identitätsstiftend. In diesem Artikel wurde der Hauptakzent auf Gebetssprache gelegt. Es wurde darzustellen versucht, dass diese Form so verschieden sie von der Alltagssprache sein mag, alles andere als sinnlos ist. Sowohl die Begriffe „Gebet“, wie „Sprache“ sind Begriffe, die viele Bedeutungen haben können und jeder/jede kann darunter etwas anderes verstehen, je nach Vorverständnis. Doch konnte aufgewiesen werden, wie wichtig deren Eigenheiten mit ihren tiefen Bedeutungen sind.
    The following article analyses the theory of language of prayer introduced by Richard Schaeffler, a German philosopher and theologian. The author of the article refers to the following writings by R. Schaeffler: „Das Gebet und das Argument. Zwei Weisen des Sprechens von Gott. Eine Einführung in die Theorie der religiösen Sprache“ (Prayer and argument. Two ways of talking about God. Introduction to the theory of religious language), „Kleine Sprachlehre des Gebets“ (On the language of prayer) and „Religionsphilosophie“ (The philosophy of religion). What he attempts to demonstrate is that, if we base on the Schaeffler’s inquiries, a statement, which is a prayer, is never senseless. Despite the fact that, as we can read in the preface, the statement does not function as a informational or motivational tool, it still serves as a lingual act, which sacramentally builds a relation between God and a human. Schaeffler shows the unique nature of religious language, he especially seeks for examples in psalms and the Magnificat. He emphasizes the self-awareness of a praying man, as exemplified by Mary. Her example allows us to see how we can express ourselves through praying, and how we refer to prayer’s addressee in the context of our own existence. Prayer has existed for centuries and binds more and more people into a community. The community has been sustaining the tradition through passing down the words of the same prayer. In the tradition in question the past and the present are combined which guarantees its lasting. The common language of prayer, e.g psalms or the Our Father, is an important factor which allows the community to last and develop. God has been recognized for centuries as the one and the same. People find Him over and over again in the changing historical periods. The evangelical texts tell about particular events (e.g. calming the storm, Mt 8, 23–25), one-time acts of God, still having influence in subsequent periods and changing people’s lives. To sustain the religious world of experiences alive being faithful to memory is required. Only through prayer, in contact with God, a praying man can find and create his own awareness. What has been greatly emphasized in the article is the language of prayer. The author attempts to show that this language, no matter how different from everyday language, certainly has its own sense. The lexemes prayer and language have many meanings and everyone can understand them differently, depending on the knowledge and experience gained. What has been made evident here is how important the deep meanings of these lexemes truly are.
    Źródło:
    Język - Szkoła - Religia; 2014, 9, 1; 153-168
    2080-3400
    Pojawia się w:
    Język - Szkoła - Religia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish-Turkish relations in the 19th and 20th centuries: The struggle for independence and modernization
    Autorzy:
    Mierzwa, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/522557.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Bilateral
    History of Polish-Turkish relations
    International cooperation
    Polska
    Relations
    Turkey
    Opis:
    2014 marked the 600th anniversary of the establishment of diplomatic relations between Poland and Turkey. The related celebration has been perceived as a way to broaden bilateral relations between the two nations, as collaboration has not fully achieved its economic potential. The past 200 years of Polish-Turkish relations depicted in this article stand as a remarkable example of cooperation between two different cultures and traditions. Recent Polish-Turkish relations as seen in a broader European context represent the emergence of a “new beginning” of opportunity for both nations. Poland has a chance to become an intermediary nation between the EU and Turkey and to be involved in the creation of a new type of relationship between Turkey and the EU.
    Źródło:
    Journal of Economics and Management; 2015, 20A; 5-21
    1732-1948
    Pojawia się w:
    Journal of Economics and Management
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Die Schweizerhütte”, Moniuszkowska prapremiera spóźniona o blisko dwa stulecia: pytania, hipotezy, nowe perspektywy badawcze
    ‘Die Schweizerhütte’, a Moniuszko World Premiere Delayed for Nearly Two Centuries: Questions, Hypotheses and New Research Perspectives
    Autorzy:
    Zieziula, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731691.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Stanisław Moniuszko
    opera komiczna
    Die Schweizerhütte
    Carl Blum
    Mary, Max und Michel
    historia opery XIX w.
    comic opera
    the history of opera in the 19th-century
    Opis:
    Dwuaktowa komische Oper zatytułowana Die Schweizerhütte to nieznane, młodzieńcze dzieło Stanisława Moniuszki, które swojego pierwszego wystawienia doczekało się dopiero w 2018 r., a więc po ok. 180 latach od czasu swojego powstania. Niemiecki tekst tego utworu – zasadniczo zapożyczony przez Moniuszkę z opery Carla Bluma Mary, Max und Michel – pomija niektóre fragmenty „pierwowzoru”, zawiera także interpolację nieustalonego autorstwa oraz odmiennie zredagowane didaskalia. W omówieniu problematyki Die Schweizerhütte autor skupia się na analizie uwertury oraz zastosowanych przez kompozytora form arii, duetów, chórów i finałów. Spójność zastosowanych środków kompozytorskich z koncepcją dramaturgiczną dzieła potwierdza m.in. świadome powiązanie tematyczne uwertury z wieloczęściowymi finałami obydwu aktów oraz wprowadzenie motywów przypominających. Niemieckojęzyczny utwór przyszłego „ojca opery polskiej” dowodzi zatem poważnych przemyśleń wykształconego w Berlinie, dwudziestoletniego zaledwie, operowego nowicjusza na temat sposobów wewnętrznej integracji dzieła i zaskakująco dojrzałej świadomości reguł dramaturgii muzycznej. Wszystko wskazuje na to, że po powrocie do Wilna Moniuszko nie znalazł niestety sprzyjających warunków do dalszego rozwoju swojego talentu. Jednakże o ile za kontynuację i rozwinięcie ambitnych pomysłów dostrzegalnych w Die Schweizerhütte trudno uznać tzw. operetki (pisane przez Moniuszkę na początku lat 40. z myślą o śpiewających aktorach i szerokich kręgach odbiorców), to pomysły te odezwały się zapewne echem w zaginionej dzisiaj, pierwszej „operze seria” polskiego kompozytora zatytułowanej Twardowski i z pewnością ujawniły się w pełni w wileńskiej Halce. Staje się coraz bardziej oczywiste, że styl operowy Moniuszki od samego początku ściśle powiązany był nie tylko z tradycją lokalną, wzorcami wykształconymi przez Stefaniego, Elsnera i Kurpińskiego, lecz także z poetyką opery europejskiej, przede wszystkim włoskiej i francuskiej. Transfer ten został jednak zapośredniczony przez niemiecką kulturę muzyczną, teatralną i literacką. Pobyt Moniuszki w Berlinie i stworzenie tam pierwszego, niemieckojęzycznego dzieła operowego odegrał zatem kluczową rolę w złożonym procesie absorpcji i syntezy różnych wzorów dramaturgii operowej. Dzięki niemu kompozytor osiągnąć miał z czasem swoją artystyczną dojrzałość.
    Stanisław Moniuszko’s early two-act komische Oper titled Die Schweizerhütte, previously unknown, was first staged only in 2018, around 180 years after its composition. The German libretto, basically borrowed by Moniuszko from Carl Blum’s opera Mary, Max und Michel, leaves out some sections of the ‘prototype’, adds an interpolation whose authorship has not been established, and changes the stage directions. In my paper, I focus on analysing the overture to Moniuszko’s Die Schweizerhütte, as well as the forms of arias, duets, choruses and finales employed by the composer. The compositional tools he used are well suited to the dramatic concept of the work, as is confirmed by the thematic links between the overture and the multipartite finales of both acts, as well as the introduction of reminder motifs. This German-language work written by the future ‘father of Polish opera’ demonstrates that the barely 20-year-old Berlin-trained newcomer to the operatic scene was already giving serious consideration to the internal integration of his work and was surprisingly mature in his awareness of the principles of musical dramaturgy. Unfortunately, after his return to Vilnius, Moniuszko in all probability did not find favourable conditions for the further development of his talent. Yet while the so-called operettas that he wrote in the early 1840s with singing actors and a wide audience in mind could hardly be considered a continuation and extension of the ambitious ideas already discernible in Der Schweizerhütte, those ideas were probably echoed in his first opera seria, titled Twardowski (now lost), and are certainly fully manifest in the Vilnius version of his Halka. It is increasingly evident that Moniuszko’s operatic style was closely related from the very start not only to the local tradition (to models elaborated by Stefani, Elsner and Kurpiński), but also to the poetics of European opera, primarily the Italian and French models. Moniuszko absorbed those influences, however, via German musical, theatrical and literary culture. His time in Berlin and his earliest (German-language) attempt at an operatic work that he undertook there thus played a key role in the complex process of the absorption and synthesis of various models of operatic dramaturgy. This ultimately helped the composer attain artistic maturity.
    Źródło:
    Muzyka; 2021, 66, 2; 3-36
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE ACTIVITY AND PEDAGOGICAL VIEWS OF WOMEN AT THE TURN OF THE 19TH AND 20TH CENTURIES – HISTORICAL EXPERIENCES FOR THE CONTEMPORARY TIMES
    DZIAŁALNOŚĆ I POGLĄDY PEDAGOGICZNE KOBIET NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU – DOŚWIADCZENIA HISTORYCZNE DLA WSPÓŁCZESNOŚCI
    Autorzy:
    Karcz-Taranowicz, Eugenia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/479902.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    woman,
    pedagogy,
    scientific activity
    kobieta,
    pedagogika,
    działalność naukowa
    Opis:
    Although women have contributed to the development of science from the earliest times, their participation has not always been noticed. The breakthrough in the career path of women was World War I, in the consequence of which women gained the possibility of studying at universities and pursuing the academic activity. The presented article is an attempt at bringing to light the memory of the women-pioneers and their scientific activity in the field of Polish pedagogy at the turn of the 19th and 20th centuries.
    Kobiety wnosiły swój wkład do rozwoju nauki od najdawniejszych czasów, niemniej ich udział nie zawsze był dostrzegany. Momentem przełomowym na drodze kariery naukowej kobiet była pierwsza wojna światowa, w konsekwencji której zyskały one możliwość studiów uniwersyteckich oraz działalności akademickiej. Prezentowany artykuł jest próbą przywrócenia pamięci o prekursorkach i ich działalności naukowej w pedagogice polskiej na przełomie XIX i XX wieku.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika; 2018, 17; 149-160
    1896-4591
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoła dla chłopców przy Szpitalu Świętego Ducha w Rzymie w XVI-XVIII wieku
    The School for Boys at the Holy Ghost Hospital in Rome in the 16th-18th Centuries
    Autorzy:
    Surdacki, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857751.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    The Holy Ghost Hospital was founded in Rome in 1198 by Pope Innocent III, and run by Holy Ghost Fathers. For many centuries it was the largest charitable institution in the whole Christian world. First of all, however, it played an exceptional role as a poor-house for abandoned children, most of them were illegitimate. On average, about 1000 children anjually were left at that institution in the period of the 17th-18th centuries. The abandoned children were left to be fed and brought up by substitute families with which they stayed until they were 11 (girls) or 12, and then returned to the hospital. The girls were then placed in a special ward, called “conservatorio”, and the boys stayed in a separate room: “scuola dei putti” (a school for boys). Contrary to the “conservatorio”, where there were always a few hundred girls, in the school for boys the number of residents was always about ten times lower and oscillated between 30 and 50 people. Having returned to the hospitals, boys stayed relatively shorter periods in the “scuola dei putti”. They were cheap workforce, therefore the could find jobs with artisans, were taken as servants or apprentices. Sometimes, like the girls, they were adopted. The man who took care and supervised the school for abandoned boys was a priest called school master. It was his job to keep order and discipline and to teach his charges to read, write, to teach them grammar, catechism, mercy, Christian piety, good manners and principles of good behaviour. The very name of the institution in which the boys stayed suggests that it had, above all, an educational character. Young residents were to gain some elementary knowledge as regards reading and writing, and to acquire basic religious and moral formation. Apart from religious practices and study, the boys were obliged to carry out some auxiliary jobs on behalf of the hospital. Thus they worked as stable boys, porters, caretakers, and kitchen helpers. Those who were talented in singing and music took part in the church choir, and the most talented were sent to universities or theological seminaries. The abandoned boys stayed for some time in their school, about a few months or years, and then, as it has been mentioned, were sent to artisans, where they continued their education and prepared themselves for adult life in a normal society.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 1999, 27, 2; 105-121
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Service in the Periphery of the Romanov Empire: Exile or Springboard for Customs Officials of the Administrative Authorities of Czarist Russia in the 19th and Early 20th Centuries?
    Służba na peryferiach imperium Romanowów. Zesłanie czy trampolina dla urzędników celnych organów administracyjnych carskiej Rosji w XIX i na początku XX w.
    Autorzy:
    Latawiec, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339684.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    peryferia
    administracja
    urzędnik
    cła
    Rosja
    periphery
    administration
    official/officer
    customs duty
    Russia
    Opis:
    Peter I, ruler of Russia, is regarded as the father of the modern administrative apparatus created in order to effectively administer the empire. The then introduced system of personnel selection and promotions became an inherent part of the practice applied during the reign of successive Romanovs until the end of the functioning of absolute rule in Russia. On the basis of preserved source materials of government origin, the fact of the service of customs officials on the borders of the empire was analyzed, as was its influence on appointments to positions within the central administrative authorities that managed the customs revenues of the Romanov Empire in the 19th and early 20th centuries. For some officials, the necessity of serving on the borders of the empire was only a stage in their civil service career, which ultimately ended in the offices operating in the capital city of St. Petersburg. However, many failed to find employment in the capital, pursuing their careers on the borders of the vast Romanov Empire.
    Władca Rosji Piotr I uważany jest za ojca nowożytnego aparatu administracyjnego stworzonego w celu sprawnego zarządzania imperium. Skonstruowany wtedy system doboru kadr i awansów służbowych na trwałe wpisał się do praktyki stosowanej za panowania kolejnych Romanowów, aż do kresu funkcjonowania władzy absolutnej w Rosji. Na podstawie zachowanych materiałów źródłowych proweniencji urzędowej poddano analizie fakt służby urzędników celnych na granicach imperium i jego wpływ na otrzymanie stanowisk w centralnych organach administracyjnych zarządzających dochodami celnymi imperium Romanowów w XIX i na początku XX w. Dla urzędników konieczność służby na peryferiach imperium była jedynie etapem w karierze urzędniczej, którą ostatecznie kończyli w murach urzędów działających w stołecznym Petersburgu. Jednak wielu z nich nie znalazło już swojego miejsca zatrudnienia nad Newą, realizując kariery na granicach rozległego imperium Romanowów.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-24
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Суспільно-політичні умови запровадження магдебурзького права в містах (Волині ХV–60-ті рр. ХVІ ст.)
    Socio-political conditions for the introduction of the Magdeburg law in the cities of Volyn of the 15th and 60th years of the 16th centuries
    Autorzy:
    Бортнікова, Алла
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/489402.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe w Żytomierzu
    Tematy:
    Volyn land,
    the Grand Duchy of Lithuania,
    Polish kingdom,
    city,
    the Magdeburg law
    Opis:
    In the 15th–16 th. centuries most of the cities and towns of Ukrainian lands, which were part of the Grand Duchy of Lithuania, were concentrated in Volyn land, where the geographical factor was quite favorable for social development. The cities, along with the castles, remained strategic frontiers of the military organization of the state, outpost of protection against external aggression, which required constant attention from the state. The spreading process of the craft separation from agriculture caused the need for sales markets and increased the demand for agricultural products. Due to the auspices policy there was a process of specialization of production, the changes took place in the structure of the of the population work, a shop handicraft and craft were developed , the number of urban population in general and the township in particular increased. The Magdeburg law was acrued to Volyn cities from Germany via Poland and Lithuania, when appropriate socio-economic and political conditions similar to those of Western Europe were created for this purpose. The transition of the cities’ administration to the Magdeburg law was a reflection of the process of the establishment of Slavic law in the West European lands in general, since it was being modified, in particular under the influence of German law. The introduction of the Magdeburg law in Volyn cities was expanded considering the national traditions of customary law; however, it was an original process that took place with considerable delay compared to the cities of Western Europe. The fate of Volyn cities in the context of their incorporation into the political-legal system of GDL was also determined by geostrategic and political factors that were in progress during 14th and 15th centuries – struggle for Volyn and Podillya between Lithuania and the Kingdom of Poland. The Magdeburg law became not only a means of modernizing of the public relations, but also the instrument of political influence of the Polish Crown, aimed at incorporating the Volyn and the Grand Duchy of Lithuania in general, into Poland. In this context, the socio-political conditions for granting Lutsk land a privilege on the Magdeburg law by the Polish King Władysław Jagailo on October 30, 1432 are indicative. The privilege of 1432 was unique among such acts, since it provided German law not to the city or to the burghers, but to all residents of Lutsk land. Apparently, this format had, above all, an important political significance – an attempt to attract Lutsk land to the Polish kingdom as closely as possible, its own economic component had been secondary, since in the privilege there were no specific indications as to the order of the organization of trades and fairs, the scope of the powers of Vogt, etc., which was obligatory component part of similar acts. The structure and functions of the local self-government bodies depended upon many factors, including statute of the cities: state-owned (grand-prince) or private-owned, privileged, or not, with full and incomplete Magdeburg law.
    Źródło:
    Studia Politologica Ucraino-Polona; 2017, 7; 254-260
    2312-8933
    Pojawia się w:
    Studia Politologica Ucraino-Polona
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    STYLISTIC TENDENCIES IN THE WORKS FOR ACCORDION BY UKRAINIAN COMPOSERS IN THE LATE 20TH – EARLY 21ST CENTURIES
    Autorzy:
    Spodarenko, Victor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/566582.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    neo-folklorism
    neo-romanticism
    neo-classicism
    music works for accordion
    Ukrainian composers
    Opis:
    The stylistic panorama of the 20th century music is notable for an aesthetic variety of works by different composers and compositional schools. This fact is corroborated by the ambiguity and plurality of musical cultures, made manifest by certain artistic trends and tendencies transpiring during the late 19th and early 20th centuries. As the century progressed, certain artistic tendencies underwent a transformation and evolved into other stylistic novelties. The works for the accordion by Ukrainian composers display folk-like influences and project an array of aesthetic approaches to the idea of musical personification. This is most clearly expressed in the way the composer: (1) borrows the material from folklore; (2) appeals to lyrical, psychological, expressive and figurative characteristics of work of art with the expression of the process-emotional nature of person’s “inner world”; (3) experiments with associative references such as, intonation, intonemas, and grief; (4) employs programmatic narrative; (5) uses epigraph and musical quotes; and (6) makes clear references to the genres and techniques of baroque and, occasionally, early classical music
    Źródło:
    Ars inter Culturas; 2014, 3; 69-77
    2083-1226
    Pojawia się w:
    Ars inter Culturas
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Formacja kandydatów do zakonów w XVII i XVIII wieku
    The Formation of Candidates for Religious Orders in the 17th and 18th Centuries
    Autorzy:
    Flaga, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1964690.pdf
    Data publikacji:
    1990
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Making use of the well-known in Polish historiography and valuable source material, the so-called religious questionnaire by nuncio G. Garampi of 1773-74, as well as the most recent technical literature, the author discusses the process of formation and upbringing of the candidates for religious orders in the 17th and 18th centuries. In his considerations he confines himself to show the formation and upbringing which the candidates were subject to in the religious novitiates. The author pinponts that the Tridentine Council had a great influence on the setting of all matters related with the upbringing of religious youth in an order, and at the same time it was important for the very process of upbringing. This Council, while attaching great importance to a good formation of all candidates for the ministry (a well-known order to introduce theological seminaries in all dioceses), regulated also, among other things, the duration of novitiate in orders. From that Council on there were being set up central novitiates, introduced almost in all orders in place of the hitherto upbringing of the religious youth in all monasteries and abbeys. The abovementioned questionnaire makes notice of those novitiates. On the basis of them the author attempts to find the number of novitiates and novices in a dozen or so greatest orders in Poland at that time. The question of the age of the candidates for orders, practices and devotions which they carried on in the novitiate, the role and function of the novitiate’s magister, bills and handbooks used in the formation of candidates - these are the subsequent questions with which deals the remaining part of the paper. Contrary to the number of novitiates and novices, the latter data have been based on either general literature concerning the orders themselves or on the literature dealing with particular questions.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1990, 38, 2; 79-117
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The development of children’s literature in Ukraine in the XX-XXI centuries
    Autorzy:
    Baran, Uliana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2156688.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Ukrainian children`s literature
    Ukrainian literature for children and youth
    values
    Opis:
    After Ukraine’s independence in 1991 Ukrainian children got wider access to the translations of the works of prominent world writers for children. The classic literature of the world, aiming to mediate the children’s feelings for beauty and literary aesthetic, became an integral part of the Ukrainian educational system. Thanks to the increase of famous children’s books written in modern Ukraine, Ukraine is now experiencing the growth of a new generation of more intelligent and capable citizens free from communism ideology, able to integrate and positively contribute to the modern multicultural world. However “children and war” is now again among the painful topics in modern Ukrainian society but not new in history and literature. There are no wars, initiated by Ukrainians. The Famine of Ukrainians in the East of Ukraine by Russians, the Second World War, physical genocide of Ukrainian families and their children for the whole century even also just for the Ukrainian language saved Pain and Distrust in the generation memory of Ukrainians. But the aim of this survey of the Ukrainian literature for children and youth is to show the developing processes in the society on the basics of the main ideas, topics, directions and values during the XX-XXI centuries, beginning since the end of the XIX century by such prominent writer like Ivan Franko.
    Źródło:
    Studia Polsko-Ukraińskie; 2021, 8; 179-193
    2353-5644
    2451-2958
    Pojawia się w:
    Studia Polsko-Ukraińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish Population Censuses in the 19th and 20th Centuries: Scope and Subject Matter in the Context of International Standards
    Autorzy:
    Leszczyńska, Cecylia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2822524.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    a history of Polish censuses
    the scope of Polish censuses
    Polish censuses in the 19th and 20th centuries
    international standards for population censuses
    Opis:
    This paper analyses the population censuses on the Polish area, particularly, the subject of censuses and their thematic scope. the study refers to the censuses in the 19th and 20th centuries (the study closes with the 1988 census). The paper consists of three parts. The first one presents the origins of censuses and the first censuses conducted in Europe in the 18th century. This part also shows the efforts of international statistical institutions to normalise and standardise national censuses. It allowed for building international standards to make national censuses comparable. The second part shows censuses in the 19th century, and the third part discusses censuses in the 20th century. A fundamental feature of the censuses is a set of questions common to demographic and social issues. This makes it possible to carry out comparative analysis in different regional cross-sections on a secular basis. It should also be provided that census categories are not always comparable, hence various conversions and estimates are necessary. The universality of the censuses have made them a huge organizational challenge each time. The greatest effort was borne by the statistical institutions responsible, not only for conducting the censuses, but also during the compilation and publication of the data.
    Źródło:
    Studia Historiae Oeconomicae; 2022, 40, 1; 1-28
    0081-6485
    Pojawia się w:
    Studia Historiae Oeconomicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish adaptation of foreign geographical atlases for general use at the turn of the 20th and 21st centuries
    Autorzy:
    Konopska, B.
    Pasławski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/92460.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Oddział Kartograficzny Polskiego Towarzystwa Geograficznego
    Tematy:
    geographical atlas
    copyright license
    adaptation of atlas
    geographical name
    Opis:
    Different approaches to the adaptation of foreign geographical atlases, making an effort of classification, against a background of the intensive activity of Polish publishers in the scope of adaptation of these atlases during the last decade of the twentieth century and the first decade of the twenty first century have been discussed in this article. Moreover the usefulness and correctness of the adapted publications as well as the fundamental problems connected with the use of Polish geographical names have been discussed from the point of view of a Polish user; also the problems related to the layout, range of content and scope of symbolism expected by a Polish user have been discussed.
    Źródło:
    Polish Cartographical Review; 2015, 47, 2; 77-90
    2450-6974
    Pojawia się w:
    Polish Cartographical Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praktyka modlitwy o uwolnienie wspólnot Kościoła pierwszych wieków chrześcijaństwa (I-V w.)
    The practice of praying for the release of the first centuries of the Church communities of Christianity (I-V century)
    Autorzy:
    Kowal, Sebastian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/469448.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Opis:
    Prayer for deliverance of demonic influence in the early Church was the domain of all the faithful. Every Christian has the power to cast out evil spirits. It stemmed from the fact that the faith in Jesus Christ and receive baptism, and was based on the power of his name. Every Christian is somehow automatically become an exorcist. The source of the power that was given to the Christians, was the victory of Jesus Christ in his paschal mystery, with particular reference to the death of the cross. In the 5th century the power of exorcism has been reserved for appointed priests.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2012, 19; 65-77
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adaptacja zamków Sudetów Zachodnich na obiekty turystyczne w XIX i na początku XX w.
    Adaptive reuse of Western Sudetes castles for tourist purposes in the 19th and at the beginning of the 20th centuries
    Autorzy:
    Marcinów, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2029061.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Opis:
    W pracy przedstawiono zagadnienie adaptacji zamków Sudetów Zachodnich na cele turystyczne w XIX w. i 1. połowie XX w. W pierwszej części na podstawie dostępnego materiału źródłowego i literatury przedmiotu wykazano, iż temat do tej pory nie był opracowany w szerszym zakresie. Następnie omówiono kwestię zamków na tle rozwoju turystyki w Sudetach Zachodnich do roku 1945. W ten sposób ukazane zostały przyczyny dokonywania w tych obiektach zmian. W kolejnym rozdziale przedstawiono prace prowadzone w warowniach na omawianym obszarze w analizowanym okresie. Na podstawie zawartych w artykule informacji stwierdzono, iż w większości przypadków właściciele starali się zachować zamki w formie trwałej ruiny, tak aby nie zatraciły one swojego romantycznego charakteru, a w przypadku wprowadzania nowych obiektów wykonywano je w stylu historyzującym lub regionalnym.
    The paper discusses the adaptive reuse of Western Sudetes castles for tourist purposes in the 19th and at the beginning of the 20th centuries. The first section consists of a review of the relevant literature and demonstrates that the subject has not yet been extensively studied. Next castles are considered against a background of the rise of tourism in the Western Sudetes Mountains up to 1945. This perspective brings out the reasons of changes made to strongholds. The following section gives an overview of the works undertaken at the sites in the Western Sudetes area in the period under consideration. The analysis of data leads to the conclusion that in most cases the castles’ owners made efforts to preserve ruins for their romantic appeal and if new buildings appeared, they were constructed in a historicising or regional style.
    Źródło:
    Dziedzictwo architektoniczne. Badania oraz adaptacje budowli sakralnych i obronnych; 112-124
    9788374931120
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Na drodze reformy. O kandydatach do stanu duchownego w metropolii kijowskiej (XVI-XVII w.)
    On the Way to Reform. About Candidates for the Priesthood in the Metropolitanate of Kiev (16th-17th centuries)
    Autorzy:
    Nowak, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2171233.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Akademia Supraska
    Tematy:
    kandydat
    kapłan
    moralność
    wiedza
    święcenia
    Opis:
    Repair and restoration of the priesthood ethos, to which 17th century church reformers striven, was the basis of spiritual and religious and organizational renewal in the Ruthenian Church. It was associated closely with the selection of suitable candidates for the priesthood. Expressions of the aspiration to organize episcopal, presbyterate, or diaconate ordination affairs, were already special regulations, which appeared in the manuscript archbishops’ liturgiarions. Problem of appropriate spiritual and substantive preparation for the priesthood, was the subject of prints issued since the 17th century synodal teachings of the bishop to priests, articles of liturgical books, theological treatises, catechisms, forewords to the books of the Orthodox liturgical use. Dissemination through print sources for responsible priesthood, was to serve the normalization rules for selection of candidates for the priesthood and influenced the spiritual-religious and as consequence, cultural revival in the Metropolitanate of Kiev
    Źródło:
    Latopisy Akademii Supraskiej; 2015, Cerkiew w drodze, 6; 9-18
    2082-9299
    Pojawia się w:
    Latopisy Akademii Supraskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Malarstwo pejzażowe jako narzędzie inspiracji dla sztuki ogrodowej XVIII i XIX w.
    Landscape painting as an inspirational tool for the art of gardening of 18th and 19th centuries
    Autorzy:
    Szendi, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293425.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    malarstwo pejzażowe
    ogrody krajobrazowe
    ikonografia
    landscape painting
    landscape gardens
    iconography
    Opis:
    Wiek XVIII objawił się w sztuce ogrodowej zamiłowaniem do układów swobodnych, kultem nieskrępowanej przyrody, powrotem do natury. Tendencje te wyrosły na fundamencie przemian estetyczno-fi lozofi cznych, fascynacji kulturą antyku i Dalekiego Wschodu oraz malarstwem pejzażowym, spełniającym idee mitu arkadyjskiego. Szczególnie ważnym aspektem opisywanego zjawiska była ewolucja roli krajobrazu w sztuce malarskiej, która podniosła go do rangi samodzielnego tematu i choć traktowała go w sposób wyidealizowany, to jednak dała możliwość zwrócenia uwagi na jego naturalne piękno. Sceny z widoków Lorraina, Poussina oraz Rosy stały się wzorcem w kształtowaniu ogrodów krajobrazowych. Powszechną praktyką stało się zapraszanie malarzy do współpracy przy zakładaniu kompozycji ogrodowych bądź inspirowanie się ich dziełami w celu uzyskania odpowiedniego efektu wizualnego w ogrodzie. Dzięki temu powstawały założenia krajobrazowe o charakterze malowniczym, w których można zaobserwować elementy zapożyczone z płócien malarzy.
    The 18th century was manifested in the art of gardening by passion for an irregular system, unfettered worship of nature, return to nature. These trends grew on a foundation of aesthetic and philosophical transformation, fascination with the antique and the Far East culture, and landscape painting, fullfi lling ideas of Arcadian myth. A particularly important aspect of this phenomenon was the evolution of the role of landscape in the art of painting, which raised it to the rank of an independent subject and although it was treated in an idealized way, it provided an opportunity to draw attention to its natural beauty. Scenes from views of Lorrain, Poussin and Rosa became a pattern in the development of landscaped gardens. It became common practice to invite artists to collaborate in the establishment of garden composition, or to be inspired by their works in order to obtain the appropriate visual effect. Thus formed picturesque landscaped gardens where you can see elements borrowed from the canvases of painters.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 2(34); 59-67
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dialog wieków. Rozbudowa kliniki uniwersyteckiej w Grazu, Kopper, Croce & Klug, 2003
    The Dialogue of Centuries. Graz University Clinic Extension, Kopper, Croce & Klug, 2003
    Autorzy:
    Widera, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218355.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Centrum Badań Medycznych ZMF Graz
    secesja wiedeńskia
    architektura
    Center for Medical Research (ZMF) Graz
    Vienna Secession style
    architecture
    Opis:
    Zaprojektowany przez austriackich architektów: Koppera, Croce i Kluga budynek Centrum Badań Medycznych ZMF w Grazu oddano do użytku w 2003 roku. Obiekt jest częścią zapoczątkowanej pod koniec lat 90. XX w. kompleksowej rozbudowy i restrukturyzacji kliniki uniwersyteckiej w Grazu. Stworzenie harmonijnych relacji pomiędzy istniejącą architekturą w stylu secesji wiedeńskiej a nowymi obiektami było ważnym aspektem rozbudowy. Autorzy tworzą interesujący dialog architektoniczny między pokoleniami budowli, łącząc elementy nurtu high-tech z akcentami dekonstruktywistycznymi. Wiele uwagi poświęcono wprowadzeniu modularnego systemu struktury organizacyjnej, służącego zoptymalizowaniu funkcjonowania budynku, a w konsekwencji zmaksymalizowaniu skuteczności i efektywności prowadzonych tu badań naukowych. Lekkość i przezroczystość powodują, że nowy obiekt z łatwością wpisuje się w kontekst stworzony przez krajobraz, ukształtowany przez łagodnie pofałdowany teren, roślinność, sąsiednie budynki oraz architekturę pobliskich, wschodnich przedmieść Grazu.
    The building of the Center for Medical Research (ZMF) in Graz, designed by Austrian architects: Kopper, Croce and Klug, was opened in 2003. It has been a part of a restructuring process and complex extension of Graz University Clinic, initiated at the end of the last decade of the twentieth century. Creating a harmonious relationship between the architecture of the existing facilities in the Vienna Secession style and new buildings was an important aspect of the extension. The authors have created an interesting architectural dialogue between the generations of buildings, combining high-tech elements with deconstructivist accents. Considerable effort has been invested in the development of a modular organizational structure, designed to optimize the operation of the building and consequently maximize the effectiveness and efficiency of the research conducted here. Lightness and transparency help the new site easily fit into the context created by the landscape, shaped by gently sloping terrain, vegetation, adjacent buildings and the architecture of the nearby eastern suburbs of Graz.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2009, 25; 144-147
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evoluzione della terminologia grammaticale nei manuali di lingua italiana per polacchi (XVII-XIX s.)
    The Evolution of Grammatical Terminology in Course Books of the Italian Language for Poles (17th–19th centuries)
    Autorzy:
    Jamrozik, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/446633.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    course book
    grammar
    terminology
    Italian
    Polish
    Latin
    manuale
    grammatica
    terminologia
    italiano
    polacco
    Opis:
    The subject of research is that of changes in grammatical terminology that can be observed on the basis of four course books of Italian language for Poles published between 1675 and 1869. The first of them is marked by the Latin terminology that manifests in the adaptation of Latin terms as well as in the direct translation of their basic meaning into Polish. Moreover, the instability of terminology results in the co-occurrence of various forms of the Polish term or in the co-occurrence of Polish and Latin terms. The other two course books by anonymous authors, which seem to be adaptations of French course books, do not include Latin terminology, whereas names for word classes are, with a few exceptions, consistent with the Polish nomenclature devised by the Commission of National Education in the Enlightenment. In comparison to the previous course books, the last one involved in this research is more modern with regards to solutions that are typical for articles and other categories that are characteristic of Romance languages.
    Oggetto della ricerca è l’evoluzione della terminologia grammaticale polacca osservata in quattro manuali di lingua italiana pubblicati in Polonia ad uso dei polacchi tra il 1675 e il 1869. Il primo è fortemente segnato dalla terminologia latina, presente in varie forme di adattamenti e calchi. L’instabilità terminologica si manifesta inoltre nella compresenza di termini latini e polacchi, nonché in sequenze intere di sinonimi polacchi. I due manuali successivi, di autori anonimi, probabilmente adattati da testi francesi, abbandonano il latino a favore della terminologia polacca nella denominazione delle parti del discorso stabilita in seguito all’attività svolta nel secolo dei Lumi dalla Commissione di Educazione Nazionale. L’ultimo dei testi esaminati risulta più moderno in quanto propone soluzioni concrete sia per le denominazioni dell’articolo che per le categorie grammaticali proprie al sistema delle lingue romanze.
    Źródło:
    Italica Wratislaviensia; 2018, 9.2; 93-117
    2084-4514
    Pojawia się w:
    Italica Wratislaviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O układzie alfabetycznym w dawnych słownikach przekładowych
    The alphabetical order in the old dictionaries used for translation
    Autorzy:
    Lenartowicz-Zagrodna, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683714.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia polskiej leksykografii
    porządek alfabetyczny
    warsztat leksykografa
    leksykografia polska XVI–XIX wieku
    history of the polish lexicography
    alphabetical order
    lexicographer’s methods
    polish lexicography 16th–19th centuries
    Opis:
    Alphabetical order is one of the four ways to organize words in dictionaries. Throughout history it was changing - it was depending on the level of knowledge about the language and on the evolution of Polish lexicography. The major problem was the lack of Polish orthography, especially the notation of phons, which have no equivalents in Latin. The aim of the study is to investigate the evolution of the alphabetical system in the history of Polish lexicography and to indicate the problems faced by the authors from 16th to the 19th century.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 2; 83-98
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie adaptacje zagranicznych atlasów geograficznych na przełomie XX i XXI wieku
    Polish adaptation of foreign geographical atlases for general use at the turn of the 20th and 21st centuries
    Autorzy:
    Konopska, B.
    Pasławski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204123.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geograficzne
    Tematy:
    atlas geograficzny
    licencja
    prawa autorskie
    adaptacja
    nazewnictwo geograficzne
    geographical atlas
    geographical names
    adaptation
    Opis:
    Na tle dużej aktywności polskich wydawców w zakresie adaptacji obcych atlasów geograficznych w ostatniej dekadzie XX wieku i pierwszej dekadzie XXI wieku, w artykule omówiono różne podejścia do adaptacji, podejmując próbę ich pogrupowania i nazwania. Ponadto omówiono użyteczność i poprawność kartograficzną adaptowanych publikacji z punktu widzenia polskiego użytkownika oraz podstawowe problemy związane ze stosowaniem polskiego nazewnictwa geograficznego, ale również układem, zakresem treści i symboliką, której spodziewa się polski użytkownik.
    Adaptation of foreign cartographic works is the constant practice of publishing industry. Its greatest popularity dates back to the period of the Partitions of Poland (1795–1918), as well as to the time that followed the systemic transition of 1989, but the lowest popularity concerns the times of the Second Republic of Poland and the period of the Polish People Republic. Apogee of issuing the adapted works in Poland dates back to the turn of the twentieth and twenty- -first centuries. The objects of the study were the atlases of general use adapted to the Polish readers at the turn of the twentieth and twenty-first centuries. The main objective of this research was brought to the determination a degree of adjustment of foreign publications for the needs of a Polish customer in the context of cartographical principles, as well as to the attempt of classification and naming the kinds of adaptation. From this perspective, it was interesting to find out which elements of atlas and map content were severely changed to adapt to the Polish users and to what extent the structure of atlas and the content of maps were modified. It was also interesting to identify the substantive problems encountered by Polish cartographers and to show the errors, before which they failed to protect themselves. The paper versions of school atlases, pocket atlases and general geographic atlases were analyzed. The analysis of the collected materials pointed out the similarities in the activities of publishers. Certain compounds emerged between a range of changes made to an original work and a profile of publishing house, especially in the scope of its earlier cartographic experience and market position. In any case, regardless the type of atlas, Polish translation of a text layer, i.e. the geographical names, and explanations in legends, appeared. Two types of adaptation due to the scope of changes made by the Polish publishers were distinguished: basic and complex. A basic adaptation is the translation of a publication into Polish without any interference with the structure of a work or any correction of the substantive errors. A complex adaptation consists of the translation of the text layer and the introduction of a newly developed specific part regarding Poland and replacing the pages with presentation of a country, from which the original work is. Moreover several common mistakes that appeared in the adapted atlases were identified. Proper elaboration of geographical names was identified as the greatest difficulty in preparing the adaptations of atlases.
    Źródło:
    Polski Przegląd Kartograficzny; 2015, T. 47, nr 2, 2; 105-118
    0324-8321
    Pojawia się w:
    Polski Przegląd Kartograficzny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoły i drukarnie zakonne na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej w XVIII-XIX wieku
    Schools and Printing Houses in the Old Polish Republic in the 18th-19th Centuries
    Autorzy:
    Gach, Piotr Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857463.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    kolegium
    konwikt
    seminarium
    drukarnie zakonne
    zakony
    college
    boarding house for alumni
    theological Seminary
    religious printing houses
    religious orders
    Opis:
    In the beginning the author shows the historical process through which the concept of collegium took shape as a university residence for students and professors, a boarding house for students (not only in Poland but also in such countries as France, Italy, England, Spain, and Germany), a secondary school and a semi-high school (occupational or other) before going to university. The further parts of the paper is devoted to collegia as secondary schools. Starting from the 16th century on, collegia (secondary schools) were established in Poland. They were run by religious orders which can be defined as teaching orders. They were as follows: Jesuits, Piarists, Theatins, and Basilians. In the period of the Enlightenment, ie in the second half of the 18th century, other orders joined them. In order to satisfy the social need, they organized and ran secondary schools, e.g. Benedictines, Cistercians, Friars of the Tomb of the Lord, Regular Lateran Canons, Bartolomites, (also called communists for they strictly abode by the life in a religious community). The religious collegia comprised the teaching staff with its rector at the head, a number of didactic rooms, a church, and the religious home (with different names), the boarding house called a convict, a library, and a theatrical hall. In bigger centres there wad a printing house, a pharmacy with a hospital, research-didactic studies, an astronomical observatory, (botanic and fruit) gardens, workshops for production and service, and other buildings. The author gives the number of those collegia, discusses their structure and curricula in particular periods from the 16th to the 18th century. Similarly, he has characterized noble convicts, being part of the collegium and occupied with elite education for the future politicians and state officials. Their students came from nobel and magnate families. Now diocesan seminars were important didactic-educational institutions (in the 17th-18th centuries they provided a two-year and in the 19th century a four-year tuition. They were run by the Congregation of Missionaries of St Vincent a Paulo (Congregatio Sacerdotum Saecularium Missionis S.V. a Paulo). Finally, the author quotes a number of printing houses at the above collegia and seminar in Poland in the years 1700-1864 and points to the main types of their publishing production, such as: various kinds of handbooks, ABC books, catechisms, didactic manuals, calendars, posters and theatrical plays, sermons, prayer books, liturgical, historical, theological, and fiction works. He postulates further reach on the collegia and religious printing houses.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2002, 30, 2; 105-125
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Religious Themes in Polish Press for Children and Adolescents in the Years 1863–1918
    Tematyka religijna na łamach polskich czasopism dla dzieci i młodzieży w latach 1863–1918
    Autorzy:
    Rogoż, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/421869.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Religion
    Catholicism
    children’s magazines
    youth magazines
    19th–20th centuries
    Religia
    katolicyzm
    czasopisma dla dzieci
    czasopisma dla młodzieży
    XIX–XX wiek
    Opis:
    The subject of discussion are religious themes present in the Polish-language general profile press for children and young people published on the area of the former Commonwealth in the years 1863–1918 by editors not directly connected with churches or religious associations. The considerations include the contents of several hundred magazines, nevertheless, detailed qualitative analysis was carried out on the following representative representations from the three partitions: “Przyjaciel Dzieci” (1863–1915), “Wieczory Rodzinne” (1880–1914), “Towarzysz Pilnych Dzieci” (1876–1883), “Mały Światek” (1888–1918), “Jutrzenka Polska” (1904–1914), “Anioł Stróż” (1895–1909) and “Przyjaciel Dziatwy” (1898–1914). The religious content played a significant role in these periodicals, ranging from 3.4% to 11.1% of the printed area.
    Przedmiot rozważań stanowi tematyka religijna obecna na łamach polskojęzycznej prasy dla dzieci i młodzieży o profilu ogólnym wydawanej na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej w latach 1863–1918 przez redakcje nie związane bezpośrednio z kościołami czy związkami wyznaniowymi. W przeprowadzonych rozważaniach uwzględniono treść kilkuset czasopism, niemniej jednak szczegółowej analizie ilościowej i jakościowej poddano następujące, reprezentatywne tytuły z 3 zaborów: „Przyjaciel Dzieci” (1863–1915), „Wieczory Rodzinne” (1880–1914), „Towarzysz Pilnych Dzieci” (1876–1883), „Mały Światek” (1888–1918), „Wiek Młody” (1893–1904), „Jutrzenka Polska” (1904–1914), „Anioł Stróż” (1895–1909) oraz „Przyjaciel Dziatwy” (1898–1914). Treści religijne odgrywały w poszczególnych pismach niebagatelną rolę zajmując od 3,4% do 11,1% zadrukowanej powierzchni
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2017, 20, 3; 39-52
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Російсько-польське суперництво в боротьбі за душі українського селянства Правобережної України на зламі ХІХ і ХХ століть
    Russian & Polish Competition in Struggle for Ukrainian Peasantry of Right-Bank Ukraine in the late nineteenth and early twenty centuries
    Autorzy:
    Волошенко, Вікторія
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2164741.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Ukrainian peasantry
    reading
    Russian and Polish impacts
    ukraińskie chłopstwo
    czytanie
    rosyjskie i polskie wpływy
    Opis:
    The article is dedicated to Polish & Russian competition carried out with the help of the printed word and its influence on the formation of national identity of the Ukrainian peasantry living at the Right-Bank Ukraine in the late nineteenth and early twenty centuries.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2016, 1(10); 149-166
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inscenizacje oraz adaptacje twórczości Janusza Korczaka w polskim teatrze w latach 1931–2021
    Staging and adapting the works of Janusz Korczak in Polish theatre in the years 1931–2021
    Autorzy:
    Uljasz, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31340748.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Polish theatre history of the 20th–21st centuries
    theatre for children history
    of the 20th–21st centuries
    Polish literature 1918–1939 reception
    literature for children
    1918–1939 reception
    teatr polski historia XX–XXI w.
    teatr dla dzieci historia XX–XXI w.
    literatura polska 1918–1939 recepcja
    literatura dla dzieci 1918–1939 recepcja
    Opis:
    Tematem artykułu jest historia teatralnej recepcji twórczości literackiej Janusza Korczaka (Henryka Goldszmita) (1878 lub 1879–1942) w polskim teatrze w latach 1931–2021, od prapremiery dramatu Senat szaleńców w 1931 r. w Teatrze Ateneum w Warszawie po najnowsze inscenizacje. W analizie uwzględniono też adaptacje trzech powieści Korczaka dla dzieci: Król Maciuś Pierwszy, Król Maciuś na wyspie bezludnej (pierwodruk – 1923 r.) i Kajtuś czarodziej (najstarsza edycja – 1935 r.). Autor pisze o realizacjach z teatrów dramatycznych i lalkowych z różnych polskich miast, a także o jednej baletowej, przywołuje inscenizacje oraz adaptacje radiowe i telewizyjne powieści Korczaka. Zwraca też uwagę na zalety i słabości inscenizacji, jak również na metody ich promocji. Omawia przyczyny małego zainteresowania twórców teatralnych sztuką Senat szaleńców i zastanawia się, dlaczego chętniej adaptują oni książki pisarza dla dzieci. Materiał badawczy wykorzystany w artykule to głównie źródła – publikacje prasowe, plakaty i fotografie teatralne, w mniejszym stopniu wspomnienia, w jednym wypadku – nagranie radiowe. Opracowania naukowe i popularyzatorskie przydatne w kwerendzie oraz przywołane w bibliografii i przypisach to publikacje na temat biografii Janusza Korczaka i historii polskiego teatru. Zagadnienie badawcze ma podwójnie rocznicowy charakter. W 1931 r., czyli ponad 90 lat temu, odbyła się prapremiera sztuki Senat szaleńców, a w 2022 r. mija 80. rocznica tragicznej śmierci Korczaka oraz dzieci i części pracowników z jego warszawskiego sierocińca.
    The subject of the article is the history of the theatrical reception of Janusz Korczak's (Henryk Goldszmit) (1878 or 1879–1942) literary works in Polish theatre in 1931- 2021, from the premiere of the drama Senat szaleńców in 1931 at the Ateneum Theatre in Warsaw to the most recent productions. The author also includes adaptations of three of Korczak's novels for children: Król Maciuś Pierwszy, Król Maciuś na wyspie bezludnej (first printing - 1923) and Kajtuś czarodziej (oldest edition – 1935). The author writes about productions from dramatic and puppet theatres from various Polish cities, as well as about one ballet theatre, evoking staging, radio and television adaptations of Korczak's novels. It highlights the advantages and disadvantages of the parts of the staging, as well as the methods of promoting them. The reasons behind the low interest of theatre artists in the play The Senat szaleńców and the fact that they willingly adapt the writer's books for children are discussed. The research material used in the article is mainly sources – press publications, posters and theatrical photos, to a lesser extent memoirs, and in one case a radio recording. Scientific and popularizing studies, useful in the query and cited in the bibliography and footnotes, are publications on the biography of Janusz Korczak and the history of Polish theatre.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2022, 22, 1; 153-167
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Donacje rosyjskie na ziemiach Królestwa Kongresowego. Rozważania na kanwie polskich zmagań o niepodległość w XIX i XX w.
    Russian Donations in the Territories of the Congress Kingdom of Poland Considerations Based on the Polish Struggles for Independence in the 19th and 20th Centuries
    Autorzy:
    Ryba, `Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953416.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    konfiskaty
    donacje
    majoraty
    confiscation
    donations
    entailed estates
    Opis:
    The paper deals with the confiscation of estates, conducted by the tsar authorities, following the November and January Uprisings in the Polish territories. The confiscated goods were then given to Russian officials and officers or was owned by State Treasury. The main line of reasoning in the paper seeks to prove that such actions were illegal. In the beginning of the 20th century there were Polish thinkers who wrote about their illegality. A particular intensive campaign to recover the confiscated estates was launched during the First World War. The paper focuses above all on the activity of Henryk Wierciński who spared no effort to make the Austrian occupation authorities (the Austro-Hungarian occupation started in the Lublin region in 1915) change the legal relations with regard to the ownership of donations illegally granted to the Russians.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 2; 29-36
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Volhynian Court Books as a Source for Studying the History of the Ukrainian Noble (Szlachta) Family in the 16th and 17th Centuries
    Autorzy:
    Voronchuk, Iryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367944.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Volhynia
    castle and land court books
    marriage
    family
    husband
    wife
    parents
    children
    intra-family relations
    Wołyń
    księgi sądowe grodzkie i ziemskie
    małżeństwo
    rodzina
    mąż
    żona
    rodzice
    dzieci
    stosunki wewnątrzrodzinne
    Opis:
    The article documents the importance and significance of castle and land court books for studying the history of the early modern Ukrainian family, many aspects of which so far have hardly been explored. An overview of the history and the content of Volhynian court books is provided, and the documents that contain information on contemporary families are detailed and analyzed. The court books are shown to represent a comprehensive and valuable source that helps reconstruct single and extended family structures, identify kin relations, characterize demographic behaviour, and study intra-family relationships. The analysis of the court books suggests that some stereotypes about the early modern Ukrainian family need to be revised.
    W artykule zaprezentowano znaczenie sądowych ksiąg grodzkich i ziemskich, pod wieloma względami niezadawalająco przebadanych, dla badań nad wczesnonowożytną rodziną ukraińską. Przedstawiono w nim przegląd dziejów i zawartości ksiąg sądowych z obszaru Wołynia, poddając szczegółowej analizie dokumenty zawierające informacje o ówczesnych rodzinach. Wykazano, że księgi sądowe stanowią wszechstronne i cenne źródło, które pomaga rekonstruować proste i rozszerzone struktury rodzinne, identyfikować stosunki międzyludzkie, charakteryzować zachowania demograficzne i badać relacje wewnątrz rodziny. Analiza ksiąg sądowych sugeruje, że niektóre stereotypy dotyczące wczesnonowożytnej rodziny ukraińskiej wymagają rewizji.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2018, 40; 39-62
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Граматичні засоби вираження статичної дистантної локалізації у писемних пам’ятках східнополіського говору XVII–XVIII ст.
    Grammatical Means for Characterizing Static Distant Location in Written Records of the Local Dialect of Eastern Polyssia in the 17th-18th Centuries
    Autorzy:
    Sywokozowa, Tetiana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790539.pdf
    Data publikacji:
    2016-02-02
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    local dialect of eastern Polyssia
    preposition
    noun
    local noun-prepositional construction
    static location
    Opis:
    The investigation of semantic-syntactic units of language is a current problem of modern linguistics. Many linguists in Ukraine and abroad investigate the question of the theoretical foundations and lingual specifics of locative semantics. The development of constructions which define the static location of an object near another one, and their semantic and structural variability are analyzed. Most attention is focused on constructions with the Ukrainian equivalents of the preposition near (коло, около, подле, подли, ведле, близко, близ(ъ), поблизу, возле, у) and nouns in the genitive case. The functioning of these noun-prepositional constructions in the written records of the local dialect of eastern Polyssia in the 17th-18th centuries and the modern dialect is considered. The local dialect of eastern Polyssia still conserves archaic constructions.
    Źródło:
    Studia Ucrainica Varsoviensia; 2016, 4; 263-271
    2299-7237
    Pojawia się w:
    Studia Ucrainica Varsoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wzrost kultury matematycznej w obrębie oddziaływania Uniwersytetu Lwowskiego w okresie autonomii galicyjskiej
    Growth of Mathematical Culture in the Realm of Influence of the Lvov University in the Period of Autonomy of Galicia
    Autorzy:
    DOMORADZKI, STANISŁAW
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/455587.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    kultura matematyczna we Lwowie na przełomie XIX i XX w.
    Józef Puzyna
    kształcenie matematyczne w Galicji działania Uniwersytetu Lwowskiego na rzecz edukacji w XIX i na początku XX w.
    mathematical culture in Lvov at the turn of the 19th–20th centuries
    Jozef Puzyna
    mathematical education in Galicia actions of the Lvov University for the benefit of education in the 19th- early 20th centuries
    Opis:
    W artykule uwypuklono działania profesorów matematyków Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu we Lwowie na rzecz kształcenia matematycznego w gimnazjach. Umiejętnie wykorzystali przychylność Krajowej Rady Szkolnej – instytucji powstałej po uzyskaniu autonomii w Galicji, która wprowadziła język polski jako język wykładowy. Działania te spowodowały duży wzrost kultury matematycznej we Lwowie na przełomie wieków. W konsekwencji miały wpływ na powstanie uznanych w świecie szkół matematycznych we Lwowie i Warszawie. Słowa
    The article emphasizes the actions of mathematicians, professors of the Faculty of Philosophy at the Lvov University, for the benefit of mathematical education at gymnasia. They capably took advantage of the favorable attitude of the Home School Council, an institution created after Galicia gained autonomy, which introduced Polish as the language of instruction. Their actions caused significant growth of mathematical culture. In consequence, these actions influenced the emergence of world-famous mathematical schools in Lvov and Warsaw.
    Źródło:
    Edukacja-Technika-Informatyka; 2018, 9, 5; 63-81
    2080-9069
    Pojawia się w:
    Edukacja-Technika-Informatyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność księdza Wacława Blizińskiego na rzecz rodziny i kobiet
    Father Wacław Bliziński’s efforts for family and women
    Autorzy:
    Marszałek-Trzebińska, Żaneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475267.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Wacław Bliziński Lisków oświata spółdzielczość wzorowa wieś zaangażowanie kobiet w życie społeczne rodziny chłopskie XIX/XX w.
    Waclaw Blizinski Liskow education cooperation exemplary village involvement of women in social life peasant families of 19th/20th centuries
    Opis:
    Father Wacław Bliziński – a parish priest from Lisków, undertook various efforts which resulted in the establishment of an exemplary Polish village of the early 20th century. He took part in numerous local, national and international events.  His supreme goal was the well-being of other people, including an honourable life of a family and women. This article presents examples of his initiatives: stages of establishing ties with his parishioners’ families, educational activity on behalf of developing rural families, increasing social commitment of families and women, and political activity.
    Ksiądz Wacław Bliziński, proboszcz z Liskowa, poprzez podejmowane różnorodne inicjatywy stworzył wzorowy model wsi polskiej początku XX wieku. Uczestniczył on w wielu ważnych wydarzeniach lokalnych, krajowych i międzynarodowych. Celem nadrzędnym było dla niego dobro drugiego człowieka, w tym troska o godne życie rodzin i kobiet. W artykule wskazane zostały przykłady podejmowanych przez niego inicjatyw: etapy budowania więzi z rodzinami w parafii, działalność oświatowa na rzecz rozwoju rodzin wiejskich, inicjatywy społeczne na rzecz rodzin i kobiet oraz działalność polityczna.
    Źródło:
    Family Forum; 2018, 8; 159-172
    2084-1698
    Pojawia się w:
    Family Forum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła do badań nad ochronkami jako instytucjami opiekuńczo-wychowawczymi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku
    Sources for Research on Orphanages as Educational Care Institutions in the Kingdom of Poland in the 19th and Early 20th Centuries
    Autorzy:
    Bołdyrew, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/970085.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-04
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    ochronka
    działalność opiekuńczo-wychowawcza
    źródła
    Królestwo Polskie
    Orphanage
    educational care activity
    source
    Kingdom of Poland
    Opis:
    Przedmiotem badań niniejszego artykułu są ochronki i ich miejsce w systemie opiekuńczo-wychowawczym w Królestwie Polskim w dobie zaborów. Były one zakładane początkowo przez towarzystwa dobroczynne, później także przez inne organizacje społeczne, gminy wyznaniowe, zgromadzenia zakonne oraz osoby prywatne. Zdecydowany wzrost liczby ochronek w miastach i na wsiach Królestwa miał miejsce na początku XX wieku. Problem ten nie jest dokładnie zbadany przez historyków i pedagogów, tymczasem zachowało się wiele źródeł, które przekazują informacje na temat okoliczności i zasad zakładania oraz funkcjonowania ochronek. Celem tekstu jest wskazanie najważniejszych grup źródeł historycznych, przydatnych w badaniach nad tym tematem. Są to m.in. materiały archiwalne, zawarte w Archiwum Głównym Akt Dawnych oraz w archiwach państwowych. Ważną kategorią źródłową są monografie polskich społeczników i intelektualistów, propagujące zakładanie placówek opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci. Dużą wartość w badaniach nad ochronkami mają źródła epistolograficzne i memuarystyka, tworzone przez założycieli, pracowników i wychowanków ochronek. Wiele informacji na temat działalności ochronek znajduje się w pamiętnikach, dziennikach i wspomnieniach, z których część wydano drukiem, część pozostaje w zasobach archiwalnych. Szczególnie wartościową kategorią źródeł jest czasopiśmiennictwo. Na łamach prasy społeczno-kulturalnej, fachowej, wyznaniowej, kobiecej oraz w codziennych gazetach zamieszczano sprawozdania z działalności konkretnych placówek oraz artykuły na temat znaczenia ochronek w modernizacji systemu opieki i wychowania oraz stosowanych w nich metodach i formach pracy.
    The subject of this article are orphanages and their place in the educational care system of the Kingdom of Poland at the time of the Partitions. Initially, they were established by charities, but later also by other social organisations, religious communities, congregations and individuals. A great increase in the number of orphanages in towns and villages of the Kingdom took place in early 20th century. This issue has not been thoroughly investigated by historians and educationists, and at the same time, numerous sources were preserved which convey information on the circumstances and principles of the establishing and functioning of orphanages. The aim of this article is to indicate the most important groups of historical sources, which could be useful in research into this topic. They include archival materials collected in the Central Archives of Historical Records and in state archives. An important source category are the monographs of Polish social activists and intellectuals which propagated the need to establish educational care facilities for children. Epistolographic sources and memoirs written by founders, employees and children raised in orphanages also present high value for research into this topic. A lot of information concerning the operation of orphanages is found in journals, diaries and memoirs, of which some were published and some still remain in archival records. A particularly valuable category of sources is the periodical press. Social and cultural, professional, religious periodicals, women’s press and daily newspapers included reports from specific institutions as well as articles on the importance of orphanages in the modernisation of the system of educational care and on the methods and forms of work applied there.
    Źródło:
    Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 2; 271-289
    2450-5358
    2450-5366
    Pojawia się w:
    Studia Paedagogica Ignatiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początki tworzenia kompozycji z kwiatów na trasie procesji Bożego Ciała w Spycimierzu
    The beginnings of creating flower arrangements for the Corpus Christi procession in Spycimierz
    Autorzy:
    Szkutnik, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783877.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    historia Kościoła katolickiego
    XIII-XXI w.
    Boże Ciało
    Spycimierz
    procesje
    zwyczaje ludowe
    florystyka
    the history of the Catholic Church
    the 13th-21st centuries
    Corpus Christi
    processions
    folk tradition
    floristry
    Opis:
    The corpus Christi solemnity initiated in the Catholic Church in the 13th century provided the occasion for the adoration of the Holy Sacrament. In time the solemnity was enriched with the external form of the cult, namely a procession. In the village of Spycimierz, by the River Warta, the adoration of the Host evolved into elaborated visual forms. The route of the Corpus Christi procession, apart from the typically decorated altars, was embellished with flower arrangements, which lay in the mid-lane of the road in the village. According to different accounts, the tradition of creating carpets of flowers dates back to Napoleon’s times. It is certain that it existed before World War II, and the first sources informing about it come from 1975.
    Uroczystości Bożego Ciała zapoczątkowane w Kościele katolickim w XIII wieku stały się okazją do oddania czci Najświętszemu Sakramentowi. Święto z czasem zostało wzbogacone o zewnętrzną formę kultu. W leżącej nad rzeką Wartą wsi Spycimierz formy adoracji hostii rozwinięto w postaci rozbudowanej oprawy wizualnej. Trasa procesji Bożego Ciała poza typowym wystrojem ołtarzy została w całości przyozdobiona kompozycjami z kwiatów, którymi wyłożono środkowy pas drogi we wsi. Tradycja tworzenia kwietnych kobierców według przekazów ma sięgać okresu napoleońskiego. Niewątpliwie istniała już przed drugą wojną światową, a pierwsze źródła o niej informujące pochodzą z 1957 roku.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 111; 331-344
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język jako baza kulturowego nacjonalizmu. Niemiecko-polskie starcie o „dusze i serca” Mazurów na przełomie XIX i XX wieku
    The Language as a Base of Cultural Nationalism. The German-Polish Battle for the “Souls and Hearts” of the Masurians at the Turn of the 19th and 20th Centuries
    Autorzy:
    Marcinkiewicz, Stefan M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/952133.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    cultural nationalism
    assimiliation
    nation state
    Masurians
    Opis:
    According to the concept of the cultural nation formulated by J. G. Herder in the 18th the nationality of the person is determined by the language used. In the nineteenth century, there emerges a concept of a political nation formed during the Great French Revolution. All the citizens of the state create a nation. Both concepts have merged into an idea of a nation state. The Prussian nation state marginalized the border cultural communities such as peripheral Prussian Masurians living in the south-eastern area of East Prussia. The Masurians formed an evangelical, Polish-speaking, peasant community. They were famous for their loyalty to the subsequent Prussian and German rulers. Living in a relative isolation, the Masurians kept their Language, their own customs and habits for a long time. At the beginning of the nineteenth century there was a strong pressure towards their assimilation with German culture by eliminating the “Polish” dialect of the Masurians. To counter any possible Polish claims, the dialect was officially recognized as the “Masurian language”. At the turn of the 19th and 20th centuries Poles considered the Masurians as a regional branch of their own nation. The nationalistic radicalization during the Great War and Masuria plebiscite led to intensified assimilation of Masurians and the annihilation of the Masurian culture.
    Źródło:
    Pogranicze. Studia Społeczne; 2018, 32; 69-82
    1230-2392
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Studia Społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie opactwa premonstrateńskiego w Brzesku-Hebdowie w strukturze zakonu i Kościoła w XIV–XV wieku
    The importance of the Premonstratensian Abbey in Brzesko–Hebdów for the structure of the Order and the Church in the 14th and 15th centuries
    Autorzy:
    Podgórska-Mikuła, Arkadia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/533272.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    monastery
    Premonstratensians
    Provinces of the Order
    paternal right, reform
    klasztor
    premonstratensi
    cyrkarie
    prawo ojcostwa
    reforma
    Opis:
    In the Middle Ages Premonstratensian monasteries were organised along a principle is typical of the Order, that is affiliation and the paternal right (ius paternitatis). All the monasteries were divided into regional groups, known as cyrkarie (provinces). Each province was a inspected by representatives of the single abbey holding the paternal right. In the 14th century, symptoms of a crisis became visible in not only in the Polish Province of the Order of St Norbert (Premonstratensian), and were especially intensified in the women’s convents. Potential reasons for the crisis included the secluded situation of the monasteries, their poor financial standing, a drop in the number of vocations, and the social structure of the monasteries. The Abbey in Brzesko–Hebdów, overseeing the Premonstratensian parishes visited them regularly, manned them with their monks, and undertook other actions in an attempt to reform the Polish Premonstratensians in the 14th and 15th centuries. The funding of another Premonstratensian Abbey by King Ladislaus (Władysław) Jagiełło in Nowy Sącz and populating it with monks from Brzesko was a proof of the great potential of the Hebdów Abbey in its capacity of the initiator and coordinator of the reform aimed at the revival of the Order and forcing its members to observe the monastic rule. The article also emphasises the significant impact of the competition between individual monasteries of the Premonstratensian Order in the 15th century on the position of Brzesko.
    W średniowieczu klasztory premonstrateńskie były zorganizowane na zasadzie typowej dla tego zakonu filiacji i prawa ojcostwa – ius paternitatis. Wszystkie klasztory podzielono na grupy regionalne, zwane cyrkariami. Każda cyrkaria, czyli okręg wizytacyjny, miała jedno opactwo ojcowskie. W XIV w. dostrzegalne stają się przejawy kryzysu w polskiej – i nie tylko – cyrkarii zakonu św. Norberta, szczególnie w odniesieniu do klasztorów żeńskich. Możliwymi przyczynami kryzysu było ich odosobnione położenie, zła sytuacja finansowa, spadek liczby powołań oraz struktura społeczna konwentów. Opactwo w Brzesku-Hebdowie, sprawujące zwierzchnictwo nad prepozyturami norbertańskimi, regularnie dokonywało ich wizytacji, obsadzało je swoimi zakonnikami i podejmowało inne działania wpisujące się w próby zreformowania polskich premonstratensów w XIV–XV w. Ufundowanie przez króla Władysława Jagiełłę kolejnego opactwa norbertańskiego, w Nowym Sączu, i obsadzenie go zakonnikami brzeskimi świadczyło o dużym potencjale opactwa hebdowskiego jako inicjatora, a zarazem koordynatora reformy mającej na celu odnowienie zakonu i skłonienie do przestrzegania obserwancji zakonnej. W artykule podkreślono także niebagatelny wpływ, jaki na sytuację Brzeska miała rywalizacja wewnątrzzakonna między poszczególnymi klasztorami norbertańskimi w XV w.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 25-38
    1733-0335
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rosyjskie przedstawicielstwa konsularne i podstawy prawne ich funkcjonowania w latach 1809-1914. Zarys problematyki
    Russian Consular Missions and Legal Grounds for Their Operation in the Years 1809-1914: An Outline
    Autorzy:
    Budziński, Janusz R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791382.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-03
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Cesarstwo Rosyjskie XIX-XX wieku
    dyplomacja
    placówki konsularne
    akty prawne
    Russian Empire of the 19th and 20th centuries
    diplomacy
    consular missions
    legal acts
    Opis:
    W artykule ukazano w zarysie powstawanie podstaw prawnych funkcjonowania rosyjskich przedstawicielstw konsularnych (Regulamin konsularny, Regulamin handlowy, Taryfa opłat konsularnych) w latach panowania ostatnich pięciu Romanowów. Przedstawiono także rozmieszczenie, liczbę i rodzaje placówek konsularnych. Ponadto zwrócono uwagę na czynniki wpływające na zmianę ich ulokowania oraz na ich likwidację bądź utworzenie (działalność gospodarcza poddanych rosyjskich, upowszechnienie się wyjazdów zagranicznych wśród społeczeństwa rosyjskiego, powstawanie nowych państw). Wskazano również na podległość organizacyjną przedstawicielstw konsularnych właściwym organom centralnym Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
    The article presents an outline of forming the legal grounds for the operation of Russian consular missions (Consular rules, Commercial rules, Consular fees) during the rule of the last five Romanovs. The number, kinds and locations of consular missions were also presented. In addition, the work points out to factors which decided about relocation, liquidation or opening of new missions (economic activity of Russian subjects, popularisation of foreign travel among the Russian society, formation of new countries). The article also refers to the organisational subordination of consular missions to the respective central organs of the Ministry of Foreign Affairs.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 2; 127-142
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola Kazimiery Gruszczyńskiej i Sióstr Franciszkanek od Cierpiących w opiece nad bezdomnymi na przełomie XIX i XX w.
    The role of Kazimiera Gruszczyńska and The Franciscan Sisters of Suffering in the care for the homeless at the turn of the 19th and 20th centuries
    Autorzy:
    Kozak, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545216.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    bezdomność
    przytułki noclegowe
    Kazimiera Gruszczyńska
    działalność dobroczynna.
    homelessness
    overnight shelters
    charity
    Opis:
    Warszawa przełomu wieków to miasto pełne kontrastów. Z jednej strony przeobrażenia polityczne, społeczne, gospodarcze i ekonomiczne wpływały na rozwój aglomeracji miejskiej, z drugiej natomiast zauważa się narastanie problemów, które można określić, jako patologie społeczne. Z pewnością do nich można zaliczyć zjawisko bezdomności. Na ulicach XIX-wiecznej stolicy można było zauważyć wielu włóczęgów, żebraków, tułaczy, pijaków, prostytutki, często też dzieci, nie mających dachu nad głową. Chcąc zainteresować szersze środowisko losem tych ubogich, przedstawiano ich trudną sytuację, opisując ją w codziennej prasie, w publikowanych na łamach dzienników felietonach czy kronikach. Szukano także rozwiązań dla niedoli ludzi dotkniętych bezdomnością, tworząc dla nich m.in. czasowe przytułki, organizując miejsca pracy, tanie kuchnie czy herbaciarnie. Jedną z inicjatorek powstania przytułków noclegowych dla najuboższych w Warszawie była założycielka Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących, Kazimiera Gruszczyńska. Dzięki jej staraniom, losem osób bezdomnych na terenie Warszawy, udało się zainteresować arystokrację, także działaczy społecznych oraz urzędników rządowych. W wyniku wspólnie pojętych działań, z inicjatywy Matki Kazimiery, w stolicy utworzono pięć przytułków dla najuboższych: na Pradze, na Szerokim Dunaju, na Pańskiej oraz na Solcu. We wszystkich przytułkach bezdomnymi opiekowały się siostry franciszkanki od cierpiących. Praca sióstr franciszkanek od cierpiących w przytułkach zakończyła się wraz z przybyciem do Warszawy generała Iosifa Władimirowicza Hurki. Wówczas odebrano siostrom możliwość zajmowania się tymi biedakami, skonfiskowano inwentarz, a zarząd nad placówkami przejęła żona generała. Dla bezdomnych zbudowano przemyślane przytułki noclegowe, utworzono tanie kuchnie oraz dano możliwość podejmowania drobnych prac zarobkowych. Po części opieką nad „ludźmi ulicy” zajęli się także albertyni.
    Warsaw at the turn of the centuries was a city full of contrasts. On the one hand, political, social and economic transformations influenced the development of the urban agglomeration, on the other, there was a growing problem that can be described as social pathologies. Certainly, the phenomenon of homelessness was one of them. In the streets of the nineteenth century capital, one could see many tramps, beggars, wanderers, drunkards, prostitutes, often children who had no roof over their heads. To interest wider circles in the fate of these poor people, their difficult situation was presented in the daily press, in the published articles and chronicles. Solutions were also sought by creating temporary shelters, organizing workplaces, cheap kitchens or tea rooms. One of the initiators of the creation of shelters for the poorest in partition-era Warsaw was the founder of the Congregation of the Franciscan Sisters of Suffering, Kazimiera Gruszczyńska. Thanks to her efforts, wider circles of aristocracy, social activists and government officials became interested in the fate of homeless people in Warsaw. As a result of joint actions, at the initiative of Mother Kazimiera, five poorhouses were created in the capital: in Praga, in Szeroki Dunaj, Pańska Street and Solec. In all the shelters the homeless were looked after by the Franciscan Sisters of Suffering. The work of the Franciscan Sisters of Suffering in the shelters ended with the arrival of General Iosif Vladimirowicz Hurko to Warsaw. At that time, the sisters were deprived of the opportunity to take care of the poor people, the inventory was confiscated, and the management of the facilities was taken over by the General’s wife. Overnight shelters and cheap kitchens were built for the homeless, and they were given the opportunity of undertaking small profitable jobs. In part, Albertine Brothers took care of “street people”.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2019, 131; 133-149
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Sztuka dla sztuki” czy „sztuka dla narodu”? Działalność artystyczna, krytycznoliteracka oraz wydawnicza Iwana Trusza wobec wyzwań ukraińskiego życia społecznego w Galicji na przełomie XIX i XX wieku
    “Art for the art’s sake” or “art for the nation”? Iwan Trusz’s artistic, critical literary and publishing activity against the challenges of Ukrainian social life in Galicia at the turn of the 19th and 20th centuries
    Autorzy:
    Neszew, Vira
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40615046.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Iwan Trusz
    Galicja
    modernizm
    polsko‑ukraińskie kontakty artystyczne na przełomie XIX i XX wieku
    Galicia
    modernism
    Polish-Ukrainian artistic relations at the turn of the 19th and 20th centuries
    Opis:
    The article is an attempt at reconstructing the artistic and critical literary activity of a Ukrainian painter Iwan Trusz, who noticed a great need of the Ukrainian society to cultivate and develop national art. The Ukrainian artist also contributed to the development of Polish art of that period, as he was highly estimated among Polish intellectuals and took an active part in Polish and Ukrainian cultural enterprises that took place in Lviv at the turn of the 19th and 20th centuries. The experience which Trusz gained during his education in the Cracow Academy of Fine Arts, as well as his direct contact with distinguished Polish painters (e.g. Leon Wyczółkowski, Jan Stanisławski) evoked in the painter a great need to take care of the enrichment of contemporary Ukrainian art and to raise the awareness of Galician Ukrainians about the effect which art has on the formation of every nation. Looking at the activity of Trusz‑an artist or Trusz‑an art critic from the perspective of the 21st century, makes it possible to find the answers to some key questions: “Should national art be promoted?”, “How to educate society through art?” and “What is the role of an artist during the formation of an independent nation?”
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 73-93
    2081-1853
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Urządzenie Szpitalów dla Woysk Xsięstwa Warszawskiego wydane w Warszawie 6 marca 1809 roku. Dokument sprzed dwóch stuleci współcześnie odczytany
    The Organization of Hospitals for the Army of the Duchy of Warsaw, Issued in Warsaw, March 6, 1809. The Document Published Two Centuries Ago and Interpreted Contemporarily
    Autorzy:
    Turos, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/530487.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
    Tematy:
    Księstwo Warszawskie
    akty prawne
    szpitalnictwo wojskowe
    ambulanse
    Duchy of Warsaw
    legal
    military hospital
    services
    ambulance
    Opis:
    Tekst ten jest próbą wydobycia z zapomnienia oraz omówienia jednego z pierwszych aktów normatywnych dotyczących wojskowej służby zdrowia, jaki został opublikowany drukiem. Przedstawione w nim zostały bardzo drobiazgowo omówione zasady organizacji szpitalnictwa wojskowego oraz pomocy doraźnej świadczonej żołnierzom na miejscu działań zbrojnych, w tym organizacja ruchomych ambulansów. Ze względu na szczegółowość zapisów stanowi on doskonały materiał do badań historycznych dotyczących medycyny wojskowej początku XIX wieku, jak również do prac rekonstrukcyjnych.
    The text is an attempt to recall and to discuss one of the first legislative acts of the military health care that has been published in print. It presents thoroughly the rules of organization of military hospitals and emergency provided for the soldiers in battlefields comprising the organization of moving ambulances. Due to the detailed records, it is an excellent material for historical research on military medicine of the early nineteenth century, as well as the reconstruction work.
    Źródło:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2012, 75/1; 54-67
    0860-1844
    Pojawia się w:
    Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kobieca asceza w niemieckim pietyzmie na przełomie XVII i XVIII wieku. Listy Wiary jako źródło do badania dziejów religijności kobiet
    Woman’s asceticism in German pietism at the turn of the 17th and 18th centuries. Letters of faith as a source for studying the history of women’s religiosity
    Autorzy:
    Gąsowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834134.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    asceza
    luteranizm
    Spener
    kobieta
    pobożność
    asceticism
    Lutheranism
    woman
    devotion
    Opis:
    Pisma Philippa Jakoba Spenera na temat pietyzmu kobiet miały dla nich sprzeczne przesłanie: z jednej strony pietysta wzywał do reformy, ogłosił kapłaństwo wszystkich wierzących i zachęcał kobiety do bycia kowalami własnego rozwoju duchowego; z drugiej strony myślenie przywódców pietystycznych niewiele różniło się od tradycyjnych poglądów na kobiety i ich poddanie się mężczyznom. Sam Spener wahał się, jakie role i zaangażowanie są otwarte dla kobiet. W Duchowym kapłaństwie z 1677 r. zachęcał kobiety do czytania i interpretowania Biblii. Miały pełne prawo dyskutować o Piśmie Świętym oraz pouczać współwyznawców. Zauważał nawet, że w niektórych domach są kobiety, które Bóg pobłogosławił zrozumieniem i które rozmawiają z rodzinami na spotkaniu w kościele domowym. Philipp Jakob Spener miał głębokie zastrzeżenia do kobiet proroków, od ich pierwszego pojawienia się na początku 1690 r., bardziej niż A. H. Francke. Spener był zasadniczo otwarty na możliwość ekstatycznych przeżyć i bezpośrednich objawień od Boga, ale szybko zaczął je analizować, ponieważ Biblia ostrzega przed fałszywymi prorokami, którzy pojawią się w dniach ostatecznych. Pod wpływem Spenera Francke ostatecznie odrzucił autorytet ekstatycznych przeżyć kobiet i zawartego w nich przesłania.
    The writings of Philipp Jakob Spener about women of pietism had a contradictory message for them: on the one hand, the pietist called for reform, proclaimed the priesthood of all believers and encouraged women to be smiths of their own spiritual development; on the other hand, the thinking of pietist leaders differed little from traditional views on women and their submission to men. Philipp Jakob Spener himself hesitated what roles and commitment are open to women. In the “spiritual priesthood” of 1677, he encouraged women to read and interpret the Bible. They had full right to discuss the Scriptures and instruct fellow believers. He even noticed that in some homes there were women who God blessed with understanding and who talk to families at a meeting in the home church. Philipp Jakob Spener had deep reservations about female prophets since their first appearance in the early 1690 more than A. H. Francke. Spener was essentially open to the possibility of ecstatic experiences and direct revelations from God, but soon began to analyze them, because the Bible warns of false prophets who will appear in the last days. Influenced by Spener, Francke finally rejected the authority of women’s ecstatic experiences and the message they contained.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 2(9); 26-41
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyczynek do badań jezuickiego martyrologium
    A contribution to the research of the Jesuit martyrdom
    Autorzy:
    Nowaszczuk, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2010481.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    catalogs of martyrs
    Jesuits killed for faith
    the first hundred martyrs of the Society of Jesus
    persecution of Catholics in the sixteenth and seventeenth centuries
    katalogi męczenników
    jezuici zabici dla wiary
    pierwszych stu męczen¬ników Towarzystwa Jezusowego
    prześladowania katolików w XVI i XVII wieku
    Opis:
    Pierwsze katalogi biograficzne jezuitów zabitych za wiarę zostały opublikowane na początku XVII wieku. Była to reakcja na rosnącą liczbę zakonników, którzy oddali życie podczas prze¬śladowań w różnych częściach świata. Nie bez znaczenia był fakt, że w pierwszych latach tego stulecia ich liczba osiągnęła sto. Tytuły publikacji odnoszą się do tego wątku, np. Centuria Religiosorum Societatis Iesu, qui hactenus ab Ethnicis, Mahumetanis, haereticis, aliisque impiis, pro Catholica fide ac pietate interempti sunt (1608 r.) i Centuria prima. Das erste hundert der Geistlichen und Ordenspersonen (1605 r.). Teksty wszystkich list męczenników są podobne. Co ciekawe, miały także wersje artystyczne, a konkretnie ryciny z wizerunkami ofiar represji. Pierwsze katalogi zostały z czasem uzupełnione i opracowane na nowe sposoby. Szczególne osiągnięcia w tej dziedzinie mieli Phillippus Alegambe i Joannes Nadasi.
    The first catalogs covering the biographies of the Jesuits who were killed for faith were published in the early seventeenth century. It was a reaction to the growing number of religious who gave their lives during the persecution in various parts of the world. Not without significance was the fact that in the first years of this century their number reached one hundred. Publication titles refer to this thread, e.g. Centuria Religiosorum Societatis Iesu, qui hactenus ab Ethnicis, Mahumetanis, haereticis, aliisque impiis, pro Catholica fide ac pietate interempti sunt (1608) and Centuria prima. Das erste hundert der Geistlichen und Ordenspersonen (1605). The texts of all martyrs’ lists are similar. Interestingly, they also had artistic versions – engravings with images of Jesuits. The first catalogs were then supplemented and developed in new ways. Phillippus Alegambe and Joannes Nadasi had particular achievements in this sphere.
    Źródło:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie; 2020, 27; 487-500
    1230-0780
    2719-4337
    Pojawia się w:
    Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kulturowe i religijne uwarunkowania kształtowania tożsamości narodowych pomorskich rodzin w XIX i w początkach XX wieku – zarys problematyki
    The cultural and religious conditions for shaping the national identities of Pomeranian families in the 19th and early 20th centuries – an outline of the issues
    Autorzy:
    Śpica, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118965.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    rodzina
    wielokulturowość
    Pomorze Nadwiślańskie
    tożsamość narodowa
    Prusy Zachodnie
    national identity
    family
    multiculturalism
    Vistula Pomerania
    West Prussia
    Opis:
    Cel: Celem artykułu jest ukazanie kulturowych i religijnych uwarunkowań kształtowania tożsamości narodowych pomorskich rodzin w XIX i w początkach XX wieku oraz niejednokrotnie skomplikowanych wyborów tożsamościowych ich członków. Metody: Artykuł został napisany w nurcie badań historyczno-oświatowych. Główną zastosowaną metodę stanowiła krytyczna analiza źródeł. Wyniki: W rezultacie przeprowadzonych badań udało się uchwycić dynamikę przemian w zakresie rozumienia i pojmowania tożsamości narodowych przez Pomorzan różnych warstw społecznych i grup etnicznych w XIX i w początkach XX wieku. Wnioski: W XIX i w początkach XX wieku Pomorze Nadwiślańskie było zamieszkane przez ludność niemiecką, polską i kaszubską. W związku z kresowym charakterem regionu, miejscowa społeczność niejednokrotnie stawała przed poważnymi dylematami dotyczącymi określenia własnej tożsamości (w tym identyfikacji narodowej). Do XIX wieku tożsamość zbiorowa – stanowiącej sporą część tamtejszego społeczeństwa – ludności chłopskiej, w dużej mierze była kształtowana przez pryzmat różnic wyznaniowych. Różnice te wywierały istotny wpływ na funkcjonowanie miejscowych rodzin jeszcze w pierwszej połowie XX wieku, a przez środowiska polityczne i opiniotwórcze były wykorzystywane do realizacji celów narodowych. Świadomość narodowa rodzin pomorskich kształtowała się bowiem w kontekście działań podejmowanych przez opozycyjne względem siebie władze pruskie i polski ruch narodowy.
    Aim: The aim of the article is to show the cultural and religious conditions of shaping the national identities of Pomeranian families in the 19th and the beginning of the twentieth century and the often complex choices of their members’ identity. Methods: The article was written in the field of historical and educational research. Critical analysis of sources was the main method used by author. Results: As a result of the conducted research, it was possible to show the dynamics of changes in the understanding of national identities by people of various social strata and ethnic groups in Vistula Pomerania in the 19th and early 20th century. Conclusions: In the 19th and early 20thcenturies the Vistula Pomerania was inhabited by German, Polish and Kashubian populations. In connection with the borderland character of this region, the local community often faced serious dilemmas regarding the determination of its own identity (including national identification). Until the nineteenth century, social identification was very often shaped through the prism of religious differences. These differences still had a significant impact on the functioning of local families in Pomerania in the first half of the nineteenth century. The religious differences were used to achieve national goals in the second half of nineteenth century by political and opinion-forming circles. The national consciousness of Pomeranian families was shaped in the context of actions taken by Prussian authorities and the Polish national movement.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2018, XVIII, (2/2018); 31-41
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metryka Litewska jako źródło do badań nad historią Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII i XVIII wieku
    The Lithuanian Metrica as a Source for Research on the History of Jews in the Grand Duchy of Lithuania in the Seventeenth and Eighteenth Centuries
    Autorzy:
    Cieśla, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375768.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Lithuanian Metrica
    Jews in the Grand Duchy of Lithuania
    Jewish-Christian relations
    Metryka Litewska
    Żydzi w Wielkim Księstwie Litewskim
    stosunki żydowsko-chrześcijańskie
    Opis:
    Th e article analyses the usefulness of the Lithuanian Metrica for the research on the history of Jews in the Grand Duchy of Lithuania. Th e study was based on records spanning the period between 1632 and 1764, and an analysis of the books of entries and court registers was made. A thorough search of the records of the Lithuanian Metrica revealed a rich collection of documents pertaining to many aspects of the functioning of Jewish people in the Grand Duchy of Lithuania. Of special signifi cance is a rich collection of privilege charters for Jewish communities in royal towns – there are over one hundred of them for the analysed period. As much interesting are also records of lawsuits between Jewish and Christian people before assessory and relational courts. Preserved early-modern court books of the Lithuanian Metrica made it possible to analyse Jewish-Christian confl icts in a long duration and to demonstrate the impact of various factors, such as political developments, economic changes, on the situation of Jews within their local urban community. Th e analysed documents also provide a lot of valuable information about the occupational structure and economic activity of Jews. Th e example of Lithuanian Metrica shows the importance for the study of the history of Jews in the Grand Duchy of Lithuania of sources produced by the central state authorities, oft en neglected in the most recent research.
    W artykule przybliżono zagadnienie przydatności Metryki Litewskiej do badań nad historią Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim. Podstawą wywodów są akta z lat 1632–1764. Analizie poddane zostały księgi wpisów oraz sądowe. W Metryce Litewskiej zachowany jest bogaty zbór przywilejów dla gmin żydowskich w miastach królewskich oraz akta wielu procesów między Żydami a chrześcijanami, prowadzonych przed sądami asesorskimi i relacyjnymi. Materiał ten może być podstawą do badań pozycji prawnej i struktury zawodowej Żydów, a także pól konfliktów z chrześcijanami. The article presents the usefulness of the Lithuanian Metrica for the research on the history of Jews in the Grand Duchy of Lithuania. The study was based on records spanning the period between 1632 and 1764, and an analysis of the books of entries and court registers was made. There is in the Lithuanian Metrica a rich collection of privilege charters issued for Jewish communities of royal towns together with records of numerous lawsuits between Jewish and Christian people before assessory and relational courts. The material gathered could form a basis for research into the legal situation, occupational structure, and conflicts between Jews and Christians.
    Źródło:
    Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 25-40
    2450-8454
    2450-8446
    Pojawia się w:
    Rocznik Lituanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczne inicjatywy na rzecz organizacji opieki socjalnej nad ludźmi starymi w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku. Zarys problematyki
    Social initiatives for the organisation of social protection of the elderly in the Kingdom of Poland in the late 19th and the early 20th centuries: an outline of issues
    Autorzy:
    Bołdyrew, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/956625.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    social care
    old people’ homes
    self-help activity
    Kingdom of Poland
    Opis:
    Lack of a universal pension system in the Kingdom of Poland in the late 19th and the early 20th centuries was one of the factors contributing to the difficult situation of the elderly from non-elite social strata, particularly in the face of insufficient support of the families. The homeless, who often also suffered from diseases, were crippled and begged, found themselves in a particularly difficult situation, men and women alike. Organising institutional social protection and medical care for this group required instant action. The priority was to establish homes for old people and various types of residential homes. This was primarily handled by charities for which medical care and welfare of the elderly were among the most important areas of activity. Old people’s homes were also established by religious communities and individualsas well as institutions operating on a self-help basis.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2019, 41; 47-61
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biznes i moralność: sprzeczność czy współbrzmienie
    Autorzy:
    Ярема, Ростислав
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/420221.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    moral business
    thirst for enrichment
    goal-setting of entrepreneurial activity
    social responsibility
    entrepreneurs of the late XIX - early XX centuries
    Orthodox values
    moralny biznes
    żądza bogacenia się
    stawianie celów w biznesie
    odpowiedzialność społeczna
    przedsiębiorcy końca XIX – początku XX ww.
    wartości prawosławne
    нравственный бизнес
    жажда обогащения
    целеполагание предпринимательской деятельности
    социальная ответственность
    предприниматели к. XIX – нач. XX вв.
    православные ценности
    Opis:
    Autor podejmuje problem funkcjonowania mechanizmów współzależności między współczesnym biznesem w Rosji a moralnością, podejmuje kwestię dialektycznej, diachronicznej korelacji tych pojęć bądź też próbę rozpatrzenia synchronicznego ich współdziałania zorientowanego na ogólny dobrobyt społeczeństwa. W toku analizy problemu autor prezentuje przykłady z działalności przedsiębiorczej przemysłowców i filantropów przełomu XIX-XX ww., rozpatruje rolę prawosławnych wartości i ukształtowanych na ich gruncie tradycji narodowych w toku kształtowania się wymienionych mechanizmów.
    Źródło:
    ELPIS; 2017, 19
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.). Część XI
    Source extracts for the biography of polish bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the partitions of Poland (16th and 19th centuries). Part XI
    Autorzy:
    Prokop, Krzysztof R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026348.pdf
    Data publikacji:
    2012-12-17
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biskup
    opat
    zbiory archiwalne
    dokumenty
    bishop
    abbot
    archival records
    documents
    Opis:
    The eleventh part of the cycle of the Source extracts for the biography of the Polish bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Partitions of Poland was divided into two separate subject areas, the fi rst of which is the continuation of the material presented in the previous part and it contains the information about the ordination of bishops (date, place, main consecrator, co-consecrators). This subject area includes notes regarding anointment of a total of 100 hierarchs of the 16th-19th centuries, representing mainly the Latin rite (only four Eastern rites). The other subject area, with the heading monastica, presents the materials for the biographies of abbots (this number also includes commendatory abbots) and abbesses of the Polish-Lithuanian-Ruthenian lands, representing both Latin and Greek-Catholic rite (Basilian Archimandrites). The total number is 43 people from the 17th, 18th and 19th centuries. The information presented in this and the previous ten parts of the Source extracts gives way to the study which could contribute significantly to the development in the area of biographical lexicons of Old Polish bishops and abbots. The issuing of such publication is something that is urgently demanded from the native church historiography as in this respect it remains far behind historiographies of other countries with Christian traditions.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 98; 309-392
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Thalers and „ephimek” coin with marks in the collection of the National Museum of History and Ethnography „Pereyaslav”, as a source for learning about the circulation of currency in the Ukraine in the 16th-18th centuries
    Talary i „efimek” ze znakami w zbiorze Narodowego Muzeum Historyczno-Etnograficznego „Perejaslav” jako źródło do poznania obiegu pieniężnego na Ukrainie w wiekach XVI-XVIII
    Талеры и ефимок с признаками в коллекции Национального историко-этнографического заповедника „Переяслав”, как источник денежного обращения в Украине в XVI-XVIII веках
    Autorzy:
    Коцур, Виктор
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/584775.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Ukraina
    XVII-XVIII wiek
    obieg pieniężny
    talar
    „efimek”
    Ukraine
    17th-18th centuries
    coin circulation
    thaler
    „ephimek”
    Украина
    XVII-XVIII в.
    денежное обращение
    талер
    „ефимок”
    Opis:
    Thalers struck by Central European rulers were in circulation in the Eastern part of Europe too. Among the numismatic holdings of the “Pereyaslav” National Museum in Ukraine are coins of this type, which were in circulation throughout Ukrainian territory. The present publication of the Museum holdings of coins of this type supplements our picture of coin circulation in Ukraine in the 17th and 18th centuries.
    Stałe zainteresowanie budzą srebrne talary wybite przez władców Europy Zachodniej, które szeroko obiegały również na rynkach Europy wschodniej. W zbiorach narodowego muzeum „Perejeslav” znajdują się dotychczas nieopublikowane talary, które trafiły na terytorium Ukrainy. Ich publikacja uzupełnia dane na temat obiegu pieniężnego na ziemiach Ukrainy w XVII i XVIII w.
    Особый интерес представляют крупные серебряные талеры, чеканенные от имени правителей государств Западной Европы, получившие широкое распространение тоже на восточном европейском денежном рынке. В фондах Национальнoго историко-этнографического заповедника „Переяслав” хранятся неопубликованные раньше талерные монеты имевшие распространение на денежном рынке украинских земель. Они добавляют данные об монетном обращении на территории Украины XVII-XVIII веков. Особый интерес представляют крупные серебряные талеры, чеканенные от имени правителей государств Западной Европы, получившие широкое распространение тоже на восточном европейском денежном рынке. В фондах Национальнoго историко-этнографического заповедника „Переяслав” хранятся неопубликованные раньше талерные монеты имевшие распространение на денежном рынке украинских земель. Они добавляют данные об монетном обращении на территории Украины XVII-XVIII веков.
    Źródło:
    Acta Archaeologica Lodziensia; 2015, 61; 77-80
    0065-0986
    2451-0300
    Pojawia się w:
    Acta Archaeologica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Motywacje wiary religijnej i praktyk religijnych dorosłych katolików w Polsce w XX i XXI wieku. Na podstawie wyników badań socjologicznych
    Motivations for the Faith and Religious Practices of Adult Catholics in Poland in the Twentieth and Twenty-First Centuries. Based on the Results of Sociological Research
    Autorzy:
    Baniak, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129892.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wiara religijna
    porzucenie wiary
    postawa ateistyczna
    praktyki religijne
    motywacje wiary i niewiary
    motywacje realizacji praktyk religijnych
    dorośli katolicy
    religious faith
    abandonment (departure) from faith
    atheist attitude
    religious practices
    motivations for religious and unbelief
    motivations for religious practices
    adult Catholics
    Opis:
    W artykule tym odpowiadam na trzy pytania: 1) Jakimi motywami uzasadniali swoją wiarę religijną dorośli katolicy w Polsce na przełomie XX i XXI wieku? 2) Pod wpływem jakich motywów dorośli katolicy polscy realizowali w okresie przełomu wieków praktyki religijne? 3) Z jakich powodów niektórzy katolicy dorośli w Polsce rezygnowali z wiary religijnej i z realizacji praktyk religijnych w tym okresie przełomu wieków? Pytania te tworzą łącznie podstawowy problem podjętych badań. Podstawę odpowiedzi na te pytania stanowią wyniki badań socjologicznych i sondaże opinii publicznej zrealizowane w drugiej połowie XX wieku i w obu dekadach XXI wieku. Prezentacja szczegółowa istniejących badan naukowych i socjologiczna analiza ich wyników są odpowiednią metodą do opracowania tego artykułu na podjęty temat w jego tytule. Wyniki badań ukazują, że dorośli katolicy w Polsce uzasadniali w tym okresie przełomu wieków swoją wiarę religijną i własne praktyki religijne różnymi motywami i powodami. Jednak najczęściej sami deklarowali stosowanie motywacji religijnych. Z różnych też powodów niektórzy katolicy dorośli rezygnowali z wiary religijnej i z praktyk religijnych. Najczęściej wskazywali oni jednak motyw osobistych przemyśleń i własny wybór postawy ateistycznej oraz rezygnacji z kultu religijnego. Zmiana postawy religijnej na postawę niereligijną i ateistyczną wśród dorosłych katolików częściej występowała w obecnym XXI wieku niż w minionym XX wieku.
    In the article I answer three questions: 1) What arguments did adult Catholics in Poland use at the turn of the twenty-first century to justify their religious faith? 2) What motivated adult Polish Catholics to pursue their religious practices at the turn of the century? 3) Why did adult Catholics in Poland relinquish their religious faith and observance of religious practices at that time? These questions form the basic problem of the undertaken research. The answers to these questions are provided by the results of sociological research and public opinion polls carried out in the second half of the 20th century and in the two first decades of the 21st century. A detailed presentation of the scientific research to date and a sociological analysis of its results are appropriate for studying the subject referred to in the title. Research results show that at the turn of the century adult Catholics in Poland variously justified their religious faith and their own religious practices. However, they were most likely to declare religious motivation. For various reasons, too, some adult Catholics abandoned their religion and observances. Most often, however, they pointed to personal reflection and their own choice of an atheistic attitude (unbelief) and renouncement of religious worship. Departure from religion was more common among adult Catholics in the 20th century than in this century.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2021, 50, 1; 99-118
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W trosce o zbawienie – testamenty kupców Gdańska i Elbląga z drugiej połowy XV i początku XVI wieku
    Out of Concern for Salvation – Testaments of Danzig’s and Elbing’s Merchants from the Second Half of the 15th and the Beginning of the 16th Centuries
    Autorzy:
    Kubicki, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591209.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    burghers’ testaments
    Gdańsk (German: Danzig)
    Elbląg (German: Elbing)
    pious bequest or legacy (Latin: legatum pium)
    piety
    zapisy dewocyjn
    Elbląg
    Gdańsk
    testamenty mieszczańskie
    pobożność
    Opis:
    The author analyses the instructions included in the testaments of the burghers fromDanzig and Elbing, written in the second half of the 15th and at the beginning of the 16thcenturies. After going through the pious legacies made by merchants and members of thetown’s elite it may be claimed that the instructions in the testaments are quite similar asfar as the numbers and amounts of the legacies are concerned; the legacies are made tolocal parish churches, monastic orders, towns’ hospitals and the poor. It was also quitecommon to give legacies to church institutions situated outside the towns where the benefactorslived; for example, the monastic complex of the Carthusian Order called Mary’sParadise (Polish: Raj Maryi) in Kartuzy (German: Karthaus) and mendicant orders inthe State of the Teutonic Order in Prussia (merchants from Danzig and Elbing) and inRoyal Prussia (merchants from Elbing alone), which – in exchange for that – offered thebenefactors a prayer and Masses for their souls and the ones of their families. Such obligationswere consciously published in many places simultaneously, in an attempt to additionallysecure prayers needed to be redeemed. The richest also financed pilgrims whowould visit pilgrimage centres for them. The sums for that purpose were in both townsequal, which probably resulted from actual costs and accepted norms. Generally speaking,pious legacies constituted an insignificant part of the merchants’ property, unless thebenefactor had any inheritors. In part of the testaments there are no instructions for piousbequests; however, it does not mean that the burghers did not give part of their propertyad pias causas. The pressure both of the existing norms and the religious conceptions ofthe way that might lead to redemption made it indispensable to make that last contract.
    Tematem artykułu jest analiza dyspozycji zawartych w testamentach mieszczan Gdańskai Elbląga spisanych w drugiej połowie XV w. i na początku XVI w. Przypatrującsię głównie zapisom na cele pobożne osób trudniących się kupiectwem i członków elitymiejskiej można stwierdzić, iż w dyspozycjach ich testamentów widoczne są duże podobieństwazarówno w liczbie, jak i wysokości legatów na rzecz konkretnych instytucji.Zazwyczaj przede wszystkim miejscowego kościoła parafialnego, klasztorów i szpitaliw mieście, a w dalszej kolejności ubogich. Również charakterystyczne jest uwzględnianiew zapisach wielu instytucji kościelnych położonych poza miastem, w którym samimieszkali. W tym klasztoru kartuzów z Raju Maryi (Kartuzy) i konwentów mendykanckichw Prusach Królewskich (kupcy z Gdańska i Elbląga) i Prusach Krzyżackich (tylkokupcy z Elbląga), które w zamian gwarantowały ofiarodawcy wspomnienie modlitewne,msze za dusze jego i rodziny. Zobowiązania te świadomie powielano jednocześniew wielu miejscach, chcąc w ten sposób dodatkowo zabezpieczyć sobie modlitwy za duszę,potrzebne w drodze do zbawienia. Najbogatsi finansowali również pielgrzymów,którzy w ich intencji odwiedzali najważniejsze ośrodki pielgrzymkowe. Sumy przeznaczanena ten cel były jednakowe w obu miastach, zapewne odpowiadały realnym kosztomi przyjętemu zwyczajowi. W sumie legaty dewocyjne stanowiły w wypadku kupcówzazwyczaj niewielki procent posiadanego przez nich majątku, chyba że ofiarodawca niemiał spadkobierców. W części testamentów brak dyspozycji na cele pobożne. Nie oznaczato jednak, że mieszczanie ci nie przeznaczali części swego majątku ad pias causas. Zarówno siła obyczaju, jak i przede wszystkim panujących wówczas wyobrażeń religijnycho drodze prowadzącej do zbawienia, nakazywała zawarcie tej ostatniej w życiumieszczanina umowy.
    Źródło:
    Przegląd Zachodniopomorski; 2016, 1; 111-128
    0552-4245
    2353-3021
    Pojawia się w:
    Przegląd Zachodniopomorski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obszar parafii jako czynnik źródłotwórczy rejestracji metrykalnej w dekanacie Kazimierz na przełomie XVIII i XIX wieku
    The Area of a Parish as a Factor Generating Sources for Registering Certificates in the Deanery (Decanate) of Kazimierz at the Turn of the 18th and 19th Centuries
    Autorzy:
    Rachwał, Piotr
    Szady, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367733.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    (birth/death) certificates
    natural movement
    parish coercion
    regression
    correlation
    parish archives
    korelacja
    regresja
    przymus parafialny
    ruch naturalny
    metryki
    archiwum parafialne
    Opis:
    W artykule poruszono problem rejestracji metrykalnej wiernych dekanatu kazimierskiego poza właściwą, ze względu na miejsce zamieszkania, parafią. Przyjęto hipotezę, iż o skali tego zjawiska miał decydować przede wszystkim dystans, jaki dzielił poszczególne miejscowości od najbliższego kościoła. W badaniach wykorzystano szeroką bazę źródłową. W sumie przebadano metryki 13 z 15 parafii tworzących w XVIII wieku dekanat kazimierski i dodatkowo kilka parafii sąsiednich. W analizie zgromadzonego materiału posłużono się m.in. narzędziami GIS. Otrzymane wyniki wskazują, iż skala zjawiska nie była duża. W przypadku chrztów, mediana dla odsetka ochrzczonych poza rodzimą parafią wyniosła 3,1. Nie stwierdzono także wyraźnej korelacji między liczbą chrztów a odległością. Na podstawie otrzymanych wyników można wnioskować, iż decydującą rolę w wyborze miejsca odprawiania sakramentów miał tzw. przymus parafialny. W celu uzyskania bardziej wiarygodnych ustaleń celowe wydaje się poszerzenie bazy źródłowej o zapisy metrykalne kolejnych parafii Lubelszczyzny oraz uwzględnienie w analizie statystycznej większej liczby zmiennych mogących mieć wpływ na skalę rejestracji poza rodzimą parafią.
    The article presents the problem of registering certificates of the congregation of the Kazimierz Deanery outside the native parish. According to the accepted hypothesis the scale of the phenomenon depended on the distance between the nearest church and the place of residence. The research has been based on many sources. In total, the authors have examined the certificates from 13 out of 15 parishes making up the deanery of Kazimierz in the 18th century and additionally a few neighbouring parishes. The collected material has been analysed with the use of the GIS instruments. The results suggest that the scale of the phenomenon was not big. In the case of baptisms, the median of the children baptised outside their native parish was at the level of 3.1. No clear correlation between the number of baptisms and the distance has been detected. On the basis of the results it is possible to conclude that the decisive role in the choice of the place of administering sacraments was the so-called parish coercion. In order to obtain more precise data it seems necessary to enlarge the research basis with certificates from other parishes of the Lublin Voivodeship and to take into consideration a bigger number of the variables that influenced the scale of registering outside the native parish in the statistical analysis.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2016, 38, 2; 35-72
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziecko i dzieciństwo w świetle wybranych źródeł narracyjnych (do XIV w.)
    Child and childhood in the light of selected narrative sources (until the end of the 14th century)
    Autorzy:
    Teterycz‑Puzio, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/558807.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    XI‑XIV w.
    choroby dzieci
    dziecko
    dzieciństwo
    kroniki średniowieczne
    opieka nad dzieckiem
    troska o dziecko
    żywoty świętych
    11th‑14th centuries
    child
    child care
    childhood
    childhood diseases
    concern for a child
    lives of the saints
    mediaeval chronicles
    Opis:
    Odkrycie dzieciństwa przypisuje się epokom późniejszym w stosunku do średniowiecza. Jednak tematyka związana z dzieciństwem nie jest obca źródłom średniowiecznym. Najwięcej informacji w wybranych źródłach z XI–XIV w. (głównie kronikach i żywotach świętych) odnoszących się do dzieciństwa dotyczy tego okresu w życiu władców i świętych. W średniowieczu okres dzieciństwa w życiu człowieka niósł ze sobą wiele niebezpieczeństw, np. masową umieralność noworodków i niemowląt, bardzo dużą umieralność dzieci, o czym wspominają żywoty świętych, często opisując przypadki zachorowań dzieci, wyleczonych za wstawiennictwem świętego. Dziecku – następcy tronu zagrażali też dorośli pretendenci do objęcia władzy. W średniowieczu zatem czekano na szybkie zakończenie tego okresu w życiu człowieka. Zaś władca‑dziecko zwykle jest wychwalany przez kronikarzy przez przywołanie cech właściwych dorosłym. Nieposiadanie potomstwa stanowiło powód do zmartwień głównie z powodu braku następcy, ale źródła wspominają też o wstydzie z powodu bezdzietności. Są też wzmianki dotyczące leczenia niepłodności. W kronikach i żywotach świętych znajdujemy także opisy zachowań będących przejawami troski rodzicielskiej i czułych postaw wobec dziecka. „Lata sprawne” w średniowieczu osiągano najczęściej w wieku 12‒14 lat. Źródła prezentują obyczaje związane z przekraczaniem przez dziecko pewnych etapów życia, np. postrzyżyny. Sporo uwagi źródła poświęcają zagadnieniom dotyczącym opieki nad księciem dzieckiem, którą mogła sprawować matka, krewni lub przedstawiciele możnowładztwa. W kronikach i żywotach świętych znajdujemy dużo informacji odnoszących się do sposobów kształcenia dzieci, dowiadujemy się o opiekunach i wychowawcach władców, też o staraniach w celu zapewnienia dostatniej przyszłości dzieciom, spotykamy także np. wzmianki o dziecięcych zabawkach. W świetle źródeł widzimy, że w średniowieczu opiekowano się dziećmi i troszczono o nie.
    Although discovery of childhood is usually ascribed to periods following the Middle Ages, subjects related to this stage of life appear in mediaeval sources. Most of information regarding childhood in the selected sources from 11th‑14th centuries (mainly chronicles and hagiography) refer to the childhood of rulers or saints. This period in human life involves many dangers, such as extremely high mortality rate of newborn babies and infants, as well as very high mortality of children in general. References to these subjects can be found in hagiography, describing cases of children being miraculously cured be the saint’s intercession. A child – heir to the throne was also in danger from the grown up pretenders to power. Sometimes children are represented as a burden, particularly in the time of war. Lack of progeny poses a problem mainly because of want of heir, but sources (e.g. Master Wincenty) describe shame caused by childlessness. Treatments for infertility are also mentioned, for instance in the case of the Duke of Sieradz Leszek the Black and his wife Gryfina. Chronicles and hagiography give examples of parental concern and affection towards children. In the Middle Ages children came of age between 12th and 14th year. There are records of transition rites to mark that moment, such as ceremonial hair‑cutting practiced by the Slavs. Sources discuss at length matters of custody of a child‑prince that could be entrusted to his mother (e.g. Helena, Grzymisława), other family members or representatives of nobility. Chronicles and hagiography include ample information regarding education of children (e.g. in case of saints – seven liberal arts), as well as their tutors and guardians. Great care was taken to provide for children’s affluent future. When praising a child‑ruler, chroniclers attribute qualities of an adult to him. Characteristics and behaviour assigned to childhood in modern times are also present in mediaeval sources, even though the singularity of this period in life was not thoroughly appreciated at that epoch. Though childhood was expected to end as soon as possible (because of the above mentioned dangers it entailed), children were by no means neglected.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2011, 28; 257-276
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX W.) (cz. XII)
    Source extracts for the biographies of Polish bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Partitions of Poland (16th and 19th centuries). (Part XII)
    Autorzy:
    Prokop, Krzysztof R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023527.pdf
    Data publikacji:
    2014-06-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biskup
    opat
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    biografia
    zabory
    bishop
    abbot
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    biography
    partitions
    Opis:
    The twelfth part, closing the series Source extracts, comprises three sections. The first two, entitled Monastica and Varia, bring another portion of information, taken from the archives and manuscripts, for the biographies of the representatives of the Old Polish hierarchy of the Catholic Church - bishops, abbots and abbesses. The third one is a cumulative index of the included persons, which comprises all the previous parts of Source extracts. It enables researchers to easily explore the rich and diverse material published in 2004-2013, and referring to a total of 683 characters. The index also includes the related editions on this topic, published by the same publisher in the pages of the semi-annual “Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” – it mentions, however, only those persons who appear in the individual parts of Source extracts. A wealth of factual data, introduced into the scientific world thanks to this series, should greatly assist in further prosopographical studies on the Old Polish church elites, particularly in the often postulated development of biographical dictionaries of both bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 101; 141-215
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wypisy źródłowe do biografi i polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.)(Cz. X)
    Source extracts for the biography of Polish bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Partitions of Poland (16th and 19th centuries). (Part X)
    Autorzy:
    Prokop, Krzysztof R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026440.pdf
    Data publikacji:
    2012-06-25
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biskup
    opat
    Kościół katolicki
    dokumenty
    zbiór
    bishop
    abbot
    Catholic Church
    documents
    repertory
    Opis:
    The tenth part of the cycle for Source extracts for the biography of the Polish bishops and abbots from the time of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Partitions of Poland is entirely dedicated to the testimonies of the ordination of bishop representatives of the Old Polish Catholic episcopate at various times and circumstances. These testimonia consecrationis were taken from different categories of sources-primarily from (acta sacrarum functionum), from the books acta episcopalia, acta actorum capituli, records of informative process concerning bishoprics, from correspondence and diaries-only unpublished. These testimonies refer to the group of 195 hierarchs (including 11 of the Greek Catholic rite, 2 the Armenian Catholic Rite and the rest-the Latin rite), but when it comes to particular centuries these testimonies are presented as follows: 15th. – 4, 16th. – 7, 17th – 43, 18th – 91, 19th – 50. So far, there has been no information where and when a large number of bishops were consecrated, so the following work, presenting substantial portion of factual data acquired directly from archive material, contributes enormously to the state of research on this issue.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 97; 217-332
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Like a faithful daughter she cherishes and nourishes in herself the remnants of Holy Jerusalem, her mother”: Acre as a Center for Church Practices in the 12th and 13th Centuries
    „Jak wierna córka, która troszczy się o to, co pozostało po jej matce, świętej Jerozolimie”. Akka jako ośrodek praktyk pątniczych w XII i XIII stuleciu
    Autorzy:
    Mruk, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038414.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-20
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Ziemia Święta
    Akka
    pielgrzymki
    krucjaty
    wieki średnie
    Holy Land
    Acre
    pilgrimages
    crusades
    Middle Ages
    Opis:
    In the history of Acre, located on the Syrian coast, the 12th and 13th centuries were of particular importance. Under the rule of the Crusaders, the city experienced a period of rapid demographic, economic, cultural, and religious growth. As the main port of the Kingdom of Jerusalem—and in the 13th century its capital as well—it was an important stop on the route of Latin pilgrims. Nevertheless, it was mentioned extremely rarely in the pilgrimage writings of that period, where information about the sites of worship in the city is scarce. This problem was noticed by Aryeh Graboïs and David Jacoby, but their attempts to explain this state of affairs need to be partly reexamined. The most important reason for the “silence of pilgrimage sources” about the city and its religious life seems to be the marginal presence of Acre in the pages of the Bible and its negligible place in the history of salvation.
    W dziejach położonej na wybrzeżu syryjskim Akki okres XII i XIII stulecia miał znaczenie szczególne. Pod panowaniem krzyżowców miasto przeżywało szybki rozwój demograficzny, gospodarczy, kulturalny i religijny. Jako główny port, a w XIII wieku także stolica Królestwa Jerozolimskiego było ważnym punktem na szlaku ówczesnych łacińskich pielgrzymów. Mimo to w piśmiennictwie pielgrzymkowym tego okresu wspominano o nim niezwykle rzadko, a informacje o znajdujących się w mieście ośrodkach kultu mają charakter marginalny. Problem ten został zauważony przez A. Graboïsa i D. Jacoby’ego, ale przedstawione przez obu badaczy próby wyjaśnienia przyczyn takiego stanu rzeczy wymagają częściowej rewizji. Najistotniejszym powodem „milczenia źródeł” pielgrzymkowych na temat miasta i jego życia religijnego wydaje się marginalna obecność Akki na kartach Biblii i jej niewielkie znaczenie w historii zbawienia.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2020, 30, 3; 27-46
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trzy warianty drogi na Daleki Wschód. Wokół strategii kreowania różnicy kulturowej w polskim podróżopisarstwie (XVIII–XIX wiek)
    Three Variations on the Road to the Far East: On Strategies for Generating Cultural Difference in Polish Travel Writing from the Eighteenth and Nineteenth Centuries
    Autorzy:
    Kołos, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365169.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-11
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    cultural difference
    travel
    China
    the savage
    exoticism
    East Asia
    civilization
    orientalism
    postcolonialism
    situation of dependency
    różnica kulturowa
    podróż
    Chiny
    dzikość
    egzotyzm
    dzikośćDaleki Wschód
    cywilizacja
    orientalizm
    postkolonializm
    sytuacja zależności
    Opis:
    Artykuł przedstawia trzy typy drogi na Daleki Wschód od pionierskiej i awanturniczo-przygodowej eskapady Maurycego Beniowskiego, przez najczęstszy w XIX wieku wariant eksploracji Syberii i pogranicza chińskiego, po rozwijającą się dzięki otwarciu Kanału Sueskiego (1869) masową turystykę morską. Teksty polskich podróżników, Beniowskiego, Jerzego Tymkowskiego, Józefa Kowalewskiego, Agatona Gillera, Bronisława Rejchmana i Juliana Fałata zostały wyselekcjonowane ze znacznie obfitszego materiału źródłowego podług kategorii wariantu materialnej drogi do Azji, która warunkowała pewne ramy konceptualne konstruujące sposób reprezentacji odmiennych kultur, aktualizowany przez współczesne autorom doświadczenia intelektualne.
    This article explores three routes into the Far East, starting with the explorative and adventurous escapades of Maurice Benyovszky, moving on to the exploring of Siberia and the Chinese border, both common in the nineteenth century, and ending with mass maritime tourism that developed after the opening of the Suez Canal in 1869. Texts by Polish travelers including Benyovszky, Jerzy Tymkowski, Józef Kowalewski, Agaton Giller, Bronisław Rejchman and Julian Fałat have been selected from a great wealth of source materials to represent categories of material routes into Asia that informed specific conceptual frameworks and shaped the writers’ methods for representing different cultures. These methods were also impacted by the contemporary intellectual experiences of the authors.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2018, 11-12; 6-23
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruchy kobiece w Rosji na przełomie XIX i XX w. w walce o dostęp kobiet do edukacji
    Women’s Movements in Russia in the Struggle for Women’s Access to Education in the Late 19th and Early 20th Centuries
    Autorzy:
    Goworko-Składanek, Beata
    Sadowska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2828591.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-27
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Rosja
    ruchy kobiece
    feminizm
    edukacja kobiet
    prawo do edukacji
    Wyższe Kursy Kobiece
    Russia
    women’s movements
    feminism
    women’s education
    the right to education
    Women’s Higher Courses
    Opis:
    Ruchy kobiece w Rosji w XIX i na początku XX w. to szereg środowisk różniących się ideowo i aktywizujących w różnych momentach. Wszystkim zależało na poszerzeniu dostępu kobiet do edukacji, aż do ich równouprawnienia z mężczyznami, dla części był to cel główny. Zdobycie wykształcenia było bowiem szansą na uzyskanie przez kobiety niezależności ekonomicznej i podmiotowości. Osiągnięcie tych celów wymagało nie tylko zgody władz carskich, ale także zmiany nastawienia patriarchalnego społeczeństwa, w tym samych kobiet. Postęp zachodził stopniowo, ale nie systematycznie, bywały okresy regresu. Głównym czynnikiem była bowiem bieżąca sytuacja polityczno-społeczna w cesarstwie, w tym okresie bardzo dynamiczna. W ciągu sześciu dekad doszło do upowszechnienia koedukacyjnych szkół ludowych, szkół niedzielnych dla dorosłych, stworzenia żeńskich szkół średnich z programem bliskim męskim gimnazjom oraz żeńskich szkół na poziomie wyższym, o charakterze zawodowym. Liderki ruchów kobiecych – samodzielne, aktywne, świadome i wykształcone – stały się wzorcami dla nowych pokoleń kobiet.
    Women’s movements in Russia in the nineteenth and early twentieth centuries consisted of a number of environments that differed in terms of ideology and were activating at different times. All of them wanted to broaden women’s access to education, up to equal rights with men. For some it was the main goal, as education was a chance for women to gain economic independence and subjectivity. Achieving these goals required not only the consent of the tsarist authorities, but also a change in the patriarchal attitude of society, including women themselves. Progress was gradual, but not systematic, and there were periods of regression. The main factor was the current political and social situation in the Empire, which was very dynamic at that time. Six decades saw the spread of co-educational primary schools and Sunday schools for adults, the creation of female high schools with a curriculum close to that of male gymnasia, and female colleges of a vocational nature. Independent, active, conscious and educated leaders of women’s movements have become role models for new generations of women.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 137-163
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reference and reconstruction sources for comparative geovisualization of the Giecz stronghold in the 12th and 21st centuries
    Źródła referencyjne i rekonstrukcyjne do geowizualizacji porównawczej grodu w Gieczu w XII i XXI wieku
    Autorzy:
    Zawadzki, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43348974.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    geomatic process
    cartographic sources
    comparative geovisualisation
    3D modelling
    medieval stronghold
    virtual environments
    cultural heritage
    Opis:
    This article presents the process of presenting and valorizing spatial, historical and archaeological data for creating a comparative geovisualisation of the Giecz stronghold in two time frames: the 12th and 21st centuries. The aim of this work is related to the concept of protecting and sharing cultural heritage. Special attention has been paid to the presentation of spatial archaeological and historical data in a 3D virtual environment, with a possibility of presenting them in a Virtual Reality (VR) environment. From a cartographic point of view, special emphasis was placed on the proper integration of cartographic, remote sensing and graphic sources in a geomatic process for implementing the model into interactive virtual environments.
    Źródło:
    Badania Fizjograficzne Seria A - Geografia Fizyczna; 2022, 13 (73); 227-239
    2081-6014
    Pojawia się w:
    Badania Fizjograficzne Seria A - Geografia Fizyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ksiądz Wacław Bliziński i jego dzieło na rzecz rodziny wiejskiej w Liskowie (1870–1944)
    Father Wacław Bliziński and his efforts for rural families in Lisków (1870–1944)
    Autorzy:
    Marszałek-Trzebińska, Żaneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2118966.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    Wacław Bliziński
    Lisków
    oświata na wsi
    spółdzielczość
    sytuacja rodzin w zaborze rosyjskim
    rodziny chłopskie XIX/XX wieku.
    wzorowa wieś
    education in rural areas
    cooperation
    exemplary village
    situation of families in the Russian partition
    peasant families of the 19th/20th centuries
    Opis:
    Cel: Celem artykułu jest przedstawienie w zarysie działań podjętych przez księdza Wacława Blizińskiego – proboszcza z Liskowa na rzecz rodzin w pierwszej połowie XX wieku. Metody: W pracy wykorzystano metodę analizy dokumentów i wywiad. Wyniki: W opracowaniu przedstawione zostały działania i efekty pracy kapłana, który stworzył wzorowy model wsi polskiej początku XX wieku, a Lisków stał się symbolem postępu. W artykule wskazane zostały przykłady podejmowanych przez niego inicjatyw: etapy budowania więzi z rodzinami w parafii, działalność oświatowa na rzecz rozwoju rodzin wiejskich, inicjatywy społeczne na rzecz rodzin i kobiet oraz działalność polityczna. Wnioski: Jako kapłan, społecznik, poseł i senator działał na rzecz podniesienia poziomu oświaty, kultury, spółdzielczości, organizacji społecznych, zdrowia.
    Aim: The purpose of this article is to present an outline of effortsmade by father Wacław Bliziński, a parson in the Lisków parish, to help families in the first half of the 20th century. Methods: The article was written based on documental analysis and interviews. The outline describes actions, and their effects, undertaken by father Bliziński, a priest who established an exemplary model of an early 20th century Polish village, turning Lisków into a symbol of progress. Results: This article presents examples of the initiatives of father Wacław Bliziński: stages of establishing ties with his parishioners’ families, educational activity on behalf of developing rural families, increasing the social commitment of families and women, and political activity. Conclusions: As a priest, social activist, minister and senator, father Wacław Bliziński acted to raise the level of education, culture, cooperation, social organisations and health.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2018, XVIII, (2/2018); 17-30
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wallachian Law as a Tool for Colonising Peripheral Areas: Case Study of the Sandomierz Forest in the 15th and 16th Centuries
    Prawo wołoskie jako narzędzie kolonizacji obszarów peryferyjnych. Studium przypadku Puszczy Sandomierskiej w XV i XVI wieku
    Autorzy:
    Buniowski, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339692.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    gospodarka
    Puszcza Sandomierska
    osadnictwo
    prawo wołoskie
    rolnictwo
    peryferia
    economy
    Sandomierz Forest
    settlement
    Wallachian law
    farming
    peripheries
    Opis:
    The uniqueness of Wallachian settlement in the territories of Poland was that it extended beyond its natural mountain and submontane zone. This resulted in the emergence of settlements founded under Wallachian law, including the Sandomierz Forest area. The aim of the article is to examine the economic activity of the residents of these settlements, which was conditioned by the environmental situation. One important problem addressed in this work is the question of reasons for the colonisation backwardness in this region, manifested in the slow pace of the progress of urbanisation, the limited scope of the money economy, and the late development of manorial demesnes, among other factors. These delayed and poorly discernible processes were followed by the evolution of the profile of Wallachian-law settlements, evident in the 16th century. The permeation of elements of Wallachian customs into agricultural settlements was an important adaptation element that has not been properly examined in the literature.
    Specyfiką osadnictwa wołoskiego na ziemiach polskich było jego wyjście poza naturalną dla siebie strefę górską i podgórską. Skutkiem tego zjawiska było pojawienie się osad na prawie wołoskim na terenach nizinnych, w tym na obszarze Puszczy Sandomierskiej. Celem artykułu jest zbadanie aktywności gospodarczej mieszkańców tychże osad, uwarunkowanej realiami środowiskowymi. Istotnym problemem podjętym w rozważaniach jest także kwestia przyczyn zapóźnienia kolonizacyjnego tego regionu, manifestującego się chociażby w słabym tempie postępów urbanizacji, ograniczonym zasięgu gospodarki towarowo- pieniężnej i spóźnionym rozwoju folwarków. W ślad za tymi opóźnionymi i słabo widocznymi procesami podążała ewolucja profilu osad prawa wołoskiego, widoczna w XVI w. Ponadto w pracy przedstawiono słabo rozpoznane w literaturze przedmiotu zjawisko przenikania elementów obyczaju wołoskiego do osad rolniczych.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-19
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przykład wykorzystania parametrów tablic trwania życia: płodność i sposobność do działania doboru naturalnego w Wielkopolsce II połowy XIX i początku XX wieku
    The Example of the Use of Life Table Parameters: Fertility and the Opportunity for Operation of Natural Selection in Greater Poland (Wielkopolska) in the Second Half of the 19th and Early 20th Centuries
    Autorzy:
    Liczbińska, Grażyna
    Chmielarz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053603.pdf
    Data publikacji:
    2022-04-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    tablice trwania życia
    rozkłady zmarłych
    wskaźniki płodności
    mierniki sposobności do działania selekcji naturalnej przez wymieralność
    księgi parafialne
    pruskie roczniki statystyczne
    life tables
    distributions of the deceased
    fertility indices
    measures of the opportunities for natural selection through mortality
    parish registers
    Prussian statistical yearbooks
    Opis:
    Tablice trwania życia (wymieralności) to konstrukcje teoretyczne budowane w oparciu o rozkłady wieku zmarłych dla modelu populacji zastojowej i ustabilizowanej bądź metodą prawdopodobieństw zgonów z uwzględnieniem struktury wiekowej ludności żyjącej. W niniejszej pracy zaprezentowano możliwości wykorzystania parametrów tablic wymieralności, skonstruowanych na podstawie rozkładu liczby zmarłych w klasach wieku i wartości przyrostu naturalnego, do szacowania wskaźników płodności i mierników sposobności do działania doboru naturalnego przez jeden z jej komponentów – zróżnicowaną wymieralność. Wskaźniki płodności szacowane z użyciem powyższej metody informują nas o potencjale (poziomie) reprodukcyjnym populacji, a sama metoda może być stosowana w sytuacji, kiedy z różnych powodów nie jest możliwe odtwarzanie reprodukcyjnych historii rodzin. Z kolei szacowanie siły nacisków selekcyjnych daje kompleksowy obraz umieralności w populacjach historycznych.
    Life tables are theoretical constructions built on the basis of the age-at-death distribution of individuals for the stationary and stable population models, or with the use of the method of probability of death taking into account the population age structure. In this paper the possibilities of using life table parameters constructed on the basis of the distribution of the deceased and the value of population growth to estimate fertility indices and measures of the opportunity for natural selection through one of its components, differential mortality, are presented. The fertility indices estimated with the use of the above-method provide us with a picture of the reproductive potential (level) in a given population, and the method can be used in a situation when, for various reasons, it is not possible to reconstruct the reproductive history of families. On the other hand, the estimation of the strength of selection pressures offers a complete statistical picture of mortality in historical populations.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 2; 167-185
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wychowawcze obowiązki matek w rodzinie katolickiej na przełomie XIX i XX wieku w przekazie śląskiego periodyku „Rodzina”
    The Educational Responsibilities of Mothers in Catholic Families in the Late Nineteenth and Early Twentieth Centuries According to the Silesian Journal “Family”
    Autorzy:
    MICHALSKA, Iwonna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/435576.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
    Tematy:
    czasopiśmiennictwo dla rodziców na przełomie XIX i XX wieku
    wychowanie katolickie
    matka jako wychowawca
    obowiązki matki
    periodicals for parents in the late nineteenth and early twentieth century
    Catholic education
    mother as an educator
    maternal duties
    Opis:
    Czasopismo „Rodzina” było dodatkiem do wydawanego w Bytomiu periodyku „Katolik”, adresowanym do polskich mieszkańców Górnego Śląska. Analiza ponad trzydziestu roczników tego wydawnictwa z lat 1885–1916 wykazała, że głównym zamiarem jego redaktorów było uświadomienie matkom misji, jaką mają do spełnienia wobec własnego potomstwa. Stąd często używanemu w stosunku do kobiet potocznemu określeniu, że ich powołaniem jest „zajmowanie się” dziećmi nadano jednoznaczne i głębsze znaczenie. Nie chodziło tu bowiem o zapewnienie najmłodszym członkom rodzin jedynie podstawowej egzystencji, ale przede wszystkim o intencjonalne oddziaływania, mające na celu ukształtowanie tzw. dobrego człowieka, kierującego się w życiu moralnością chrześcijańską. Powinności matek wobec dzieci odnosiły się w pierwszej kolejności do stworzenia odpowiedniego klimatu wychowawczego w środowisku rodzinnym, charakteryzującego się wewnętrznym ładem i spokojem. Zapewnienie korzystnych warunków życia domowego miało sprzyjać realizacji konkretnych zadań, które zalecano rozpoczynać w stosunku do małego dziecka od czynności opiekuńczych, z uwzględnieniem przestrzegania reguł higieny i zdrowotności. Kolejnymi etapami pracy wychowawczej miało być między innymi sprawowanie pieczy nad wprowadzaniem w religijność, wpajanie norm moralnych, uczenie kultury bycia codziennego, dbałość o edukację szkolną, wprowadzanie w świat książki. Wymagano, aby szczególną troską otaczano potomstwo płci żeńskiej.
    The magazine “Family” was an appendix to the journal “Catholic” published in Bytom and targeted at the Polish inhabitants of Upper Silesia. Analysis of thirty years of issues of this publication from the years 1885–1916 showed that the main intention of the editors was to raise mothers’ awareness of the duties that they had to complete in relation to their own offspring. Hence, the opinion, frequently used in relation to women, that their vocation was to “take care of” children, was given a clearer and deeper meaning. It was not only meant to provide the youngest members of the family with the basics for living, but above all, it was supposed to provide activities, designed to shape the so-called good man, guided by the Christian morality in life. Maternal duties towards their children related in the first place to the creation of an appropriate educational climate in a family environment characterized by internal peace and order. Ensuring favourable conditions for domestic life was conducive to the implementation of specific tasks that were recommend to be started in relation to a small child, from care activities, including compliance with the rules of hygiene and health. The next stages of educational work was not limited to custody of the introduction of religion, the inculcation of moral standards, but it also involved teaching everyday culture, care of school education and the introduction into the world of books. It was specified that female children required special care.
    Źródło:
    Wychowanie w Rodzinie; 2014, X, (2/2014); 159-175
    2082-9019
    Pojawia się w:
    Wychowanie w Rodzinie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ idei jagiellońskich na walkę o polonizację i niezależność Uniwersytetu Jagiellońskiego w XVIII i XIX w.
    The Influence of Jagiellonian Ideas on the Struggle for Polonization and Independence of the Jagiellonian University in the Eighteenth and Nineteenth Centuries
    Autorzy:
    Iwanowicz, Ada
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37481367.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    idee jagiellońskie
    Uniwersytet Jagielloński
    zabory
    polonizacja
    walka narodowo-wyzwoleńcza
    Jagiellonian ideas
    Jagiellonian University
    partition
    Polonization
    National liberation struggle
    Opis:
    Artykuł dotyczy wpływu idei jagiellońskich na walkę społeczności akademickiej o polonizację i niezależność Uniwersytetu Jagiellońskiego w XVIII i XIX w. Badania w tym zakresie nie cieszą się dużą popularnością. Literatura przedmiotu jest uboga. Przeanalizowano konkretne wydarzenia z historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w celu wskazania wpływu idei jagiellońskich. Poprzez przekrojową analizę całego okresu zaborów uwypuklono istotną rolę owych idei w historii uczelni.
    The article is about the influence of Jagiellonian Ideas on the struggle for Polonization and independence of the Jagiellonian University in the eighteenth and nineteenth centuries. The research on this matter is not popular. The literature is also scarce. The analyses of specific events in the history of the Jagiellonian University highlighted the influence of the Jagiellonian ideas. The cross-cutting analysis of the whole partition period outlined the significant role of those ideas in the university’s history.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/2; 153-164
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Indywidualny okup jako narzędzie uwolnienia z niewoli wojennej w Europie Zachodniej w późnym średniowieczu (XI–XIV wiek)
    Individual Ransom as a Tool for Liberation of a Prisoner of War in Late Medieval Western Europe (11th–14th Centuries)
    Autorzy:
    Niewiński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46189547.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    średniowiecze
    historia wojen
    jeniec wojenny
    okup
    Middle Ages
    history of warfare
    prisoners of war
    ransom
    Opis:
    Istotną kwestią w badaniu zjawiska jeniectwa w wiekach średnich jest jego merkantylizacja. Jeniectwo miało istotny wymiar ekonomiczny, związany z czerpaniem zysków z okupu. Okup za jeńców stanowił ważną część dochodu z działań wojennych w średniowieczu i zarazem najważniejsze narzędzie w odzyskiwaniu wolności po dłużej lub krócej trwającej niewoli. Okup, czyli ekwiwalent finansowy za zachowanie jeńca przy życiu i zwrócenie mu wolności, regulowany był (w podstawowym wymiarze prawnym) odgórnie i praktyka korzystania z niego wyraźnie stabilizowała się w wiekach średnich. Instytucjonalizacja dotyczyła także działań prawno-administracyjnych (np. dokumentacji związanej z wydawanymi poświadczeniami wpłacenia okupu).
    An important factor in the view of the phenomenon of captivity in the Middle Ages was its mercantilisation. Prisoner of war had an important economic dimension, linked to the extraction of profits from ransoms. Ransom for captives was an important part of the income from warfare in the Middle Ages and was at the same time the most important tool in regaining freedom after a longer or a shorter captivity. Ransom, i.e. the financial equivalent for keeping a captive alive and returning him or her to freedom, was regulated (at a basic legal level) from above and the practice of using it became significantly stabilised in the Middle Ages. Institutionalisation also applied to legal and administrative actions.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 114; 27-55
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Австралія У Пошуку Власної Багатопартійної Системи (кінець Хіх – Початок Хх Ст.)
    An Australia`s Quest For Own Political Diversity: An Inside View (late the XIX-th – early the XX-th Centuries)
    Autorzy:
    Khyzhnyak, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1070511.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-29
    Wydawca:
    National Academy of Sciences of Ukraine. Institute of World History
    Tematy:
    liberals
    laborites
    conservatives – the leading fractions of conterminous parliament of australia
    formal and unformal institutions
    cultural and civilized determining elements
    Constitution of Australia
    Australian Laboure Party
    конституція австралії
    ліберали
    лейбористи
    консерватори – основні фракції тогочасного парламенту австралії
    формальні і неформальні інститути країни
    культурно-цивілізаційні чинники
    австралійська лейбористська партія
    Opis:
    The publication consists of the two parts. The first one has the characteristic features of the premier Constitution of Australia, which at that historical period, had to be considered as an intervening stage to obtain targeting independence and sovereignty so urgently strived for by that country. The key purpose for the country forming matter of the foregoing basic statute book was to ensure a juridical versatility of the machinery of the new state. The main plot of this principal legal document seemed to point out the presence of a certain dilemma along with its subjectly indexed initially forming constituents. Their first part was of an juridical content. The Constitution of Switzerland was chosen as an optional example and exposed it in the form of a full-scaled replica for the basic principal law of the above-mentioned country. The second part of it was lavishly marked with its clear-cut specific and historical character and called upon to faithfully reproduce a certain «safety cushion» to ensure successfully achieved harmony in operating the whole mechanism of the State government. The second part of the publication is dedicated to the historical activity of forming and developing of a certain rationally consistent formal and informal institutions as well as their impact on specific and historical determining elements to construct a new country in the Southern continent. So, as it is known, politics as a fundamental stuff of art gatherings inside all possible potentials define primarily means and resources of an entire compromise. And due to that its basic political model preferred by authoritative commanding establishment appeared to be as a perfect tool for veritable consensus. So, the mentioned pattern had been originated and settled with “a political treasure house” as well as being received by the Australian liberals as an inheritage from their British counterparts. And starting from that historical period and onwards among other rhetorical earnings of the local authoritative officers there had been occurring a firm political credo: “We’re always ready to make a compromise!”. And therefore the whole number of parties as well as the entire Australian political milieu, over the first decade of the XX-th century, inspite of all rather sharp confrontations among liberals, laborites, conservatives, social reformers, socialists and others, had also been keeping on to follow almost half of a century long historically lasted tour. And all that was performed to the key official political course responsive to the State’s national interests.
    Публікація складається з двох частин. Перша, містить характеристику прем’єрної Конституції Австралії, яку на цьому історичному етапі слід розглядати лише як проміжну сходинку для одержання цією країною незалежності і суверенітету. Базовою державотворчою настановою вказаного Основного закону було забезпечення юридичної гнучкості та державної стабільності функціонування всього механізму державного апарату нової країни. В основній частині цього головного правового документа країни спостерігалась присутність дилеми її предметно окреслених вихідних складових. Першої – юридичної. Тут за зразок була обрана конституція Швейцарії, яка практично була повномасштабною реплікою базового закону цієї країни. Друга ж – позначена чітким конкретно-історичним характером і була покликана на відтворення еволюційної ролі певної «подушки безпеки» та забезпечення успішного спрацювання всього механізму управління новою державою. Друга частина публікації присвячена історичній дії створення і розвитку формальних і неформальних інститутів, а також впливу культурно-цивілізаційних чинників на побудову країни на Південному континенті. Як відомо, політика є мистецтвом можливого і насамперед компромісів. Тому, та її модель, що була обрана провладним істеблішментом, стала мистецтвом консенсусу. Це відтворилось у «політичній скарбниці», що була одержана у спадок австралійськими лібералами власне від їх британських візаві. І з цього історичного періоду саме серед риторичних напрацювань місцевих провладних мужів стало базовим політичне кредо: «До компромісів, завжди готові!». Тому весь партійно-політичний простір Австралії першої декади ХХ ст., хоча і був позначений досить жорстким протистоянням лібералів, лейбористів, консерваторів, соціал-реформістів, соціалістів, незважаючи ні на що, продовжував слідувати офіційно визнаним політико-державним інтересам.
    Źródło:
    Проблеми всесвітньої історії; 2020, 12; 87-99
    2707-6776
    Pojawia się w:
    Проблеми всесвітньої історії
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ojciec Stefan Podworski – gwardian i duszpasterz Górnoślązaków w Alwerni koło Krakowa
    Father Stefan Antoni Podworski – a guardian and priest for the pilgrims from Upper Silesia in Alwernia near Cracow
    Autorzy:
    Rusecki, Inocenty Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/502748.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Stefan Antoni Podworski, bernardyn (1854–1913)
    Bernardyni polscy przełomu XIX i XX w.
    Alwernia
    Cudowny Obraz Pana Jezusa Miłosiernego
    Górnoślązacy
    Stefan Antoni Podworski, a Bernradine (1854–1913)
    Polish Bernardines of the 19th and 20th centuries
    the Miraculous Painting of Merciful Jesus
    people from the Upper Silesia
    Opis:
    This is the second article devoted to Father Stefan Antoni Podworski, one of the most outstanding Observants monks at the turn of the 19th and 20th centuries. It was published in Łódź Theological Studies Quarterly, vol. 23/4: 2014, pp. 103-119 (Father Stefan Antoni Podworski OFM (1854-1913) – a pastor). The author focused on Father Podworski’s administrative and pastoral activities in the Observants monastery in Alwernia. The first part of the article presents Father Podworski as a guardian who, apart from his pastoral work, successfully conducted great renovations in Alwernia monastery and church, both inside and outside. The second part shows Father Stefan Podworski as a fierce promoter of the devotion to Merciful Jesus in the Miraculous Painting and a fervent priest for pilgrims from the Upper-Silesia.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2016, 25, 2; 149-163
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lustracje i spisy rewizyjne podatników jako źródło do badań antroponimicznych, demograficznych i genealogicznych społeczności karaimskiej w XVIII i XIX wieku
    Tax inspections and lists of taxpayers as a source for anthroponymic, demographic and genealogical research of the Karaim community in the 18th and 19th centuries
    Autorzy:
    Abkowicz, Mariola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/40082372.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    spisy podatników
    antroponimia karaimska
    demografia
    status społeczny
    genealogia
    Taxpayer lists
    Karaim anthroponymy
    demography
    social status
    Opis:
    Powstające dla celów podatkowych spisy ludności były sporządzane w sposób mniej lub bardziej regularny w I Rzeczpospolitej w XVIII wieku i w Imperium Rosyjskim począwszy od wieku XVIII aż do pierwszego powszechnego spisu ludności w 1898 roku. Dane zbierane przez spisujących (początkowo tylko liczbowo obejmujące gospodarstwa domowe) stopniowo były uszczegółowiane. Poddając je kompleksowej analizie, możemy prześledzić rozwój poszczególnych społeczności, badać dane genealogiczne rodzin oraz ruch ludności. Lustracje i spisy rewizyjne stanowią niezwykle cenne źródło do prowadzonych badań genealogicznych, antroponimicznych i demograficznych społeczności karaimskiej.
    The population censuses created for tax purposes were prepared more or less regularly in the first Polish-Lithuanian Commonwealth in the eighteenth century and in the Russian Empire from the 18th century through the 19th century until the first general population census in 1898. Data collected by the writers, initially covering only number of households, were gradually detailed. By subjecting them to a comprehensive analysis, we can trace the development of individual communities, study family genealogy data and the population movement. Tax payers lists and population censuses are an extremely valuable source for genealogical, anthroponymic and demographic research of the Karaim community.
    Źródło:
    Almanach Karaimski; 2022, 11; 9-108
    2300-8164
    Pojawia się w:
    Almanach Karaimski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Book for the King. Some Reflections on the Situation of the Roman Population and the Preservation of the Heritage of Ancient Civilization in Gallaecia and Lusitania in the 5th and 6th Centuries
    Książka dla króla. Kilka refleksji na temat sytuacji ludności rzymskiej i zachowaniu dziedzictwa cywilizacji antycznej w Galaecji i Luzytanii w V i VI wieku
    Autorzy:
    Wilczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2158121.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    cnoty kardynalne
    Królestwo Swebów
    św. Marcin z Bragi
    cultura romana
    cultura christiana
    cardinal virtues
    kingdom of Suebiw
    Saint Martin of Braga
    Opis:
    Saint Martin of Braga, active in Gallaecia in the second half of the 6th century, referred to cardinal virtues in several of his writings, in accordance with the teachings of Seneca that he knew well. One of these works was Formula vitae honestae, given to Miro, king of Suebi and Gallaecia. The existence of Roman and “barbarian” elites in the kingdom of Suebi, capable of understanding the moral teachings of St. Martin of Braga in the 6th century, prompts reflection on the continuity of Roman culture and heritage of ancient civilisation in 160 years after the invasion of Hispania by Germanic tribes. The article contains some remarks on the preservation of Roman civilisation among the Roman elites in the times of the existence and development of the kingdom of Suebi , and on the processes of romanization of the tribal elites. The problem of the assimilation of the local population and Germanic newcomers, which was very interesting and specific to Gallaecia under the reign of Suebi, was also discussed.
    Święty Marcin z Bragi, działający w Gallaecji w drugiej połowie VI wieku, w kilku swoich pismach odnosił się do cnót kardynalnych zgodnie z naukami Seneki, które dobrze znał. Jednym z nich była Formula vitae honestae podarowana Mironowi, królowi Swebów i Gallaecji. Istnienie w Królestwie Swebów elit rzymskich i „barbarzyńskich”, które w VI wieku potrafiły zrozumieć nauki moralne św. Marcina z Bragi, skłania do refleksji nad ciągłością kultury rzymskiej i dziedzictwa antycznej cywilizacji 160 lat po inwazji plemion germańskich na Hiszpanię. Artykuł zawiera kilka uwag na temat zachowania cywilizacji rzymskiej wśród elit rzymskich w okresie istnienia i rozwoju imperium suebskiego oraz procesów romanizacji elit plemiennych. Omówiono również problem asymilacji ludności tubylczej i przybyszów germańskich, który to proces był bardzo interesujący i specyficzny dla Gallaecji pod panowaniem Suebów.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2022, 84; 51-78
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Official Statistics and the Colleges for the Orthodox Clergy Daughters in the Late 19th – Early 20th Centuries
    Kolegia dla córek prawosławnych duchownych na przełomie XIX i XX w. według oficjalnych statystyk
    Autorzy:
    Kuznets, Tetyana
    Skus, Olha
    Lisovska, Olha
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050689.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    eparchia kijowska
    eparchialne szkoły dla kobiet
    I Kijowska Szkoła Kobiet
    II Kijowska Szkoła Kobiet
    wychowanie córek prawosławnych duchownych
    system edukacji religijnej
    Kyiv eparchy
    eparchial women’s colleges
    the first Kyiv women’s college
    the second Kyiv women’s college
    education of the Orthodox clergy daughters
    religious educational system
    Opis:
    The article has systematized and analyzed the digital indicators of the evolution of the eparchial women’s colleges, which existed in the Russian Empire in the late 19th and early 20th centuries on the basis of the reports of the Chief Prosecutor of the Holy Synod. This made it possible to distinguish the main characteristics of the women’s education level, both secular and religious, as well as to go far beyond the study of the history of separate educational institutions of the spiritual ministry, to avoid a regional approach to the coverage of eparchial women’s education. The analysis of the digital indicators and the corresponding calculations gave the possibility to reveal the dynamics of the increase in the number of women’s colleges in eparchies throughout the country and the increase in the number of students in eparchial colleges. The general development of women’s religious education has shown that the Kyiv eparchy had the highest rates in this sphere. Furthermore, eparchial women’s colleges in Kyiv were more open to representatives of other social classes.
    Na podstawie sprawozdania oberprokuratora Świątobliwego Synodu artykuł systematyzuje i analizuje liczbowe wskaźniki rozwoju eparchialnych szkół dla kobiet, które funkcjonowały pod koniec XIX i na początku XX w. w Imperium Rosyjskim. Pozwoliło to wyodrębnić główne cechy edukacji dla kobiet wywodzących się ze stanu duchownego, a także wyjść poza badanie historii poszczególnych placówek oświatowych Seminarium Duchownego, uniknąć regionalnego podejścia do eparchialnej edukacji dla kobiet. Analiza wspomnianych wskaźników i wykonanie odpowiednich obliczeń pozwoliło określić dynamikę wzrostu liczby szkół dla kobiet w eparchiach całego kraju oraz wzrostu liczby uczniów szkół eparchialnych.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 1; 251-271
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła do badań nad kasatami józefińskimi w Galicji (1782-1848) w archiwach wiedeńskich
    Sources for research on the Josephine reforms in Galicia (1782-1848) in the Viennese archives
    Autorzy:
    Ploch, Gregor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088421.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    dissolution
    orders
    Galicia
    Josephinism
    Austria
    archives
    Vienna
    Josephine dissassinations in Galicia
    history of the Church in Galicia in the 18th and 19th centuries
    Österreichisches Staatsarchiv
    Stiftungshofbuchhaltung
    central court administration in Vienna
    kasaty
    zakony
    Galicja
    józefinizm
    kasaty józefińskie w Galicji
    historia Kościoła w Galicji w XVIII i XIX w.
    centralna administracja nadworna w Wiedniu
    Opis:
    W ramach międzynarodowego, historycznego projektu badawczego pt. Dziedzictwo kulturowe po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX wieku: losy, znaczenie, inwentaryzacja zrealizowanego w latach 2012-2016 pod kierunkiem prof. Marka Derwicha przeprowadziłem szereg kwerend w archiwach wiedeńskich w celu identyfikacji oraz obszernego opracowania archiwaliów związanych z kasatą klasztorów i kolegiat w Galicji. Głównym punktem odniesienia badań był obszerny podzespół Stiftungshofbuchhaltung oraz podseria Signatur 102. Stifte und Klöster: Galizien, znajdujące się w zasobach Österreichisches Staatsarchiv. Opracowania tych zbiorów zakończyłem monograficznymi publikacjami. W niniejszym artykule przedstawiam również dalsze zbiory archiwalne, które ze względów czasowych oraz objętości materiału mogłem przejrzeć jedynie wyrywkowo. Są to tzw. akta dot. domen galicyjskich oraz dalsze akta pojezuickie znajdujące się w zasobach Österreichisches Staatsarchiv. Dalsze kwerendy przeprowadziłem w archiwum zakonu Towarzystwa Jezusowego oraz benedyktynów w Wiedniu, których interesujące nas archiwalia przedstawiam. Ponadto nawiązuję w artykule do problematyki badawczej związanej ze strukturą archiwalną, błędami i nieścisłościami w nazewnictwie, a także z nikłym zainteresowaniem historią centralnej administracji austriackiej oraz nakreślam dezyderaty badawcze. Do nich należy szczególnie brak opracowania dokumentacji domen galicyjskich (duchownych oraz państwowych). Ten nieznany dotąd zasób jest fundamentalnym źródłem historycznym. Wykonane kwerendy są przyczynkiem do pełnego opracowania galicyjskich archiwaliów kościelnych znajdujących się w zbiorach archiwów wiedeńskich.
    As part of an international, historical research project entitled Cultural heritage of dissolved monasteries in the territories of the former Polish-Lithuanian Commonwealth and in Silesia in the 18th and 19th centuries: fate, significance, inventory carried out in 2012-2016 under the supervision of Prof. Marek Derwich, I conducted a series of queries in the Viennese archives in order to identify and comprehensively study the archives related to the dissolution of monasteries and collegiate churches in Galicia. The main focus of the research was the extensive Stiftungshofbuchhaltung sub-set and the Signatur 102 sub-series. Stifte und Klöster: Galizien, stored in the Österreichisches Staatsarchiv. I finished the elaboration of these collections with monographic publications. In this article, I also present further archival collections, which, due to time constraints and volume of the material, I was only able to view at random. These are the so-called files on Galician domains and other post-Jesuit files found in the Österreichisches Staatsarchiv. I conducted further research in the archives of the Order of the Society of Jesus and the Benedictines in Vienna, whose archives are of interest to us. In addition, in the article, I refer to research issues related to the archival structure, errors and inaccuracies in nomenclature, as well as scarce interest in the history of the Austrian central administration, and I outline research postulates. One of them is the lack of documentation of Galician domains (clergy and state-owned ones). This hitherto unknown resource is a fundamental historical source. The conducted research contributes to the full study of Galician church archives kept in the collections of the Viennese archives.
    Im Rahmen des internationalen historischen Forschungsprojektes unter dem Titel Das Kulturerbe der aufgehobenen Klöster auf dem Gebiet der früheren Königlichen Republik der polnischen Krone und des Großfürstentums Litauen sowie Schlesiens im 18. und 19. Jahrhundert: Schicksal, Bedeutung, Inventari-sierung, das in den Jahren 2012-2016 durchgeführt wurde, an der Universität Breslau (Wrocław) angesiedelt war und von Prof. Dr. Marek Derwich geleitet wurde, habe ich eine Reihe von Wiener Archivbeständen auf Archivalien galizischer Kirchenprovenienz erforscht und ausgewertet. Der Schwerpunkt der Untersuchungen wurde auf zwei Archivsammlungen des Allgemeinen Verwaltungsarchives im Österreichischen Staatsarchiv zu Wien gelegt: auf galizische Akten im Bestand Stiftungshofbuchhaltung sowie auf die Unterserie Signatur 102: Stifte und Klöster: Galizien. Beide Forschungsarbeiten wurden mit jeweils einer Monographie abgeschlossen. Im untenstehenden Artikel werden darüber hinaus weitere Archivbestände präsentiert, die aufgrund der eingeschränkten Forschungszeit und der Fülle an zu untersuchendem Material nur oberflächlich gestreift werden konnten. Dazu gehören die Galizischen Domänenakten (samt Geistlichen Domänenakten) und Exjesuitenakten im Bestand des Finanz- und Hofkammerarchivs (ÖStA). Weitere Forschungsarbeiten wurden im Archiv der Österreichischen Provinz der Gesellschaft Jesu und im Musikarchiv des Schottenstiftes durchgeführt. Die Bestände dieser beiden Wiener Archive werden in diesem Artikel nur zusammenfassend vorgestellt. Im vorliegenden Artikel wird zudem auf die grundsätzliche Problematik eingegangen, die gerade mit der Erforschung der im Österreichischen Staatsarchiv befindlichen Dokumente zusammenhängen. Dazu gehören fehlerhafte Orts- und teils irreführende Ordens-einträge, aber auch die Tatsache, dass die josephinischen Klosteraufhebungen bisher kaum vor dem Hintergrund der Geschichte der österreichischen Zentralverwaltung und deren einzelner Behörden erforscht worden sind. Zuletzt zeige ich Forschungsdesiderata auf. Dazu gehören gerade die eher unbekannten und nicht aufgearbeiteten Domänenakten, die aufgrund ihrer Größe einer intensiven Erforschung bedürfen. Die Domänenakten sind jedoch für die Erforschung der galizischen Kirchengeschichte fundamental wichtig. Genauso wenig bekannt sind die im ÖStA und im Wiener Jesuitenarchiv befindlichen (Ex-) Jesuitenakten. Da sie jedoch nur einen Bruchteil der Geschichte dieses Ordens darstellen, ist deren Aufarbeitung weniger aufwendig. Der vorliegende Artikel erhebt keinen Anspruch auf Vollständigkeit, denn die bisher erfolgten Forschungstätigkeiten stellen lediglich einen ersten Beitrag zu einer (hoffentlich zukünftig zu erfolgenden) vollständigen Aufarbeitung des Gesamtbestandes aller in Wien befindlichen Archivalien mit galizischer Provenienz dar. Sicherlich sind bei diesem Aufriss weitere (kleinere) Archivbestände übergangen worden. Es wurde darauf hingewiesen, dass etwa die Erforschung des Kriegsarchivs (ÖStA) aus zeitlichen Gründen übergangen wurde.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 116; 331-350
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielokulturowość w obliczu wojny wyzwaniem dla procesu nauczania w Europie Środkowej w XX i XXI wieku. Doświadczenia Kazimiery Iłłakowiczówny a współczesna edukacja
    Multiculturalism in the presence of war. A challenge for the educational process in Central Europe in the 20th and 21st centuries. Kazimiera Iłłakowiczówna’s experience and contemporary education
    Autorzy:
    Olędzka, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33549178.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
    Tematy:
    multiculturalism
    war
    teaching process
    teaching methods
    contemporary education
    Ukraine
    Polska
    Kazimiera Iłłakowiczówna
    Opis:
    The pressure of war, living abroad in the face of a military conflict, has been a challenge for education throughout the ages. The aim of this article is to show the contemporary challenges of Polish education, which welcomes and supports Ukrainian students. In addition, the paper is comparative in nature, drawing on the Hungarian-Romanian experience of tutor, writer, and glottodidactician Kazimiera Ilłakowiczówna’s life in emigration. What were, and what are, the teaching methods and problems faced by the multicultural, multinational society of Central Europe? The work aims to show a mosaic of examples from the life of a Polish school, from teaching methodology and didactics. It is supposed to make us aware of the problems faced by contemporary education, which are echoed from the past of the Polish community during the Second World War in the 20th century.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PUNO; 2022, 1; 175-187
    2052-319X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PUNO
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kinsberg House, a place fit for a prince to live in... Grodno Castle in modern times ($16^{th}$ and $18^{th}$ centuries) in the light of historiographic sources and field research
    Dom Kinsberg, w którym książę nie powstydziłby się zamieszkać... Zamek Grodno w czasach nowożytnych (XVI–XVIII w.) w świetle źródeł historiograficznych i badań terenowych
    Autorzy:
    Gryglewska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028639.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    architecture of 16th century
    architecture of 17th century
    architecture of 18th century
    Grodno Castle
    von Logau
    Silesia
    Zagórze Śląskie
    architektura XVI w.
    architektura XVII w.
    architektura XVIII w.
    zamek Grodno
    Śląsk
    Opis:
    The subject of the article is the early modern remodeling and extensions of the medieval Grodno Castle (Kinsberg) at the time when it was the seat of the von Logau family, i.e. Matthäus, Kaspar and Georg, in the years 1545-1595, and its subsequent transformations until 1823. Purchased then by Johann Gustav Gottlieb Büsching, the castle was secured and turned into a romantic ruin. The studies were based on the analysis of German historical research, mainly from the $19^{th}$ and the beginning of the $20^{th}$ century, using the sources which were either incomplete or lost in 1945. Historical descriptions of buildings and an attempt at interpreting them were presented. Preserved iconographic materials and the field research, which was conducted in the years 2019-2021 by a team of scientists from the Department of History of Architecture, Art and Technology of Wrocław University of Science and Technology, were also taken into consideration. The aim of the article was to present the architecture of the castle in its heyday. The discussed early modern phase of its remodeling turned out to be a consistently implemented and completed concept of rebuilding the late-gothic castle from the beginning of the $16^{th}$ century into an elegant Renaissance residence which consisted of a three-winged body of the upper castle closed with a curtain wall, crowned with a high roof surrounded by an attic, with an internal courtyard and a tower; then the middle castle, outer bailey and lower castle. In terms of the quality of architecture and its design, Grodno Castle could compete with Silesian princely residences at the end of the $16^{th}$ century.
    Tematem artykułu są nowożytne przebudowy i rozbudowy średniowiecznego zamku Grodno (Kinsberg) w czasach, gdy był siedzibą rodziny von Logau, Matthäusa, Kaspara i Georga, w latach 1545-1595, oraz jego późniejsze przemiany – do 1823 r. Zakupiony wówczas przez Johanna Gustava Gottlieba Büschinga zamek został zabezpieczony i przekształcony w romantyczną ruinę. Studia zostały oparte na analizie niemieckich opracowań historycznych, przede wszystkim z XIX i początku XX w., wykorzystujących obecnie niekompletne lub zaginione w 1945 r. źródła. Zaprezentowano historyczne opisy budowli oraz próbę ich interpretacji z uwzględnieniem zachowanych materiałów ikonograficznych oraz badań terenowych, prowadzonych w latach 2019-2021 przez zespół naukowców z Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej. Celem artykułu było przedstawienie architektury zamku w okresie jego największej świetności. Omówiona nowożytna faza jego przebudowy okazała się konsekwentnie realizowaną i skończoną koncepcją przebudowy późnogotyckiego zamku z początku XVI w. w wytworną renesansową rezydencję, składającą się z trójskrzydłowej bryły zamku górnego zamkniętej ścianą kurtynową, zwieńczonej wysokim dachem otoczonym attyką, z wewnętrznym dziedzińcem, wieżą i przedbramiem; średniego zamku, międzymurza i dolnego zamku. Pod względem jakości architektury i jej wystroju zamek Grodno mógł w końcu XVI w. rywalizować ze śląskimi rezydencjami książęcymi.
    Źródło:
    Architectus; 2021, 4 (68); 49-62
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Reports of the Ober-Procurators of the Holy Ruling Synod as a Source for the Study of the Situation in the Kyiv Eparchy and Its Monasteries in the Second Half of the 19th and Early 20th Centuries
    Sprawozdania naczelnych prokuratorów Świętego Synodu Zarządzającego jako źródło badania sytuacji diecezji kijowskiej i jej klasztorów w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku
    Autorzy:
    Chuchalin, Oleksandr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050684.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Święty Synod Panujący
    prokurator naczelny
    raport
    diecezja kijowska
    metropolita
    klasztor
    monastycyzm
    Holy Ruling Synod
    ober-procurator
    report
    Kyiv Eparchy
    metropolitan
    monastery
    monasticism
    Opis:
    The purpose of the article is to cast light upon the problem of researching published sources on the history of the Orthodox Church in Ukraine, as well as to supplement the achievements of previous researchers and to propose a detailed analysis of the situation and activities of the Kyiv diocese and its monasteries, presented in the published reports of the ober-procurators of the Holy Ruling Synod between 1884 and 1914. The scientific novelty of the material presented in this article lies in the fact that, for the first time in the national historiography, “All-Public Reports of the Ober-Procurators of the Holy Synod” between 1884–1914, which were published and open to the general scientific community, were subjected to a detailed analysis. The authors also clarify the level and significance of information about the situation in the Kyiv Eparchy, its clergy, its numbers, its composition, as well as the cultural, educational and charitable activities of its monasteries. The article argues that the essence of the reports by the ober-procurators of the Holy Ruling Synod on the situation in the Kyiv Eparchy and its monasteries is practically undeveloped in the scientific literature. Such reports were addressed to the head of the Russian Orthodox Church – the Russian Emperor. They are an important and extremely informative source for modern researchers, familiarity with which will permit them to assess the general condition of the main confession in the empire. More specifically, these reports reveal the state of the Kyiv Eparchy for each calendar year. Every report had a relatively standard structure and was published as a separate book. An analysis of these sources makes it possible to establish the role and place of the hierarchs of the Kyiv Eparchy in the overall structure of the Russian Orthodox Church, as well as their personnel and activities. Furthermore, additional information, provided in the reports on the number of Orthodox monasteries in the Kyiv Eparchy and the number of monks, is of particular interest, which allows the authors to trace the dynamics in changes in these numbers over thirty years. The study of the reports reveals new information on the life in the Orthodox monasteries in the Kyiv region, in relation to their charitable, cultural and educational activities.
    Celem artykułu jest aktualizacja problematyki kwerendy publikowanych źródeł dotyczących dziejów Cerkwi prawosławnej na Ukrainie, a także uzupełnienie dotychczasowego dorobku w tym zakresie oraz bardziej szczegółowa analiza informacji o sytuacji i działalności Cerkwi prawosławnej na Ukrainie. Diecezję kijowską i jej klasztory opisano w publikowanych sprawozdaniach prokuratorów naczelnych Świętego Synodu Rządzącego z lat 1884–1914. W prezentowanym artykule po raz pierwszy opublikowano i udostępniono historykom „Kompleksowe Sprawozdania Prokuratorów Naczelnych Świętego Synodu” za lata 1884–1914, dostarczając im informacji o pozycji diecezji kijowskiej, jej duchowieństwie – jego liczbie czy składzie, działalności kulturalnej, oświatowej i charytatywnej jej klasztorów. Stwierdzono, że zasób informacji sprawozdań naczelnych prokuratorów Świętego Synodu Panującego o sytuacji diecezji kijowskiej i jej klasztorów praktycznie nie jest wykorzystywany w literaturze naukowej. Zauważono, że meldunki naczelnych prokuratorów Świętego Synodu Panującego, skierowane do zwierzchnika rosyjskiej Cerkwi prawosławnej – cesarza rosyjskiego, stanowią ważne i niezwykle pouczające źródło dla współczesnych badaczy, którego znajomość pozwoli ocenić ogólny stan głównego wyznania cesarstwa, poprzez dane dotyczące konkretnie diecezji kijowskiej w każdym kolejnym roku kalendarzowym. Raporty miały stosunkowo stabilną strukturę i były publikowane w formie osobnej książki. Ich analiza pozwala na ustalenie roli i miejsca hierarchów diecezji kijowskiej w ogólnej strukturze rosyjskiej Cerkwi prawosławnej, ich składu personalnego oraz działalności. Na szczególną uwagę zasługują zawarte w sprawozdaniach informacje o liczbie klasztorów prawosławnych diecezji kijowskiej oraz liczbie mnichów, które pozwalają prześledzić dynamikę zmian zachodzących na przestrzeni trzydziestu lat. Opracowanie sprawozdań ujawnia nowe strony funkcjonowania klasztorów prawosławnych obwodu kijowskiego, koncentrujących się na działalności charytatywnej i kulturalno-oświatowej.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 2; 111-132
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Implications of Reductive Anthropology for Religion (The perspective of Catholic personalism in Poland at the turn of the 20th and 21st Centuries)
    Autorzy:
    Bochenek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29551961.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    God
    man
    faith
    anthropology
    atheism
    religion
    Opis:
    Experiencing the drama of being internally conflicted, postmodern people move away not only from God and religion, but also from the nature of other people. And yet, man cannot exist in an ideological or religious vacuum. This article reflects on the anthropological roots of the negation and affirmation of God and religion. The truth about religion is inextricably linked to the truth about man, and the question of perceiving man as a religious being is one of the important issues of philosophical anthropology.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2024, 14, 1; 43-57
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wychowanie dzieci w wieku przedszkolnym w poglądach pedagogów i publicystów wybranych czasopism Królestwa Polskiego z II połowy XIX i początków XX wieku
    Upbringing of Preschool Children in Opinion of Pedagogists and Publicists of Selected Journals in the Kingdom of Poland from the Second Half of the 19th and at the Beginning of the 20th Centuries
    Autorzy:
    Kalinowska-Witek, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1310214.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    edukacja przedszkolna
    ochrony
    ogródki dziecięce
    ogródki freblowskie
    freblanki
    opieka nad dzieckiem w XIX w.
    preschool education
    care institutions for small children
    children’s gardens
    Froebel’s garden
    Froebel’s women
    upbringing in the 19th century
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie poglądów pedagogów i publicystów na temat wychowania i nauczania małego dziecka na ziemiach polskich w II połowie XIX i na początku XX w. W celu zgromadzenia danych posłużono się metodami historyczno-krytycznej analizy źródeł i analizy zawartości prasy. Uzyskany materiał poddano analizie jakościowej. Pedagodzy zajmujący się małymi dziećmi zapoznawali społeczeństwo z zasadami funkcjonowania placówek i głównymi założeniami edukacji przedszkolnej. Ważną rolę w propagowaniu idei edukacji przedszkolnej odegrały czasopisma, zwłaszcza skierowane do kobiet – wychowawczyń młodego pokolenia. Publicyści wskazywali na znaczenie pierwszych lat w życiu dziecka, uświadamiali rodzicom popełniane przez nich błędy, udzielali rad i wskazówek. Informowali o powstających placówkach – ochronkach i ogródkach freblowskich, które dały początek wychowaniu przedszkolnemu. Publicyści zachęcali też młode dziewczęta do udziału w kursach dla freblanek i podejmowaniu pracy w ogródkach dziecięcych. Wszystko to przyczyniło się do upowszechnienia idei edukacji przedszkolnej i doskonalenia metod nauczania i wychowania przedszkolnego.
    The aim of this article is to show pedagogists and publicists’ views on bringing and learning small children up in Polish territories in the second half of 19th and at the beginning of 20th centuries. To collect data they were used two methods: historical-critical analysis of sources and analysis of the press content. The attained material was submitted to qualitative analysis. The pedagogists, that were looking after small children, took society through the rules of functioning of the institutions and wit the main premises of the preschool education. The important role played journals in promotion of idea of preschool education, especially targeted at women – form mistress of a young generation. The publicists pointed to the meaning of the first years in child’s life, created awareness of parents about mistakes made by them, gave some advice and guideline, They also informed about the newly emerging educational establishments – care institutions and Froebel’s gardens, that gave the beginning preschool upbringing. The publicists also encouraged young women to take part in courses for froebel’s woman and take up work in children’s garden. All these acts contributed to popularize the idea of preschool education and improvement of education methods and nursery education.
    Źródło:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce; 2019, 14, 3(53); 15-26
    1896-2327
    Pojawia się w:
    Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pomiędzy grozą śmierci a nadzieją na życie wieczne, czyli o symbolice kilku ornatów żałobnych z końca XVIII oraz z XIX wieku
    Between the Fear of Death and Hope for Eternal Life: On the Symbolism of Several Funerary Vestments from the Late 18th and 19th Centuries
    Autorzy:
    Moisan-Jablonski, Christine
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056553.pdf
    Data publikacji:
    2022-05-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ornaty żałobne
    ikonografia
    kultura funeralna
    śmierć
    czyściec
    Dies irae
    Serce Jezusa
    słowo i obraz
    sztuka polska XVIII i XIX wieku
    mentalność religijna
    funerary vestments
    iconography
    funerary culture
    death
    purgatory
    the Heart of Jesus
    word and image
    Polish 18th- and 19th-century art
    religious psychology
    Opis:
    Niewiele ornatów pogrzebowych w kolorze czarnym zachowało się do naszych czasów. Usunięte z liturgii po reformie Soboru Watykańskiego II, należą one dziś do rzadkości, stanowiąc tym cenniejsze świadectwo staropolskiej kultury funeralnej. Do efektownych przykładów barokowego theatrum, w którym szczególną rolę odgrywały wyłaniające się z czarnego tła motywy haftowane kolorowymi nićmi, należą cztery polskie ornaty z końca XVIII i XIX wieku. Dwa znajdują się w zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach. Pozostałe są przechowywane w Lwowskim Muzeum Historii Religii oraz w parafii w Górce Kościelnickiej pod Krakowem. Mają one bogatą ikonografię. Obok motywów związanych z pasją Chrystusa (krzyż oraz narzędzia męki – arma passionis) ukazano na nich symbole śmierci i przemijania (czaszki, szkielety, trumny, klepsydry, zegary). Widnieją na nich także dusze w czyśćcu, przypominając, że owoców mszy św., pamiątki krwawej ofiary Chrystusa, doświadczają zmarli. Wymowę ornatów uzupełniają łacińskie sentencje, zawierające fragmenty pieśni Dies irae. Symbolika ornatów żałobnych nie była podporządkowana jedynie głoszeniu ziemskiego tryumfu śmierci, lecz wyrażała nadzieję zbawienia i życia wiecznego.
    Very few funerary vestments that are black in colour have survived to our times. They were excluded from use in the liturgy following the reforms of the Second Vatican Council, and are rare today, which makes them an even more valuable testimony of Old Polish funerary culture. Four Polish chasubles, dating from the end of the 18th and 19th centuries, had a special role among the striking examples of the Baroque theatrum, in which motifs embroidered with coloured threads emerging from the black background played a special role. Two are in the collection of the Diocesan Museum in Siedlce. The others are housed in the Lviv Museum of the History of Religion and in the parish in Górka Kościelnicka near Kraków. They have a rich iconography. In addition to motifs related to the passion of Christ (the cross and instruments of the passion), they depict symbols of death and transience (skulls, skeletons, coffins, hourglasses, clocks), as well as souls in purgatory, reminding us that the fruits derived from holy Mass – remembrances of Christ’s bloody sacrifice – are also experienced by the dead. The vestments are complemented by Latin maxims containing excerpts from the Dies Irae hymn. The symbolism of the funerary vestments was not only subordinated to proclaiming the triumph of death, but also expressed the hope of salvation and eternal life.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 4; 35-66
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “The Lexicon of Migrating Ideas in the Slavic Balkans” and the Risk of Knowledge: Some Considerations Regarding Two Promotional Events for This Book
    "Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach" a ryzyko wiedzy. Rozmyślania wokół dwóch wydarzeń promujących publikację
    Autorzy:
    Drzewiecka, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33300888.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    "The Lexicon of Migrating Ideas in the Slavic Balkans (18th-21st Centuries)"
    Slavic studies
    Modernity
    knowledge
    tenderness
    scientific life
    migrating ideas
    Slavic Balkans
    Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach (XVIII – XXI w.)
    slawistyka
    nowoczesność
    wiedza
    czułość
    życie naukowe
    idee wędrowne
    słowiańskie Bałkany
    Opis:
    The text is an account of two events that promoted the extensive (ten-volume) monograph by Polish Slavic studies scholars (with contributions from scholars from a number of foreign research centres): Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach (XVIII – XXI w.) [The Lexicon of Migrating Ideas in the Slavic Balkans (18th-21st centuries)] (2018–2020). These events were held in 2021, during the COVID-19 pandemic, by means of social media and common communication platforms. As the Lexicon consists of many synthetically expressed, original, and source-based insights on the southern Slavic cultures’ struggles with modernity, the author comments on both the research project at the root of this publication and on the course of the discussion which emerged during these meetings. She does so in order to express her view on the capacity of the modern researcher by adapting Olga Tokarczuk’s notion of the tender narrator.  
    Artykuł stanowi sprawozdanie z dwóch wydarzeń promujących dziesięciotomową monografię autorstwa kolektywu polskich slawistów (we współpracy z badaczami z kilku zagranicznych ośrodków naukowych) – Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach (XVIII – XXI w.) (2018–2020), jakie zostały zorganizowane za pośrednictwem platform społecznościowych oraz komunikacyjnych w 2021 roku, a więc w warunkach pandemii COVID-19. Autorka najpierw prezentuje sam projekt naukowy, który legł u podstaw publikacji, wskazując, że Leksykon zawiera wiele syntetycznie wyrażonych, oryginalnych, opartych na badaniach źródłowych refleksji na temat spotkania z nowoczesnością na gruncie kultur południowosłowiańskich. Następnie referuje przebieg dyskusji, jakie wynikły w trakcie obu spotkań promocyjnych, po czym odnosi się do kwestii kompetencji nowoczesnego naukowca, adaptując pojęcia czułego narratora Olgi Tokarczuk.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2022, 22
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Schools of Arts and Crafts of New Spain as predecessors of current technical professional education
    Szkoły Sztuki i Rzemiosła Nowej Hiszpanii jako poprzedniczki współczesnego technicznego kształcenia zawodowego
    Autorzy:
    Anatolievna Zhizhko, Elena
    Beltrán, Gali Aleksandra
    Beltrán-Saucedo, Martín
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/43467340.pdf
    Data publikacji:
    2023-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Spraw Społecznych
    Tematy:
    Mexican technical professional education
    education in the 16th-18th centuries
    novohispanic Schools of Arts and Crafts
    the schools for workers
    meksykańskie techniczne wykształcenie zawodowe
    edukacja w XVI-XVIII w.
    szkoły dla robotników
    nowohiszpańskie szkoły sztuki i rzemiosła
    Opis:
    In this article we present the results of the historical-pedagogical research, which objective was to establish the premises for the development of the novohispanic Schools of Arts and Craft s as predecessors of current Mexican technical professional education, through a documentary-bibliographic study. The authors found, that the prerequisites of the appearance of the Mexican technical professional education system were created since the 16th century, and the novohispanic Schools of Arts and Crafts were the grounds for its development. In addition, the premises for the development of the novohispanic Schools of Arts and Crafts were the introduction of new agricultural, textiles, construction, and mining extraction technologies to the new continent by the Spanish, and the request for Amerindian peoples’ instruction for its use. This teaching was provided by the conquistadors along with the evangelization and Castilianization of the natives in the Schools of Arts and Craft s. Later, in the 18th – early 19th centuries, there were opened the new Schools of Arts and Craft s (the schools for workers) of engraving, painting, mining, spinning, weaving, etc. – the direct predecessors of the current technical professional schools.
    W artykule prezentujemy wyniki badań historyczno-pedagogicznych, których celem było ustalenie przesłanek rozwoju nowohiszpańskich szkół artystycznych i rzemieślniczych jako poprzedników obecnego meksykańskiego technicznego kształcenia zawodowego, poprzez analizę treści. Autorzy ustalili, że fundamenty meksykańskiego systemu technicznego kształcenia zawodowego powstawały już w XVI w., a podstawą jego rozwoju były nowohiszpańskie Szkoły Sztuki i Rzemiosła. Ponadto przesłanką do rozwoju nowohiszpańskich szkół artystycznych i rzemieślniczych było wprowadzenie przez Hiszpanów na nowy kontynent nowych technologii rolniczych, tekstylnych, budowlanych, wydobywczych i prośba o instruktaż ludów indiańskich w zakresie ich stosowania. Nauczanie to zapewniło konkwistadorom ewangelizację i kastylizację tubylców w szkołach artystycznych i rzemieślniczych. Później, w XVIII – na początku XIX w., otwarto nowe Szkoły Rzemieślnicze (szkoły robotnicze): rytownicze, malarskie, górnicze, przędzalnicze, tkackie itp., bezpośrednie poprzedniczki obecnych technicznych szkół zawodowych.
    Źródło:
    Labor et Educatio; 2023, 11; 227-239
    2353-4745
    2544-0179
    Pojawia się w:
    Labor et Educatio
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła inspiracji dekoracji porcelany z wytwórni w Miśni, Wiedniu i Berlinie w XVIII wieku a występowanie motywów kwiatowych
    Sources of inspiration for the decoration of porcelain from the Meissen, Vienna and Berlin factories in the 18th century and the occurrence of floral motifs
    Autorzy:
    Grzejszczak, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519227.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    porcelana europejska – historia XVIII w.
    Miśnia – porcelana
    Berlin – porcelana
    Wiedeń – porcelana
    motywy dekoracyjne – porcelana
    grafika europejska XVII–XVIII w.
    European porcelain-history of the 18th century
    Meissen – porcelain
    Berlin – porcelain
    Vienna – porcelain
    decorative motifs – porcelain
    European graphics of the 17th–18th centuries
    Opis:
    Ojczyzną porcelany są Chiny, w których wyroby ceramiczne zaczęto produkować już za panowania dynastii Han (206 p.n.e. – 220 n.e.) i udoskonalono ten proces za panowania dynastii Tang (618–906) i Song (960–1279). W Europie porcelana pojawiła się dopiero po upływie kilku stuleci, do czego przyczynił się jej import prowadzony przez Portugalczyków i Holendrów. Przedmioty te wzbudzały zachwyt kolekcjonerów i dostarczały inspiracji artystom. Od XVI stulecia podejmowano także prace zmierzające do wynalezienia europejskiej porcelany. Udało się to z chwilą założenia w 1710 roku Królewskiej Manufaktury Porcelany w Miśni, a później dość licznych wytwórni, m.in. w Wiedniu, Berlinie, Nymphenburgu, Ludwigsburgu czy francuskiej manufaktury Sévres. Inspiracji dla dekoracji wczesnych wyrobów dostarczała zarówno porcelana chińska, jak i japońska, ale coraz częściej artyści starali się wypracować rodzime motywy dekoracyjne. Bardzo chętnie sięgano po formy floralne oraz kwiaty, w czym pomocne – jako źródła inspiracji – okazywały się wydawane w XVI i XVII wieku zielniki. Artykuł prezentuje historyczny rozwój najstarszych europejskich manufaktur porcelany w Miśni, Wiedniu i Berlinie oraz charakteryzuje formy i rodzaje motywów kwiatowych wykorzystywanych w dekoracji wyrobów ceramicznych. Omówiono różnorodne źródła inspiracji motywami florystycznymi i zmieniającą się stylistykę dekoracji, która odpowiadała aktualnym prądom artystycznym, a także korelacje zachodzące między przywołanymi wytwórniami.
    The homeland of porcelain is China, where pottery began as early as the Han dynasty (206 BCE – 220 CE) and was perfected during the Tang (618–906) and Song (960–1279) dynasties. In Europe, it began a few centuries later, thanks to its import conducted by the Portuguese and the Dutch. These were the items of admiration for collectors and provided inspiration for artists. From the 16th century, efforts were made to create European porcelain. They became successful with the establishment of the Royal Porcelain Manufactory in Meissen in 1710, and later through the multiplicity of factories in Vienna, Berlin, Nymphenburg, Ludwigsburg, or Sėvres. The decorative motifs of the early products were inspired by both Chinese and Japanese porcelain, but more and more often artists tried to develop patterns of their own. The motifs included a variety of floral forms and flowers, for which the herbaria published in the 16th and 17th centuries were found to be useful as sources of inspiration. The article presents the historical account on the development of industrial porcelain factories in Meissen, Vienna, and Berlin and characterizes the features and types of decorative floral motifs in the embellishment of ceramic products. It talks about the variety of sources of inspiration with the beforementioned patterns and the styles of decor, changing according to artistic trends of the time, as well as discusses the correlations between the beforementioned producers.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2022, 10; 103-120
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Trudnyś żywot zaczął”. O patronach chrześcijańskiego Wschodu przeciw chorobom zakaźnym. Postacie niektórych świętych z pierwszych wieków chrześcijaństwa w oparciu o Żywoty świętych starego i nowego zakonu na każdy dzień przez cały rok (1615) Piotra Skargi
    “You started a difficult life.” About the Patrons of the Christian East Against Infectious Diseases. Figures of Saints from the First Centuries of Christianity Based on the Lives of the Saints of the Old and New Order for Every Day Throughout the Year (1615) by Piotr Skarga
    «Ты начал трудную жизнь». О покровителях христианского Востока от заразных болезней. Фигуры некоторых святых первых веков христианства на основе «Житий святых старого и нового порядка на каждый день в течение года» (1615 г.) Петра Скарги
    Autorzy:
    Banaś, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2176048.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Orient
    saints
    plague
    Skarga
    Christian
    hagiography
    Восток
    святые
    чума
    Скарга
    христианин
    агиография
    Opis:
    The article is dedicated to the first patron of the Christian Orient, who passed away in God’s glory with faith and professing the truth. It aims to present the profiles of selected divine intercessors of the oriental world, often forgotten patrons for the time of the pandemic in today’s society. However, this topic is too extensive for one article, so it is only an introduction to the hagiography of the saints of the Orient.
    Данная статья посвящена первому покровителю христианского Востока, ушедшему во славу Божию со своей верой и исповеданием истины. Этот текст призван представить профили избранных божественных заступников восточного мира, часто забываемых современным обществом во времена чумы. Однако эта тема слишком обширна для одной статьи, так что это лишь введение в агиографию святых Востока.
    Źródło:
    Studia Orientalne; 2022, 4(24); 172-184
    2299-1999
    Pojawia się w:
    Studia Orientalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-81 z 81

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies