Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ekwiwalencji" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-29 z 29
    Tytuł:
    Substantywizacje i ich tłumaczenie jako problem kognitywistyczny i translatoryczny: Siedmiostopniowy model ekwiwalencji semantycznej
    Autorzy:
    Kubaszczyk, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2045842.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Źródło:
    Scripta Neophilologica Posnaniensia; 2000, 2; 95-113
    1509-4146
    Pojawia się w:
    Scripta Neophilologica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kultura polska w przekładzie. Problemy ekwiwalencji
    Polish culture in translation. The problems of equivalence
    Autorzy:
    Szafraniec, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/966994.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    translation studies
    glottodidactics
    equivalence
    Polish culture
    cultural reality
    People’s Republic of Poland
    przekładoznawstwo
    glottodydaktyka
    ekwiwalencji
    kultura polska
    realia kulturowe
    PRL
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie problemów przekładoznawczych w procesie tłumaczenia realiów kulturowych z języka polskiego na język słoweński. Zakres analizy ograniczono do aspektów związanych z życiem codziennym za czasów PRL. Za materiał posłużyła powieść Lubiewo M. Witkowskiego, przetłumaczona na język słoweński przez B. Kerna. Rozważaniom przekładoznawczym towarzyszy refleksja nad przydatnością przedstawionego materiału w nauczaniu języka polskiego jako obcego.
    The aim of the article is to present the problems in the process of translating cultural issues from the Polish language into the Slovene language. The analysis is focused on the aspects of everyday life in the times of communism in Poland. The examples were excerpted from the Slovene translation of the novel Lubiewo by M. Witkowski. The translation into Slovene has been made by B. Kern. A part of the article combines the presented material with the glottodidactic aspects.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2014, 21
    0860-6587
    2449-6839
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Empiryczna ocena ekwiwalencji wyników badań – uwagi metodyczne i próba implementacji
    Autorzy:
    Jaciow, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/582396.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    ekwiwalencja
    międzynarodowe badania międzynarodowe
    pomiar
    Opis:
    Najważniejszym kryterium oceny jakości pomiaru w badaniach marketingowych jest trafność. W badaniach o charakterze międzynarodowym (międzykulturowym) kategoria trafności obejmuje również kwestię ekwiwalencji wskaźników w różnych kontekstach społeczno-kulturowych. Zachowanie ekwiwalencji na etapie projektowania badania (płaszczyzna interpretacyjna ekwiwalencji) nie gwarantuje uzyskania porównywalnych wyników. Ekwiwalencję należy sprawdzić na płaszczyźnie pomiaru (empirycznej) za pomocą metod analizy statystycznej. Celem artykułu jest określenie poziomu ekwiwalencji modelu pomiarowego postaw konsumentów wobec zakupów online w siedmiu krajach Europy. Postawiono hipotezę, która zakłada istnienie najniższego poziomu ekwiwalencji dla wszystkich badanych krajów. Na podstawie wyników analiz statystycznych hipotezę odrzucono. Najniższy poziom ekwiwalencji uzyskano dla sześciu z siedmiu krajów, a ekwiwalencję częściową jedynie dla dwóch krajów.
    Źródło:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2018, 525; 188-196
    1899-3192
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O semantycznej ekwiwalencji przysłów
    On the Semantic Equivalence of Proverbs
    Autorzy:
    Smoleń-Wawrzusiszyn, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954233.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    przysłowie
    ekwiwalencja semantyczna
    proverb
    semantic equivalence
    Opis:
    Proverbs, as peculiar mini-texts, are a subject of interdisciplinary studies. Also for linguists they are a precious field of various types of research and analyses. The article touches upon the problem of the way different proverbs, having the same semantic value, function in the language, eg. the two proverbs Jaki ojciec, taki syn (Like father, like son) and Niedaleko pada jabłko od jabłoni (An apple falls close to the apple tree) have the same meaning ‘children are like their parents’. The described phenomenon is called semantic equivalence, and, as it appears, is not a homogeneous phenomenon in the world of proverbs. There are sets of proverbs that are characterized by a real semantic identity, but one should more often talk about similarity, and not identity within one particular semantic group. This fact is made up by the following factors: the syntactic plane that decides about formal relations between parts of the proverb, and the lexical store that is connected with a particular type of imagery. Both these factors form the final and complete meaning of the given proverb. They may be the source (albeit not in every case) of additional contents of the meaning, which  is why proverbs that carry the same meaning have various functions – those of admonition, warning, reprimand, critique, praise, encouragement or assessment, etc. Hence a definite form of a proverb may determine the way and range in which it may be used and be a factor that limits interchangeability in the group of equivalents. Equivalence of proverbs undoubtedly is a proof of the language’s wealth – it is a phenomenon that makes it possible to choose the most adequate proverb, depending on the intentions of the sender and the function it is supposed to fulfil in a definite communication situation.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 6; 187-198
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji
    Autorzy:
    Białek, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/608019.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    collocation
    word
    synonymy
    equivalence
    synthetic synonym / single-lexeme equivalent
    kolokacja
    wyraz
    synonimia
    ekwiwalencja
    synonim syntetyczny / odpowiednik jednoleksemowy
    Opis:
    Polish collocations, the author discusses synonymic relations between the well-established collocations and single-word synonyms known as synthetic that correspond them. Most attention has been paid to verb-noun collocations which can often be replaced by a single word, or a verb. This linguistic material is ideal to deal with semantic and stylistic equivalence / identity and morphological relationship between a combination of words and a single-lexeme synonym as well as collocations of a given language that lack their single-word synonyms. The paper also highlights complex collocation-word relations in terms of translation if two different language systems are contrasted. Thus, the author cites certain pairs of Russian collocations and their Polish singleword synonyms that have been abstracted in the lexicographical studies. Besides verb-nominal collocations, the paper discusses some examples of attributive and adverbial collocations and the possibility of replacing them by a single word.
    Niniejsze badania koncentrują się na problematyce połączeń konwencjonalnych. Autorka na licznych przykładach kolokacji rosyjskich i polskich omawia relacje synonimii pomiędzy tymi połączeniami oraz ich jednowyrazowymi odpowiednikami. Najwięcej uwagi poświęcono kolokacjom werbo-nominalnym, które to najczęściej mogą być zastąpione jednym wyrazem, czyli bliskoznacznym czasownikiem. Na tym materiale przedstawiono problem równoważności / tożsamości semantycznej i stylistycznej oraz możliwego pokrewieństwa morfologicznego kombinacji wyrazów oraz jednowyrazowego synonimu. Wskazano też przykłady kolokacji nieposiadających odpowiednika jednowyrazowego w systemie tego samego języka. W pracy zwraca się także uwagę na złożone relacje kolokacji i wyrazu w konfrontacji dwóch systemów językowych oraz z punktu widzeniaprzekładu. W tym celu przytoczono wyabstrahowane w badaniach leksykograficznych pary kolokacji rosyjskich i ich polskich odpowiedników jednoleksemowych. Poza kolokacjami werbo-nominalnymi omawia się przykłady kolokacji atrybutywnych i adwerbialnych oraz możliwość zastąpienia ich ekwiwalentnym wyrazem.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
    0239-426X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gramatykalizacja i leksykalizacja pojęć a językowy obraz świata. Szkic o ekwiwalencji kognitywnej
    Autorzy:
    Filar, Dorota Elżbieta
    Łozowski, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/611760.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    grammaticalization
    lexicalization
    cognitive equivalence
    linguistic worldview
    gramatykalizacja
    leksykalizacja
    ekwiwalencja kognitywna
    językowy obraz świata
    Opis:
    The aim of the study is to highlight the role and place of those language elements that, in the overall scheme of the linguistic worldview, are traditionally referred to as grammatical. We, thus, side with those linguistic conceptions that assume that grammar and lexicon constitute a continuum of symbolic structures. The key operational tool/notion is that of cognitive equivalence, with grammatical conceptualization (grammaticalization) and lexical conceptualization (lexicalization) being the two equivalent ways, or two complementary cognitive tasks, of expressing conceptualizations in language. In the analytical part of the article, the paradigm of the linguistic worldview comes to the fore, and it is within its premises that the research question of how futurity happens to be conceptualized in selected languages is attempted. The examples come from English, Polish, and several other European languages.
    Celem artykułu jest ukazanie roli elementów tradycyjnie określanych jako gramatyczne w badaniach nad językowym obrazem świata. Nawiązujemy przy tym do koncepcji lingwistycznych, które uznają gramatykę i leksykę języka za kontinuum struktur symbolicznych. Co istotne, przyjmujemy założenie o kluczowej roli ekwiwalencji kognitywnej, a w konsekwencji uznajemy konceptualizację gramatyczną (gramatykalizację) i konceptualizację leksykalną (leksykalizację) za dwa ekwiwalentne sposoby konceptualizacji językowej, czy też – dwa uzupełniające się zadania poznawcze. W części analitycznej artykułu próbujemy odnieść powyższe założenia bezpośrednio do paradygmatu JOS i zapytać o ten fragment językowego obrazu świata, który wyłania się z analizy różnych sposobów wyrażania zdarzeń przyszłych w języku angielskim, polskim oraz w kilku innych językach używanych na terenie Europy.
    Źródło:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
    0860-8032
    Pojawia się w:
    Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    What Does Philosophical Translation Need? Mapping the Translational Trajectory of Equivalence in Terminology
    Autorzy:
    Bednárová-Gibová, Klaudia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/462642.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
    Tematy:
    philosophy
    terminology
    philosophical translation
    equivalence theory
    formal equivalence
    filozofia
    terminologia
    tłumaczenie filozoficzne
    teoria ekwiwalencji
    ekwiwalencja formalna
    Opis:
    The paper zooms in on the problem of equivalence with regard to translating philosophical texts which have so far been marginalized in translation theory. Drawing on Nida’s equivalence theory, the author of this paper prioritizes formal equivalence over dynamic one, basing this approach on the specific nature of philosophical discourse. To this end, pertinent extracts from David Hume’s A Treatise of Human Nature with a special focus on philosophical terminology have been compared with their published Slovak, Czech and German translations. The paper provides an account of how and why the form is bound up with the meaning in the ambit of philosophy. The comparative analysis suggests that the form and function of philosophical discourse is connected to such a degree that the form even constitutes a part of the text’s function.
    Artykuł skupia się na problemie ekwiwalencji w odniesieniu do tłumaczenia tekstów filozoficznych, co, jak do tej pory, było marginalizowane przez teorię translacji. W zgodzie z teorią ekwiwalencji Nidy, autorka niniejszego artykułu wskazuje na pierwszeństwo formalnej ekwiwalencji w porównaniu z dynamiczną, opierając to podejście na specyficznej istocie dyskursu filozoficznego. W tym względzie, stosowne urywki tekstu dzieła Davida Hume’a A Treatise of Human Nature, ze szczególnym uwzględnieniem terminologii filozoficznej, zostały porównane z ich tłumaczeniami w języku słowackim, czeskim i niemieckim. Artykuł dostarcza dowodu na to jak i dlaczego forma jest powiązana z treścią w sferze filozofii. Przeprowadzona analiza porównawcza sugeruje, że w zakresie dyskursu filozoficznego forma i funkcja są powiązane w takim stopniu, że forma komponuje część funkcji tekstu.
    Źródło:
    Language. Culture. Politics. International Journal; 2017, 1; 91-103
    2450-3576
    2719-3217
    Pojawia się w:
    Language. Culture. Politics. International Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    À propos de l’équivalence terminologique dans le discours électronique médié
    About Terminological Equivalence in Computer Mediated Communication
    O ekwiwalencji terminologicznej w dyskursie mediów elektronicznych
    Autorzy:
    Lazar, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1892138.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    czat
    Internet
    terminologia
    ekwiwalencja
    Chat
    terminology
    equivalence
    Opis:
    Nasza epoka jest nierozerwalnie związana z nowymi formami komunikacji elektronicznej. Świat Internetu oferuje internautom nowe formy komunikacji, wśród których należy wymienić pocztę elektroniczną, fora dyskusyjne oraz czaty. Niniejszy artykuł poświęcony jest problematyce tych nowych form komunikacji, a zwłaszcza „czatowej” odmianie języka francuskiego i czeskiego. Celem tego szkicu jest refleksja nad ekwiwalencją terminologii językoznawczej opisującej poszczególne zagadnienia języka czatu w obu wspomnianych językach.
    We live in a period which is inseparably linked to new forms of electronic communication. The Internet provides its users with new forms of communication among which are messaging, discussions, and chats. Our article focuses on such types of electronic communication, with a special regard to the use of French and Czech in chatrooms. The aim of our study is to analyse the equivalence of linguistic terminology used for the description of chat language phenomena in both above mentioned languages.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 8; 41-48
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykładniki ekwiwalencji w wybranych inwentarzach z XVIII wieku
    Exponents of equivalence in inventories from the 18th century.
    Autorzy:
    Osowski, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1854374.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-10
    Wydawca:
    Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
    Tematy:
    equivalence
    semantic relations
    Polish
    18th century
    ekwiwalencja
    relacje semantyczne
    język polski
    XVIII wiek
    Opis:
    Artykuł przedstawia wykładniki ekwiwalencji, za pomocą których jest ona w tekście ustanawiana. Będziemy rozważać relację wewnątrzsystemową, w obrębie jednego języka, na boku pozostawiając ekwiwalencję w przekładzie. Ekwiwalencja to relacja semantyczna łącząca co najmniej dwa elementy (ekwiwalenty). Ekwiwalenty są równoważne w danym tekście, tj. mają wspólny referent (np. Jankesi = Amerykanie), i mogą przyjmować formę pojedynczych wyrazów lub dłuższych fraz (np. Japonia = Kraj Kwitnącej Wiśni). Ekwiwalencja może być przydatna dla dialektologa, ponieważ może służyć w tekście do zestawiania jednostek literackich i gwarowych. Wyróżniono środki składniowe, interpunkcyjne i leksykalne.
    Exponents of equivalence in inventories from the 18th century. The article presents the exponents of equivalence by means of which equivalence is determined in a text. The intra-system relation (within a single language), disregarding equivalence in translation, has been considered. Equivalence is a semantic relationship that connects at least two elements (equivalents). The equivalents are corresponding in a text i.e. they have a common reference (e.g. Yankees = Americans), and may assume the form of single words or longer phrases (e.g. Japan = The Land of Cherry Blossoms). Dialectologists can find equivalence useful as it can be applied in a text to juxtapose literary and dialectal units. Syntactic, punctuation and lexical means have been distinguished.
    Źródło:
    Gwary Dziś; 2021, 14; 219-226
    1898-9276
    Pojawia się w:
    Gwary Dziś
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Techniki ustanawiania ekwiwalencji w wybranych tekstach stylu urzędowego z XVII i XVIII wieku
    The Techniques for Determining Equivalence in Selected Eighteenth-century Inventories of Manorial Estates
    Autorzy:
    Osowski, Błażej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1787889.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    equivalence
    semantics
    official style
    history of the Polish language
    Opis:
    Equivalence may be interpreted as the relationship between units of the same language or two different languages. The article analyses the equivalence between units of the same linguistic system, with the assumption that equivalence is the relationship between words/phrases with a common referent. This is a semantic relationship strongly dependent on context; one which is fully realised only on the level of parole, a specific use. The analysed material comprises inventories, surveys and testaments from the seventeenth and (mostly) eighteenth centuries. The aim of the article is to present the methods for determining equivalence between the units present in the text. Seven of such methods are highlighted.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 1; 101-108
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A conceptual method of maintaining equivalence in international market research
    Konceptualny model zachowania ekwiwalencji w międzynarodowych badaniach rynku
    Autorzy:
    Jaciow, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/583317.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    equivalence
    international research
    market
    research
    model
    online purchasing
    ekwiwalencja
    badania międzynarodowe
    rynek
    badania
    zachowania nabywcze online
    Opis:
    This paper focuses on equivalence in international market research and the conditions for maintaining such an equivalence. Equivalence was defined, in the field of research on an international scale, as an attribute of the results of research conducted in a multicultural environment, which guarantees the coherence of measurement models amongst the analysed countries. This attribute is achieved by the apropriateness of the subject-matter of research, sampling design, measurement tools, the process of direct research and the research results in the scope of the analysed countries/cultures. The model for maintaining equivalence described in this paper provides the researchers with knowledge of the conditions for maintaining equivalence in their international market research, and knowledge of the methods and criteria for evaluating data quality and comparability to those who avail themselves of reports and databases concerning foreign markets.
    Artykuł koncentruje się na problemie zachowania ekwiwalencji w badaniach międzynarodowych. Przedstawiono w nim najistotniejsze czynniki determinujące porównywalność modeli pomiarowych w skali międzynarodowej. Zbudowany model zachowania ekwiwalencji międzynarodowych badań rynku wyjaśnia płaszczyzny ekwiwalencji (obiektu badania, pomiaru, narzędzi pomiarowych, procesu badań międzynarodowych oraz wyników badań). Artykuł zawiera także wyniki analizy statystycznej, której celem było sprawdzenie poziomu ekwiwalencji badań własnych autorki. Model zachowania ekwiwalencji opisany w artykule może być użyteczny dla badaczy i naukowców w ocenie porównywalności wyników badań międzynarodowych, które prowadzą (zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich).
    Źródło:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2020, 64, 7; 46-59
    1899-3192
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem ekwiwalencji terminologii (na przykładzie polskiej i węgierskiej terminologii geografii fizycznej na poziomie szkoły średniej)
    Terms in physical geography: a case study of the Polish-Hungarian lexical equivalence
    Autorzy:
    Kaleta, Damian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/571978.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
    Tematy:
    terminology equivalence
    scientific translation
    terminology translation
    Geographical terminology
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest omówienie problemu ekwiwalencji terminologii specjalistycznej przy tłumaczeniu tekstu naukowego z jednego języka naturalnego na drugi. Za przykład służy terminologia geografii fizycznej używana w językach węgierskim i polskim. Artykuł udowadnia, że język nauki, choć jest językiem uniwersalnym, nie zawsze da się wyrazić w dowolnym języku naturalnym.
    The article discusses equivalence of specialized terminology in the translation of scientific texts from one natural language to another on the basis of terms in physical geography in Hungarian and Polish languages. The article proves that the language of science – though it’s universal – not always can be expressed in any natural language.
    Źródło:
    Acta Philologica; 2016, 48; 5-13
    0065-1524
    Pojawia się w:
    Acta Philologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpowiednie dać rzeczy słowo, czyli rozważania na temat ekwiwalencji konotacyjnej w świetle teorii językowego obrazu świata
    To give the word its proper meaning, or deliberations on connotative equivalence in the light of the theory of linguistic worldview
    Autorzy:
    Piecychna, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2124434.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Opis:
    The aim of this article is an attempt to answer questions regarding divergences in associations occurring amongst different social groups, and the way of translating a particular linguistic worldview or, in other words, a way of establishing connotative equivalence in the target text. Deliberations on connotative equivalence in the light of the theory of linguistic worldview focus mainly on problems occurring during the process of translation of any text. The article presents Humboldt, Sapir, Whorf, De Courtenay, Grzegorczykowa, Maćkiewicz and Tokarski’s views on different linguistic worldview. From these views, a conclusion is drawn that particular associations within different social groups are caused by different perspectives on language. Further deliberations focus particularly on the connotative meanings of words and their relation to linguistic worldviews. Amongst those cited herein are Wierzbicka, Leontiew, Lebda, Nida, Taber, Armstrong, and Devlin. Subsequently, deliberations concentrate on problems occurring during the translation process, especially those problems to do with referential synonyms and words which are very similar as far as the denotative meaning of the word is concerned. This article presents the tools used by the translator in the process of translation, and in the establishment of connotative equivalence of the target text. Final deliberations focus on the structure and the role of associative dictionaries that are applicable mainly to the creation of such target text and which have identical associations to the original.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2011, 11; 161-176
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie ekwiwalencji tekstowo-normatywnej w przekładzie aktów prawnych i sposoby jej ustalania
    The importance of text-normative equivalence in the translation of law acts and the ways of its determination
    Autorzy:
    Iluk, Jan
    Iluk, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1191712.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
    Tematy:
    translation studies
    law language
    specialist vocabulary
    text-normative equivalence
    Opis:
    In the article, the problem of text-normative equivalence has been addressed. It was introduced by W. Koller in 1979, but so far it has not been further developed in the literature. Preserving textual and normative equivalence is particularly important in the translation of law texts. Therefore, the question arises about the parameters of equivalence. The article shows that in law acts such objective parameters are the specific attendance and distribution of lexical resources. They allow for a precise establishment of normative equivalents in the target language.
    Źródło:
    Studia Translatorica; 2020, 11; 51-69
    2084-3321
    2657-4802
    Pojawia się w:
    Studia Translatorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miłość w włosko-polskiej konfrontacji językowej na podstawie ekwiwalencji przysłów
    Love in Italian-Polish linguistic confrontation on the basis of equivalent proverbs
    Autorzy:
    Wismont, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683833.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    przysłowie
    język polski
    język włoski
    miłość
    językowy obraz świata
    jednoznaczność
    proverb
    Polish language
    Italian language
    love
    linguistic picture of the world
    equivalence
    Opis:
    The article takes on the subject of linguistic picture of the world concerning the love and equivalent proverbs in Italian and Polish languages. The analysis of lexicographical materials demonstrates identical perception of this feeling, confluences within syntax of equivalents (despite the affiliation to different groups of languages) and, several times, common origin of proverbs in either language. This provenance oscillates around Latin. All of this tangential points undoubtedly are result of common, European cultural heritage.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 129-142
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej w obrębie domeny źródłowej „temperatury” w polskich i włoskich metaforach językowych
    In Search of Interlingual Equivalence within the Source Domain of “Temperature” in Polish and Italian Language Metaphors
    Autorzy:
    Bocian, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1804834.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    temperatura; metafory językowe; język włoski; język polski
    poem; word; translation; polysemy; Norwid
    Opis:
    Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy porównawczej dwóch serii przymiotnikowych wskazujących na pośrednie stany temperaturowe w języku polskim oraz włoskim. Przedmiotem analizy są metaforyczne użycia następujących przymiotników w zakresie szeroko pojętej emocjonalności: caldo – caloroso – tiepido – freddo dla języka włoskiego oraz gorący – ciepły –letni – chłodny – zimny dla języka polskiego. Materiał porównawczy, w obrębie wskazanych nośników metaforycznych, stanowią zasoby słowników włosko- i polskojęzycznych dostępnych on-line wraz z platformą korpusową Sketch Engine. À la recherche d’une équivalence interlinguale dans le domaine source de la « température » en métaphores en polonais et en italien L’objectif de l’article est de faire une analyse comparative de deux séries d’adjectifs indiquant des états de température intermédiaires en polonais et en italien. L’analyse se concentre sur les usages métaphoriques des adjectifs suivants dans le domaine de l’émotivité au sens large du terme : caldo – caloroso – tiepido – freddo pour l’italien et gorący – ciepły – letni – chłodny –zimny pour la langue polonaise. Le matériel comparatif, dans le cadre des supports métaphoriques indiqués, est constitué des ressources des dictionnaires en italien et en polonais, disponibles en ligne, ainsi que de la plateforme Sketch Engine (logiciel de linguistique de corpus)
    The aim of this article is to carry out a comparative analysis of two adjective series referring to intermediate temperature states in Polish and Italian. The subject of the study is a metaphorical use of the following adjectives in the area of broadly understood emotion: caldo – caloroso –tiepido – freddo for Italian and gorący – ciepły – letni – chłodny – zimny for Polish. The comparative material within the indicated carriers of metaphors is the Italian-language and Polish-language dictionaries available on-line, along with the Sketch Engine Corpus.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 93-103
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    À la recherche de l’équivalence interlinguale : « rouge comme ... » vs « czerwony jak ... »
    In Search for Interlingual Equivalence: “Rouge Comme …” Versus “Czerwony Jak …”
    W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej: „rouge comme ...” vs „czerwony jak ...”
    Autorzy:
    Kacprzak, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1892140.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    lingwistyka korpusowa
    porównanie
    nazwy kolorów
    czerwony
    corpus linguistics
    comparison
    colour terms
    red
    Opis:
    Porównanie, chwyt retoryczny opisywany najczęściej jako figura myśli, należy do środków stylistycznych szczególnie chętnie używanych w dyskursie. Jego dwuczłonowa struktura, zawierająca również konieczny łącznik (np. comme, like, jak, etc.), daje możliwość zestawiania pojęć niekiedy bardzo odległych, przez co stanowi wygodny instrument kategoryzacji zjawisk świata i klucz do jego zrozumienia. Niniejszy artykuł bada, jak języki francuski i polski używają porównań zawierających przymiotnik o szczególnie bogatej wartości konotacyjnej: rouge/czerwony.
    Comparison, a rhetorical device, most often referred to as a figure of thought, is associated with those stylistic conventions that are willingly and pervasively used in discourse. Its double-element structure, also containing an obligatory comparison word (e.g., comme, like, jak, etc.), provides an opportunity to juxtapose concepts which are often very distant from each other and constitutes a crucial instrument for the categorization of phenomena of the world. It is a key to our understanding and conceptualization. The article investigates how the French and Polish languages use comparisons containing the adjective of an exceptionally rich connotative value: red (rouge /czerwony).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 8; 25-40
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe
    The assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe
    Autorzy:
    Przełęcki, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/412955.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    dyskurs
    hegemonia
    antagonizm
    logika ekwiwalencji
    logika równoważności
    artykulacja
    puste znaczące
    punkty węzłowe
    discourse
    hegemony
    antagonism
    logic of equivalence
    logic of difference
    articulation
    empty signifiers
    nodal points
    Opis:
    W artykule zostały omówione główne założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe. Jest to postmarksistowska teoria, która powstała na bazie prac takich badaczy jak z jednej strony Karol Marks, a z drugiej strony Ferdynand de Saussure, Michael Foucault czy Jacques Lacan. Pozwala realizować polityczne interesy ugrupowań lewicowych, za co jest krytykowana przez ugrupowania konserwatywne. Jednakże teoria ta pozwala także wyjaśnić wiele mechanizmów rządzących współczesną demokracją, w tym zjawisko populizmu. E. Laclau i Ch. Mouffe wprowadzili wiele nowych pojęć, które zostały wyjaśnione w artykule. Są to: antagonizm, artykulacja, logika ekwiwalencji, logika różnicy, puste znaczące, punkty węzłowe, hegemonia.
    The paper presents the main assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe. It is a post-Marxist theory which was formulated on the basis of the works of different authors such as Karl Marks on the one hand and Ferdinand de Saussure, Michel Foucault or Jacques Lacan on the other hand. It is a theory which allows to realize the political interests of left-wing groups, for which it is criticized by the conservative parties. However, the theory gives the possibility of explaining a lot of mechanisms which govern modern democracy, including the phenomenon of populism. E. Laclau and Ch. Mouffe introduced lots of important notions which are explained in this article. They are the following : antagonism, articulation, logic of equivalence, logic of difference, empty signifiers, nodal points and hegemony.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2013, 62, 4; 9 - 24
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wieloaspektowość międzyjęzykowej ekwiwalencji stałych połączeń wyrazowych a ujęcie onomazjologiczne na przykładzie frazeologizmów typu tęga głowa
    Multiaspectuality of crosslinguistic equivalence of fixed multiword units and the onomasiological approach on the example of phraseological units such as tęga głowa [lit. a great head]
    Autorzy:
    Szerszunowicz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109363.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-08
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    contrastive analysis
    cross-linguistic equivalence
    phraseological unit
    Opis:
    The aim of this paper is to discuss the usefulness and reliability of the onomasiological approach in the cross-linguistic analysis of fixed multiword expressions based on the example of Polish phrases coined according to the model: ADJECTIVENOM FEM SING + GŁOWA ‘HEAD’ and their English and Italian counterparts. The three corpora are constituted by expressions registered in general and phraseological dictionaries of the respective languages to ensure that the units belong to the canon of Polish, English and Italian phraseological stock. The analysis of units collected for the purpose of the study clearly shows that in order to determine the true picture of cross-linguistic equivalence, the study should be focused on semantics of analysed phrases. Furthermore, the formal aspectmay be of minor significance in some cases due to the similarity of imagery of a source language idiom and the target language lexical item. On the other hand, stylistic value may have a great impact on the relation of cross-linguistic correspondence of the analysed units.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 333-355
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem ekwiwalencji terminów w międzynarodowej komunikacji naukowej w kontekście projektu wielojęzycznego słownika encyklopedycznego typów dokumentów
    The Problem of Term Equivalence in International Scientific Communication in the Context of the Project of a Multilingual Encyclopaedic Dictionary of Document Types
    Autorzy:
    Herden, Elżbieta
    Łubocki, Jakub Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015054.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
    Tematy:
    multilingual dictionary
    types of documents
    scientific communication
    terminological equivalence
    Opis:
    The purpose of this study (based on the analysis and discussion of cases of erroneous use of words monografia / monograph, autentykacja/authentication, kolaboracja/collaboration, pamflet/pamphlet, stary druk/alter Druck, Frühdruck/old print, old book) was to outline the problem of term equivalence resulting from unintentional linguistic interference (loanwords, tautonymy, anisomorphy, calques) in the communication of various members of the scientific community (authors, translators, editors and proofreaders). Multilingual dictionaries, noting only the equivalents without indicating their meaning or examples of their use, not only do not protect against committing such errors, but can also be their source. The study resulted in a concept of a multilingual encyclopaedic dictionary, which, by preventing the incorrect equivalence of terms in the field of document types, will help in formulating correct oral and written presentations, descriptions of documents used in information resources, their correct translation and building search tools on their basis – in particular, bibliographic databases and digital libraries, where they are used as a search or selection criteria for materials.
    Źródło:
    Academic Journal of Modern Philology; 2021, 13; 149-170
    2299-7164
    2353-3218
    Pojawia się w:
    Academic Journal of Modern Philology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    LOUISIANA CIVIL CODE JAKO POMOC W USTALANIU I WERYFIKACJI EKWIWALENCJI TERMINOLOGICZNYCH DLA CELÓW TRANSLACYJNYCH I LEKSYKOGRAFICZNYCH
    LOUISIANA CIVIL CODE AS A MEANS OF ESTABLISHING AND VERIFICATION OF TERMINOLOGICAL EQUIVALENCE FOR TRANSLATION AND LEXICOGRAPHY PURPOSES
    Autorzy:
    ILUK, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920671.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-02
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    kodeks cywilny Luizjany
    terminologia cywilnoprawna
    translacja tekstów prawnych
    ekwiwalencja funkcjonalna
    Louisiana Civil Code
    legal terminology
    translation of legal texts
    functional equivalence
    Opis:
    Artykuł pokazuje, co z prawniczego punktu widzenia, jest wartością nadrzędną w translacie: wierność czy komunikatywność. Autor przedstawia motywy stosowania tłumaczenia dosłownego tekstów prawnych oraz skutki jego merytorycznie nieuzasadnionego stosowania. Wychodząc od znaczenia anglojęzycznych kodyfikacji napoleońskich pokazuje się proces poszukiwania i ustalania terminów ekwiwalentnych funkcjonalnie w polskim kodeksie cywilnym i kodeksie cywilnym Luizjany na przykładzie pola terminologicznego: drobne nakłady, nakłady konieczne, inne nakłady i naprawy konieczne. Z przeprowadzonej analizy wynika, że warunkiem znalezienia adekwatnego ekwiwalentu jest dokonanie porównania prawniczego.
    The following article shows what from a legal point of view appears as more important in a translated term; either its fidelity or message. It includes reasons for literal translation of legal texts and the consequences of its unjustified use. Starting with the meaning of the Napoleonic codifications in English there appears a process of identifying and establishing functionally equivalent terms in the Polish civil code and the Louisiana civil code exemplified by the terminological field: drobne nakłady, nakłady konieczne, inne nakłady and naprawy konieczne. The analysis indicates that the legal comparison enables finding the right equivalent.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2016, 25, 1; 41-59
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi o ekwiwalencji słów kluczowych w systemie informacyjnym iSybislaw (na przykładzie wybranych terminów gramatycznych)
    Some remarks on the equivalence keywords in the iSybislaw system information (based on selected grammatical terms)
    Autorzy:
    Łuczków, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/966612.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    bibliographic database
    interlingual equivalence
    iSybislaw
    keyword
    linguistic terminology
    Slavic languages
    term
    bibliograficzna baza danych
    ekwiwalencja międzyjęzykowa
    isybislaw
    języki słowiańskie
    słowo kluczowe
    termin
    terminologia językoznawcza
    Opis:
    The article focuses on one of the issues connected with the development of the information retrieval system iSybislaw. The system contains a biographical database of Slavic linguistics which is available online at www.isybislaw.ispan.waw.pl. An important element of the system are key words, and the main aim of the international team of Slavist linguists developing the iSybislaw system in cooperation with the Slavic Academic Information Centre (CSIN) is to create a multilingual dictionary of terms related to various areas of Slavic linguistics, that is to establish terminological equivalents in Slavic languages and in the English language. Establishing multilingual terminological equivalents is essential not only for Slavic theoretical linguistics but also for language corpora which require morphosyntactic marking, especially parallel corpora. The analysis presented here allows for drawing the conclusion that the dictionary of multilingual key terms of Slavic linguistics for the iSybislaw system should be developed (or at least verified) by specialists in individual areas of Slavic linguistics (phonetics, morphology, syntax, word formation, dialectology, ethnolinguistics, etc.). Because of the adopted principle that Polish keywords are used as descriptors in the iSybislaw system, the linguists should compare the Polish system of terms with the terminology used in other Slavic languages. Thanks to such “specialization” we could be quite sure that the person establishing the equivalents knows various descriptive traditions of linguistics, and in the future this would allow us to avoid many of the mistakes connected with the differences in the range of the term or the lack of appropriate equivalent in another language.
    W artykule przedstawiono jeden z problemów związanych z budowaniem systemu informacyjno-wyszukiwawczego iSybislaw. System ten prezentuje bibliograficzną bazę danych światowego językoznawstwa slawistycznego, dostępną on-line pod adresem www.isybislaw.ispan.waw.pl. Ważnym elementem tego systemu są słowa kluczowe, a jednym z istotnych celów międzynarodowego zespołu slawistów współpracujących z Centrum Slawistycznej Informacji Naukowej (CSIN) nad rozwijaniem iSybislaw jest stworzenie wielojęzycznego słownika terminów z zakresu różnych dziedzin językoznawstwa słowiańskiego, a więc ustalenie ekwiwalentów terminologicznych w językach słowiańskich i w języku angielskim. Ustalenie wielojęzycznych ekwiwalentów terminologicznych ma znaczenie nie tylko wyłącznie dla slawistycznego językoznawstwa teoretycznego. Istotne jest ono również dla wymagających znakowania morfosyntaktyczngo korpusów językowych, a zwłaszcza dla korpusów paralelnych. Podstawowy wniosek wynikający z przedstawionej analizy sformułować można następująco: tworzeniem słownika słów kluczowych językoznawstwa slawistycznego w różnych językach (a przynajmniej jego weryfikacją) na potrzeby systemu iSybislaw powinni zajmować się specjaliści w zakresie poszczególnych działów językoznawstwa (fonetyki, morfologii, składni, słowotwórstwa, dialektologii, etnolingwistyki i in.). Ze względu na przyjętą ogólną zasadę, że deskryptorami w systemie iSybislaw są słowa kluczowe w języku polskim, najlepiej byłoby, gdyby językoznawcy ci zajmowali się konfrontacją polsko-innosłowiańską. Dopiero taka „specjalizacja” daje większą pewność, że osoba ustalająca odpowiedniki zna różne tradycje opisu, co pozwoli w przyszłości uniknąć większej ilości błędów wynikających z różnego zakresu terminów lub braku odpowiedniego terminu w innym języku.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2014, 49; 203-218
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reprodukcja jako jeden ze sposobów na osiągniecie ekwiwalencji formalno-estetycznej w przekładzie (na materiale wierszy księdza Jana Twardowskiego)
    The reproduction as one of ways on you will achieve the formal-aesthetic equivalence in the translation (on material of poems by father Jan Twardowski)
    Autorzy:
    Dworakowska, Beata Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951117.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    poezja księdza Jana Twardowskiego
    przekład
    ekwiwalencja formalno-estetyczna
    Opis:
    The object of analysis are Jan Twardowski’s poems translated into Russian in comparison with original texts. The aim was to check whether formal-aesthetic equivalence had been achieved in the translation of stylistictropes. The author presents their linguistic description and specific techniques, used by translators in the process of translation. As a result, the Russian texts of poems are aesthetically equivalent to the original texts.
    Źródło:
    Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 239-252
    1642-557X
    Pojawia się w:
    Studia Wschodniosłowiańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of Formal and Dynamic Equivalence to Chosen Press Releases Published by the European Commission Related to the Issue of the Coronavirus Pandemic
    Zastosowanie ekwiwalencji formalnej i dynamicznej w wybranych komunikatach prasowych Komisji Europejskiej dotyczących pandemii koronawirusa
    Autorzy:
    Pietryga, Marcelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192906.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    press release
    translation
    dynamic equivalence
    formal equivalence
    European Commission
    komunikat prasowy
    przekład
    ekwiwalencja dynamiczna
    ekwiwalencja formalna
    Komisja Europejska
    Opis:
    The aim of this article is to analyse the scope of formal and dynamic equivalence in three press releases published by the European Commission in April 2020. The discussed press releases refer to the issue of the coronavirus pandemic and various measures taken by the Commission as a response to the crisis caused by the pandemic. Simultaneously, a particular attention is placed on the influence of the above-mentioned types of equivalence on the message covered by the press releases. Moreover, the study is based on three languages English, German and Polish. As the research shows, the two types of equivalence may apply to various aspects of texts introducing a wide range of effects to the translation. Whereas formal equivalence is usually present in shorter forms, dynamic equivalence corresponds to larger units of text. Additionally, it has been proved that the two types of equivalence are not applied in both translations to an equal extent.
    W ramach niniejszego artykułu przedstawiona została analiza zastosowania ekwiwalencji formalnej oraz dynamicznej w wybranych komunikatach prasowych Komisji Europejskiej, dotyczących pandemii koronawirusa w Europie oraz działań podjętych przez Komisję w związku z pojawiającym się kryzysem, wywołanym pandemią. Ze szczególną uwagą analizowany jest również wpływ ekwiwalencji zastosowanej w tłumaczeniu na przekaz komunikatu. Analizie poddane zostały trzy komunikaty prasowe, opublikowane na stronie internetowej Komisji Europejskiej w kwietniu 2020 roku. Ponadto badanie opiera się na trzech wersjach językowych: angielskiej, która jest wersją źródłową omawianych komunikatów prasowych oraz jej dwóch tłumaczeniach: na język polski oraz niemiecki. Badanie wykazało zależność stopnia ekwiwalencji zastosowanej w tłumaczeniu od charakterystyki danego języka, a także cech językowych komunikatu prasowego. Ponadto zarówno w przypadku polskiej, jak i niemieckiej wersji językowej pomimo pojawienia się obu typów ekwiwalencji większość stanowi ekwiwalencja dynamiczna. Zabieg ten pozwala m.in. na doprecyzowanie informacji zawartej w danym komunikacie prasowym, a także ma wpływ na stopień zastosowanego ładunku emocjonalnego.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 1; 97-115
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem ekwiwalencji w przekładzie rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej na język polski
    The problem of equivalence in the translation of Russian chess literature into Polish
    Проблема эквивалентности при переводе русскоязычной шахматной литературы на польский язык
    Autorzy:
    Gasek, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311531.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-03
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    шахматная терминология
    эквивалентность
    фразематика
    шахматный жаргон
    двуязычный корпус
    перевод
    terminologia szachowa
    ekwiwalencja
    frazematyka
    żargon szachowy
    korpus dwujęzyczny
    przekład
    chess terminology
    equivalence
    phraseology
    chess slang
    bilingual text corpora
    translation
    Opis:
    W niniejszym artykule został przedstawiony problem ustalania polskich ekwiwalentów w procesie przekładu rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej. Dokonano ogólnej charakterystyki specjalistycznej literatury szachowej, w której widoczne jest stosowanie terminologii specjalistycznej obok terminologii nieoficjalnej, określeń potocznych i żargonowych, frazematyki ogólnosportowej i wojskowej oraz elementów dodatkowego, sztucznego kodu semiotycznego w postaci notacji szachowej, symboli i diagramów. Poddano analizie wariantywność i synonimię leksyki szachowej, ekwiwalencję na poziomie frazemów oraz kwestię wiedzy specjalistycznej tłumacza. Materiał badawczy został zaczerpnięty z utworzonego na potrzeby danego artykułu korpusu rosyjskich tekstów o tematyce szachowej zawierającego 37 numerów czasopisma szachowego „64 – Szachmatnoje obozrienije” i 14 książek szachowych oraz z tłumaczeń rosyjskiej literatury szachowej i publikowanych w polskich mediach.
    В настоящей статье рассматривается проблема поиска польских эквивалентов при переводе русскоязычной специальной шахматной литературы. Внимание заострено на общей характеристике шахматной литературы в виде использования наряду с шахматной терминологией неофициальных и жаргонных определений, общеспортивной и военной фразеологии и элементов искусственной семантической системы в виде шахматной нотации, символов и диаграмм. Анализу подвергается также вариативность и синонимия в области шахматной лексики, проблема эквивалентности на уровне фразем и вопрос предметных знаний переводчика. В качестве исходного материала используется корпус текстов, содержащий 37 номеров журнала «64 – Шахматное обозрение» и 14 шахматных книг, а также примеры, почерпнутые из переводов шахматной литературы и польских СМИ.
    This article deals with the problem of finding Polish equivalents in the translation of Russian-language special chess literature. The focus of the article is on the general characteristics of chess literature in the form of the use, along with chess terminology, of informal and slang definitions, general sports and military phraseology and elements of an artificial semiotic system in the form of chess notation, symbols and diagrams. The variability and synonymy in the field of chess vocabulary, the problem of equivalence at the level of phrasemes and the question of the translator's subject knowledge are also analyzed. The text corpora containing 37 issues of the „64 – Shakhmatnoe obozrenie” and 14 chess books, as well as examples drawn from translations of chess literature and Polish media, is used as the source material.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2022, 3 (179); 46-65
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o ekwiwalencji międzyjęzykowej: na przykładzie konfrontacji polskiej i ukraińskiej frazeologii
    Some Remarks on Interlingual Equivalence: Based on the Contrastive Analysis of Polish and Ukrainian Phraseology
    Autorzy:
    Tymoshuk, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/44914515.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    ekwiwalencja międzyjęzykowa
    frazeologia
    dwujęzyczny słownik frazeologizmów
    korpus równoległy
    język polski
    język ukraiński
    interlingual equivalence
    phraseology
    bilingual dictionary of idioms
    parallel corpus
    Polish language
    Ukrainian language
    Opis:
    The article focuses on the problem of interlingual equivalence in the context of Polish and Ukrainian contemporary phraseology. The author provides examples of the use of parallel corpora in research on equivalence and outlines the concept of presenting the adequacy of phraseological units in the Leksykon aktywnej frazeologii polskiej i ukraińskiej [Dictionary of Active Polish and Ukrainian Phraseology]. The aim of the study is to draw attention to the importance of creating a new type of bilingual dictionaries, presenting the current state of phraseological resources, and the use of digital tools in contrastive analysis.
    W artykule skoncentrowano się na problemie ekwiwalencji międzyjęzykowej w oparciu o materiał współczesnej frazeologii polskiej i ukraińskiej. Przedstawiono przykłady wykorzystania korpusów równoległych w badaniach nad ekwiwalencją oraz koncepcję prezentacji odpowiedniości jednostek frazeologicznych w Leksykonie aktywnej frazeologii polskiej i ukraińskiej. Celem niniejszego tekstu jest zwrócenie uwagi na istotność tworzenia nowego typu słowników dwujęzycznych, prezentujących aktualny stan zasobów frazeologicznych oraz wykorzystania narzędzi cyfrowych w konfrontacji językowej.
    Źródło:
    Adeptus; 2021, 18
    2300-0783
    Pojawia się w:
    Adeptus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Soočanje kultur v dvojezičnem slovaropisju
    Spotkanie kultur w słowniku dwujęzycznym
    An Encounter of Cultures in a Bilingual Lexicon
    Autorzy:
    Srebnik, Anita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487106.pdf
    Data publikacji:
    2014-10-01
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    anizomorfizem
    dvojezični slovarji
    dvojezična leksikografija
    prevodna ekvivalenca
    ničta ekvivalenca
    leksikalna vrzel
    slovnična vrzel
    nanosniška vrzel
    kulturno-specifični izrazi
    nieizomorfizm
    słowniki dwujęzyczne
    dwujęzyczna leksykografia
    ekwiwalencja tłumaczeniowa
    brak ekwiwalencji
    luka leksykalna
    luka gramatyczna
    luka referencjalna
    wyrażenia specyficzne kulturowo
    anisomorphism
    bilingual dictionaries
    bilingual lexicography
    translation equivalence
    zero equivalence
    lexical gap
    grammatical gap
    referential gap
    culture-specific terms
    Opis:
    Ne samo besedila v prevodu, tudi dvojezični slovarji kot posebna vrsta besedil primerjajo med seboj kulturi izhodiščnega in ciljnega jezika. Prevodne ustreznice v geselskih člankih se nahajajo na kontinuumu med izomorfizmom na eni in anizomorfizmom na drugi strani. Le-ta predstavlja temeljni problem pri iskanju medjezikovne ustreznice. Od mnogoterih delitev ustreznic je za leksikografa najoprijemljivejša »logična« delitev na popolne, delne in ničte ustreznice, slednja pa pri prevajanju predstavlja najtrši oreh. Razumevanje tovrstne odsotnosti ustreznice leksikografa pripelje do povsem konkretnih rešitev v slovarju, kjer mora zaradi narave njegove zgradbe za vsako geslo vedno podati ustreznice, medtem ko prevajalec vezanega besedila posamezno besedo mnogokrat lahko preprosto izpusti, ne da bi to privedlo do izkrivljenega pomena besedila. Na primeru Nizozemsko‑slovenskega slovarja prikažemo strategije podajanja ustreznice v primeru ničte ekvivalence med jezikoma. Spopadanje z anizomorfizmom je pojav par excellence, ki dvojezično leksikografijo v tem pogledu uvršča tudi med primerjalne kulturne študije.
    Not only in translated texts but also in bilingual dictionaries as a special sort of texts the cultures of the source and target languages are compared. Translation equivalents in a dictionary range from a continuum between the isomorphism on the one side and the anisomorphism on the other. Anisomorphism presents a crucial problem in finding translation equivalents. Among the plethora of equivalent relationships the most tangible one for the lexicographer is the »logical equivalence relationship« according to which there are three types of equivalence: full, partial and zero equivalence, the latter being the toughest nut to crack. In contrast to a translator who can omit an individual word in a longer stretch of translated text without violating its sense, a lexicographer must provide an equivalent for every single entry word. The examples from the Dutch‑Slovene Dictionary illustrate the different strategies of dealing with the zero equivalence. Solving the problems of anisomorphism is an activity par excellence which places bilingual lexicography also among the comparative cultural studies.
    Źródło:
    Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 304-339
    1899-9417
    2353-9763
    Pojawia się w:
    Przekłady Literatur Słowiańskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    LE PROBLÈME D’ÉQUIVALENCE DE TERMINOLOGIE SUR « LES BIENS » ET « LE PATRIMOINE » DANS LE CODE CIVIL FRANÇAIS ET JAPONAIS
    PROBLEM EKWIWALENCJI TERMINOLOGII DOTYCZĄCEJ PRAWA RZECZOWEGO WE FRANCUSKIM I JAPOŃSKIM KODEKSIE CYWILNYM
    PROBLEM OF FINDING EQUIVALENCE FOR PROPERTY LAW TERMINOLOGY IN FRENCH AND JAPANESE CIVIL CODES
    Autorzy:
    HORIE, Yuki
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920755.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-29
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    les biens
    le patrimoine
    la terminologie
    le Code Napoléon
    le Code civil japonais
    mienie
    majątek
    terminologia
    Kodeks Napoleona
    Kodeks cywilny francuski
    les biens (property)
    le patrimoine (heritage)
    terminology
    the Code Napoleon
    the Japanese Civil Code
    Opis:
    Au Japon, dans l’ère Meiji en 1868, la traduction du Code Napoléon, qui était considéré comme le droit le plus complet à ce moment-là, fut réalisée. La création du Code civil japonais par la traduction du Code Napoléon a donné une occasion aux Japonais de connaître des idées nouvelles qui n’existaient pas à cette époque-là. Cette introduction de nouvelles notions à causé de créer un grand nombre de néologismes. À cette époque-là, la terminologie « biens » a étée traduite comme « 財産 zaisan » et la terminologie « patrimoine » comme « 資産 shisan » par Mitsukuri Rinsho箕作麒麟et Gustave Emile Boissonade de Fontarabie. Aujourd’hui « 財産 zaisan » est accepté comme l’équivalence des « biens », par contre la traduction du « patrimoine » sont très variés ; « 家産 kasan » « 資産 shisan » « 財産体 zaisantai » « 財物 zaibutsu » selon les traducteurs. Dans cet article, nous allons d’abord observer le Code civil ja-ponais du point de vue historique, ensuite le concept sur « les biens » et « le patrimoine » dans le Code civil français de l’époque, aussi si ce concept fran-çais était bien compris et accepté dans le Code civil japonais. À la fin, nous allons examiner quel type de traduction est le plus approprié pour « les biens » et « le patrimoine » à partir de considérations linguistiques.
    In the Meiji era, Japan was attempting to modernize and Europeanize through legal reforms. At that time in Japan, Napoleonic Code was regarded as the best civil code and was translated into Japanese by Mitsukuri Rinsho. How-ever, bcause of the lack of the dictionary and any material concerning the law, Mitsukuri was forced to coin the new words during the translation. At that time, the French term “biens” was translated in Japanese as “財産 zaisan” and the term “patrimoine” was translated as “資産 shisan” by箕作麒麟Mitsukuri Rinsho et Gustave Emile Boissonade de Fontarabie. Today, “財産 zaisan” is accepted as the equivalent for “biens”, however the translation of term “patri-moine” is very varied according to the translators: 家産 kasan, 資産 shisan, 財産体zaisantai, 財物zaibutsu. In this article, we will first observe the histori-cal perspective of the Japanese Civil Code, then the concept of these two French terms to find the most appropriate translation in Japanese from linguis-tic point of view.
    Niniejszy  artykuł  porusza  problematykę  ekwiwalencji  terminologii z zakresu prawa rzeczowego we francuskim oraz japońskim kodeksie cywilnym. W erze  Meiji Japonia dokonała modernizacji prawa wzorując się na kodyfikacjach napoleońskich. Kodeks cywilny opracowany we Francji był uważany za najlepszy tekst prawny na świecie i z tego powodu został przetłumaczony na język japoński przez Mitsukuri Rinsho. W tamtym okresie francuski termin “biens” przetlumaczono na japoński termin“財産zaisan” a termin “patrimoine” na “資産shisan”. Ekwiwalenty  te  zaproponowali 箕作麒麟 Mitsukuri  Rinsho i Gustave  Emile  Boissonade de  Fontarabie.  Obecnie “財産zaisan” jest ogólnie przyjętym  ekwiwalentem terminu “biens”,  natomiast  ekwiwalenty  dla  terminu “patrimoine” są następujące: 家産 kasan, 資産 shisan, 財産体 zaisantai, 財物zaibutsu. W  niniejszej pracy autorka omówi pojęcia francuskie i ich ekwiwalenty japońskie z perspektywy historycznej i lingwistycznej.
    Źródło:
    Comparative Legilinguistics; 2017, 30, 1; 9-27
    2080-5926
    2391-4491
    Pojawia się w:
    Comparative Legilinguistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwischen sozialem Bedarf und Potenzial der Sprache: Zu Realisierungsmöglichkeiten der Äquivalenz von weiblichen Personen- und Berufsbezeichnungen im Polnischen und Deutschen – ein Update
    Between Social Need and Language Potential: On the Possibilities of Realising the Equivalence of Female Personal and Professional Names in Polish and German – an Update
    Potrzeby społeczne a potencjał językowy. O możliwościach realizacji ekwiwalencji żeńskich nazw osobowych i nazw zawodów w języku polskim i niemieckim – stan aktualny
    Autorzy:
    Bąk, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342671.pdf
    Data publikacji:
    2022-07-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    żeńskie nazwy osobowe
    nazwy zawodów
    ekwiwalenty w relacji polsko-niemieckiej
    relacje interlingwalne i interkulturowe
    feminine personal names
    names of professions
    German-Polish equivalence
    interlingual and intercultural relations
    Opis:
    Der soziokulturell determinierte Bedarf an entsprechenden Ausdrucksformen ist oft in verschiedenen Kulturkreisen anders. Der sozial bedingte Sprachgebrauch ist jedoch nur im Rahmen der aktuell verfügbaren sprachlichen Mittel möglich. Im Beitrag werden aktuell gewonnene Ergebnisse einer Umfrage über das im Titel formulierte Problem präsentiert, die unter Frauen in Deutschland und Polen durchgeführt wurde. Ziel der Studie ist es, nach zehn Jahren seit der letzten ähnlich konzipierten Untersuchung eine Entwicklung und eventuelle Veränderungen in der sprachlichen Realisierung von weiblichen Personenbezeichnungen im deutschen und polnischen Sprachgebrauch zu beleuchten. Die Studie unterscheidet sich von anderen Untersuchungen dadurch, dass hier der Gebrauch der Sprache in Bezug auf die Sprachbenutzerinnen selbst untersucht wird. Zwischen dem Deutschen und Polnischen wird eine gewisse Asymmetrie in der Bildung und Verwendung von femininen Personenbezeichnungen bestätigt. Sie ist allerdings nicht bloß Ausdruck von Einstellungen und kann nicht als einziges Kriterium einer Bewertung der Mentalität eines bestimmten Kulturkreises dienen. Sie ist auch zum Teil durch Möglichkeiten des Sprachsystems bedingt.
    The socioculturally determined need for corresponding forms of expression is often different in various cultural circles, which is in turn influenced by social factors. However, the socially determined use of language is only possible within the framework of the currently available linguistic means. This paper presents the recent results of a survey the problem formulated in the title conducted among women in Germany and Poland. The aim of the study was to examine, 10 years after the last similarly designed survey, the development and possible changes in the linguistic realisation of female personal names in German and Polish language use. The study differs from other research in that here the use of the language is presented in relation to the language users themselves. A certain asymmetry in the formation and use of feminine personal names is confirmed between German and Polish. However, it is not merely an expression of attitudes, and cannot serve as the sole criterion for an evaluation of the mentality of a particular cultural group; it is also partly conditioned by the possibilities of the language system itself.
    Uwarunkowane społecznie potrzeby realizacji pewnych form wyrazu często są odmienne w różnych kręgach kulturowych. Nawet najbardziej zdeterminowane społecznie użycie języka jest jednak możliwe wyłącznie w ramach aktualnie dostępnych środków językowych. Artykuł przedstawia wyniki najnowszych badań nad sformułowanym w tytule problemem przeprowadzonych wśród kobiet w Polsce oraz w Niemczech. Celem pracy jest stwierdzenia ewentualnych zmian, zachodzących od czasu przeprowadzonej dziesięć lat temu analizy realizacji żeńskich nazw osobowych w języku polskim oraz niemieckim. Badanie wyróżnia się spośród innych analiz tym, że obserwacji poddano nazwy sformułowane przez użytkowniczki języka w odniesieniu do samych siebie. Praca potwierdza istniejącą nadal asymetrię w tworzeniu i używaniu żeńskich nazw osobowych w obydwu językach. Asymetria ta nie jest jednak wyłącznie wyrazem postaw i nie może stanowić jedynego kryterium oceny mentalności danej grupy kulturowej. Jest ona także uwarunkowana aktualnymi możliwościami systemu językowego.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 6; 27-41
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-29 z 29

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies