Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ekwiwalencji" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Substantywizacje i ich tłumaczenie jako problem kognitywistyczny i translatoryczny: Siedmiostopniowy model ekwiwalencji semantycznej
Autorzy:
Kubaszczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2045842.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Scripta Neophilologica Posnaniensia; 2000, 2; 95-113
1509-4146
Pojawia się w:
Scripta Neophilologica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura polska w przekładzie. Problemy ekwiwalencji
Polish culture in translation. The problems of equivalence
Autorzy:
Szafraniec, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966994.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
translation studies
glottodidactics
equivalence
Polish culture
cultural reality
People’s Republic of Poland
przekładoznawstwo
glottodydaktyka
ekwiwalencji
kultura polska
realia kulturowe
PRL
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie problemów przekładoznawczych w procesie tłumaczenia realiów kulturowych z języka polskiego na język słoweński. Zakres analizy ograniczono do aspektów związanych z życiem codziennym za czasów PRL. Za materiał posłużyła powieść Lubiewo M. Witkowskiego, przetłumaczona na język słoweński przez B. Kerna. Rozważaniom przekładoznawczym towarzyszy refleksja nad przydatnością przedstawionego materiału w nauczaniu języka polskiego jako obcego.
The aim of the article is to present the problems in the process of translating cultural issues from the Polish language into the Slovene language. The analysis is focused on the aspects of everyday life in the times of communism in Poland. The examples were excerpted from the Slovene translation of the novel Lubiewo by M. Witkowski. The translation into Slovene has been made by B. Kern. A part of the article combines the presented material with the glottodidactic aspects.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2014, 21
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Empiryczna ocena ekwiwalencji wyników badań – uwagi metodyczne i próba implementacji
Autorzy:
Jaciow, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582396.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
ekwiwalencja
międzynarodowe badania międzynarodowe
pomiar
Opis:
Najważniejszym kryterium oceny jakości pomiaru w badaniach marketingowych jest trafność. W badaniach o charakterze międzynarodowym (międzykulturowym) kategoria trafności obejmuje również kwestię ekwiwalencji wskaźników w różnych kontekstach społeczno-kulturowych. Zachowanie ekwiwalencji na etapie projektowania badania (płaszczyzna interpretacyjna ekwiwalencji) nie gwarantuje uzyskania porównywalnych wyników. Ekwiwalencję należy sprawdzić na płaszczyźnie pomiaru (empirycznej) za pomocą metod analizy statystycznej. Celem artykułu jest określenie poziomu ekwiwalencji modelu pomiarowego postaw konsumentów wobec zakupów online w siedmiu krajach Europy. Postawiono hipotezę, która zakłada istnienie najniższego poziomu ekwiwalencji dla wszystkich badanych krajów. Na podstawie wyników analiz statystycznych hipotezę odrzucono. Najniższy poziom ekwiwalencji uzyskano dla sześciu z siedmiu krajów, a ekwiwalencję częściową jedynie dla dwóch krajów.
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 525; 188-196
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O semantycznej ekwiwalencji przysłów
On the Semantic Equivalence of Proverbs
Autorzy:
Smoleń-Wawrzusiszyn, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954233.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przysłowie
ekwiwalencja semantyczna
proverb
semantic equivalence
Opis:
Proverbs, as peculiar mini-texts, are a subject of interdisciplinary studies. Also for linguists they are a precious field of various types of research and analyses. The article touches upon the problem of the way different proverbs, having the same semantic value, function in the language, eg. the two proverbs Jaki ojciec, taki syn (Like father, like son) and Niedaleko pada jabłko od jabłoni (An apple falls close to the apple tree) have the same meaning ‘children are like their parents’. The described phenomenon is called semantic equivalence, and, as it appears, is not a homogeneous phenomenon in the world of proverbs. There are sets of proverbs that are characterized by a real semantic identity, but one should more often talk about similarity, and not identity within one particular semantic group. This fact is made up by the following factors: the syntactic plane that decides about formal relations between parts of the proverb, and the lexical store that is connected with a particular type of imagery. Both these factors form the final and complete meaning of the given proverb. They may be the source (albeit not in every case) of additional contents of the meaning, which  is why proverbs that carry the same meaning have various functions – those of admonition, warning, reprimand, critique, praise, encouragement or assessment, etc. Hence a definite form of a proverb may determine the way and range in which it may be used and be a factor that limits interchangeability in the group of equivalents. Equivalence of proverbs undoubtedly is a proof of the language’s wealth – it is a phenomenon that makes it possible to choose the most adequate proverb, depending on the intentions of the sender and the function it is supposed to fulfil in a definite communication situation.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 6; 187-198
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji
Autorzy:
Białek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608019.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
collocation
word
synonymy
equivalence
synthetic synonym / single-lexeme equivalent
kolokacja
wyraz
synonimia
ekwiwalencja
synonim syntetyczny / odpowiednik jednoleksemowy
Opis:
Polish collocations, the author discusses synonymic relations between the well-established collocations and single-word synonyms known as synthetic that correspond them. Most attention has been paid to verb-noun collocations which can often be replaced by a single word, or a verb. This linguistic material is ideal to deal with semantic and stylistic equivalence / identity and morphological relationship between a combination of words and a single-lexeme synonym as well as collocations of a given language that lack their single-word synonyms. The paper also highlights complex collocation-word relations in terms of translation if two different language systems are contrasted. Thus, the author cites certain pairs of Russian collocations and their Polish singleword synonyms that have been abstracted in the lexicographical studies. Besides verb-nominal collocations, the paper discusses some examples of attributive and adverbial collocations and the possibility of replacing them by a single word.
Niniejsze badania koncentrują się na problematyce połączeń konwencjonalnych. Autorka na licznych przykładach kolokacji rosyjskich i polskich omawia relacje synonimii pomiędzy tymi połączeniami oraz ich jednowyrazowymi odpowiednikami. Najwięcej uwagi poświęcono kolokacjom werbo-nominalnym, które to najczęściej mogą być zastąpione jednym wyrazem, czyli bliskoznacznym czasownikiem. Na tym materiale przedstawiono problem równoważności / tożsamości semantycznej i stylistycznej oraz możliwego pokrewieństwa morfologicznego kombinacji wyrazów oraz jednowyrazowego synonimu. Wskazano też przykłady kolokacji nieposiadających odpowiednika jednowyrazowego w systemie tego samego języka. W pracy zwraca się także uwagę na złożone relacje kolokacji i wyrazu w konfrontacji dwóch systemów językowych oraz z punktu widzeniaprzekładu. W tym celu przytoczono wyabstrahowane w badaniach leksykograficznych pary kolokacji rosyjskich i ich polskich odpowiedników jednoleksemowych. Poza kolokacjami werbo-nominalnymi omawia się przykłady kolokacji atrybutywnych i adwerbialnych oraz możliwość zastąpienia ich ekwiwalentnym wyrazem.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gramatykalizacja i leksykalizacja pojęć a językowy obraz świata. Szkic o ekwiwalencji kognitywnej
Autorzy:
Filar, Dorota Elżbieta
Łozowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611760.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
grammaticalization
lexicalization
cognitive equivalence
linguistic worldview
gramatykalizacja
leksykalizacja
ekwiwalencja kognitywna
językowy obraz świata
Opis:
The aim of the study is to highlight the role and place of those language elements that, in the overall scheme of the linguistic worldview, are traditionally referred to as grammatical. We, thus, side with those linguistic conceptions that assume that grammar and lexicon constitute a continuum of symbolic structures. The key operational tool/notion is that of cognitive equivalence, with grammatical conceptualization (grammaticalization) and lexical conceptualization (lexicalization) being the two equivalent ways, or two complementary cognitive tasks, of expressing conceptualizations in language. In the analytical part of the article, the paradigm of the linguistic worldview comes to the fore, and it is within its premises that the research question of how futurity happens to be conceptualized in selected languages is attempted. The examples come from English, Polish, and several other European languages.
Celem artykułu jest ukazanie roli elementów tradycyjnie określanych jako gramatyczne w badaniach nad językowym obrazem świata. Nawiązujemy przy tym do koncepcji lingwistycznych, które uznają gramatykę i leksykę języka za kontinuum struktur symbolicznych. Co istotne, przyjmujemy założenie o kluczowej roli ekwiwalencji kognitywnej, a w konsekwencji uznajemy konceptualizację gramatyczną (gramatykalizację) i konceptualizację leksykalną (leksykalizację) za dwa ekwiwalentne sposoby konceptualizacji językowej, czy też – dwa uzupełniające się zadania poznawcze. W części analitycznej artykułu próbujemy odnieść powyższe założenia bezpośrednio do paradygmatu JOS i zapytać o ten fragment językowego obrazu świata, który wyłania się z analizy różnych sposobów wyrażania zdarzeń przyszłych w języku angielskim, polskim oraz w kilku innych językach używanych na terenie Europy.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What Does Philosophical Translation Need? Mapping the Translational Trajectory of Equivalence in Terminology
Autorzy:
Bednárová-Gibová, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462642.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
philosophy
terminology
philosophical translation
equivalence theory
formal equivalence
filozofia
terminologia
tłumaczenie filozoficzne
teoria ekwiwalencji
ekwiwalencja formalna
Opis:
The paper zooms in on the problem of equivalence with regard to translating philosophical texts which have so far been marginalized in translation theory. Drawing on Nida’s equivalence theory, the author of this paper prioritizes formal equivalence over dynamic one, basing this approach on the specific nature of philosophical discourse. To this end, pertinent extracts from David Hume’s A Treatise of Human Nature with a special focus on philosophical terminology have been compared with their published Slovak, Czech and German translations. The paper provides an account of how and why the form is bound up with the meaning in the ambit of philosophy. The comparative analysis suggests that the form and function of philosophical discourse is connected to such a degree that the form even constitutes a part of the text’s function.
Artykuł skupia się na problemie ekwiwalencji w odniesieniu do tłumaczenia tekstów filozoficznych, co, jak do tej pory, było marginalizowane przez teorię translacji. W zgodzie z teorią ekwiwalencji Nidy, autorka niniejszego artykułu wskazuje na pierwszeństwo formalnej ekwiwalencji w porównaniu z dynamiczną, opierając to podejście na specyficznej istocie dyskursu filozoficznego. W tym względzie, stosowne urywki tekstu dzieła Davida Hume’a A Treatise of Human Nature, ze szczególnym uwzględnieniem terminologii filozoficznej, zostały porównane z ich tłumaczeniami w języku słowackim, czeskim i niemieckim. Artykuł dostarcza dowodu na to jak i dlaczego forma jest powiązana z treścią w sferze filozofii. Przeprowadzona analiza porównawcza sugeruje, że w zakresie dyskursu filozoficznego forma i funkcja są powiązane w takim stopniu, że forma komponuje część funkcji tekstu.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2017, 1; 91-103
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
À propos de l’équivalence terminologique dans le discours électronique médié
About Terminological Equivalence in Computer Mediated Communication
O ekwiwalencji terminologicznej w dyskursie mediów elektronicznych
Autorzy:
Lazar, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892138.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
czat
Internet
terminologia
ekwiwalencja
Chat
terminology
equivalence
Opis:
Nasza epoka jest nierozerwalnie związana z nowymi formami komunikacji elektronicznej. Świat Internetu oferuje internautom nowe formy komunikacji, wśród których należy wymienić pocztę elektroniczną, fora dyskusyjne oraz czaty. Niniejszy artykuł poświęcony jest problematyce tych nowych form komunikacji, a zwłaszcza „czatowej” odmianie języka francuskiego i czeskiego. Celem tego szkicu jest refleksja nad ekwiwalencją terminologii językoznawczej opisującej poszczególne zagadnienia języka czatu w obu wspomnianych językach.
We live in a period which is inseparably linked to new forms of electronic communication. The Internet provides its users with new forms of communication among which are messaging, discussions, and chats. Our article focuses on such types of electronic communication, with a special regard to the use of French and Czech in chatrooms. The aim of our study is to analyse the equivalence of linguistic terminology used for the description of chat language phenomena in both above mentioned languages.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 8; 41-48
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładniki ekwiwalencji w wybranych inwentarzach z XVIII wieku
Exponents of equivalence in inventories from the 18th century.
Autorzy:
Osowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854374.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
equivalence
semantic relations
Polish
18th century
ekwiwalencja
relacje semantyczne
język polski
XVIII wiek
Opis:
Artykuł przedstawia wykładniki ekwiwalencji, za pomocą których jest ona w tekście ustanawiana. Będziemy rozważać relację wewnątrzsystemową, w obrębie jednego języka, na boku pozostawiając ekwiwalencję w przekładzie. Ekwiwalencja to relacja semantyczna łącząca co najmniej dwa elementy (ekwiwalenty). Ekwiwalenty są równoważne w danym tekście, tj. mają wspólny referent (np. Jankesi = Amerykanie), i mogą przyjmować formę pojedynczych wyrazów lub dłuższych fraz (np. Japonia = Kraj Kwitnącej Wiśni). Ekwiwalencja może być przydatna dla dialektologa, ponieważ może służyć w tekście do zestawiania jednostek literackich i gwarowych. Wyróżniono środki składniowe, interpunkcyjne i leksykalne.
Exponents of equivalence in inventories from the 18th century. The article presents the exponents of equivalence by means of which equivalence is determined in a text. The intra-system relation (within a single language), disregarding equivalence in translation, has been considered. Equivalence is a semantic relationship that connects at least two elements (equivalents). The equivalents are corresponding in a text i.e. they have a common reference (e.g. Yankees = Americans), and may assume the form of single words or longer phrases (e.g. Japan = The Land of Cherry Blossoms). Dialectologists can find equivalence useful as it can be applied in a text to juxtapose literary and dialectal units. Syntactic, punctuation and lexical means have been distinguished.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 219-226
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniki ustanawiania ekwiwalencji w wybranych tekstach stylu urzędowego z XVII i XVIII wieku
The Techniques for Determining Equivalence in Selected Eighteenth-century Inventories of Manorial Estates
Autorzy:
Osowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787889.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
equivalence
semantics
official style
history of the Polish language
Opis:
Equivalence may be interpreted as the relationship between units of the same language or two different languages. The article analyses the equivalence between units of the same linguistic system, with the assumption that equivalence is the relationship between words/phrases with a common referent. This is a semantic relationship strongly dependent on context; one which is fully realised only on the level of parole, a specific use. The analysed material comprises inventories, surveys and testaments from the seventeenth and (mostly) eighteenth centuries. The aim of the article is to present the methods for determining equivalence between the units present in the text. Seven of such methods are highlighted.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 1; 101-108
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A conceptual method of maintaining equivalence in international market research
Konceptualny model zachowania ekwiwalencji w międzynarodowych badaniach rynku
Autorzy:
Jaciow, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/583317.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
equivalence
international research
market
research
model
online purchasing
ekwiwalencja
badania międzynarodowe
rynek
badania
zachowania nabywcze online
Opis:
This paper focuses on equivalence in international market research and the conditions for maintaining such an equivalence. Equivalence was defined, in the field of research on an international scale, as an attribute of the results of research conducted in a multicultural environment, which guarantees the coherence of measurement models amongst the analysed countries. This attribute is achieved by the apropriateness of the subject-matter of research, sampling design, measurement tools, the process of direct research and the research results in the scope of the analysed countries/cultures. The model for maintaining equivalence described in this paper provides the researchers with knowledge of the conditions for maintaining equivalence in their international market research, and knowledge of the methods and criteria for evaluating data quality and comparability to those who avail themselves of reports and databases concerning foreign markets.
Artykuł koncentruje się na problemie zachowania ekwiwalencji w badaniach międzynarodowych. Przedstawiono w nim najistotniejsze czynniki determinujące porównywalność modeli pomiarowych w skali międzynarodowej. Zbudowany model zachowania ekwiwalencji międzynarodowych badań rynku wyjaśnia płaszczyzny ekwiwalencji (obiektu badania, pomiaru, narzędzi pomiarowych, procesu badań międzynarodowych oraz wyników badań). Artykuł zawiera także wyniki analizy statystycznej, której celem było sprawdzenie poziomu ekwiwalencji badań własnych autorki. Model zachowania ekwiwalencji opisany w artykule może być użyteczny dla badaczy i naukowców w ocenie porównywalności wyników badań międzynarodowych, które prowadzą (zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich).
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2020, 64, 7; 46-59
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ekwiwalencji terminologii (na przykładzie polskiej i węgierskiej terminologii geografii fizycznej na poziomie szkoły średniej)
Terms in physical geography: a case study of the Polish-Hungarian lexical equivalence
Autorzy:
Kaleta, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571978.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:
terminology equivalence
scientific translation
terminology translation
Geographical terminology
Opis:
Przedmiotem artykułu jest omówienie problemu ekwiwalencji terminologii specjalistycznej przy tłumaczeniu tekstu naukowego z jednego języka naturalnego na drugi. Za przykład służy terminologia geografii fizycznej używana w językach węgierskim i polskim. Artykuł udowadnia, że język nauki, choć jest językiem uniwersalnym, nie zawsze da się wyrazić w dowolnym języku naturalnym.
The article discusses equivalence of specialized terminology in the translation of scientific texts from one natural language to another on the basis of terms in physical geography in Hungarian and Polish languages. The article proves that the language of science – though it’s universal – not always can be expressed in any natural language.
Źródło:
Acta Philologica; 2016, 48; 5-13
0065-1524
Pojawia się w:
Acta Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiednie dać rzeczy słowo, czyli rozważania na temat ekwiwalencji konotacyjnej w świetle teorii językowego obrazu świata
To give the word its proper meaning, or deliberations on connotative equivalence in the light of the theory of linguistic worldview
Autorzy:
Piecychna, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2124434.pdf
Data publikacji:
2011-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Opis:
The aim of this article is an attempt to answer questions regarding divergences in associations occurring amongst different social groups, and the way of translating a particular linguistic worldview or, in other words, a way of establishing connotative equivalence in the target text. Deliberations on connotative equivalence in the light of the theory of linguistic worldview focus mainly on problems occurring during the process of translation of any text. The article presents Humboldt, Sapir, Whorf, De Courtenay, Grzegorczykowa, Maćkiewicz and Tokarski’s views on different linguistic worldview. From these views, a conclusion is drawn that particular associations within different social groups are caused by different perspectives on language. Further deliberations focus particularly on the connotative meanings of words and their relation to linguistic worldviews. Amongst those cited herein are Wierzbicka, Leontiew, Lebda, Nida, Taber, Armstrong, and Devlin. Subsequently, deliberations concentrate on problems occurring during the translation process, especially those problems to do with referential synonyms and words which are very similar as far as the denotative meaning of the word is concerned. This article presents the tools used by the translator in the process of translation, and in the establishment of connotative equivalence of the target text. Final deliberations focus on the structure and the role of associative dictionaries that are applicable mainly to the creation of such target text and which have identical associations to the original.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2011, 11; 161-176
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie ekwiwalencji tekstowo-normatywnej w przekładzie aktów prawnych i sposoby jej ustalania
The importance of text-normative equivalence in the translation of law acts and the ways of its determination
Autorzy:
Iluk, Jan
Iluk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191712.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
translation studies
law language
specialist vocabulary
text-normative equivalence
Opis:
In the article, the problem of text-normative equivalence has been addressed. It was introduced by W. Koller in 1979, but so far it has not been further developed in the literature. Preserving textual and normative equivalence is particularly important in the translation of law texts. Therefore, the question arises about the parameters of equivalence. The article shows that in law acts such objective parameters are the specific attendance and distribution of lexical resources. They allow for a precise establishment of normative equivalents in the target language.
Źródło:
Studia Translatorica; 2020, 11; 51-69
2084-3321
2657-4802
Pojawia się w:
Studia Translatorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miłość w włosko-polskiej konfrontacji językowej na podstawie ekwiwalencji przysłów
Love in Italian-Polish linguistic confrontation on the basis of equivalent proverbs
Autorzy:
Wismont, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683833.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
przysłowie
język polski
język włoski
miłość
językowy obraz świata
jednoznaczność
proverb
Polish language
Italian language
love
linguistic picture of the world
equivalence
Opis:
The article takes on the subject of linguistic picture of the world concerning the love and equivalent proverbs in Italian and Polish languages. The analysis of lexicographical materials demonstrates identical perception of this feeling, confluences within syntax of equivalents (despite the affiliation to different groups of languages) and, several times, common origin of proverbs in either language. This provenance oscillates around Latin. All of this tangential points undoubtedly are result of common, European cultural heritage.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 129-142
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej w obrębie domeny źródłowej „temperatury” w polskich i włoskich metaforach językowych
In Search of Interlingual Equivalence within the Source Domain of “Temperature” in Polish and Italian Language Metaphors
Autorzy:
Bocian, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804834.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
temperatura; metafory językowe; język włoski; język polski
poem; word; translation; polysemy; Norwid
Opis:
Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy porównawczej dwóch serii przymiotnikowych wskazujących na pośrednie stany temperaturowe w języku polskim oraz włoskim. Przedmiotem analizy są metaforyczne użycia następujących przymiotników w zakresie szeroko pojętej emocjonalności: caldo – caloroso – tiepido – freddo dla języka włoskiego oraz gorący – ciepły –letni – chłodny – zimny dla języka polskiego. Materiał porównawczy, w obrębie wskazanych nośników metaforycznych, stanowią zasoby słowników włosko- i polskojęzycznych dostępnych on-line wraz z platformą korpusową Sketch Engine. À la recherche d’une équivalence interlinguale dans le domaine source de la « température » en métaphores en polonais et en italien L’objectif de l’article est de faire une analyse comparative de deux séries d’adjectifs indiquant des états de température intermédiaires en polonais et en italien. L’analyse se concentre sur les usages métaphoriques des adjectifs suivants dans le domaine de l’émotivité au sens large du terme : caldo – caloroso – tiepido – freddo pour l’italien et gorący – ciepły – letni – chłodny –zimny pour la langue polonaise. Le matériel comparatif, dans le cadre des supports métaphoriques indiqués, est constitué des ressources des dictionnaires en italien et en polonais, disponibles en ligne, ainsi que de la plateforme Sketch Engine (logiciel de linguistique de corpus)
The aim of this article is to carry out a comparative analysis of two adjective series referring to intermediate temperature states in Polish and Italian. The subject of the study is a metaphorical use of the following adjectives in the area of broadly understood emotion: caldo – caloroso –tiepido – freddo for Italian and gorący – ciepły – letni – chłodny – zimny for Polish. The comparative material within the indicated carriers of metaphors is the Italian-language and Polish-language dictionaries available on-line, along with the Sketch Engine Corpus.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 93-103
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
À la recherche de l’équivalence interlinguale : « rouge comme ... » vs « czerwony jak ... »
In Search for Interlingual Equivalence: “Rouge Comme …” Versus “Czerwony Jak …”
W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej: „rouge comme ...” vs „czerwony jak ...”
Autorzy:
Kacprzak, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
lingwistyka korpusowa
porównanie
nazwy kolorów
czerwony
corpus linguistics
comparison
colour terms
red
Opis:
Porównanie, chwyt retoryczny opisywany najczęściej jako figura myśli, należy do środków stylistycznych szczególnie chętnie używanych w dyskursie. Jego dwuczłonowa struktura, zawierająca również konieczny łącznik (np. comme, like, jak, etc.), daje możliwość zestawiania pojęć niekiedy bardzo odległych, przez co stanowi wygodny instrument kategoryzacji zjawisk świata i klucz do jego zrozumienia. Niniejszy artykuł bada, jak języki francuski i polski używają porównań zawierających przymiotnik o szczególnie bogatej wartości konotacyjnej: rouge/czerwony.
Comparison, a rhetorical device, most often referred to as a figure of thought, is associated with those stylistic conventions that are willingly and pervasively used in discourse. Its double-element structure, also containing an obligatory comparison word (e.g., comme, like, jak, etc.), provides an opportunity to juxtapose concepts which are often very distant from each other and constitutes a crucial instrument for the categorization of phenomena of the world. It is a key to our understanding and conceptualization. The article investigates how the French and Polish languages use comparisons containing the adjective of an exceptionally rich connotative value: red (rouge /czerwony).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 8; 25-40
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe
The assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe
Autorzy:
Przełęcki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/412955.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dyskurs
hegemonia
antagonizm
logika ekwiwalencji
logika równoważności
artykulacja
puste znaczące
punkty węzłowe
discourse
hegemony
antagonism
logic of equivalence
logic of difference
articulation
empty signifiers
nodal points
Opis:
W artykule zostały omówione główne założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe. Jest to postmarksistowska teoria, która powstała na bazie prac takich badaczy jak z jednej strony Karol Marks, a z drugiej strony Ferdynand de Saussure, Michael Foucault czy Jacques Lacan. Pozwala realizować polityczne interesy ugrupowań lewicowych, za co jest krytykowana przez ugrupowania konserwatywne. Jednakże teoria ta pozwala także wyjaśnić wiele mechanizmów rządzących współczesną demokracją, w tym zjawisko populizmu. E. Laclau i Ch. Mouffe wprowadzili wiele nowych pojęć, które zostały wyjaśnione w artykule. Są to: antagonizm, artykulacja, logika ekwiwalencji, logika różnicy, puste znaczące, punkty węzłowe, hegemonia.
The paper presents the main assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe. It is a post-Marxist theory which was formulated on the basis of the works of different authors such as Karl Marks on the one hand and Ferdinand de Saussure, Michel Foucault or Jacques Lacan on the other hand. It is a theory which allows to realize the political interests of left-wing groups, for which it is criticized by the conservative parties. However, the theory gives the possibility of explaining a lot of mechanisms which govern modern democracy, including the phenomenon of populism. E. Laclau and Ch. Mouffe introduced lots of important notions which are explained in this article. They are the following : antagonism, articulation, logic of equivalence, logic of difference, empty signifiers, nodal points and hegemony.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2013, 62, 4; 9 - 24
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieloaspektowość międzyjęzykowej ekwiwalencji stałych połączeń wyrazowych a ujęcie onomazjologiczne na przykładzie frazeologizmów typu tęga głowa
Multiaspectuality of crosslinguistic equivalence of fixed multiword units and the onomasiological approach on the example of phraseological units such as tęga głowa [lit. a great head]
Autorzy:
Szerszunowicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109363.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
contrastive analysis
cross-linguistic equivalence
phraseological unit
Opis:
The aim of this paper is to discuss the usefulness and reliability of the onomasiological approach in the cross-linguistic analysis of fixed multiword expressions based on the example of Polish phrases coined according to the model: ADJECTIVENOM FEM SING + GŁOWA ‘HEAD’ and their English and Italian counterparts. The three corpora are constituted by expressions registered in general and phraseological dictionaries of the respective languages to ensure that the units belong to the canon of Polish, English and Italian phraseological stock. The analysis of units collected for the purpose of the study clearly shows that in order to determine the true picture of cross-linguistic equivalence, the study should be focused on semantics of analysed phrases. Furthermore, the formal aspectmay be of minor significance in some cases due to the similarity of imagery of a source language idiom and the target language lexical item. On the other hand, stylistic value may have a great impact on the relation of cross-linguistic correspondence of the analysed units.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 333-355
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ekwiwalencji terminów w międzynarodowej komunikacji naukowej w kontekście projektu wielojęzycznego słownika encyklopedycznego typów dokumentów
The Problem of Term Equivalence in International Scientific Communication in the Context of the Project of a Multilingual Encyclopaedic Dictionary of Document Types
Autorzy:
Herden, Elżbieta
Łubocki, Jakub Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015054.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
multilingual dictionary
types of documents
scientific communication
terminological equivalence
Opis:
The purpose of this study (based on the analysis and discussion of cases of erroneous use of words monografia / monograph, autentykacja/authentication, kolaboracja/collaboration, pamflet/pamphlet, stary druk/alter Druck, Frühdruck/old print, old book) was to outline the problem of term equivalence resulting from unintentional linguistic interference (loanwords, tautonymy, anisomorphy, calques) in the communication of various members of the scientific community (authors, translators, editors and proofreaders). Multilingual dictionaries, noting only the equivalents without indicating their meaning or examples of their use, not only do not protect against committing such errors, but can also be their source. The study resulted in a concept of a multilingual encyclopaedic dictionary, which, by preventing the incorrect equivalence of terms in the field of document types, will help in formulating correct oral and written presentations, descriptions of documents used in information resources, their correct translation and building search tools on their basis – in particular, bibliographic databases and digital libraries, where they are used as a search or selection criteria for materials.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2021, 13; 149-170
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LOUISIANA CIVIL CODE JAKO POMOC W USTALANIU I WERYFIKACJI EKWIWALENCJI TERMINOLOGICZNYCH DLA CELÓW TRANSLACYJNYCH I LEKSYKOGRAFICZNYCH
LOUISIANA CIVIL CODE AS A MEANS OF ESTABLISHING AND VERIFICATION OF TERMINOLOGICAL EQUIVALENCE FOR TRANSLATION AND LEXICOGRAPHY PURPOSES
Autorzy:
ILUK, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920671.pdf
Data publikacji:
2016-06-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
kodeks cywilny Luizjany
terminologia cywilnoprawna
translacja tekstów prawnych
ekwiwalencja funkcjonalna
Louisiana Civil Code
legal terminology
translation of legal texts
functional equivalence
Opis:
Artykuł pokazuje, co z prawniczego punktu widzenia, jest wartością nadrzędną w translacie: wierność czy komunikatywność. Autor przedstawia motywy stosowania tłumaczenia dosłownego tekstów prawnych oraz skutki jego merytorycznie nieuzasadnionego stosowania. Wychodząc od znaczenia anglojęzycznych kodyfikacji napoleońskich pokazuje się proces poszukiwania i ustalania terminów ekwiwalentnych funkcjonalnie w polskim kodeksie cywilnym i kodeksie cywilnym Luizjany na przykładzie pola terminologicznego: drobne nakłady, nakłady konieczne, inne nakłady i naprawy konieczne. Z przeprowadzonej analizy wynika, że warunkiem znalezienia adekwatnego ekwiwalentu jest dokonanie porównania prawniczego.
The following article shows what from a legal point of view appears as more important in a translated term; either its fidelity or message. It includes reasons for literal translation of legal texts and the consequences of its unjustified use. Starting with the meaning of the Napoleonic codifications in English there appears a process of identifying and establishing functionally equivalent terms in the Polish civil code and the Louisiana civil code exemplified by the terminological field: drobne nakłady, nakłady konieczne, inne nakłady and naprawy konieczne. The analysis indicates that the legal comparison enables finding the right equivalent.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2016, 25, 1; 41-59
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o ekwiwalencji słów kluczowych w systemie informacyjnym iSybislaw (na przykładzie wybranych terminów gramatycznych)
Some remarks on the equivalence keywords in the iSybislaw system information (based on selected grammatical terms)
Autorzy:
Łuczków, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966612.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
bibliographic database
interlingual equivalence
iSybislaw
keyword
linguistic terminology
Slavic languages
term
bibliograficzna baza danych
ekwiwalencja międzyjęzykowa
isybislaw
języki słowiańskie
słowo kluczowe
termin
terminologia językoznawcza
Opis:
The article focuses on one of the issues connected with the development of the information retrieval system iSybislaw. The system contains a biographical database of Slavic linguistics which is available online at www.isybislaw.ispan.waw.pl. An important element of the system are key words, and the main aim of the international team of Slavist linguists developing the iSybislaw system in cooperation with the Slavic Academic Information Centre (CSIN) is to create a multilingual dictionary of terms related to various areas of Slavic linguistics, that is to establish terminological equivalents in Slavic languages and in the English language. Establishing multilingual terminological equivalents is essential not only for Slavic theoretical linguistics but also for language corpora which require morphosyntactic marking, especially parallel corpora. The analysis presented here allows for drawing the conclusion that the dictionary of multilingual key terms of Slavic linguistics for the iSybislaw system should be developed (or at least verified) by specialists in individual areas of Slavic linguistics (phonetics, morphology, syntax, word formation, dialectology, ethnolinguistics, etc.). Because of the adopted principle that Polish keywords are used as descriptors in the iSybislaw system, the linguists should compare the Polish system of terms with the terminology used in other Slavic languages. Thanks to such “specialization” we could be quite sure that the person establishing the equivalents knows various descriptive traditions of linguistics, and in the future this would allow us to avoid many of the mistakes connected with the differences in the range of the term or the lack of appropriate equivalent in another language.
W artykule przedstawiono jeden z problemów związanych z budowaniem systemu informacyjno-wyszukiwawczego iSybislaw. System ten prezentuje bibliograficzną bazę danych światowego językoznawstwa slawistycznego, dostępną on-line pod adresem www.isybislaw.ispan.waw.pl. Ważnym elementem tego systemu są słowa kluczowe, a jednym z istotnych celów międzynarodowego zespołu slawistów współpracujących z Centrum Slawistycznej Informacji Naukowej (CSIN) nad rozwijaniem iSybislaw jest stworzenie wielojęzycznego słownika terminów z zakresu różnych dziedzin językoznawstwa słowiańskiego, a więc ustalenie ekwiwalentów terminologicznych w językach słowiańskich i w języku angielskim. Ustalenie wielojęzycznych ekwiwalentów terminologicznych ma znaczenie nie tylko wyłącznie dla slawistycznego językoznawstwa teoretycznego. Istotne jest ono również dla wymagających znakowania morfosyntaktyczngo korpusów językowych, a zwłaszcza dla korpusów paralelnych. Podstawowy wniosek wynikający z przedstawionej analizy sformułować można następująco: tworzeniem słownika słów kluczowych językoznawstwa slawistycznego w różnych językach (a przynajmniej jego weryfikacją) na potrzeby systemu iSybislaw powinni zajmować się specjaliści w zakresie poszczególnych działów językoznawstwa (fonetyki, morfologii, składni, słowotwórstwa, dialektologii, etnolingwistyki i in.). Ze względu na przyjętą ogólną zasadę, że deskryptorami w systemie iSybislaw są słowa kluczowe w języku polskim, najlepiej byłoby, gdyby językoznawcy ci zajmowali się konfrontacją polsko-innosłowiańską. Dopiero taka „specjalizacja” daje większą pewność, że osoba ustalająca odpowiedniki zna różne tradycje opisu, co pozwoli w przyszłości uniknąć większej ilości błędów wynikających z różnego zakresu terminów lub braku odpowiedniego terminu w innym języku.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2014, 49; 203-218
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprodukcja jako jeden ze sposobów na osiągniecie ekwiwalencji formalno-estetycznej w przekładzie (na materiale wierszy księdza Jana Twardowskiego)
The reproduction as one of ways on you will achieve the formal-aesthetic equivalence in the translation (on material of poems by father Jan Twardowski)
Autorzy:
Dworakowska, Beata Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951117.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poezja księdza Jana Twardowskiego
przekład
ekwiwalencja formalno-estetyczna
Opis:
The object of analysis are Jan Twardowski’s poems translated into Russian in comparison with original texts. The aim was to check whether formal-aesthetic equivalence had been achieved in the translation of stylistictropes. The author presents their linguistic description and specific techniques, used by translators in the process of translation. As a result, the Russian texts of poems are aesthetically equivalent to the original texts.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 239-252
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of Formal and Dynamic Equivalence to Chosen Press Releases Published by the European Commission Related to the Issue of the Coronavirus Pandemic
Zastosowanie ekwiwalencji formalnej i dynamicznej w wybranych komunikatach prasowych Komisji Europejskiej dotyczących pandemii koronawirusa
Autorzy:
Pietryga, Marcelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192906.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
press release
translation
dynamic equivalence
formal equivalence
European Commission
komunikat prasowy
przekład
ekwiwalencja dynamiczna
ekwiwalencja formalna
Komisja Europejska
Opis:
The aim of this article is to analyse the scope of formal and dynamic equivalence in three press releases published by the European Commission in April 2020. The discussed press releases refer to the issue of the coronavirus pandemic and various measures taken by the Commission as a response to the crisis caused by the pandemic. Simultaneously, a particular attention is placed on the influence of the above-mentioned types of equivalence on the message covered by the press releases. Moreover, the study is based on three languages English, German and Polish. As the research shows, the two types of equivalence may apply to various aspects of texts introducing a wide range of effects to the translation. Whereas formal equivalence is usually present in shorter forms, dynamic equivalence corresponds to larger units of text. Additionally, it has been proved that the two types of equivalence are not applied in both translations to an equal extent.
W ramach niniejszego artykułu przedstawiona została analiza zastosowania ekwiwalencji formalnej oraz dynamicznej w wybranych komunikatach prasowych Komisji Europejskiej, dotyczących pandemii koronawirusa w Europie oraz działań podjętych przez Komisję w związku z pojawiającym się kryzysem, wywołanym pandemią. Ze szczególną uwagą analizowany jest również wpływ ekwiwalencji zastosowanej w tłumaczeniu na przekaz komunikatu. Analizie poddane zostały trzy komunikaty prasowe, opublikowane na stronie internetowej Komisji Europejskiej w kwietniu 2020 roku. Ponadto badanie opiera się na trzech wersjach językowych: angielskiej, która jest wersją źródłową omawianych komunikatów prasowych oraz jej dwóch tłumaczeniach: na język polski oraz niemiecki. Badanie wykazało zależność stopnia ekwiwalencji zastosowanej w tłumaczeniu od charakterystyki danego języka, a także cech językowych komunikatu prasowego. Ponadto zarówno w przypadku polskiej, jak i niemieckiej wersji językowej pomimo pojawienia się obu typów ekwiwalencji większość stanowi ekwiwalencja dynamiczna. Zabieg ten pozwala m.in. na doprecyzowanie informacji zawartej w danym komunikacie prasowym, a także ma wpływ na stopień zastosowanego ładunku emocjonalnego.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 1; 97-115
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ekwiwalencji w przekładzie rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej na język polski
The problem of equivalence in the translation of Russian chess literature into Polish
Проблема эквивалентности при переводе русскоязычной шахматной литературы на польский язык
Autorzy:
Gasek, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311531.pdf
Data publikacji:
2022-09-03
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
шахматная терминология
эквивалентность
фразематика
шахматный жаргон
двуязычный корпус
перевод
terminologia szachowa
ekwiwalencja
frazematyka
żargon szachowy
korpus dwujęzyczny
przekład
chess terminology
equivalence
phraseology
chess slang
bilingual text corpora
translation
Opis:
W niniejszym artykule został przedstawiony problem ustalania polskich ekwiwalentów w procesie przekładu rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej. Dokonano ogólnej charakterystyki specjalistycznej literatury szachowej, w której widoczne jest stosowanie terminologii specjalistycznej obok terminologii nieoficjalnej, określeń potocznych i żargonowych, frazematyki ogólnosportowej i wojskowej oraz elementów dodatkowego, sztucznego kodu semiotycznego w postaci notacji szachowej, symboli i diagramów. Poddano analizie wariantywność i synonimię leksyki szachowej, ekwiwalencję na poziomie frazemów oraz kwestię wiedzy specjalistycznej tłumacza. Materiał badawczy został zaczerpnięty z utworzonego na potrzeby danego artykułu korpusu rosyjskich tekstów o tematyce szachowej zawierającego 37 numerów czasopisma szachowego „64 – Szachmatnoje obozrienije” i 14 książek szachowych oraz z tłumaczeń rosyjskiej literatury szachowej i publikowanych w polskich mediach.
В настоящей статье рассматривается проблема поиска польских эквивалентов при переводе русскоязычной специальной шахматной литературы. Внимание заострено на общей характеристике шахматной литературы в виде использования наряду с шахматной терминологией неофициальных и жаргонных определений, общеспортивной и военной фразеологии и элементов искусственной семантической системы в виде шахматной нотации, символов и диаграмм. Анализу подвергается также вариативность и синонимия в области шахматной лексики, проблема эквивалентности на уровне фразем и вопрос предметных знаний переводчика. В качестве исходного материала используется корпус текстов, содержащий 37 номеров журнала «64 – Шахматное обозрение» и 14 шахматных книг, а также примеры, почерпнутые из переводов шахматной литературы и польских СМИ.
This article deals with the problem of finding Polish equivalents in the translation of Russian-language special chess literature. The focus of the article is on the general characteristics of chess literature in the form of the use, along with chess terminology, of informal and slang definitions, general sports and military phraseology and elements of an artificial semiotic system in the form of chess notation, symbols and diagrams. The variability and synonymy in the field of chess vocabulary, the problem of equivalence at the level of phrasemes and the question of the translator's subject knowledge are also analyzed. The text corpora containing 37 issues of the „64 – Shakhmatnoe obozrenie” and 14 chess books, as well as examples drawn from translations of chess literature and Polish media, is used as the source material.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 3 (179); 46-65
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies