Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "etyka badań" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Etyczne aspekty badań społecznych – casus badań nad przemocą domową wobec dzieci i młodzieży
Ethical aspects of social research – the case of research on domestic violence against children and young people
Autorzy:
Terelak, Albert
Kołodziejczak, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339963.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe EDUsfera
Tematy:
przemoc domowa
badania porównawcze
etyka badań społecznych
metodologia nauk społecznych
komisja etyki badań
comparative study
methodology of social sciences
domestic violence
ethics of social research
research ethics committee
Opis:
Cel. Piśmiennictwo na temat zjawiska przemocy domowej pozwala dostrzec znaczące rozbieżności w jego przedstawianej skali, na podstawie opisywanych badań (nawet kilkadziesiąt punktów procentowych). Sytuacja taka prowadzi do szeregu problemów natury zarówno teoretycznej, jak i praktycznej, sprowadzających się w głównej mierze do zagadnień diagnozowania zjawiska. Artykuł przedstawia trzy typy czynników tych zróżnicowań: metodologiczne (różnice procedur badawczych), kulturowe (różnice sposobów rozumienia zjawisk w poszczególnych społeczeństwach) oraz etyczne (normatywy realizacji badań naukowych), przy czym pogłębione rozważania skoncentrowane zostały na znaczeniu zmian etycznych reguł prowadzenia badań z udziałem ludzi, dla obrazowania zjawisk. Materiały i metody. Autorzy korzystając z przykładu realizowanych przez siebie badań nad zjawiskiem przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży szkolnej (kwestionariuszowe wywiady audytoryjne w próbach badawczych dla wybranych gmin Pomorza Zachodniego), podejmują problem wpływu zmieniających się wymogów etycznych dla badań socjologicznych na uzyskiwane wyniki. Porównują oni wyniki badań zrealizowanych w oparciu o odmienne regulacje dotyczące prowadzenia badań w szkołach. Wyniki i wnioski. Komparatywne ujęcie wyników badań realizowanych tą samą metodologią, lecz przy zmieniających się wymogach procedur etycznych realizacji badań, ujawniają sięgającą 17,3% różnicę w ogólnym ujęciu skali przemocy doświadczanej ze strony bliskich, oraz nawet 23% różnicy pod względem doświadczania – z jej strony najczęściej doświadczanej, a z drugiej, szczególnie trudnej do badania – przemocy psychicznej. W obliczu potrzeb poznawczych związanych z możliwie precyzyjnym obrazowaniem problemów społecznych oraz wobec konieczności ich obrazowania w sposób zgodny z kanonem wymogów etycznych, dobrą praktyką okazuje się powoływanie gremiów kompetentnych w zakresie optymalizacji projektów badawczych. Autorzy dzielą się doświadczeniem związanym z powoływaniem i funkcjonowaniem komisji etyki badań naukowych w ich macierzystej jednostce.
Aim. The literature on domestic violence makes it possible to perceive significant discrepancies in its presented scale, on the basis of the studies described (even several dozen percentage points). Such a situation leads to a number of problems of both a theoretical and a practical nature, which mainly come down to issues of diagnosing the phenomenon. The article presents three types of these differences: methodological (research procedures), cultural (ways of understanding phenomena) and ethical (norms of implementing scientific research), with deeper considerations focused on the importance of changes in the ethical rules of conducting research for the depiction of phenomena. Materials and methods. The authors use the example of their own research on domestic violence against minors (questionnaire auditory interviews in research samples for selected municipalities of Western Pomerania) to address the issue of the impact of ethical requirements for sociological research on the results obtained. Results and conclusion. A comparative view of the results of surveys carried out using the same methodology, but with the changing requirements of the ethical procedures, reveal a difference of up to 17.3% in terms of the overall scale of domestic violence, and up to 23% in terms of experiencing psychological violence. Faced with the cognitive needs of depicting social problems as accurately as possible, and the need to depict them in a manner consistent with the canon of ethical requirements, it turns out to be good practice to set up competent boards to optimise research projects. The authors share their experience of setting up and operating research ethics committees at their home university.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2023, XXX, (3/2023); 313-336
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawne i etyczne uwarunkowania sekwencjonowania genomu noworodka
Legal and ethical considerations for Newborn Whole Genome Sequencing
Autorzy:
Sieja, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098163.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
genome
DNA
Whole-Genome Sequencing (WGS)
children’s rights
bioethics of genetic research
genom
sekwencjonowanie całogenomowe (WGS)
prawa dziecka
etyka badań genetycznych
Opis:
Problematyka sekwencjonowania całogenomowego noworodków jest zagadnieniem niezwykle złożonym i stanowiącym wyzwanie dla współczesnego prawodawstwa oraz bioetyki. Problem ten zyskał na znaczeniu w ostatnich latach dzięki rewolucji technologicznej w branży genomiki i większej przystępności cenowej badań całogenomowych Whole Genome Sequencing Testing. Celem niniejszego opracowania jest ocena zasadności postulatów popularyzacji oraz refundacji kosztów badań sekwencjonowania noworodków poprzez analizę uwarunkowań medycznych, etyki medycznej, wyzwań prawodawczych oraz obecnych uwarunkowań prawnych w tym zakresie. Przyjęto tezę, że stosowanie badań genomowych u niepełnoletnich niesie za sobą daleko idące konsekwencje w zakresie ochrony praw pacjentów. Z jednej strony włączenie badań całogenomowych noworodków do standardu opieki medycznej może przynieść rewolucję w medycynie, z drugiej strony może zagrażać prywatności i autonomii badanych oraz osób z nimi spokrewnionych. W wyniku przeprowadzonych badań wykazano liczne zalety wynikające z rutynowego sekwencjonowania genomu noworodków oraz przedstawiono wykorzystanie tej metody na świecie. Wykazano również, że obecnie obowiązujące w Polsce regulacje prawne nie stanowią wystarczającego zabezpieczenia praw i wolności małoletnich. Prawo przyjmuje rolę niejako „następczą” – z opóźnieniem usiłuje regulować zastany stan faktyczny wywołany gwałtownym rozwojem nowoczesnych technologii oraz odkryć z zakresu genomiki. W ramach postulatów de lege ferenda wskazano, że konieczne jest uaktualnienie oraz ujednolicenie regulacji prawnych w zakresie testów całogenomowych na niepełnoletnich.
Newborn Whole Genome Sequencing (WGS) continues to pose as a highly complex matter, challenging modern legislation and bioethics. More recently, the topic has gained prominence due to the technological revolution in the genomics industry, in addition to accessibility and greater affordability of WGS testing. The paper aims to assess the validity of nation-wide reimbursement of neonatal sequencing testing through the analysis of medical considerations, bioethical issues, legislative challenges and the current legal landscape of that area. The hypothesis presented was that the adoption of newborn genomic testing has far-reaching consequences in terms of the protection of patients’ rights. While the inclusion of whole-genome testing of newborns in the standard of medical care may bring about a revolution in the medical field, subsequently threaten the privacy and autonomy of the subjects and their relatives. The research demonstrated numerous advantages of routine neonatal genome sequencing and showcased the use of this method worldwide. It has also been found that the current legal regulations in Poland do not sufficiently safeguard the rights and freedoms of the minor. The law assumes a somewhat ‘successive’ role – it belatedly attempts to regulate the existing state of events caused by the rapid development of modern technologies and genomic discoveries. It is therefore vital to update and unify the legal regulation of whole-genome testing of minors within the framework of de lege ferenda postulates.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 45; 75-100
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja książki. Adrianna Surmiak (2022), Etyka badań jakościowych w praktyce. Analiza doświadczeń badaczy w badaniach z osobami podatnymi na zranienie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar
Autorzy:
Rancew-Sikora, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28037053.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2023, 19, 2; 92-98
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Normy uprawiania nauki w badaniach historycznych
Norms of doing historical research
Autorzy:
Białecki, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077217.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Wydawnictwo Bernardinum
Tematy:
etyka badań naukowych
narracja historyczna
normy etyczne
faktografia dziejowa
research ethics
historical narrative
ethical norms
historiography
Opis:
Postulowane normy etycznej analizy badawczej dotyczą w znacznej mierze poziomu percepcji w sposobie budowania narracji historycznej. Z problemem tym przychodzi zetknąć się również na polu badań historycznych prowadzonych w obrębie aspektu cywilizacyjnego kontekstu wojen, który przeobraża rzeczywistość, odciskając na niej swoje piętno, zarówno erodujące ład systemu geopolitycznego, jak i krystalizujące nadejście nowego. Odniesienie zagadnień etycznych teorii wojny, jako głównego czynnika cywilizacyjnego, do wytycznych historiografii i uwarunkowań na nią składających się pozwala nakreślić tło dla analizy pojęcia etyki w badaniach naukowych. Autor przedstawia zbiór istotnych z punktu widzenia rzemiosła historycznego norm uprawiania nauki w praktyce wyzwań, jakich nastręczają mu uwarunkowania metodologiczne, dydaktyczne i terminologiczne w zestawieniu z badanym zjawiskiem dziejowym. Pozwoliło to na dogłębne przyjrzenie się wyzwaniom, przed jakimi staje historyk w toku pracy nad hermeneutyką źródła.
The proposed norms of ethical research analysis largely concern the level of perception in the way historical narration is constructed. This problem may also arise in the field of historical research conducted within in the civilisational context of wars which transforms reality and leave their mark by eroding the previous order of geopolitical system and creating a new one. The inclusion of ethical issues of the theory of war as the main factor of civilisation to the guidelines of broadly understood historiography allows us to outline the background for the analysis of the concept of ethics in the scientific research. The author of this paper presents a set of historically relevant norms related to historical research taking into account practical challenges posed by methodological, didactic and terminological conditions in relation to historical phenomena. This allows for an in-depth look at the challenges a historian faces when working on the hermeneutics of a source.
Źródło:
Studia Pelplińskie; 2021, 55; 27-35
0239-4456
Pojawia się w:
Studia Pelplińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy etyczne niejawnej obserwacji uczestniczącej. Perspektywa antropologów społeczno-kulturowych i socjologów
The Ethics of Covert Participant Observation: The Perspective of Sociologists and Socio-Cultural Anthropologists
Autorzy:
Surmiak, Adrianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105601.pdf
Data publikacji:
2022-05-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
etyka badań
badania ukryte
niejawna obserwacja uczestnicząca
badania z badaczami
research ethics
covert research
covert participant observation
research with researchers
Opis:
W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badawczą tożsamość przed jej uczestnikami. Wywołuje to kontrowersje etyczne w środowisku naukowym, między innymi z powodu braku świadomej i dobrowolnej zgody na udział w badaniu. Zapisy zawarte w anglosaskich kodeksach etyki antropologa sugerują nieetyczność takiego sposobu pozyskiwania danych, chyba że badania odbywają się w sferze publicznej lub gdy ujawnienie się badacza/ki zagrażałoby czyjemuś życiu. Z kolei Kodeks etyki socjologa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (2012) przyzwala na badania ukryte na zasadzie wyjątku, gdy istnieją ku temu przesłanki metodologiczne. Niewiele jednak wiadomo o tym, jak badacze i badaczki oceniają taką praktykę pod względem etycznym. Na podstawie wywiadów pogłębionych z 56 antropologami i antropolożkami oraz socjologami i socjolożkami na temat etyki badań w praktyce badawczej analizuję, pod jakimi warunkami można usprawiedliwić przeprowadzenie niejawnej obserwacji uczestniczącej. Odpowiadam także na pytanie, czy opinie socjologów i socjolożek różnią się od opinii antropologów i antropolożek w tej sprawie.
In covert participant observation, the researcher deliberately conceals the conduct of the research and/or their research identity from research participants. This way of conducting research raises ethical controversies in the research community due to, among other things, the lack of informed consent to participate in the study, the risk of violating the privacy of the research participants, and deceiving them. Anglophone codes of ethics for anthropologists suggest the unethicality of covertly obtaining data; the exception is research carried out in the public sphere or a case when such a disclosure would endanger someone’s life. In contrast, the Code of Ethics for Sociologists of the Polish Sociological Association (2012) condones covert research as an exception when there are methodological reasons to do so. However, little is known about how sociologists and anthropologists evaluate such a practice from the ethical point of view. On the basis of in-depth interviews with 56 anthropologists and sociologists on the subject of research ethics in research practice, I analyze under what conditions – according to my interviewees – the conduct of covert participant observation can be justified. I also answer the question whether the opinions of sociologists differ from those of anthropologists on this issue. 
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2022, 18, 2; 54-71
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane zagadnienia etyczne dziennikarstwa interpretacyjnego na tle badań empirycznych
Interpretative Journalism: Selected Ethical Issues Against the Background of Empirical Research
Autorzy:
Jurga - Wosik, Ewa
Oleksiuk, Inga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129909.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dziennikarstwo interpretacyjne
etyka
media krajowe
media lokalne
stronniczość
interpretive journalism
ethics
bias
national media
local media
Opis:
Stronniczość i obiektywizm – to kluczowe pojęcia współczesnej deontologii pracowników mediów. Przedmiotem niniejszego artykułu są wybrane zagadnienia aksjologiczne dziennikarstwa interpretacyjnego rozważane na tle badań empirycznych. Tezą prezentowanego opracowania jest stanowisko, iż opinie dziennikarzy mogą być stronnicze, co zależy od ich subiektywnej autonomii. Hipoteza postawiona w badaniu dotyczy związku stronniczości z systemem wartości, jaki reprezentują polscy dziennikarze. Postawiono zatem pytanie badawcze, czy etycznie działający dziennikarz ma prawo do bycia stronniczym? Z przeprowadzonych badań empirycznych w prasie drukowanej wynika, że interpretacja zawarta jest w większości materiałów prasowych: dotyczy to ponad 83% materiałów dziennikarskich w prasie lokalnej i 68% w prasie ogólnopolskiej (JRP). Wyniki z opisanych badań własnych porównano z danymi prezentowanymi w piśmiennictwie.
Partiality and objectivity are key concepts in contemporary deontology of media workers. The subject of this paper is the problem of interpretive journalism, analyzed from an axiological perspective and considered against the background of empirical research. The thesis of the presented study is the position that the opinions of journalists may be biased, which depends on their subjective autonomy. The hypothesis put forward in the study concerns the relationship between bias and the value system represented by Polish journalists. The empirical research conducted in the printed press shows that the interpretation is included in most press materials: this applies to over 83% of journalistic materials in printed local press and 68% of journalistic materials in printed national press contain interpretations (The Journalistic Role Performance Project). The results of the described own research were compared with the data presented in the literature.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2022, 50, 2; 83-96
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akademicka nauka przemysłowa i jej normy PRICE
Academic Industrial Science and its Norms Price
Autorzy:
Lekka-Kowalik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41196060.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
academic science
industrial science
academic industrial science
research ethics
knowledge production ethics
knowledge as an epistemic commodity
non-instrumental roles of science
nauka akademicka
nauka przemysłowa
akademicka nauka przemysłowa
etyka badań naukowych
etyka produkcji wiedzy
wiedza jako towar epistemiczny
poza-instrumentalne role nauki
Opis:
Ćwierć wieku temu John Ziman sformułował tezę, iż nauka akademicka i nauka przemysłowa stapiają się w jeden system nauki postakademickiej i zarazem postprzemysłowej, w którym Mertonowskie normy nauki akademickiej wyrażone akronimem CUDOS (communism, universalism, disinterestedness, organized scepticism) ustępują miejsca normom nauki przemysłowej wyrażonym akronimem PLACE (proprietary, local, authoritarian, commissioned, expert). W niniejszym artykule bronię tezy, iż ów system wyewoluował w system akademickiej nauki przemysłowej, której normy można wyrazić akronimem PRICE: patron relevant, innovative, competitive, econometrical. Reformowanie nauki akademickiej okazuje się wobec tego także jej re-normowaniem w zakresie i etyki, i organizacji badań. Źródłem owej transformacji jest utożsamienie wiedzy z towarem. Etyka badań naukowych przekształca się w etykę produkcji wiedzy, a instytucje naukowe to producenci wiedzy, która staje się „towarem epistemicznym”, gdy jest na tenże fragment zapotrzebowanie jako na coś, co zaspokaja potrzeby „konsumentów”. Naukowcy są zaś elementem procesu produkcji wiedzy, a sam ten proces podlega kalkulacjom rynkowym. Nie podważa to epistemicznej wartości danego projektu badawczego i jego wyników, ale prowadzi do kontrowersyjnych konsekwencji, m.in. do fragmentaryzacji i aspektualizacji wiedzy, związania kierunków badawczych z interesami podmiotów władzy i ignorowania krytyki transformatywnej. W rezultacie niekiedy to, co było w nauce Mertonowskiej traktowane jako zagrożenie czy wykroczenie przeciwko etosowi nauki okazuje się racjonalnym zachowaniem przedsiębiorcy funkcjonującego na rynku dóbr i usług epistemicznych. Akademicka nauka przemysłowa nie jest też w stanie pełnić w społeczeństwie ról poza-instrumentalnych (kształtowania światopoglądu, wspierania społecznej racjonalności, dostarczania niezależnych ekspertów), które pełniła nauka akademicka. Próby zapobiegania tym problemom czy zagrożeniom będą zaś z góry skazane na niepowodzenie, ponieważ środki zaradcze są oparte na innym rozumieniu wiedzy.
Twenty five years ago John Ziman formulated the thesis that academic science and industrial science merge into one system of post-academic and at the same time post-industrial science, in which the Mertonian norms of academic science expressed by the acronym CUDOS (communism, universalism, disinterestedness, organized scepticism) give way to the norms of industrial science expressed by the acronym PLACE (proprietary, local, authoritarian, commissioned, expert). In this article, I defend the thesis that this system has evolved into a system of academic industrial science, the norms of which can be expressed with the acronym PRICE: patron relevant, innovative, competitive, econometrical. Thus, reforming academic science is also its re-norming in terms of both ethics and the organization of research. The ethics of scientific research is transformed into the ethics of knowledge production. Scientific institutions are seen as producers of knowledge which is an “epistemic commodity.” A particular of knowledge is needed when it satisfies the needs of “consumers.” Scientists are then „elements” of the knowledge production process, and the process itself is subject to market calculations. This does not undermine the epistemic value of a given research project and its results, but it leads to controversial consequences, including fragmentation and aspectualization of knowledge, linking research directions with the interests of social powers, and ignoring transformative criticism. As a result, sometimes what was treated in the Mertonian science as a threat or an offense against the ethos of science turns out to be the rational behavior of an entrepreneur operating on the market of epistemic goods and services. Academic industrial science is also unable to fulfil non-instrumental roles in society (shaping worldviews, supporting social rationality, providing independent experts) that academic science performed. Attempts to prevent these problems or threats will be doomed to failure in advance, because countermeasures are based on a different understanding of knowledge itself.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2021, 9; 29-48
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania skoncentrowane na dzieciach, badania z udziałem dzieci, dzieci jako badacze. Etyczne i metodologiczne aspekty badań prowadzonych w nurcie nowej socjologii dzieci i dzieciństwa
Child-Focused Research, Research with Children, Children as Researchers: The Ethical and Methodological Aspects of Empirical Studies in the Field of New Sociology of Children and Childhood
Autorzy:
Bunio-Mroczek, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033738.pdf
Data publikacji:
2021-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
socjologia dzieciństwa
badania z udziałem dzieci
badania skoncentrowane na dzieciach
etyka badań
metodologia badań
sociology of children and childhood
research with children
child-focused research
research ethics
research methodology
Opis:
Badania dzieciństwa, w tym badania z udziałem dzieci, są rozwijającym się obszarem aktywności naukowej, podejmowanej w ramach interdyscyplinarnych nowych studiów nad dzieciństwem (new childhood studies). Obecnie opierają się na koncepcji dziecka jako aktywnego aktora społecznego oraz na prawach dziecka w rozumieniu Konwencji o prawach dziecka ONZ z 1989 roku. Prowadzenie badań skoncentrowanych na dzieciach i badań z udziałem dzieci, a także badań, w których dzieci przyjmują rolę badaczy (są współautorami badań) wymaga pogłębionej refleksji nad etyką i metodologią. Dzieci, jako przedstawiciele grupy mniejszościowej, podlegającej dyskryminacji i marginalizacji, zaliczane są do grupy „wrażliwych” (sensitive) i „nieuprzywilejowanych” (vulnerable) uczestników badań. Artykuł opiera się na analizie literatury przedmiotu i wywiadach eksperckich z badaczami/badaczkami dzieciństwa. W tekście prezentuję ważne etyczne i metodologiczne kwestie badań z udziałem dzieci wraz z przykładami rozwiązań stosowanych w tych obszarach w ramach nowych studiów dzieciństwa.
Research on childhood, including research with the participation of children, is a developing area of scientific activity undertaken within the framework of interdisciplinary ‘new childhood studies’. It is currently based on the concept of a child as an active social actor and on the principles of the 1989 UN Convention on the Rights of the Child. Conducting research focused on children, research with children, as well as research where children assume the role of researchers (co-authors of the research project) requires a deeper reflection on ethics and methodology. As a minority group subjected to discrimination and marginalization in societies and cultures, children are considered to be “sensitive” or “vulnerable” research participants. The article is based on the analysis of the literature on new childhood studies as well as on qualitative interviews with experts (researchers experienced in childhood research). In the paper, I present important ethical and methodological issues and dilemmas of research with children, along with examples of solutions adopted in this regard within new childhood studies.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2021, 17, 4; 6-26
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyczny wymiar badań nad przygotowaniem i zastosowaniem szczepionki przeciw COVID-19
Ethical dimension of research aimed at development and application of COVID-19 vaccine
Autorzy:
Szczodry, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16457079.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
COVID-19
pandemic
vaccine
medical experiments
the ethics of medical research
pandemia
szczepionka
eksperymenty medyczne
etyka badań medycznych
Opis:
Pandemia wywołana koronawirusem SARS-CoV-2 uruchomiła wyścig w celu znalezienia szczepionki na COVID-19 i na nowo otworzyła pytania natury etycznej, które są aktualne przy każdorazowo podejmowanych badaniach i poszukiwaniach w celu znalezienia adekwatnej szczepionki na choroby zakaźne, na które brak jeszcze skutecznej ochrony. Artykuł przedstawia problemy etyczne związane z procesem przygotowania szczepionki w fazie eksperymentów i badań oraz kwestie etyczne związane z dystrybucją i dostępnością szczepień, gdy szczepionka jest już dostępna na rynku. Międzynarodowe dokumenty, m.in.  Światowej Organizacji Zdrowia, dokumenty Kościoła i dyskusja w środowisku bioetycznym wskazują, iż temat ten jest niezwykle ważny i nie można go pominąć w procesie badań i prac nad przygotowaniem nowej szczepionki. Artykuł przedstawia najważniejsze zagadnienia etyczne z tym związane: kwestię proporcjonalności ryzyka, wyrażania świadomej zgody na udział w eksperymencie, wykorzystania materiału biologicznego z niegodziwego źródła, problem metodologii i organizacji badań medycznych w trakcie pandemii, kwestię kontrolowanego zakażenia wirusem ochotników eksperymentu, problemy etyczno-społeczne związane z dostępnością i zastosowaniem szczepionki, szczególnie dla ubogich osób, dla ubogich państw. Przegląd problematyki etycznej związanej z przygotowywaniem szczepionki na COVID-19, prowadzeniem badań klinicznych na ludziach, jak również z fazą szczepień w czasie pandemii, pokazuje, że jest to temat bardzo złożony i wymagający interdyscyplinarnego podejścia.
The recent pandemics unleashed by SARS-CoV-2 has given rise to a COVID-19 vaccine race and once again raised moral questions that are valid with every research and study carried out to find a vaccine for infectious diseases from which we still lack protection. This Article presents ethical problems related to the process of developing the vaccine at the research and development stage as well as ethical issues concerning distribution and availability of the vaccine once it is available on the market. International documents, i.a. of the World Health Organization and the Church as well as the discussion taking place in bioethical circles indicate that the topic is of crucial importance and should not be overlooked at the stage of research and development for a new vaccine. The paper outlines the most important ethical issues related to it: risk proportionality, informed consent to participate in an experiment, the use of biological material of illicit origin, the question of methodology and organization of medical research during pandemics, the issue of controlled infection of volunteers with the virus, ethical and social dilemmas related to availability and use of the vaccine, especially for the poor – people and countries. An overview of ethical concerns related to development of COVID-19 vaccine, human clinical trials and the vaccination phase during pandemics illustrate the complexity of this issue and its need for an interdisciplinary approach.
Źródło:
Teologia i moralność; 2021, 16, 2(30); 215-229
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Prawo do nienaznaczania”. O języku w badaniach i o kilku sposobach budowania zespołów, które mogą ten język poprawić
“The right not to be stigmatised”. About the language used in research and some ways of building teams in order to improve this language
Autorzy:
Bielska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047011.pdf
Data publikacji:
2020-11-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
osoby uczestniczące w badaniach podatne na zranienie
etyka badań
język
grupa mniejszościowa i dominująca
wykorzystanie
i krzywda
vulnerable participants
research ethics
language
minority and dominant group
exploitation and harm
Opis:
Tekst przedstawia koncepcję „prawa do nienaznaczania”/niestygmatyzowania osób uczestniczących w badaniach jako elementu prawa do niebycia wykorzystanym/wykorzystaną i ochrony przed krzywdą. Zagadnienie to omawiane jest na przykładzie trzech projektów badawczych (na temat ruchu LGBT* w Polsce, migrantów i migrantek pracujących w polskiej akademii oraz badania osób grubych). Autorka proponuje również trzy strategie budowania zespołów badawczych, które umożliwiłyby realizowanie w praktyce „prawa do nienaznaczania”, omawiając zalety i wady proponowanych rozwiązań.
The text presents the concept of the right of research participants not to be stigmatised. This is an element of the right not to be exploited and to be protected from harm. The issue is discussed through the analysis of three examples of research projects (on the LGBT* movement in Poland, on migrants working in Polish academia, and on fat people in Poland). The author also proposes three strategies for building research teams that would enable this right to be implemented. The advantages and disadvantages of these strategies are also discussed.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 3; 169-188
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ethics in commercial qualitative research – anybody seen them? On the ethical dilemmas of researchers involved in commissioned research
Etyka w komercyjnych badaniach jakościowych – ktokolwiek widział, ktokolwiek wie? O dylematach etycznych badaczy pracujących na zlecenie
Autorzy:
Archanowicz-Kudelska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047017.pdf
Data publikacji:
2020-11-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
research ethics
qualitative research
commissioned research
privately funded research
commercial research
market research
marketing
research
etyka badań
badania jakościowe
badania na zlecenie
badania komercyjne
Opis:
The article reflects on problems of an ethical nature faced by researchers utilising qualitative methodology in privately funded research – social and political opinion polls, or market research projects. The commissioning entity is at the same time an evaluator of the research project, its recipient, and a client, which may affect the research process. Utilising source literature, in the article I will present analyses carried out for a project concerning the patterns of professional careers of researchers who work in private research agencies (market and opinion polling researchers) which was the basis for my PhD thesis and examples from my own long-standing research practice. I hope this article represents a valuable contribution to a further discussion on this topic.
Celem artykułu jest refleksja nad problemami natury etycznej, przed którymi staje badacz, stosujący w swojej pracy metodologię jakościową, a pracujący w badaniach, w których zewnętrzny podmiot jest zleceniodawcą, ewaluatorem i odbiorcą badań, a zatem może wywierać wpływ na przebieg procesu badawczego. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku badań komercyjnych – badań społecznych i politycznych czy badań rynku i opinii. W artykule, posiłkując się literaturą przedmiotu, przedstawię zarówno analizy przeprowadzone do projektu na temat przebiegu karier zawodowych komercyjnych badaczy rynku i opinii, na którym oparłam pracę doktorską, jak przykłady z własnej wieloletniej praktyki badawczej. Mam nadzieję, że staną się one przyczynkiem do dalszej dyskusji na ten temat.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 3; 85-106
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etyka w „Niezbędniku badacza”. Kwestie etyczne w podręcznikach metod badań jakościowych
Ethics in the book series „Niezbędnik badacza”. Ethical issues in textbooks for qualitative research methods
Autorzy:
Ślęzak, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047020.pdf
Data publikacji:
2020-11-23
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
ethics in qualitative research
textbooks
procedural ethics
research ethics
committees
etyka badań jakościowych
podręczniki
etyka proceduralna
komisje etyczne
Opis:
Podręczniki omawiające metody badań stanowią ważny element socjalizacji początkujących badaczy, wprowadzając ich także w zagadnienia etyki badań społecznych. Celem artykułu jest analiza tego, jak przedstawiane są zagadnienia etyczne w ośmiu podręcznikach serii „Niezbędnik Badacza” Wydawnictwa Naukowego PWN. W wyniku jakościowej analizy treści zrekonstruowano główne wątki etycznej refleksji autorów. Koncentrują się oni na proceduralnych wymogach dotyczących etyki oraz głównych zasadach etycznych obowiązujących w badaniach jakościowych (świadoma zgoda, poufność), w niewielkim stopniu omawiając bardziej zniuansowane kwestie etyczne oraz współczesne wyzwania, z jakimi mierzą się badacze.
Textbooks on research methods are an important part of the socialization of novice social researchers. For them, they are one of the basic sources indicating the importance of ethical issues in conducting research and the principles that apply to researchers (also from the perspective of institutional control). The paper is intended to analyse how ethical issues are presented in eight handbooks from the “Niezbędnik badacza” series published by Wydawnictwo Naukowe PWN. As a result of a qualitative content analysis, I have reconstructed the main themes of the authors’ ethical reflection. They are focused on the procedural requirements regarding ethics and the main ethical rules applicable for qualitative research (informed consent, confidentiality), with little discussion of more nuanced ethical issues and contemporary challenges that the researchers need to face.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 3; 11-36
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie dekolonizacji współczesnych badań nad dzieciństwem i prawami dziecka w krajach Globalnego Południa i Globalnej Północy. Rozważania wstępne
On the need to decolonise contemporary childhood and children’s rights studies in countries of the Global South and Global North. Initial reflections
Autorzy:
MARKOWSKA-MANISTA, URSZULA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910421.pdf
Data publikacji:
2020-05-23
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
decolonial and postcolonial theories
childhood studies
children’s rights studies
ethics in research with children
interdisciplinarity
Global North
Global South
teorie dekolonialne i postkolonialne
badania nad dzieciństwem
badania dotyczące praw dziecka
etyka badań z dziećmi
interdyscyplinarność
Globalna Północ
Globalne Południe
Opis:
Tekst odnosi się do współczesnych badań nad dzieciństwem i prawami dziecka. Podejmuję w nim rozważania nad potrzebą dekolonizacji tych badań z uwagi na zmieniające się uwarunkowania i konteksty życia dzieci, zmieniające się modele dzieciństw oraz sposoby i możliwości funkcjonowania dzieci w XXI wieku. Nowe procesy i przemiany globalne, których najliczniejszą grupę uczestników stanowią dzieci, umożliwiają szerszy wgląd w ich sytuację, aktywizm i jednocześnie wymuszają namysł nad zmianami w podejściach badawczych w prowadzonych badaniach z dziećmi, nad dzieciństwem i o prawach dzieci w krajach Globalnego Południa i Globalnej Północy, którym od trzech dekad towarzyszy Konwencja o prawach dziecka.
The text refers to contemporary childhood and children’s rights studies. I reflect on the need to decolonise these studies resulting from the changing conditioning and contexts of children’s lives, changing models of childhood as well as ways and potentials of children’s functioning in the 21st century. New global processes and transformations, of which children are the most numerous participants, allow us a broader insight into their situation and activism. At the same time, they necessitate reflection on changes in approaches to research with children, on childhood and children’s rights in countries of the Global South and Global North, that has been accompanied by the UNCRC for three decades.
Źródło:
Przegląd Krytyczny; 2020, 2, 1; 9-20
2657-8964
Pojawia się w:
Przegląd Krytyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Komisji Bioetycznej w ocenie rzetelności eksperymentów medycznych na ludziach
The role of bioethics commissions in evaluating the reliability of medical experiments on people
Autorzy:
Ślęczek-Czakon, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082549.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
bioethics commission
medical experiments on people
ethics of scientific research in medicine
komisja bioetyczna
eksperymenty medyczne na ludziach
etyka badań naukowych w medycynie
Opis:
W Polsce działa 69 komisji bioetycznych opiniujących naukowe badania (eksperymenty) medyczne na ludziach. Po wyjaśnieniu niezbędnych kwestii terminologicznych, dotyczących klasyfikacji badań naukowych w medycynie, podstaw prawnych i etycznych działania komisji, zasad oceniania i kontrolowania badań medycznych, autorka wskazuje na zakres niezależności i rzetelność komisji bioetycznej. W końcowej części artykułu wskazano zastrzeżenia zgłaszane wobec komisji – szczególnie te, dotyczące ich niezależności, obiektywizmu, rzetelności w ocenie wniosków badawczych. Ocena działań komisji pod względem jej niezależności i rzetelności jest pozytywna – komisja bioetyczna jest instytucją kontroli społecznej badań (szczególnie eksperymentów) medycznych na ludziach. Ta kontrola nie jest zupełna, jednak przyczynia się do utrzymania odpowiedniego poziomu badań naukowych i ochrony uczestników badań.
There are 69 bioethics commissions in Poland that give their opinions on scientific research (experiments) on people. After explaining the necessary terminological issues regarding the classification of scientific research in medicine, the legal and ethical bases of the commissions’ activity, and the principles of assessing and controlling medical research, the author addresses the scope of independence and integrity of the bioethics commission. In the final part of the article, the author discusses the objections raised against bioethics commissions – especially, those concerning their independence, objectivity and reliability in the assessment of research proposals. The evaluation of activities of the bioethics commission in terms of its independence and reliability is positive – it is an institution of social control of medical research (especially, of experiments) on people. This control is not complete; however, it contributes to maintaining an adequate level of scientific research and allows for the protection of study participants.
Źródło:
Rocznik Lubuski; 2020, 46, 1; 219-231
0485-3083
Pojawia się w:
Rocznik Lubuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TREADING ON A MINEFIELD – ETHICAL DILEMMAS IN SOCIAL RESEARCH WITH CHILDREN
„STĄPAJĄC PO POLU MINOWYM” ─ ETYCZNE DYLEMATY W BADANIACH Z UDZIAŁEM DZIECI
Autorzy:
Sławińska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418340.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
research ethics, peer learning, preschoolers, observation, qualitative research.
etyka badań; uczenie się rówieśnicze, dzieci w wieku przedszkolnym, obserwacja; badania jakościowe.
Opis:
The article discusses ethical dilemmas in qualitative research with children and proposes potential solutions. The conduct of social researchers is regulated by strict ethical standards, but studies of children are fraught with numerous doubts and pitfalls. The author describes ethical dilemmas during an ethnographic study of 5-year-olds, which investigated the peer learning process in preschoolers. The following ethical aspects of social research were discussed: a child’s informed consent to participate in a study, the risk of collecting unimportant research material, the observer effect and the risk of data bias, the risk of negative reinforcement in studies of children, data confidentiality and disclosure of the information relating to the study site. The dynamic character of research with children, the effect of context on ethical decision-making, and the need to balance the role of a researcher with other social roles were emphasized.
Niniejszy artykuł przedstawia etyczne dylematy, przed jakimi może stanąć badacz jakościowy w trakcie badań z udziałem dzieci oraz możliwe sposoby ich rozstrzygnięcia. Mimo istnienia etycznych standardów w badaniach społecznych, eksploracja środowiska dziecięcego nastręcza licznych wątpliwości i pułapek na tym polu. Omawiane problemy pojawiły się w toku etnograficznej obserwacji 5-latków, mającej na celu badanie przebiegu procesu uczenia się rówieśniczego dzieci w wieku przedszkolnym. Z perspektywy etyki omówiono następujące kwestie: świadomej zgody dzieci na udział w badaniach; ryzyka zbierania nieprzydatnego materiału badawczego; efektu badacza i niebezpieczeństwa formowania danych; zagrożenia wzmacniania negatywnych zachowań dzieci w toku obserwacji; poufności danych i wykorzystywania przez badacza wiedzy o badanym terenie. W artykule położono nacisk na dynamikę badań z udziałem dzieci, zależność podejmowanych decyzji etycznych od kontekstu oraz konieczność balansowania obserwatora między rolą badacza a innymi rolami społecznymi.
Źródło:
Colloquium; 2020, 12, 1; 143-156
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies